ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.Πλαίσιο της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης
1.1.Νομικό και πολιτικό πλαίσιο της πρότασης
Στην ΕΕ, η οδηγία-πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό παρέχει ένα πλαίσιο το οποίο υποχρεούνται να χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές συνδεόμενων με την ενέργεια προϊόντων για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των προϊόντων τους. Το πλαίσιο ορίζει ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης και άλλα περιβαλλοντικά κριτήρια, όπως η κατανάλωση νερού, τα επίπεδα εκπομπών ή η ελάχιστη διάρκεια ορισμένων κατασκευαστικών στοιχείων, που οφείλουν να εκπληρώνουν οι κατασκευαστές πριν από τη διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά.
Ο κανονισμός-πλαίσιο για την ενεργειακή επισήμανση συμπληρώνει την οδηγία-πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό παρέχοντας στους τελικούς καταναλωτές τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα με τις καλύτερες επιδόσεις μέσω μιας κλίμακας Α έως G/από πράσινο έως κόκκινο. Το νομοθετικό πλαίσιο βασίζεται στη συνδυασμένη εφαρμογή αυτών των δύο νομοθετικών πράξεων.
Το πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση είναι κεντρικής σημασίας προκειμένου η Ευρώπη να καταστεί ενεργειακά αποδοτικότερη, συμβάλλοντας ιδίως στη στρατηγική-πλαίσιο για την Ενεργειακή Ένωση και στην προτεραιότητα για μια βαθύτερη και δικαιότερη εσωτερική αγορά με ενισχυμένη βιομηχανική βάση. Κατά πρώτον, το συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο ωθεί τη βιομηχανία να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση των προϊόντων και απομακρύνει από την αγορά εκείνα με τις χειρότερες επιδόσεις. Κατά δεύτερον, βοηθά τους καταναλωτές και τις εταιρείες να μειώνουν τους λογαριασμούς ενέργειας. Στους τομείς της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Κατά τρίτον, διασφαλίζει ότι οι κατασκευαστές και οι εισαγωγείς που είναι υπεύθυνοι για τη διάθεση προϊόντων στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) καλούνται να συμμορφώνονται με ένα μόνο σύνολο κανόνων, κοινό για ολόκληρη την ΕΕ· το γεγονός αυτό έχει συχνά ως αποτέλεσμα μειωμένο κόστος αγοράς προϊόντων για τους πελάτες.
Σε μια σειρά τρίτων χωρών έχουν θεσπιστεί ή θεσπίζονται πλαίσια πολιτικής παρόμοια με το ευρωπαϊκό, και μια σειρά ετικετών ενεργειακής απόδοσης είναι υποχρεωτικές για συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα, ενώ σε γενικές γραμμές προσομοιάζουν με την ευρωπαϊκή ετικέτα ενεργειακής απόδοσης, όπως στη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής, στο Χονγκ Κονγκ, στην Κίνα, στη Βραζιλία, στην Αργεντινή, στο Περού, στη Χιλή, στην Τουρκία, στο Ιράν, στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, στη Γκάνα και σε άλλες χώρες.
Σχήμα 1: Οι τέσσερις ενεργειακές ετικέτες για τηλεοράσεις βάσει του ισχύοντος κανονισμού
Τον Οκτώβριο του 2014 ολοκληρώθηκε μελέτη για τις συνολικές επιπτώσεις της ενεργειακής ετικέτας —και των ενδεχόμενων τροποποιήσεών της— στο επίπεδο κατανόησής της από τους καταναλωτές και στις αγοραστικές αποφάσεις τους και αποτέλεσε τη βάση για την επανεξέταση της οδηγίας 2010/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενεργειακή επισήμανση. Από τη μελέτη προέκυψε ότι η ενεργειακή ετικέτα αναγνωρίζεται και χρησιμοποιείται από το 85 % των Ευρωπαίων και αποτελεί το δεύτερο πιο γνωστό σύμβολο που συσχετίζεται με την ΕΕ μετά το σύμβολο του ευρώ. Στην πλειονότητά τους οι καταναλωτές της ΕΕ ήταν σε θέση να προσδιορίζουν σωστά το προϊόν του οποίου η χρήση είναι η λιγότερο δαπανηρή, στοιχείο που αποτελεί ένδειξη ότι κατανοούν την έννοια των πληροφοριών που περιλαμβάνει η ετικέτα, όπως οι kWh/έτος.
Τον Αύγουστο του 2017 τέθηκε σε ισχύ ο νέος κανονισμός-πλαίσιο για την ενεργειακή επισήμανση, ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1369 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με τον οποίο καταργείται η οδηγία 2010/30/ΕΕ. Βάσει της καταργούμενης οδηγίας, οι ενεργειακές ετικέτες επιτρεπόταν να συμπεριλαμβάνουν τις τάξεις A+ έως A+++ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υπερσυγκέντρωση στην κορυφαία τάξη «Α». Με την πάροδο του χρόνου και λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης επήλθε υπερσυγκέντρωση και στις τάξεις A+ έως A+++, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της αποτελεσματικότητας των ετικετών. Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, ο νέος κανονισμός-πλαίσιο προβλέπει την αναπροσαρμογή της κλίμακας των υφιστάμενων ενεργειακών ετικετών, με επαναφορά της αρχικής κλίμακας Α έως G. Στο άρθρο 11 του κανονισμού-πλαισίου για την ενεργειακή επισήμανση παρατίθενται πέντε ομάδες προϊόντων προτεραιότητας για τις οποίες θα πρέπει να θεσπιστούν νέες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις με αναπροσαρμοσμένες ενεργειακές ετικέτες το αργότερο έως τις 2 Νοεμβρίου 2018. Οι τηλεοράσεις είναι μία από τις ομάδες προϊόντων προτεραιότητας.
Τέλος, αρκετές νέες πρωτοβουλίες πολιτικής αποτελούν ένδειξη ότι οι πολιτικές για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση είναι σημαντικές σε ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο, όπως ιδιαίτερα οι εξής:
·η στρατηγική-πλαίσιο για την Ενεργειακή Ένωση, η οποία αποβλέπει σε μια βιώσιμη και φιλική προς το κλίμα οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών,
·η Συμφωνία του Παρισιού, η οποία επιδιώκει να δοθεί νέα πνοή στις προσπάθειες για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα,
·το πρωτόκολλο του Γκέτενμποργκ, το οποίο αποσκοπεί στον έλεγχο της ρύπανσης της ατμόσφαιρας,
·η πρωτοβουλία για την κυκλική οικονομία, η οποία, μεταξύ άλλων, αναδεικνύει την ανάγκη συμπερίληψης της διάστασης της δυνατότητας επιδιόρθωσης και ανακύκλωσης και της βελτίωσης της ανθεκτικότητας στο πλαίσιο οικολογικού σχεδιασμού,
·το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ), αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΑΘ) με οικονομικά αποδοτικό τρόπο και επηρεάζεται έμμεσα από την κατανάλωση ενέργειας των προϊόντων που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό στο πεδίο των πολιτικών για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση, και
·η στρατηγική για την ενεργειακή ασφάλεια, στο πλαίσιο της οποίας χαράσσεται στρατηγική για τον αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό.
Βάσει του πλαισίου του οικολογικού σχεδιασμού και της ενεργειακής επισήμανσης, οι τηλεοράσεις και οι οθόνες τηλεοράσεων διέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 642/2009 της Επιτροπής (οικολογικός σχεδιασμός) και τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 της Επιτροπής (ενεργειακή επισήμανση). Το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 προβλέπει επανεξέταση εντός πέντε ετών (ήτοι έως τον Δεκέμβριο του 2015).
Επιπλέον, το πρόγραμμα εργασίας της περιόδου 2016-2019 για τον οικολογικό σχεδιασμό που εκπόνησε η Επιτροπή περιλαμβάνει επίσης την επανεξέταση και των δύο κανονισμών, προβλέποντας ειδικότερα την εξέταση τρόπων με τους οποίους μπορούν να αξιολογούνται και να λαμβάνονται υπόψη πτυχές που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία. Αυτό συνάδει με την πρωτοβουλία για την κυκλική οικονομία στο πλαίσιο της οποίας διατυπώνεται το συμπέρασμα ότι ο σχεδιασμός προϊόντων αποτελεί βασική παράμετρο για την επίτευξη των στόχων, δεδομένου ότι μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των προϊόντων (π.χ. καθιστά ένα προϊόν πιο ανθεκτικό, διευκολύνει την επισκευή, την επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωσή του). Επίσης, στο πρόγραμμα εργασίας της περιόδου 2016-2019 για τον οικολογικό σχεδιασμό γίνεται συγκεκριμένη μνεία στις διατάξεις σήμανσης προκειμένου να συμπεριληφθούν στην αναθεώρηση των υφιστάμενων κανονισμών που διέπουν τις τηλεοράσεις.
1.2.Γενικό πλαίσιο
Το νομοθετικό πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό, μαζί με την ενεργειακή επισήμανση, καθιερώνουν έναν μηχανισμό παροχής ώθησης και κινήτρων (push and pull) της αγοράς που αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (
σχήμα 2
) μέσω του σημαντικού επηρεασμού των αποφάσεων που λαμβάνουν οι καταναλωτές όταν αγοράζουν προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια.
Τα δύο πλαίσια πολιτικής συμβάλλουν στο να καταστεί δυνατό τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ να κάνουν την ίδια δουλειά καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια. Έως το 2020 η χρήση των ετικετών ενεργειακής απόδοσης και οι απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού προβλέπεται ότι θα επιφέρουν εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης των 165 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (ΤΙΠ) στην ΕΕ, που ισοδυναμεί χοντρικά με την ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας της Ιταλίας. Σε σχετικούς όρους αυτό αντιπροσωπεύει δυνητική εξοικονόμηση ενέργειας ύψους άνω του 9 % της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της ΕΕ και δυνητική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 7 %. Το 2030 η εξοικονόμηση προβλέπεται να αυξηθεί στο 15 % της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της ΕΕ και στο 11 % των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Σχήμα 2: Αποτελέσματα του οικολογικού σχεδιασμού μεμονωμένα και σε συνδυασμό με την ενεργειακή επισήμανση
Τα δύο πλαίσια πολιτικής συμβάλλουν επίσης στη μείωση των καταναλωτικών δαπανών μέσω της μείωσης τόσο του κόστους των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος όσο και του κόστους αγοράς των προϊόντων, καθώς οι κατασκευαστές υποχρεούνται μόνο να παράγουν μοντέλα που συμμορφώνονται με ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ.
