Εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Τουρκίας

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση έχει ως στόχο να βοηθήσει τις τουρκικές αρχές στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στα κριτήρια προσχώρησης τονίζοντας ιδιαίτερα τα πολιτικά κριτήρια. Παραθέτει λεπτομερώς τις προτεραιότητες για την προετοιμασία της χώρας για την προσχώρηση, ειδικότερα την υλοποίηση του κεκτημένου, και δημιουργεί το πλαίσιο αναφοράς για τον προσανατολισμό της προενταξιακής βοήθειας.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση 2008/157/ΕΚ του Συμβουλίου, της 18ης Φεβρουαρίου 2006, για τις αρχές, τις προτεραιότητες και τις προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στην εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Τουρκικής Δημοκρατίας και την κατάργηση της απόφασης 2006/35/ΕΚ.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Τουρκίας αποτελεί το κύριο μέσο που προσανατολίζει τη χώρα αυτή κατά την προετοιμασία της για την προσχώρηση. Στηρίζεται στην προενταξιακή στρατηγική.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι (Δεκέμβριος 1999) αναγνώρισε ότι η Τουρκία ήταν χώρα υποψήφια για προσχώρηση σε ισότιμη βάση με τις άλλες υποψήφιες χώρες.

Η προενταξιακή στρατηγική συγκεντρώνει τα πλαίσια και τα μέσα της διαδικασίας για την προσχώρηση ενός νέου κράτους μέλους. Παρέχει έτσι στην Τουρκία ένα συνεκτικό πρόγραμμα που της επιτρέπει ταυτόχρονα να εξοικειωθεί με τις διαδικασίες και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), ιδίως μέσω της συμμετοχής της στα κοινοτικά προγράμματα.

ΣΤΟΧΟΣ

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση έχει ως στόχο να εντάξει σε ενιαίο νομικό πλαίσιο:

• τους τομείς στους οποίους θα πρέπει να αρχίσουν κατά προτεραιότητα μεταρρυθμίσεις υπό την προοπτική της προετοιμασίας για την προσχώρηση στην ΕΕ.
• τον προσανατολισμό της χρηματοδοτικής βοήθειας για την εφαρμογή των τομέων δράσης κατά προτεραιότητα.
• τις αρχές και τους όρους που πλαισιώνουν την υλοποίηση της εταιρικής σχέσης.

Η πράξη της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση της Τουρκίας εκπονήθηκε το 2001 και αναθεωρήθηκε τρεις φορές, το 2003, το 2006 και το 2008. Διαμορφώνεται ανάλογα με την πρόοδο που θα πραγματοποιήσει και τις προσπάθειες που θα συνεχίσει να καταβάλει η χώρα αυτή για να προετοιμαστεί για την προσχώρηση.

Ενόψει της υλοποίησης των στόχων που προσδιορίζονται την εταιρική σχέση για την προσχώρηση, η Τουρκία έχει εγκρίνει ένα εθνικό πρόγραμμα για την υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου (EΠΥΚΚ). Στο πρόγραμμα αυτό η Τουρκία παρουσιάζει τις λεπτομέρειες, καθώς και ένα χρονοδιάγραμμα όσον αφορά την εφαρμογή σε τομείς με προτεραιότητα.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Στην πράξη της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση καταχωρίζονται οι προτεραιότητες σε βραχυπρόθεσμες που πρέπει να υλοποιηθούν εντός προθεσμίας ενός έως δύο ετών και σε μεσοπρόθεσμες που πρέπει να υλοποιηθούν εντός προθεσμίας τριών έως τεσσάρων ετών.

• Στηρίζονται κυρίως στην ικανότητα της Τουρκίας να τηρήσει:
• τα κριτήρια της Κοπεγχάγης (DE) (EN) (FR) που καθορίστηκαν το 1993,
• το πλαίσιο διαπραγματεύσεων που εγκρίθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2005.

