02019R0943-20220623

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 02019R0943-20220623 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 02019R0943-20220623

Help

Consolidated text: Κανονισμός (ΕΕ) 2019/943 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, σχετικά με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (αναδιατύπωση) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ

Access initial legal act

(

Legal status of the document In force

)

Access current version (16/07/2024) 16/07/2024

ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2019/943/2022-06-23

HTML

PDF

02019R0943 — EL — 23.06.2022 — 001.001

Το κείμενο αυτό αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης και δεν έχει καμία νομική ισχύ. Τα θεσμικά όργανα της Ένωσης δεν φέρουν καμία ευθύνη για το περιεχόμενό του. Τα αυθεντικά κείμενα των σχετικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων των προοιμίων τους, είναι εκείνα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι διαθέσιμα στο EUR-Lex. Αυτά τα επίσημα κείμενα είναι άμεσα προσβάσιμα μέσω των συνδέσμων που περιέχονται στο παρόν έγγραφο

►B	ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/943 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 5ης Ιουνίου 2019 σχετικά με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (αναδιατύπωση) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (ΕΕ L 158 της 14.6.2019, σ. 54)

Τροποποιείται από:

		Επίσημη Εφημερίδα
		αριθ.	σελίδα	ημερομηνία
►M1	ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2022/869 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 30ής Μαΐου 2022	L 152	45	3.6.2022

▼B

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/943 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 5ης Ιουνίου 2019

σχετικά με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

(αναδιατύπωση)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

Σκοπός του παρόντος κανονισμού είναι:

α)

ο καθορισμός της βάσης για την αποδοτική επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης, και ιδίως του πλαισίου για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030, με τη διευκόλυνση μετάδοσης των σημάτων της αγοράς για αυξημένη αποτελεσματικότητα, υψηλότερο μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ασφάλεια εφοδιασμού, ευελιξία, αειφορία, εξάλειψη των ανθρακούχων εκπομπών και καινοτομία·

β)

ο καθορισμός θεμελιωδών αρχών για εύρυθμες, ενοποιημένες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες να επιτρέπουν την χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στην αγορά για όλους τους παρόχους πηγών ενέργειας και τους πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας, να ενδυναμώνουν τη θέση των καταναλωτών, να εξασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα στην παγκόσμια αγορά καθώς και την απόκριση ζήτησης, την αποθήκευση ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, και να διευκολύνουν τη συγκέντρωση κατανεμημένης ζήτησης και προσφοράς, και να καθιστούν δυνατή την ενοποίηση της αγοράς και του τομέα και την αποζημίωση με βάση την αγορά, της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές·

γ)

ο καθορισμός δίκαιων κανόνων για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας και, κατά συνέπεια, η ενίσχυση του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων των εθνικών και περιφερειακών αγορών, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης μηχανισμού αποζημίωσης για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας και εναρμονισμένων αρχών για τα διασυνοριακά τέλη μεταφοράς και τον επιμερισμό των διαθέσιμων δυναμικοτήτων των διασυνδέσεων μεταξύ των εθνικών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας·

δ)

η διευκόλυνση της δημιουργίας εύρυθμης και διαφανούς χονδρεμπορικής αγοράς που να συμβάλλει σε υψηλή στάθμη ασφάλειας του εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια, και να προβλέπει μηχανισμούς για την εναρμόνιση των κανόνων στις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1)	«γραμμή διασύνδεσης» : γραμμή μεταφοράς που διασχίζει ή γεφυρώνει σύνορο μεταξύ κρατών μελών και η οποία συνδέει τα εθνικά δίκτυα μεταφοράς των κρατών μελών·

2)	«ρυθμιστική αρχή» : ρυθμιστική αρχή που ορίζεται από κάθε κράτος μέλος δυνάμει του άρθρου 57 παράγραφος 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

3)	«διασυνοριακή ροή» : η φυσική ροή ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο μεταφοράς ενός κράτους μέλους, η οποία προκύπτει ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας παραγωγών, πελατών, ή και τα δύο, εκτός του εν λόγω κράτους μέλους στο δίκτυο μεταφοράς του·

4)	«συμφόρηση» : η κατάσταση κατά την οποία δεν είναι δυνατό να διεκπεραιώνονται όλα τα αιτήματα από συμμετέχοντες στην αγορά για συναλλαγές μεταξύ περιοχών δικτύου διότι θα επηρέαζαν σημαντικά τις φυσικές ροές σε στοιχεία δικτύου που δεν είναι σε θέση να διεκπεραιώνουν τις εν λόγω ροές·

5)	«νέα γραμμή διασύνδεσης» : η γραμμή διασύνδεσης που δεν είχε ολοκληρωθεί έως τις 4 Αυγούστου 2003·

6)	«διαρθρωτική συμφόρηση» : συμφόρηση στο σύστημα μεταφοράς που μπορεί να οριστεί αναμφισβήτητα, είναι προβλέψιμη, γεωγραφικά αμετάβλητη για μακρύ χρονικό διάστημα και συχνά επαναλαμβανόμενη υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας·

7)	«διαχειριστής αγοράς» : οντότητα που παρέχει υπηρεσία με την οποία γίνεται η αντιστοίχιση των προσφορών για πώληση ηλεκτρικής ενέργειας με προσφορές για αγορά ηλεκτρικής ενέργειας·

8)	«ορισθείς διαχειριστής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας» ή «ΝΕΜΟ» (nominated electricity market operator) : διαχειριστής αγοράς που έχει οριστεί από την αρμόδια αρχή να εκτελεί καθήκοντα σχετικά με την ενιαία σύζευξη επόμενης ημέρας ή την ενιαία ενδοημερήσια σύζευξη·

9)	«αξία απώλειας φορτίου» : εκτίμηση, σε EUR/MWh, της μέγιστης τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν οι πελάτες για να αποφύγουν τη διακοπή λειτουργίας·

10)

«εξισορρόπηση» : όλες οι ενέργειες και διαδικασίες, σε όλα τα χρονοδιαγράμματα, μέσω των οποίων οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς διασφαλίζουν, με τρόπο συνεχή, τη διατήρηση της συχνότητας του συστήματος εντός προκαθορισμένου εύρους σταθερότητας, καθώς και τη συμμόρφωση με το μέγεθος εφεδρειών που χρειάζεται όσον αφορά την απαιτούμενη ποιότητα·

11)	«ενέργεια εξισορρόπησης» : η ενέργεια που χρησιμοποιούν οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς για να επιτύχουν εξισορρόπηση·

12)	«πάροχος υπηρεσίας εξισορρόπησης» : συμμετέχων στην αγορά που παρέχει σε διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς είτε ενέργεια εξισορρόπησης είτε ισχύ εξισορρόπησης, είτε και τα δύο·

13)	«ισχύς εξισορρόπησης» : ποσότητα ισχύος την οποία έχει συμφωνήσει να τηρεί ο πάροχος υπηρεσίας εξισορρόπησης και για την οποία έχει συμφωνήσει να υποβάλλει προσφορές για αντίστοιχη ποσότητα ενέργειας εξισορρόπησης στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης·

14)	«συμβαλλόμενο μέρος με ευθύνη εξισορρόπησης» : συμμετέχων στην αγορά ή επιλεγμένος εκπρόσωπός του με την ευθύνη εξισορρόπησης για τις αποκλίσεις του στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας·

15)	«περίοδος εκκαθάρισης αποκλίσεων» : η χρονική μονάδα για την οποία υπολογίζεται η απόκλιση των συμβαλλόμενων μερών με ευθύνη εξισορρόπησης·

16)	«τιμή αποκλίσεων» : η τιμή, θετική, μηδενική ή αρνητική, σε κάθε περίοδο εκκαθάρισης αποκλίσεων για μία απόκλιση προς κάθε κατεύθυνση·

17)	«περιοχή τιμής αποκλίσεων» : η περιοχή εντός της οποίας υπολογίζεται η τιμή απόκλισης·

18)	«διαδικασία προεπιλογής» : η διαδικασία ελέγχου της συμμόρφωσης παρόχου ισχύος εξισορρόπησης με τις απαιτήσεις που τίθενται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς·

19)	«ισχύς εφεδρείας» : το μέγεθος των εφεδρειών διατήρησης της συχνότητας, εφεδρειών αποκατάστασης της συχνότητας ή εφεδρειών αντικατάστασης που πρέπει να έχει στη διάθεσή του ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς·

20)

«κατανομή κατά προτεραιότητα» : στο μοντέλο αποκεντρωμένου προγραμματισμού, η κατανομή των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση κριτήρια διαφορετικά από την οικονομική σειρά κατάταξης των προσφορών και, στο μοντέλο κεντρικού προγραμματισμού, η κατανομή των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση κριτήρια διαφορετικά από την οικονομική σειρά κατάταξης των προσφορών και από τους περιορισμούς δικτύου, με προτεραιότητα στην κατανομή συγκεκριμένων τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής·

21)	«περιφέρεια υπολογισμού δυναμικότητας» : η γεωγραφική περιοχή στην οποία εφαρμόζεται συντονισμένος υπολογισμός της δυναμικότητας·

22)	«μηχανισμός ισχύος» : προσωρινό μέτρο για να εξασφαλιστεί η επίτευξη του απαραίτητου επιπέδου επάρκειας πόρων με την παροχή αμοιβής σε πόρους για τη διαθεσιμότητά τους, μη συμπεριλαμβανομένων μέτρων σχετικών με επικουρικές υπηρεσίες ή διαχείριση συμφόρησης·

23)	«συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης» : η συμπαραγωγή που πληροί τα κριτήρια του παραρτήματος II της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 1 )·

24)	«έργο επίδειξης» : έργο το οποίο επιδεικνύει μια τεχνολογία ως πρώτη του είδους της στην Ένωση και αντιπροσωπεύει σημαντική καινοτομία που υπερβαίνει την πλέον πρόσφατη τεχνολογία·

25)

«συμμετέχων στην αγορά» : το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αγοράζει, πωλεί ή παράγει ηλεκτρική ενέργεια, που ασχολείται με τη συγκέντρωση ή που είναι διαχειριστής υπηρεσιών απόκρισης ζήτησης ή αποθήκευσης ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω της υποβολής εντολών συναλλαγής, σε μία ή περισσότερες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των αγορών ενέργειας εξισορρόπησης·

26)

«ανακατανομή» : μέτρο, συμπεριλαμβανομένης της περικοπής, ενεργοποιούμενο από έναν ή περισσότερους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή διαχειριστές συστημάτων διανομής, μεταβάλλοντας την παραγωγή ή την κατανάλωση, ή και τα δύο, ώστε να αλλάξουν οι φυσικές ροές στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας και να μειωθεί μια φυσική συμφόρηση ή διαφορετικά να επιτευχθεί η ασφάλεια συστήματος·

27)	«αντίρροπη συναλλαγή» : διαζωνική συναλλαγή εκ μέρους διαχειριστών συστημάτων μεταξύ δύο ζωνών προσφοράς για να μειωθεί η φυσική συμφόρηση·

28)	«εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής» : εγκατάσταση η οποία μετατρέπει πρωτογενή ενέργεια σε ηλεκτρική και η οποία περιλαμβάνει μία ή περισσότερες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνδεδεμένες σε δίκτυο·

29)

«μοντέλο κεντρικού προγραμματισμού» : μοντέλο προγραμματισμού και κατανομής όπου τα προγράμματα παραγωγής και τα προγράμματα κατανάλωσης, καθώς και η κατανομή των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής και των εγκαταστάσεων ζήτησης, όσον αφορά τις εγκαταστάσεις με δυνατότητα κατανομής, καθορίζονται από διαχειριστή συστήματος μεταφοράς στο πλαίσιο διαδικασίας ενοποιημένου προγραμματισμού·

30)

«μοντέλο αποκεντρωμένου προγραμματισμού» : μοντέλο προγραμματισμού και κατανομής όπου τα προγράμματα παραγωγής και τα προγράμματα κατανάλωσης, καθώς και η κατανομή των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής και των εγκαταστάσεων ζήτησης καθορίζονται από τους υπεύθυνους προγραμματισμού των εν λόγω εγκαταστάσεων·

31)	«τυποποιημένο προϊόν εξισορρόπησης» : εναρμονισμένο προϊόν εξισορρόπησης που καθορίζεται από όλους τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς για την ανταλλαγή υπηρεσιών εξισορρόπησης·

32)	«ιδιότυπο προϊόν εξισορρόπησης» : προϊόν εξισορρόπησης που διαφέρει από τυποποιημένο προϊόν εξισορρόπησης·

33)

«κατ' εξουσιοδότηση διαχειριστής» : οντότητα στην οποία τυχόν ειδικά καθήκοντα ή υποχρεώσεις που είχαν ανατεθεί σε διαχειριστή συστήματος μεταφοράς ή σε ορισθέντα διαχειριστή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας βάσει του παρόντος κανονισμού ή άλλης νομοθετικής πράξης της Ένωσης υπανατίθενται από τον εν λόγω διαχειριστή συστήματος μεταφοράς ή ΝΕΜΟ ή ανατίθενται από κράτος μέλος ή ρυθμιστική αρχή·

34)	«πελάτης» : ο πελάτης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 1) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

35)	«τελικός πελάτης» : ο τελικός πελάτης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 3) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

36)	«πελάτης χονδρικής» : ο πελάτης χονδρικής όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 2) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

37)	«οικιακός πελάτης» : ο οικιακός πελάτης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 4) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

38)	«μικρή επιχείρηση» : η μικρή επιχείρηση όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 7) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

39)	«ενεργός πελάτης» : ο ενεργός πελάτης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 8) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

40)	«αγορές ηλεκτρικής ενέργειας» : αγορές ηλεκτρικής ενέργειας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 9) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

41)	«προμήθεια» : η προμήθεια όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 12) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

42)	«σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας» : σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 13) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

43)	«σωρευτική εκπροσώπηση» : σωρευτική εκπροσώπηση όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 18) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

44)	«απόκριση ζήτησης» : η απόκριση ζήτησης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 20) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

45)	«έξυπνο σύστημα μέτρησης» : το έξυπνο σύστημα μέτρησης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 23) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

46)	«διαλειτουργικότητα» : η διαλειτουργικότητα όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 24) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

47)	«διανομή» : η διανομή όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 28) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

48)	«διαχειριστής συστήματος διανομής» : ο διαχειριστής συστήματος διανομής όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 29) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

49)	«ενεργειακή απόδοση» : η ενεργειακή απόδοση όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 30) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

50)	«ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές» ή «ανανεώσιμη ενέργεια» : η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 31) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

51)	«διεσπαρμένη παραγωγή» : η διεσπαρμένη παραγωγή όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 32) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

52)	«μεταφορά» : η μεταφορά όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 34) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

53)	«διαχειριστής συστήματος μεταφοράς» : ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 35) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

54)	«χρήστης συστήματος» : ο χρήστης συστήματος όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 36) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

55)	«παραγωγή» : η παραγωγή όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 37) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

56)	«παραγωγός» : ο παραγωγός όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 38) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

57)	«διασυνδεδεμένο σύστημα» : το διασυνδεδεμένο σύστημα όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 40) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

58)	«μικρό απομονωμένο σύστημα» : το μικρό απομονωμένο σύστημα όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 42) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

59)	«μικρό συνδεδεμένο σύστημα» : το μικρό συνδεδεμένο σύστημα όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 43) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

60)	«επικουρική υπηρεσία» : η επικουρική υπηρεσία όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 48) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

61)	«επικουρική υπηρεσία μη σχετική με τη συχνότητα» : η επικουρική, μη σχετική με τη συχνότητα υπηρεσία όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 49) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

62)	«αποθήκευση ενέργειας» : η αποθήκευση ενέργειας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 59) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

63)	«περιφερειακό συντονιστικό κέντρο» : περιφερειακό συντονιστικό κέντρο που έχει συσταθεί σύμφωνα με το άρθρο 35 του παρόντος κανονισμού·

64)	«χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας» : οι χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας όπως ορίζονται στο άρθρο 2 σημείο 6) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 2 )·

65)	«ζώνη προσφοράς» : η μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή εντός της οποίας οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάσσουν ενέργεια χωρίς εκχώρηση δυναμικότητας·

66)	«εκχώρηση δυναμικότητας μεταφοράς» : ο καταμερισμός διαζωνικής δυναμικότητας·

67)	«περιοχή ελέγχου» : συνεκτικό μέρος του διασυνδεδεμένου συστήματος, το οποίο διαχειρίζεται ένας και μόνο διαχειριστής και περιλαμβάνει συνδεδεμένα φυσικά φορτία ή/και τυχόν μονάδες παραγωγής·

68)	«συντονισμένη καθαρή δυναμικότητα μεταφοράς» : μέθοδος υπολογισμού της δυναμικότητας, που βασίζεται στην αρχή της εκτίμησης και του καθορισμού εκ των προτέρων των μέγιστων δυνατών συναλλαγών μεταξύ γειτονικών ζωνών προσφορά·

69)	«κρίσιμο στοιχείο δικτύου» : στοιχείο δικτύου εντός ζώνης προσφοράς ή μεταξύ ζωνών προσφοράς το οποίο λαμβάνεται υπόψη κατά τη διαδικασία υπολογισμού της δυναμικότητας και περιορίζει την ποσότητα δυνητικών συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας·

70)	«διαζωνική ικανότητα» : η ικανότητα του διασυνδεδεμένου συστήματος να εξυπηρετεί τη μεταφορά ενέργειας μεταξύ ζωνών προσφοράς·

71)	«μονάδα παραγωγής» : ηλεκτροπαραγωγός μονάδα ενταγμένη σε σταθμό παραγωγής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Άρθρο 3

Αρχές που διέπουν τη λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας

Τα κράτη μέλη, οι ρυθμιστικές αρχές, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής, οι διαχειριστές αγοράς και οι κατ' εξουσιοδότηση διαχειριστές διασφαλίζουν ότι οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργούν σύμφωνα με τις ακόλουθες αρχές:

α)

οι τιμές διαμορφώνονται με βάση τη ζήτηση και την προσφορά·

β)

οι κανόνες της αγοράς ενθαρρύνουν την ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών και αποφεύγουν ενέργειες που εμποδίζουν τη διαμόρφωση των τιμών με βάση τη ζήτηση και την προσφορά·

γ)

οι κανόνες της αγοράς διευκολύνουν την ανάπτυξη πιο ευέλικτης παραγωγής, βιώσιμης παραγωγής με χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές, και πιο ευέλικτης ζήτησης·

δ)

παρέχεται στους πελάτες η δυνατότητα να επωφελούνται από τις ευκαιρίες στην αγορά και από την αύξηση του ανταγωνισμού στις αγορές λιανικής πώλησης, καθώς και έχουν το δικαίωμα να ενεργούν ως συμμετέχοντες στην αγορά ενέργειας και στην ενεργειακή μετάβαση·

ε)

η συμμετοχή τελικών πελατών και μικρών επιχειρήσεων στην αγορά καθίσταται δυνατή με τη συγκέντρωση της παραγωγής από περισσότερες εγκαταστάσεις παραγωγής ή με τη συγκέντρωση του φορτίου από περισσότερες εγκαταστάσεις ζήτησης ώστε να παρέχουν κοινές προσφορές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και να λειτουργούν από κοινού στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τους κανόνες της Ένωσης περί ανταγωνισμού·

στ)

οι κανόνες της αγοράς διευκολύνουν την εξάλειψη του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και συνεπώς της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές, μεταξύ άλλων καθιστώντας δυνατή την ενσωμάτωση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και παρέχοντας κίνητρα για ενεργειακή απόδοση·

ζ)

οι κανόνες της αγοράς παρέχουν κατάλληλα επενδυτικά κίνητρα για την παραγωγή, ιδίως για μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε ένα απαλλαγμένο από τον άνθρακα και βιώσιμο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, για την αποθήκευση ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και την απόκριση ζήτησης με σκοπό την κάλυψη των αναγκών της αγοράς, και διευκολύνουν τον θεμιτό ανταγωνισμό κατοχυρώνοντας ως εκ τούτου, την ασφάλεια του εφοδιασμού·

η)

αίρονται σταδιακά τα εμπόδια στις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ ζωνών προσφοράς ή κρατών μελών και στις διασυνοριακές συναλλαγές στο πλαίσιο των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και των συναφών αγορών υπηρεσιών·

θ)

οι κανόνες της αγοράς προβλέπουν την περιφερειακή συνεργασία, όπου αυτή είναι αποτελεσματική·

ι)

η ασφαλής και βιώσιμη παραγωγή, αποθήκευση ενέργειας και απόκριση ζήτησης συμμετέχει επί ίσοις όροις στην αγορά, υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το δίκαιο της Ένωσης·

ια)

όλοι οι παραγωγοί είναι άμεσα ή έμμεσα υπεύθυνοι για την πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν·

ιβ)

οι κανόνες της αγοράς καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη έργων επίδειξης για βιώσιμες, ασφαλείς και με χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές ενεργειακές πηγές, τεχνολογίες ή συστήματα, με σκοπό την υλοποίηση και χρήση τους προς όφελος του κοινωνικού συνόλου·

ιγ)

οι κανόνες της αγοράς καθιστούν δυνατό τον αποδοτικό καταμερισμό παγίων στοιχείων παραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας και απόκρισης ζήτησης·

ιδ)

οι κανόνες της αγοράς καθιστούν δυνατή την είσοδο και την έξοδο επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αποθήκευσης ενέργειας και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με βάση την εκτίμηση των εν λόγω επιχειρήσεων όσον αφορά την οικονομική και χρηματοδοτική βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων τους·

ιε)

προκειμένου οι συμμετέχοντες στην αγορά να είναι προστατευμένοι από τους κινδύνους αστάθειας των τιμών με βάση τους όρους της αγοράς και να μετριάζεται η αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική απόδοση των επενδύσεων, τα μακροπρόθεσμα προϊόντα αντιστάθμισης των κινδύνων είναι εμπορεύσιμα σε χρηματιστήρια, με διαφανή τρόπο, και η διαπραγμάτευση των μακροπρόθεσμων συμβάσεων προμήθειας πραγματοποιείται εξωχρηματιστηριακά, με την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους κανόνες των συνθηκών της Ένωσης περί ανταγωνισμού·

ιστ)

οι κανόνες της αγοράς διευκολύνουν το εμπόριο προϊόντων σε ολόκληρη την Ένωση και οι κανονιστικές αλλαγές λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις στις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προθεσμιακές αγορές και προϊόντα·

ιζ)

οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν δικαίωμα να εξασφαλίζουν πρόσβαση στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής υπό αντικειμενικούς, διαφανείς και χωρίς διακρίσεις όρους.

Άρθρο 4

Δίκαιη μετάβαση

Η Επιτροπή στηρίζει τα κράτη μέλη που χαράζουν εθνική στρατηγική για την με όλα τα διαθέσιμα μέσα προοδευτική μείωση της υπάρχουσας δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα και άλλων στερεών ορυκτών καυσίμων καθώς και την προοδευτική μείωση της εξορυκτικής ικανότητας που θα επιτρέψει μια «δίκαιη μετάβαση» των περιφερειών που πλήττονται από διαρθρωτικές αλλαγές. Η Επιτροπή συνδράμει τα κράτη μέλη για να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.

Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με τα ενδιαφερόμενα μέρη των περιφερειών υψηλής παραγωγής άνθρακα και διοξειδίου του άνθρακα, διευκολύνει την πρόσβαση στα διαθέσιμα κονδύλια και προγράμματα και τη χρήση τους, και ενθαρρύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεων για βιομηχανικούς χάρτες πορείας και για τις ανάγκες απόκτησης νέων δεξιοτήτων.

Άρθρο 5

Ευθύνη εξισορρόπησης

Όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά είναι υπεύθυνοι για τις αποκλίσεις που προκαλούν στο σύστημα («ευθύνη εξισορρόπησης»). Προς το σκοπό αυτό, οι συμμετέχοντες στην αγορά είτε αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη με ευθύνη εξισορρόπησης είτε μεταβιβάζουν συμβατικά την ευθύνη τους σε ένα συμβαλλόμενο μέρος με ευθύνη εξισορρόπησης της επιλογής τους. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος με ευθύνη εξισορρόπησης φέρει την οικονομική ευθύνη για τις αποκλίσεις του και καταβάλλει προσπάθειες να είναι εξισορροπημένο ή να συμβάλλει στην εξισορρόπηση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν παρεκκλίσεις από την ευθύνη εξισορρόπησης μόνον για:

α)

έργα επίδειξης για καινοτόμες τεχνολογίες, υπό την επιφύλαξη της έγκρισης από τη ρυθμιστική αρχή, υπό τον όρο ότι οι εν λόγω παρεκκλίσεις περιορίζονται στο χρονικό διάστημα και την έκταση που είναι αναγκαία για την επίτευξη των σκοπών της επίδειξης·

β)

εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με εγκατεστημένη ισχύ ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 400 kW·

γ)

εγκαταστάσεις που επωφελούνται από στήριξη εγκριθείσα από την Επιτροπή στο πλαίσιο των ενωσιακών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις δυνάμει των άρθρων 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ, και οι οποίες έχουν τεθεί σε λειτουργία πριν από την 4η Ιουλίου 2019.

Τα κράτη μέλη μπορούν, με την επιφύλαξη των άρθρων 107 και 108 ΣΛΕΕ, να παρέχουν κίνητρα στους συμμετέχοντες στην αγορά που εξαιρούνται εν όλω ή εν μέρει από την ευθύνη εξισορρόπησης ώστε να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη εξισορρόπησης.

Όταν ένα κράτος μέλος χορηγεί παρέκκλιση σύμφωνα με την παράγραφο 2, μεριμνά ώστε η οικονομική ευθύνη για τυχόν αποκλίσεις να καλύπτεται από άλλο συμμετέχοντα στην αγορά.

Για εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που έχουν τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιανουαρίου 2026, η παράγραφος 2 στοιχείο β) εφαρμόζεται μόνο σε όσες εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με εγκατεστημένη δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 200 kW.

Άρθρο 6

Αγορά εξισορρόπησης

Οι αγορές εξισορρόπησης, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών προεπιλογής, οργανώνονται κατά τρόπο ώστε:

α)

να διασφαλίζεται η πραγματική αποφυγή διακρίσεων μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά, λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών τεχνικών αναγκών του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και των διαφόρων τεχνικών δυνατοτήτων σε σχέση με τις πηγές ηλεκτροπαραγωγής, την αποθήκευση ενέργειας και την απόκριση ζήτησης·

β)

να διασφαλίζονται ένας διαφανής και τεχνολογικά ουδέτερος ορισμός περί υπηρεσιών και η διαφανής, βασισμένη στην αγορά, λήψη υπηρεσιών·

γ)

να διασφαλίζεται η άνευ διακρίσεων πρόσβαση όλων των συμμετεχόντων στην αγορά, είτε μεμονωμένα είτε μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης για ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη από μεταβλητές ανανεώσιμες πηγές, απόκριση ζήτησης και αποθήκευση ενέργειας·

δ)

να γίνεται σεβαστή η ανάγκη να προβλεφθούν τα αυξανόμενα μερίδια μεταβλητής ηλεκτροπαραγωγής, η αυξημένη ικανότητα απόκρισης ζήτησης και η εμφάνιση νέων τεχνολογιών.

Η τιμή της ενέργειας εξισορρόπησης δεν προκαθορίζεται σε μια σύμβαση ισχύος εξισορρόπησης. Οι διαδικασίες για τη λήψη είναι διαφανείς σύμφωνα με το άρθρο 40 παράγραφος 4 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, ενώ ταυτόχρονα τηρείται η εμπιστευτικότητα.

Οι αγορές εξισορρόπησης διασφαλίζουν την ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος, ενώ καθιστούν δυνατή τη μέγιστη χρήση και αποδοτική κατανομή της διαζωνικής δυναμικότητας μεταξύ των χρονικών πλαισίων σύμφωνα με το άρθρο 17.

Η εκκαθάριση της ενέργειας εξισορρόπησης για τυποποιημένα και ιδιότυπα προϊόντα εξισορρόπησης βασίζεται σε τιμολόγηση με βάση το οριακό κόστος, πληρωμή με ενιαία τιμή εκκαθάρισης, εκτός κι αν οι ρυθμιστικές αρχές εγκρίνουν εναλλακτική μέθοδο τιμολόγησης βάσει κοινής πρότασης όλων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, μετά από ανάλυση που απέδειξε ότι η εν λόγω εναλλακτική μέθοδος τιμολόγησης είναι πιο αποτελεσματική.

Στους συμμετέχοντες στην αγορά επιτρέπεται να υποβάλλουν προσφορές όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πραγματικό χρόνο, και η λήξη των προθεσμιών υποβολής προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης δεν τοποθετούνται χρονικά πριν από τη χρονική στιγμή λήξης προσφορών διαζωνικής ενδοημερήσιας αγοράς.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που εφαρμόζουν μοντέλο κεντρικού προγραμματισμού μπορούν να καθορίσουν πρόσθετους κανόνες σύμφωνα την κατευθυντήρια γραμμή για την εξισορρόπηση της ηλεκτρικής ενέργειας που εγκρίθηκε βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Οι ανισορροπίες εκκαθαρίζονται σε τιμή που αντανακλά την αξία της ενέργειας σε πραγματικό χρόνο.

Η περιοχή τιμής απόκλισης ταυτίζεται με μια ζώνη προσφοράς, εξαιρέσει της περίπτωσης ενός μοντέλου κεντρικού προγραμματισμού, όπου μια περιοχή τιμής απόκλισης μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας ζώνης προσφοράς.

Ο προσδιορισμός του μεγέθους της εφεδρικής δυναμικότητας πραγματοποιείται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και διευκολύνεται σε περιφερειακό επίπεδο.

Η προμήθεια ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και μπορεί να διευκολυνθεί σε περιφερειακό επίπεδο. Η δημιουργία εφεδρειών διασυνοριακής δυναμικότητας προς το σκοπό αυτό μπορεί να είναι περιορισμένη. Η εξασφάλιση ισχύος εξισορρόπησης βασίζεται στην αγορά και οργανώνεται κατά τρόπο ώστε να μην εισάγει διακρίσεις μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά κατά τη διαδικασία προεπιλογής σύμφωνα με το άρθρο 40 παράγραφος 4 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, είτε οι συμμετέχοντες στην αγορά συμμετέχουν μεμονωμένα είτε μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης.

Η εξασφάλιση ισχύος εξισορρόπησης βασίζεται σε πρωτογενή αγορά εκτός εάν και στο βαθμό που η ρυθμιστική αρχή προέβλεψε παρέκκλιση επιτρέποντας τη χρήση άλλων μορφών εξασφάλισης βασισμένων στην αγορά, λόγω έλλειψης ανταγωνισμού στην αγορά υπηρεσιών εξισορρόπησης. Οι παρεκκλίσεις από την υποχρέωση εξασφάλισης ισχύος εξισορρόπησης βάσει της χρήσης πρωτογενών αγορών επανεξετάζονται κάθε τρία έτη.

Η προμήθεια ανοδικής ισχύος εξισορρόπησης και καθοδικής ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται χωριστά, εκτός εάν η ρυθμιστική αρχή εγκρίνει παρέκκλιση από τον κανόνα αυτό επειδή αυτό θα οδηγήσει σε υψηλότερη οικονομική αποδοτικότητα, όπως αποδεικνύεται από εκτίμηση που διενεργεί ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς. Η σύναψη σύμβασης ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται για όχι περισσότερο από μία ημέρα πριν από την παροχή της ισχύος εξισορρόπησης και η μέγιστη περίοδος σύμβασης είναι μία ημέρα, εκτός εάν και στον βαθμό που η ρυθμιστική αρχή έχει εγκρίνει προγενέστερες συμβάσεις ή μεγαλύτερες περιόδους ανάθεσης για να επιτύχει ασφάλεια εφοδιασμού ή να βελτιώσει την οικονομική αποδοτικότητα.

Όταν χορηγείται παρέκκλιση, τουλάχιστον για το 40 % των τυποποιημένων προϊόντων εξισορρόπησης και για το 30 % όλων των προϊόντων που χρησιμοποιούνται για ισχύ εξισορρόπησης, η σύναψη συμβάσεων ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται για όχι περισσότερο από μία ημέρα πριν από την παροχή της ισχύος εξισορρόπησης και η μέγιστη περίοδος σύμβασης είναι μία ημέρα. Η σύναψη συμβάσεων του υπόλοιπου τμήματος της ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται το πολύ ένα μήνα πριν από την διάθεση της ισχύος εξισορρόπησης και η μέγιστη περίοδος της διάθεσης δεν υπερβαίνει τον έναν μήνα.