Έχουν επέλθει βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση όλων των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, κυρίως χάρη στον τομέα κατασκευής τηλεοράσεων. Ωστόσο, εκτιμάται ότι οι ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης, κυρίως επειδή αυξάνεται διαρκώς το μέγεθος και ο αριθμός τους, θα συνεχίσουν να αντιπροσωπεύουν ευμέγεθες μερίδιο της χρήσης ενέργειας, εκτός αν ληφθούν διορθωτικά μέτρα. Αυτό ισχύει ιδίως στην περίπτωση των διατάξεων σήμανσης (βλ.
σχήμα 3
), οι οποίες είναι κατά κανόνα μεγαλύτερου μεγέθους, έχουν πολύ μεγαλύτερη φωτεινότητα και αποτελούν ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά.
Σχήμα 3: Ετήσια χρήση ενέργειας σε TWh, την περίοδο 1990-2030, των τριών πιο σχετικών τύπων ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης σε κατάσταση λειτουργίας βάσει του σεναρίου διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης (πηγή VHK, 2018)
Έως τώρα, από τους διάφορους τύπους ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, μόνο οι τηλεοράσεις υπόκεινται σε υποχρεωτικά μέτρα ενεργειακής επισήμανσης (βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1062/2010) και απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού (που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 642/2009). Οι υπόλοιπες διατάξεις απεικόνισης καλύπτονται μόνο από οριζόντιες απαιτήσεις (ήτοι τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1275/2008 της Επιτροπής για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από εξοπλισμό σε λειτουργία αναμονής).
Οι ισχύοντες κανονισμοί βασίζονται σε προπαρασκευαστική μελέτη και αξιολόγηση που εκπονήθηκαν πριν από περισσότερο από 10 έτη. Όπως προβλεπόταν στη ρήτρα επανεξέτασης, το 2012 η Επιτροπή ξεκίνησε την επανεξέταση των δύο κανονισμών που διέπουν τις τηλεοράσεις με την εκπόνηση μελέτης και την παρουσίαση των συμπερασμάτων της στα ενδιαφερόμενα μέρη. Ήδη από τότε η επανεξέταση είχε καταδείξει την ύπαρξη νομοθετικών κενών και ανεπαρκειών στην αγορά, που δεν επέτρεπαν να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας που είχαν διαπιστωθεί. Η συλλογή πληροφοριών παρατάθηκε και επαναλήφθηκε η ανάλυση των δεδομένων, στο πλαίσιο της οποίας επισημάνθηκε η σκοπιμότητα λήψης διορθωτικών μέτρων. Συνολικά, σε τέσσερα διαφορετικά στάδια μεταξύ του 2012 και του τέλους του 2017 αναλύθηκε μια βάση δεδομένων που κάλυπτε περισσότερα από τρεις χιλιάδες μοντέλα ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης που έχουν διατεθεί στην αγορά της ΕΕ.
Οι ανεπάρκειες στην αγορά και στο κανονιστικό πλαίσιο έχουν επισημανθεί από την αρχή της επανεξέτασης, ενώ έκτοτε έχει προκύψει σειρά νέων ζητημάτων που χρήζουν αντιμετώπισης και τα οποία συνοψίζονται, για τις τηλεοράσεις, ως εξής:
–λόγω ταχειών και απρόβλεπτων τεχνολογικών εξελίξεων, οι ελάχιστες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού δεν είναι επαρκώς αυστηρές και το φάσμα των τάξεων ενεργειακής επισήμανσης είναι ανεπαρκές. Το γεγονός αυτό επέφερε πολύ σύντομα υπερσυγκέντρωση στις κορυφαίες τάξεις: ήδη το 2017, 85 % και πλέον των τηλεοράσεων που πωλήθηκαν στην ΕΕ ανήκαν σε τάξεις άνω της «B»·
–η ραγδαία εξελισσόμενη λειτουργική σύγκλιση μεταξύ των διαφόρων ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, όπως οι τηλεοράσεις, οι οθόνες υπολογιστή και οι διατάξεις σήμανσης, δημιουργεί ενδεχομένως κενά στο κανονιστικό πλαίσιο. Όλο και περισσότερες τηλεοράσεις προσφέρουν δυνατότητες πλοήγησης στον ιστό, παρακολούθησης περιεχομένου σε συνεχή ροή μέσω διαδικτύου, ή ακόμη και παιχνιδιού. Ποικίλες διαφορετικές διατάξεις απεικόνισης χρησιμοποιούνται συχνά για την παρακολούθηση περιεχομένου η προβολή του οποίου γινόταν παραδοσιακά μόνο μέσω τηλεόρασης. Επίσης, ο παρωχημένος ορισμός της «οθόνης τηλεόρασης» που περιλαμβάνει ο ισχύων κανονισμός καλύπτει πολλές από τις οθόνες υπολογιστή που διατίθενται πλέον στην αγορά·
–απουσία απαιτήσεων για νέα ενεργοβόρα χαρακτηριστικά, όπως το υψηλό δυναμικό εύρος (High Dynamic Range — HDR) που πρωτοεμφανίστηκε σε ακριβότερα μοντέλα το 2016 και σταδιακά διατίθεται και σε πιο προσιτά οικονομικώς μοντέλα (παρόλο που η διαθεσιμότητα περιεχομένου συμβατού με τη συγκεκριμένη τεχνολογία είναι ακόμη εξαιρετικά περιορισμένη). Η λειτουργία HDR, όταν η υλοποίησή της δεν είναι καλά μελετημένη, μπορεί να υπερδιπλασιάσει την κατανάλωση ενέργειας της ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης·
–απουσία απαιτήσεων για πτυχές που αφορούν την αποδοτικότερη χρήση των υλικών.
Στόχος του προτεινόμενου κανονισμού για την ενεργειακή επισήμανση είναι να αναθερμανθούν τα κίνητρα προς τους κατασκευαστές για να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, με το να δοθεί νέα ώθηση στη διείσδυση των ενεργειακά αποδοτικών προϊόντων στην αγορά κυρίως μέσω:
·της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του στις πιο συνήθεις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης,
·της αναπροσαρμογής της ενεργειακής ετικέτας, η οποία σήμερα εκτείνεται από A+++ έως D (Σχήμα 1), με επαναφορά της αρχικής κλίμακας A έως G,
·της συμπερίληψης ενδείξεων στην ετικέτα που ανταποκρίνονται καλύτερα στις πραγματικές συνθήκες χρήσης και δίνουν τη δυνατότητα στους πελάτες να κάνουν τις αγοραστικές τους επιλογές μεταξύ συγκρίσιμων προϊόντων βάσει καλύτερης ενημέρωσης.
1.3.Ισχύουσες διατάξεις στον τομέα της πρότασης
Τα ακόλουθα μέτρα, που βρίσκονται σήμερα σε ισχύ, άπτονται των περιβαλλοντικών επιδόσεων των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης:
–οδηγία 2010/30/ΕΕ για την ένδειξη της κατανάλωσης ενέργειας και λοιπών πόρων από τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα μέσω επισήμανσης και της παροχής ομοιόμορφων πληροφοριών σχετικά με τα προϊόντα·
–οδηγία 2009/125/ΕΚ για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα·
–κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 όσον αφορά την επισήμανση της κατανάλωσης ενέργειας των τηλεοράσεων·
–κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 642/2009 όσον αφορά τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για τηλεοράσεις.
Επίσης, η απόφαση 2009/300/ΕΚ της Επιτροπής περί καθορισμού των αναθεωρημένων οικολογικών κριτηρίων για την απονομή του κοινοτικού οικολογικού σήματος θέτει για τις τηλεοράσεις κάποιες αυστηρότερες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης και καλύπτει άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Επιπλέον, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1275/2008 περί της κατάστασης αναμονής καλύπτει τις διατάξεις απεικόνισης που δεν καλύπτονται από τον κανονισμό για τις τηλεοράσεις. Τέλος, οι οθόνες υπολογιστή και οι διατάξεις σήμανσης συμπεριλαμβάνονταν στη συμφωνία Energy Star μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ (στο παράρτημα C) που έχει πλέον εκπνεύσει. Ως αποτέλεσμα, σήμερα οι οθόνες υπολογιστή και οι διατάξεις σήμανσης δεν καλύπτονται πλέον από κανένα πρόγραμμα επισήμανσης, ακόμη και σε εθελούσια βάση, και δεν υπάρχει κανένα νομικό μέσο για την επισήμανση που να καλύπτει τα συγκεκριμένα προϊόντα στο πλαίσιο κριτηρίων για δημόσιες συμβάσεις.
1.4.Συνοχή με άλλες πολιτικές και στόχους της ΕΕ
Η προώθηση της διείσδυσης αποδοτικών ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης στην αγορά συμβάλλει στους στόχους για την ενεργειακή απόδοση και τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου που έχουν τεθεί για το 2020 και το 2030. Στόχος είναι να υποστηριχθεί η πιο αποδοτική και πιο βιώσιμη χρήση των πόρων, να προστατευτεί το περιβάλλον, να ενισχυθεί ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ στην ανάπτυξη νέων πράσινων τεχνολογιών, να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και να διευκολυνθούν οι καταναλωτές στην πραγματοποίηση επιλογών βάσει καλύτερης ενημέρωσης.
2.Διαβουλεύσεις πριν από την έκδοση της πράξης
2.1.Διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη
Η ΕΕ, διεθνή ενδιαφερόμενα μέρη και εμπειρογνώμονες των κρατών μελών συμμετείχαν στη διαδικασία ευθύς εξαρχής.
