Το καθεστώς συνδεδεμένης χώρας αποτελεί την πιο στενή μορφή συνεργασίας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας μεταξύ κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τρίτων χωρών, επιτρέποντας σε τρίτες χώρες να συμμετάσχουν στις διάφορες δράσεις του προγράμματος Ορίζων Ευρώπη με τους ίδιους όρους (δικαιώματα και υποχρεώσεις ) όπως τα κράτη μέλη.

Αυτή η προνομιακή σχέση διευκολύνει την συνεργασία σε κοινά έργα και τη χρηματοδότηση τους. Το πλαίσιο αυτό αυξάνει τις ευκαιρίες συνεργασίας των εθνικών ερευνητών/οντοτήτων τρίτων χωρών με κράτη μέλη και άλλες συνδεδεμένες χώρες. Παρέχει επίσης πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα προσκλήσεων υποβολής προτάσεων που προκηρύσσονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων-πλαισίων της ΕΕ. Δεν επιβάλλονται πρόσθετες διοικητικές απαιτήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι τα νομικά πρόσωπα πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις με κάθε άλλη νομική οντότητα που είναι εγκαταστημένη στην ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Διεθνής συνεργασία

Οι συμφωνίες σύνδεσης αποτελούν μέρος της παγκόσμιας προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία, την ευρύτερη στρατηγική της για διεθνή συνεργασία.
Η διεθνής συνεργασία στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» καλύπτεται από το άρθρο 16 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/695.

Πεδίο εφαρμογής

Οι τρίτες χώρες συμμετέχουν σε όλα τα μέρη (ή «πυλώνες») του «Ορίζων Ευρώπη», τα οποίο εφαρμόζεται από την απόφαση (ΕΕ) 2021/764 του Συμβουλίου (βλέπε σύνοψη) και μέσω χρηματοδοτικής συνεισφοράς στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας.

Συμμετοχή και συνεργασία

Οι συμφωνίες σύνδεσης καθορίζουν τους κανόνες για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», διασφαλίζοντας την ίση μεταχείριση όλων των συνδεδεμένων εταίρων, ιδίως όσον αφορά:

τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχικών δικαιωμάτων των εκπροσώπων τρίτων χωρών στις οργανωτικές δομές του προγράμματος·
τις χρηματοδοτικές συνεισφορές — υπό τη μορφή επιχειρησιακής συνεισφοράς και τέλους συμμετοχής — και τα συναφή έξοδα διαχείρισης, εκτέλεσης και λειτουργίας (λεπτομερείς κανόνες καθορίζονται στο παράρτημα Ι)·
τη λειτουργία του αυτόματου διορθωτικού μηχανισμού με σκοπό τον καθορισμό χρηματοδοτικών συνεισφορών καθ’ όλη την εφαρμογή του προγράμματος (λεπτομερείς κανόνες καθορίζονται στο παράρτημα Ι).

Νομικές οντότητες εγκατεστημένες στα κράτη μέλη μπορούν να συμμετέχουν σε ισοδύναμα προγράμματα και έργα (ή σε τμήματα αυτών) στην τρίτη χώρα, σύμφωνα με τη νομοθεσία τους (βλ. παράρτημα II).

Και τα δύο μέρη πρέπει να προωθούν και να ενθαρρύνουν αμοιβαία πρακτικές ανοικτής επιστήμης στα προγράμματα και τα έργα τους σύμφωνα με τους κανόνες του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και τις εθνικές νομοθεσίες ή κανονισμούς της οικείας τρίτης χώρας.

Ο μόνος περιορισμός συμμετοχής στο πρόγραμμα συνδέεται με την προστασία των στρατηγικών περιουσιακών στοιχείων, των συμφερόντων, της αυτονομίας και της ασφάλειας της ΕΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 22 παράγραφος 5 του κανονισμού.

Μεικτή επιτροπή έρευνας και καινοτομίας

Οι συμφωνίες σύνδεσης συγκροτούν μια μεικτή επιτροπή η οποία απαρτίζεται από μέλη της ΕΕ και της οικείας τρίτης χώρας. Στα καθήκοντά της περιλαμβάνονται τα εξής.

