Αυτοκίνητα οχήματα — απαλλαγή κατά κατηγορία από το δίκαιο ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 461/2010 για την εφαρμογή του άρθρου 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Το άρθρο 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαλλάσσει τις κάθετες συμφωνίες* που αποφέρουν επαρκή οφέλη ώστε να υπερκαλύπτουν τα δυσμενή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα.

Ο κανονισμός, γνωστός ως κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, χορηγεί στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας μια απαλλαγή κατά κατηγορία για κάθετες συμφωνίες για την αγορά, πώληση ή μεταπώληση καινούργιων αυτοκίνητων οχημάτων, και για κάθετες συμφωνίες για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης τέτοιων οχημάτων, καθώς και για τη διανομή ανταλλακτικών.

Παρόλο που αρχικά αναμενόταν να λήξει στις 31 Μαΐου 2023, ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/822 έχει παρατείνει την ισχύ του για ακόμα πέντε χρόνια. Αυτό έγινε για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αντιδράσει έγκαιρα έναντι των αλλαγών στην αγορά των μηχανοκίνητων οχημάτων και για να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις, όπως εκείνες που προκύπτουν από την ψηφιακή τυποποίηση, την ηλεκτροδότηση και τα νέα μοντέλα κινητικότητας.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Κάθετες συμφωνίες με αντικείμενο την αγορά, την πώληση ή τη μεταπώληση καινούργιων αυτοκίνητων οχημάτων

Όταν ο κανονισμός (EE) αριθ. 461/2010 εγκρίθηκε αρχικά, σκοπός του ήταν να εφαρμόσει τον κανονισμό (EE) αριθ. 330/2010 στις κάθετες συμφωνίες με αντικείμενο την αγορά, την πώληση ή τη μεταπώληση καινούργιων αυτοκίνητων οχημάτων. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/720 έχει αντικατασταθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 330/2010 (βλέπε σύνοψη).

Κάθετες συμφωνίες με αντικείμενο τη δευτερογενή αγορά αυτοκίνητων οχημάτων

Ο κανονισμός (EE) αριθ. 461/2010 εφαρμόζει επίσης τον κανονισμό (EE) 2022/720 σε κάθετες συμφωνίες με αντικείμενο τους όρους αγοράς, πώλησης ή μεταπώλησης ανταλλακτικών για αυτοκίνητα οχήματα ή παροχής υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης για αυτοκίνητα οχήματα, εφόσον οι συμφωνίες πληρούν τις προϋποθέσεις απαλλαγής βάσει του κανονισμού (EE) 2022/720 και δεν περιλαμβάνουν κάποιον από τους παρακάτω περιορισμούς ιδιαίτερης σοβαρότητας που προβλέπονται στον κανονισμό (EE) αριθ. 461/2010:

• περιορισμός της πώλησης ανταλλακτικών για αυτοκίνητα οχήματα από μέλη ενός συστήματος επιλεκτικής διανομής·
• περιορισμός που συμφωνείται μεταξύ ενός προμηθευτή ανταλλακτικών ή εξοπλισμού επισκευής και ενός κατασκευαστή αυτοκίνητων οχημάτων, με τον οποίο περιορίζεται η δυνατότητα του προμηθευτή να πωλεί αυτά τα προϊόντα σε εξουσιοδοτημένους ή ανεξάρτητους διανομείς, επισκευαστές ή τελικούς χρήστες·
• περιορισμός, που συμφωνείται μεταξύ ενός κατασκευαστή αυτοκίνητων οχημάτων που χρησιμοποιεί εξαρτήματα για την αρχική συναρμολόγηση αυτοκίνητων οχημάτων και του προμηθευτή αυτών των εξαρτημάτων, με τον οποίο περιορίζεται η δυνατότητα του προμηθευτή να επιθέτει το εμπορικό του σήμα ή το λογότυπό του σε ορατό σημείο επί των παρεχόμενων εξαρτημάτων.