Η πρόταση για την ενεργειακή επισήμανση συζητήθηκε σε συνδυασμό με πιθανές απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού σε τέσσερα διαφορετικά φόρουμ διαβούλευσης με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, εκπροσώπων κατασκευαστών, περιβαλλοντικών μη κυβερνητικών οργανώσεων («ΜΚΟ») και οργανώσεων καταναλωτών. Στις συζητήσεις συμμετείχε και αριθμός εκπροσώπων άλλων οργανισμών, όπως ευρωπαϊκών οργανισμών που εκπροσωπούν τον κλάδο της ανακύκλωσης, επισκευαστές, υπηρεσίες διαχείρισης απορριμμάτων και περιβαλλοντικές υπηρεσίες (της τοπικής αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα).
Όλα τα σχετικά έγγραφα εργασίας εστάλησαν στα κράτη μέλη, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε ενδιαφερόμενα μέρη και δημοσιεύτηκαν στον δικτυακό τόπο CIRCA της Επιτροπής 30 ημέρες πριν από τις συνεδριάσεις των φόρουμ διαβούλευσης. Μετά τις συνεδριάσεις των φόρουμ διαβούλευσης, στα ενδιαφερόμενα μέρη δόθηκε επιπλέον περιθώριο 30 ημερών για την υποβολή γραπτών σχολίων (διατίθενται στον δικτυακό τόπο CIRCA).
Επιπλέον, συγκεκριμένες πτυχές επιμέρους απαιτήσεων συζητήθηκαν από υπηρεσίες της Επιτροπής και διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη σε αρκετές διμερείς και πολυμερείς συναντήσεις μεταξύ του 2013 και του Μαρτίου του 2018. Η διαδικασία ήταν ανοιχτή και στο πλαίσιό της συνεκτιμήθηκαν στοιχεία που υπέβαλαν όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη και ανεξάρτητοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες.
Τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη τάχθηκαν καταρχήν υπέρ του προτεινόμενου συστήματος ενεργειακής επισήμανσης για τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης.
Όσον αφορά τα καλυπτόμενα προϊόντα, μετά τη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο προγενέστερου φόρουμ διαβούλευσης το 2009 και του φόρουμ διαβούλευσης του 2012, η συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών και ΜΚΟ συμφώνησαν επί της προτεινόμενης επέκτασης του συστήματος επισήμανσης και σε ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης πέραν των τηλεοράσεων. Οι κατασκευαστές, ωστόσο, ζήτησαν εξαιρέσεις ή διαφορετικές απαιτήσεις για εξειδικευμένες διατάξεις απεικόνισης, όπως οι διατάξεις σήμανσης σε δημόσιους χώρους, οι επαγγελματικές οθόνες για γραφικές εφαρμογές και εφαρμογές ευρυεκπομπής.
Το προτεινόμενο μέτρο για την ενεργειακή επισήμανση ενσωματώνει τις παρατηρήσεις που διατύπωσαν τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη τόσο κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων των φόρουμ διαβούλευσης όσο και μετά τη διεξαγωγή τους.
Στη διάρκεια της προπαρασκευαστικής διαδικασίας συλλέχθηκαν πρόσθετα στοιχεία και δεδομένα για την εκτίμηση επιπτώσεων του 2013 και την πρώτη επικαιροποίησή της το 2015. Αποκτήθηκαν δεδομένα της αγοράς και τεχνικά δεδομένα στο πλαίσιο αρκετών διμερών και πολυμερών συναντήσεων με ενδιαφερόμενα μέρη ή μέσω δημόσια διαθέσιμων δεδομένων.
Επιπλέον, η Επιτροπή δημιούργησε ένα σύνολο δεδομένων με πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης (κυρίως των τηλεοράσεων και των οθονών υπολογιστή), το οποίο επικαιροποιήθηκε τέσσερις φορές ώστε να συμβαδίζει με τις εξελίξεις στην αγορά, για την υποστήριξη της ανάπτυξης των προτεινόμενων μέτρων οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης. Αυτό βοηθά να διασφαλιστεί ότι οι απαιτήσεις που καθορίζονται έχουν το κατάλληλο επίπεδο φιλοδοξίας και ότι αποτυπώνουν τις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις.
Σχήμα 4:
Η προτεινόμενη ενεργειακή ετικέτα, όπως προκύπτει από την έρευνα σχετικά με την κατανόηση και το ενδιαφέρον των καταναλωτών
Ο κανονισμός-πλαίσιο για την ενεργειακή επισήμανση (ΕΕ) 2017/1369 ορίζει ότι, κατά την κατάρτιση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή υποβάλλει τον σχεδιασμό και το περιεχόμενο των ετικετών στον έλεγχο αντιπροσωπευτικών ομάδων πελατών στην Ένωση, ώστε να εξασφαλίσει ότι αυτοί κατανοούν απόλυτα τις ετικέτες. Το 2017 πραγματοποιήθηκε μελέτη για τη συμβολή στον σχεδιασμό μιας νέας ενεργειακής ετικέτας για τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης, συμπεριλαμβανομένης διαδικτυακής έρευνας με 4081 δυνητικούς καταναλωτές από 7 χώρες της ΕΕ. Η έρευνα πρότεινε διάφορα εικονογράμματα και πληροφορίες προς συμπερίληψη στην ετικέτα. Περίπου ο μισός πληθυσμός έχει ελάχιστη ή καθόλου κατανόηση της διαφοράς μεταξύ των ενδείξεων ενέργειας (δηλ. kWh) ή ισχύος (δηλ. Watt), ωστόσο οποιοδήποτε αριθμητικό στοιχείο είναι χρήσιμο για τη σύγκριση προϊόντων. Στο σχήμα 4 παρουσιάζεται ο σχεδιασμός που προέκυψε από την έρευνα. Σε επακόλουθες διαβουλεύσεις εκφράστηκαν αμφιβολίες σχετικά με τη δυνατότητα κατανόησης του εικονογράμματος που αναπαριστά ένα τυποποιημένο εξωτερικό τροφοδοτικό (βλ. σχήμα 4), το οποίο είχε προταθεί ως δείκτης της ανθεκτικότητας και της δυνατότητας επιδιόρθωσης.
Από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 7 Μαΐου 2018 πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση για την καταγραφή των απόψεων των ενδιαφερόμενων μερών σε θέματα όπως τα προσδοκώμενα αποτελέσματα των δυνητικών νομοθετικών μέτρων στις επιχειρηματικές τάσεις και τις τάσεις της κατανάλωσης ενέργειας.
Η δημόσια διαβούλευση περιλάμβανε ένα κοινό σκέλος για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση, ακολουθούμενο από εξειδικευμένα ερωτήματα σχετικά με i) τα ψυγεία, ii) τα πλυντήρια πιάτων, iii) τα πλυντήρια ρούχων, iv) τις τηλεοράσεις, v) τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης και vi) τον φωτισμό.
Ελήφθησαν 1 230 απαντήσεις, το 67 % των οποίων από καταναλωτές και το 19 % από επιχειρήσεις (τα τρία τέταρτα των οποίων ήταν ΜΜΕ και το ένα τέταρτο μεγάλες εταιρείες). Το 6 % όσων απάντησαν ήταν ΜΚΟ και το 7 % ανήκε στην κατηγορία των «λοιπών». Οι εθνικές κυβερνήσεις και η τοπική αυτοδιοίκηση αντιπροσώπευαν ποσοστό κάτω του 1 % όσων απάντησαν ενώ 0,25 % ήταν εθνικές αρχές επιτήρησης της αγοράς.
Επισημαίνεται ότι από τους 1 230 απαντήσαντες, οι 719 (58 %) απάντησαν μόνο σε ερωτήματα που αφορούσαν τον φωτισμό στο πλαίσιο μιας συντονισμένης εκστρατείας σχετικά με τον φωτισμό στις θεατρικές αίθουσες.
Το 63 % όσων απάντησαν τάχθηκε υπέρ της συμπερίληψης απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού ως προς τη δυνατότητα επιδιόρθωσης και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας, και το 65 % ήταν της άποψης ότι οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να αναγράφονται στις ενεργειακές ετικέτες.
Όσον αφορά τη δυνατότητα επιδιόρθωσης των προϊόντων, οι συμμετέχοντες την έκριναν από «πολύ σημαντική» έως «σημαντική» (σε ποσοστό που κυμάνθηκε μεταξύ 62 %-68 %) καθένα από τα ακόλουθα: εγγύηση, διαθεσιμότητα ανταλλακτικών και πλήρες εγχειρίδιο επισκευής και συντήρησης. Ο χρόνος παράδοσης των ανταλλακτικών αξιολογήθηκε σε ποσοστό 56 % ως «πολύ σημαντικός» έως «σημαντικός».
Όσον αφορά τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης, η δημόσια διαβούλευση επικεντρώθηκε κυρίως στις επιλογές για τον ανασχεδιασμό της ενεργειακής ετικέτας. Η πλειονότητα όσων απάντησαν διατύπωσε την άποψη ότι στην ετικέτα θα πρέπει να εμφαίνεται τουλάχιστον το εμβαδόν οθόνης της διάταξης απεικόνισης, το επίπεδο ανάλυσής της, η χρήση τεχνολογίας υψηλού δυναμικού εύρους (HDR) και η ετήσια κατανάλωση ισχύος.
