Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία»

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση (COM(2017) 339 final) — Καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;

• Εγκαινιάζει ένα νέο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής* (ΜΑ) η οποία ζητήθηκε τον Ιούνιο του 2016 συμπεράσματα του Συμβουλίου και βασίζεται στο προηγούμενο σχέδιο δράσης της Επιτροπής κατά της ΜΑ του 2011-2016.
• Δεδομένου ότι τα ανθεκτικά βακτήρια μπορεί να εξαπλωθούν από τα ζώα στον άνθρωπο και το αντίστροφο, το σχέδιο δράσης βασίζεται στην προσέγγιση «μία υγεία» — μια ολιστική προσέγγιση που αναγνωρίζει ότι η υγεία των ανθρώπων και των ζώων είναι διασυνδεδεμένες. Περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της πρόκλησης της ΜΑ από διάφορες οπτικές γωνίες, συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας υγείας, της ασφάλειας των τροφίμων, του περιβάλλοντος, της έρευνας και της καινοτομίας, της διεθνούς συνεργασίας, της υγείας και καλής διαβίωσης των ζώων.
• Ο τελικός στόχος του σχεδίου δράσης είναι να διατηρηθεί η δυνατότητα αποτελεσματικής θεραπείας των λοιμώξεων στους ανθρώπους και τα ζώα. Παρέχει τα μέσα για τη συνεχιζόμενη και πιο εκτεταμένη δράση για τη μείωση της εμφάνισης και της εξάπλωσης της ΜΑ και για την αύξηση της ανάπτυξης και της διαθεσιμότητας νέων αποτελεσματικών αντιμικροβιακών εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Υπάρχουν τρία σκέλη στο σχέδιο δράσης:

Να καταστεί η ΕΕ μια περιοχή βέλτιστης πρακτικής

• Η αξιολόγηση του σχεδίου δράσης για το 2011-2016 κατέδειξε ότι η επίτευξη αυτού του στόχου θα απαιτούσε καλύτερα τεκμήρια, συντονισμό, παρακολούθηση και μέτρα ελέγχου. Επομένως, το σκέλος αυτό περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επικεντρώνεται στους βασικούς τομείς με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία* και να παρέχει βοήθεια στις χώρες της ΕΕ για τη δημιουργία, εφαρμογή και παρακολούθηση των εθνικών τους σχεδίων δράσης «μίας υγείας» κατά της ΜΑ.
• Η Επιτροπή στηρίζεται για τις εργασίες της από τους επιστημονικούς οργανισμούς της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Το έργο αυτών των οργανισμών θα περιλαμβάνει την παροχή επιστημονικής εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με την πρόληψη των λοιμώξεων, τα μέτρα βιοπροφύλαξης και τις πρακτικές ελέγχου στην ανθρώπινη υγειονομική περίθαλψη και στη ζωική παραγωγή προκειμένου να μειωθούν οι λοιμώξεις και συνεπώς η ανάγκη για αντιμικροβιακά.
• Οι δράσεις της ΕΕ θα επικεντρωθούν στους τομείς με τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για τις χώρες της ΕΕ, όπως:
  • η προώθηση της συνετής χρήσης των αντιμικροβιακών·
  • η ενίσχυση της διεπιστημονικής εργασίας·
  • η βελτίωση της πρόληψης λοιμώξεων· και
  • η ενοποίηση της παρακολούθησης της ΜΑ και της κατανάλωσης αντιμικροβιακών.

Οι δράσεις αυτές θα σέβονται ωστόσο τα όρια της ικανότητας της ΕΕ και το γεγονός ότι οι χώρες της ΕΕ παραμένουν πρωταρχικά υπεύθυνες για τον καθορισμό των πολιτικών τους στον τομέα της υγείας.