Εκτίμηση, αξιολόγηση και επανεξέταση της εφαρμογής της συμφωνίας, ιδίως όσον αφορά:
- τη συμμετοχή και τις επιδόσεις των νομικών οντοτήτων της τρίτης χώρας στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»·
- το επίπεδο παροχής (αμοιβαίας) προσβασιμότητας για φορείς και εταιρείες ενός εκ των μερών ώστε να συμμετέχουν σε προγράμματα και έργα του άλλου μέρους (αμοιβαιότητα — βλέπε παράρτημα II)·
- την εφαρμογή του μηχανισμού χρηματοδοτικής συνεισφοράς και του αυτόματου διορθωτικού μηχανισμού· και
- την αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας.
Εξέταση τρόπων βελτίωσης και ανάπτυξης της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με οποιοδήποτε θέμα αφορά την εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας.

Οι μεικτές επιτροπές συνεδριάζουν τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, αλλά ενθαρρύνεται η τακτική αλληλογραφία μεταξύ των μερών προκειμένου να παρακολουθείται στενά η ορθή εφαρμογή της συμφωνίας.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Οι συμφωνίες σύνδεσης εφαρμόζονται (έναρξη ισχύος ή προσωρινή εφαρμογή) από την 1η Ιανουαρίου 2021.

	Υπογραφή	Προσωρινή εφαρμογή / Ημερομηνία έναρξης ισχύος
Αλβανία	1.2.2022	30.5.2022
Αρμενία	12.11.2021	11.2.2022
Βοσνία και Ερζεγοβίνη	6.12.2021	11.1. 2022
Γεωργία	7.12.2021	1.2.2022
Ισραήλ	6.12.2021	6.12.2021
Κοσσυφοπέδιο*	23.11.2021	24.2.2022
Μολδαβία	27.10.2021	16.12.2021
Μαυροβούνιο	6.12.2021	6.12.2021
Βόρεια Μακεδονία	6.12.2021	10.12.2021
Σερβία	6.12.2021	6.12.2021
Τουρκία	27.10.2021	18.11.2021

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Ορίζων Ευρώπη (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
Διεθνής συνεργασία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας της Αλβανίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Αλβανίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 174-188).

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Δημοκρατίας της Αρμενίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Αρμενίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζοντας Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 48-62).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 79-94).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Γεωργίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Γεωργίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 158-173).

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και του Ισραήλ, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Ισραήλ στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 143-157).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και του Κοσόβου*, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή του Κοσόβου στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 95-109).

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 18-32).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και του Μαυροβουνίου, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή του Μαυροβουνίου στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 110-125).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 126-142).

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Σερβίας σχετικά με τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Σερβίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 63-78).

Διεθνής συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Δημοκρατίας της Τουρκίας, αφετέρου, σχετικά με τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Τουρκίας στο πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη» — πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 95 της 23.3.2022, σ. 33-47).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/819 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2021, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 189 της 28.5.2021, σ. 61-90).

Απόφαση 2021/820 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2021, σχετικά με το στρατηγικό θεματολόγιο καινοτομίας του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ) 2021-2027: τόνωση του ταλέντου και της ικανότητας για καινοτομία της Ευρώπης, και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1312/2013/ΕΕ (ΕΕ L 189 της 28.5.2021, σ. 91-118).

Απόφαση (ΕΕ) 2021/764 του Συμβουλίου, της 10ης Μαΐου 2021, για τη θέσπιση του ειδικού προγράμματος υλοποίησης του προγράμματος-πλαισίου έρευνας και καινοτομίας «Ορίζων Ευρώπη» και την κατάργηση της απόφασης 2013/743/ΕΕ (ΕΕ L 167I της 12.5.2021, σ. 1-80).

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/695 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου έρευνας και καινοτομίας «Ορίζων Ευρώπη», τον καθορισμό των κανόνων συμμετοχής και διάδοσής του, και για την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 (ΕΕ L 170 της 12.5.2021, σ. 1-68).

Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (EE L 193 της 30.7.2018, σ. 1-222).

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 723/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2009, σχετικά με κοινοτικό νομικό πλαίσιο για την κοινοπραξία ευρωπαϊκής ερευνητικής υποδομής (ΚΕΕΥ) (ΕΕ L 206 της 8.8.2009, σ. 1-8).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 723/2009 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

* Η ονομασία αυτή χρησιμοποιείται με επιφύλαξη των θέσεων ως προς το καθεστώς και συνάδει με την απόφαση 1244/99 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.

τελευταία ενημέρωση 22.07.2022

Top