Πανευρωπαϊκή ασφάλεια των σιδηροδρόμων

 

ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία (EΕ) 2016/798 για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Η οδηγία έχει ως στόχο να ενισχύσει την ασφάλεια των σιδηροδρόμων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) με την αναθεώρηση του ρόλου των εθνικών αρχών ασφάλειας και την ανακατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ αυτών και του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο οργανισμός).
• Η οδηγία αποτελεί μία από τις τρεις νομοθετικές πράξεις που καλύπτουν τις τεχνικές πτυχές της τέταρτης δέσμης μέτρων για τους σιδηροδρόμους, η οποία αποσκοπεί στην αναζωογόνηση του τομέα των σιδηροδρόμων και στην παροχή καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών, καθώς και περισσότερων επιλογών στους επιβάτες. Εφαρμόζεται παράλληλα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/796 σχετικά με τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την οδηγία (ΕΕ) 2016/797 σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος της ΕE.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία καθορίζει μια σειρά μέτρων για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ασφάλειας, καθώς και τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά των υπηρεσιών σιδηροδρομικών μεταφορών, στα οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

• ίδρυση του οργανισμού ως οργάνου που εκδίδει πιστοποιητικά ασφάλειας σε σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη της ΕΕ·
• καθορισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων φορέων που εμπλέκονται στο σιδηροδρομικό σύστημα της ΕΕ·
• ανάπτυξη κοινών στόχων ασφαλείας και κοινών μεθόδων ασφαλείας με στόχο την εξάλειψη των εθνικών κανόνων και συνεπώς των εμποδίων για την ανάπτυξη ενός ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου·
• θέσπιση των αρχών για την έκδοση, την ανανέωση, την τροποποίηση και τον περιορισμό ή την ανάκληση πιστοποιητικών και εγκρίσεων ασφάλειας·
• απαίτηση από κάθε κράτος μέλος να ιδρύσει μια εθνική αρχή ασφάλειας και έναν φορέα διερεύνησης για σιδηροδρομικά ατυχήματα και συμβάντα·
• καθορισμός κοινών αρχών για τη διαχείριση και την εποπτεία της ασφάλειας των σιδηροδρόμων.

Πεδίο εφαρμογής

Η οδηγία εφαρμόζεται στα σιδηροδρομικά συστήματα στα κράτη μέλη, αλλά δεν εφαρμόζεται:

• στα μετρό·
• στα τραμ και τα ελαφρά σιδηροδρομικά οχήματα, καθώς και στις υποδομές που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τα οχήματα αυτά·
• στα δίκτυα που δεν αποτελούν μέρος του σιδηροδρομικού συστήματος της ΕΕ και προορίζονται μόνο για τη λειτουργία τοπικών, αστικών ή προαστιακών υπηρεσιών μεταφοράς επιβατών, καθώς και στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στα εν λόγω δίκτυα.

Ανάπτυξη και διαχείριση της ασφάλειας

• Στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους βάσει του δικαίου της ΕΕ, ο οργανισμός και τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη διασφάλιση της διατήρησης και γενικά της βελτίωσης της σιδηροδρομικής ασφάλειας δίνοντας προτεραιότητα στην πρόληψη των ατυχημάτων.
• Τα κράτη μέλη είναι επίσης υπεύθυνα να διασφαλίζουν ότι:
  • τα μέτρα ανάπτυξης και βελτίωσης της σιδηροδρομικής ασφάλειας λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη τήρησης μιας συστηματικής προσέγγισης·
  • την ευθύνη για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού συστήματος της ΕΕ και τον έλεγχο των σχετικών κινδύνων αναλαμβάνουν οι διαχειριστές υποδομής.

Κοινές μέθοδοι ασφαλείας και στόχοι

• Η αξιολόγηση των επιπέδων ασφάλειας, η επίτευξη των στόχων ασφάλειας και η συμμόρφωση προς άλλες απαιτήσεις ασφάλειας καθορίζονται με τη χρήση κοινών μεθόδων ασφάλειας, ιδίως για:
  • την αξιολόγηση και την εκτίμηση των κινδύνων·
  • την αξιολόγηση της συμμόρφωσης για την έκδοση πιστοποιητικών ασφάλειας και εγκρίσεων ασφάλειας·
  • την εποπτεία από τις εθνικές αρχές για την ασφάλεια και την παρακολούθηση από τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, τους διαχειριστές υποδομής και τους φορείς συντήρησης των σιδηροδρομικών γραμμών·
  • την αξιολόγηση της επίτευξης των στόχων ασφάλειας σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο.
• Οι ελάχιστοι στόχοι ασφάλειας που πρέπει να επιτευχθούν από το σιδηροδρομικό σύστημα της ΕΕ στο σύνολό του, καθορίζονται στους κοινούς στόχους ασφάλειας. Οι κοινοί στόχοι ασφάλειας μπορούν να συνίστανται σε κριτήρια αποδοχής κινδύνων ή στοχευόμενα επίπεδα ασφάλειας.

Ενιαίο πιστοποιητικό ασφάλειας

• Η πρόσβαση στη σιδηροδρομική υποδομή της ΕΕ επιτρέπεται μόνο σε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν λάβει ενιαίο πιστοποιητικό ασφάλειας, το οποίο εκδίδεται είτε από τον οργανισμό είτε από τις σχετικές εθνικές αρχές ασφάλειας.
• Ο σκοπός του πιστοποιητικού είναι να παρέχει στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η οικεία επιχείρηση έχει θεσπίσει σύστημα διαχείρισης ασφάλειας και ότι είναι σε θέση να λειτουργεί με ασφάλεια στον τόπο στον οποίο σκοπεύει να παρέχει τις υπηρεσίες της.

Τροποποίηση όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων ασφάλειας και διαλειτουργικότητας των σιδηροδρόμων στη σταθερή σύνδεση της Μάγχης

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/1530 διευρύνει τον ορισμό της εθνικής αρχής ασφάλειας συμπεριλαμβάνοντας σε αυτόν κάθε φορέα που επιφορτίζεται από ένα κράτος μέλος και μια τρίτη χώρα με τα σχετικά καθήκοντα, και θεσπίζει τις σχετικές διατάξεις.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;

Η οδηγία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 16 Ιουνίου 2020. Ωστόσο, για την παροχή μεγαλύτερης νομικής βεβαιότητας και ευελιξίας στον σιδηροδρομικό τομέα, δεδομένων των πρωτόγνωρων συνθηκών εξαιτίας της πανδημίας της νόσου COVID-19, η προθεσμία παρατάθηκε περαιτέρω, με την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2020/700, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2020.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Σιδηροδρομικές μεταφορές: συμφωνία ορόσημο θα προσφέρει καλύτερες σιδηροδρομικές υπηρεσίες στους επιβάτες — δελτίο τύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων (ΕΕ L 138 της 26.5.2016, σ. 102-149).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας (EE) 2016/798 έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2020/698 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2020, για τη θέσπιση ειδικών και προσωρινών μέτρων λόγω της επιδημικής έκρηξης της COVID‐19 και σχετικά με την ανανέωση ή επέκταση ορισμένων πιστοποιητικών, αδειών και εγκρίσεων και με την αναβολή ορισμένων περιοδικών ελέγχων και περιοδικής κατάρτισης σε ορισμένους τομείς της νομοθεσίας για τις μεταφορές (ΕΕ L 165 της 27.5.2020, σ. 10-24).

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/796 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 881/2004 (ΕΕ L 138 της 26.5.2016, σ. 1-43).

Οδηγία (ΕΕ) 2016/797 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 138 της 26.5.2016, σ. 44-101).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 22.12.2023