Αυστηρότεροι κανόνες της ΕΕ για τον καπνό

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2014/40/EE περί της προσέγγισης των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παραγωγή, την παρουσίαση και την πώληση των προϊόντων καπνού

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία θεσπίζει κανόνες για την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση των εξής προϊόντων: τσιγάρα, καπνός για στριφτά τσιγάρα, καπνός πίπας, πούρα, πουράκια, μη καπνιζόμενος καπνός, ηλεκτρονικά τσιγάρα και φυτικά προϊόντα για κάπνισμα.

Αποσκοπεί στην προστασία της ανθρώπινης υγείας, ιδίως των νέων, και στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Συστατικά και μέγιστα επίπεδα εκπομπών

Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να υποχρεώνουν τους κατασκευαστές και τους εισαγωγείς να υποβάλουν καταλόγους συστατικών και τα επίπεδα εκπομπών. Οι εκπομπές των τσιγάρων που διατίθενται στην αγορά ή κατασκευάζονται στην ΕΕ δεν πρέπει να υπερβαίνουν:

• τα 10 mg πίσσας·
• το 1 mg νικοτίνης·
• τα 10 mg μονοξειδίου του άνθρακα.

Προειδοποιήσεις υγείας

Η οδηγία απαιτεί την επισήμανση εμφανών προειδοποιήσεων για την υγεία στις συσκευασίες των τσιγάρων και του καπνού για στριφτά τσιγάρα:

• μια γενική προειδοποίηση «Το κάπνισμα σκοτώνει — Κόψτε το τσιγάρο τώρα» ή «Το κάπνισμα σκοτώνει»·
• το ενημερωτικό μήνυμα: «Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 70 ουσίες οι οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο»·
• άλλο κείμενο και σαφείς εικόνες που ανακτώνται από έναν κατάλογο και μια βιβλιοθήκη εικόνων που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα της οδηγίας·
• τις συνδυασμένες προειδοποιήσεις που πρέπει να καλύπτουν το 65 % εμπρόσθιας και οπίσθιας πλευράς της συσκευασίας.

Απαγόρευση των γεύσεων και της λεπτής συσκευασίας

Η οδηγία απαγορεύει:

• αρώματα/γεύσεις, όπως εκείνα των φρούτων ή της μινθόλης, τα οποία ενθαρρύνουν την έναρξη του καπνίσματος μέσω της άμβλυνσης των πιο δριμέων γεύσεων του καπνού· και
• ελκυστικές, λεπτές συσκευασίες τσιγάρων που μοιάζουν με κραγιόν, οι οποίες πολλές φορές απευθύνονται σε κορίτσια και νεαρές γυναίκες.

Ηλεκτρονικά τσιγάρα

Η νομοθεσία θεσπίζει κανόνες ασφάλειας και ποιότητας για ηλεκτρονικά τσιγάρα που περιέχουν νικοτίνη, μεταξύ άλλων:

• υποχρεωτικές προειδοποιήσεις για την υγεία σε συσκευασίες·
• απαγόρευση διαφημιστικών στοιχείων σε συσκευασίες.

Άλλα μέτρα

• Τα κράτη μέλη μπορούν, αν το επιθυμούν, να απαγορεύσουν τις πωλήσεις μέσω διαδικτύου τσιγάρων και προϊόντων καπνού.
• Συγκροτείται ένα πανευρωπαϊκό σύστημα ιχνηλάτησης και παρακολούθησης για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.

Ανιχνευσιμότητα

Η οδηγία θεσπίζει κανόνες σχετικά με την ιχνηλασιμότητα και τα χαρακτηριστικά ασφαλείας του καπνού που εφαρμόζονται για προϊόντα καπνού, που αναλύονται λεπτομερώς στο παρακάτω παράγωγο δίκαιο.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/574 (μια εκτελεστική πράξη) καθορίζει τα τεχνικά πρότυπα για το σύστημα ιχνηλασιμότητας για τα προϊόντα καπνού:

• οι συσκευασίες πρέπει να επισημαίνονται με μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό ώστε να καταγράφονται οι κινήσεις τους στην αλυσίδα εφοδιασμού, ο οποίος εκδίδεται από έναν ανεξάρτητο εκδότη και έχει ισχύ για 6 μήνες·
• προδιαγραφές για τα αποθετήρια δεδομένων ώστε να καταγράφονται οι κινήσεις των προϊόντων καπνού και οι σχετικές συναλλαγές.

