Πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» (2021-2027)

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕE) αριθ. 2021/693 για τη θέσπιση του Προγράμματος «Δικαιοσύνη»

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Θεσπίζει το πρόγραμμα «Δικαιοσύνη». Αυτό ισχύει για τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) 2021-2027. Ορίζει σχετικά με το πρόγραμμα τα εξής:

• γενικούς και ειδικούς στόχους
• ποσό, μορφές και κανόνες χρηματοδότησης της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο γενικός στόχος της νομοθεσίας είναι η περαιτέρω ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης που βασίζεται:

• στο κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας της δικαιοσύνης·
• στην αμοιβαία αναγνώριση και την αμοιβαία εμπιστοσύνη·
• στη δικαστική συνεργασία.

Οι ειδικοί στόχοι του προγράμματος είναι οι εξής:

• η υποστήριξη της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και ποινικές υποθέσεις, η προώθηση του κράτους δικαίου, καθώς και η ανεξαρτησία και η αμεροληψία της δικαιοσύνης·
• η ενθάρρυνση της κατάρτισης των δικαστών και των άλλων λειτουργών και υπαλλήλων του τομέα απονομής της δικαιοσύνης* η διαμόρφωση κοινού νομικού και δικαστικού πολιτισμού καθώς και ενός πολιτισμού βασισμένου στο κράτος δικαίου και η αποτελεσματική εφαρμογή των νομικών αποφάσεων της ΕΕ (36% του προϋπολογισμού)·
• η διευκόλυνση της ουσιαστικής και χωρίς διακρίσεις πρόσβασης όλων στη δικαιοσύνη, της αποτελεσματικής προσφυγής και των αποτελεσματικών αστικών και ποινικών διαδικασιών, καθώς και η στήριξη των δικαιωμάτων όλων των θυμάτων εγκληματικών πράξεων, καθώς και των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων και των κατηγορουμένων (27% του προϋπολογισμού).

Ο επταετής προϋπολογισμός για την υλοποίηση του προγράμματος ανέρχεται σε 305 εκατομμύρια ευρώ. Ένα επιπλέον 10% μπορεί να μοιραστεί μεταξύ των τριών ειδικών στόχων για την προώθηση του κράτους δικαίου.

Οι χώρες εκτός ΕΕ μπορούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Οι ακόλουθες δραστηριότητες είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση:

• ευαισθητοποίηση και διάδοση πληροφοριών για τη βελτίωση της γνώσης των πολιτικών και του δικαίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συγκριτικού δικαίου και της αλληλεπίδρασης μεταξύ διαφόρων τομέων του δικαίου·
• ενθάρρυνση της αμοιβαίας μάθησης και ανταλλαγής ορθών πρακτικών για την ανάπτυξη γνώσεων αστικού και ποινικού δικαίου και εθνικών δικαστικών συστημάτων·
• ανάλυση και παρακολούθηση για την κατανόηση πιθανών εμποδίων σε έναν ευρωπαϊκό χώρο δικαιοσύνης και για τη βελτίωση της εθνικής εφαρμογής του δικαίου και των πολιτικών της ΕΕ·
• κατάρτιση σχετικών ενδιαφερόμενων μερών με στόχο την ενίσχυση της κατανόησης σχετικά με το δίκαιο και τις πολιτικές της Ένωσης·
• ανάπτυξη και συντήρηση τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών και εργαλείων ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής διαλειτουργικότητας μεταξύ συστημάτων·
• ενίσχυση των ικανοτήτων των κύριων δικτύων με στόχο την προώθηση και την περαιτέρω ανάπτυξη του δικαίου, των αξιών, των πολιτικών στόχων και των στρατηγικών της ΕΕ·
• στήριξη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και μη κερδοσκοπικών φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς που καλύπτονται από το πρόγραμμα, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής πρόσβαση όλων των πολιτών στις διάφορες υπηρεσίες τους·
• βελτίωση της γνώσης του προγράμματος, καθώς και της διάδοσης των αποτελεσμάτων του και διοργάνωση φόρουμ συζήτησης μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών.

Νομικές οντότητες* είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση εφόσον:

• είναι εγκατεστημένες σε κράτος μέλος ή υπερπόντια χώρα ή έδαφος συνδεδεμένο με αυτό ή τρίτη χώρα συνδεδεμένη με το πρόγραμμα·
• έχουν συσταθεί βάσει του δικαίου της Ένωσης ή οποιοσδήποτε διεθνής οργανισμός.

Το πρόγραμμα υποστηρίζει το μόνιμο πρόγραμμα εργασιών του Ευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης δικαστικών.

Πρόγραμμα εργασιών

Το πρόγραμμα υλοποιείται μέσω προγραμμάτων εργασιών που εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω εκτελεστικών πράξεων. Το πρόγραμμα εργασιών για τη δικαιοσύνη για την περίοδο 2021-2022 έχει δημοσιευτεί από την Επιτροπή.

Κατάργηση

Η νομοθεσία καταργεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1382/2013 από την 1η Ιανουαρίου 2021.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ένας ορθά λειτουργικός χώρος δικαιοσύνης της ΕΕ, χωρίς εμπόδια στη διασυνοριακή πρόσβαση στη δικαιοσύνη, είναι απαραίτητος για τη διασφάλιση της οικονομικής ανάπτυξης και της πλήρους αξιοποίησης της δυναμικής της εσωτερικής αγοράς. Μεγάλο μέρος αυτής της συνεργασίας βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. Οι διάφορες δραστηριότητες του προγράμματος «Δικαιοσύνη» διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην ενίσχυση αυτής της εμπιστοσύνης, ιδίως διευκολύνοντας την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και προωθώντας τη δικαστική συνεργασία σε αστικές και ποινικές υποθέσεις και την αποτελεσματικότητα των εθνικών συστημάτων δικαιοσύνης.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Πρόγραμμα «Δικαιοσύνη» (JUST) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/693 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση του Προγράμματος «Δικαιοσύνη» και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1382/2013 (ΕΕ L 156 της 5.5.2021, σ. 21–38)

τελευταία ενημέρωση 30.06.2021