10.

Κατόπιν αιτήματος του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, η ρυθμιστική αρχή μπορεί να παρατείνει την περίοδο σύναψης συμβάσεων του υπόλοιπου τμήματος της ισχύος εξισορρόπησης που αναφέρεται στην παράγραφο 9 μέχρι ένα μέγιστο διάστημα 12 μηνών, με την προϋπόθεση ότι μια τέτοια απόφαση είναι περιορισμένη χρονικά και ότι οι θετικές επιπτώσεις ως προς τη μείωση του κόστους για τους τελικούς πελάτες υπερβαίνουν τις αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά. Το αίτημα περιλαμβάνει:

α)

τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο κατά την οποία θα ισχύει η εξαίρεση·

β)

τη συγκεκριμένη ποσότητα ισχύος εξισορρόπησης για την οποία θα ισχύει η εξαίρεση·

γ)

ανάλυση του αντικτύπου της εξαίρεσης στη συμμετοχή πόρων εξισορρόπησης· και

δ)

αιτιολόγηση της εξαίρεσης που να αποδεικνύει ότι η εν λόγω εξαίρεση θα μειώσει το κόστος για τους τελικούς πελάτες.

11.

Με την επιφύλαξη της παραγράφου 10, από 1ης Ιανουαρίου 2026 οι συμβατικές περίοδοι δεν δύνανται να υπερβαίνουν τους έξι μήνες.

12.

Έως την 1η Ιανουαρίου 2028, οι ρυθμιστικές αρχές υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή και στον ACER σχετικά με το μερίδιο της συνολικής ισχύος που καλύπτεται από συμβάσεις με διάρκεια ή περίοδο σύμβασης μεγαλύτερη της μίας ημέρας.

13.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή οι κατ' εξουσιοδότηση διαχειριστές δημοσιεύουν, όσο το δυνατόν πιο κοντά στον πραγματικό χρόνο αλλά πάντως όχι αργότερα από 30 λεπτά μετά την παράδοση, την τρέχουσα ισορροπία συστήματος στις περιοχές προγραμματισμού τους, τις εκτιμώμενες τιμές αποκλίσεων και τις εκτιμώμενες τιμές της ενέργειας εξισορρόπησης.

14.

Όταν τα τυποποιημένα προϊόντα εξισορρόπησης δεν επαρκούν για να διασφαλίσουν την ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος ή ορισμένοι πόροι εξισορρόπησης δεν μπορούν να συμμετέχουν στην αγορά εξισορρόπησης μέσω τυποποιημένων προϊόντων εξισορρόπησης, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μπορούν να προτείνουν και οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να εγκρίνουν, παρεκκλίσεις από τις παραγράφους 2 και 4 για ιδιότυπα προϊόντα εξισορρόπησης που ενεργοποιούνται σε τοπικό επίπεδο χωρίς να τα ανταλλάσσουν με άλλους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς.

Οι προτάσεις για παρεκκλίσεις περιλαμβάνουν περιγραφή των μέτρων που προτείνονται προς ελαχιστοποίηση της χρήσης ιδιότυπων προϊόντων βάσει οικονομικής αποδοτικότητας, απόδειξη ότι τα ιδιότυπα προϊόντα δεν προκαλούν σημαντικές ανεπάρκειες και στρεβλώσεις στην αγορά εξισορρόπησης εντός ή εκτός της περιοχής προγραμματισμού, καθώς και, κατά περίπτωση, κανόνες και πληροφορίες για τη μετατροπή των προσφορών ενέργειας εξισορρόπησης από ιδιότυπα προϊόντα εξισορρόπησης σε προσφορές ενέργειας εξισορρόπησης από τυποποιημένα προϊόντα εξισορρόπησης.

Άρθρο 7

Αγορές επόμενης ημέρας και ενδοημερήσιες αγορές

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και οι ΝΕΜΟs οργανώνουν από κοινού τη διαχείριση των ενοποιημένων αγορών επόμενης ημέρας και ενδοημερήσιων αγορών σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και οι NEMOs συνεργάζονται σε ενωσιακό επίπεδο ή, εφόσον ενδείκνυται περισσότερο, σε περιφερειακή βάση, προκειμένου να μεγιστοποιείται η αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των συναλλαγών επόμενης ημέρας και ενδοημερήσιων συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης. Η υποχρέωση για συνεργασία δεν θίγει την εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου περί ανταγωνισμού. Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους που σχετίζονται με τις συναλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και οι NEMOs υπόκεινται σε ρυθμιστική εποπτεία από τις ρυθμιστικές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 59 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 και από τον ACER σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/942.

Οι αγορές επόμενης ημέρας και οι ενδοημερήσιες αγορές

α)

οργανώνονται κατά τρόπο ώστε να μην εισάγουν διακρίσεις·

β)

μεγιστοποιούν την ικανότητα όλων των συμμετεχόντων στην αγορά να διαχειριστούν τις αποκλίσεις·

γ)

μεγιστοποιούν τις ευκαιρίες για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά να συμμετέχουν σε διαζωνικές συναλλαγές όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πραγματικό χρόνο σε όλες τις ζώνες προσφοράς·

δ)

παρέχουν τιμές που αντανακλούν τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της αξίας της ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, στις οποίες μπορούν να βασίζονται οι συμμετέχοντες στην αγορά όταν συμφωνούν σχετικά με πιο μακροπρόθεσμα προϊόντα αντιστάθμισης των κινδύνων·

ε)

διασφαλίζουν την ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος, ενώ παράλληλα καθιστούν δυνατή τη μέγιστη χρήση της δυναμικότητας μεταφοράς·

στ)

είναι διαφανείς, ενώ ταυτόχρονα τηρείται η εμπιστευτικότητα ευαίσθητων εμπορικά πληροφοριών και η διασφάλιση συναλλαγών γίνεται ανώνυμα·

ζ)

δεν κάνουν διάκριση μεταξύ συναλλαγών που πραγματοποιούνται εντός ζώνης προσφοράς και μεταξύ ζωνών προσφοράς· και

η)

οργανώνονται κατά τρόπο ώστε όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά να έχουν δυνατότητα πρόσβασης στην αγορά, μεμονωμένα ή μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης.

Άρθρο 8

Συναλλαγές στις αγορές επόμενης ημέρας και τις ενδοημερήσιες αγορές

Οι NEMOs επιτρέπουν στους συμμετέχοντες στην αγορά να πραγματοποιούν συναλλαγές ενέργειας όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πραγματικό χρόνο, και τουλάχιστον έως τη χρονική στιγμή λήξης προσφορών διαζωνικής ενδοημερήσιας αγοράς.

Οι NEMOs παρέχουν στους συμμετέχοντες στην αγορά τη δυνατότητα να πραγματοποιούν συναλλαγές ενέργειας σε χρονικά διαστήματα που είναι τουλάχιστον τόσο σύντομα όσο και η περίοδος εκκαθάρισης αποκλίσεων, τόσο στις αγορές επόμενης ημέρας όσο και στις ενδοημερήσιες αγορές.

Οι NEMOs παρέχουν προϊόντα για συναλλαγές στις αγορές επόμενης ημέρας και στις ενδοημερήσιες αγορές τα οποία είναι αρκετά μικρά σε μέγεθος, με ελάχιστο μέγεθος υποβολής προσφοράς 500 kW ή λιγότερο, ώστε να καθίσταται δυνατή η αποτελεσματική συμμετοχή της απόκρισης από την πλευρά της ζήτησης, της αποθήκευσης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής κλίμακας, μεταξύ άλλων και της απευθείας συμμετοχής των πελατών.

Έως την 1η Ιανουαρίου 2021 η περίοδος εκκαθάρισης αποκλίσεων είναι 15 λεπτά σε όλες τις περιοχές προγραμματισμού, εκτός εάν οι ρυθμιστικές αρχές έχουν χορηγήσει παρέκκλιση ή εξαίρεση. Παρεκκλίσεις μπορούν να χορηγούνται μόνο έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.

Από 1ης Ιανουαρίου 2025, η περίοδος εκκαθάρισης αποκλίσεων δεν υπερβαίνει τα 30 λεπτά, όταν έχει χορηγηθεί εξαίρεση από όλες τις ρυθμιστικές αρχές μιας συγχρονισμένης περιοχής.

Άρθρο 9

Προθεσμιακές αγορές

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1719, οι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς εκδίδουν μακροπρόθεσμα δικαιώματα μεταφοράς, ή θέτουν σε εφαρμογή ισοδύναμα μέτρα ώστε να μπορούν οι συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοκτητών εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να αντισταθμίζουν τους κινδύνους που σχετίζονται με τις τιμές μεταξύ συνόρων ζωνών προσφοράς, εκτός αν η εκτίμηση της προθεσμιακής αγοράς στα σύνορα ζωνών προσφοράς από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές καταδεικνύει ότι υπάρχει επαρκής δυναμικότητα αντιστάθμισης στα οικεία σύνορα ζωνών προσφοράς.

Τα μακροπρόθεσμα δικαιώματα μεταφοράς κατανέμονται με διαφανή τρόπο, με βάση την αγορά και χωρίς να εισάγονται διακρίσεις, μέσω ενιαίου μηχανισμού κατανομής.

Με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με το δίκαιο της Ένωσης περί ανταγωνισμού, οι διαχειριστές αγοράς είναι ελεύθεροι να αναπτύσσουν προθεσμιακά προϊόντα αντιστάθμισης κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων μακροπρόθεσμων προϊόντων αντιστάθμισης κινδύνου, ώστε να παρέχουν στους συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοκτητών εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κατάλληλες δυνατότητες για την αντιστάθμιση των χρηματοοικονομικών κινδύνων από τις διακυμάνσεις των τιμών. Τα κράτη μέλη δεν απαιτούν να περιορίζεται αυτήν η δραστηριότητα αντιστάθμισης σε συναλλαγές εντός ενός κράτους μέλους ή μιας ζώνης προσφοράς.

Άρθρο 10

Τεχνικά όρια στην υποβολή προσφορών

Δεν τίθεται ανώτατο ούτε ελάχιστο όριο στην τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας στις χονδρεμπορικές αγορές. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται, μεταξύ άλλων, για την υποβολή προσφορών και την εκκαθάριση σε όλα τα χρονικά πλαίσια και περιλαμβάνει τιμές ενέργειας εξισορρόπησης και απόκλισης, με την επιφύλαξη των τεχνικών ορίων τιμών που ενδέχεται να εφαρμοσθούν στο χρονικό πλαίσιο εξισορρόπησης και στα χρονικά πλαίσια της αγοράς επόμενης ημέρας και της ενδοημερήσιας αγοράς σύμφωνα με την παράγραφο 2.

Οι NEMOs μπορούν να εφαρμόζουν εναρμονισμένα όρια στις μέγιστες και ελάχιστες τιμές εκκαθάρισης για το χρονικό πλαίσιο της επόμενης ημέρας και το ενδοημερήσιο χρονικό πλαίσιο. Τα όρια αυτά είναι επαρκώς υψηλά ώστε να μην περιορίζουν ασκόπως τις συναλλαγές, είναι εναρμονισμένα για την εσωτερική αγορά, και λαμβάνουν υπόψη τη μέγιστη αξία απώλειας φορτίου. Οι NEMOs εφαρμόζουν διαφανή μηχανισμό για να προσαρμόζουν αυτόματα τα τεχνικά όρια υποβολής προσφορών σε εύθετο χρόνο στην περίπτωση που τα ορισθέντα όρια αναμένεται να καλυφθούν. Τα προσαρμοσμένα υψηλότερα όρια παραμένουν σε ισχύ μέχρις ότου ζητηθούν περαιτέρω αυξήσεις στο πλαίσιο του εν λόγω μηχανισμού.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δεν λαμβάνουν οποιαδήποτε μέτρα με στόχο την αλλαγή των τιμών χονδρεμπορικής αγοράς.

Οι ρυθμιστικές αρχές ή, όπου ένα κράτος μέλος έχει ορίσει άλλη αρμόδια αρχή για το σκοπό, οι εν λόγω ορισθείσες αρμόδιες αρχές, προσδιορίζουν τις πολιτικές και τα μέτρα που εφαρμόζονται στην επικράτειά τους και θα μπορούσαν να συμβάλουν σε έμμεσο περιορισμό της διαμόρφωσης των τιμών χονδρεμπορικής αγοράς, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού των προσφορών σχετικά με την ενεργοποίηση της ενέργειας εξισορρόπησης, των μηχανισμών ισχύος, μέτρων από τους διαχειριστές συστήματος μεταφοράς, μέτρων που αποσκοπούν στην αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων της αγοράς ή στην αποτροπή της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης ή ανεπαρκώς καθορισμένων ζωνών προσφοράς.

Όταν ρυθμιστική αρχή ή ορισθείσα αρμόδια αρχή έχει εντοπίσει πολιτική ή μέτρο που θα μπορούσε να χρησιμεύσει για να περιορίσει τη διαμόρφωση των τιμών χονδρεμπορικής αγοράς, λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την εξάλειψη ή, εάν αυτή δεν είναι δυνατή, τον μετριασμό των επιπτώσεων αυτής της πολιτικής ή αυτού του μέτρου στη συμπεριφορά κατά την υποβολή προσφορών. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή το αργότερο έως την 5η Ιανουαρίου 2020, με λεπτομερή περιγραφή των μέτρων που έχουν λάβει ή σκοπεύουν να λάβουν και των ενεργειών στις οποίες έχουν προβεί ή σκοπεύουν να προβούν.

Άρθρο 11

Αξία απώλειας φορτίου

Έως την 5η Ιουλίου 2020, όποτε τούτο απαιτηθεί για τον καθορισμό προτύπου αξιοπιστίας σύμφωνα με το άρθρο 25, οι ρυθμιστικές αρχές ή όπου ένα κράτος μέλος έχει ορίσει άλλη αρμόδια αρχή για το σκοπό, οι εν λόγω ορισθείσες αρμόδιες αρχές, καθορίζουν ενιαία εκτίμηση της αξίας απώλειας φορτίου (VoLL) για την επικράτειά τους. Η εκτίμηση αυτή δημοσιοποιείται. Οι ρυθμιστικές αρχές ή άλλες ορισθείσες αρμόδιες αρχές μπορούν να καθορίζουν διαφορετικές εκτιμήσεις ανά ζώνη προσφοράς, εφόσον έχουν περισσότερες της μίας ζώνες προσφοράς στην επικράτειά τους. Σε περίπτωση που ζώνη προσφοράς περιλαμβάνει εδάφη περισσότερων του ενός κρατών μελών, οι ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές ή άλλες ορισθείσες αρμόδιες αρχές καθορίζουν ενιαία εκτίμηση της αξίας απώλειας φορτίου για την εν λόγω ζώνη προσφοράς. Κατά τον καθορισμό της ενιαίας εκτίμησης της αξίας απώλειας φορτίου, οι ρυθμιστικές αρχές ή άλλες ορισθείσες αρχές εφαρμόζουν τη μεθοδολογία που αναφέρεται στο άρθρο 23 παράγραφος 6.

Οι ρυθμιστικές αρχές και οι ορισθείσες αρμόδιες αρχές επικαιροποιούν τις εκτιμήσεις τους για την αξία απώλειας φορτίου τουλάχιστον ανά πενταετία ή νωρίτερα όταν παρατηρούν σημαντική αλλαγή.

Άρθρο 12

Κατανομή ηλεκτροπαραγωγής και απόκρισης ζήτησης

Η κατανομή εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής και απόκρισης ζήτησης δεν εισάγει διακρίσεις, είναι διαφανής και, εκτός εάν προβλέπεται άλλως σύμφωνα με τις παραγράφους 2 έως 6, βασίζεται στην αγορά.

Με την επιφύλαξη των άρθρων 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, κατά την κατανομή εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής, οι διαχειριστές συστημάτων να δίνουν προτεραιότητα σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο βαθμό που το επιτρέπει η ασφαλής λειτουργία του εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει διαφανών και αμερόληπτων κριτηρίων, και όταν οι εν λόγω εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής είναι:

α)

εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχουν εγκατεστημένη δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 400 kW· ή

β)

έργα επίδειξης για καινοτόμες τεχνολογίες, υπό την επιφύλαξη έγκρισης από τη ρυθμιστική αρχή, εφόσον η προτεραιότητα αυτή περιορίζεται στο χρονικό διάστημα και την έκταση που απαιτούνται για την επίτευξη των σκοπών της επίδειξης.

Ένα κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να μην εφαρμόσει κατά προτεραιότητα κατανομή σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής όπως αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχείο α) με έναρξη λειτουργίας τουλάχιστον 6 μήνες μετά την απόφαση, ή να εφαρμόσει χαμηλότερη ελάχιστη δυναμικότητα από αυτή που ορίζεται στην παράγραφο 2 στοιχείο α), υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

διαθέτει εύρυθμες ενδοημερήσιες και άλλες χονδρεμπορικές αγορές και αγορές εξισορρόπησης, οι οποίες είναι πλήρως προσβάσιμες για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού·

β)

οι κανόνες ανακατανομής και η διαχείριση της συμφόρησης είναι διαφανείς για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά·

γ)

η εθνική συνεισφορά του κράτους μέλους στον ενωσιακό δεσμευτικό συνολικό στόχο σε ό,τι αφορά το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 3 ) και το άρθρο 4 στοιχείο α) σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 4 ) είναι τουλάχιστον ίση με το αντίστοιχο αποτέλεσμα του μαθηματικού τύπου που ορίζεται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999, το δε μερίδιο των κρατών μελών σε ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές δεν είναι χαμηλότερο των σημείων αναφοράς που προβλέπονται στο άρθρο 4 στοιχείο α) σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999· ή εναλλακτικά, το μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση του κράτους μέλους είναι τουλάχιστον 50 %·

δ)

το κράτος μέλος έχει κοινοποιήσει στην Επιτροπή τη σχεδιαζόμενη παρέκκλιση περιγράφοντας λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στα στοιχεία α), β) και γ)· και

ε)

το κράτος μέλος έχει δημοσιεύσει τη σχεδιαζόμενη παρέκκλιση, συμπεριλαμβανομένης της λεπτομερούς αιτιολόγησης της έγκρισης της παρέκκλισης, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την προστασία των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών, όπου απαιτείται.

Κάθε παρέκκλιση αποφεύγει τις αναδρομικές αλλαγές που επηρεάζουν εγκαταστάσεις παραγωγής που ήδη ωφελούνται από κατανομή κατά προτεραιότητα, με την επιφύλαξη τυχόν συμφωνίας μεταξύ ενός κράτους μέλους και μιας εγκατάστασης παραγωγής σε εθελοντική βάση.

Με την επιφύλαξη των άρθρων 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν κίνητρα σε εγκαταστάσεις επιλέξιμες για κατανομή κατά προτεραιότητα, προκειμένου να παραιτούνται εθελουσίως της κατά προτεραιότητα κατανομής.

Με την επιφύλαξη των άρθρων 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν κατανομή κατά προτεραιότητα για ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης με εγκατεστημένη ισχύ ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 400 kW.

Για εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που έχουν τεθεί σε λειτουργία μετά την 1η Ιανουαρίου 2026, η παράγραφος 2 στοιχείο α) εφαρμόζεται μόνο σε όσες εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχουν εγκατεστημένη ισχύ ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 200 kW.

Με την επιφύλαξη των συμβάσεων που συνήφθησαν πριν από την 4η Ιουλίου 2019, οι εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης και έχουν τεθεί σε λειτουργία πριν από την 4η Ιουλίου 2019 και, εφόσον έχουν τεθεί σε λειτουργία, έχουν κατανεμηθεί κατά προτεραιότητα δυνάμει του άρθρου 15 παράγραφος 5 της οδηγίας 2012/27/ΕΕ ή του άρθρου 16 παράγραφος 2 της οδηγίας 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 5 ) εξακολουθούν να κατανέμονται κατά προτεραιότητα. Η κατανομή κατά προτεραιότητα παύει να εφαρμόζεται στις εν λόγω εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής από την ημερομηνία κατά την οποία η εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής υφίσταται σημαντικές τροποποιήσεις, γεγονός που θεωρείται ότι συμβαίνει τουλάχιστον όταν απαιτείται νέα συμφωνία σύνδεσης ή όταν αυξάνεται η ισχύς παραγωγής της εγκατάστασης ηλεκτροπαραγωγής.

Η κατανομή κατά προτεραιότητα δεν θέτει σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, δεν χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για την περικοπή διαζωνικών δυναμικοτήτων πέραν των όσων προβλέπονται στο άρθρο 16 και βασίζεται σε διαφανή κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις.

Άρθρο 13

Ανακατανομή

Η ανακατανομή ηλεκτροπαραγωγής και η ανακατανομή απόκρισης ζήτησης βασίζεται σε αντικειμενικά, διαφανή κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις. Είναι ανοικτός σε όλες τις τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής, σε κάθε αποθήκευση ενέργειας και κάθε απόκριση ζήτησης, ακόμη και σε εκείνες που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη μέλη, εκτός εάν αυτό δεν είναι τεχνικά εφικτό.

Οι πόροι που ανακατανέμονται επιλέγονται μεταξύ εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας ή απόκρισης ζήτησης με χρήση μηχανισμών που βασίζονται στην αγορά και αποτελούν αντικείμενο οικονομικής αποζημίωσης. Οι προσφορές ενέργειας εξισορρόπησης που χρησιμοποιούνται για την ανακατανομή δεν καθορίζουν την τιμή ενέργειας εξισορρόπησης.

Η ανακατανομή της ηλεκτροπαραγωγής, η αποθήκευση ενέργειας και η απόκριση ζήτησης που δεν βασίζονται στην αγορά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

δεν υπάρχει διαθέσιμη εναλλακτική επιλογή που να βασίζεται στην αγορά·

β)

όλοι οι διαθέσιμοι πόροι που βασίζονται στην αγορά έχουν χρησιμοποιηθεί·

γ)

ο αριθμός των διαθέσιμων εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας ή απόκρισης ζήτησης είναι πολύ χαμηλός για τη διασφάλιση αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην περιοχή όπου υπάρχουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για την παροχή της υπηρεσίας· ή

δ)

η τρέχουσα κατάσταση στο δίκτυο δημιουργεί συμφόρηση με τόσο τακτικό και προβλέψιμο τρόπο ώστε η ανακατανομή που βασίζεται στην αγορά θα οδηγούσε σε τακτική υποβολή προσφορών στρατηγικού χαρακτήρα η οποία θα αύξανε το επίπεδο της εσωτερικής συμφόρησης και το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος έχει θεσπίσει σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της εν λόγω συμφόρησης ή μεριμνά ώστε η ελάχιστη διαθέσιμη δυναμικότητα για διαζωνικό εμπόριο να είναι σύμφωνη με το άρθρο 16 παράγραφος 8.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και οι διαχειριστές συστημάτων διανομής υποβάλλουν τουλάχιστον μια φορά ανά έτος στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή έκθεση σχετικά με:

α)

το επίπεδο ανάπτυξης και αποδοτικότητας των μηχανισμών ανακατανομής με βάση την αγορά, για εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας και απόκρισης ζήτησης·

β)

τους λόγους, τους όγκους σε MWh και τους τύπους πηγών ηλεκτροπαραγωγής που υπόκεινται σε ανακατανομή·

γ)

τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη μείωση της ανάγκης καθοδικής ανακατανομής εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης στο μέλλον, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων στην ψηφιοποίηση των υποδομών δικτύου και στις υπηρεσίες που βελτιώνουν την ευελιξία·

Η αρμόδια ρυθμιστική αρχή διαβιβάζει την έκθεση στον ACER και δημοσιοποιεί σύνοψη των δεδομένων που προβλέπονται στα στοιχεία α), β) και γ) του πρώτου εδαφίου, μαζί με συστάσεις για βελτιώσεις, όπου είναι απαραίτητο.

Με την επιφύλαξη απαιτήσεων σχετικά με τη διατήρηση της αξιοπιστίας και της ασφάλειας του δικτύου, βάσει διαφανών κριτηρίων που δεν εισάγουν διακρίσεις και καθορίζονται από τις ρυθμιστικές αρχές, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και οι διαχειριστές συστημάτων διανομής:

α)

εγγυώνται την ικανότητα των δικτύων μεταφοράς και διανομής να μεταφέρουν ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης με την ελάχιστη δυνατή ανακατανομή, κάτι που δεν αποκλείει το συνυπολογισμό της περιορισμένης ανακατανομής από τον προγραμματισμό του δικτύου, όποτε ο διαχειριστής συστημάτων μεταφοράς ή ο διαχειριστής συστημάτων διανομής μπορεί με διαφανή τρόπο να δείξει ότι αυτό είναι οικονομικά αποδοτικότερο και δεν υπερβαίνει το 5 % της ετήσιας παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας σε εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι οποίες συνδέονται απευθείας με το αντίστοιχο δίκτυό τους, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από κράτος μέλος στο οποίο η ηλεκτρική ενέργεια από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 50 % της ετήσιας ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας·

β)

λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα σχετικά με το δίκτυο και την αγορά για την ασφάλεια του συστήματος προκειμένου να ελαχιστοποιείται η καθοδική ανακατανομή ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης·

γ)

εξασφαλίζουν ότι τα δίκτυά τους είναι επαρκώς ευέλικτα ώστε να είναι σε θέση να τα διαχειρίζονται.

Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται μη βασιζόμενη στην αγορά καθοδική ανακατανομή, εφαρμόζονται οι ακόλουθες αρχές:

α)

οι εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υπόκεινται σε καθοδική ανακατανομή μόνον εάν δεν υφίσταται καμία άλλη εναλλακτική λύση ή εάν άλλες λύσεις θα οδηγούσαν σε σημαντικά δυσανάλογο κόστος ή σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια του δικτύου·

β)

η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται με διαδικασία συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης υπόκειται σε καθοδική ανακατανομή μόνον εάν δεν υφίσταται καμία άλλη εναλλακτική λύση, εκτός από τον καθοδική ανακατανομή εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ή εάν άλλες λύσεις θα οδηγούσαν σε δυσανάλογο κόστος ή σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια του δικτύου·

γ)

η αυτοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης, η οποία δεν τροφοδοτεί το δίκτυο μεταφοράς ή διανομής, δεν υπόκειται σε καθοδική ανακατανομή παρά μόνον εάν καμία άλλη λύση δεν θα μπορούσε να επιλύσει ζητήματα ασφάλειας δικτύου·

δ)

η καθοδική ανακατανομή δυνάμει των στοιχείων α), β) και γ) είναι δεόντως και με διαφανή τρόπο αιτιολογημένος. Η αιτιολόγηση περιλαμβάνεται στην έκθεση δυνάμει της παραγράφου 3.

Όταν χρησιμοποιείται ανακατανομή που δεν βασίζεται στην αγορά, αποτελεί αντικείμενο οικονομικής αποζημίωσης από τον διαχειριστή συστήματος που ζητεί την ανακατανομή προς τον διαχειριστή της εγκατάστασης ανακατανομής μονάδας, αποθήκευσης ενέργειας ή απόκρισης ζήτησης, με την εξαίρεση των ηλεκτροπαραγωγών που έχουν δεχθεί συμφωνία σύνδεσης στην οποία δεν υπάρχει εγγύηση παγιωμένη για παράδοση σταθερών ποσοτήτων ενέργειας. Η εν λόγω οικονομική αποζημίωση ισούται τουλάχιστον με το υψηλότερο από τα ακόλουθα στοιχεία ή συνδυασμό αυτών εάν η εφαρμογή μόνο του υψηλότερου θα συνεπαγόταν αδικαιολόγητα χαμηλή ή αδικαιολόγητα υψηλή αποζημίωση:

α)

πρόσθετο λειτουργικό κόστος που προκάλεσε η ανακατανομή, όπως οι πρόσθετες δαπάνες για καύσιμα σε περίπτωση ανοδικής ανακατανομής, ή εφεδρική παροχή θερμικής ενέργειας σε περίπτωση καθοδικής ανακατανομής εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης·

β)

καθαρά έσοδα από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά της επόμενης ημέρας που θα είχε παραγάγει η εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας ή απόκρισης ζήτησης χωρίς το αίτημα ανακατανομής · όταν χορηγείται οικονομική στήριξη σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας ή απόκρισης ζήτησης με βάση τον όγκο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται ή καταναλώνεται, η οικονομική στήριξη που θα είχε ληφθεί ελλείψει του αιτήματος ανακατανομής θεωρείται μέρος των καθαρών εσόδων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ 1

Κατανομή δυναμικότητας

Άρθρο 14

Επανεξέταση των ζωνών προσφοράς

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των συμφορήσεων. Τα σύνορα των ζωνών προσφοράς βασίζονται σε μακροπρόθεσμες, διαρθρωτικές συμφορήσεις στο δίκτυο μεταφοράς. Οι ζώνες προσφοράς δεν περιέχουν τέτοιες διαρθρωτικές συμφορήσεις, εκτός εάν δεν επιφέρουν επιπτώσεις σε γειτονικές ζώνες προσφοράς ή, ως προσωρινή εξαίρεση, οι επιπτώσεις τους στις γειτονικές ζώνες προσφοράς έχουν μετριαστεί με τη χρήση διορθωτικών μέτρων και οι διαρθρωτικές συμφορήσεις δεν οδηγούν σε μείωση της διαζωνικής εμπορικής δυναμικότητας σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 16. Η διαμόρφωση των ζωνών προσφοράς στην Ένωση σχεδιάζεται κατά τρόπο ώστε να μεγιστοποιούνται η οικονομική αποδοτικότητα και οι ευκαιρίες διαζωνικού εμπορίου σύμφωνα με το άρθρο 16, και παράλληλα να διατηρείται η ασφάλεια του εφοδιασμού.

Κάθε τρία έτη, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει έκθεση για τη διαρθρωτική συμφόρηση και άλλες σημαντικές φυσικές συμφορήσεις μεταξύ και εντός των ζωνών προσφοράς, συμπεριλαμβανομένης της θέσης και της συχνότητας της συμφόρησης, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εγκρίθηκαν βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009. Η εν λόγω έκθεση περιέχει αξιολόγηση του κατά πόσον η διαζωνική εμπορική δυναμικότητα καλύπτει γραμμική πορεία δυνάμει του άρθρου 15 ή την ελάχιστη δυναμικότητα σύμφωνα με το άρθρο 16 του παρόντος κανονισμού.

Για να διασφαλίζεται η βέλτιστη διαμόρφωση ζωνών προσφοράς, διενεργείται επανεξέταση ζώνης προσφοράς. Η επανεξέταση αυτή εντοπίζει όλες τις διαρθρωτικές συμφορήσεις και περιλαμβάνει ανάλυση των διαφορετικών τρόπων διαμόρφωσης των ζωνών προσφοράς με συντονισμένο τρόπο, με τη συμμετοχή των επηρεαζόμενων ενδιαφερόμενων φορέων από όλα τα οικεία κράτη μέλη, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπουν οι κατευθυντήριες γραμμές για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009. Οι τρέχουσες ζώνες προσφοράς αξιολογούνται βάσει της ικανότητάς τους να δημιουργήσουν ένα αξιόπιστο περιβάλλον για τις αγορές, συμπεριλαμβανομένης της ευέλικτης παραγωγής και δυναμικότητας φορτίου, που είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή συμφορήσεων δικτύου, την εξισορρόπηση της ζήτησης και της προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και την μακροπρόθεσμη ασφάλεια των επενδύσεων σε υποδομές δικτύου.

Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου και του άρθρου 15 του παρόντος κανονισμού, τα οικεία κράτη μέλη, διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή ρυθμιστικές αρχές είναι τα κράτη μέλη, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή οι ρυθμιστικές αρχές που συμμετέχουν στην επανεξέταση της διαμόρφωσης της ζώνης προσφοράς και επίσης εκείνα που βρίσκονται στην ίδια περιοχή κατανομής δυναμικότητας βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Έως τις 5 Οκτωβρίου 2019, όλοι οι οικείοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς υποβάλλουν προς έγκριση στις οικείες ρυθμιστικές αρχές πρόταση για τη μεθοδολογία και τις παραδοχές που θα χρησιμοποιηθούν στη διαδικασία επανεξέτασης ζώνης προσφοράς και για τις εναλλακτικές διαμορφώσεις ζώνης προσφοράς που εξετάζονται. Οι οικείες ρυθμιστικές αρχές καταλήγουν σε ομόφωνη απόφαση σχετικά με την πρόταση εντός 3 μηνών από την υποβολή της πρότασης. Εφόσον οι ρυθμιστικές αρχές δεν καταλήξουν σε ομόφωνη απόφαση σχετικά με την πρόταση εντός της ανωτέρω προθεσμίας, ο ACER αποφασίζει εντός πρόσθετης προθεσμίας τριών μηνών επί της μεθοδολογίας και των παραδοχών και επί των εναλλακτικών διαμορφώσεων ζώνης προσφοράς που πρέπει να εξεταστούν. Η μεθοδολογία βασίζεται στις διαρθρωτικές συμφορήσεις που δεν αναμένεται να ξεπεραστούν εντός των επόμενων τριών ετών, λαμβανομένης δεόντως υπόψη της απτής προόδου στα αναπτυξιακά έργα υποδομής που αναμένεται να υλοποιηθούν εντός των επόμενων τριών ετών.

Βάσει της μεθοδολογίας και των παραδοχών που εγκρίνονται σε συμφωνία με την παράγραφο 4, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που συμμετέχουν στην επανεξέταση ζώνης προσφοράς υποβάλλουν κοινή πρόταση στα οικεία κράτη μέλη ή στις ορισθείσες αρμόδιες αρχές τους περί τροποποίησης ή διατήρησης της διαμόρφωσης της ζώνης προσφοράς το αργότερο 12 μήνες από την έγκριση της μεθοδολογίας και των παραδοχών σύμφωνα με την παράγραφο 5. Τα άλλα κράτη μέλη, τα συμβαλλόμενα μέρη της Ενεργειακής Κοινότητας ή άλλες τρίτες χώρες που μοιράζονται την ίδια συγχρονισμένη περιοχή με οποιοδήποτε οικείο κράτος μέλος δύνανται να υποβάλουν παρατηρήσεις.

Όταν η διαρθρωτική συμφόρηση έχει εντοπιστεί από την έκθεση της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου ή στην επανεξέταση ζώνης προσφοράς δυνάμει του παρόντος άρθρου ή από έναν ή περισσότερους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς στις περιοχές ελέγχου τους με έκθεση που έχει εγκριθεί από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή, το κράτος μέλος με εντοπισμένη διαρθρωτική συμφόρηση, σε συνεργασία με τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς του, αποφασίζει, εντός έξι μηνών από τη λήψη της έκθεσης, είτε να καθορίσει εθνικά ή πολυεθνικά σχέδια δράσης σύμφωνα με το άρθρο 15 είτε να επανεξετάσει και να τροποποιήσει τη διαμόρφωση της ζώνης προσφοράς του. Οι εν λόγω αποφάσεις κοινοποιούνται αμέσως στην Επιτροπή και τον ACER.

Για εκείνα τα κράτη μέλη που έχουν επιλέξει να τροποποιήσουν τη διαμόρφωση ζώνης προσφοράς δυνάμει της παραγράφου 7, τα οικεία κράτη μέλη καταλήγουν σε ομόφωνη απόφαση εντός έξι μηνών από την κοινοποίηση που αναφέρεται στην παράγραφο 7 κοινοποίηση. Τα άλλα κράτη μέλη μπορούν να υποβάλουν παρατηρήσεις στα οικεία κράτη μέλη, τα οποία θα πρέπει να τις λάβουν υπόψη κατά τη λήψη της απόφασής τους. Η απόφαση είναι αιτιολογημένη και κοινοποιείται στην Επιτροπή και τον ACER. Σε περίπτωση που τα οικεία κράτη μέλη δεν μπορούν να καταλήξουν σε ομόφωνη απόφαση εντός του ορισμένου χρονικού πλαισίου, ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή. Ως ύστατη λύση, η Επιτροπή, κατόπιν διαβούλευσης με τον ACER, εκδίδει απόφαση περί τροποποίησης ή διατήρησης της διαμόρφωσης της ζώνης προσφοράς εντός και μεταξύ αυτών των κρατών μελών εντός έξι μηνών από τη λήψη σχετικής κοινοποίησης.

Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή διαβουλεύονται με τα εκάστοτε ενδιαφερόμενα μέρη προτού εκδώσουν απόφαση δυνάμει του παρόντος άρθρου.

10.

Κάθε απόφαση που εκδίδεται δυνάμει του παρόντος άρθρου καθορίζει την ημερομηνία εφαρμογής των τυχόν αλλαγών. Με την εν λόγω ημερομηνία εφαρμογής εξισορροπείται η ανάγκη για ταχύτητα με πρακτικές παραμέτρους, συμπεριλαμβανομένων των προθεσμιακών συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας. Η απόφαση δύναται να καθορίζει κατάλληλες μεταβατικές ρυθμίσεις.

11.

Σε περίπτωση που κινηθεί περαιτέρω επανεξέταση ζώνης προσφοράς δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, εφαρμογή έχει το παρόν άρθρο.

Άρθρο 15

Σχέδια δράσης

Μετά από λήψη απόφασης βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 7, το κράτος μέλος με εντοπισμένη διαρθρωτική συμφόρηση αναπτύσσει σχέδιο δράσης σε συνεργασία με τη ρυθμιστική αρχή. Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιέχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έγκρισης μέτρων για τη μείωση των διαρθρωτικών συμφορήσεων που έχουν εντοπιστεί εντός τεσσάρων ετών από την έγκριση της απόφασης βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 7.

Ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη πρόοδο υλοποίησης του σχεδίου δράσης, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, με την επιφύλαξη τυχόν παρεκκλίσεων που χορηγούνται βάσει του άρθρου 16 παράγραφος 9 ή αποκλίσεων κατά το άρθρο 16 παράγραφος 3, η ικανότητα διαζωνικού εμπορίου να αυξάνεται σε ετήσια βάση μέχρι την επίτευξη της ελάχιστης δυναμικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 16 παράγραφος 8. Η εν λόγω ελάχιστη δυναμικότητα πρέπει να έχει επιτευχθεί ως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Οι εν λόγω ετήσιες αυξήσεις επιτυγχάνονται με γραμμική πορεία. Αφετηρία της πορείας αυτής είναι είτε η κατανεμηθείσα δυναμικότητα στα σύνορα ή σε κρίσιμο στοιχείο δικτύου το έτος πριν από την έγκριση του σχεδίου δράσης, είτε ο μέσος όρος δυναμικότητας των τριών ετών πριν από την έγκριση του σχεδίου δράσης, ανάλογα με το ποιο από τα δύο είναι υψηλότερο. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, κατά την εφαρμογή των σχεδίων δράσης τους, η δυναμικότητα που διατίθεται για διαζωνικό εμπόριο σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 8, ισούται τουλάχιστον προς τις τιμές της γραμμικής πορείας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης διορθωτικών μέτρων στην περιφέρεια υπολογισμού δυναμικότητας.

Το κόστος των διορθωτικών μέτρων που απαιτούνται για την υλοποίηση της γραμμικής πορείας που αναφέρεται στην παράγραφο 2 ή για να καταστεί διαθέσιμη η διαζωνική δυναμικότητα στα οικεία σύνορα που επηρεάζονται από το σχέδιο δράσης, βαρύνει το κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το σχέδιο δράσης.

Σε ετήσια βάση, στη διάρκεια της εφαρμογής του σχεδίου δράσης και εντός έξι μηνών από την εκπνοή του, οι οικείοι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς αξιολογούν για τους προηγούμενους 12 μήνες κατά πόσο η διαθέσιμη διασυνοριακή δυναμικότητα έχει επιτύχει τη γραμμική πορεία ή εάν από 1ης Ιανουαρίου 2026, οι ελάχιστες δυναμικότητες που προβλέπονται στο άρθρο 16 παράγραφος 8 έχουν επιτευχθεί. Υποβάλλουν τις αξιολογήσεις τους στον ACER και στις οικείες ρυθμιστικές αρχές. Πριν από την εκπόνηση της έκθεσης, κάθε διαχειριστής συστήματος μεταφοράς υποβάλλει προς έγκριση στη ρυθμιστική του αρχή τη δική του συμβολή στην έκθεση, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών δεδομένων.

Για τα κράτη μέλη για τα οποία οι βάσει της παραγράφου 4 αξιολογήσεις αποδεικνύουν ότι ένας διαχειριστής συστήματος μεταφοράς δεν συμμορφώθηκε με τη γραμμική πορεία, τα οικεία κράτη μέλη καταλήγουν εντός έξι μηνών από την λήψη της αξιολόγησης που προβλέπεται στην παράγραφο 4 σε ομόφωνη απόφαση περί τροποποίησης ή διατήρησης της διαμόρφωσης της ζώνης προσφοράς, εντός και μεταξύ των εν λόγω κρατών μελών. Άλλα κράτη μέλη μπορούν να υποβάλουν σχόλια στα οικεία κράτη μέλη, τα οποία θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις παρατηρήσεις αυτές κατά την απόφασή τους. Η απόφαση των οικείων κρατών μελών είναι τεκμηριωμένη και κοινοποιείται στην Επιτροπή και τον ACER.

Σε περίπτωση που τα οικεία κράτη μέλη δεν μπορούν να καταλήξουν σε ομόφωνη απόφαση εντός του ορισμένου χρονικού πλαισίου, ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή. Ως ύστατη λύση, η Επιτροπή, κατόπιν διαβούλευσης με τον ACER και τους οικείους ενδιαφερόμενους, εκδίδει απόφαση περί τροποποίησης ή διατήρησης της διαμόρφωσης της ζώνης προσφοράς εντός και μεταξύ των εν λόγω κρατών μελών εντός έξι μηνών από τη λήψη σχετικής κοινοποίησης.

Έξι μήνες πριν από τη λήξη του σχεδίου δράσης, το κράτος μέλος με εντοπισμένη διαρθρωτική συμφόρηση αποφασίζει αν θα αντιμετωπίσει την υπόλοιπη συμφόρηση τροποποιώντας τη ζώνη προσφοράς του ή αν θα αντιμετωπίσει την υπόλοιπη εσωτερική συμφόρηση εφαρμόζοντας διορθωτικά μέτρα, για τα οποία αναλαμβάνει το κόστος.

Όταν δεν έχει οριστεί σχέδιο δράσης εντός έξι μηνών από τον εντοπισμό μιας διαρθρωτικής συμφόρησης σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 7, οι οικείοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, εντός 12 μηνών από τον εντοπισμό της εν λόγω διαρθρωτικής συμφόρησης, αξιολογούν εάν η διαθέσιμη διαζωνική δυναμικότητα έχει φτάσει στις ελάχιστες δυναμικότητες που προβλέπονται στο άρθρο 16 παράγραφος 8 κατά το διάστημα των τελευταίων 12 μηνών, και υποβάλλουν έκθεση στις οικείες ρυθμιστικές αρχές και στον ACER.

Πριν από την εκπόνηση της έκθεσης, κάθε διαχειριστής συστήματος μεταφοράς στέλνει προς έγκριση στη ρυθμιστική του αρχή τη δική του συμβολή στην έκθεση, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών δεδομένων. Όπου η αξιολόγηση αποδεικνύει ότι κάποιος διαχειριστής συστήματος μεταφοράς δεν τήρησε την ελάχιστη δυναμικότητα, εφαρμόζεται η διαδικασία λήψης απόφασης της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 16

Γενικές αρχές κατανομής δυναμικότητας και διαχείρισης της συμφόρησης

Τα προβλήματα συμφόρησης δικτύου αντιμετωπίζονται με λύσεις που δεν εισάγουν διάκριση, βασίζονται στην αγορά και στέλνουν αποτελεσματικά οικονομικά σήματα στους συμμετέχοντες στην αγορά και στους εμπλεκόμενους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς. Τα προβλήματα συμφόρησης δικτύου επιλύονται με μεθόδους που δεν βασίζονται στις συναλλαγές, δηλαδή με μεθόδους που δεν προϋποθέτουν την επιλογή μεταξύ συμβάσεων με διαφορετικούς συντελεστές της αγοράς. Όταν λαμβάνει μέτρα για τη λειτουργία του συστήματος για να διασφαλίσει ότι το οικείο σύστημα μεταφοράς παραμένει στην κανονική κατάσταση, ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς λαμβάνει υπόψη την επίπτωση των εν λόγω μέτρων σε γειτονικές περιοχές ελέγχου και συντονίζει τα μέτρα αυτά με άλλους επηρεαζόμενους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, όπως προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222.

Διαδικασίες περικοπής των συναλλαγών χρησιμοποιούνται μόνον σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όταν ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς πρέπει να ενεργήσει επειγόντως και δεν είναι δυνατή η ανακατανομή ή η αντίρροπη συναλλαγή. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να εφαρμόζονται με τρόπο που δεν εισάγει διάκριση. Με εξαίρεση τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας, οι συμμετέχοντες στην αγορά στους οποίους έχει κατανεμηθεί ισχύ αποζημιώνονται για οποιαδήποτε τέτοια περικοπή.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διενεργούν συντονισμένο υπολογισμό δυναμικότητας σύμφωνα με τις παραγράφους 4 και 8 του παρόντος άρθρου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 37 παράγραφος 1 στοιχείο α) και στο άρθρο 42 παράγραφος 1.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υπολογίζουν τις διαζωνικές δυναμικότητες τηρώντας τα όρια ασφάλειας λειτουργίας του συστήματος, με τη χρήση δεδομένων από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων για την τεχνική διαθεσιμότητα διορθωτικών μέτρων, εξαιρέσει της περικοπής φορτίου. Όταν τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι όλα τα διαθέσιμα διορθωτικά μέτρα στην περιφέρεια υπολογισμού δυναμικότητας ή μεταξύ των περιφερειών υπολογισμού δυναμικότητας δεν επαρκούν για την επίτευξη της γραμμικής πορείας δυνάμει του άρθρου 15 παράγραφος 2 ή των ελάχιστων δυναμικοτήτων που προβλέπονται στην παράγραφο 8 του παρόντος άρθρου, τηρώντας παράλληλα τα όρια ασφάλειας λειτουργίας του συστήματος, μπορούν, ως μέτρο έσχατης ανάγκης, να καθορίζουν συντονισμένες δράσεις που θα μειώσουν αντίστοιχα τη διαζωνική δυναμικότητα. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μπορούν να αποκλίνουν από συντονισμένες δράσεις όσον αφορά τον συντονισμένο υπολογισμό δυναμικότητας και τη συντονισμένη ανάλυση ασφάλειας μόνο σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 2.

Έως τρεις μήνες μετά την έναρξη της λειτουργίας τους σύμφωνα με το άρθρο 35 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και κάθε τρεις μήνες από τότε, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποβάλλουν στις οικείες ρυθμιστικές αρχές και στον ACER έκθεση σχετικά με τυχόν μειώσεις δυναμικότητας ή αποκλίσεις από συντονισμένες δράσεις σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο και αξιολογούν τις επιπτώσεις και διατυπώνουν συστάσεις, εάν χρειαστεί, για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αποφευχθούν τέτοιες αποκλίσεις στο μέλλον. Εάν ο ACER συμπεράνει ότι οι προϋποθέσεις για μια απόκλιση δυνάμει της παρούσας παραγράφου δεν πληρούνται ή είναι διαρθρωτικού χαρακτήρα, υποβάλλει γνώμη στις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές και στην Επιτροπή. Οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα κατά των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ή των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων σύμφωνα με το άρθρο 59 ή 62 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για απόκλιση σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο.

Οι αποκλίσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα εξετάζονται σε σχέδιο δράσης που αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 7 ή σε επικαιροποιημένη εκδοχή υφιστάμενου σχεδίου δράσης.

Το μέγιστο επίπεδο δυναμικότητας των διασυνδέσεων και των δικτύων μεταφοράς που επηρεάζονται από τη διασυνοριακή δυναμικότητα, διατίθεται στους συμμετέχοντες στην αγορά που πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας για την ασφαλή λειτουργία του δικτύου. Η αντίρροπη συναλλαγή και η ανακατανομή, συμπεριλαμβανομένου της διασυνοριακής ανακατανομής, χρησιμοποιούνται για τη μεγιστοποίηση των διαθέσιμων δυναμικοτήτων, ώστε να επιτευχθεί η ελάχιστη δυναμικότητα που προβλέπεται στην παράγραφο 8. Προς το σκοπό αυτής της μεγιστοποίησης εφαρμόζεται μια συντονισμένη και άνευ διακρίσεων διαδικασία διασυνοριακών διορθωτικών μέτρων, μετά την εφαρμογή μιας μεθοδολογίας ανακατανομής και αντίρροπης συναλλαγής επιμερισμού των δαπανών.

Η δυναμικότητα κατανέμεται μέσω εμφανών δημοπρασιών δυναμικότητας ή αφανών δημοπρασιών που περιλαμβάνουν δυναμικότητα και ενέργεια. Και οι δύο μέθοδοι επιτρέπεται να συνυπάρχουν στην ίδια διασύνδεση. Για το ενδοημερήσιο εμπόριο χρησιμοποιείται συνεχής συναλλαγή, η οποία μπορεί να συμπληρώνεται με δημοπρασίες.

Σε περίπτωση συμφόρησης, είναι επιτυχείς οι υψηλότερες σε αξία έγκυρες προσφορές για δυναμικότητα δικτύου, είτε είναι ρητές ή σιωπηρές, που προσφέρουν την υψηλότερη αξία για την σπανίζουσα δυναμικότητα μεταφοράς σε δεδομένο χρονικό πλαίσιο. Εκτός από την περίπτωση των νέων γραμμών διασύνδεσης, οι οποίες απαλλάσσονται βάσει του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003, του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ή του άρθρου 63 του παρόντος κανονισμού, δεν επιτρέπεται ο καθορισμός εφεδρικών τιμών σε μεθόδους κατανομής δυναμικότητας.

Η δυναμικότητα είναι ελεύθερα εμπορεύσιμη σε δευτερογενή βάση, υπό τον όρο ότι ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς ενημερώνεται επαρκώς εκ των προτέρων. Όταν ένας διαχειριστής συστήματος μεταφοράς απορρίπτει τυχόν δευτερογενές εμπόριο (συναλλαγή), αυτό γνωστοποιείται σαφώς και με διαφανή τρόπο και εξηγείται σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά από τον εν λόγω διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, κοινοποιείται δε στη ρυθμιστική αρχή.

Οι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς δεν περιορίζουν τον όγκο της δυναμικότητας διασύνδεσης που καθίσταται διαθέσιμος σε συμμετέχοντες στην αγορά ώστε να επιλύσουν το πρόβλημα της συμφόρησης εντός της δικής τους ζώνης προσφοράς ή ως μέσο διαχείρισης των ροών που προκύπτουν από εσωτερικές συναλλαγές σε ζώνες προσφοράς. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής των παρεκκλίσεων των παραγράφων 3 και 9 του παρόντος άρθρου και της εφαρμογής του άρθρου 15 παράγραφος 2, η παρούσα παράγραφος θεωρείται ότι τηρείται, όταν τα ακόλουθα ελάχιστα επίπεδα διαθέσιμης δυναμικότητας διαζωνικού εμπορίου επιτυγχάνονται:

α)

για σύνορα που χρησιμοποιούν μια προσέγγιση με βάση τη συντονισμένη καθαρή δυναμικότητα μεταφοράς, ελάχιστο όριο δυναμικότητας είναι το 70 % της δυναμικότητας μεταφοράς που τηρεί όρια ασφαλούς λειτουργίας αφού αφαιρεθούν τα απρόβλεπτα, κατά τα οριζόμενα βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εκδόθηκαν βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

β)

για σύνορα που χρησιμοποιούν μια προσέγγιση βασισμένη στις ροές, η ελάχιστη δυναμικότητα είναι το περιθώριο που καθορίζεται στη διαδικασία υπολογισμού της δυναμικότητας ως διαθέσιμο για τις ροές που προκαλούνται από διαζωνική ανταλλαγή. Το περιθώριο είναι το 70 % της δυναμικότητας που τηρεί όρια επιχειρησιακής ασφάλειας για εσωτερικά και διαζωνικά κρίσιμα στοιχεία δικτύου, συνυπολογίζοντας τα απρόβλεπτα, κατά τα οριζόμενα βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Μια συνολική ποσότητα ίση προς το 30 % μπορεί να χρησιμοποιείται για περιθώρια αξιοπιστίας, βροχοειδείς και εσωτερικές ροές σε κάθε κρίσιμο στοιχείο δικτύου.

Κατόπιν αιτήματος των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς μιας περιοχής υπολογισμού δυναμικότητας, οι οικείες ρυθμιστικές αρχές μπορούν να χορηγούν παρέκκλιση από την παράγραφο 8 για προβλέψιμους λόγους όταν είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της ασφάλειας λειτουργίας του συστήματος. Τέτοιες παρεκκλίσεις, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να συνδέονται με την περικοπή ήδη κατανεμημένων δυναμικοτήτων σύμφωνα με την παράγραφο 2, εγκρίνονται για έως ένα έτος κάθε φορά ή, υπό τον όρο της σημαντικής μείωσης του επιπέδου παρέκκλισης μετά το πρώτο έτος, για έως δύο έτη. Η έκταση τέτοιων παρεκκλίσεων περιορίζεται αυστηρά σε ό,τι είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της ασφάλειας λειτουργίας του συστήματος και αποφεύγει διακρίσεις μεταξύ εσωτερικών και διαζωνικών ανταλλαγών.

Πριν από την έγκριση παρέκκλισης, η αρμόδια ρυθμιστική αρχή διαβουλεύεται με τις ρυθμιστικές αρχές άλλων κρατών μελών που αποτελούν μέρος επηρεαζόμενης περιφέρειας υπολογισμού δυναμικότητας. Σε περίπτωση που ρυθμιστική αρχή διαφωνεί με την προτεινόμενη παρέκκλιση, ο ACER αποφασίζει αν αυτή θα πρέπει να εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 10 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) 2019/942. Η αιτιολόγηση και οι λόγοι για την παρέκκλιση δημοσιεύονται.

Όταν εγκρίνεται παρέκκλιση, οι οικείοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς εκπονούν και δημοσιεύουν τη μεθοδολογία και τα έργα που θα παρέχουν μακροπρόθεσμη λύση στο ζήτημα που επιδιώκει να αντιμετωπίσει η παρέκκλιση. Η παρέκκλιση λήγει όταν εκπνεύσει η προθεσμία της παρέκκλισης ή όταν εφαρμοστεί η λύση, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι προγενέστερη.

10.

Οι συμμετέχοντες στην αγορά πληροφορούν τους ενδιαφερόμενους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς σε εύλογο χρόνο πριν από την αντίστοιχη περίοδο λειτουργίας κατά πόσον προτίθενται να χρησιμοποιήσουν την κατανεμημένη δυναμικότητα. Η τυχόν αχρησιμοποίητη κατανεμημένη δυναμικότητα διατίθεται εκ νέου στην αγορά, με τρόπο ανοικτό, διαφανή και αμερόληπτο.

11.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συμψηφίζουν, στο βαθμό που είναι τεχνικώς εφικτό, τη δυναμικότητα που απαιτείται για ροές ηλεκτρικής ενέργειας κατά αντίθετη κατεύθυνση σε συμφορημένη γραμμή διασύνδεσης ούτως ώστε η γραμμή αυτή να χρησιμοποιηθεί στο μέγιστο δυναμικό της. Εφόσον λαμβάνεται πλήρως υπόψη η ασφάλεια του δικτύου, δεν απορρίπτονται συναλλαγές οι οποίες μειώνουν τη συμφόρηση.

12.

Οι οικονομικές συνέπειες της αδυναμίας τήρησης των υποχρεώσεων που συνδέονται με την κατανομή δυναμικότητας βαρύνουν εκείνους τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή τους NEMOs που είναι υπεύθυνοι για την αδυναμία αυτή. Όταν οι συμμετέχοντες στην αγορά αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν τη δυναμικότητα που έχουν δεσμευθεί να χρησιμοποιήσουν ή, στην περίπτωση εμφανώς δημοπρατούμενης δυναμικότητας, αδυνατούν να εμπορευθούν δυναμικότητα σε δευτερογενή βάση ή να επιστρέψουν τη δυναμικότητα εγκαίρως, οι εν λόγω συμμετέχοντες στην αγορά χάνουν τα δικαιώματα για την εν λόγω δυναμικότητα και καταβάλλουν επιβάρυνση που αντανακλά το σχετικό κόστος. Οποιαδήποτε επιβάρυνση που αντανακλά το κόστος για τη μη χρήση δυναμικότητας πρέπει να είναι δικαιολογημένη και αναλογικού ύψους. Αν ένας διαχειριστής συστήματος μεταφοράς δεν τηρήσει την υποχρέωσή του για παροχή σταθερής δυναμικότητας μεταφοράς, καθίσταται υπόχρεος για αποζημίωση του συμμετέχοντα στην αγορά για την απώλεια δικαιωμάτων δυναμικότητας. Παρεπόμενες απώλειες δεν λαμβάνονται υπόψη για τον σκοπό αυτό. Οι βασικές έννοιες και μέθοδοι για τον προσδιορισμό των οικονομικών ευθυνών που συνεπάγεται η αδυναμία τήρησης των υποχρεώσεων προκαθορίζονται ως προς τις οικονομικές συνέπειες, υπόκεινται δε σε επανεξέταση από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή.

13.

Κατά την κατανομή του κόστους των διορθωτικών μέτρων μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, οι ρυθμιστικές αρχές αναλύουν σε ποιο βαθμό οι ροές που προκύπτουν από τις συναλλαγές εντός των ζωνών προσφοράς συμβάλλουν στην παρατηρούμενη συμφόρηση μεταξύ δύο ζωνών προσφοράς και, με βάση το βαθμό συμβολής στη συμφόρηση, επιμερίζουν το κόστος στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς των ζωνών προσφοράς που είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία αυτών των ροών, εκτός από δαπάνες προκληθείσες από ροές που προκύπτουν από συναλλαγές εσωτερικές στις ζώνες προσφοράς και οι οποίες είναι κάτω από το επίπεδο που αναμένεται χωρίς τη διαρθρωτική συμφόρηση σε μια ζώνη προσφοράς.

Το επίπεδο αυτό αναλύεται και καθορίζεται από κοινού από όλους τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μιας περιφέρειας υπολογισμού δυναμικότητας για κάθε ξεχωριστή ζώνη προσφοράς και υπόκειται στην έγκριση όλων των ρυθμιστικών αρχών της περιφέρειας υπολογισμού δυναμικότητας.

Άρθρο 17

Κατανομή διαζωνικής δυναμικότητας μεταξύ χρονικών πλαισίων

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς επανυπολογίζουν τη διαθέσιμη διαζωνική δυναμικότητα τουλάχιστον μετά τη λήξη των προθεσμιών υποβολής προσφορών της διαζωνικής αγοράς επόμενης ημέρας και ενδοημερήσιας αγοράς. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς κατανέμουν τη διαθέσιμη διαζωνική δυναμικότητα συν οποιαδήποτε εναπομένουσα διαζωνική δυναμικότητα που δεν έχει κατανεμηθεί προηγουμένως και οποιαδήποτε διαζωνική δυναμικότητα ελευθερώνεται από κατόχους φυσικών δικαιωμάτων μεταφοράς από προηγούμενες κατανομές στην επόμενη διαδικασία κατανομής διαζωνικής δυναμικότητας.

Οι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς προτείνουν κατάλληλη δομή για την κατανομή της διαζωνικής δυναμικότητας μεταξύ των χρονικών πλαισίων, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς επόμενης ημέρας, της ενδοημερήσιας αγοράς και της εξισορρόπησης. Αυτή η δομή κατανομής υπόκειται σε επανεξέταση από τις οικείες ρυθμιστικές αρχές. Κατά τη διατύπωση της πρότασής τους, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς λαμβάνουν υπόψη:

α)

τα χαρακτηριστικά των αγορών·

β)

τις συνθήκες λειτουργίας του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τις επιπτώσεις συνδυασμού παγιωμένων δηλωμένων χρονοδιαγραμμάτων·

γ)

το επίπεδο εναρμόνισης των ποσοστών που κατανέμονται σε διαφορετικά χρονικά πλαίσια και τα χρονικά πλαίσια που υιοθετούνται για τους διάφορους ήδη ισχύοντες μηχανισμούς κατανομής διαζωνικής δυναμικότητας.

Όταν η διαζωνική δυναμικότητα είναι διαθέσιμη μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών διαζωνικής ενδοημερήσιας αγοράς, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς χρησιμοποιούν τη διαζωνική δυναμικότητα για την ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης ή για την εκτέλεση της διαδικασίας εκκαθάρισης αποκλίσεων.

Όταν η διαζωνική δυναμικότητα κατανέμεται για την ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης ή για την κοινή χρήση εφεδρειών σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 8 του παρόντος κανονισμού, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς χρησιμοποιούν τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται στις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εξισορρόπηση ηλεκτρικής ενέργειας που εγκρίθηκαν βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δεν αυξάνουν το περιθώριο αξιοπιστίας που υπολογίζεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222 λόγω της ανταλλαγής δυναμικότητας εξισορρόπησης ή της κοινής χρήσης επιμερισμού εφεδρειών.

ΤΜΗΜΑ 2

Τέλη δικτύων και εισόδημα συμφόρησης

Άρθρο 18

Τέλη πρόσβασης στα δίκτυα, χρήση δικτύων και ενίσχυση

Τα τέλη που επιβάλλουν οι διαχειριστές δικτύου για την πρόσβαση στα δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων των τελών σύνδεσης στα δίκτυα, των τελών χρήσης των δικτύων και, κατά περίπτωση, των τελών για συναφείς ενισχύσεις δικτύων, πρέπει να αντανακλούν το κόστος, να είναι διαφανή, να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη ασφάλειας και ευελιξίας των δικτύων και να αντανακλούν το πραγματικό κόστος που προκύπτει στο βαθμό που αντιστοιχεί στο κόστος αποτελεσματικού και διαρθρωτικά συγκρίσιμου διαχειριστή δικτύου και να εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις. Τα τέλη αυτά δεν περιλαμβάνουν μη συναφείς δαπάνες που υποστηρίζουν μη συναφείς πολιτικούς στόχους.

Με την επιφύλαξη του άρθρου 15 παράγραφοι 1 και 6 της οδηγίας 2012/27/ΕΕ και των κριτηρίων του παραρτήματος XI της εν λόγω οδηγίας, η μέθοδος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό των τελών δικτύου υποστηρίζει κατά τρόπο ουδέτερο τη μακροπρόθεσμη γενική αποδοτικότητα του συστήματος μέσω ενδείξεων τιμών προς πελάτες και παραγωγούς και ειδικότερα εφαρμόζεται κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, είτε θετικές είτε αρνητικές, μεταξύ παραγωγής που συνδέεται στο επίπεδο διανομής και παραγωγής που συνδέεται στο επίπεδο μεταφοράς. Με τα τέλη δικτύου δεν εισάγονται διακρίσεις, είτε θετικές είτε αρνητικές, σε βάρος της αποθήκευσης ενέργειας ή της συγκέντρωσης και δεν δημιουργούνται αντικίνητρα για αυτοπαραγωγή, αυτοκατανάλωση ή για τη συμμετοχή στην απόκριση ζήτησης. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, τα τέλη αυτά δεν πρέπει να εξαρτώνται από την απόσταση.

Οι μεθοδολογίες τιμολόγησης απηχούν σταθερά κόστη για τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και διανομής και τους παρέχουν κατάλληλα κίνητρα τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, προκειμένου να αυξηθεί η αποδοτικότητα, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής αποδοτικότητας, να προαχθεί η ενοποίηση της αγοράς και η ασφάλεια εφοδιασμού, να στηριχθούν οι αποδοτικές επενδύσεις και οι συναφείς ερευνητικές δραστηριότητες, και να διευκολυνθεί η καινοτομία προς το συμφέρον των καταναλωτών σε πεδία όπως της ψηφιοποίησης, των υπηρεσιών ευελιξίας και της διασύνδεσης.

Ανάλογα με την περίπτωση, το επίπεδο των τιμολογίων που ισχύουν για τους παραγωγούς ή τους τελικούς πελάτες, ή και τους δύο, παρέχει σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης σε ενωσιακό επίπεδο και λαμβάνει υπόψη το μέγεθος των απωλειών δικτύου και τη συμφόρηση που προκαλούνται και το κόστος επένδυσης για τις υποδομές.