2.2.Εκτίμηση επιπτώσεων
Διενεργήθηκε εκτίμηση των επιπτώσεων των διαφόρων πιθανών μέτρων πολιτικής σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 4 στοιχείο β) της οδηγίας 2009/125/ΕΚ. Το 2013 εκπονήθηκε η πρώτη εκτίμηση επιπτώσεων, της οποίας η πρώτη πλήρης επικαιροποίηση ολοκληρώθηκε το 2015. Η εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την τρέχουσα πρόταση συνιστά εκτενή επανεξέταση της επικαιροποίησης που προηγήθηκε, με χρήση νέων στοιχείων και πρόσθετων στοιχείων από τις κεφαλαιαγορές, ενώ λαμβάνονται υπόψη και οι παρατηρήσεις που ελήφθησαν πριν, κατά και μετά τα προαναφερθέντα φόρουμ διαβούλευσης, οι επιστολές θέσεων που απευθύνθηκαν στην Επιτροπή τα τελευταία 6 χρόνια που ακολούθησαν την έναρξη της διαδικασίας επανεξέτασης, η μελέτη σχετικά με την ετικέτα και η διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση. Η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου ζήτησε την αναθεώρηση του πρώτου σχεδίου της εκτίμησης επιπτώσεων, προκειμένου να βελτιωθεί όσον αφορά την περιγραφή των προβλημάτων και την καλύτερη ενσωμάτωση πτυχών της κυκλικής οικονομίας. Το δεύτερο σχέδιο, το οποίο περιείχε βελτιωμένα δεδομένα και στοιχεία για τις πτυχές της κυκλικής οικονομίας και καλύτερη περιγραφή της διαδικασίας διαβούλευσης ήδη εξαρχής, έλαβε θετική γνώμη.
Οι επιπτώσεις των διαφόρων επιλογών πολιτικής, που συνίστανται στην καθιέρωση νέας ενεργειακής ετικέτας για τις τηλεοράσεις και άλλες ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης (σε συνδυασμό με νέες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού) αξιολογήθηκαν έναντι του σεναρίου διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης. Αναλύθηκαν τρεις διαφορετικές προτάσεις («ECO», «Ambi» και «Leni») για αναθεωρημένα μέτρα ενεργειακής επισήμανσης (και οικολογικού σχεδιασμού). Εξετάστηκαν και απορρίφθηκαν τρεις πρόσθετες επιλογές πολιτικής, ήτοι καμία νέα δράση εκ μέρους της ΕΕ (διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης), λήξη της ισχύος των υφιστάμενων κανονισμών για τις τηλεοράσεις και ολοκλήρωση μέτρου αυτορρύθμισης από τον κλάδο. Η πρόταση ECO αντιστοιχεί στα έγγραφα εργασίας που παρουσιάστηκαν στο φόρουμ διαβούλευσης του Ιουλίου 2017 και βασίζεται στις προτάσεις που υποβλήθηκαν στη διάρκεια των δύο προηγούμενων συζητήσεων του φόρουμ διαβούλευσης το 2014 και το 2012. Η επιλογή Ambi ενσωματώνει εν μέρει το αίτημα που έθεσαν εκ νέου και μετ’ επιτάσεως διάφορα κράτη μέλη και ΜΚΟ για επέκταση του πεδίου εφαρμογής στις διατάξεις σήμανσης, ενώ η επιλογή Leni ανταποκρίνεται στο αίτημα των κατασκευαστών για λιγότερο περιοριστικές απαιτήσεις για νέα χαρακτηριστικά και τεχνολογίες όπως οι UHD/HDR και OLED.
Η αξιολόγηση κόστους και οφέλους ανέδειξε ως προτιμώμενη επιλογή για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών στο κανονιστικό πλαίσιο και στην αγορά στον τομέα των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης έναν συνδυασμό απαιτήσεων ενεργειακής επισήμανσης και οικολογικού σχεδιασμού.
Κατά συνέπεια, προκρίθηκε η επιλογή της καθιέρωσης συστήματος επισήμανσης για την ενεργειακή απόδοση των τριών κυριότερων κατηγοριών προϊόντων απεικόνισης (τηλεοράσεις, οθόνες υπολογιστών και διατάξεις σήμανσης), αλλά και απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού, ως η επιλογή που αποφέρει τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση.
Στο πλαίσιο της εσωτερικής διαδικασίας διαβούλευσης που ακολούθησε, στο σχέδιο νομοθετικής πρότασης και στα συνοδευτικά έγγραφα ενσωματώθηκε σειρά προτάσεων και λεπτομερών βελτιώσεων.
2.3.Μηχανισμός ανατροφοδότησης
Το σχέδιο πρότασης δημοσιεύτηκε για τον μηχανισμό ανατροφοδότησης τον Οκτώβριο του 2018, για 1 μήνα. Ελήφθησαν δεκαέξι παρατηρήσεις από εταιρείες, επιχειρηματικές ενώσεις και ΜΚΟ. Ο κλάδος, ορισμένες επιχειρηματικές ενώσεις και ΜΚΟ επιδοκίμασαν την ένδειξη της ισχύος (ή της χρήσης ενέργειας) κατά την εμφάνιση εικόνων σε HDR, και την τάξη απόδοσης σε χωριστή κλίμακα. Οι ΜΚΟ ζήτησαν αυστηρότερους κανόνες για τις ενημερώσεις λογισμικού (όχι όμως σε βάρος των επιδόσεων ή της χρήσης ενέργειας). Οι κατασκευαστές εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τις υψηλές απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση και με την υποχρέωση να αποκαλύπτουν πληροφορίες για την επιδιόρθωση, οι οποίες ενδεχομένως να προσφέρουν πλεονέκτημα σε ανταγωνιστές. Οι ΜΚΟ τάχθηκαν υπέρ της περαιτέρω επέκτασης του πεδίου εφαρμογής, ενώ ορισμένοι κατασκευαστές εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην επέκταση που προτάθηκε για να συμπεριληφθούν οι ηλεκτρονικές διατάξεις σήμανσης. Οι ΜΚΟ και ένας κατασκευαστής εξέφρασαν ορισμένες αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εικονιδίου σχετικά με τα εξωτερικά τροφοδοτικά. Ορισμένες πρόσθετες παρατηρήσεις αφορούσαν περισσότερο την πρόταση για τον οικολογικό σχεδιασμό.
3.Νομικά στοιχεία της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης
Το προτεινόμενο μέτρο εφαρμόζεται στις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης ανεξαρτήτως τεχνολογίας απεικόνισης. Οι διατάξεις απεικόνισης που δεν περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό ως προς τις απαιτήσεις κατά τη λειτουργία, δεν εμπίπτουν καθόλου στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για την ενεργειακή επισήμανση, με την εξαίρεση των διατάξεων σήμανσης, στην περίπτωση των οποίων χρησιμοποιείται διορθωτικός συντελεστής προκειμένου να ληφθεί υπόψη η αυξημένη φωτεινότητα που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη ομάδα προϊόντων σε σχέση με τις τηλεοράσεις ή τις οθόνες υπολογιστή.
Διατάξεις απεικόνισης που είναι ενσωματωμένες σε άλλα προϊόντα, όπως υπολογιστές, ψυγεία, αυτόματοι πωλητές κλπ., δεν εμπίπτουν καθόλου στο πεδίο εφαρμογής ούτε του κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό ούτε του κανονισμού για την ενεργειακή επισήμανση, και το ίδιο ισχύει και για τις διατάξεις απεικόνισης σε μέσα μεταφοράς και για τις ιατρικές διατάξεις απεικόνισης.
Όλα τα προηγούμενα προτεινόμενα σχέδια μέτρων χρησιμοποιούσαν τον ίδιο «τύπο» με τον οικολογικό σχεδιασμό για τον υπολογισμό του δείκτη ενεργειακής απόδοσης (EEI), ώστε να υπάρχει σωστή αντιστοιχία μεταξύ του κατώτατου ορίου της τάξης «G» και του μέγιστου ορίου που προβλέπει ο κανονισμός για τον οικολογικό σχεδιασμό. Ωστόσο, τα κράτη μέλη επέλεξαν τελικά έναν ελαφρώς τροποποιημένο τύπο για την ενεργειακή επισήμανση, λιγότερο περιοριστικό για τις μικρές διατάξεις απεικόνισης, αλλά πολύ πιο περιοριστικό για τις πλέον μεγαλύτερες:
Η καθιέρωση των απαιτήσεων θα γίνει σε δύο βαθμίδες.
|
Πίνακας 1: Τάξεις ενεργειακής απόδοσης βάσει της πρότασης ECO
|
|
Τάξη ενεργειακής απόδοσης
|
Νέος EEI
|
|
A
|
EEI < 0,30
|
|
B
|
0,30 ≤ EEI < 0,40
|
|
C
|
0,40 ≤ EEI < 0,50
|
|
D
|
0,50 ≤ EEI < 0,60
|
|
E
|
0,60 ≤ EEI < 0,75
|
|
F
|
0,75 ≤ EEI < 0,90
|
|
G
|
0,90 ≤ EEI
|
Σύγκριση των υφιστάμενων ενεργειακών τάξεων με τις νέες μπορεί να γίνει μόνο κατά προσέγγιση, δεδομένου ότι ο τύπος καθορισμού των ορίων διαφέρει: στον ισχύοντα κανονισμό είναι γραμμική ράβδος, ενώ στη νέα πρόταση είναι καμπύλη. Στο
σχήμα 5
παρουσιάζεται σχετικό παράδειγμα που απεικονίζει τη σύγκριση μικρών σχετικά διατάξεων απεικόνισης.
Σχήμα 5: Προσεγγιστική σύγκριση νέων και παλιών τάξεων ενεργειακής επισήμανσης
Στο
σχήμα 6
απεικονίζεται η κατανομή των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης που περιλαμβάνονται στο χρησιμοποιούμενο σύνολο δεδομένων της περιόδου 2014-2017, με βάση την υπόθεση ότι οι ίδιες διατάξεις απεικόνισης θα διατίθενται στην αγορά κατά την αναπροσαρμογή της κλίμακας για τις τηλεοράσεις και τον ορισμό απαιτήσεων επισήμανσης για τις υπόλοιπες οθόνες δεν θα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ισχύοντος κανονισμού. Όλες οι διατάξεις απεικόνισης που βρίσκονται πάνω από την κόκκινη καμπύλη θα καταργηθούν βάσει των ελάχιστων απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο μοντέλα που διατίθεντο στην αγορά το 2014 να εξακολουθούν να διατίθενται στην αγορά το 2021.