Σύμφωνα με τον κανονισμό αριθ. 19/65/ΕΟΚ (βλέπε σύνοψη), εφόσον πάνω από το 50 % της σχετικής αγοράς καλύπτεται από παράλληλα δίκτυα παρόμοιων κάθετων περιορισμών, η Επιτροπή μπορεί να κρίνει ότι αυτός ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε κάθετες συμφωνίες που περιέχουν ειδικούς περιορισμούς όσον αφορά τη συγκεκριμένη αγορά.

Αξιολόγηση

Ο τροποποιητικός κανονισμός (EE) 2023/822 απαιτεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 461/2010 και να υποβάλει την αξιολόγησή της πριν από τις 31 Μαΐου 2028. Η πιο πρόσφατη αξιολόγηση της εφαρμογής του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας δημοσιεύτηκε το 2021.

Κατευθυντήριες γραμμές

Η Επιτροπή έχει επίσης επικαιροποιήσει τις κατευθυντήριες γραμμές της, που βοηθούν τις εταιρείες στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας να αξιολογούν τη συμβατότητα των κάθετων συμφωνιών με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), διασφαλίζοντας ότι οι δευτερογενείς φορείς εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων των συνεργείων, εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που παράγονται από οχήματα που είναι απαραίτητα για την επισκευή και τη συντήρηση.

Μεταξύ άλλων, οι κατευθυντήριες γραμμές:

• διευκρινίζουν ότι τα δεδομένα που παράγονται από τους αισθητήρες οχημάτων μπορεί να είναι δυνητικά απαραίτητη εισροή για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης· ως εκ τούτου, για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου 101, οι εγκεκριμένοι και ανεξάρτητοι επισκευαστές πρέπει να έχουν πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα ισότιμα·
• απαιτούν από τους προμηθευτές οχημάτων να εφαρμόζουν την αρχή της αναλογικότητας κατά την εξέταση του ενδεχόμενου παρακράτησης στοιχείων, όπως τα δεδομένα που παράγονται από το όχημα, λόγω ενδεχόμενων ζητημάτων κυβερνοασφάλειας·
• να επισημαίνουν ότι, όταν κάποιος προμηθευτής παρακρατά μονομερώς μια απαραίτητη εισροή από ανεξάρτητους φορείς εκμετάλλευσης, όπως δεδομένα που παράγονται από το όχημα, μπορεί να εφαρμόζεται το άρθρο 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από την 1η Ιουνίου 2010 και θα ισχύει έως τις 31 Μαΐου 2028.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Αυτοκίνητα οχήματα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 461/2010 της Επιτροπής, της 27ης Μαΐου 2010, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας (ΕΕ L 129 της 28.5.2010, σ. 52-57).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 461/2010 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Τροποποιήσεις της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Συμπληρωματικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τους κάθετους περιορισμούς σε συμφωνίες για την πώληση και επισκευή αυτοκινήτων οχημάτων και για τη διανομή ανταλλακτικών αυτοκινήτων οχημάτων» (2023/C 133 I/01) (ΕΕ L 133 της 17.4.2023, σ. 1-6).

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2022/720 της Επιτροπής, της 10ης Μαΐου 2010, για την εφαρμογή του άρθρου 101 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών (ΕΕ L 134 της 11.5.2022, σ. 4-13).

Έκθεση της Επιτροπής — Έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής σχετικά με τη λειτουργία του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1400/2002 (κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας) [COM(2021) 264 final της 28.5.2021].

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 101 (πρώην άρθρο 81 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 88-89).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 102 (πρώην άρθρο 82 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 89).

Κανονισμός αριθ. 19/65/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 2ας Μαρτίου 1965, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 85 παράγραφος 3 της συνθήκης σε ορισμένες κατηγορίες συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών (ΕΕ 36 της 6.3.1965, σ. 533-535).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 02.06.2023