Κατά τον καθορισμό των τελών πρόσβασης στο δίκτυο, λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

α)

οι πληρωμές και οι εισπράξεις που προκύπτουν με βάση τον μηχανισμό αποζημίωσης μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς·

β)

τα ποσά που όντως καταβλήθηκαν και εισπράχθηκαν καθώς και όλες οι αναμενόμενες για μελλοντικές περιόδους πληρωμές, που υπολογίζονται με βάση παρελθούσες περιόδους.

Ο καθορισμός των τελών πρόσβασης στο δίκτυο δυνάμει του παρόντος άρθρου πραγματοποιείται με την επιφύλαξη των τελών που απορρέουν από τη διαχείριση της συμφόρησης που αναφέρεται στο άρθρο 16.

Δεν επιβάλλεται ειδικό τέλος δικτύου σε μεμονωμένες συναλλαγές για διαζωνικό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα τιμολόγια διανομής αντανακλούν το κόστος λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση του δικτύου διανομής από τους χρήστες του συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των ενεργών πελατών. Τα τιμολόγια διανομής μπορούν να περιέχουν στοιχεία δυναμικότητας σύνδεσης στο δίκτυο και είναι δυνατό να διαφοροποιούνται με βάση τα χαρακτηριστικά κατανάλωσης ή ηλεκτροπαραγωγής των χρηστών του συστήματος. Σε περίπτωση που τα κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης, οι ρυθμιστικές αρχές κατά τον καθορισμό ή την έγκριση τιμολογίων μεταφοράς και διανομής ή των σχετικών μεθοδολογιών τους σύμφωνα με το άρθρο 59 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, εξετάζουν και μπορούν, όπου ενδείκνυται, να θεσπίσουν χρονικά διαφοροποιημένα τιμολόγια δικτύων τα οποία να αντανακλούν τη χρήση του δικτύου, με διαφανή, οικονομικά αποδοτικό και προβλέψιμο τρόπο για τον τελικό πελάτη.

Οι μεθοδολογίες τιμολογίων διανομής παρέχουν κίνητρα στους διαχειριστές συστημάτων διανομής για την πιο αποδοτική οικονομικά λειτουργία και την ανάπτυξη των δικτύων τους, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής υπηρεσιών. Για τον σκοπό αυτό, οι ρυθμιστικές αρχές αναγνωρίζουν τις σχετικές δαπάνες ως επιλέξιμες, τις περιλαμβάνουν στα τιμολόγια διανομής και μπορούν να καθιερώνουν στόχους επιδόσεων προκειμένου να παρέχονται κίνητρα στους διαχειριστές συστημάτων διανομής για να βελτιώνουν την αποδοτικότητα στα δίκτυά τους, μεταξύ άλλων μέσω της ενεργειακής απόδοσης, της ευελιξίας και της ανάπτυξης έξυπνων δικτύων και έξυπνων συστημάτων μέτρησης.

Έως τις 5 Οκτωβρίου 2019 για να αμβλυνθεί ο κίνδυνος κατακερματισμού της αγοράς ο ACER υποβάλλει έκθεση βέλτιστων πρακτικών για τις μεθοδολογίες τιμολόγησης μεταφοράς και διανομής λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες. Η εν λόγω έκθεση βέλτιστων πρακτικών καλύπτει τουλάχιστον:

α)

την αναλογία των τιμολογίων που εφαρμόζονται στους παραγωγούς και τους τελικούς πελάτες·

β)

τις δαπάνες που πρέπει να ανακτώνται με τα τιμολόγια·

γ)

τα χρονικά διαφοροποιημένα τιμολόγια δικτύων·

δ)

τα σήματα γεωγραφικής διαφοροποίησης·

ε)

τη σχέση μεταξύ τιμολογίων μεταφοράς και διανομής·

στ)

τις μεθόδους για τη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τον καθορισμό και τη διάρθρωση των τιμολογίων·

ζ)

τις ομάδες χρηστών του δικτύου στις οποίες εφαρμόζονται τιμολόγια, συμπεριλαμβανομένων κατά περίπτωση των χαρακτηριστικών των εν λόγω ομάδων, και τις μορφές κατανάλωσης, και κάθε τιμολογιακή απαλλαγή·

η)

τις απώλειες σε δίκτυα ηλεκτροδότησης υψηλής, μεσαίας και χαμηλής τάσης.

Ο ACER επικαιροποιεί την έκθεση βέλτιστων πρακτικών τουλάχιστον μία φορά ανά διετία.

10.

Οι ρυθμιστικές αρχές λαμβάνουν δεόντως υπόψη την έκθεση βέλτιστων πρακτικών κατά την έγκριση ή τον καθορισμό τιμολογίων μεταφοράς ή διανομής ή των μεθοδολογιών τους σύμφωνα με το άρθρο 59 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Άρθρο 19

Εισόδημα συμφόρησης

Οι συνδεόμενες με προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο διαδικασίες διαχείρισης της συμφόρησης είναι δυνατό να παράγουν έσοδα μόνον σε περίπτωση συμφόρησης εμφανιζόμενης για το εν λόγω χρονικό πλαίσιο, εκτός από την περίπτωση νέων γραμμών διασύνδεσης που απαλλάσσονται βάσει του άρθρου 63 του παρόντος κανονισμού, του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ή του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003. Η διαδικασία για τη διανομή των εν λόγω εσόδων υπόκειται σε επανεξέταση από τις ρυθμιστικές αρχές και ούτε αλλοιώνει τη διαδικασία κατανομής υπέρ κάποιου μέρους που ζητεί δυναμικότητα ή ενέργεια ούτε αποτελεί αντικίνητρο για τη μείωση της συμφόρησης.

Οι ακόλουθοι σκοποί θα έχουν προτεραιότητα στην κατανομή τυχόν εσόδων από την κατανομή διαζωνικής δυναμικότητας:

α)

η εξασφάλιση της πραγματικής διαθεσιμότητας της κατανεμημένης δυναμικότητας, συμπεριλαμβανομένης της αποζημίωσης λόγω παγίωσης· ή

β)

η διατήρηση ή αύξηση των διαζωνικών δυναμικοτήτων μέσω βελτιστοποίησης της χρήσης υφιστάμενων γραμμών διασύνδεσης χάρη σε συντονισμένα διορθωτικά μέτρα, κατά περίπτωση· ή η κάλυψη δαπανών που προκύπτουν από επενδύσεις στο δίκτυο για τη μείωση της συμφόρησης των γραμμών διασύνδεσης.

Εάν οι στόχοι που ορίζει η παράγραφος 2 επιτευχθούν επαρκώς, τα έσοδα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εισόδημα, που θα πρέπει να συνυπολογιστεί από τις ρυθμιστικές αρχές κατά την έγκριση της μεθοδολογίας υπολογισμού των τιμολογίων δικτύου ή καθορισμού των τιμολογίων δικτύου ή και των δύο. Τα υπολειμματικά έσοδα εγγράφονται σε χωριστή γραμμή εσωτερικού λογαριασμού μέχρις ότου μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν για τους σκοπούς που ορίζει η παράγραφος 2.

Η χρησιμοποίηση εσόδων σύμφωνα με το στοιχείο α) ή β) της παραγράφου 2 υπόκειται σε μεθοδολογία που προτείνεται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς κατόπιν διαβούλευσης με τις ρυθμιστικές αρχές και τους οικείους ενδιαφερόμενους και κατόπιν έγκρισης από τον ACER. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς υποβάλλουν την προτεινόμενη μεθοδολογία στον ACER μέχρι τις 5 Ιουλίου 2020 και ο ACER αποφασίζει σχετικά με την προτεινόμενη μεθοδολογία εντός έξι μηνών από τη λήψη της.

Ο ACER μπορεί να ζητήσει από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς να τροποποιήσουν ή επικαιροποιήσουν τη μεθοδολογία που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο. Ο ACER αποφασίζει επί της τροποποιημένης ή επικαιροποιημένης μεθοδολογίας το αργότερο σε έξι μήνες από την υποβολή της.

Η μεθοδολογία περιλαμβάνει τουλάχιστον τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες τα έσοδα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους σκοπούς που αναφέρονται στην παράγραφο 2, τις προϋποθέσεις σύμφωνα με τις οποίες τα εν λόγω έσοδα μπορούν να εγγραφούν σε χωριστή γραμμή εσωτερικού λογαριασμού για μελλοντική χρήση για τους σκοπούς αυτούς, και για ποιο χρονικό διάστημα μπορούν τα εν λόγω έσοδα να εγγραφούν στην εν λόγω γραμμή εσωτερικού λογαριασμού.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς καθορίζουν σαφώς και εκ των προτέρων τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιείται τυχόν εισόδημα συμφόρησης και υποβάλλουν έκθεση στις ρυθμιστικές αρχές σχετικά με την πραγματική χρήση του εισοδήματος αυτού. Έως την 1η Μαρτίου κάθε έτους, οι ρυθμιστικές αρχές ενημερώνουν τον ACER και δημοσιεύουν έκθεση στην οποία εμφαίνεται:

α)

το ποσό των εσόδων που εισπράχθηκαν για την 12μηνη περίοδο που λήγει την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους·

β)

ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν τα έσοδα αυτά σύμφωνα με την παράγραφο 2, συμπεριλαμβανομένων των συγκεκριμένων σχεδίων για τα οποία χρησιμοποιήθηκε το εισόδημα και του ποσού που έχει εγγραφεί σε χωριστή γραμμή λογαριασμού·

γ)

το ποσό που έχει χρησιμοποιηθεί κατά τον υπολογισμό τιμολογίων δικτύου· και

δ)

επαλήθευση ότι η χρήση που αναφέρεται στο στοιχείο γ) συνάδει με τον παρόντα κανονισμό και τη μεθοδολογία που αναπτύσσεται σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 4.

Εάν κάποια από τα έσοδα συμφόρησης χρησιμοποιούνται κατά τον υπολογισμό τιμολογίων δικτύου, η έκθεση αναφέρει τον τρόπο με τον οποίο οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς εκπλήρωσαν τους στόχους προτεραιότητας που ορίζονται στην παράγραφο 2 κατά περίπτωση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ

Άρθρο 20

Επάρκεια των πόρων στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Τα κράτη μέλη παρακολουθούν την επάρκεια των πόρων εντός της επικράτειάς τους με βάση την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που αναφέρεται στο άρθρο 23. Ως συμπλήρωμα στην ευρωπαϊκή αξιολόγηση επάρκειας πόρων, τα κράτη μέλη μπορούν επιπλέον να διενεργούν εθνικές αξιολογήσεις επάρκειας πόρων βάσει του άρθρου 24.

Όταν στην αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που αναφέρεται στο άρθρο 23 στην αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε εθνικό επίπεδο που αναφέρεται στο άρθρο 24 εντοπίζεται ζήτημα που αφορά την επάρκεια των πόρων, το οικείο κράτος μέλος εντοπίζει τυχόν ρυθμιστικές στρεβλώσεις ή αδυναμίες της αγοράς που προκάλεσαν την εμφάνιση του ζητήματος ή συνέβαλαν σε αυτήν.

Τα κράτη μέλη με διαπιστωμένα ζητήματα επάρκειας πόρων διαμορφώνουν και δημοσιεύουν σχέδιο εφαρμογής με χρονοδιάγραμμα για την έγκριση μέτρων με σκοπό την εξάλειψη τυχόν ρυθμιστικών στρεβλώσεων ή αδυναμιών της αγοράς στο πλαίσιο διαδικασιών κρατικών ενισχύσεων που εντοπίστηκαν. Όταν αντιμετωπίζουν ζητήματα που αφορούν την επάρκεια των πόρων, τα κράτη μέλη λαμβάνουν ειδικότερα υπόψη τις αρχές που θέτει το άρθρο 3 και εξετάζουν:

α)

να εξαλείψουν τις ρυθμιστικές στρεβλώσεις·

β)

να καταργήσουν τα ανώτατα όρια στις τιμές, βάσει του άρθρου 10·

γ)

να θεσπίσουν μια υπηρεσία τιμολόγησης της έλλειψης ενέργειας εξισορρόπησης, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 44 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/2195·

δ)

να αυξήσουν τη δυναμικότητα των διασυνδέσεων και του εσωτερικού δικτύου, με σκοπό την επίτευξη τουλάχιστον των στόχων τους για τη διασύνδεση, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999·

ε)

να διευκολύνουν την αυτοπαραγωγή, την αποθήκευση ενέργειας, τα μέτρα για την απόκριση ζήτησης και την ενεργειακή απόδοση, εγκρίνοντας μέτρα για την εξάλειψη κάθε εντοπισμένης ρυθμιστικής στρέβλωσης·

στ)

να διασφαλίσουν μια οικονομικά αποδοτική και αγορακεντρική προμήθεια υπηρεσιών εξισορρόπησης και επικουρικών υπηρεσιών·

ζ)

να καταργήσουν τις ρυθμιζόμενες τιμές όπου τούτο απαιτείται από το άρθρο 5 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη υποβάλλουν τα σχέδια εφαρμογής στην Επιτροπή για εξέταση.

Εντός τεσσάρων μηνών από την παραλαβή του σχεδίου εφαρμογής, η Επιτροπή γνωμοδοτεί κατά πόσο τα μέτρα επαρκούν για την εξάλειψη των ρυθμιστικών στρεβλώσεων ή των αδυναμιών της αγοράς που εντοπίστηκαν σύμφωνα με την παράγραφο 2 και μπορεί να καλέσει τα κράτη μέλη να τροποποιήσουν αναλόγως το σχέδιο εφαρμογής.

Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη παρακολουθούν την εκτέλεση των σχεδίων εφαρμογής τους και δημοσιεύουν τα αποτελέσματα της παρακολούθησης σε ετήσια έκθεση, την οποία υποβάλλουν στην Επιτροπή.

Η Επιτροπή γνωμοδοτεί κατά πόσο τα σχέδια εφαρμογής εφαρμόστηκαν επαρκώς και κατά πόσο λύθηκε το πρόβλημα της επάρκειας των πόρων.

Τα κράτη μέλη συνεχίζουν την τήρηση του σχεδίου εφαρμογής και μετά την επίλυση του εντοπισθέντος προβλήματος επάρκειας πόρων.

Άρθρο 21

Γενικές αρχές για τους μηχανισμούς ισχύος

Για την εξάλειψη των εναπομενόντων προβλημάτων επάρκειας πόρων, τα κράτη μέλη δύνανται, ως έσχατη λύση και ενόσω εφαρμόζουν τα μέτρα του άρθρου 20 του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τα άρθρα 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ, να θεσπίσουν μηχανισμούς ισχύος.

Πριν από την καθιέρωση των μηχανισμών ισχύος, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη διενεργούν ολοκληρωμένη μελέτη σχετικά με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις των μηχανισμών αυτών στα γειτονικά κράτη μέλη στο πλαίσιο της οποίας διαβουλεύονται τουλάχιστον με τα γειτονικά τους κράτη μέλη με τα οποία έχουν άμεση σύνδεση δικτύου και με τους ενδιαφερόμενους φορείς αυτών των κρατών μελών.

Τα κράτη μέλη εκτιμούν κατά πόσο ένας μηχανισμός ισχύος με τη μορφή στρατηγικού αποθέματος μπορεί να αντιμετωπίσει τα ζητήματα επάρκειας πόρων. Εάν αυτό δεν συμβαίνει, τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν διαφορετικό τύπο μηχανισμού ισχύος.

Τα κράτη μέλη δεν θεσπίζουν μηχανισμούς ισχύος εάν τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η εθνική αξιολόγηση επάρκειας πόρων ή, εν απουσία εθνικής αξιολόγησης επάρκειας πόρων, μόνο η ευρωπαϊκή αξιολόγηση επάρκειας πόρων, δεν έχει εντοπίσει πρόβλημα επάρκειας πόρων.

Τα κράτη μέλη δεν θεσπίζουν μηχανισμούς ισχύος μέχρις ότου εκδοθεί για το προβλεπόμενο στο άρθρο 20 παράγραφος 3 σχέδιο εφαρμογής γνωμοδότηση από την Επιτροπή κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 20 παράγραφος 5.

Εάν ένα κράτος μέλος έχει θέσει σε εφαρμογή ένα μηχανισμό ισχύος, τον επανεξετάζει και μεριμνά ώστε να μη συναφθούν νέες συμβάσεις στο πλαίσιό του εφόσον τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η εθνική αξιολόγηση επάρκειας πόρων ή, εν απουσία εθνικής αξιολόγησης επάρκειας πόρων, μόνο η ευρωπαϊκή αξιολόγηση επάρκειας πόρων, δεν έχει εντοπίσει πρόβλημα επάρκειας πόρων ή για το σχέδιο υλοποίησης που αναφέρεται στο άρθρο 20 παράγραφος 3 δεν έχει εκδοθεί γνωμοδότηση από την Επιτροπή κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 20 παράγραφος 5.

Κατά τον σχεδιασμό μηχανισμών ισχύος, τα κράτη μέλη συμπεριλαμβάνουν διάταξη που προβλέπει την αποτελεσματική σταδιακή κατάργηση του μηχανισμού ισχύος σε περίπτωση μη σύναψης νέων συμβάσεων δυνάμει της παραγράφου 6 επί τρία συνεχόμενα έτη.

Οι μηχανισμοί ισχύος είναι προσωρινοί. Εγκρίνονται από την Επιτροπή για περίοδο που δεν υπερβαίνει την δεκαετία. Καταργούνται σταδιακά ή η ποσότητα δεσμευμένης δυναμικότητας μειώνεται βάσει του σχεδίου εφαρμογής που προβλέπεται στο άρθρο 20. Τα κράτη μέλη συνεχίζουν την εκτέλεση του σχεδίου εφαρμογής μετά την εισαγωγή του μηχανισμού ισχύος.

Άρθρο 22

Αρχές σχεδιασμού για μηχανισμούς ισχύος

Ένας μηχανισμός ισχύος:

α)

είναι προσωρινός·

β)

δεν δημιουργεί αδικαιολόγητες στρεβλώσεις της αγοράς και δεν περιορίζει το διαζωνικό εμπόριο·

γ)

δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την αντιμετώπιση του προβλήματος επάρκειας που αναφέρεται στο άρθρο 20·

δ)

επιλέγει παρόχους ισχύος μέσω διαφανούς, ανταγωνιστικής διαδικασίας που δεν εισάγει διακρίσεις·

ε)

προσφέρει κίνητρα ώστε οι πάροχοι ισχύος να είναι διαθέσιμοι σε ώρες αναμενόμενης καταπόνησης του συστήματος·

στ)

μεριμνά ώστε η αμοιβή να καθορίζεται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας·

ζ)

καθορίζει πριν από τη διαδικασία επιλογής τις απαιτούμενες τεχνικές προϋποθέσεις για τη συμμετοχή των παρόχων ισχύος·

η)

είναι ανοικτός στη συμμετοχή όλων των πόρων, συμπεριλαμβανομένων της αποθήκευσης ενέργειας και της διαχείρισης από την πλευρά της ζήτησης, που είναι σε θέση να προσφέρουν τις απαιτούμενες τεχνικές επιδόσεις·

θ)

επιβάλλει κατάλληλες κυρώσεις στους παρόχους ισχύος που δεν είναι διαθέσιμοι σε περιόδους καταπόνησης του συστήματος.

Ο σχεδιασμός στρατηγικών αποθεμάτων ανταποκρίνεται στις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)

Όταν ένας μηχανισμός ισχύος έχει σχεδιασθεί ως στρατηγικών αποθεμάτων, οι πόροι του πρέπει να καταμερίζονται μόνο σε περίπτωση που οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ενδέχεται να εξαντλήσουν τους δικούς τους πόρους εξισορρόπησης για να εξισορροπήσουν ζήτηση και προσφορά·

β)

κατά τις περιόδους εκκαθάρισης αποκλίσεων στις οποίες γίνεται κατανομή πόρων των στρατηγικών αποθεμάτων, οι αποκλίσεις στην αγορά εκκαθαρίζονται τουλάχιστον στην αξία απώλειας φορτίου ή σε αξία υψηλότερη του ενδοημερήσιου τεχνικού ορίου τιμών κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 παράγραφος 1, αναλόγως του ποια είναι η υψηλότερη·

γ)

τα ενεργοποιημένα στρατηγικά αποθέματα μετά από την κατανομή κατανέμονται στα συμβαλλόμενα μέρη για την παροχή ισχύος εξισορρόπησης μέσω του μηχανισμού εκκαθάρισης αποκλίσεων·

δ)

οι πόροι που συμμετέχουν στα στρατηγικά αποθέματα δεν αμείβονται μέσω χονδρεμπορικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας ή αγορών εξισορρόπησης·

ε)

οι πόροι των στρατηγικών αποθεμάτων κρατούνται έξω από την αγορά τουλάχιστον όσο διαρκεί η συμβατική περίοδος.

Η απαίτηση που αναφέρεται στο στοιχείο α) του πρώτου εδαφίου δεν θίγει την ενεργοποίηση πόρων πριν από την πραγματική κατανομή, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί ανόδου/καθόδου και οι λειτουργικές απαιτήσεις τους. Τα ενεργοποιημένα στρατηγικά αποθέματα κατά την ενεργοποίηση δεν διατίθενται μέσω των αγορών χονδρικής σε ομάδες εξισορρόπησης και δεν αλλάζει τις ανισορροπίες τους.

Επιπλέον των απαιτήσεων που καθορίζονται στην παράγραφο 1, οι μηχανισμοί ισχύος πλην των στρατηγικών αποθεμάτων:

α)

είναι δομημένοι έτσι ώστε να διασφαλίζουν ότι η τιμή που καταβάλλεται για τη διαθεσιμότητα τείνει αυτόματα προς το μηδέν όταν το επίπεδο της παρεχόμενης ισχύος αναμένεται να είναι επαρκές για την ικανοποίηση του επιπέδου της ζητούμενης ισχύος·

β)

αμείβουν τους συμμετέχοντες πόρους απλώς και μόνο για τη διαθεσιμότητά τους και μεριμνούν ώστε η αμοιβή να μην επηρεάζει τις αποφάσεις του παρόχου ισχύος για την παραγωγή ή μη ηλεκτρικής ενέργειας·

γ)

εξασφαλίζουν ώστε οι υποχρεώσεις ισχύος να είναι μεταβιβάσιμες μεταξύ των επιλέξιμων παρόχων δυναμικότητας.

Οι μηχανισμοί ισχύος ενσωματώνουν τις ακόλουθες απαιτήσεις όσον αφορά τα όρια των εκπομπών CO2:

α)

το αργότερο από την 4η Ιουλίου 2019 η δυναμικότητα παραγωγής που ξεκίνησε εμπορική παραγωγή κατά την εν λόγω ημερομηνία ή μετά από αυτήν και εκπέμπει πάνω από 550 gr CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας δεν δεσμεύεται ούτε λαμβάνει πληρωμές ή δεσμεύσεις για μελλοντικές πληρωμές στο πλαίσιο κάποιου μηχανισμού ισχύος·

β)

το αργότερο από την 1η Ιουλίου 2025, η δυναμικότητα παραγωγής που ξεκίνησε εμπορική παραγωγή πριν από την 4η Ιουλίου 2019 και εκπέμπει πάνω από 550 gr CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας και πάνω από 350 kg CO2 ορυκτής προέλευσης κατά μέσον όρο ετησίως ανά εγκατεστημένη kWe και δεν δεσμεύεται ούτε λαμβάνει πληρωμές ή δεσμεύσεις για μελλοντικές πληρωμές στο πλαίσιο κάποιου μηχανισμού ισχύος.

Το όριο εκπομπών των 550 gr CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας και το όριο των 350kg CO2 ορυκτής προέλευσης κατά μέσον όρο ετησίως ανά εγκατεστημένη kW που αναφέρεται στα στοιχεία α) και β) του πρώτου εδαφίου υπολογίζεται με βάση την αποδοτικότητα του σχεδιασμού της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής, δηλαδή την καθαρή απόδοση σε ονομαστική δυναμικότητα βάσει των οικείων προτύπων που παρέχονται από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO).

Το αργότερο έως τις 5 Ιανουαρίου 2020 ο ACER δημοσιεύει γνώμη η οποία παρέχει τεχνική καθοδήγηση για τον υπολογισμό των τιμών που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο.

Τα κράτη μέλη που στις 4 Ιουλίου 2019 εφαρμόζουν μηχανισμούς ισχύος, προσαρμόζουν τους μηχανισμούς τους ώστε να συμμορφώνονται με το κεφάλαιο 4, με την επιφύλαξη των δεσμεύσεων ή συμβάσεων που είχαν συναφθεί πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2019.

Άρθρο 23

Αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο εντοπίζει τα ζητήματα επάρκειας πόρων εκτιμώντας τη συνολική επάρκεια του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας για την κάλυψη της τρέχουσας και της προβλεπόμενης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδο Ένωσης, σε επίπεδο κρατών μελών και στο επίπεδο των επιμέρους ζωνών προσφοράς, κατά περίπτωση. Η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο καλύπτει κάθε έτος για περίοδο δέκα ετών από την ημερομηνία της εν λόγω αξιολόγησης.

Η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο διενεργείται από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας.

Έως τις 5 Ιανουαρίου 2020, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στην συντονιστική ομάδα στον τομέα του ηλεκτρισμού βάσει του άρθρου 1 της απόφασης της Επιτροπής της 15ης Νοεμβρίου 2012 ( 6 ) και στον ACER σχέδιο μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο με βάση τις αρχές που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου.

Οι διαχειριστές συστήματος μεταφοράς παρέχουν στο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας τα δεδομένα που χρειάζεται για να πραγματοποιεί την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιεί την αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε ετήσια βάση. Παραγωγοί και άλλοι συμμετέχοντες στην αγορά παρέχουν στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δεδομένα σχετικά με την αναμενόμενη χρησιμοποίηση των πόρων παραγωγής, λαμβάνοντας υπόψη τη διαθεσιμότητα πρωτογενών πόρων και κατάλληλα σενάρια προβλεπόμενης ζήτησης και προσφοράς.

Η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο βασίζεται σε διαφανή μεθοδολογία με την οποία διασφαλίζεται ότι η εκτίμηση:

α)

πραγματοποιείται σε επίπεδο κάθε ζώνης προσφοράς που καλύπτει τουλάχιστον όλα τα κράτη μέλη·

β)

βασίζεται σε κατάλληλα κεντρικά σενάρια αναφοράς της προβλεπόμενης ζήτησης και προσφοράς, συμπεριλαμβανομένης οικονομικής εκτίμησης της πιθανότητας απόσυρσης, διακοπής λειτουργίας, κατασκευής νέων επενδύσεων και μέτρων παραγωγής για την επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης και ηλεκτρικών διασυνδέσεων, και ενσωματώνει την κατάλληλη ανάλυση ευαισθησίας που λαμβάνει υπόψη τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις υδρολογικές συνθήκες, τις τιμές χονδρικής πώλησης και τις εξελίξεις της τιμής των ανθρακικών εκπομπών·

γ)

περιέχει χωριστά σενάρια που αντιπροσωπεύουν τις διαφορετικές πιθανότητες εμφάνισης των ζητημάτων επάρκειας πόρων που οι διαφορετικού τύπου μηχανισμοί διασφάλισης ισχύος έχουν σχεδιαστεί να αντιμετωπίζουν·

δ)

λαμβάνει δεόντως υπόψη τη συμβολή όλων των πόρων, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων και μελλοντικών δυνατοτήτων παραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας, τομεακής ενοποίησης, απόκρισης ζήτησης, δυνατοτήτων εισαγωγής και εξαγωγής και τη συμβολή τους στην ευέλικτη λειτουργία του συστήματος·

ε)

προβλέπει τον πιθανό αντίκτυπο των μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 3·

στ)

περιλαμβάνει παραλλαγές χωρίς υφιστάμενους ή προγραμματισμένους μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος, και κατά περίπτωση παραλλαγές με τέτοιους μηχανισμούς·

ζ)

βασίζεται σε ένα μοντέλο αγοράς χρησιμοποιώντας, κατά περίπτωση, την προσέγγιση με βάση τη ροή·

η)

εφαρμόζει πιθανοτικούς υπολογισμούς·

θ)

εφαρμόζει ενιαίο εργαλείο μοντελοποίησης·

ι)

περιλαμβάνει τουλάχιστον τους ακόλουθους δείκτες που αναφέρονται στο άρθρο 25:

—

«αναμενόμενη μη εξυπηρετούμενη ενέργεια», και

—

«αναμενόμενη απώλεια φορτίου»·

ια)

εντοπίζει τις πηγές ενδεχόμενων ζητημάτων επάρκειας των πόρων, ιδίως εάν πρόκειται για περιορισμό δικτύου ή πόρων, ή και τα δύο·

ιβ)

λαμβάνει υπόψη την πραγματική ανάπτυξη δικτύων·

ιγ)

διασφαλίζει ότι τα εθνικά χαρακτηριστικά παραγωγής, ευελιξίας ζήτησης και αποθήκευσης ενέργειας, η διαθεσιμότητα πρωτογενών πόρων και το επίπεδο διασύνδεσης λαμβάνονται δεόντως υπόψη.

Έως τις 5 Ιανουαρίου 2020, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στον ACER προσχέδιο μεθοδολογίας για τον υπολογισμό:

α)

της αξίας της απώλειας φορτίου·

β)

του «κόστους νέας εισόδου» για παραγωγή ή απόκριση ζήτησης· και

γ)

του προτύπου αξιοπιστίας που αναφέρεται στο άρθρο 25.

Η μεθοδολογία βασίζεται σε διαφανή, αντικειμενικά και επαληθεύσιμα κριτήρια.

Οι προτάσεις δυνάμει των παραγράφων 3 και 6 για το προσχέδιο μεθοδολογίας, οι υποθέσεις εργασίας, οι ευαισθησίες και οι παραδοχές στις οποίες βασίζονται, και τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο δυνάμει της παραγράφου 4 αποτελούν αντικείμενο εκ των προτέρων διαβούλευσης με τα κράτη μέλη, την συντονιστική ομάδα ηλεκτρικής ενέργειας και όλους τους οικείους φορείς και έγκρισης από τον ACER σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 27.

Άρθρο 24

Αξιολογήσεις της επάρκειας των πόρων σε εθνικό επίπεδο

Οι αξιολογήσεις της επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο έχουν περιφερειακή εμβέλεια και βασίζονται στη μεθοδολογία που αναφέρεται στο άρθρο 23 παράγραφος 3 και ιδίως στο άρθρο 23 παράγραφος 5 στοιχεία β) έως ιγ).

Οι αξιολογήσεις επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο περιέχουν τα κεντρικά σενάρια αναφοράς που αναφέρονται στο άρθρο 23 παράγραφος 5 στοιχείο β).

Οι αξιολογήσεις επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο μπορούν να λαμβάνουν υπόψη επιπρόσθετες ευαισθησίες πέραν των αναφερόμενων στο άρθρο 23 παράγραφος 5 στοιχείο β). Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι αξιολογήσεις επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο μπορούν:

α)

να κάνουν παραδοχές που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εθνικής ζήτησης και προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας·

β)

να χρησιμοποιούν εργαλεία και συνεκτικά πρόσφατα δεδομένα που είναι συμπληρωματικά σε σχέση με εκείνα που χρησιμοποιεί το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας για την αξιολόγηση της επάρκειας πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Επιπλέον, οι αξιολογήσεις επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο, κατά την εκτίμηση της συνεισφοράς των παρόχων ισχύος που εδρεύουν σε άλλο κράτος μέλος στην ασφάλεια του εφοδιασμού των ζωνών προσφοράς που καλύπτουν, χρησιμοποιούν τη μεθοδολογία που προβλέπεται στο άρθρο 26 παράγραφος 11 στοιχείο α).

Οι αξιολογήσεις επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο και, κατά περίπτωση, η αξιολόγηση επάρκειας πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η γνώμη του ACER σύμφωνα με την παράγραφο 3, δημοσιοποιούνται.