Σχήμα 6:
Κατανομή διατάξεων απεικόνισης του συνόλου δεδομένων του 2018 χωρίς προσαρμογή στις νέες τάξεις επισήμανσης
Το
σχήμα 7
περιλαμβάνει προσαρμογή της ενεργειακής απόδοσης στο ίδιο σύνολο δεδομένων με βάση μέσες βελτιώσεις που διαπιστώθηκαν κατά τη σύγκριση των συνόλων δεδομένων ανά τα έτη (από το 2012 έως το 2017).
Σχήμα 7:
Κατανομή των διατάξεων απεικόνισης του συνόλου δεδομένων του 2018 με προβολή των προσδοκώμενων βελτιώσεων κατά τη θέση σε ισχύ των αναπροσαρμοσμένων ετικετών
Στο
σχήμα 8
γίνεται προβολή του ίδιου συνόλου δεδομένων με τις ίδιες παραδοχές και απεικονίζεται η υποθετική κατανομή έως το 2025 και έως το 2030.
Σχήμα 8:
Κατανομή των διατάξεων απεικόνισης του συνόλου δεδομένων του 2018 με προβολή των προσδοκώμενων βελτιώσεων έως το 2025 (αριστερά) και 2030 (δεξιά)
Στο
σχήμα 9
απεικονίζεται η αναμενόμενη εξέλιξη της ενεργειακής επισήμανσης βάσει του σεναρίου ECO. Βάσει του σεναρίου «Leni», οι χαμηλότερες τάξεις θα περιλαμβάνουν περισσότερα προϊόντα (καθώς επιτρέπεται η διάθεση περισσότερων προϊόντων στην αγορά βάσει της οδηγίας-πλαισίου για τον οικολογικό σχεδιασμό). Βάσει του σεναρίου «Ambi», σύμφωνα με το στο πεδίο εφαρμογής εμπίπτουν και οι διατάξεις σήμανσης, αναμένεται μεγαλύτερη συγκέντρωση στις χαμηλότερες τάξεις ενεργειακής απόδοσης. Ως «Edx» νοούνται οι τρεις διαφορετικές βαθμίδες που είχαν προταθεί αρχικά στην οδηγία-πλαίσιο για τον οικολογικό σχεδιασμό (η βαθμίδα 3 αφαιρέθηκε στη συνέχεια).
Σχήμα 9:
Κατανομή τάξεων ενεργειακής απόδοσης των τυπικών μοντέλων ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης που διατίθενται στην ΕΕ κατά την περίοδο 2010-2030 (πραγματική κατάσταση για την περίοδο 2013-2016 και εκτιμώμενη κατάσταση με προβολή για την περίοδο 2017-2030) με τα προτεινόμενα μέτρα οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης
Υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες στις μελλοντικές προβολές για τη συγκεκριμένη ομάδα προϊόντων επειδή οι νέες τεχνολογίες μπορεί να οδηγήσουν σε «σημεία καμπής» που θα επιφέρουν βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και σε νέα χαρακτηριστικά που θα διαβρώσουν την εξοικονόμηση σε ορισμένα επίπεδα.
Τέλος, δεν έχει καταδειχθεί άμεση σχέση μεταξύ των τιμών λιανικής πώλησης και του επιπέδου ενεργειακής απόδοσης των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, καθώς ένας αριθμός παραγόντων πέραν της κατανάλωσης ενέργειας παίζουν καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισμό του κόστους του προϊόντος, όπως το μέγεθος της διάταξης απεικόνισης, η ανάλυση, ο βαθμός αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και χαρακτηριστικών, ιδίως από την άποψη της «ευφυΐας».
Η νέα ετικέτα θα περιλαμβάνει δύο ενεργειακές τάξεις, μία για τον παραδοσιακό τρόπο αναπαραγωγής εικόνων και μία χωριστή για τη λειτουργία υψηλού δυναμικού εύρους (HDR) με ένδειξη της ενέργειας. Εξαιτίας της νεωτερικής φύσης του HDR και των λιγοστών διαθέσιμων δεδομένων, στον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό δεν ορίστηκε ελάχιστος δείκτης ενεργειακής απόδοσης και δεν θα ήταν αποδεκτό κανένα σταθμισμένο μείγμα τυπικού δυναμικού εύρους (SDR) και HDR.
Σύγκριση θα πρέπει να γίνεται μεταξύ διατάξεων απεικόνισης του ίδιου μεγέθους και επιπέδου ανάλυσης. Ως εκ τούτου, η ετικέτα θα περιέχει τις βασικές πληροφορίες για τη σύγκριση παρόμοιων διατάξεων απεικόνισης.
Μολονότι η εξάπλωση των τυποποιημένων εξωτερικών τροφοδοτικών (που επίσης αποκαλούνται αδόκιμα «φορτιστές»), ενδέχεται να βελτιώσει τη δυνατότητα επιδιόρθωσης και την ανθεκτικότητα, καθώς και να διευκολύνει τη δυνατότητα ανακύκλωσης, δεν εντοπίστηκε κανένα ευρέως γνωστό ή πειστικό εικονόγραμμα για να συμπεριληφθεί στην ετικέτα.
4.Νομική βάση, επικουρικότητα και αναλογικότητα
4.1.Νομική βάση
Ο προτεινόμενος κανονισμός αποτελεί κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1369, και ιδίως τα άρθρα 11 και 16. Με τη σειρά του, ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1369 βασίζεται στο άρθρο 194 παράγραφος 2 της Συνθήκης.
4.2.Αρχή της επικουρικότητας
Η θέσπιση μέτρων ενεργειακής επισήμανσης για τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης από κράτη μέλη σε μεμονωμένη βάση, μέσω της εθνικής νομοθεσίας τους, θα δημιουργούσε εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων εντός της ΕΕ. Είναι αναγκαίο τα σχετικά μέτρα που ισχύουν σε ολόκληρη την ΕΕ να έχουν το ίδιο περιεχόμενο. Όπως, επομένως, ορίζει η αρχή της επικουρικότητας, είναι σκόπιμο τα εν λόγω μέτρα να θεσπιστούν σε επίπεδο ΕΕ.
4.3.Αρχή της αναλογικότητας
Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, το μέτρο αυτό δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου, ο οποίος συνίσταται στον καθορισμό εναρμονισμένων απαιτήσεων ενεργειακής επισήμανσης για τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης. Το μέτρο καταργεί και αντικαθιστά υφιστάμενο κανονισμό της ΕΕ. Με το μέτρο αυτό καθορίζονται απαιτήσεις που λειτουργούν ως κίνητρο για τους πρωτοπόρους της τεχνολογίας προκειμένου να επενδύσουν σε υψηλής απόδοσης ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης.
5.Επιλογή της νομικής πράξης
Προτεινόμενη νομική πράξη: κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός.
Άλλα μέσα δεν θα ήταν κατάλληλα για τους ακόλουθους λόγους:
η μορφή του μέτρου εφαρμογής είναι κανονισμός, με άμεση ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη. Η μορφή αυτή επιλέχθηκε διότι οι στόχοι της δράσης είναι δυνατό να επιτευχθούν με τον πλέον αποδοτικό τρόπο μέσω της καθιέρωσης πλήρως εναρμονισμένων απαιτήσεων σε ολόκληρη την ΕΕ. Επιπλέον, το μέτρο καταργεί και αντικαθιστά υφιστάμενο κανονισμό της Επιτροπής. Επίσης, με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι οι εθνικές και ενωσιακές διοικήσεις δεν θα επιβαρυνθούν με κόστος για τη μεταφορά της νομοθεσίας εφαρμογής στην εθνική νομοθεσία.
6.Δημοσιονομικές επιπτώσεις
Η πρόταση δεν έχει επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
7.Συμπληρωματικές πληροφορίες
Ρήτρα επανεξέτασης/αναθεώρησης/λήξης ισχύος
Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα επανεξέτασης.
Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος
Ο προτεινόμενος κανονισμός αφορά θέμα του ΕΟΧ και πρέπει, επομένως, να επεκταθεί και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) …/... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
της 11.3.2019
για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου όσον αφορά την ενεργειακή επισήμανση των ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης
και για την κατάργηση του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 της Επιτροπής
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1369 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιουλίου 2017, σχετικά με τον καθορισμό ενός πλαισίου για την ενεργειακή σήμανση και για την κατάργηση της οδηγίας 2010/30/ΕΕ, και ιδίως το άρθρο 11 παράγραφος 5 και το άρθρο 16,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1369 αναθέτει στην Επιτροπή την εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις όσον αφορά την επισήμανση ή την αναπροσαρμογή της επισήμανσης ομάδων προϊόντων που έχουν σημαντικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας και, κατά περίπτωση, άλλων πόρων.
(2)Με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 της Επιτροπής θεσπίστηκαν διατάξεις σχετικά με την ενεργειακή επισήμανση των τηλεοράσεων.
(3)Στην ανακοίνωση COM(2016)773 final της Επιτροπής (πρόγραμμα εργασίας για τον οικολογικό σχεδιασμό), που κατάρτισε η Επιτροπή κατ’ εφαρμογή του άρθρου 16 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθορίζονται οι προτεραιότητες εργασίας βάσει του πλαισίου για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση για την περίοδο 2016-2019. Το πρόγραμμα εργασίας για τον οικολογικό σχεδιασμό προσδιορίζει τις συνδεόμενες με την ενέργεια ομάδες προϊόντων που θεωρείται ότι έχουν προτεραιότητα για την πραγματοποίηση προκαταρκτικών μελετών και την ενδεχόμενη έγκριση μέτρων εφαρμογής, καθώς και την επανεξέταση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 642/2009 της Επιτροπής και του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 της Επιτροπής.
(4)Τα μέτρα του προγράμματος εργασίας για τον οικολογικό σχεδιασμό εκτιμάται ότι έχουν τη δυνατότητα να αποδώσουν συνολικά ετήσια εξοικονόμηση τελικής ενέργειας άνω των 260 TWh το 2030, που ισοδυναμεί με μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά περίπου 100 εκατ. τόνους ετησίως το 2030. Οι ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης είναι μία από τις ομάδες προϊόντων που απαριθμούνται στο πρόγραμμα εργασίας.