Ο εν λόγω κανονισμός έχει τροποποιηθεί από τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2023/448.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/573 (μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη) θεσπίζει τα βασικά στοιχεία που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στις συμβάσεις αποθήκευσης δεδομένων που συνάπτονται μεταξύ κατασκευαστών ή εισαγωγέων και παρόχων υπηρεσιών αποθήκευσης δεδομένων:

• πρέπει να καθιερώνονται κύρια και δευτερεύοντα (εφεδρικά) αποθετήρια δεδομένων και ένα σύστημα δρομολογητή·
• άλλες δευτερεύουσες τεχνικές υπηρεσίες πρέπει να παρέχονται κατόπιν αιτήματος·
• οι προδιαγραφές σχετικά με τη λειτουργικότητα, τη διαθεσιμότητα, τις επιδόσεις, καθώς και την οικονομική και οργανωτική ανεξαρτησία των υπηρεσιών πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις.

Η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/576 θεσπίζει τα τεχνικά πρότυπα των χαρακτηριστικών ασφαλείας που εφαρμόζονται στα προϊόντα καπνού:

• όλες οι μονάδες συσκευασίας πρέπει να φέρουν απαραβίαστο χαρακτηριστικό ασφαλείας, που αποτελείται από ορατά και αόρατα στοιχεία, προκειμένου να διευκολύνεται η εξακρίβωση της γνησιότητας·
• τα χαρακτηριστικά πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον πέντε είδη στοιχείων εξακρίβωσης της γνησιότητας, ένα εμφανές, ένα ημισυγκαλυμμένο και ένα συγκαλυμμένο·
• τουλάχιστον ένα από τα στοιχεία εξακρίβωσης της γνησιότητας πρέπει να παρέχεται από ανεξάρτητο τρίτο πάροχο λύσεων.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;

• Η οδηγία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 20 Μαΐου 2016. Αυτές οι διατάξεις τέθηκαν σε εφαρμογή την ίδια ημερομηνία.
• Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/574 σχετικά με την ιχνηλασιμότητα εφαρμόζεται από τις 6 Μαΐου 2018.
• Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/448 εφαρμόζεται από τις 21 Δεκεμβρίου 2023.
• Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2018/573 σχετικά με την αποθήκευση δεδομένων εφαρμόζεται από τις 6 Μαΐου 2018.
• Η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/576 σχετικά με τα απαραβίαστα χαρακτηριστικά ασφαλείας εφαρμόζεται από τις 18 Δεκεμβρίου 2017.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Καπνός (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Συστήματα για την ιχνηλασιμότητα και τα χαρακτηριστικά ασφαλείας του καπνού (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2014/40/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων και την κατάργηση της οδηγίας 2001/37/ΕΚ (ΕΕ L 127 της 29.4.2014, σ. 1-38).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2014/40/ΕΕ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση οδηγία (ΕΕ) 2022/2100 της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2022, για την τροποποίηση της οδηγίας 2014/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την απόσυρση ορισμένων εξαιρέσεων όσον αφορά τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού (ΕΕ L 283 της 3.11.2022, σ. 4-6).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2018/573 της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2017, όσον αφορά βασικά στοιχεία των συμβάσεων αποθήκευσης δεδομένων που συνάπτονται στο πλαίσιο του συστήματος ιχνηλασιμότητας για τα προϊόντα καπνού (ΕΕ L 96 της 16.4.2018, σ. 1-6).

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/574 της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2017, για τα τεχνικά πρότυπα για τη δημιουργία και τη λειτουργία συστήματος ιχνηλασιμότητας για τα προϊόντα καπνού (ΕΕ L 96 της 16.4.2018, σ. 7-55).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2023/448 της Επιτροπής, της 1ης Μαρτίου 2023, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/574 για τα τεχνικά πρότυπα για τη δημιουργία και τη λειτουργία συστήματος ιχνηλασιμότητας για τα προϊόντα καπνού (ΕΕ L 65 της 2.3.2023, σ. 28-57).

Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/576 της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2017, για τα τεχνικά πρότυπα των χαρακτηριστικών ασφαλείας που εφαρμόζονται στα προϊόντα καπνού [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2017) 8435] (ΕΕ L 96 της 16.4.2018, σ. 57-63).

τελευταία ενημέρωση 20.04.2023