Όταν η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε εθνικό επίπεδο αναγνωρίζει ένα πρόβλημα επάρκειας όσον αφορά μια ζώνη προσφοράς το οποίο δεν έχει εντοπιστεί στην εκτίμηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η αξιολόγηση της επάρκειας των πόρων σε εθνικό επίπεδο περιλαμβάνει τους λόγους για την απόκλιση μεταξύ των δυο αξιολογήσεων επάρκειας πόρων, συμπεριλαμβάνοντας λεπτομέρειες για τις ευαισθησίες που χρησιμοποιήθηκε και για τις υποκείμενες παραδοχές. Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν την εν λόγω αξιολόγηση και την υποβάλλουν στον ACER.

Εντός δυο μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της έκθεσης, ο ACER γνωμοδοτεί σχετικά με το κατά πόσον οι διαφορές μεταξύ της εθνικής και της ευρωπαϊκής αξιολόγησης επάρκειας πόρων είναι δικαιολογημένες.

Ο φορέας που είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση της επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο λαμβάνει δεόντως υπόψη τη γνώμη του ACER και, όπου απαιτηθεί, τροποποιεί την αξιολόγησή του. Εάν αποφασίσει να μη λάβει πλήρως υπόψη τη γνώμη του ACER, ο φορέας που είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση της επάρκειας πόρων σε εθνικό επίπεδο δημοσιεύει έκθεση με λεπτομερή αιτιολόγηση.

Άρθρο 25

Πρότυπο αξιοπιστίας

Κατά την εφαρμογή μηχανισμών διασφάλισης ισχύος, τα κράτη μέλη καθιερώνουν πρότυπο αξιοπιστίας. Το πρότυπο αξιοπιστίας καταδεικνύει με διαφανή τρόπο το αναγκαίο επίπεδο ασφάλειας του εφοδιασμού του κράτους μέλους. Σε περίπτωση διασυνοριακών ζωνών προσφοράς, τα εν λόγω πρότυπα αξιοπιστίας καθορίζονται από κοινού από τις αρμόδιες αρχές.

Το πρότυπο αξιοπιστίας καθορίζεται από το κράτος μέλος ή από αρμόδια αρχή εντεταλμένη από το κράτος μέλος μετά από πρόταση της ρυθμιστικής αρχής. Το πρότυπο αξιοπιστίας βασίζεται στη μεθοδολογία του άρθρου 23 παράγραφος 6.

Το πρότυπο αξιοπιστίας υπολογίζεται με βάση τουλάχιστον την αξία απώλειας φορτίου και το κόστος νέας εισόδου σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο και εκφράζεται ως «αναμενόμενη μη εξυπηρετούμενη ενέργεια» και «αναμενόμενη απώλεια φορτίου».

Κατά την εφαρμογή μηχανισμών διασφάλισης ισχύος, οι παράμετροι που καθορίζουν την ποσότητα ισχύος της οποίας γίνεται η προμήθεια στον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος εγκρίνονται από το κράτος μέλος ή από αρμόδια αρχή εντεταλμένη από το κράτος μέλος βάσει της πρότασης της ρυθμιστικής αρχής.

Άρθρο 26

Διασυνοριακή συμμετοχή σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος

Οι μηχανισμοί διασφάλισης ισχύος πλην των στρατηγικών αποθεμάτων και, όπου είναι τεχνικά εφικτό, τα στρατηγικά αποθέματα, είναι ανοιχτά στην άμεση διασυνοριακή συμμετοχή παρόχων ισχύος που βρίσκονται σε άλλο κράτος μέλος, υπό τις προϋποθέσεις του παρόντος άρθρου.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αλλοδαπή δυναμικότητα που μπορεί να παρέχει ισοδύναμες τεχνικές επιδόσεις με τις εγχώριες δυναμικότητες έχει την ευκαιρία να συμμετέχει στην ίδια ανταγωνιστική διαδικασία με την εγχώρια δυναμικότητα. Στην περίπτωση μηχανισμών διασφάλισης ισχύος που βρίσκονται σε λειτουργία την 4η Ιουλίου 2019, τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στις γραμμές διασύνδεσης την άμεση συμμετοχή στην ίδια ανταγωνιστική διαδικασία ως αλλοδαπής δυναμικότητας για μέγιστη περίοδο τεσσάρων ετών από την 4η Ιουλίου 2019 ή δύο ετών μετά την ημερομηνία έγκρισης των μεθοδολογιών που αναφέρονται στην παράγραφο 11, ανάλογα με το γεγονός που επέρχεται πρώτο.

Τα κράτη μέλη δύνανται να απαιτήσουν να βρίσκεται η αλλοδαπή δυναμικότητα σε κράτος μέλος με άμεση σύνδεση δικτύου με το κράτος μέλος που εφαρμόζει τον μηχανισμό.

Τα κράτη μέλη δεν αποτρέπουν τη δυναμικότητα που βρίσκεται στην επικράτειά τους από τη συμμετοχή σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος άλλων κρατών μελών.

Η διασυνοριακή συμμετοχή σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος δεν αλλάζει, τροποποιεί ή άλλως επηρεάζει τα διαζωνικά προγράμματα ή τις φυσικές ροές μεταξύ κρατών μελών. Τα εν λόγω προγράμματα και ροές καθορίζονται αποκλειστικά από το αποτέλεσμα της κατανομής ισχύος δυνάμει του άρθρου 16.

Οι πάροχοι ισχύος μπορούν να συμμετέχουν σε περισσότερους του ενός μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος.

Σε περίπτωση που οι πάροχοι ισχύος συμμετέχουν σε περισσότερους του ενός μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος για την ίδια προθεσμία παράδοσης, συμμετέχουν μέχρι το επίπεδο της αναμενόμενης διαθεσιμότητας της διασύνδεσης και την πιθανή σύμπτωση ακραίων καταστάσεων μεταξύ του συστήματος όπου εφαρμόζεται ο μηχανισμός και του συστήματος όπου βρίσκεται η αλλοδαπή δυναμικότητα σύμφωνα με τη μεθοδολογία που αναφέρεται στην παράγραφο 11 στοιχείο α).

Οι πάροχοι ισχύος υποχρεούνται σε πληρωμές μη διαθεσιμότητας σε περίπτωση μη διαθεσιμότητας της ισχύος τους.

Σε περίπτωση που πάροχοι ισχύος συμμετέχουν σε περισσότερους από έναν μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος για την ίδια προθεσμία παράδοσης, υποχρεούνται σε πολλαπλές πληρωμές μη διαθεσιμότητας όταν δεν μπορούν να εκπληρώσουν πολλαπλές δεσμεύσεις.

Προκειμένου να υποβάλουν τη σύσταση στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα που έχουν συγκροτηθεί σύμφωνα με το άρθρο 35 υπολογίζουν σε ετήσια βάση τη μέγιστη ισχύ εισόδου που είναι διαθέσιμη για τη συμμετοχή της αλλοδαπής δυναμικότητας. Ο υπολογισμός αυτός λαμβάνει υπόψη την αναμενόμενη διαθεσιμότητα της διασύνδεσης και την πιθανή σύμπτωση ακραίων καταστάσεων στο σύστημα όπου εφαρμόζεται ο μηχανισμός και στο σύστημα όπου βρίσκεται η αλλοδαπή δυναμικότητα. Τέτοιος υπολογισμός απαιτείται για κάθε σύνορο ζώνης προσφοράς.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς καθορίζουν σε ετήσια βάση τη μέγιστη ισχύ εισόδου που είναι διαθέσιμη για τη συμμετοχή της αλλοδαπής δυναμικότητας βάσει της σύστασης του περιφερειακού συντονιστικού κέντρου.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η ισχύς εισόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 6 κατανέμεται σε επιλέξιμους παρόχους ισχύος με διαφανή τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις και βασίζεται στην αγορά.

Όταν οι μηχανισμοί διασφάλισης ισχύος επιτρέπουν τη διασυνοριακή συμμετοχή σε δύο γειτονικά κράτη μέλη, τα τυχόν έσοδα που προκύπτουν από την κατανομή που αναφέρεται στην παράγραφο 8 περιέρχονται στους οικείους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και επιμερίζονται μεταξύ τους σύμφωνα με τη μεθοδολογία που αναφέρεται στην παράγραφο 11 στοιχείο β) του παρόντος άρθρου ή σύμφωνα με κοινή μεθοδολογία που εγκρίνεται από αμφότερες τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές. Εάν το γειτονικό κράτος μέλος δεν εφαρμόζει μηχανισμό διασφάλισης ισχύος ή εφαρμόζει μηχανισμό δυναμικότητας που δεν είναι ανοικτός στη διασυνοριακή συμμετοχή, ο επιμερισμός των εσόδων εγκρίνεται από την αρμόδια εθνική αρχή του κράτους μέλους στο οποίο εφαρμόζεται ο μηχανισμός δυναμικότητας διασφάλισης ισχύος, αφού ζητηθεί η γνώμη των ρυθμιστικών αρχών των γειτονικών κρατών μελών. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς χρησιμοποιούν τα έσοδα αυτά για τους σκοπούς που καθορίζονται στο άρθρο 19 παράγραφος 2.

10.

Ο διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς όπου βρίσκεται η αλλοδαπή δυναμικότητα:

α)

διαπιστώνει κατά πόσον οι ενδιαφερόμενοι πάροχοι ισχύος μπορούν να παρέχουν τις τεχνικές επιδόσεις που απαιτούνται από τον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος στον οποίο προτίθεται να συμμετάσχει ο πάροχος ισχύος και καταχωρίζει τον πάροχο ισχύος ως επιλέξιμο πάροχο ισχύος σε μητρώο που δημιουργείται για το σκοπό αυτό·

β)

διενεργεί ελέγχους διαθεσιμότητας·

γ)

κοινοποιεί στον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς στο κράτος μέλος που εφαρμόζει τον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος τις πληροφορίες που αποκτά δυνάμει των στοιχείων α) και β) του παρόντος εδαφίου και του δευτέρου εδαφίου.

Ο οικείος πάροχος ισχύος ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση τον διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς σχετικά με τη συμμετοχή του σε μηχανισμό διασφάλισης αλλοδαπής ισχύος.

11.

Έως τις 5 Ιουλίου 2020, ο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στον ACER:

α)

μεθοδολογία για τον υπολογισμό της μέγιστης ισχύος εισόδου για διασυνοριακή συμμετοχή, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 7·

β)

μεθοδολογία για τον επιμερισμό των εσόδων που αναφέρονται στην παράγραφο 9·

γ)

κοινούς κανόνες για τη διενέργεια των ελέγχων διαθεσιμότητας που αναφέρονται στην παράγραφο 10 στοιχείο β)·

δ)

κοινούς κανόνες για τον προσδιορισμό του πότε οφείλεται πληρωμή μη διαθεσιμότητας·

ε)

όρους για τη λειτουργία του μητρώου που αναφέρεται στην παράγραφο 10 στοιχείο α)·

στ)

κοινούς κανόνες για τον προσδιορισμό της δυναμικότητας που είναι επιλέξιμη για συμμετοχή στο μηχανισμό διασφάλισης ισχύος, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 10 στοιχείο α)·

Η πρόταση υπόκειται σε προηγούμενη διαβούλευση και έγκριση από τον ACER σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 27.

12.

Οι ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές εξακριβώνουν κατά πόσον η ισχύς έχει υπολογιστεί σύμφωνα με τη μεθοδολογία που αναφέρεται στην παράγραφο 11 στοιχείο α).

13.

Οι ρυθμιστικές αρχές διασφαλίζουν ότι η διασυνοριακή συμμετοχή σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος είναι οργανωμένη με τρόπο αποτελεσματικό που δεν εισάγει διακρίσεις. Προβλέπουν ιδίως τις κατάλληλες διοικητικές ρυθμίσεις για την διασυνοριακή επιβολή των πληρωμών μη διαθεσιμότητας.

14.

Η ισχύς που κατανέμεται σύμφωνα με την παράγραφο 8 είναι μεταβιβάσιμη μεταξύ επιλέξιμων παρόχων ισχύος. Οι επιλέξιμοι πάροχοι ισχύος κοινοποιούν στο μητρώο που αναφέρεται στην παράγραφο 10 στοιχείο α) οποιαδήποτε τέτοια μεταβίβαση.

15.

Το αργότερο έως τις 5 Ιουλίου 2021, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργεί και θέτει σε λειτουργία το μητρώο που αναφέρεται στην παράγραφο 10 στοιχείο α). Το μητρώο είναι ανοιχτό σε όλους τους επιλέξιμους παρόχους ισχύος, στα συστήματα που εφαρμόζουν μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος και στους οικείους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς.

Άρθρο 27

Διαδικασία έγκρισης

Όποτε γίνεται παραπομπή στο παρόν άρθρο, εφαρμόζεται η διαδικασία που ορίζεται στις παραγράφους 2, 3 και 4 για την έγκριση προτάσεων που υποβάλλονται από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας.

Προτού υποβάλει την πρόταση, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιεί διαβούλευση με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμιστικών αρχών και άλλων εθνικών αρχών. Λαμβάνει δεόντως υπόψη στην πρότασή του τα αποτελέσματα της εν λόγω διαβούλευσης.

Εντός τριών μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της πρότασης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, ο ACER είτε εγκρίνει την πρόταση είτε την τροποποιεί. Στην τελευταία περίπτωση, ο ACER διαβουλεύεται με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας πριν από την έγκριση της τροποποιημένης πρότασης. Ο ACER δημοσιεύει την εγκριθείσα πρόταση στον ιστότοπό του το αργότερο τρεις μήνες μετά την ημερομηνία παραλαβής των προτεινόμενων εγγράφων.

Ο ACER μπορεί να ζητήσει αλλαγές στην εγκεκριμένη πρόταση οποτεδήποτε. Εντός έξι μηνών από την ημερομηνία λήψης τέτοιου αιτήματος, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στον ACER προσχέδιο των προτεινόμενων αλλαγών. Εντός τριών μηνών από την ημερομηνία παραλαβής του σχεδίου, ο ACER τροποποιεί ή εγκρίνει τις αλλαγές και τις δημοσιεύει στον ιστότοπό του.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Άρθρο 28

Ευρωπαϊκό δίκτυο διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συνεργάζονται σε ενωσιακό επίπεδο μέσω του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να προάγουν την ολοκλήρωση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και το διαζωνικό εμπόριο και να εξασφαλίσουν τη βέλτιστη διαχείριση, τη συντονισμένη λειτουργία και την ορθή τεχνική εξέλιξη του ευρωπαϊκού δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατά την άσκηση των καθηκόντων του σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ενεργεί με σκοπό τη δημιουργία μιας εύρυθμης και ενοποιημένης εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και συμβάλλει στην αποδοτική και αειφόρο επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στο πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια κατά την περίοδο από το 2020 έως το 2030, ιδίως συνεισφέροντας στην αποδοτική ενσωμάτωση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, διατηρώντας παράλληλα την ασφάλεια του συστήματος. Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας διαθέτει επαρκείς ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους για την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Άρθρο 29

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλουν στην Επιτροπή και τον ACER τυχόν προσχέδιο τροποποιήσεων τού καταστατικού, του καταλόγου των μελών ή του κανονισμού λειτουργίας του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας.

Εντός δύο μηνών από την παραλαβή του προσχεδίου τροποποιήσεων του καταστατικού, του καταλόγου των μελών ή του κανονισμού λειτουργίας, ο ACER, αφού διαβουλευθεί με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν όλους τους ενδιαφερομένους, ιδίως τους χρήστες του συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των πελατών, γνωμοδοτεί στην Επιτροπή σχετικά με αυτό το προσχέδιο τροποποιήσεων του καταστατικού, του καταλόγου των μελών ή του κανονισμού λειτουργίας.

Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη που εξέδωσε ο ACER δυνάμει της παραγράφου 2, γνωμοδοτεί σχετικά με το προσχέδιο τροποποιήσεων του καταστατικού, του καταλόγου των μελών και του κανονισμού λειτουργίας εντός τριών μηνών από την παραλαβή της γνώμης του ACER.

Εντός τριών μηνών από την παραλαβή της θετικής γνώμης της Επιτροπής οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς εγκρίνουν και δημοσιεύουν το τροποποιημένο καταστατικό ή τον τροποποιημένο κανονισμό λειτουργίας.

Τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 υποβάλλονται στην Επιτροπή και στον ACER σε περίπτωση που έχουν γίνει αλλαγές σε αυτά ή κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος της Επιτροπής ή του ACER. Η Επιτροπή και ο ACER γνωμοδοτούν σύμφωνα με τις παραγράφους 2, 3 και 4.

Άρθρο 30

Καθήκοντα του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας:

α)

εκπονεί κώδικες δικτύου στους τομείς που αναφέρονται στο άρθρο 59 παράγραφοι 1 και 2 με σκοπό την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 28·

β)

εγκρίνει και δημοσιεύει μη δεσμευτικό διενωσιακό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων («διενωσιακό πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων»), ανά διετία·

γ)

προετοιμάζει και εγκρίνει προτάσεις σχετικά με την εκτίμηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο σύμφωνα με το άρθρο 23 και προτάσεις για τις τεχνικές προδιαγραφές για διασυνοριακή συμμετοχή σε μηχανισμούς ισχύος, σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 11·

δ)

εγκρίνει συστάσεις σχετικά με τον συντονισμό της τεχνικής συνεργασίας μεταξύ ενωσιακών διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς και διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς τρίτης χώρας·

ε)

εγκρίνει πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ περιφερειακών συντονιστικών κέντρων·

στ)

εγκρίνει πρόταση για τον ορισμό της περιφέρειας λειτουργίας του συστήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36·

ζ)

συνεργάζεται με τους διαχειριστές συστημάτων διανομής και τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ·

η)

προωθεί την ψηφιοποίηση των δικτύων μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης έξυπνων δικτύων, αποτελεσματικής απόκτησης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, και έξυπνων συστημάτων μέτρησης·

θ)

εγκρίνει κοινά εργαλεία λειτουργίας του δικτύου για να εξασφαλίζεται ο συντονισμός της λειτουργίας του δικτύου υπό κανονικές συνθήκες και συνθήκες έκτακτης ανάγκης, περιλαμβανομένης κοινής κλίμακας ταξινόμησης συμβάντων, και ερευνητικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης αυτών των προγραμμάτων μέσω αποδοτικού προγράμματος έρευνας. Τα εργαλεία αυτά προσδιορίζουν μεταξύ άλλων:

πληροφορίες, μεταξύ άλλων κατάλληλες πληροφορίες επόμενης ημέρας, ενδοημερήσιες και πραγματικού χρόνου, που είναι χρήσιμες για τη βελτίωση του λειτουργικού συντονισμού, καθώς και τη βέλτιστη συχνότητα συλλογής και ανταλλαγής των πληροφοριών αυτών·

ii)

την τεχνολογική πλατφόρμα για την ανταλλαγή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο και, κατά περίπτωση, τις τεχνολογικές πλατφόρμες για τη συλλογή, την επεξεργασία και τη διαβίβαση άλλων πληροφοριών που ορίζονται στο σημείο i), καθώς και για την εφαρμογή των διαδικασιών που μπορούν να αυξήσουν τον λειτουργικό συντονισμό μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς με στόχο τον συντονισμό σε ολόκληρη την Ένωση·

iii)

τον τρόπο με τον οποίο οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς διαθέτουν τις πληροφορίες λειτουργίας σε άλλους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή σε οποιοδήποτε φορέα δεόντως εξουσιοδοτημένο να τους υποστηρίζει στην επίτευξη λειτουργικού συντονισμού, καθώς και στον ACER· και

iv)

την υποχρέωση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς να ορίζουν αρμόδιο επικοινωνίας που να απαντά σε ερωτήσεις για τις εν λόγω πληροφορίες που υποβάλλουν άλλοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή οποιοσδήποτε φορέας δεόντως εξουσιοδοτημένος κατά τα οριζόμενα στο σημείο iii), ή ο ACER·

ι)

εγκρίνει ετήσιο πρόγραμμα εργασιών·

ια)

συμβάλλει στην καθιέρωση απαιτήσεων διαλειτουργικότητας και αμερόληπτων και διαφανών διαδικασιών πρόσβασης στα δεδομένα κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 24 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944·

ιβ)

εγκρίνει ετήσια έκθεση·

ιγ)

διενεργεί και εγκρίνει ετήσιες εποχικές εκτιμήσεις επάρκειας σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941·

ιδ)

προωθεί την κυβερνοασφάλεια και την προστασία των δεδομένων σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και τις ρυθμιζόμενες οντότητες·

ιε)

λαμβάνει υπόψη την εξέλιξη στην απόκριση ζήτησης κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στον ACER έκθεση σχετικά με τις ελλείψεις που διαπιστώνονται όσον αφορά τη δημιουργία και την απόδοση των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας δημοσιεύει τα πρακτικά των συνεδριάσεων της γενικής συνέλευσης, του διοικητικού συμβουλίου και των επιτροπών του και παρέχει στο κοινό τακτικές πληροφορίες σχετικά με τη λήψη αποφάσεων και τις δραστηριότητές του.

Το ετήσιο πρόγραμμα εργασιών που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο η) περιλαμβάνει κατάλογο και περιγραφή των προς εκπόνηση κωδίκων δικτύου, πρόγραμμα συντονισμού της λειτουργίας του δικτύου, και δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης που πρέπει να υλοποιηθούν εντός του συγκεκριμένου έτους, καθώς και ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας παρέχει στον ACER τις πληροφορίες που αυτός χρειάζεται προκειμένου να εκπληρώσει τα βάσει του άρθρου 32 παράγραφος 1 καθήκοντά του. Προκειμένου το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας να εκπληρώσει την υποχρέωση αυτή, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς του παρέχουν τις απαιτούμενες πληροφορίες.

Κατόπιν σχετικού αιτήματος της Επιτροπής, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας κοινοποιεί τις απόψεις του στην Επιτροπή σχετικά με τη έκδοση των κατευθυντήριων γραμμών που προβλέπονται στο άρθρο 61.

Άρθρο 31

Διαβουλεύσεις

Κατά την εκπόνηση των προτάσεων σύμφωνα με τα καθήκοντα που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφος 1, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας διαβουλεύεται εκτενώς. Η διαδικασία διαβούλευσης δομείται με τρόπο που επιτρέπει την ενσωμάτωση των σχολίων που υποβάλλουν τα ενδιαφερόμενα μέρη πριν από την τελική έγκριση της πρότασης, και με τρόπο ανοικτό και διαφανή που περιλαμβάνει όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως δε τις οργανώσεις που εκπροσωπούν αυτά τα ενδιαφερόμενα μέρη, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας που αναφέρεται στο άρθρο 29. Στη διαβούλευση συμμετέχουν επίσης οι ρυθμιστικές αρχές και άλλες εθνικές αρχές, οι επιχειρήσεις προμήθειας και παραγωγής, οι χρήστες του συστήματος συμπεριλαμβανομένων των πελατών, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών βιομηχανικών ενώσεων, οι τεχνικοί οργανισμοί και οι πλατφόρμες ενδιαφερομένων. Η διαβούλευση αποσκοπεί στην καταγραφή των απόψεων και των προτάσεων όλων των συμμετεχόντων κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Όλα τα έγγραφα και τα πρακτικά των συνεδριάσεων σχετικά με τις διαβουλεύσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δημοσιοποιούνται.

Πριν την έγκριση των προτάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφος 1, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας αναφέρει τις παρατηρήσεις που έλαβε κατά τη διαβούλευση και τον τρόπο με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη. Αιτιολογεί τις περιπτώσεις όπου οι παρατηρήσεις δεν ελήφθησαν υπόψη.

Άρθρο 32

Παρακολούθηση από τον ACER

Ο ACER παρακολουθεί την εκτέλεση των καθηκόντων του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφοι 1, 2 και 3, και υποβάλλει σχετική έκθεση με τα ευρήματά του στην Επιτροπή.

Ο ACER παρακολουθεί την εφαρμογή από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας των κωδίκων δικτύου που καταρτίζονται δυνάμει του άρθρου 59. Οσάκις το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχει εφαρμόσει τους εν λόγω κώδικες δικτύου, ο ACER ζητεί από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας να παράσχει δεόντως τεκμηριωμένη αιτιολόγηση της παράλειψης αυτής. Ο ACER γνωστοποιεί στην Επιτροπή την αιτιολόγηση παρέχοντάς της και τη γνώμη του επ' αυτής.

Ο ACER παρακολουθεί και αναλύει την εφαρμογή των κωδίκων δικτύου και των κατευθυντήριων γραμμών που εκδίδει η Επιτροπή, όπως προβλέπεται στο άρθρο 58 παράγραφος 1, καθώς και τον αντίκτυπό τους στην εναρμόνιση των εφαρμοστέων κανόνων που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της ολοκλήρωσης της αγοράς, καθώς και στην αποφυγή διακρίσεων, τον ουσιαστικό ανταγωνισμό και την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς, υποβάλλει δε σχετική έκθεση στην Επιτροπή.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλει στον ACER το προσχέδιο διενωσιακού προγράμματος ανάπτυξης δικτύων και το προσχέδιο ετήσιου προγράμματος εργασιών, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών σχετικά με τη διαδικασία διαβούλευσης και τα άλλα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφος 1, προκειμένου να διατυπώσει τη γνώμη του.

Εάν κρίνει ότι το σχέδιο ετήσιου προγράμματος εργασιών ή το σχέδιο διενωσιακού προγράμματος ανάπτυξης δικτύων που υπέβαλε το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας δεν συμβάλλει στην αποφυγή διακρίσεων, τον ουσιαστικό ανταγωνισμό, την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς ή σε επαρκές επίπεδο διασυνοριακής διασύνδεσης στην οποία έχουν πρόσβαση τρίτοι, ο ACER διατυπώνει δεόντως αιτιολογημένη γνώμη καθώς και συστάσεις προς το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και την Επιτροπή εντός δύο μηνών από την υποβολή.

Άρθρο 33

Δαπάνες

Οι δαπάνες για τις δραστηριότητες του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας που αναφέρονται στα άρθρα 28 έως 32 και 58 έως 61 του παρόντος κανονισμού και στο άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 7 ) βαρύνουν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και συνυπολογίζονται στη διαμόρφωση των τιμών. Οι ρυθμιστικές αρχές εγκρίνουν τις δαπάνες αυτές μόνον εάν είναι εύλογες και κατάλληλες.

Άρθρο 34

Περιφερειακή συνεργασία διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συνεργάζονται σε περιφερειακό επίπεδο στο πλαίσιο του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας για να συμβάλουν στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφοι 1, 2 και 3. Ειδικότερα, δημοσιεύουν ανά διετία περιφερειακό επενδυτικό πρόγραμμα και μπορούν να λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις με βάση το πρόγραμμα αυτό. Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας προάγει τη συνεργασία μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σε περιφερειακό επίπεδο για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, επικοινωνίας και παρακολούθησης των περιφερειακών επιδόσεων σε εκείνες τις περιοχές που δεν έχουν ακόμη εναρμονισθεί σε ενωσιακό επίπεδο.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς προάγουν λειτουργικές συμφωνίες ώστε να διασφαλίζεται η βέλτιστη διαχείριση του δικτύου, και προάγουν την ανάπτυξη χρηματιστηρίων ηλεκτρικής ενέργειας, την ανακατανομή διασυνοριακής δυναμικότητας με λύσεις που δεν εισάγουν διακρίσεις και βασίζονται στην αγορά, με δέουσα προσοχή στα ειδικά πλεονεκτήματα των σιωπηρών δημοπρασιών για βραχυπρόθεσμο καταμερισμό, και την ενοποίηση μηχανισμών εξισορρόπησης και εφεδρικής ισχύος.

Με σκοπό την επίτευξη των στόχων των παραγράφων 1 και 2, η γεωγραφική περιοχή που καλύπτει κάθε περιφερειακή συνεργασία είναι δυνατό να ορίζεται από την Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες δομές περιφερειακής συνεργασίας. Κάθε κράτος μέλος δύναται να προάγει τη συνεργασία με περισσότερες της μιας γεωγραφικές περιοχές.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 68 για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού, με τις οποίες καθορίζεται η γεωγραφική περιοχή που καλύπτεται από κάθε δομή περιφερειακής συνεργασίας. Προς τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή διαβουλεύεται με τις ρυθμιστικές αρχές, τον ACER και το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι κατ' εξουσιοδότηση πράξεις που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο ισχύουν με την επιφύλαξη του άρθρου 36.

Άρθρο 35

Δημιουργία και αποστολή των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων

Έως τις 5 Ιουλίου 2020, όλοι οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μιας λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος υποβάλλουν στις ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές πρόταση για τη δημιουργία περιφερειακών συντονιστικών κέντρων σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζονται στο παρόν κεφάλαιο.

Οι ρυθμιστικές αρχές της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος εξετάζουν και εγκρίνουν την πρόταση.

Η πρόταση περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:

α)

το κράτος μέλος της μελλοντικής έδρας των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων και των συμμετεχόντων διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς·

β)

τις οργανωτικές, χρηματοοικονομικές και λειτουργικές ρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για την αποδοτική, ασφαλή και αξιόπιστη λειτουργία του διασυνδεδεμένου συστήματος μεταφοράς·

γ)

ένα σχέδιο εφαρμογής για την έναρξη λειτουργίας των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων·

δ)

τα καταστατικά και τον κανονισμό λειτουργίας των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων·

ε)

μια περιγραφή των συνεργατικών διαδικασιών σύμφωνα με το άρθρο 38·

στ)

μια περιγραφή των συμφωνιών για την ευθύνη των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων σύμφωνα με το άρθρο 47·

ζ)

όταν δύο περιφερειακά συντονιστικά κέντρα λειτουργούν εκ περιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 36 παράγραφος 2, μια περιγραφή των διευθετήσεων που ορίζουν σαφείς αρμοδιότητες για τα εν λόγω περιφερειακά συντονιστικά κέντρα και διαδικασίες για την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Όταν οι ρυθμιστικές αρχές εγκρίνουν την πρόταση της παραγράφου 1, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα θα αντικαταστήσουν τους περιφερειακούς συντονιστές ασφαλείας που είχαν συσταθεί σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές περί λειτουργίας συστήματος που είχαν εκδοθεί βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, και έως την 1η Ιουλίου 2022 θα έχουν τεθεί σε λειτουργία.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα έχουν τη νομική μορφή που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 8 ).

Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα ενεργούν ανεξάρτητα από τα επιμέρους εθνικά συμφέροντα και από τα συμφέροντα των διαχειριστών των συστημάτων μεταφοράς.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα συμπληρώνουν τον ρόλο των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ασκώντας τα καθήκοντα περιφερειακού χαρακτήρα που τους ανατίθενται σύμφωνα με το άρθρο 37. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των ροών ηλεκτρικής ενέργειας και εξασφαλίζουν ένα ασφαλές, αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 40 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Άρθρο 36

Γεωγραφική αρμοδιότητα των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων

Έως τις 5 Ιανουαρίου 2020, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλει στον ACER πρόταση που προσδιορίζει τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, τις ζώνες προσφοράς, τα σύνορα των ζωνών προσφοράς, τις περιφέρειες υπολογισμού δυναμικότητας και τις περιφέρειες συντονισμού διακοπών που καλύπτει η κάθε λειτουργική περιφέρεια του συστήματος. Η πρόταση λαμβάνει υπόψη την τοπολογία δικτύου, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού διασύνδεσης και αλληλεξάρτησης του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας από άποψη ροών και μεγέθους της περιφέρειας, η οποία καλύπτει τουλάχιστον μία περιφέρεια υπολογισμού δυναμικότητας.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μιας λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος συμμετέχουν στο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο της περιφέρειας αυτής. Κατ' εξαίρεση, εάν η περιοχή ελέγχου ενός διαχειριστή συστήματος μεταφοράς υπάγεται σε περισσότερες της μιας συγχρονισμένες περιοχές, ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς μπορεί να συμμετέχει σε δύο περιφερειακά συντονιστικά κέντρα. Όσον αφορά τα σύνορα ζωνών προσφοράς που γειτνιάζουν με λειτουργικές περιφέρειες του συστήματος, στην πρόταση της παραγράφου 1 διευκρινίζεται ο τρόπος με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί ο συντονισμός μεταξύ των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων για τα σύνορα αυτά. Για τη συγχρονισμένη περιοχή της ηπειρωτικής Ευρώπης, όπου οι δραστηριότητες δύο περιφερειακών συντονιστικών κέντρων ενδέχεται να αλληλεπικαλύπτονται σε μια λειτουργική περιφέρεια του συστήματος, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της εν λόγω λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος αποφασίζουν είτε να ορίσουν ένα ενιαίο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο στην εν λόγω περιφέρεια είτε ότι τα δύο περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκτελούν ορισμένα ή όλα τα καθήκοντα περιφερειακού χαρακτήρα σε ολόκληρη τη λειτουργική περιφέρεια του συστήματος εκ περιτροπής, ενώ άλλα καθήκοντα εκτελούνται από ένα και μόνο καθορισμένο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο.

