Μείωση του διοικητικού φόρτου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις. Για να το πετύχει, προτείνει μείωση του διοικητικού φόρτου κατά 25 % εντός πέντε ετών. Υπολογίζεται ότι χάρη στη μείωση αυτή θα αυξηθεί το ΑΕγχΠ κατά 1,5 %, δηλαδή περίπου 150 εκατ. ευρώ.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 24ης Ιανουαρίου 2007, «Πρόγραμμα δράσης για τη μείωση του διοικητικού φόρτου στην Ευρωπαϊκή Ένωση» [COM(2007) 23 τελικό - δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Προκειμένου να ανταποκριθεί στις φιλοδοξίες της αναθεωρημένης στρατηγικής της Λισσαβόνας και του προγράμματος για τη βελτίωση της νομοθεσίας, η Επιτροπή διαπίστωσε την ανάγκη μείωσης των διοικητικών δαπανών * που βαρύνουν τις επιχειρήσεις. Πράγματι, οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να αφιερώνουν πολύ χρόνο στην εκπλήρωση ορισμένων υποχρεώσεων πληροφόρησης αντί να αξιοποιούν το χρόνο αυτό στην άσκηση της κύριας δραστηριότητάς τους.

Ο διοικητικός φόρτος προκύπτει από υποχρεώσεις πληροφόρησης που περιλαμβάνονται σε νομοθετικά κείμενα. Το πρόγραμμα μείωσης του διοικητικού φόρτου βασίζεται σε αυτές τις υποχρεώσεις πληροφόρησης. Είναι όντως ευκολότερη η σύγκριση υποχρεώσεων πληροφόρησης παρά ολόκληρων νομοθετικών κειμένων. Τα μέτρα μείωσης των διοικητικών δαπανών περιορίζονται στην απλούστευση των απαιτήσεων πληροφόρησης χωρίς να τροποποιούν τις θεμελιώδεις αρχές της κείμενης νομοθεσίας.

Οι διοικητικές δαπάνες προκύπτουν από το διεθνές δίκαιο, το κοινοτικό δίκαιο, το εθνικό δίκαιο ή ακόμη και το δίκαιο των περιφερειών. Για το διεθνές δίκαιο, και εν μέρει για το κοινοτικό δίκαιο, απαιτείται η μεταφορά τους στο εθνικό επίπεδο. Πρόκειται επομένως για μία κοινή ευθύνη που απαιτεί βιώσιμη εταιρική σχέση μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών.

Πανευρωπαϊκή μέτρηση του διοικητικού φόρτου

Στο παρόν πρόγραμμα δράσης χρησιμοποιείται ένα κοινοτικό μοντέλο υπολογισμού των διοικητικών δαπανών. Το μοντέλο στηρίζεται στη μέθοδο ΜΠΚ (μοντέλο πρότυπου κόστους), συμπεριλαμβάνοντας ορισμένες μεταβλητές. Η ΜΠΚ εκπονήθηκε από τις Κάτω Χώρες. Αποσκοπεί στον εντοπισμό των υποχρεώσεων πληροφόρησης που περιλαμβάνονται στους κανονισμούς, απαιτώντας από τις επιχειρήσεις να θέτουν ορισμένο αριθμό πληροφοριών στη διάθεση δημοσίων αρχών ή τρίτων. Γίνεται επίσης αξιολόγηση των εσωτερικών και εξωτερικών πόρων που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για την παραγωγή των απαιτούμενων πληροφοριών.

Η μέθοδος ΜΠΚ εφαρμόζεται από ένα δίκτυο δεκαεπτά κρατών μελών. Ωστόσο η Επιτροπή έκρινε αναγκαία την ανάπτυξη ενός καθαρά κοινοτικού μοντέλου υπολογισμού του διοικητικού κόστους (ΜΠΚ ΕΕ). Η ΜΠΚ ΕΕ στηρίζεται στη μέθοδο ΜΠΚ, αλλά διαφοροποιείται λόγω του φάσματος των ομάδων-στόχων που αφορούν οι υποχρεώσεις πληροφόρησης. Το φάσμα αυτό είναι ευρύτερο και περιλαμβάνει τις επιχειρήσεις, τον τομέα του εθελοντισμού, τις δημόσιες αρχές και τους πολίτες. Βασική καινοτομία του μοντέλου ΜΠΚ ΕΕ αποτελεί η αξιολόγηση του κανονιστικού υπερθεματισμού *.

Το πρόγραμμα δράσης έχει στόχο τον υπολογισμό των διοικητικών δαπανών που επιβάλλονται από την κοινοτική νομοθεσία έως τον Νοέμβριο 2008 το αργότερο. Κατά τον υπολογισμό των διοικητικών δαπανών σε επίπεδο ΕΕ αντιμετωπίζονται οι εξής τρεις προκλήσεις:

