Κρατικές ενισχύσεις — Τομείς αλιείας και υδατοκαλλιέργειας

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2473 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 717/2014 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ;

• Ο κανονισμός (ΕE) 2022/2473 της Επιτροπής, γνωστός ως κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αλιείας, επιβεβαιώνει τις ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων που είναι συμβατές με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τις κρατικές ενισχύσεις. Τις απαλλάσσει από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης και έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Οι αλλαγές επιτρέπουν στα κράτη μέλη της ΕΕ να παρέχουν ενισχύσεις ταχύτερα, να απλουστεύουν διαδικασίες και να αυξάνουν τη διαφάνεια, την αξιολόγηση και τον έλεγχο της χρηματοδοτικής βοήθειας που δίνεται.
• Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 717/2014 της Επιτροπής θεσπίζει κανόνες για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας* στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι κρατικές ενισχύσεις εξαιρούνται από την απαγόρευση του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν χρειάζεται να κοινοποιούνται στην Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης.
• Καθορίζει τους όρους για την ενίσχυση και θέτει όρια όσον αφορά τα ποσά που επιτρέπονται.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2473 εφαρμόζεται στις ακόλουθες κατηγορίες ενισχύσεων σε:

• πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ όπως ορίζονται στο παράρτημα I), που ασχολούνται με την παραγωγή, τη μεταποίηση ή την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·
• δήμους για έργα τοπικής ανάπτυξης με την πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων·
• αλιευτικούς λιμένες, τόπους εκφόρτωσης και καταφύγια·
• εταιρείες που ασχολούνται με την παραγωγή, τη μεταποίηση ή την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για:
  • αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές και δυσμενή κλιματικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες ή έντονη ξηρασία,
  • επισκευές ζημιών που προκλήθηκαν από προστατευόμενα ζώα*,
  • καινοτομία στην αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια.

Καθορίζει:

• τα διάφορα όρια πάνω από τα οποία η ενίσχυση πρέπει να κοινοποιείται·
• κανόνες για τη μέγιστη ένταση της ενίσχυσης (παράρτημα IV) και τις επιλέξιμες δαπάνες·
• συγκεκριμένες προϋποθέσεις για κάθε κατηγορία ενισχύσεων.

Οι ενισχύσεις πρέπει:

• να είναι διαφανείς ώστε να είναι δυνατός ο ακριβής υπολογισμός του ακαθάριστου ισοδύναμου επιχορήγησης (επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις επιτοκίου και επιδοτούμενες υπηρεσίες, για παράδειγμα)·
• να παρέχουν κίνητρο, π.χ. ένας υποψήφιος δικαιούχος έχει υποβάλει γραπτή αίτηση για την ενίσχυση πριν από την έναρξη του έργου ή της δραστηριότητας·
• να δημοσιεύονται σε εθνικούς δικτυακούς τόπους και σε δικτυακούς τόπους της Επιτροπής (τα παραρτήματα II και III καθορίζουν τις απαιτήσεις).

Ο κανονισμός υποχρεώνει:

• την Επιτροπή να ζητά από τα κράτη μέλη να κοινοποιούν μελλοντικές ενισχύσεις, αν διαπιστώσει ότι η ενίσχυση που έχει ήδη χορηγηθεί δεν πληροί τις προϋποθέσεις του κανονισμού·
• τα κράτη μέλη:
  • να αποστέλλουν στην Επιτροπή μια σύνοψη κάθε μέτρου ενίσχυσης που χορηγούν και να υποβάλλουν ετήσια έκθεση·
  • να τηρούν λεπτομερή αρχεία, με δικαιολογητικά έγγραφα, για τουλάχιστον 10 χρόνια·
• ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες να αξιολογούν τα καθεστώτα ενισχύσεων μετά την εφαρμογή τους, αν οι δαπάνες υπερβαίνουν τα 150 εκατομμύρια σε έναν χρόνο ή τα 750 εκατομμύρια ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια της εφαρμογής του καθεστώτος.

Ο κανονισμός εφαρμόζεται με τους ακόλουθους γενικούς όρους:

• τη συμμόρφωση του δικαιούχου με την κοινή αλιευτική πολιτική·
• βιώσιμη αλιεία:
  • ένα αλιευτικό σκάφος που έχει λάβει ενίσχυση δεν μεταβιβάζεται ούτε μετανηολογείται για τουλάχιστον πέντε έτη από την τελική πληρωμή,
  • οι λειτουργικές δαπάνες δεν είναι επιλέξιμες, εκτός εάν ορίζεται ρητώς διαφορετικά·
• βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια:
  • η ενίσχυση περιορίζεται σε ιχθυοτροφεία και δεν επιτρέπεται για δραστηριότητες σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές,
  • η ενίσχυση δεν χορηγείται σε εκμεταλλεύσεις γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών.

Ο κανονισμός εφαρμόζεται για τις ακόλουθες κατηγορίες ενισχύσεων.

• Προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδρόβιων βιολογικών πόρων:
  • καινοτομία στην αλιεία·
  • συμβουλευτικές υπηρεσίες·
  • συμπράξεις μεταξύ επιστημόνων και αλιέων·
  • προαγωγή του ανθρώπινου κεφαλαίου και του κοινωνικού διαλόγου·
  • διαφοροποίηση και νέες μορφές εισοδημάτων·
  • αγορά πρώτου αλιευτικού σκάφους·
  • βελτίωση της υγείας, της ασφάλειας και των εργασιακών συνθηκών των αλιέων·
  • καταβολή ασφαλίστρων και χρηματοδοτικών εισφορών σε ταμεία αλληλοβοήθειας·
  • συστήματα κατανομής των αλιευτικών δυνατοτήτων·
  • περιορισμός του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της αλιείας και προσαρμογή της αλιείας για την προστασία ειδών·
  • καινοτομία που συνδέεται με τη διατήρηση των έμβιων θαλάσσιων πόρων·
  • προστασία και αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων·
  • βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·
  • προστιθέμενη αξία, ποιότητα προϊόντος και χρήση ανεπιθύμητων αλιευμάτων·
  • αλιευτικούς λιμένες, τόπους εκφόρτωσης και καταφύγια·
  • αλιεία εσωτερικών υδάτων και υδρόβια πανίδα και χλωρίδα εσωτερικών υδάτων.
• Προώθηση βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας:
  • καινοτομία στην υδατοκαλλιέργεια·
  • αύξηση της παραγωγικότητας ή θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον στην υδατοκαλλιέργεια·
  • υπηρεσίες διαχείρισης, αρωγής και παροχής συμβουλών·
  • προαγωγή του ανθρώπινου κεφαλαίου και της δικτύωσης·
  • αύξηση του δυναμικού των ζωνών υδατοκαλλιέργειας·
  • ενθάρρυνση νεοεισερχόμενων επιχειρηματιών υδατοκαλλιέργειας που ασκούν δραστηριότητες βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας·
  • στροφή σε συστήματα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου και σε μεθόδους βιολογικής υδατοκαλλιέργειας·
  • περιβαλλοντικές υπηρεσίες·
  • δημόσια υγεία·
  • υγεία και καλή μεταχείριση των ζώων·
  • πρόληψη, καταπολέμηση και εξάλειψη των ασθενειών·
  • πρόληψη και μετριασμός των ζημιών που προκαλούνται από ασθένειες των ζώων·
  • ασφάλιση αποθεμάτων υδατοκαλλιέργειας.
• Εμπορία και μεταποίηση των προϊόντων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας·
• Άλλες ενισχύσεις:
  • συλλογή, διαχείριση, χρήση και επεξεργασία δεδομένων στον τομέα της αλιείας·
  • πρόληψη, μετριασμός και αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και προστατευόμενα ζώα·
  • έργα τοπικής ανάπτυξης με την πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων.

Ο κανονισμός καταργεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1388/2014.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 717/2014

• Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στις ενισχύσεις για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας με εξαίρεση την ενίσχυση για:
  • προϊόντα με βάση την τιμή ή την ποσότητα που προσφέρονται για πώληση, εξαγωγή σε τρίτες χώρες ή ανάλογα με τη χρήση των εγχώριων αγαθών·
  • την αγορά αλιευτικών σκαφών·
  • τον εκσυγχρονισμό ή την αντικατάσταση μηχανών αλιευτικών σκαφών·
  • μέτρα για την αύξηση της αλιευτικής ικανότητας των σκαφών·
  • την κατασκευή νέων, ή την εισαγωγή, αλιευτικών σκαφών·
  • την προσωρινή ή οριστική παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων·
  • την πειραματική αλιεία·
  • τη μεταβίβαση της κυριότητας μιας επιχείρησης·
  • την ανανέωση του αποθέματος.
• Ο κανονισμός θέτει βασικά όρια κρατικής ενίσχυσης εντός 3 οικονομικών ετών σε:
  • έναν μόνο αποδέκτη (30 000 ευρώ)·
  • όλους τους αποδέκτες (το παράρτημα απαριθμεί το μέγιστο σωρευτικό ποσό για κάθε κράτος μέλος).
• Απαιτεί, επίσης, από τα κράτη μέλη:
  • να παρακολουθούν τα ατομικά και τα εθνικά ανώτατα όρια, και συνιστά την καθιέρωση ενός εθνικού κεντρικού μητρώου·
  • να διασφαλίζουν ότι η ενίσχυση είναι διαφανής εκφράζοντάς τη σαν ακαθάριστο ποσό επιχορήγησης σε μετρητά στην περίπτωση επιχορηγήσεων ή επιδοτήσεων επιτοκίου, ή το ισοδύναμο για δάνεια, εισφορές κεφαλαίου, χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου και εγγυήσεις·
  • να χορηγούν νέες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας μόνο με βάση τους όρους του κανονισμού·
  • να τηρούν αρχεία για 10 χρόνια·
  • να υποβάλουν στην Επιτροπή τυχόν πληροφορίες που ζητά από αυτά γραπτώς.

Η Επιτροπή θα εγκρίνει τις τελικές τροποποιήσεις του κανονισμού κατά τη διάρκεια του 2023.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ;

• Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2473 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2023 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2029.
• Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 717/2014 εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2014 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 [όπως παρατάθηκε από τους κανονισμούς (ΕΕ) 2020/2008 και 2022/2514].

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ο κανονισμός 2022/2473 είναι μέρος μιας δέσμης μέτρων που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή για την αναθεώρηση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας, της γεωργίας και της δασοκομίας.

Οι αναθεωρημένοι κανόνες εναρμονίζουν τις κρατικές ενισχύσεις με τις στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, κατά κύριο λόγο, με την κοινή αλιευτική πολιτική με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Κρατικές ενισχύσεις:Η Επιτροπή θεσπίζει νέους κανόνες για τους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (βλ. σύνοψη).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2473 της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 327 της 21.12.2022, σ. 82-139).

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 717/2014 της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 2014, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (ΕΕ L 190 της 28.6.2014, σ. 45-54).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 717/2014 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας 2023/C 107/01 (ΕΕ C 107 της 23.3.2023, σ. 1-48).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 2 — Κρατικές ενισχύσεις — Άρθρο 107 (πρώην άρθρο 87 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 91-92).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 2 — Κρατικές ενισχύσεις — Άρθρο 108 (πρώην άρθρο 88 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 92-93).

τελευταία ενημέρωση 16.03.2023