(5)Οι τηλεοράσεις συγκαταλέγονται στις ομάδες προϊόντων που αναφέρονται στο άρθρο 11 παράγραφος 5 στοιχείο β του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369 για τις οποίες η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για την εισαγωγή αναπροσαρμοσμένης σήμανσης A έως G.
(6)Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 προβλέπει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάζει τον κανονισμό λαμβάνοντας υπόψη τη συντελεσθείσα τεχνολογική πρόοδο.
(7)Η Επιτροπή επανεξέτασε τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1062/2010, όπως όφειλε σύμφωνα με το άρθρο 7 του εν λόγω κανονισμού, και ανέλυσε τις τεχνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές πτυχές των τηλεοράσεων και άλλων ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης, περιλαμβανομένων των οθονών υπολογιστή και των διατάξεων σήμανσης, καθώς και το επίπεδο κατανόησης και τη συμπεριφορά των χρηστών ως προς τα διάφορα στοιχεία της επισήμανσης, σε πραγματικές συνθήκες χρήσης. Η επανεξέταση πραγματοποιήθηκε σε στενή συνεργασία με ενδιαφερόμενα μέρη από την Ένωση και τρίτες χώρες. Τα αποτελέσματα της επανεξέτασης δημοσιοποιήθηκαν και παρουσιάστηκαν στο φόρουμ διαβούλευσης που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369.
(8)Από την επανεξέταση προέκυψε ότι οι ίδιες απαιτήσεις που εφαρμόζονται στις τηλεοράσεις θα πρέπει να εφαρμόζονται και στις οθόνες λόγω της ραγδαία αυξανόμενης αλληλεπικάλυψης λειτουργικών δυνατοτήτων μεταξύ των διατάξεων απεικόνισης και των τηλεοράσεων. Επίσης, στο πρόγραμμα εργασίας της περιόδου 2016-2019 για τον οικολογικό σχεδιασμό που εκπόνησε η Επιτροπή γίνεται συγκεκριμένη μνεία στις ψηφιακές διατάξεις σήμανσης προκειμένου να ληφθούν υπόψη στην αναθεώρηση των υφιστάμενων κανονισμών που διέπουν τις τηλεοράσεις. Το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού θα πρέπει, επομένως, να περιλαμβάνει τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης, συμπεριλαμβανομένων των τηλεοράσεων, των οθονών υπολογιστή και των ψηφιακών διατάξεων σήμανσης.
(9)Η ετήσια κατανάλωση ενέργειας των τηλεοράσεων στην Ένωση το 2016 αντιπροσώπευε περισσότερο από το 3 % της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης. Η προβλεπόμενη κατανάλωση ενέργειας των τηλεοράσεων, των οθονών υπολογιστή και των ψηφιακών διατάξεων σήμανσης βάσει του σεναρίου διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης αναμένεται ότι θα προσεγγίζει τις 100 TWh/έτος το 2030. Ο παρών κανονισμός, σε συνδυασμό με τον συνοδευτικό κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό, εκτιμάται ότι θα μειώσει την ετήσια κατανάλωση τελικής ενέργειας έως και κατά 39 TWh/έτος έως το 2030.
(10)Η λειτουργία κωδικοποίησης υψηλού δυναμικού εύρους (High Dynamic Range — HDR) μπορεί να επιφέρει διαφοροποίηση στη χρήση ενέργειας, που να καθιστά σκόπιμη την ύπαρξη ξεχωριστής ένδειξης ενεργειακής απόδοσης για την εν λόγω λειτουργία.
(11)Οι πληροφορίες που παρέχονται στην ετικέτα για τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να προκύπτουν με αξιόπιστες, ακριβείς και επαναλήψιμες διαδικασίες μέτρησης, με βάση τις γενικώς αποδεκτές πλέον σύγχρονες μεθόδους μετρήσεων, συμπεριλαμβανομένων, όταν υπάρχουν, εναρμονισμένων προτύπων που έχουν εκδοθεί από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, τα οποία παρατίθενται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1025/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
(12)Σε αναγνώριση της αύξησης των πωλήσεων συνδεόμενων με την ενέργεια προϊόντων μέσω διαδικτυακών πλατφορμών φιλοξενίας, αντί απευθείας από ιστότοπους προμηθευτών ή εμπόρων, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι οι πλατφόρμες πωλήσεων μέσω διαδικτύου θα πρέπει να είναι υπεύθυνες να παρέχουν τη δυνατότητα εμφάνισης της ετικέτας που παρέχει ο προμηθευτής κοντά στην τιμή του προϊόντος. Θα πρέπει να ενημερώνουν τον έμπορο σχετικά με αυτήν την υποχρέωση, αλλά δεν θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για την ακρίβεια ή το περιεχόμενο της ετικέτας και του παρεχόμενου δελτίου πληροφοριών για το προϊόν. Ωστόσο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 14 παράγραφος 1 στοιχείο β) της οδηγίας 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι εν λόγω διαδικτυακές πλατφόρμες φιλοξενίας πρέπει να αποσύρουν ταχέως τις πληροφορίες σχετικά με το εκάστοτε προϊόν ή να καθιστούν την πρόσβαση σε αυτές αδύνατη, αν γνωρίζουν για τη μη συμμόρφωση (π.χ. απουσία ετικέτας, ελλιπής ή εσφαλμένη ετικέτα ή δελτίο πληροφοριών για το προϊόν), για παράδειγμα αν έχουν ενημερωθεί από την αρχή επιτήρησης της αγοράς. Ο προμηθευτής που πωλεί απευθείας σε τελικούς χρήστες μέσω του δικού του ιστοτόπου υπάγεται στις υποχρεώσεις των εμπόρων για πωλήσεις εξ αποστάσεως, οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369.
(13)Οι ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης που εκτίθενται σε εμπορικές εκθέσεις θα πρέπει να φέρουν την ενεργειακή ετικέτα αν η πρώτη μονάδα του μοντέλου έχει ήδη διατεθεί στην αγορά ή διατίθεται στην αγορά στην εμπορική έκθεση.
(14)Για να καταστεί ο παρών κανονισμός αποτελεσματικότερος, θα πρέπει να απαγορεύονται τα προϊόντα που αλλάζουν αυτομάτως τις επιδόσεις τους υπό συνθήκες δοκιμής με στόχο τη βελτίωση των δεδηλωμένων παραμέτρων.
(15)Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό εξετάστηκαν από το φόρουμ διαβούλευσης και τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369.
(16)Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 θα πρέπει να καταργηθεί,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
1.Ο παρών κανονισμός καθορίζει απαιτήσεις για την επισήμανση και την παροχή συμπληρωματικών πληροφοριών όσον αφορά τις ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης, όπως, μεταξύ άλλων, τις τηλεοράσεις, τις οθόνες υπολογιστή και τις ψηφιακές διατάξεις σήμανσης.
2.Ο παρών κανονισμός δεν ισχύει για:
α)κάθε ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης με εμβαδόν οθόνης μικρότερο ή ίσο των 100 τετραγωνικών εκατοστών·
β)μηχανές προβολής·
γ)συστήματα εικονοτηλεδιάσκεψης «όλα σε ένα»·
δ)ιατρικές διατάξεις απεικόνισης·
ε)κάσκες εικονικής πραγματικότητας·
στ)διατάξεις απεικόνισης ενσωματωμένες ή προοριζόμενες να ενσωματωθούν σε προϊόντα που απαριθμούνται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 στοιχείο α) και παράγραφος 4 της οδηγίας 2012/19/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου·
ζ)ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης που αποτελούν κατασκευαστικά στοιχεία ή υπομονάδες συναρμολόγησης προϊόντων που καλύπτονται από μέτρα εφαρμογής τα οποία έχουν θεσπιστεί δυνάμει της οδηγίας 2009/125/ΕΚ·
η)διατάξεις απεικόνισης ευρυεκπομπής·
θ)διατάξεις απεικόνισης ασφαλείας·
ι)ψηφιακούς διαδραστικούς πίνακες·
ια)ψηφιακά πλαίσια φωτογραφιών·
ιβ)ψηφιακές διατάξεις σήμανσης που πληρούν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
1)είναι σχεδιασμένες και κατασκευασμένες ως υπομονάδες διατάξεων απεικόνισης προς ενσωμάτωση ως τμηματικές επιφάνειες εικόνας σε διατάξεις απεικόνισης μεγαλύτερου εμβαδού οθόνης, και δεν προορίζονται για χρήση ως αυτόνομες συσκευές απεικόνισης·
2)διανέμονται αυτόνομες εντός περιβλήματος για μόνιμη χρήση σε εξωτερικούς χώρους·
3)διανέμονται αυτόνομες εντός περιβλήματος με εμβαδόν οθόνης μικρότερο των 30 dm² ή μεγαλύτερο των 130 dm²·
4)η πυκνότητα εικονοστοιχείων της διάταξης απεικόνισης είναι μικρότερη των 230 pixel/cm² ή μεγαλύτερη των 3 025 pixel/cm²·
5)η κορυφοτιμή φωτεινότητας λευκού σε τρόπο λειτουργίας τυπικού δυναμικού εύρους (Standard Dynamic Range — SDR) είναι μεγαλύτερη ή ίση των 1000 cd/m²·
6)δεν υπάρχει διεπαφή σήματος εισόδου βίντεο ή κύκλωμα οδήγησης διάταξης απεικόνισης που να καθιστά δυνατή την ορθή απεικόνιση τυποποιημένης ακολουθίας δοκιμής δυναμικού σήματος βίντεο για σκοπούς μέτρησης της ισχύος·
ιγ)διατάξεις απεικόνισης κατάστασης·
ιδ)πίνακες ελέγχου.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
(1)«ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης»: διάταξη απεικόνισης και ο σχετικός ηλεκτρονικός εξοπλισμός των οποίων η πρωταρχική λειτουργία είναι η απεικόνιση οπτικών πληροφοριών από ενσύρματες ή ασύρματες πηγές·
(2)«τηλεόραση»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης η οποία έχει σχεδιαστεί κυρίως για την εμφάνιση και τη λήψη οπτικοακουστικών σημάτων και αποτελείται από ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης και μία η περισσότερες διατάξεις συντονισμού/δέκτες·
(3)«διάταξη συντονισμού/δέκτης»: ηλεκτρονικό κύκλωμα που ανιχνεύει σήμα τηλεοπτικών εκπομπών, όπως μέσω επίγειας ψηφιακής ή δορυφορικής εκπομπής, αλλά όχι διαδικτυακής μονοεκπομπής, και διευκολύνει την επιλογή τηλεοπτικού καναλιού από ομάδα καναλιών ευρυεκπομπής·
(4)«οθόνη» ή «οθόνη υπολογιστή» ή «διάταξη απεικόνισης υπολογιστή»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που προορίζεται για χρήση από ένα άτομο, για θέαση από μικρή απόσταση, όπως σε περιβάλλον γραφείου·
(5)«ψηφιακό πλαίσιο φωτογραφιών»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που απεικονίζει αποκλειστικά ακίνητες οπτικές πληροφορίες·
(6)«μηχανή προβολής»: οπτική διάταξη για την επεξεργασία αναλογικής ή ψηφιακής πληροφορίας βίντεο σε οποιονδήποτε μορφότυπο για τη διαμόρφωση πηγής φωτός και την προβολή της προκύπτουσας εικόνας σε εξωτερική επιφάνεια·
(7)«διάταξη απεικόνισης κατάστασης»: διάταξη απεικόνισης που χρησιμοποιείται για την εμφάνιση απλών αλλά μεταβαλλόμενων πληροφοριών, όπως το επιλεγμένο κανάλι, η ώρα ή η κατανάλωση ισχύος. Μια απλή φωτεινή ένδειξη δεν θεωρείται διάταξη απεικόνισης κατάστασης·
(8)«πίνακας ελέγχου»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης της οποίας η κύρια λειτουργία είναι να απεικονίζει εικόνες που συνδέονται με την κατάσταση λειτουργίας του προϊόντος· ενδέχεται να παρέχει τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης με τον χρήστη με την αφή ή με άλλα μέσα για τον έλεγχο της λειτουργίας του προϊόντος. Ενδέχεται να είναι ενσωματωμένος σε προϊόντα ή να έχει σχεδιαστεί και να διατίθεται στην αγορά για χρήση αποκλειστικά με το προϊόν.