Οι προτεραιότητες βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα είναι οι ακόλουθες:

• ο πολιτικός διάλογος, που περιλαμβάνει τις βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες, ήτοι: τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου (δημόσια διοίκηση, πολιτικό έλεγχο των σωμάτων ασφαλείας, δικαστικό σύστημα και καταπολέμηση της δωροδοκίας) τα δικαιώματα του ανθρώπου και την προστασία των μειονοτήτων η οποία συνεπάγεται την προώθηση και την τήρηση των δικαιωμάτων αυτών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (δικαιώματα ατομικά και πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά, κατάσταση των εκτοπισθέντων ατόμων στις Ανατολικές και Νοτιοανατολικές χώρες), περιφερειακά θέματα και διεθνείς υποχρεώσεις (Κύπρος, ειρηνική ρύθμιση των διασυνοριακών διαφορών, συμφωνία σύνδεσης),
• τα οικονομικά κριτήρια, ήτοι: η απελευθέρωση της αγοράς, η καταπολέμηση της παραοικονομίας, η ολοκλήρωση του προγράμματος ιδιωτικοποίησης, η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, η ανταγωνιστικότητα, η βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές που εξασφαλίζουν μακροοικονομική σταθερότητα, συντονισμένη οικονομική πολιτική, καθώς και βελτίωση των υποδομών και του επιπέδου της παιδείας και της υγείας καθώς και αποκατάσταση της ισορροπίας στην αγορά εργασίας,
• η ικανότητα ανάληψης υποχρεώσεων που απορρέει από την προσχώρηση, δηλαδή η υιοθέτηση και εφαρμογή του κεκτημένου (πολιτικές και πράξεις, πρωτογενείς και παράγωγες, της ΕΕ).

Αξιολόγηση

Η Επιτροπή αξιολογεί συστηματικά την πρόοδο που έχει επιτύχει η Τουρκία στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων που καθορίζονται στην πράξη εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση και τους τομείς στους οποίους θα πρέπει να καταβληθούν επιπλέον προσπάθειες. Η αξιολόγηση αυτή αφορά την τήρηση των κριτηρίων προσχώρησης, συμπεριλαμβανομένης και της υιοθέτησης και αποτελεσματικής εφαρμογής του κεκτημένου. Η παρακολούθηση και η εξέταση της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση εξασφαλίζονται στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η Τουρκία απολαύει της χρηματοδοτικής βοήθειας βάσει του μέσου προενταξιακής βοήθειας (IAP) για την χρονική περίοδο 2007-2013. Στο πολυετές ενδεικτικό χρηματοδοτικό πλαίσιο για τη χρονική περίοδο 2009-2011 (ΠΕΧΠ) προσδιορίζεται το ποσό της βοήθειας που προβλέπεται για την Τουρκία στο πλαίσιο του IAP, ήτοι περίπου 3 037,9 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και του 2007 και 2008).

Η κοινοτική βοήθεια υπόκειται στην τήρηση των ουσιαστικών στοιχείων που διέπουν τις διμερείς σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε., των κριτηρίων της Κοπεγχάγης και των προτεραιοτήτων που καθορίζονται στην πράξη της εταιρικής σχέσης. Σε αντίθετη περίπτωση, το Συμβούλιο μπορεί να αναστείλει τη χορήγηση της χρηματοδοτικής βοήθειας.

Επίσης η Τουρκία τυγχάνει χρηματοδοτήσεων από μέρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ (DE) (EN) (FR)) στο πλαίσιο της εντολής εξωτερικής δανειοδότησης στις γείτονες χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών, της 16ης και 17ης Δεκεμβρίου 2004 (FR).

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε ότι η ΕΕ θα ξεκινούσε διαπραγματεύσεις προσχώρησης με την Τουρκία, στις 3 Οκτωβρίου 2005.

ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Συμφωνία σύνδεσης ΕΟΚ-Τουρκίας (1963) [Επίσημη Εφημερίδα αριθ. 217, της 29.12.1964].

Πρόσθετο πρωτόκολλο της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Τουρκικής Δημοκρατίας λόγω της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 254, της 30.09.2005].

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2006, για τη θέσπιση μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (IPA) [Επίσημη Εφημερίδα L 210, της 31.07.2006].

Πολυετές ενδεικτικό χρηματοδοτικό πλαίσιο (ΠΕΧΠ) για τη χρονική περίοδο:

• 2008-2010 [COM(2006)672 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].
• 2009-2011[COM(2006)689 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Οι εκθέσεις στα (EN) βρίσκονται στον ιστότοπο της Γενικής Διεύθυνσης Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 29.05.2008