• ακριβής καθορισμός όλων των υποχρεώσεων πληροφόρησης που προκύπτουν από νομοθετικές πράξεις. Το πρόγραμμα μείωσης του διοικητικού φόρτου βασίζεται σε υποχρεώσεις πληροφόρησης και όχι στα ακέραια νομοθετικά κείμενα. Είναι αναγκαία η σαφής ταξινόμηση των υποχρεώσεων πληροφόρησης τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο·
• εναρμόνιση των μετρούμενων υποχρεώσεων πληροφόρησης. Απαιτείται ένα ελάχιστο επίπεδο εναρμόνισης ώστε να συγκριθούν τα δεδομένα των κρατών μελών και να καθοριστούν κοινοί στόχοι για τη μείωση. Πρέπει να εναρμονιστούν ποικίλες παράμετροι, όπως: ταξινομήσεις ανά προέλευση των υποχρεώσεων πληροφόρησης, τυποποιημένοι συντελεστές κόστους, τύπος των σχετικών διοικητικών δραστηριοτήτων και εμπλεκόμενοι πληθυσμοί, ορισμός της «αποδοτικής επιχείρησης» και, τέλος, οι σχετικές οντότητες. Για πρακτικούς λόγους, η εναρμόνιση αρχικά θα αφορά μόνο τις μετρήσεις που αφορούν επιχειρήσεις·
• επιλογή των υποχρεώσεων πληροφόρησης που θα μετρηθούν. Η Επιτροπή προτείνει για πρακτικούς λόγους τη μέτρηση μόνο σε κανονισμούς και οδηγίες της ΕΕ και σε διατάξεις με τις οποίες εγκρίθηκε η μεταφορά τους στην εθνική νομοθεσία. Η Επιτροπή προτείνει ακόμα να περιοριστεί η μέτρηση των υποχρεώσεων πληροφόρησης στους ακόλουθους τομείς προτεραιότητας: εταιρικό δίκαιο, φαρμακευτική νομοθεσία, περιβάλλον και σχέσεις εργασίας, φορολογικό δίκαιο και φόρος προστιθέμενης αξίας, στατιστικές, γεωργία και γεωργικές επιδοτήσεις, ασφάλεια τροφίμων, μεταφορές, αλιεία, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, περιβάλλον, πολιτική συνοχής και, τέλος, δημόσιες συμβάσεις. Πρόθεση της Επιτροπής είναι να ασχοληθεί κατά προτεραιότητα με τους τομείς που έχουν το μεγαλύτερο διοικητικό φόρτο.

Χάραξη κοινοτικής στρατηγικής για τη μείωση των διοικητικών δαπανών

Η Επιτροπή προτείνει αρχικά ως γενικό στόχο τη μείωση του διοικητικού φόρτου κατά 25 % για το σύνολο της ΕΕ. Ο στόχος αυτός έχει ορίζοντα επίτευξης πέντε ετών.

Για να τον επιτύχει, η Επιτροπή σκοπεύει να μειώσει ορισμένες δαπάνες στους τομείς όπου είναι δυνατή η άμεση ανάληψη δράσης. Με ελάχιστες αλλαγές στην κείμενη νομοθεσία μπορούν να προκύψουν, απλά και γρήγορα, σημαντικά αποτελέσματα. Η Επιτροπή εντόπισε 11 τομείς όπου οι διοικητικές δαπάνες μπορούν να μειωθούν κατά 1,3 δισ. ευρώ.

Τα κράτη μέλη πρέπει και αυτά να λάβουν αποφάσεις υπέρ της μείωσης των δαπανών, καθώς ένα σημαντικό μέρος του φόρτου προκύπτει απευθείας από τις εθνικές και περιφερειακές νομοθεσίες.

Για την υλοποίηση των εν λόγω στόχων, η Επιτροπή προτείνει την εκπόνηση κοινών αρχών για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, όπως:

• μείωση της συχνότητας των απαιτήσεων υποβολής δηλώσεων στο ελάχιστο επίπεδο που είναι αναγκαίο,
• διερεύνηση κατά πόσον η ίδια υποχρέωση πληροφόρησης απαιτείται αρκετές φορές,
• απαίτηση συλλογής των πληροφοριών μέσω του διαδικτύου,
• περιορισμός των δεσμεύσεων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με τη θέσπιση κατώτατων επιπέδων όσον αφορά τις υποχρεώσεις πληροφόρησης,
• στόχευση των επιχειρήσεων που εκτελούν δραστηριότητες με τον υψηλότερο κίνδυνο φόρτου σε ορισμένους τομείς,
• μείωση ή εξάλειψη των υποχρεώσεων πληροφόρησης, όταν αυτές αφορούν νομοθετικές απαιτήσεις που έχουν καταργηθεί ή τροποποιήθηκαν από τη θέσπιση της υποχρέωσης πληροφόρησης και μετά,
• παροχή διευκρινίσεων για τις περίπλοκες νομοθετικές πράξεις που μπορούν να επιβραδύνουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Οργάνωση

Τέλος, η Επιτροπή καθορίζει την οργανωτική δομή του προγράμματος. Θα απευθυνθεί για παράδειγμα σε εξωτερικούς συμβούλους για τον υπολογισμό των διοικητικών δαπανών της κοινοτικής νομοθεσίας. Θα συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη για την υλοποίηση του παρόντος προγράμματος.

Τα επόμενα βήματα

Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τη μέτρηση έως το 2009 και να καθορίσουν στόχους μείωσης του διοικητικού φόρτου σε εθνικό επίπεδο έως τον Οκτώβριο 2008 το αργότερο.

Προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν το ταχύτερο δυνατόν τα μέτρα που αφορούν στους τομείς προτεραιότητας.

Τέλος, θα υποβάλλει τακτικά εκθέσεις προόδου ως προς την υλοποίηση του παρόντος προγράμματος.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 12.02.2007