(9)«σύστημα εικονοτηλεδιάσκεψης “όλα σε ένα”»: ειδικό σύστημα σχεδιασμένο για την πραγματοποίηση εικονοτηλεδιασκέψεων και τη συνεργασία μέσω βίντεο, ενσωματωμένο σε ενιαίο περίβλημα, οι προδιαγραφές του οποίου περιλαμβάνουν όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α)υποστήριξη του πρωτοκόλλου εικονοτηλεδιάσκεψης ITU-T H.323 ή IETF SIP όπως παρέχεται από τον κατασκευαστή·
β)κάμερα/-ες, οθόνη απεικόνισης και επεξεργαστικές δυνατότητες για αμφίδρομη μετάδοση βίντεο σε πραγματικό χρόνο όπως, μεταξύ άλλων, η ανθεκτικότητα στην απώλεια πακέτων·
γ)επεξεργαστικές δυνατότητες ηχείων και ήχου για αμφίδρομη μετάδοση ήχου με ανοιχτή ακρόαση σε πραγματικό χρόνο όπως, μεταξύ άλλων, η ακύρωση αντήχησης·
δ)λειτουργία κρυπτογράφησης·
ε)HiNA.
(10)«HiNA»: υψηλή διαθεσιμότητα δικτύου (High Network Availability), όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1275/2008 της Επιτροπής·
(11)«διάταξη απεικόνισης ευρυεκπομπής»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που έχει σχεδιαστεί και διατίθεται στο εμπόριο για επαγγελματική χρήση από φορείς ευρυεκπομπής και εταιρίες παραγωγής βίντεο για τη δημιουργία περιεχομένου βίντεο. Οι προδιαγραφές της περιλαμβάνουν όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α)λειτουργία βαθμονόμησης χρώματος·
β)λειτουργία ανάλυσης σήματος εισόδου για παρακολούθηση σήματος εισόδου και ανίχνευση σφαλμάτων, όπως οθόνη κυματομορφής/διανυσματοσκόπιο, αποκοπή RGB, δυνατότητα ελέγχου της κατάστασης του σήματος βίντεο στην πραγματική ανάλυση εικονοστοιχείων, λειτουργία διεμπλοκής και χρονικός δείκτης·
γ)σειριακή ψηφιακή διεπαφή (Serial Digital Interface — SDI) ή τεχνολογία VoIP (Video over IP) ενσωματωμένα στο προϊόν·
δ)δεν προορίζεται για χρήση σε δημόσιους χώρους·
(12)«ψηφιακός διαδραστικός πίνακας»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που καθιστά δυνατή την απευθείας αλληλεπίδραση του χρήστη με την προβαλλόμενη εικόνα. Ο ψηφιακός διαδραστικός πίνακας προορίζεται κυρίως για παρουσιάσεις, μαθήματα ή εξ αποστάσεως συνεργασία, μεταξύ άλλων μέσω της μετάδοσης σημάτων ήχου και βίντεο. Οι προδιαγραφές του περιλαμβάνουν όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α)είναι σχεδιασμένος ώστε να αναρτάται, να τοποθετείται σε βάση δαπέδου, σε ράφι ή γραφείο ή να στερεώνεται σε φυσική δομή για να είναι ορατός από πολλούς θεατές·
β)χρησιμοποιείται απαραιτήτως με λογισμικό υπολογιστή με συγκεκριμένες λειτουργικές δυνατότητες για τη διαχείριση περιεχομένου και την αλληλεπίδραση·
γ)είναι ενσωματωμένος ή σχεδιασμένος για χρήση ειδικά με υπολογιστή για την εκτέλεση του λογισμικού του στοιχείου γ)·
δ)εμβαδόν οθόνης απεικόνισης μεγαλύτερο των 40 dm²·
ε)αλληλεπίδραση με τον χρήστη μέσω αφής με το δάκτυλο ή με στυλό ή άλλου μέσου, όπως οι κινήσεις των χεριών ή η φωνή.
(13)«διάταξη απεικόνισης ασφαλείας»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης οι προδιαγραφές της οποίας περιλαμβάνουν το σύνολο των ακόλουθων χαρακτηριστικών:
α)λειτουργία αυτοπαρακολούθησης με δυνατότητα διαβίβασης μίας τουλάχιστον από τις ακόλουθες πληροφορίες σε απομακρυσμένο εξυπηρετητή:
–κατάσταση κατανάλωσης ισχύος·
–εσωτερική θερμοκρασία από θερμικούς αισθητήρες για την αποτροπή υπερφόρτισης·
–πηγή βίντεο·
–πηγή ήχου και κατάσταση ήχου (ένταση/σίγαση)·
–έκδοση μοντέλου και υλικολογισμικού·
β)ειδικός συντελεστής μορφής που καθορίζεται από τον χρήστη για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης της διάταξης απεικόνισης σε επαγγελματικά περιβάλλοντα ή κονσόλες·
(14)«ψηφιακή διάταξη σήμανσης»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που προορίζεται κυρίως για θέαση από πολλά άτομα σε εκτός γραφείου και μη οικιακά περιβάλλοντα. Οι προδιαγραφές της περιλαμβάνουν όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α)μοναδικός κωδικός ταυτοποίησης για δυνατότητα χρήσης σε συγκεκριμένη οθόνη διάταξης απεικόνισης·
β)λειτουργία που απενεργοποιεί τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στις ρυθμίσεις της διάταξης απεικόνισης και της προβαλλόμενης εικόνας·
γ)σύνδεση σε δίκτυο (που περιλαμβάνει ενσύρματη ή ασύρματη διεπαφή) για τον έλεγχο, την παρακολούθηση ή τη λήψη πληροφοριών προς απεικόνιση από απομακρυσμένες πηγές μονοεκπομπής ή πολυεκπομπής αλλά όχι ευρυεκπομπής·
δ)είναι σχεδιασμένη ώστε να αναρτάται, να τοποθετείται ή να στερεώνεται σε φυσική δομή για να είναι ορατή από πολλούς θεατές και δεν διατίθεται στην αγορά με βάση δαπέδου·
ε)δεν ενσωματώνει διάταξη συντονισμού για την εμφάνιση σημάτων τηλεοπτικών εκπομπών·
(15)«ενσωματωμένη»: αναφέρεται σε διάταξη απεικόνισης που αποτελεί τμήμα άλλου προϊόντος ως λειτουργικό κατασκευαστικό στοιχείο, δηλαδή ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης που δεν είναι δυνατό να λειτουργούν ανεξάρτητα από το προϊόν και εξαρτώνται από αυτό για την επιτέλεση των λειτουργιών τους, συμπεριλαμβανομένης της ισχύος·
(16)«ιατρική διάταξη απεικόνισης»: ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των ακόλουθων:
α)της οδηγίας 93/42/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί των ιατροτεχνολογικών προϊόντων· ή
β)του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2017/745 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα· ή
γ)της οδηγίας 90/385/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τα ενεργά εμφυτεύσιμα ιατρικά βοηθήματα· ή
δ)της οδηγίας 98/79/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα ιατροτεχνολογικά βοηθήματα που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση in vitro· ή
ε)του κανονισμού (ΕΕ) 2017/746 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα in vitro διαγνωστικά ιατροτεχνολογικά προϊόντα·
(17)«οθόνη κλάσης 1»: οθόνη για την υψηλού επιπέδου αξιολόγηση της τεχνικής ποιότητας των εικόνων σε βασικά σημεία της ροής εργασιών παραγωγής ή ευρυεκπομπής, όπως κατά τη λήψη εικόνας, τη μεταπαραγωγική επεξεργασία, τη μετάδοση και την αποθήκευση·
(18)«εμβαδόν οθόνης»: η ορατή περιοχή της ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης, όπως υπολογίζεται ως γινόμενο του μέγιστου πλάτους της ορατής εικόνας επί του μέγιστου ύψους της ορατής εικόνας κατά μήκος της επιφάνειας της οθόνης (είτε επίπεδης είτε κυρτής)·
(19)«κάσκα εικονικής πραγματικότητας»: διάταξη φορετή στην κεφαλή, που παρέχει εμβυθιστική εικονική πραγματικότητα στον χρήστη με την απεικόνιση στερεοσκοπικών εικόνων για κάθε οφθαλμό, με λειτουργίες παρακολούθησης της κίνησης της κεφαλής·
(20)«σημείο πώλησης» : χώρος όπου οι ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης εκτίθενται ή διατίθενται προς πώληση, μίσθωση ή αγορά με δόσεις.