Εντός τριών μηνών από την παραλαβή της πρότασης της παραγράφου 1, ο ACER είτε εγκρίνει την πρόταση για τον καθορισμό των επιχειρησιακών περιφερειών του συστήματος είτε προτείνει τροποποιήσεις. Στην τελευταία περίπτωση, ο ACER διαβουλεύεται με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας πριν από την έγκριση των τροποποιήσεων. Η εγκριθείσα πρόταση δημοσιεύεται στον ιστότοπο του ACER.

Οι ενδιαφερόμενοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μπορούν να υποβάλουν πρόταση στον ACER για την τροποποίηση των λειτουργικών περιφερειών του συστήματος που καθορίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 1. Εφαρμόζεται η διαδικασία της παραγράφου 3.

Άρθρο 37

Καθήκοντα των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων

Κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο ασκεί τουλάχιστον όλα τα ακόλουθα καθήκοντα περιφερειακού χαρακτήρα σε ολόκληρη την επιχειρησιακή περιφέρεια του συστήματος όπου είναι εγκατεστημένο:

α)

διενέργεια συντονισμένου υπολογισμού της δυναμικότητας σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης, που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

β)

διενέργεια συντονισμένης ανάλυσης ασφάλειας σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

γ)

δημιουργία κοινών μοντέλων δικτύου σύμφωνα με τις μεθοδολογίες και τις διαδικασίες που διαμορφώνονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

δ)

υποστήριξη της αξιολόγησης της συνέπειας των σχεδίων άμυνας και των σχεδίων αποκατάστασης των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στον κώδικα δικτύου για τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης, που εγκρίνεται βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

ε)

περιφερειακές προβλέψεις επάρκειας επόμενης εβδομάδας έως επόμενης ημέρας του συστήματος και εκτιμήσεις επάρκειας και προετοιμασία δράσεων μείωσης κινδύνων σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ορίζεται στο άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941 και των διαδικασιών που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

στ)

διενέργεια περιφερειακού συντονισμού του σχεδιασμού διακοπών σύμφωνα με τις διαδικασίες και τις μεθοδολογίες που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009·

ζ)

κατάρτιση και πιστοποίηση του προσωπικού που εργάζεται για τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα·

η)

υποστήριξη του συντονισμού και της βελτιστοποίησης της περιφερειακής αποκατάστασης, όπως ζητείται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς·

θ)

διενέργεια ανάλυσης και υποβολή εκθέσεων μετά τη λειτουργία και μετά τις διαταραχές·

ι)

περιφερειακή διαστασιολόγηση της ισχύος εφεδρείας·

ια)

διευκόλυνση της περιφερειακής προμήθειας ισχύος εξισορρόπησης·

ιβ)

στήριξη προς διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, μετά από δική τους αίτηση, για τη βελτιστοποίηση των διακανονισμών μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς·

ιγ)

εκτέλεση καθηκόντων που σχετίζονται με τον προσδιορισμό σεναρίων περιφερειακής κρίσης ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον και στον βαθμό που ανατίθενται στα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941·

ιδ)

εκτέλεση καθηκόντων που σχετίζονται με τις εποχικές εκτιμήσεις επάρκειας, εφόσον και στον βαθμό που ανατίθενται στα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

ιε)

υπολογισμό της τιμής της μέγιστης διαθέσιμης ισχύς εισόδου για τη συμμετοχή αλλοδαπής δυναμικότητας σε μηχανισμούς διασφάλισης για τους σκοπούς της έκδοσης σύστασης σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 7.

ιστ)

εκτέλεση καθηκόντων που σχετίζονται με την υποστήριξη των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς στον εντοπισμό αναγκών για νέα δυναμικότητα μεταφοράς, για αναβάθμιση υφιστάμενης δυναμικότητας μεταφοράς ή εναλλακτικών τους, προς υποβολή στις περιφερειακές ομάδες που έχουν συσταθεί δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 και προς ένταξη στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύου που προβλέπει το άρθρο 51 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Τα καθήκοντα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο αναλύονται λεπτομερέστερα στο παράρτημα Ι.

Μετά από πρόταση της Επιτροπής ή ενός κράτους μέλους, η επιτροπή που συστήνεται με το άρθρο 68 της οδηγίας (EE) 2019/944 γνωμοδοτεί σχετικά με την ανάθεση νέων συμβουλευτικών καθηκόντων σε περιφερειακά συντονιστικά κέντρα. Εάν η επιτροπή εκδώσει θετική γνώμη για την ανάθεση νέων συμβουλευτικών καθηκόντων, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκτελούν τα καθήκοντα αυτά βάσει πρότασης που εκπονείται από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και εγκρίνεται από τον ACER σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 27.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς παρέχουν στο οικείο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο τις αναγκαίες πληροφορίες για την άσκηση των καθηκόντων του.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα παρέχουν στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για την εφαρμογή των συντονισμένων δράσεων και συστάσεων που εκδίδονται από τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα.

Όσον αφορά τα καθήκοντα που ορίζονται στο παρόν άρθρο και δεν καλύπτονται ήδη από τους σχετικούς κώδικες δικτύου ή τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας καταρτίζει πρόταση σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 27. Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκτελούν αυτά τα καθήκοντα βάσει της πρότασης, μετά την έγκρισή της από τον ACER.

Άρθρο 38

Συνεργασία εντός και μεταξύ των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων

Η διαχείριση του καθημερινού συντονισμού εντός και μεταξύ των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων πραγματοποιείται μέσω συνεργατικών διαδικασιών ανάμεσα στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της περιφέρειας, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών για τον συντονισμό μεταξύ περιφερειακών συντονιστικών κέντρων, όπου απαιτείται. Η συνεργατική διαδικασία βασίζεται σε:

α)

ρυθμίσεις εργασίας για την κάλυψη πτυχών προγραμματισμού και λειτουργίας που αφορούν τα καθήκοντα που αναφέρονται στο άρθρο 37·

β)

διαδικασία για την κοινή χρήση αναλύσεων και τη διαβούλευση, όσον αφορά προτάσεις των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων, με τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος, με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη και με άλλα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα, κατά τρόπο αποτελεσματικό και συμμετοχικό, κατά την άσκηση των λειτουργικών υποχρεώσεων και καθηκόντων σύμφωνα με το άρθρο 40·

γ)

διαδικασία για την έγκριση συντονισμένων δράσεων και συστάσεων σύμφωνα με το άρθρο 42·

Άρθρο 39

Ρυθμίσεις εργασίας

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διαμορφώνουν συμφωνίες εργασίας αποτελεσματικές, συμμετοχικές, διαφανείς και που διευκολύνουν τη συναίνεση, για την κάλυψη πτυχών προγραμματισμού και λειτουργίας που σχετίζονται με τα προς εκτέλεση καθήκοντα, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις απαιτήσεις των εν λόγω καθηκόντων, όπως ορίζονται στο παράρτημα I. Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα αναπτύσσουν επίσης μια διαδικασία για την αναθεώρηση αυτών των συμφωνιών εργασίας.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διασφαλίζουν ότι οι συμφωνίες εργασίας που αναφέρονται στην παράγραφο 1 περιέχουν κανόνες για την ειδοποίηση των ενδιαφερόμενων μερών.

Άρθρο 40

Διαδικασία διαβούλευσης

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διαμορφώνουν διαδικασία για την οργάνωση, κατά την άσκηση των καθημερινών τους λειτουργικών υποχρεώσεων και καθηκόντων, της κατάλληλης και τακτικής διαβούλευσης με τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος, άλλα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη. Προκειμένου να διασφαλίζεται η δυνατότητα αντιμετώπισης ρυθμιστικών ζητημάτων, οι ρυθμιστικές αρχές συμμετέχουν όποτε απαιτείται.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα ζητούν τη γνώμη των κρατών μελών της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος και, εάν υπάρχουν, των περιφερειακών τους φόρουμ, για θέματα πολιτικής συνάφειας εξαιρέσει των καθημερινών δραστηριοτήτων των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων και την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις συστάσεις των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, των περιφερειακών τους φόρουμ.

Άρθρο 41

Διαφάνεια

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα αναπτύσσουν διαδικασία για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και διοργανώνουν τακτικές συναντήσεις με ενδιαφερόμενα μέρη προκειμένου να συζητούν ζητήματα που αφορούν την αποτελεσματική, ασφαλή και αξιόπιστη λειτουργία του διασυνδεδεμένου συστήματος, να εντοπίζουν ελλείψεις και να προτείνουν βελτιώσεις.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα λειτουργούν σε πλαίσιο πλήρους διαφάνειας έναντι των ενδιαφερόμενων μερών και του ευρύτερου κοινού. Δημοσιεύουν όλη τη σχετική τεκμηρίωση στους αντίστοιχους ιστοτόπους τους.

Άρθρο 42

Έκδοση και επανεξέταση συντονισμένων δράσεων και συστάσεων

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μιας επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος διαμορφώνουν διαδικασία για την έκδοση και επανεξέταση συντονισμένων δράσεων και συστάσεων που εκδίδονται από τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στις παραγράφους 2, 3 και 4.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκδίδουν συντονισμένες δράσεις που απευθύνονται στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς όσον αφορά τα καθήκοντα που αναφέρονται στο άρθρο 37 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β). Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς εφαρμόζουν τις συντονισμένες δράσεις, εκτός αν η εφαρμογή των συντονισμένων δράσεων θα οδηγούσε σε παραβίαση των ορίων ασφάλειας της λειτουργίας που κάθε διαχειριστής συστήματος μεταφοράς καθορίζει σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Εάν ένας διαχειριστής συστήματος μεταφοράς αποφασίσει να μην εφαρμόσει μια συντονισμένη δράση για τους λόγους που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο, αναφέρει λεπτομερώς και με διαφάνεια τους λόγους στο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο και στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος, χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, το περιφερειακό συντονιστικό κέντρο αξιολογεί τον αντίκτυπο της εν λόγω απόφασης στους άλλους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος και δύναται να προτείνει μια διαφορετική δέσμη συντονισμένων δράσεων που υπόκεινται στη διαδικασία της παραγράφου 1.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκδίδουν συστάσεις που απευθύνονται στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς όσον αφορά τα καθήκοντα που παρατίθενται στο άρθρο37 παράγραφος 1 στοιχεία γ) έως ιστ) ή ανατίθενται σύμφωνα με το άρθρο 37 παράγραφος 2.

Εάν ένας διαχειριστής συστήματος μεταφοράς αποφασίσει να αποκλίνει από μια σύσταση όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1, υποβάλλει λεπτομερή αιτιολόγηση για την απόφασή του στα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα και στους άλλους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Η αναθεώρηση των συντονισμένων δράσεων ή μιας σύστασης ενεργοποιείται κατόπιν αίτησης ενός ή περισσοτέρων από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος. Μετά την αναθεώρηση της συντονισμένης δράσης ή της σύστασης, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα επιβεβαιώνουν ή τροποποιούν το μέτρο.

Όταν μια συντονισμένη δράση υπόκειται σε αναθεώρηση σύμφωνα με την παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου, η αίτηση αναθεώρησης δεν αναστέλλει τη συντονισμένη δράση, εκτός από τις περιπτώσεις όπου η εφαρμογή της συντονισμένης δράσης θα οδηγούσε σε παραβίαση των ορίων ασφάλειας της λειτουργίας που κάθε ξεχωριστός διαχειριστή συστήματος μεταφοράς καθορίζει σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Μετά από πρόταση ενός κράτους μέλους ή της Επιτροπής και διαβούλευση με την επιτροπή που έχει συσταθεί με το άρθρο 68 της οδηγίας (EE) 2019/944, τα κράτη μέλη μιας λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος μπορούν να αποφασίσουν από κοινού να χορηγήσουν στο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο τους την αρμοδιότητα της έκδοσης συντονισμένων δράσεων για ένα ή περισσότερα από τα καθήκοντα που προβλέπονται στο άρθρο 37 παράγραφος 1 στοιχεία γ) έως ιστ) του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 43

Συμβούλια διευθυντών των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων

Για την έγκριση μέτρων που σχετίζονται με τη διακυβέρνησή τους και την παρακολούθηση των επιδόσεών τους, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα συγκροτούν συμβούλια διευθυντών.

Το συμβούλιο διευθυντών απαρτίζεται από μέλη που εκπροσωπούν όλους τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που συμμετέχουν στο αντίστοιχο περιφερειακό συντονιστικό κέντρο.

Το συμβούλιο διευθυντών είναι αρμόδιο για:

α)

την εκπόνηση και την έγκριση του καταστατικού και του κανονισμού λειτουργίας των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων·

β)

τη λήψη απόφασης σχετικά με την οργανωτική δομή και για την υλοποίησή της·

γ)

την κατάρτιση και έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού·

δ)

τη διαμόρφωση και έγκριση των συνεργατικών διαδικασιών σύμφωνα με το άρθρο 38.

Από τις αρμοδιότητες του συμβουλίου διευθυντών εξαιρούνται εκείνες που σχετίζονται με τις καθημερινές δραστηριότητες των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων και την άσκηση των καθηκόντων του.

Άρθρο 44

Οργανωτική δομή

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μιας επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος καθορίζουν την οργανωτική δομή των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων κατά τρόπο που να υποστηρίζει την ασφάλεια των καθηκόντων τους.

Η οργανωτική δομή τους ορίζει:

α)

τις εξουσίες, τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του προσωπικού·

β)

τη σχέση και τους διαύλους αναφοράς μεταξύ διάφορων τμημάτων και διαδικασιών της οργάνωσης.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα μπορούν να ιδρύουν περιφερειακά γραφεία για την κάλυψη υποπεριφερειακών ιδιαιτεροτήτων ή να ιδρύουν εφεδρικά περιφερειακά συντονιστικά κέντρα για την αποδοτική και αξιόπιστη άσκηση των καθηκόντων τους, όποτε τούτο αποδειχθεί αυστηρώς απαραίτητο.

Άρθρο 45

Εξοπλισμός και προσωπικό

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εξοπλίζονται με όλους τους ανθρώπινους, τεχνικούς, υλικούς και οικονομικούς πόρους που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού και για την ανεξάρτητη και αμερόληπτη άσκηση των καθηκόντων τους.

Άρθρο 46

Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα καθιερώνουν διαδικασία για τη συνεχή παρακολούθηση τουλάχιστον:

α)

των λειτουργικών τους επιδόσεων·

β)

των συντονισμένων δράσεων και των συστάσεων που εκδίδονται, του βαθμού υλοποίησης των συντονισμένων δράσεων και των συστάσεων από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, και των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται·

γ)

της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας καθενός από τα καθήκοντα για τα οποία είναι αρμόδια και, κατά περίπτωση, της εκ περιτροπής άσκησης των καθηκόντων.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα λογοδοτούν για τις δαπάνες τους με διαφάνεια και υποβάλλουν σχετική έκθεση στον ACER και στις ρυθμιστικές αρχές της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με το αποτέλεσμα της παρακολούθησης που προβλέπεται στην παράγραφο 1 και πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις τους στο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, τον ACER, τις ρυθμιστικές αρχές της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος και τη συντονιστική ομάδα ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα αναφέρουν τυχόν αδυναμίες που εντοπίζουν κατά τη διαδικασία παρακολούθησης σύμφωνα με την παράγραφο 1 στο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, στις ρυθμιστικές αρχές της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος, στον ACER και σε άλλες αρμόδιες αρχές των κρατών μελών που είναι υπεύθυνες για την πρόληψη και τη διαχείριση καταστάσεων κρίσης. Βάσει της ανωτέρω αναφοράς, οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος μπορούν να προτείνουν στα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα μέτρα αντιμετώπισης των αδυναμιών.

Με την επιφύλαξη της ανάγκης προστασίας της ασφάλειας και της εμπιστευτικότητας των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα δημοσιοποιούν τις εκθέσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 4.

Άρθρο 47

Ευθύνη

Στην πρόταση για τη δημιουργία περιφερειακών συντονιστικών κέντρων σύμφωνα με το άρθρο 35, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος περιλαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την κάλυψη της ευθύνης που σχετίζεται με την εκτέλεση των καθηκόντων των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων. Για τη μέθοδο που χρησιμοποιείται για να παρασχεθεί η κάλυψη λαμβάνεται υπόψη το νομικό καθεστώς των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων και το επίπεδο της διαθέσιμης εμπορικής ασφαλιστικής κάλυψης.

Άρθρο 48

Δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων

▼M1

Το διενωσιακό πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων που αναφέρεται στο άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο β) περιλαμβάνει μοντελοποίηση του ενοποιημένου δικτύου, συμπεριλαμβανομένης της εκπόνησης σεναρίων και της εκτίμησης της ανθεκτικότητας του συστήματος. Σχετικές παράμετροι εισαγωγής στη μοντελοποίηση, όπως οι παραδοχές αναφορικά με τις τιμές των καυσίμων και του άνθρακα ή τις εγκαταστάσεις συστημάτων ανανεώσιμης ενέργειας, συνάδουν πλήρως με την εκτίμηση της επάρκειας των πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που διενεργείται δυνάμει του άρθρου 23.

▼B

Συγκεκριμένα, το διενωσιακό πρόγραμμα ανάπτυξης του δικτύου:

α)

βασίζεται σε εθνικά επενδυτικά προγράμματα, λαμβάνοντας υπόψη τα περιφερειακά επενδυτικά προγράμματα που αναφέρονται στο άρθρο 34παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού και, ανάλογα με την περίπτωση, ενωσιακές πτυχές του σχεδιασμού δικτύου όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 347/2013 · υπόκειται σε ανάλυση κόστους-οφέλους στην οποία χρησιμοποιείται η μεθοδολογία που ορίζεται βάσει του άρθρου 11 του εν λόγω κανονισμού·

β)

όσον αφορά τις διασυνοριακές διασυνδέσεις, βασίζεται επίσης στις εύλογες ανάγκες των διαφορετικών χρηστών του συστήματος και περιλαμβάνει μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις των επενδυτών που αναφέρονται στα άρθρα 44 και 51 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944· και

γ)

εντοπίζει επενδυτικές ελλείψεις, ιδίως όσον αφορά τη διασυνοριακή δυναμικότητα.

Όσον αφορά το στοιχείο γ) του πρώτου εδαφίου, μια ανασκόπηση των φραγμών στην αύξηση της διασυνοριακής δυναμικότητας του δικτύου που οφείλονται στις διαφορετικές διαδικασίες ή πρακτικές έγκρισης, μπορεί να επισυναφθεί στο διενωσιακό σχέδιο ανάπτυξης δικτύων.

Ο ACER γνωμοδοτεί για τα δεκαετή εθνικά προγράμματα ανάπτυξης δικτύων για να αξιολογήσει τη συνοχή τους με το διενωσιακό πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων. Εάν ο ACER εντοπίσει ανακολουθίες μεταξύ εθνικού δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης δικτύων και του διενωσιακού προγράμματος ανάπτυξης δικτύων, συνιστά την τροποποίηση του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης δικτύων ή του διενωσιακού προγράμματος ανάπτυξης δικτύων, ανάλογα με την περίπτωση. Εάν το εθνικό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων έχει καταρτιστεί σύμφωνα με το άρθρο 51 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, ο ACER συνιστά στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή να τροποποιήσει το εθνικό δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 7 της εν λόγω οδηγίας και να ενημερώσει σχετικά την Επιτροπή.

Άρθρο 49

Μηχανισμός αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς εισπράττουν αποζημίωση για το κόστος που προκύπτει λόγω των διασυνοριακών ροών διαμετακόμισης ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των δικτύων τους.

Η αποζημίωση της παραγράφου 1 καταβάλλεται από τους διαχειριστές των εθνικών συστημάτων μεταφοράς από τα οποία πηγάζουν και των συστημάτων στα οποία καταλήγουν οι διασυνοριακές ροές.

Οι αποζημιώσεις γίνονται τακτικά σε σχέση με μια δεδομένη περίοδο του παρελθόντος. Οι εκ των υστέρων αναπροσαρμογές της αποζημίωσης που καταβάλλεται γίνονται όταν είναι αναγκαίες και αντιστοιχούν στα πραγματικά έξοδα.

Το πρώτο διάστημα για το οποίο πρέπει να καταβάλλονται αποζημιώσεις καθορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές που αναφέρονται στο άρθρο 61.

Η Επιτροπή εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 68 για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού, με τις οποίες καθορίζονται τα καταβλητέα ποσά αποζημίωσης.

Το μέγεθος των μέσω των δικτύων διασυνοριακών ροών και το μέγεθος των διασυνοριακών ροών, οι οποίες ορίζεται ότι πηγάζουν από τα εθνικά συστήματα μεταφοράς ή καταλήγουν σε αυτά, καθορίζονται με βάση τις φυσικές ροές ηλεκτρικής ενέργειας που όντως μετρώνται επί συγκεκριμένο διάστημα.

Το κόστος που προκύπτει λόγω των μέσω του δικτύου διασυνοριακών ροών διαμετακόμισης καθορίζεται με βάση το μελλοντικό μακροπρόθεσμο μέσο οριακό κόστος, λαμβανομένων υπόψη των απωλειών, των επενδύσεων για νέες υποδομές και μιας προσήκουσας αναλογίας του κόστους των υφιστάμενων υποδομών, εφόσον οι υποδομές χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά διασυνοριακών ροών, λαμβανομένης ιδίως υπόψη της ανάγκης διασφάλισης της ασφάλειας εφοδιασμού. Κατά τον καθορισμό του κόστους που προκύπτει χρησιμοποιούνται αναγνωρισμένες τυποποιημένες μεθοδολογίες κοστολόγησης. Το κέρδος που προκύπτει για κάποιο δίκτυο λόγω των διασυνοριακών ροών διαμετακόμισης μέσω αυτού λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση της λαμβανόμενης αποζημίωσης.

Για τους σκοπούς και μόνο του μηχανισμού αντιστάθμισης μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, όταν τα δίκτυα μεταφοράς δύο ή περισσότερων κρατών μελών αποτελούν τμήμα, εν όλω ή εν μέρει, ενιαίας ενότητας ελέγχου, η ενότητα ελέγχου ως σύνολο θεωρείται ότι αποτελεί τμήμα του δικτύου μεταφοράς ενός εκ των ενδιαφερόμενων κρατών μελών, ώστε οι ροές που περνούν μέσα από τις ενότητες ελέγχου να μην θεωρούνται διασυνοριακές ροές του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο β) και να οδηγούν στην καταβολή αποζημιώσεων δυνάμει της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Οι ρυθμιστικές αρχές των ενδιαφερόμενων κρατών μελών μπορούν να αποφασίζουν ποιο από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη είναι εκείνο του οποίου η ενότητα ελέγχου θεωρείται ότι αποτελεί μέρος στο σύνολό της.

Άρθρο 50

Παροχή πληροφοριών

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συγκροτούν μηχανισμούς συντονισμού και ανταλλαγής πληροφοριών για την ασφάλεια των δικτύων στο πλαίσιο της διαχείρισης συμφόρησης.

Τα πρότυπα ασφάλειας, λειτουργίας και προγραμματισμού που χρησιμοποιούν οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δημοσιοποιούνται. Οι δημοσιευόμενες πληροφορίες περιλαμβάνουν γενικό σχέδιο για τον υπολογισμό της συνολικής δυναμικότητας μεταφοράς και του περιθωρίου αξιοπιστίας της μεταφοράς, με βάση τα ηλεκτρικά και φυσικά χαρακτηριστικά του δικτύου. Τα γενικά αυτά σχέδια υπόκεινται στην έγκριση των ρυθμιστικών αρχών.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δημοσιεύουν κατά προσέγγιση υπολογισμούς της διαθέσιμης δυναμικότητας μεταφοράς για κάθε ημέρα, αναφέροντας και την τυχόν διαθέσιμη δυναμικότητα που έχει ήδη δεσμευθεί. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύονται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή πριν από την ημέρα της μεταφοράς και περιλαμβάνουν οπωσδήποτε εκτιμήσεις για την επόμενη εβδομάδα και τον επόμενο μήνα καθώς και ποσοτική ένδειξη για την αναμενόμενη αξιοπιστία της διαθέσιμης δυναμικότητας.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς δημοσιεύουν δεδομένα σχετικά με τις συνολικές προβλέψεις και την πραγματική ζήτηση, τη διαθεσιμότητα και την πραγματική χρήση της παραγωγής και των πάγιων στοιχείων φορτίου, τη διαθεσιμότητα και τη χρήση του δικτύου και των διασυνδέσεων, την ισχύ εξισορρόπησης και την ισχύ εφεδρείας, καθώς και τη διαθεσιμότητα ευελιξίας. Για τη διαθεσιμότητα και την πραγματική χρήση της παραγωγής και πάγιων στοιχείων φορτίου μικρού μεγέθους, μπορούν να χρησιμοποιούνται συνολικά κατ' εκτίμηση δεδομένα.

Τα σχετικά δεδομένα παρέχουν στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς οι ενδιαφερόμενοι συμμετέχοντες στην αγορά.

Οι επιχειρήσεις ηλεκτροπαραγωγής που έχουν στην ιδιοκτησία τους ή εκμεταλλεύονται μονάδες παραγωγής, εκ των οποίων τουλάχιστον μία μονάδα παραγωγής έχει εγκαταστημένη ισχύ τουλάχιστον 250 MW, ή διαθέτουν χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει μονάδες παραγωγής με τουλάχιστον 400 MW, τηρούν στη διάθεση της ρυθμιστικής αρχής, της εθνικής αρχής ανταγωνισμού και της Επιτροπής, επί πέντε έτη, όλα τα ωριαία δεδομένα ανά μονάδα τα οποία είναι αναγκαία για να επαληθεύονται όλες οι αποφάσεις της λειτουργίας κατανομής και η συμπεριφορά κατά τις προσφορές στα χρηματιστήρια ηλεκτρικής ενέργειας, στις δημοπρασίες διασυνδέσεων, τις αγορές ισχύος εφεδρείας και τις εξωχρηματιστηριακές αγορές. Στις ανά μονάδα και ανά ώρα καταχωρούμενες πληροφορίες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, δεδομένα σχετικά με τη διαθέσιμη ισχύ παραγωγής και τις δεσμευμένες εφεδρείες, συμπεριλαμβανομένης της κατανομής αυτών των δεσμευμένων εφεδρειών σε κάθε μονάδα, τη χρονική στιγμή που πραγματοποιείται ο διαγωνισμός και τη χρονική στιγμή της παραγωγής.

Σε τακτά διαστήματα, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ανταλλάσσουν επαρκούς ακρίβειας στοιχεία για το δίκτυο και τη ροή φορτίου, ώστε να υπάρχει δυνατότητα υπολογισμών ροής φορτίου για έκαστο διαχειριστή συστήματος μεταφοράς στην αντίστοιχη περιοχή του. Η ίδια σειρά στοιχείων καθίσταται διαθέσιμη στις ρυθμιστικές αρχές, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, αν το ζητήσουν. Οι ρυθμιστικές αρχές, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή χειρίζονται αυτήν τη σειρά στοιχείων με εμπιστευτικότητα και διασφαλίζουν ότι κάθε σύμβουλος που διενεργεί αναλυτική εργασία για λογαριασμό τους, με βάση τα εν λόγω στοιχεία θα τη χειριστεί εμπιστευτικά.

Άρθρο 51

Πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς

Όταν κοινοποιείται στην Επιτροπή η απόφαση για την πιστοποίηση διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, όπως ορίζεται στο άρθρο 52 παράγραφος 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, η Επιτροπή την εξετάζει μόλις τη λάβει. Εντός δύο μηνών από την παραλαβή της κοινοποίησης, η Επιτροπή δίνει τη γνώμη της στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή ως προς τη συμβατότητα με το άρθρο 43 και είτε με το άρθρο 52 παράγραφος 2 ή το άρθρο 53 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Κατά την κατάρτιση της γνώμης που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει τη γνώμη του ACER σχετικά με την απόφαση της ρυθμιστικής αρχής. Εν τοιαύτη περιπτώσει, η δίμηνη προθεσμία που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο παρατείνεται κατά δύο περαιτέρω μήνες.

Σε περίπτωση μη γνωμοδότησης από την Επιτροπή εντός της προθεσμίας που ορίζεται στο πρώτο και δεύτερο εδάφιο, θεωρείται ότι η Επιτροπή δεν έχει αντιρρήσεις κατά της απόφασης της ρυθμιστικής αρχής.

Αφού λάβει τη γνώμη της Επιτροπής, η ρυθμιστική αρχή λαμβάνει εντός δύο μηνών την τελική της απόφαση όσον αφορά την πιστοποίηση του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής. Η απόφαση της ρυθμιστικής αρχής και η γνώμη της Επιτροπής δημοσιεύονται από κοινού.

Οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι ρυθμιστικές αρχές ή η Επιτροπή μπορούν να ζητούν από διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή επιχειρήσεις που ασκούν οποιαδήποτε από τις δραστηριότητες παραγωγής ή προμήθειας κάθε πληροφορία σχετική με την εκτέλεση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Οι ρυθμιστικές αρχές και η Επιτροπή τηρούν την εμπιστευτικότητα των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών.

Εφόσον η Επιτροπή έχει λάβει κοινοποίηση πιστοποίησης για διαχειριστή συστήματος μεταφοράς σύμφωνα με το άρθρο 43 παράγραφος 9 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, η Επιτροπή λαμβάνει απόφαση για την πιστοποίηση. Η ρυθμιστική αρχή συμμορφώνεται προς την απόφαση της Επιτροπής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

Άρθρο 52

Ευρωπαϊκός φορέας διαχειριστών συστημάτων διανομής

Οι διαχειριστές συστημάτων διανομής συνεργάζονται σε ενωσιακό επίπεδο μέσω του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ, προκειμένου να προάγουν την ολοκλήρωση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και να προωθούν τη βέλτιστη διαχείριση και τη συντονισμένη λειτουργία των συστημάτων διανομής και μεταφοράς. Οι διαχειριστές συστημάτων διανομής που επιθυμούν να συμμετάσχουν στον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ δικαιούνται να καθίστανται εγγεγραμμένα μέλη του φορέα.

Τα εγγεγραμμένα μέλη μπορούν να συμμετέχουν απευθείας στον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ ή να εκπροσωπούνται σε αυτόν από εθνική ένωση που ορίζεται από το κράτος μέλος ή από έναν ενωσιακό σύλλογο.

Ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ εκτελεί τα καθήκοντα και τις διαδικασίες που προβλέπονται σύμφωνα με το άρθρο 55. Ως ειδικός φορέας που εργάζεται για το κοινό ενωσιακό συμφέρον, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ δεν πρέπει να εκπροσωπεί ιδιαίτερα συμφέροντα ούτε να επιδιώκει να επηρεάσει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων.

Τα μέλη του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ υπόκεινται σε εγγραφή και καταβολή δίκαιου και αναλογικού τέλους συνδρομής που αντιστοιχεί στον αριθμό των πελατών που είναι συνδεδεμένοι με τον οικείο διαχειριστή συστημάτων διανομής.

Άρθρο 53

Ίδρυση του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ

Ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ αποτελείται από, τουλάχιστον, μια γενική συνέλευση, ένα διοικητικό συμβούλιο, μια ομάδα στρατηγικών συμβούλων, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων και ένα γενικό γραμματέα.

Έως τις 5 Ιουλίου 2020, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής υποβάλλουν στην Επιτροπή και στον ACER το σχέδιο καταστατικού σύμφωνα με το άρθρο 54, περιλαμβανομένου ενός κώδικα δεοντολογίας, κατάλογο των εγγεγραμμένων μελών, το προσχέδιο κανονισμού λειτουργίας, περιλαμβανομένου του κανονισμού λειτουργίας για τις διαβουλεύσεις με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και τους κανόνες χρηματοδότησης του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ που πρόκειται να ιδρυθεί.

Το προσχέδιο κανονισμού λειτουργίας του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ εξασφαλίζει την ισόρροπη εκπροσώπηση όλων των συμμετεχόντων διαχειριστών συστημάτων διανομής.

