Προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών — νομική προστασία

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 2009/24/EΚ — η νομική προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Έχει ως στόχο να αποσαφηνίσει και να εξαλείψει τις διαφορές μεταξύ της νομικής προστασίας των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), προκειμένου να συμβάλει στην ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να προστατεύουν τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
• Τα προγράμματα θα πρέπει να προστατεύονται ως λογοτεχνικά έργα κατά την έννοια της σύμβασης της Βέρνης για την προστασία των λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών έργων.
• Τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών περιλαμβάνουν το προπαρασκευαστικό υλικό σχεδιασμού τους.

Πεδίο εφαρμογής

Η προστασία που προβλέπεται στην παρούσα οδηγία ισχύει για:

• κάθε μορφή έκφρασης ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή, αλλά όχι για τις ιδέες και τις αρχές στις οποίες βασίζεται ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή ή οποιοδήποτε στοιχείο προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή·
• ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή το οποίο είναι πρωτότυπο με την έννοια ότι είναι αποτέλεσμα προσωπικής πνευματικής εργασίας του δημιουργού του·
• τα προγράμματα ηλεκτρονικού υπολογιστή που δημιουργήθηκαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 1993, με την επιφύλαξη των πράξεων που έχουν συναφθεί και των δικαιωμάτων που έχουν αποκτηθεί πριν από την ημερομηνία αυτή.

Δημιουργός

• Δημιουργός ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι το φυσικό πρόσωπο ή η ομάδα φυσικών προσώπων που έχει δημιουργήσει το πρόγραμμα ή, εφόσον επιτρέπεται από την εθνική νομοθεσία, το νομικό πρόσωπο, π.χ. μια εταιρεία ή άλλη νομική οντότητα.
• Εάν πολλά πρόσωπα συμμετέχουν στη δημιουργία ενός προγράμματος, τα αποκλειστικά δικαιώματα κατέχονται από κοινού από τα πρόσωπα αυτά.
• Εάν ένας υπάλληλος δημιουργεί ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή κατά τη διάρκεια των καθηκόντων του ή σύμφωνα με τις οδηγίες που του έχει δώσει ο εργοδότης του, ο εργοδότης δικαιούται να ασκεί αποκλειστικά όλες τις περιουσιακές εξουσίες επί του εν λόγω προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Αποκλειστικά δικαιώματα του δικαιούχου

Ο δικαιούχος ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή δύναται να πραγματοποιεί ή να παρέχει άδεια σε άλλους για τα ακόλουθα:

• οριστική ή προσωρινή αναπαραγωγή του προγράμματος ή μέρους αυτού·
• μετάφραση, προσαρμογή, διαρρύθμιση ή οποιαδήποτε άλλη μετατροπή του προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή·
• διανομή του προγράμματος.

Περιορισμοί των εν λόγω αποκλειστικών δικαιωμάτων (δεν υπάρχει ανάγκη για λήψη προηγούμενης άδειας από τον δικαιούχο)

• Το πρόσωπο που απέκτησε νομίμως το πρόγραμμα δύναται να αναπαραγάγει, να μεταφράσει, να προσαρμόσει, να οργανώσει ή να τροποποιήσει το πρόγραμμα, όταν είναι απαραίτητο, προκειμένου να χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα στο πλαίσιο του προβλεπόμενου σκοπού του.
• Το πρόσωπο που έχει δικαίωμα της χρήσης ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή δύναται να δημιουργήσει εφεδρικό αντίγραφο στο μέτρο που είναι απαραίτητο για τη χρήση αυτή.
• Το εν λόγω πρόσωπο δύναται να παρακολουθεί, να μελετά ή να δοκιμάζει τη λειτουργία του προγράμματος αυτού προκειμένου να εντοπίσει τις ιδέες και αρχές που αποτελούν τη βάση του οποιουδήποτε στοιχείου του προγράμματος.

Αντίστροφη μεταγλώττιση *

Δεν απαιτείται προηγούμενη άδεια του δικαιούχου εφόσον η αναπαραγωγή του κώδικα και η τροποποίηση της μορφής του είναι αναγκαίες για να ληφθούν οι απαραίτητες πληροφορίες προκειμένου να επιτευχθεί διαλειτουργικότητα* ενός νέου προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή με άλλα προγράμματα.

Ισχύουν οι ακόλουθοι όροι:

• οι πράξεις αυτές πραγματοποιούνται από τον κάτοχο άδειας εκμετάλλευσης ή άλλο πρόσωπο που έχει δικαίωμα χρήσης αντιγράφου του προγράμματος·
• οι πληροφορίες για την επίτευξη της διαλειτουργικότητας δεν έχουν ήδη καταστεί ευκόλως και ταχέως προσιτές·
• οι πράξεις αυτές περιορίζονται στα μέρη του πρωτότυπου προγράμματος που είναι αναγκαία για την επίτευξη της διαλειτουργικότητας.

Ειδικά μέτρα προστασίας

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να λαμβάνουν μέτρα κατά των προσώπων που προβαίνουν σε οποιαδήποτε από τις παρακάτω πράξεις:

• θέτουν σε κυκλοφορία ένα κλεψίτυπο αντίγραφο ενός προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή·
• έχουν στην κατοχή τους ένα κλεψίτυπο αντίγραφο για εμπορικούς σκοπούς·
• θέτουν σε κυκλοφορία ή έχουν στην κατοχή τους για εμπορικούς σκοπούς μέσα με μοναδικό στόχο να διευκολύνουν την άνευ αδείας αφαίρεση ή εξουδετέρωση κάθε τεχνικού συστήματος προστασίας.

Κάθε κλεψίτυπο αντίγραφο προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή υπόκειται σε κατάσχεση σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία των χωρών της ΕΕ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 25 Μαΐου 2009. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως την 31η Δεκεμβρίου 1992, την ημερομηνία που αναφέρεται στην οδηγία 91/250/ΕΟΚ που κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/24/ΕΚ.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα:

• Προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικού υπολογιστή

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2009/24/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, για τη νομική προστασία των προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών (Κωδικοποιημένη έκδοση) (ΕΕ L 111 της 5.5.2009, σ. 16-22)

τελευταία ενημέρωση 23.01.2017