Άρθρο 3
Υποχρεώσεις των προμηθευτών
1.Οι προμηθευτές μεριμνούν ώστε:
α)κάθε ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης να φέρει έντυπη ετικέτα με τη μορφή και τις πληροφορίες που ορίζονται στο παράρτημα III·
β)οι παράμετροι του δελτίου πληροφοριών για το προϊόν, όπως ορίζονται στο παράρτημα V, να καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων για τα προϊόντα·
γ)κατόπιν ειδικού αιτήματος του εμπόρου, το δελτίο πληροφοριών για το προϊόν να καθίσταται διαθέσιμο σε έντυπη μορφή·
δ)το περιεχόμενο της τεχνικής τεκμηρίωσης, που ορίζεται στο παράρτημα VI, να καταχωρίζεται στη βάση δεδομένων για τα προϊόντα·
ε)κάθε οπτική διαφήμιση για συγκεκριμένο μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης, μεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο, να περιέχει την τάξη ενεργειακής απόδοσης και το φάσμα των διαθέσιμων τάξεων ενεργειακής απόδοσης επί της ετικέτας, σύμφωνα με το παράρτημα VII και το παράρτημα VIII·
στ)κάθε τεχνικό υλικό προώθησης που αφορά συγκεκριμένο μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης, μεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο, το οποίο περιγράφει τις συγκεκριμένες τεχνικές παραμέτρους του, να περιλαμβάνει την τάξη ενεργειακής απόδοσης και το φάσμα των διαθέσιμων τάξεων ενεργειακής απόδοσης επί της ετικέτας, σύμφωνα με το παράρτημα VII·
ζ)για κάθε μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης να παρέχεται στους εμπόρους ηλεκτρονική ετικέτα με τη μορφή και τις πληροφορίες που καθορίζονται στο παράρτημα III·
η)για κάθε μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης να παρέχεται στους εμπόρους ηλεκτρονικό δελτίο πληροφοριών για το προϊόν όπως καθορίζεται στο παράρτημα V·
θ)επιπλέον του στοιχείου α), η ετικέτα να είναι τυπωμένη επί της συσκευασίας ή επικολλημένη σε αυτή.
2.Η τάξη ενεργειακής απόδοσης βασίζεται στον υπολογισμό του δείκτη ενεργειακής απόδοσης σύμφωνα με το παράρτημα II.
Άρθρο 4
Υποχρεώσεις των εμπόρων
Οι έμποροι μεριμνούν ώστε:
α)στο σημείο πώλησης, μεταξύ άλλων και στις εμπορικές εκθέσεις, κάθε ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης να φέρει την ετικέτα που παρέχεται από τους προμηθευτές σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) στην εμπρόσθια πλευρά της συσκευής, ή αναρτημένη ή τοποθετημένη κατά τρόπο ώστε να είναι εύκολα ορατή και να συσχετίζεται σαφώς με το συγκεκριμένο μοντέλο· εφόσον η ηλεκτρονική διάταξη απεικόνισης διατηρείται σε κατάσταση λειτουργίας όταν είναι ορατή στους πελάτες στους οποίους προσφέρεται προς πώληση, η έντυπη ετικέτα μπορεί να αντικατασταθεί από την ηλεκτρονική ετικέτα κατά το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ζ), η οποία θα εμφανίζεται στην οθόνη·
β)αν μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης εκτίθεται σε σημείο πώλησης χωρίς κάποια μονάδα να εκτίθεται εκτός συσκευασίας, να είναι ορατή η ετικέτα που είναι τυπωμένη επί της συσκευασίας ή επικολλημένη σε αυτή·
γ)σε περιπτώσεις πωλήσεων εξ αποστάσεως ή τηλεπωλήσεων, η ετικέτα και το δελτίο πληροφοριών για το προϊόν να παρέχονται σύμφωνα με τα παραρτήματα VII και VIII·
δ)κάθε οπτική διαφήμιση για συγκεκριμένο μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης, μεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο, να περιέχει την τάξη ενεργειακής απόδοσης και το φάσμα των διαθέσιμων τάξεων ενεργειακής απόδοσης επί της ετικέτας, σύμφωνα με το παράρτημα VII·
ε)κάθε τεχνικό υλικό προώθησης που αφορά συγκεκριμένο μοντέλο ηλεκτρονικής διάταξης απεικόνισης, μεταξύ άλλων και τεχνικό υλικό προώθησης στο διαδίκτυο, το οποίο περιγράφει τις συγκεκριμένες τεχνικές παραμέτρους του, να περιλαμβάνει την τάξη ενεργειακής απόδοσης του εν λόγω μοντέλου και το φάσμα των διαθέσιμων τάξεων ενεργειακής απόδοσης επί της ετικέτας, σύμφωνα με το παράρτημα VII·
Άρθρο 5
Υποχρεώσεις του παρόχου υπηρεσιών σε διαδικτυακές πλατφόρμες φιλοξενίας
Αν πάροχος υπηρεσιών φιλοξενίας του άρθρου 14 της οδηγίας 2000/31/ΕΚ επιτρέπει την πώληση ηλεκτρονικών διατάξεων απεικόνισης μέσω του διαδικτυακού τόπου του, ο εν λόγω φορέας παροχής υπηρεσιών καθιστά δυνατή την εμφάνιση της ηλεκτρονικής ετικέτας και του ηλεκτρονικού δελτίου πληροφοριών για το προϊόν στον μηχανισμό απεικόνισης σύμφωνα με τις διατάξεις του παραρτήματος VIII και ενημερώνει τον έμπορο σχετικά με την υποχρέωση εμφάνισής τους.
Άρθρο 6
Μέθοδοι μετρήσεων
Οι πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται κατά τα άρθρα 3 και 4 προκύπτουν από αξιόπιστες, ακριβείς και αναπαραγώγιμες μεθόδους μέτρησης και υπολογισμού, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τις γενικώς αποδεκτές πλέον σύγχρονες μεθόδους μετρήσεων και υπολογισμού, όπως ορίζεται στο παράρτημα IV.
Άρθρο 7
Διαδικασία επαλήθευσης για σκοπούς επιτήρησης της αγοράς
Όταν διενεργούν τους ελέγχους επιτήρησης της αγοράς κατά το άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369, τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τη διαδικασία επαλήθευσης που ορίζεται στο παράρτημα IX.
Άρθρο 8
Επανεξέταση
Το αργότερο την [Υπηρεσία Εκδόσεων – να προστεθεί η ημερομηνία: τρία έτη από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού], η Επιτροπή προβαίνει σε επανεξέταση του παρόντος κανονισμού ενόψει της συντελεσθείσας τεχνολογικής προόδου και παρουσιάζει στο φόρουμ διαβούλευσης τα αποτελέσματα της εν λόγω επανεξέτασης, συμπεριλαμβανομένου, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, σχεδίου πρότασης αναθεώρησης.
Συγκεκριμένα, κατά την επανεξέταση εκτιμώνται τα ακόλουθα:
α)κατά πόσον είναι ή εξακολουθεί να είναι σκόπιμο να υπάρχουν χωριστές κατηγοριοποιήσεις ενέργειας για SDR και HDR·
β)οι ανοχές επαλήθευσης που ορίζονται στο παράρτημα IX·
γ)κατά πόσο θα πρέπει να συμπεριληφθούν άλλες ηλεκτρονικές διατάξεις απεικόνισης στο πεδίο εφαρμογής·
δ)η σκοπιμότητα της ισόρροπης αυστηρότητας μεταξύ μεγαλύτερων και μικρότερων προϊόντων·
ε)κατά πόσο είναι σκόπιμο να αναπτυχθούν κατάλληλες μέθοδοι κοινοποίησης της κατανάλωσης ενέργειας·
στ)η δυνατότητα να καλυφθούν πτυχές της κυκλικής οικονομίας.
Επίσης, η Επιτροπή επανεξετάζει την ετικέτα με σκοπό την αναπροσαρμογή της όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 11 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1369.
Άρθρο 9
Κατάργηση
Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 καταργείται από την 1η Μαρτίου 2021.
Άρθρο 10
Μεταβατικά μέτρα
Από την [Υπηρεσία Εκδόσεων – να προστεθεί η ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού] έως τις 28 Φεβρουαρίου 2021, το δελτίο προϊόντος που απαιτείται σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1062/2010 είναι δυνατό να διατίθεται μέσω της βάσης δεδομένων για τα προϊόντα αντί να παρέχεται σε έντυπη μορφή μαζί με το προϊόν. Στην περίπτωση αυτή, ο προμηθευτής εξασφαλίζει ότι, αν απαιτείται ειδικά από τον έμπορο, το δελτίο προϊόντος διατίθεται σε έντυπη μορφή.
Άρθρο 11
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από την 1η Μαρτίου 2021. Ωστόσο, το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) εφαρμόζεται από την 1η Νοεμβρίου 2020.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες, 11.3.2019
Για την Επιτροπή
Πρόεδρος
Jean-Claude JUNCKER