Εντός δύο μηνών από την παραλαβή του προσχεδίου καταστατικού, του καταλόγου των μελών και του προσχεδίου κανονισμού λειτουργίας, ο ACER γνωμοδοτεί στην Επιτροπή, αφού διαβουλευθεί με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως τους χρήστες του συστήματος διανομής.

Εντός τριών μηνών από τη λήψη της γνώμης του ACER, η Επιτροπή γνωμοδοτεί σχετικά με το προσχέδιο καταστατικού, τον κατάλογο των μελών και το προσχέδιο κανονισμού λειτουργίας, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη που εξέδωσε ο ACER όπως προβλέπεται στην παράγραφο 3.

Εντός τριών μηνών από την ημέρα παραλαβής της θετικής γνώμης της Επιτροπής οι διαχειριστές συστημάτων διανομής ιδρύουν τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ, εγκρίνουν και δημοσιεύουν το καταστατικό και τον κανονισμό λειτουργίας του.

Τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 υποβάλλονται στην Επιτροπή και στον ACER εφόσον έχουν υποστεί αλλαγές ή κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματός τους. Η Επιτροπή και ο ACER γνωμοδοτούν σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στις παραγράφους 2, 3 και 4.

Οι δαπάνες για τις δραστηριότητες του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ βαρύνουν τους διαχειριστές συστημάτων διανομής που είναι εγγεγραμμένα μέλη και συνυπολογίζονται στη διαμόρφωση των τιμών. Οι ρυθμιστικές αρχές εγκρίνουν μόνο δαπάνες που είναι εύλογες και αναλογικές.

Άρθρο 54

Βασικοί κανόνες και διαδικασίες σχετικά με τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ

Το καταστατικό του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ που εγκρίνεται σύμφωνα με το άρθρο 53 διαφυλάσσει τις ακόλουθες αρχές:

α)

η συμμετοχή στις εργασίες του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ περιορίζεται στα καταχωρισμένα μέλη, με δυνατότητα εξουσιοδότησης μεταξύ των μελών·

β)

οι στρατηγικές αποφάσεις σχετικά με τις δραστηριότητες του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ, καθώς και οι κατευθυντήριες γραμμές για το διοικητικό συμβούλιο, εγκρίνονται από τη γενική συνέλευση·

γ)

οι αποφάσεις της γενικής συνέλευσης λαμβάνονται σύμφωνα με τους ακόλουθους κανόνες:

κάθε μέλος διαθέτει αριθμό ψήφων ανάλογο προς τον αριθμό πελατών του·

ii)

ασκείται ποσοστό 65 % των ψήφων που χορηγούνται στα μέλη της γενικής συνέλευσης· και

iii)

η απόφαση εγκρίνεται με πλειοψηφία του 55 % των μελών της γενικής συνέλευσης·

δ)

η γενική συνέλευση δεν μπορεί να λάβει απόφαση, σύμφωνα με τους ακόλουθους κανόνες:

κάθε μέλος διαθέτει αριθμό ψήφων ανάλογο προς τον αριθμό πελατών του·

ii)

ασκείται ποσοστό 35 % των ψήφων που χορηγούνται στα μέλη της γενικής συνέλευσης· και

iii)

η απόφαση δεν εγκρίνεται από τουλάχιστον 25 % των μελών της γενικής συνέλευσης·

ε)

το διοικητικό συμβούλιο εκλέγεται από τη γενική συνέλευση για θητεία μέχρι τέσσερα έτη·

στ)

το διοικητικό συμβούλιο διορίζει τον πρόεδρο και τους τρεις αντιπροέδρους μεταξύ των μελών του·

ζ)

η συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς και των διαχειριστών συστημάτων διανομής σύμφωνα με τα άρθρα 56 και 57 καθοδηγείται από το διοικητικό συμβούλιο·

η)

οι αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου εγκρίνονται με απόλυτη πλειοψηφία·

θ)

βάσει πρότασης του διοικητικού συμβουλίου, ο γενικός γραμματέας διορίζεται από τη γενική συνέλευση μεταξύ των μελών της για θητεία τεσσάρων ετών, άπαξ ανανεώσιμη·

ι)

βάσει πρότασης του διοικητικού συμβουλίου, οι ομάδες εμπειρογνωμόνων διορίζονται από τη γενική συνέλευση και κάθε ομάδα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 30 μέλη, με δυνατότητα το ένα τρίτο αυτών να μην είναι μέλη του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ· επιπλέον, συγκροτείται μια ομάδα εμπειρογνωμόνων «των χωρών» και αποτελείται από έναν διαχειριστή συστήματος διανομής από κάθε κράτος μέλος.

Οι διαδικασίες που εγκρίνονται από τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ διαφυλάσσουν την ισότιμη και αναλογική μεταχείριση των μελών του και αντανακλούν την ποικίλη γεωγραφική και οικονομική δομή της σύνθεσής του. Ειδικότερα, οι διαδικασίες προβλέπουν ότι:

α)

το διοικητικό συμβούλιο απαρτίζεται από τον πρόεδρο του διοικητικού Συμβουλίου και από 27 εκπροσώπους μελών, εκ των οποίων:

εννέα είναι εκπρόσωποι μελών με περισσότερους από 1 εκατομμύριο χρήστες δικτύου·

ii)

εννέα είναι εκπρόσωποι μελών με περισσότερους από 100 000 και λιγότερους από 1 εκατομμύριο χρήστες δικτύου· και

iii)

εννέα είναι εκπρόσωποι μελών με λιγότερους από 100 000 χρήστες δικτύου·

β)

εκπρόσωποι υφιστάμενων ενώσεων ΔΣΔ μπορούν να συμμετέχουν ως παρατηρητές στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου·

γ)

το διοικητικό συμβούλιο δεν μπορεί να απαρτίζεται από περισσότερους από 3 εκπροσώπους μελών που εδρεύουν στο ίδιο κράτος μέλος ή που προέρχονται από τον ίδιο βιομηχανικό όμιλο·

δ)

κάθε κατηγορία που περιγράφεται στο στοιχείο α) διορίζει έναν αντιπρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου μεταξύ των εκπροσώπων των μελών του·

ε)

οι εκπρόσωποι των μελών που εδρεύουν σε ένα κράτος μέλος ή που προέρχονται από τον ίδιο βιομηχανικό όμιλο δεν μπορούν να αποτελούν την πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην ομάδα εμπειρογνωμόνων·

στ)

το διοικητικό συμβούλιο καθορίζει στρατηγική συμβουλευτική ομάδα που παρέχει τη γνώμη της στο διοικητικό συμβούλιο και στις ομάδες εμπειρογνωμόνων και αποτελείται από αντιπροσώπους των ευρωπαϊκών ενώσεων ΔΣΔ και εκπροσώπους όσων κρατών μελών δεν εκπροσωπούνται στο διοικητικό συμβούλιο.

Άρθρο 55

Καθήκοντα του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ

Τα καθήκοντα του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ είναι τα ακόλουθα:

α)

προαγωγή της λειτουργίας και του προγραμματισμού των δικτύων διανομής σε συντονισμό με τη λειτουργία και τον προγραμματισμό των δικτύων μεταφοράς·

β)

διευκόλυνση της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, διεσπαρμένης ηλεκτροπαραγωγής και άλλων πόρων που περιέχονται στο δίκτυο διανομής, όπως η αποθήκευση ενέργειας·

γ)

διευκόλυνση της ευελιξίας απόκρισης φορτίου και της πρόσβασης των χρηστών του δικτύου διανομής στις αγορές·

δ)

συμβολή στην ψηφιοποίηση των συστημάτων διανομής συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης έξυπνων δικτύων και έξυπνων συστημάτων μέτρησης·

ε)

στήριξη για την ανάπτυξη της διαχείρισης δεδομένων, της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας των δεδομένων σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και τις ρυθμιζόμενες οντότητες·

στ)

συμμετοχή στην ανάπτυξη κωδίκων δικτύου που έχουν σχέση με τη λειτουργία και τον προγραμματισμό των δικτύων διανομής και τη συντονισμένη λειτουργία των δικτύων μεταφοράς και διανομής, σύμφωνα με το άρθρο 59.

Επιπλέον, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ:

α)

συνεργάζεται με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας για την παρακολούθηση της εφαρμογής των κωδίκων δικτύου και των κατευθυντήριων γραμμών που εγκρίνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και έχουν σχέση με τη λειτουργία και τον προγραμματισμό των δικτύων διανομής και τη συντονισμένη λειτουργία των δικτύων μεταφοράς και διανομής·

β)

συνεργάζεται με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και εγκρίνει βέλτιστες πρακτικές για τη συντονισμένη λειτουργία και τον προγραμματισμό των δικτύων μεταφοράς και διανομής, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων όπως η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ διαχειριστών και ο συντονισμός των κατανεμημένων ενεργειακών πόρων·

γ)

εργάζεται για τον εντοπισμό βέλτιστων πρακτικών στους τομείς που προσδιορίζονται στην παράγραφο 1 και για την εισαγωγή βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης στο δίκτυο διανομής·

δ)

εγκρίνει ετήσιο πρόγραμμα εργασιών και ετήσια έκθεση·

ε)

λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού και διασφαλίζει την ουδετερότητα.

Άρθρο 56

Διαβουλεύσεις κατά τη διαδικασία εκπόνησης κωδίκων δικτύου

Κατά τη συμμετοχή στην εκπόνηση νέων κωδίκων δικτύου σύμφωνα με το άρθρο 59, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ διαβουλεύεται εκτενώς, εγκαίρως και με τρόπο ανοικτό και διαφανή, με όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως δε με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν αυτά τα ενδιαφερόμενα μέρη, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας για τη διαβούλευση που αναφέρεται στο άρθρο 53. Στη διαβούλευση συμμετέχουν και οι ρυθμιστικές αρχές και άλλες εθνικές αρχές, οι επιχειρήσεις προμήθειας και παραγωγής, οι χρήστες του συστήματος συμπεριλαμβανομένων των πελατών, οι τεχνικοί οργανισμοί και οι πλατφόρμες ενδιαφερομένων. Η διαβούλευση αποσκοπεί στην καταγραφή των απόψεων και των προτάσεων όλων των συμμετεχόντων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ λαμβάνει υπόψη τις απόψεις που κατατέθηκαν κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων. Πριν από την έγκριση προτάσεων για κώδικες δικτύων που προβλέπονται στο άρθρο 59, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ αναφέρει τις παρατηρήσεις που έλαβε κατά τη διαβούλευση και τον τρόπο με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη. Αιτιολογεί τις περιπτώσεις όπου οι παρατηρήσεις δεν ελήφθησαν υπόψη.

Άρθρο 57

Συνεργασία μεταξύ διαχειριστών συστημάτων διανομής και διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς

Οι διαχειριστές συστημάτων διανομής και οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συνεργάζονται μεταξύ τους κατά τον προγραμματισμό και τη λειτουργία των δικτύων τους. Ειδικότερα, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής και οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ανταλλάσσουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τις επιδόσεις των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής και την απόκριση ζήτησης, την καθημερινή λειτουργία των δικτύων τους και τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό των επενδύσεων στο δίκτυο, με σκοπό να διασφαλίζεται η οικονομικά αποδοτική, ασφαλής και αξιόπιστη ανάπτυξη και λειτουργία των δικτύων τους.

Οι διαχειριστές συστημάτων διανομής και οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συνεργάζονται μεταξύ τους προκειμένου να επιτευχθεί συντονισμένη πρόσβαση σε πόρους όπως η αποκεντρωμένη ηλεκτροπαραγωγή, η αποθήκευση ενέργειας ή η απόκριση ζήτησης, που μπορούν να στηρίξουν συγκεκριμένες ανάγκες τόσο των διαχειριστών συστημάτων διανομής όσο και των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII

ΚΩΔΙΚΕΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Άρθρο 58

Έκδοση κωδίκων δικτύου και κατευθυντήριων γραμμών

Η Επιτροπή μπορεί, με την επιφύλαξη των εξουσιοδοτήσεων που προβλέπονται στα άρθρα 59, 60 και 61, να εκδίδει εκτελεστικές ή κατ' εξουσιοδότηση πράξεις. Αυτές οι πράξεις είναι δυνατόν να εκδίδονται είτε ως κώδικες δικτύου με βάση κείμενο προτάσεων που έχουν εκπονηθεί από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή, εφόσον έτσι προβλέπεται στον κατάλογο προτεραιοτήτων σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 3, από τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ, κατά περίπτωση σε συνεργασία με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, και τον ACER σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 59 είτε ως κατευθυντήριες γραμμές σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 61.

Όσον αφορά τους κώδικες δικτύου και τις κατευθυντήριες γραμμές

α)

διασφαλίζεται ότι παρέχεται ο ελάχιστος βαθμός εναρμόνισης που απαιτείται για την εκπλήρωση των στόχων του παρόντος κανονισμού·

β)

λαμβάνονται υπόψη, ανάλογα με την περίπτωση, οι περιφερειακές ιδιαιτερότητες·

γ)

δεν υπερβαίνονται τα αναγκαία για τον σκοπό του στοιχείου α), και

δ)

δεν θίγεται το δικαίωμα των κρατών μελών να θεσπίζουν εθνικούς κώδικες δικτύων που δεν επηρεάζουν το διαζωνικό εμπόριο.

Άρθρο 59

Καθορισμός κωδίκων δικτύου

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις προκειμένου να εξασφαλισθούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού με τον καθορισμό κωδίκων δικτύου στους εξής τομείς:

α)

κανόνες ασφαλείας και αξιοπιστίας δικτύου καθώς και κανόνες για τεχνική ικανότητα μεταφοράς ισχύος εφεδρείας για τη λειτουργική ασφάλεια του δικτύου, καθώς και κανόνες διαλειτουργικότητας κατ' εφαρμογή των άρθρων 34 έως 47 και του άρθρου 57 του παρόντος κανονισμού και του άρθρου 40 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, συμπεριλαμβανομένων κανόνων περί των καταστάσεων συστήματος, των διορθωτικών μέτρων και των ορίων ασφάλειας της λειτουργίας, του ελέγχου τάσης και της διαχείρισης αέργου ισχύος, της διαχείρισης του ρεύματος βραχυκύκλωσης, της διαχείρισης της ροής ισχύος, της ανάλυσης και του χειρισμού απρόβλεπτων συμβάντων, του εξοπλισμού και των προγραμμάτων προστασίας, της ανταλλαγής δεδομένων, της συμμόρφωσης, της κατάρτισης, του λειτουργικού σχεδιασμού και της ανάλυσης ασφαλείας, του συντονισμού της περιφερειακής λειτουργικής ασφάλειας, του συντονισμού διακοπών, των σχεδίων διαθεσιμότητας σημαντικών παγίων στοιχείων, της ανάλυσης επάρκειας, των επικουρικών υπηρεσιών, του προγραμματισμού, και του περιβάλλοντος δεδομένων του λειτουργικού σχεδιασμού·

β)

κανόνες για την κατανομή δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης, κατ' εφαρμογή του άρθρου 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 και των άρθρων 7 έως 10, των άρθρων 13 έως 17 και των άρθρων 35 έως 37 του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων κανόνων περί της μεθοδολογίας και των διαδικασιών υπολογισμού δυναμικότητας επόμενης ημέρας, των ενδοημερησίων συναλλαγών και μελλοντικής κατανομής, των μοντέλων δικτύου, της διαμόρφωσης ζώνης προσφοράς, της ανακατανομής και αντίρροπης συναλλαγής, των αλγόριθμων συναλλαγών, της ενιαίας σύζευξης επόμενης ημέρας και της ενιαίας ενδοημερήσιας σύζευξης, της παγίωσης της κατανεμημένης διαζωνικής δυναμικότητας, της διανομής των εσόδων συμφόρησης, της αντιστάθμισης κινδύνων διαζωνικής μεταφοράς, των διαδικασιών υποβολής προσφορών, και του κόστους διαχείρισης της κατανομής δυναμικότητας και διαχείρισης της συμφόρησης·

γ)

κανόνες κατ' εφαρμογή των άρθρων 5, 6 και 17 για την εμπορία σχετικά με την τεχνική και λειτουργική παροχή υπηρεσιών πρόσβασης στο δίκτυο και την εξισορρόπηση συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για την ισχύ εφεδρείας των δικτύων, συμπεριλαμβανομένων των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων, των πλατφορμών για την ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης, των χρονικών ορίων υποβολής προσφορών, των απαιτήσεων για τυποποιημένα και ιδιότυπα προϊόντα εξισορρόπησης, της προμήθειας των υπηρεσιών εξισορρόπησης, της κατανομής της διαζωνικής δυναμικότητας για την ανταλλαγή υπηρεσιών εξισορρόπησης ή την κοινή χρήση εφεδρειών, της εκκαθάρισης της εξισορρόπησης ενέργειας, της εκκαθάρισης των ανταλλαγών ενέργειας μεταξύ διαχειριστών συστημάτων, της εκκαθάρισης αποκλίσεων και της εκκαθάρισης ισχύος εξισορρόπησης, του ελέγχου συχνότητας φορτίου, των παραμέτρων καθορισμού ποιότητας συχνότητας και των παραμέτρων-στόχων ποιότητας συχνότητας, των εφεδρειών διατήρησης συχνότητας, των εφεδρειών αποκατάστασης συχνότητας, των εφεδρειών αντικατάστασης, της ανταλλαγής και καταμερισμού των εφεδρειών, της διαδικασίας διασυνοριακής ενεργοποίησης εφεδρειών, των διαδικασιών ελέγχου του χρόνου και της διαφάνειας των πληροφοριών·

δ)

κανόνες κατ' εφαρμογή των άρθρων 36, 40 και 54 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, σχετικά με την χωρίς διακρίσεις, διαφανή παροχή επικουρικών υπηρεσιών μη σχετικών με τη συχνότητα, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για τον έλεγχο της τάσης σταθερής κατάστασης, την αδράνεια, την ταχεία έγχυση αέργου ρεύματος, την αδράνεια για σταθερότητα δικτύου, το ρεύμα βραχυκυκλώσεως, την ικανότητα επανεκκίνησης από ολική διακοπή και την ικανότητα νησιδοποίησης·

ε)

κανόνες, κατ' εφαρμογή του άρθρου 57 του παρόντος κανονισμού και των άρθρων 17, 31, 32, 36, 40 και 54 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 σχετικά με την απόκριση ζήτησης, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για τη συγκέντρωση, την αποθήκευση ενέργειας και κανόνες περικοπής της ζήτησης.

Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 67 παράγραφος 2.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 68 προς συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού σχετικά με τον καθορισμό κωδίκων δικτύου στα εξής πεδία:

α)

κανόνες σύνδεσης με το δίκτυο, συμπεριλαμβανομένων κανόνων περί της σύνδεσης των εγκαταστάσεων ζήτησης που συνδέονται με σύστημα μεταφοράς, των εγκαταστάσεων διανομής και συστημάτων διανομής που συνδέονται με σύστημα μεταφοράς, της σύνδεσης των μονάδων ζήτησης που χρησιμοποιούνται για την παροχή απόκρισης ζήτησης, των απαιτήσεων για τη σύνδεση ηλεκτροπαραγωγών με το δίκτυο, των απαιτήσεων για τη σύνδεση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης με το δίκτυο, των απαιτήσεων για συνδεόμενες σε συνεχές ρεύμα μονάδες πάρκων ισχύος και των απομακρυσμένων σταθμών μετατροπής HVDC συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης, και των λειτουργικών διαδικασιών κοινοποίησης για τη σύνδεση με το δίκτυο·

β)

κανόνες για ανταλλαγή δεδομένων, εκκαθάριση και διαφάνεια, συμπεριλαμβανομένων κανόνων περί της ισχύος μεταφοράς για σχετικούς χρονικούς ορίζοντες, των εκτιμήσεων και πραγματικών τιμών κατανομής και χρήσης της μεταφερόμενης ισχύος, πρόβλεψη και πραγματική ζήτηση εγκαταστάσεων και συγκέντρωση αυτών συμπεριλαμβανομένης της μη διαθεσιμότητας εγκαταστάσεων, πρόβλεψη και πραγματική παραγωγή των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και συγκέντρωση αυτών συμπεριλαμβανομένης της μη διαθεσιμότητας μονάδων, διαθεσιμότητα και χρήση δικτύων, μέτρα διαχείρισης της συμφόρησης και δεδομένα αγοράς εξισορρόπησης. Οι κανόνες θα πρέπει να περιλαμβάνουν τους τρόπους δημοσιοποίησης των πληροφοριών, το χρονοδιάγραμμα της δημοσιοποίησης, τους φορείς που είναι υπεύθυνοι για τον χειρισμό·

γ)

κανόνες για την πρόσβαση τρίτων·

δ)

λειτουργικές διαδικασίες εκτάκτων καταστάσεων και αποκατάστασης για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, μεταξύ άλλων σχέδια άμυνας συστήματος, σχέδια αποκατάστασης, αλληλεπιδράσεις των αγορών, ανταλλαγή πληροφοριών και επικοινωνία, εργαλεία και εγκαταστάσεις·

ε)

ειδικοί τομεακοί κανόνες για τις πτυχές της κυβερνοασφάλειας στις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για τις κοινές ελάχιστες απαιτήσεις, τον προγραμματισμό, την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και τη διαχείριση κρίσεων·

Η Επιτροπή, αφού διαβουλευθεί με τον ACER, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ και τους λοιπούς ενδιαφερομένους, καταρτίζει κατάλογο προτεραιοτήτων ανά τριετία, στον οποίο προσδιορίζονται οι τομείς που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2, προς συμπερίληψη στη διαμόρφωση κωδίκων δικτύου.

Εάν το αντικείμενο του κώδικα δικτύου σχετίζεται άμεσα με τη λειτουργία του συστήματος διανομής και όχι κατά κύριο λόγο με το σύστημα μεταφοράς, η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ σε συνεργασία με τον ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, να συγκαλέσει συντακτική επιτροπή και να υποβάλει πρόταση για κώδικα δικτύου στον ACER.

Η Επιτροπή καλεί τον ACER να της υποβάλει, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει το εξάμηνο από τη λήψη του αιτήματος της Επιτροπής, μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές-πλαίσιο με σαφείς και αντικειμενικές αρχές για την εκπόνηση κάθε κώδικα δικτύου που αφορά τους τομείς του καταλόγου προτεραιοτήτων (εφεξής «κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο»). Το αίτημα της Επιτροπής είναι δυνατό να περιλαμβάνει προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να καλύπτει η κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο. Κάθε κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο συμβάλλει στην ενοποίηση της αγοράς, στην αποφυγή διακρίσεων, στον ουσιαστικό ανταγωνισμό και στην αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς. Κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος του ACER η Επιτροπή μπορεί να παρατείνει την περίοδο υποβολής των κατευθυντήριων γραμμών.

Η Επιτροπή διαβουλεύεται επισήμως με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ και με άλλους ενδιαφερομένους σχετικά με την κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο, επί δύο τουλάχιστον μήνες, κατά ανοικτό και διαφανή τρόπο.

Ο ACER υποβάλλει μη δεσμευτική κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο στην Επιτροπή, εφόσον του ζητηθεί δυνάμει της παραγράφου 4.

Εάν η Επιτροπή κρίνει ότι η κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο δεν συμβάλλει στην ενοποίηση της αγοράς, στην αποφυγή διακρίσεων, τον ουσιαστικό ανταγωνισμό και την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς, μπορεί να ζητήσει από τον ACER να αναθεωρήσει την κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο εντός εύλογης προθεσμίας και να την επανυποβάλει στην Επιτροπή.

Εάν ο ACER δεν υποβάλει ή δεν επανυποβάλει κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο εντός της περιόδου που έχει θέσει η Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 4 ή 7, η Επιτροπή καταρτίζει τη συγκεκριμένη κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο.

Η Επιτροπή καλεί το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή, εφόσον έτσι προβλέπεται στον κατάλογο προτεραιοτήτων σύμφωνα με την παράγραφο 3, τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ σε συνεργασία με τον ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας να υποβάλει στον ACER πρόταση κώδικα δικτύου σύμφωνου με τη σχετική κατευθυντήρια γραμμή-πλαίσιο εντός εύλογου χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες από τη λήψη του αιτήματος της Επιτροπής.

10.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή, εφόσον έτσι αποφασίζεται στον κατάλογο προτεραιοτήτων που αναφέρεται στην παράγραφο 3, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ σε συνεργασία με τον ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας συγκαλεί συντακτική επιτροπή για να τον υποστηρίζει στη διαδικασία εκπόνησης κωδίκων δικτύου. Η συντακτική επιτροπή απαρτίζεται από εκπροσώπους του ACER, του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, κατά περίπτωση του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ και των NEMOs, και περιορισμένου αριθμού των κύριων επηρεαζόμενων ενδιαφερόμενων μερών. Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή, όταν έτσι προβλέπεται στον κατάλογο προτεραιοτήτων σύμφωνα με την παράγραφο 3, ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ, σε συνεργασία με το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, εκπονεί προτάσεις κωδίκων δικτύου στους τομείς που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2, όταν αυτό του ζητείται από την Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 9.

11.

Ο ACER αναθεωρεί τον προτεινόμενο κώδικα δικτύου για να διασφαλίσει ότι ο υπό έγκριση κώδικας δικτύου είναι σύμφωνος με τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές-πλαίσιο και συμβάλλει στην ενοποίηση της αγοράς, την αποφυγή διακρίσεων, τον ουσιαστικό ανταγωνισμό και την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς, και υποβάλλει τον αναθεωρημένο κώδικα δικτύου στην Επιτροπή εντός έξι μηνών από την παραλαβή της πρότασης. Για την πρόταση που υποβάλλεται στην Επιτροπή, ο ACER λαμβάνει υπόψη τις απόψεις που κατατέθηκαν από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη κατά την κατάρτιση της πρότασης υπό την καθοδήγηση του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ και διεξάγει επίσημη διαβούλευση με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά το έγγραφο που πρόκειται να υποβληθεί στην Επιτροπή.

12.

Όταν το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ δεν έχουν εκπονήσει κώδικα δικτύου εντός της προθεσμίας που έχει θέσει η Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 9, η Επιτροπή μπορεί να καλεί τον ACER να εκπονήσει σχέδιο κώδικα δικτύου βάσει της σχετικής κατευθυντήριας γραμμής-πλαίσιο. Ο ACER μπορεί να αρχίσει περαιτέρω διαβούλευση κατά την εκπόνηση σχεδίου κώδικα δικτύου σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο. Ο ACER υποβάλλει το προσχέδιο κώδικα δικτύου το οποίο έχει εκπονήσει σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο στην Επιτροπή και μπορεί να εισηγηθεί την έγκρισή του.

13.

Η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει, με δική της πρωτοβουλία, σε περίπτωση που το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας ή ο φορέας ΔΣΔ της ΕΕ δεν έχουν αναπτύξει κώδικα δικτύου ή ο ACER δεν έχει εκπονήσει προσχέδιο κώδικα δικτύου όπως αναφέρεται στην παράγραφο 12, ή κατόπιν πρότασης του ACER σύμφωνα με την παράγραφο 11, έναν ή περισσότερους κώδικες δικτύου στους τομείς που απαριθμούνται στις παραγράφους 1 και 2.

14.

Όταν η Επιτροπή προτείνει την έγκριση κώδικα δικτύου με δική της πρωτοβουλία, η Επιτροπή διαβουλεύεται με τον ACER, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και όλους τους σχετικούς ενδιαφερομένους ως προς το προσχέδιο κώδικα δικτύου επί διάστημα δύο τουλάχιστον μηνών.

15.

Το παρόν άρθρο δεν θίγει το δικαίωμα της Επιτροπής να εκδίδει και να τροποποιεί τις κατευθυντήριες γραμμές που αναφέρονται στο άρθρο 61. Δεν θίγει επίσης τη δυνατότητα του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας να εκπονεί μη δεσμευτικές οδηγίες στους τομείς που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2, εφόσον αυτές δεν αφορούν τομείς που καλύπτονται από αίτημα που απευθύνει στον ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας η Επιτροπή. Ο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας υποβάλλονται κάθε τέτοια οδηγία στον ACER προς γνωμοδότηση, την οποία λαμβάνει δεόντως υπόψη.

Άρθρο 60

Τροποποίηση των κωδίκων δικτύου

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να τροποποιεί κώδικες δικτύου εντός των περιοχών που απαριθμούνται στο άρθρο 59 παράγραφοι 1 και 2 σύμφωνα με τη σχετική διαδικασία του εν λόγω άρθρου. Είναι επίσης δυνατό να προτείνονται από τον ACER τροποποιήσεις των κωδίκων δικτύου σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου.

Πρόσωπα που ενδέχεται να ενδιαφέρονται για οποιονδήποτε κώδικα δικτύου που εγκρίνεται βάσει του άρθρου 59, περιλαμβανομένων και του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, του φορέα ΔΣΔ της ΕΕ, των ρυθμιστικών αρχών διανομής, των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, των διαχειριστών συστημάτων διανομής, των χρηστών του δικτύου και των καταναλωτών, δύνανται να προτείνουν στον ACER προσχέδια τροποποιήσεων του εν λόγω κώδικα. Επίσης, ο ACER με δική του πρωτοβουλία μπορεί να προτείνει τροποποιήσεις.

Ο ACER μπορεί να υποβάλει αιτιολογημένες προτάσεις τροποποιήσεων στην Επιτροπή, εξηγώντας πώς αυτές συμβιβάζονται με τους στόχους των κωδίκων δικτύων που παρατίθενται στο άρθρο 59 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού. Όταν κρίνει μια πρόταση τροποποίησης παραδεκτή, καθώς και όταν προτείνει τροποποιήσεις με δική του πρωτοβουλία, ο ACER διαβουλεύεται με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/942.

Άρθρο 61

Κατευθυντήριες γραμμές

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές στους τομείς που απαριθμούνται στο παρόν άρθρο.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές στους τομείς όπου οι εν λόγω πράξεις θα μπορούσαν επίσης να εκπονηθούν δυνάμει της διαδικασίας του κώδικα δικτύου που προβλέπεται στο άρθρο 59 παράγραφοι 1 και 2. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές εκδίδονται με τη μορφή κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ή εκτελεστικών πράξεων, ανάλογα με τη σχετική εξουσιοδότηση που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 68 για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με τη θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών για τον μηχανισμό αντιστάθμισης διαχειριστών συστημάτων διαμεταφοράς. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν, σύμφωνα με τις αρχές των άρθρων 18 και 49:

α)

λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδικασία καθορισμού των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς που οφείλουν να καταβάλλουν αποζημιώσεις για διασυνοριακές ροές, συμπεριλαμβανομένου του επιμερισμού τους μεταξύ των διαχειριστών εθνικών συστημάτων μεταφοράς από τα οποία πηγάζουν οι διασυνοριακές ροές και των συστημάτων όπου οι ροές αυτές καταλήγουν, σύμφωνα με το άρθρο 49 παράγραφος 2·

β)

λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθητέα διαδικασία πληρωμής καθώς και τον καθορισμό του πρώτου διαστήματος για το οποίο καταβάλλεται αποζημίωση, σύμφωνα με το άρθρο 49 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο·

γ)

λεπτομέρειες των μεθόδων καθορισμού των διαμεταφερόμενων διασυνοριακών ροών για τις οποίες καταβάλλεται αποζημίωση δυνάμει του άρθρου 49, από άποψη τόσο της ποσότητας όσο και του τύπου των ροών, και καθορισμού του μεγέθους των εν λόγω ροών οι οποίες λογίζεται ότι πηγάζουν ή καταλήγουν στα εθνικά συστήματα μεταφοράς των επιμέρους κρατών μελών, σύμφωνα με το άρθρο 49 παράγραφος 5·

δ)

λεπτομέρειες της μεθοδολογίας καθορισμού του κόστους και του κέρδους που προκύπτει λόγω της διαμετακόμισης διασυνοριακών ροών, σύμφωνα με το άρθρο 49 παράγραφος 6·

ε)

λεπτομέρειες της μεταχείρισης των ροών ηλεκτρικής ενέργειας που πηγάζουν από ή καταλήγουν σε χώρες εκτός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, στο πλαίσιο του μηχανισμού αντιστάθμισης διαχειριστών συστημάτων διαμετακόμισης· και

στ)

διευθετήσεις για τη συμμετοχή των εθνικών συστημάτων που είναι διασυνδεδεμένα με γραμμές συνεχούς ρεύματος, σύμφωνα με το άρθρο 49.