Ενίσχυση της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας (EAK)

• Το σχέδιο δράσης αποσκοπεί στην ενίσχυση της ΕAK. Θα επιδιώξει να παράσχει περαιτέρω κίνητρα για την καινοτομία και πολύτιμες πληροφορίες για τις πολιτικές που βασίζονται στην επιστήμη και για τα νομικά μέτρα για την καταπολέμηση της ΜΑ, καθώς και να αντιμετωπίσει τα κενά στη γνώση, όπως ο ρόλος της ΜΑ στο περιβάλλον.
• Η Επιτροπή θα εργαστεί στο πλαίσιο εταιρικών σχέσεων με τις χώρες και τη βιομηχανία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για την αντιμετώπιση της ΜΑ σε βακτήρια, μύκητες και παράσιτα. Ιδιαίτερη προσοχή θα δίνεται στον κατάλογο προτεραιότητας των παθογόνων μικροοργανισμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας καθώς και στη φυματίωση, το HIV/AIDS, την ελονοσία και τις παραμελημένες λοιμώδεις νόσους.
• Οι προσπάθειες θα επικεντρώνονται στη βελτίωση της γνώσης σχετικά με την αποτελεσματική παρακολούθηση του ελέγχου των λοιμώξεων συμπεριλαμβάνοντας τη νέα διαγνωστική, καθώς και στην ανάπτυξη νέας ή εναλλακτικής θεραπευτικής και εμβολίων.

Διαμόρφωση του παγκόσμιου προγράμματος

• Στον σημερινό διασυνδεδεμένο κόσμο, οι άνθρωποι και τα αγαθά κινούνται ευρέως και οι πολιτικές που εφαρμόζονται σε μια περιοχή του κόσμου μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο και σε άλλες περιοχές.
• Η ΕΕ συνεργάζεται στενά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος συμφώνησε με το Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης για τη ΜΑ, το παγκόσμιο σχέδιο στρατηγικής για τις ενέργειες MA. Οι παρεμβάσεις της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο αναγνωρίστηκαν πως έχουν θετικές επιπτώσεις στην αξιολόγηση του σχεδίου δράσης του 2011. Η συνεχιζόμενη προσπάθεια είναι αναγκαία και θα λάβει τη μορφή:
  • μεγαλύτερης συμμετοχής της ΕΕ στις εργασίες των πολυμερών οργανισμών όπως ο ΠΟΥ, ο Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των Ζώων·
  • ισχυρότερων διμερών συμπράξεων με εμπορικούς εταίρους, γειτονικές χώρες της ΕΕ, ή χώρες με συμφωνίες σύνδεσης με την ΕΕ (π.χ. Τουρκία)·
  • συνεργασίας με αναπτυσσόμενες χώρες στις οποίες η απειλή ΜΑ για τη δημόσια υγεία είναι μεγαλύτερη, με αντίστοιχα μεγαλύτερο κοινωνικό και οικονομικό βάρος·
  • ανάπτυξης ενός παγκοσμίου ερευνητικού προγράμματος για τη ΜΑ.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η μικροβιακή αντοχή (ΜΑ) αποτελεί μια αυξανόμενη απειλή και είναι υπεύθυνη για τους 25.000 θανάτους και την απώλεια 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ στην ΕΕ κάθε χρόνο. Τα επίπεδα της ΜΑ αυξάνονται ακόμη γρηγορότερα σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω:

• της συχνά υπερβολικής χρήσης και λανθασμένης χρήσης των αντιμικροβιακών τόσο στην ιατρική όσο και στην κτηνιατρική·
• της έλλειψης νέων αντιμικροβιακών σε διαθεσιμότητα ή στον αγωγό ανάπτυξης για την πρόκληση νέων ανθεκτικών μικροβίων·
• των κακών πρακτικών υγιεινής και των ανεπαρκών μέτρων πρόληψης κατά των λοιμώξεων.

Με την αύξηση της ΜΑ, υπάρχει ο κίνδυνος να σημειωθεί οπισθοδρόμηση όσον αφορά τα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης του τελευταίου αιώνα. Εάν δεν αναληφθεί δράση για την επιβράδυνση της εμφάνισης της ΜΑ, την αύξηση της παροχής νέων αντιμικροβιακών και τη συνολική ενίσχυση της ευαισθητοποίησης, ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός σε θεμελιώδη επίπεδα στις κοινωνίες και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.

• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Το νέο σχέδιο δράσης «μίας υγείας» της ΕΕ για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής – ενημερωτικό δελτίο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
  • Μικροβιακή αντοχή – δράση σε επίπεδο ΕΕ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΩΣ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο — Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» (COM(2017) 339 final, της 29.6.2017)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής (ΕΕ C 269, της 23.7.2016, σ. 26-30)

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής — Έκθεση σύνοψης που συνοδεύει το έγγραφο ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο — Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης κατά της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία» (SWD(2017) 240 final, της 29.6.2017)

τελευταία ενημέρωση 25.01.2018