Κατά περίπτωση, η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει εκτελεστικές πράξεις με τις οποίες καθορίζονται κατευθυντήριες γραμμές που παρέχουν τον ελάχιστο βαθμό εναρμόνισης που απαιτείται για την εκπλήρωση των στόχων του παρόντος κανονισμού. Με τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές είναι δυνατό να καθορίζονται επίσης:

α)

λεπτομέρειες σχετικά με τους κανόνες για την εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας κατ' εφαρμογή του άρθρου 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 και των άρθρων 5 έως 10, 13 έως 17, 35, 36 και 37 του παρόντος κανονισμού·

β)

λεπτομέρειες σχετικά με τους κανόνες παροχής επενδυτικών κινήτρων για τη δυναμικότητα των γραμμών διασύνδεσης, συμπεριλαμβανομένων των σημάτων γεωγραφικής διαφοροποίησης κατ' εφαρμογή του άρθρου 19·

Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 67 παράγραφος 2.

Η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει εκτελεστικές πράξεις με τις οποίες καθορίζονται κατευθυντήριες γραμμές για το συντονισμό της λειτουργίας μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδο Ένωσης. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές είναι συνεπείς και βασίζονται στους κώδικες δικτύου που αναφέρονται στο άρθρο 59 και βασίζονται στις εγκριθείσες προδιαγραφές που αναφέρονται στο άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο θ). Κατά την έγκριση των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές απαιτήσεις της λειτουργίας κάθε χώρας και περιφέρειας.

Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εγκρίνονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 67 παράγραφος 2.

Κατά την έκδοση ή την τροποποίηση των κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή διαβουλεύεται με τον ACER, το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας, τον φορέα ΔΣΔ της ΕΕ και, κατά περίπτωση, άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Άρθρο 62

Δικαίωμα των κρατών μελών να προβλέπουν λεπτομερέστερα μέτρα

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει το δικαίωμα των κρατών μελών να διατηρούν σε ισχύ ή να θεσπίζουν μέτρα τα οποία περιέχουν διατάξεις λεπτομερέστερες από εκείνες που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό, στις κατευθυντήριες γραμμές που αναφέρονται στο άρθρο 61 ή στους κώδικες δικτύου που αναφέρονται στο άρθρο 59, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω μέτρα είναι συμβατά με το δίκαιο της Ένωσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 63

Νέες γραμμές διασύνδεσης

Οι νέες γραμμές διασύνδεσης συνεχούς ρεύματος είναι δυνατόν, κατόπιν σχετικού αιτήματος, να απαλλάσσονται, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, από τις διατάξεις του άρθρου 19 παράγραφοι 2 και 3 του παρόντος κανονισμού και των άρθρων 6 και 43, του άρθρου 59 παράγραφος 7 και του άρθρου 60 παράγραφος 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

η επένδυση αυξάνει τον ανταγωνισμό στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας·

β)

ο βαθμός κινδύνου μιας επένδυσης είναι τέτοιος που η επένδυση να μπορεί γίνει μόνο εφόσον χορηγηθεί απαλλαγή·

γ)

η γραμμή διασύνδεσης αποτελεί ιδιοκτησία φυσικού ή νομικού προσώπου διαφορετικού, τουλάχιστον ως προς τη νομική του μορφή, από τους διαχειριστές συστημάτων στα συστήματα των οποίων θα δημιουργηθεί η γραμμή διασύνδεσης·

δ)

στους χρήστες της εν λόγω γραμμής διασύνδεσης επιβάλλονται τέλη·

ε)

μετά το μερικό άνοιγμα της αγοράς που αναφέρεται στο άρθρο 19 της οδηγίας 96/92/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 9 ) να μην έχει ανακτηθεί κανένα ποσοστό του κεφαλαίου ή του λειτουργικού κόστους της γραμμής διασύνδεσης από οποιαδήποτε συνιστώσα των τελών που καταβάλλονται για τη χρήση των συστημάτων μεταφοράς ή διανομής τα οποία συνδέονται από τη γραμμή διασύνδεσης· και

στ)

η απαλλαγή δεν θα απέβαινε εις βάρος του ανταγωνισμού ή της ουσιαστικής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή της αποτελεσματικής λειτουργίας του ελεγχόμενου συστήματος με το οποίο συνδέεται η γραμμή διασύνδεσης.

Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται επίσης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σε γραμμές διασύνδεσης εναλλασσόμενου ρεύματος, υπό τον όρο να είναι το κόστος και οι κίνδυνοι της συγκεκριμένης επένδυσης ιδιαίτερα υψηλά σε σύγκριση με το κόστος και τους κινδύνους που διαπιστώνονται συνήθως κατά τη διασύνδεση δύο γειτονικών εθνικών συστημάτων μεταφοράς με γραμμή διασύνδεσης εναλλασσόμενου ρεύματος.

Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται και για τις σημαντικές αυξήσεις δυναμικότητας σε υφιστάμενες γραμμές διασύνδεσης.

Η απόφαση που εγκρίνει απαλλαγή όπως αναφέρεται στις παραγράφους 1, 2 και 3 λαμβάνεται, κατά περίπτωση, από τις ρυθμιστικές αρχές των ενδιαφερόμενων κρατών μελών. Μια απαλλαγή μπορεί να καλύπτει το σύνολο ή μέρος της δυναμικότητας της νέας γραμμής διασύνδεσης ή της υφιστάμενης γραμμής διασύνδεσης με σημαντικά αυξημένη δυναμικότητα.

Εντός δύο μηνών από την παραλαβή της αίτησης απαλλαγής από την τελευταία από τις ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές, ο ACER μπορεί να υποβάλει γνωμοδότηση στις εν λόγω ρυθμιστικές αρχές. Οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να βασίσουν την απόφασή τους στην εν λόγω γνωμοδότηση.

Όταν οι ρυθμιστικές αρχές λαμβάνουν απόφαση απαλλαγής, λαμβάνουν υπόψη, κατά περίπτωση, την ανάγκη να επιβληθούν όροι όσον αφορά τη διάρκεια της απαλλαγής και την άνευ διακρίσεων πρόσβαση στη γραμμή διασύνδεσης. Όταν λαμβάνεται απόφαση για τους όρους αυτούς, οι ρυθμιστικές αρχές λαμβάνουν ιδίως υπόψη την προς δημιουργία πρόσθετης δυναμικότητας ή τη μεταβολή της υφιστάμενης δυναμικότητας, τον χρονικό ορίζοντα του έργου και τις εθνικές συνθήκες.

Πριν από τη χορήγηση απαλλαγής οι ρυθμιστικές αρχές του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους αποφασίζουν τους κανόνες και τους μηχανισμούς για τη διαχείριση και την κατανομή της δυναμικότητας. Οι εν λόγω κανόνες διαχείρισης της συμφόρησης περιλαμβάνουν την υποχρέωση προσφοράς της αχρησιμοποίητης ισχύος στην αγορά, οι δε χρήστες της εγκατάστασης δικαιούνται να διαθέτουν τη συμβατική τους ισχύ στη δευτερογενή αγορά. Κατά την αξιολόγηση των κριτηρίων που αναφέρονται στα στοιχεία α), β) και στ) της παραγράφου 1, λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα της διαδικασίας κατανομής της δυναμικότητας.

Όταν όλες οι ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές έχουν καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με την απόφαση απαλλαγής εντός έξι μηνών από τη λήψη του αιτήματος, ενημερώνουν τον ACER για την απόφαση αυτή.

Η απόφαση απαλλαγής, συμπεριλαμβανομένων τυχόν όρων που αναφέρονται στο τρίτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, αιτιολογείται δεόντως και δημοσιεύεται.

Η απόφαση που αναφέρεται στην παράγραφο 4 λαμβάνεται από τον ACER:

α)

όταν οι ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία εντός έξι μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η τελευταία από τις εν λόγω ρυθμιστικές αρχές έλαβε την αίτηση απαλλαγής· ή

β)

κατόπιν κοινού αιτήματος των ενδιαφερόμενων ρυθμιστικών αρχών.

Πριν λάβει τέτοια απόφαση, ο ACER διαβουλεύεται με τις ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές και τους αιτούντες.

Ανεξάρτητα από τις παραγράφους 4 και 5, τα κράτη μέλη μπορούν να ορίζουν ότι η ρυθμιστική αρχή ή ο ACER, ανάλογα με την περίπτωση, υποβάλλουν, προκειμένου να ληφθεί επίσημη απόφαση, στον αρμόδιο φορέα του κράτους μέλους τη γνώμη τους για την αίτηση απαλλαγής. Η γνώμη αυτή δημοσιεύεται μαζί με την απόφαση.

Αντίγραφο κάθε αίτησης απαλλαγής διαβιβάζεται μόλις παραληφθεί από τις ρυθμιστικές αρχές χωρίς καθυστέρηση στην Επιτροπή και τον ACER, προς ενημέρωση. Οι ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές ή ο ACER («κοινοποιούντες φορείς») κοινοποιούν αμελλητί στην Επιτροπή την απόφαση μαζί με όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν την απόφαση. Οι πληροφορίες μπορούν να υποβληθούν στην Επιτροπή σε ομαδοποιημένη μορφή ώστε να μπορεί η Επιτροπή να καταλήξει σε τεκμηριωμένη απόφαση. Ειδικότερα, οι πληροφορίες περιέχουν:

α)

τους λεπτομερείς λόγους βάσει των οποίων χορηγήθηκε ή απορρίφθηκε η απαλλαγή, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών πληροφοριών που δικαιολογούν την ανάγκη απαλλαγής·

β)

τη διεξαχθείσα ανάλυση για τον αντίκτυπο που θα έχει η χορήγηση της απαλλαγής στον ανταγωνισμό και στην ουσιαστική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας·

γ)

αιτιολόγηση για το χρονικό διάστημα και το μερίδιο της συνολικής δυναμικότητας της εν λόγω γραμμής διασύνδεσης για τα οποία χορηγείται η εξαίρεση· και

δ)

το αποτέλεσμα της διαβούλευσης με τις ενδιαφερόμενες ρυθμιστικές αρχές.

Εντός 50 εργάσιμων ημερών από την επομένη της παραλαβής της κοινοποίησης βάσει της παραγράφου 7, η Επιτροπή μπορεί να λάβει απόφαση με την οποία ζητεί από τους κοινοποιούντες φορείς να τροποποιήσουν ή να ανακαλέσουν την απόφαση χορήγησης απαλλαγής. Εάν η Επιτροπή ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες, η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παραταθεί κατά 50 επιπλέον εργάσιμες ημέρες. Η πρόσθετη αυτή προθεσμία αρχίζει την επομένη της ημέρας κατά την οποία παραλαμβάνονται οι πλήρεις πληροφορίες. Η αρχική προθεσμία είναι επίσης δυνατόν να παρατείνεται με τη συναίνεση της Επιτροπής και των κοινοποιούντων φορέων.

Εάν οι ζητούμενες πληροφορίες δεν διαβιβασθούν εντός της προθεσμίας που τάχθηκε στο αίτημα πρόσθετων πληροφοριών της Επιτροπής, η κοινοποίηση θεωρείται ότι ανακλήθηκε, εκτός εάν, πριν από τη λήξη της προθεσμίας αυτής, η προθεσμία παραταθεί με τη συναίνεση της Επιτροπής και των κοινοποιούντων φορέων ή εάν οι κοινοποιούντες φορείς, με δεόντως αιτιολογημένη δήλωση, έχουν πληροφορήσει την Επιτροπή ότι θεωρούν την κοινοποίηση πλήρη.

Οι κοινοποιούντες φορείς συμμορφώνονται προς την απόφαση της Επιτροπής να τροποποιήσει ή να ανακαλέσει την απόφαση απαλλαγής εντός ενός μηνός από την παραλαβή της και ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά.

Η Επιτροπή διαφυλάσσει την εμπιστευτικότητα των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών.

Η απόφαση απαλλαγής που έχει εγκριθεί από την Επιτροπή παύει να ισχύει δύο έτη από την ημερομηνία έκδοσής της, εάν μέχρι τότε δεν έχει αρχίσει η κατασκευή της γραμμής διασύνδεσης, και πέντε έτη μετά την ημερομηνία έκδοσής της, εάν μέχρι τότε η γραμμή διασύνδεσης δεν έχει τεθεί σε λειτουργία, εκτός εάν η Επιτροπή αποφασίσει, βάσει αιτιολογημένου αιτήματος από τους κοινοποιούντες φορείς, ότι οιαδήποτε καθυστέρηση οφείλεται σε μείζονα εμπόδια τα οποία διαφεύγουν του ελέγχου του προσώπου στο οποίο χορηγήθηκε η απαλλαγή.

Σε περίπτωση που οι ρυθμιστικές αρχές του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους αποφασίσουν να τροποποιήσουν απόφαση απαλλαγής, κοινοποιούν αμελλητί την απόφαση αυτή στην Επιτροπή, μαζί με όλες τις σχετικές με την απόφαση πληροφορίες. Οι παράγραφοι 1 έως 8 εφαρμόζονται στην απόφαση τροποποίησης απόφασης απαλλαγής, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων της υφιστάμενης απαλλαγής.

10.

Η Επιτροπή δύναται, κατόπιν αιτήματος ή με δική της πρωτοβουλία, να κινήσει εκ νέου τη διαδικασία που αφορά αίτημα απαλλαγής, εάν:

α)

λαμβανομένης δεόντως υπόψη τις έννομες προσδοκίες των μερών, καθώς και της οικονομικής ισορροπίας που επιτεύχθηκε με την αρχική απόφαση απαλλαγής, έχει σημειωθεί ουσιαστική μεταβολή οποιουδήποτε από τα δεδομένα στα οποία βασίστηκε η απόφαση·

β)

οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις αθετήσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει· ή

γ)

η απόφαση έχει βασιστεί σε ελλιπείς, εσφαλμένες ή παραπλανητικές πληροφορίες που παρασχέθηκαν από τα μέρη.

11.

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 68 για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με τον προσδιορισμό κατευθυντήριων γραμμών για την εφαρμογή των όρων που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και τον καθορισμό της διαδικασίας που πρέπει να τηρείται για την εφαρμογή των παραγράφων 4 και 7 έως 10 του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 64

Παρεκκλίσεις

Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν να τύχουν παρεκκλίσεων από τις οικείες διατάξεις των άρθρων 3 και 6, του άρθρου 7 παράγραφος 1, του άρθρου 8 παράγραφοι 1 και 4, των άρθρων 9, 10 και 11, των άρθρων 14 έως 17, των άρθρων 19 έως 27, των άρθρων 35 έως 47 και του άρθρου 51, υπό τον όρο ότι:

α)

το κράτος μέλος μπορεί να αποδείξει την ύπαρξη ουσιαστικών προβλημάτων στη λειτουργία των μικρών απομονωμένων συστημάτων και των μικρών συνδεδεμένων συστημάτων·

β)

οι εξόχως απόκεντρες περιοχές κατά την έννοια του άρθρου 349 ΣΛΕΕ, δεν μπορούν να διασυνδεθούν με την ενωσιακή αγορά ενέργειας για προφανείς γεωγραφικούς λόγους.

Στην περίπτωση που αναφέρεται στο στοιχείο α) του πρώτου εδαφίου, η παρέκκλιση πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένη και να υπόκειται σε προϋποθέσεις με στόχο την αύξηση του ανταγωνισμού και την ενοποίηση με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Στην περίπτωση που αναφέρεται στο στοιχείο β) του πρώτου εδαφίου, η παρέκκλιση δεν είναι χρονικά περιορισμένη.

Η Επιτροπή ενημερώνει τα κράτη μέλη για τις εν λόγω αιτήσεις πριν λάβει σχετική απόφαση, διαφυλάσσοντας την εμπιστευτικότητα των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών.

Η παρέκκλιση που χορηγείται βάσει του παρόντος άρθρου αποβλέπει στο να διασφαλίσει ότι δεν παρεμποδίζει την μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αυξημένη ευελιξία, την αποθήκευση ενέργειας, τη διακίνηση της ηλεκτρικής ενέργειας και την απόκριση ζήτησης.

Στην απόφασή της περί χορήγησης παρέκκλισης, η Επιτροπή προσδιορίζει τον βαθμό στον οποίο η παρέκκλιση πρέπει να συνεκτιμά την εφαρμογή των κωδίκων δικτύου και των κατευθυντήριων γραμμών.

Τα άρθρα 3, 5 και 6, το άρθρο 7 παράγραφος 1, το άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχεία γ) και ζ), τα άρθρα 8 έως 17, το άρθρο 18 παράγραφοι 5 και 6, τα άρθρα 19 και 20, το άρθρο 21 παράγραφοι 1, 2 και 4 έως 8, το άρθρο 22 παράγραφος 1 στοιχείο γ), το άρθρο 22 παράγραφος 2 στοιχεία β) και γ), το άρθρο 22 παράγραφος 2 τελευταίο εδάφιο, τα άρθρα 23 έως 27, το άρθρο 34 παράγραφοι 1, 2 και 3, τα άρθρα 35 έως 47, το άρθρο 48 παράγραφος 2 και τα άρθρα 49 και 51 δεν ισχύουν για την Κύπρο έως ότου το σύστημα μεταφοράς της συνδεθεί με τα συστήματα μεταφοράς άλλων κρατών μελών μέσω διασυνδέσεων.

Εάν μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026 το σύστημα μεταφοράς της Κύπρου δεν έχει συνδεθεί με άλλα δίκτυα μεταφοράς κρατών μελών μέσω διασυνδέσεων, η Κύπρος θα εκτιμήσει την ανάγκη παρέκκλισης από τις διατάξεις αυτές και δύναται να υποβάλει στην Επιτροπή αίτηση συνέχισης της παρέκκλισης. Η Επιτροπή αξιολογεί κατά πόσον η εφαρμογή των αντίστοιχων διατάξεων ενδέχεται να προκαλέσει ουσιαστικά προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο ή εάν η εφαρμογή τους στην Κύπρο αναμένεται να αποφέρει οφέλη για τη λειτουργία της αγοράς. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, η Επιτροπή εκδίδει αιτιολογημένη απόφαση σχετικά με την πλήρη ή μερική παράταση της παρέκκλισης. Η απόφαση δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει την εφαρμογή των παρεκκλίσεων που εγκρίνονται σύμφωνα με το άρθρο 66 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

Ως προς την επίτευξη του στόχου διασύνδεσης μέχρι το 2030, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999, λαμβάνεται δεόντως υπόψη η ηλεκτρική διασύνδεση Μάλτας-Ιταλίας.

Άρθρο 65

Παροχή πληροφοριών και εμπιστευτικότητα

Τα κράτη μέλη και οι ρυθμιστικές αρχές παρέχουν στην Επιτροπή, κατόπιν αιτήματος, όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τους σκοπούς της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

Η Επιτροπή καθορίζει εύλογη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να υποβάλλονται οι πληροφορίες, λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα των πληροφοριών και το πόσο επειγόντως ζητούνται οι πληροφορίες.

Εάν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος ή η ενδιαφερόμενη ρυθμιστική αρχή δεν παρέχει τις πληροφορίες της παραγράφου 1 εντός της προθεσμίας που αναφέρεται στην παράγραφο 1, η Επιτροπή μπορεί να ζητεί όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τους σκοπούς της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού απευθείας από τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.

Όταν η Επιτροπή αποστέλλει αίτημα με το οποίο ζητεί πληροφορίες από επιχείρηση, διαβιβάζει ταυτοχρόνως αντίγραφο του αιτήματός της στις ρυθμιστικές αρχές του κράτους μέλους στην επικράτεια του οποίου ευρίσκεται η έδρα της επιχείρησης.

Στο αίτημά της για παροχή πληροφοριών της παραγράφου 1, η Επιτροπή αναφέρει τη νομική βάση του αιτήματος, την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να παρασχεθούν οι πληροφορίες, το σκοπό του αιτήματος καθώς και τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 66 παράγραφος 2 για την παροχή εσφαλμένων, ελλιπών ή παραπλανητικών πληροφοριών.

Οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων ή οι εκπρόσωποί τους και, σε περίπτωση νομικών προσώπων, τα φυσικά πρόσωπα που είναι εκ του νόμου ή εκ του καταστατικού τους εξουσιοδοτημένα να εκπροσωπούν τις επιχειρήσεις, παρέχουν τις αιτούμενες πληροφορίες. Όταν εξουσιοδοτούνται δικηγόροι να παρέχουν τις πληροφορίες εξ ονόματος του πελάτη τους, ο πελάτης παραμένει πλήρως υπεύθυνος εάν οι παρεχόμενες πληροφορίες είναι ελλιπείς, εσφαλμένες ή παραπλανητικές.

Σε περίπτωση που μια επιχείρηση δεν παρέχει τις αιτούμενες πληροφορίες εντός της προθεσμίας που καθορίσθηκε από την Επιτροπή ή παρέχει ελλιπείς πληροφορίες, η Επιτροπή μπορεί να απαιτήσει, με απόφασή της, την παροχή των πληροφοριών. Στην απόφαση αυτή καθορίζονται οι απαιτούμενες πληροφορίες και ορίζεται εύλογη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να παρασχεθούν. Στην απόφαση αναφέρονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 66 παράγραφος 2. Στην απόφαση αναφέρεται επίσης το δικαίωμα προσφυγής κατά της απόφασης ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Επιτροπή αποστέλλει ταυτοχρόνως αντίγραφο της απόφασής της στις ρυθμιστικές αρχές του κράτους μέλους στην επικράτεια του οποίου ευρίσκεται η κατοικία του προσώπου ή η έδρα της επιχείρησης.

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 χρησιμοποιούνται μόνο για τους σκοπούς της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

Η Επιτροπή δεν δημοσιοποιεί πληροφορίες που αποκτά σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, εφόσον οι εν λόγω πληροφορίες διέπονται από την υποχρέωση τήρησης του επαγγελματικού απορρήτου.

Άρθρο 66

Κυρώσεις

Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη ορίζουν τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται για παραβάσεις του παρόντος κανονισμού, των κωδίκων δικτύου που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 59 και των κατευθυντήριων γραμμών που εγκρίνονται δυνάμει του άρθρου 61, και λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν αμελλητί την Επιτροπή για τους εν λόγω κανόνες και τις εν λόγω κυρώσεις, καθώς και για κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση που ασκεί επιρροή σε αυτούς.

Η Επιτροπή μπορεί με απόφασή της να επιβάλλει στις επιχειρήσεις πρόστιμα που δεν υπερβαίνουν το 1 % του συνολικού κύκλου εργασιών κατά την προηγούμενη χρήση, στις περιπτώσεις που, εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, οι εν λόγω επιχειρήσεις παρέχουν εσφαλμένες, ελλιπείς ή παραπλανητικές πληροφορίες σε απάντηση αιτήματος που υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 65 παράγραφος 3 ή εάν δεν ανταποκρίνονται σε αίτημα παροχής πληροφοριών εντός της προθεσμίας που ορίσθηκε με απόφαση εκδοθείσα σύμφωνα με το άρθρο 65 παράγραφος 5 πρώτο εδάφιο. Κατά τον καθορισμό του ύψους του προστίμου η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τη σοβαρότητα της μη συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.

Οι κυρώσεις που προβλέπονται από την παράγραφο 1 και οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με την παράγραφο 2 δεν έχουν ποινικό χαρακτήρα.

Άρθρο 67

Διαδικασία επιτροπής

Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή που συγκροτείται δυνάμει του άρθρου 68 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 68

Άσκηση της εξουσιοδότησης

Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

Η προβλεπόμενη στο άρθρο 34 παράγραφος 3, στο άρθρο 49 παράγραφος 4, στο άρθρο 59 παράγραφος 2, στο άρθρο 61 παράγραφος 2 και στο άρθρο 63 παράγραφος 11 εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή έως την 31η Δεκεμβρίου 2028. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τις εξουσίες που της έχουν ανατεθεί το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της ανωτέρω περιόδου και, κατά περίπτωση, πριν από τη λήξη των τυχόν μεταγενέστερων περιόδων. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περιόδους οκτώ ετών, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο αντιταχθούν το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της κάθε περιόδου.

Η ανάθεση αρμοδιοτήτων που αναφέρονται στο άρθρο 34 παράγραφος 3, στο άρθρο 49 παράγραφος 4, στο άρθρο 59 παράγραφος 2, στο άρθρο 61 παράγραφος 2 και στο άρθρο 63 παράγραφος 11, μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτή. Δεν θίγει το κύρος τυχόν κατ' εξουσιοδότηση πράξης που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ.

Πριν από την έκδοση κατ' εξουσιοδότηση πράξης, η Επιτροπή διαβουλεύεται με εμπειρογνώμονες οι οποίοι ορίζονται από κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.

Μόλις εκδώσει μια κατ' εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

Η κατ' εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 34 παράγραφος 3, του άρθρου 49 παράγραφος 4, του άρθρου 59 παράγραφος 2, του άρθρου 61 παράγραφος 2 και του άρθρου 63 παράγραφος 11 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την ημέρα που η πράξη κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή αν, πριν λήξει αυτή η περίοδος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλλουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 69

Εξέταση και εκθέσεις της Επιτροπής

Έως την 1η Ιουλίου 2025, η Επιτροπή εξετάζει τους υφιστάμενους κώδικες δικτύου και τις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές για να εκτιμήσει ποιες από τις διατάξεις τους θα ήταν σκόπιμο να ενσωματωθούν σε νομοθετικές πράξεις της Ένωσης σχετικές με την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να αναθεωρούνται οι εξουσιοδοτήσεις για κώδικες δικτύου και κατευθυντήριες γραμμές που προβλέπονται στα άρθρα 59 και 61.

Η Επιτροπή υποβάλλει λεπτομερή έκθεση της αξιολόγησής της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ως την ίδια ημερομηνία.

Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, η Επιτροπή υποβάλλει όπου είναι σκόπιμο, νομοθετικές προτάσεις στηριγμένες στην αξιολόγησή της.

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2030 η Επιτροπή εξετάζει τον παρόντα κανονισμό και υποβάλλει έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο βασισμένη στην εν λόγω εξέταση, συνοδευόμενη από νομοθετική πρόταση, αν είναι σκόπιμο.

Άρθρο 70

Κατάργηση

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 714/2009 καταργείται. Οι παραπομπές στον καταργούμενο κανονισμό νοούνται ως παραπομπές στον παρόντα κανονισμό και διαβάζονται σύμφωνα με τον πίνακα αντιστοιχίας του παραρτήματος ΙΙ.

Άρθρο 71

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2020.

Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, τα άρθρα 14 και 15, το άρθρο 22 παράγραφος 4, το άρθρο 23 παράγραφοι 3 και 6, τα άρθρα 35, 36 και 62 εφαρμόζονται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού. Για τους σκοπούς της εφαρμογής του άρθρου 14 παράγραφος 7 και του άρθρου 15 παράγραφος 2, το άρθρο 16 εφαρμόζεται από την εν λόγω ημερομηνία.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

1. Συντονισμένος υπολογισμός της δυναμικότητας

1.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διενεργούν τον συντονισμένο υπολογισμό των διαζωνικών δυναμικοτήτων.

1.2. Ο συντονισμένος υπολογισμός της δυναμικότητας πραγματοποιείται για το χρονικό πλαίσιο της επόμενης ημέρας και το ενδοημερήσιο χρονικό πλαίσιο.

1.3 Ο συντονισμένος υπολογισμός της δυναμικότητας πραγματοποιείται σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης, που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

1.4 Ο συντονισμένος υπολογισμός της δυναμικότητας πραγματοποιείται με βάση κοινό μοντέλο δικτύου σύμφωνα με το σημείο 3.

1.5 Με τον συντονισμένο υπολογισμό δυναμικότητας διασφαλίζεται αποδοτική διαχείριση της συμφόρησης σύμφωνα με τις αρχές διαχείρισης της συμφόρησης που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

2. Συντονισμένη ανάλυση ασφάλειας

2.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διενεργούν συντονισμένη ανάλυση ασφάλειας με στόχο τη διασφάλιση της ασφαλούς λειτουργίας του συστήματος.

2.2 Η ανάλυση ασφάλειας πραγματοποιείται για όλα τα χρονικά πλαίσια σχεδιασμού της λειτουργίας, μεταξύ του χρονικού πλαισίου του επόμενου έτους και του ενδοημερήσιου χρονικού πλαισίου, με χρήση των κοινών μοντέλων δικτύου.

2.3 Η συντονισμένη ανάλυση ασφάλειας πραγματοποιείται σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας συστήματος που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

2.4 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα κοινοποιούν τα αποτελέσματα της συντονισμένης ανάλυσης ασφάλειας τουλάχιστον στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος.

2.5 Όταν, ως αποτέλεσμα της συντονισμένης ανάλυσης ασφάλειας, ένα περιφερειακό συντονιστικό κέντρο εντοπίζει ενδεχόμενο περιορισμό, σχεδιάζει διορθωτικές ενέργειες βελτιστοποίησης της αποτελεσματικότητας και της οικονομικής απόδοσης.

3. Δημιουργία κοινών μοντέλων δικτύου

3.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα καθορίζουν αποδοτικές διαδικασίες για τη δημιουργία κοινού μοντέλου δικτύου για κάθε χρονικό πλαίσιο σχεδιασμού της λειτουργίας μεταξύ του χρονικού πλαισίου του επόμενου έτους και του ενδοημερήσιου χρονικού πλαισίου.

3.2 Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ορίζουν ένα περιφερειακό συντονιστικό κέντρο που δημιουργεί τα κοινά μοντέλα δικτύου για ολόκληρη την Ένωση.

3.3 Τα κοινά μοντέλα δικτύου πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται δυνάμει των κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας συστήματος και των κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης, που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

3.4 Τα κοινά μοντέλα δικτύου περιλαμβάνουν συναφή δεδομένα για αποδοτικό λειτουργικό σχεδιασμό και υπολογισμό της δυναμικότητας σε όλα τα χρονικά πλαίσια σχεδιασμού της λειτουργίας μεταξύ του χρονικού πλαισίου του επόμενου έτους και του ενδοημερήσιου χρονικού πλαισίου.

3.5 Τα κοινά μοντέλα δικτύου τίθενται στη διάθεση όλων των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων, των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας και, κατόπιν αιτήματος, του ACER.

4. Υποστήριξη των σχεδίων άμυνας και αποκατάστασης των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς αναφορικά με την αξιολόγηση της συνέπειας

4.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα παρέχουν υποστήριξη στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος για τη διενέργεια της αξιολόγησης της συνέπειας των σχεδίων άμυνας και των σχεδίων αποκατάστασης των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται στον κώδικα δικτύου περί διαδικασιών έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης που εκδίδεται βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

4.2. Όλοι οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συμφωνούν σχετικά με ένα όριο πέραν του οποίου ο αντίκτυπος των ενεργειών ενός ή περισσοτέρων διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς στις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, γενικής διακοπής ή αποκατάστασης θεωρείται σημαντικός για άλλους συγχρονισμένα ή μη συγχρονισμένα διασυνδεδεμένους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς.

4.3 Για την παροχή υποστήριξης στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, το περιφερειακό συντονιστικό κέντρο:

α)

εντοπίζει δυνητικές ασυμβατότητες·

β)

προτείνει δράσεις μετριασμού.

4.4 Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς αξιολογούν και λαμβάνουν υπόψη τις προτεινόμενες δράσεις μετριασμού.

5. Στήριξη του συντονισμού και της βελτιστοποίησης της περιφερειακής αποκατάστασης

5.1 Κάθε σχετικό περιφερειακό συντονιστικό κέντρο υποστηρίζει τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που διορίζονται ως υπεύθυνοι συχνότητας και υπεύθυνοι επανασυγχρονισμού σύμφωνα με τον κώδικα δικτύου περί διαδικασιών έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης που εκδίδεται βάσει του άρθρο 6 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ώστε να βελτιωθούν η αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα της αποκατάστασης του συστήματος. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς στη λειτουργική περιφέρεια του συστήματος καθορίζουν τον ρόλο του περιφερειακού συντονιστικού κέντρου που σχετίζεται με τη στήριξη του συντονισμού και της βελτιστοποίησης της περιφερειακής αποκατάστασης.

5.2 Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς μπορούν να ζητούν τη συνδρομή των περιφερειακών συντονιστικών κέντρων αν το σύστημά τους βρίσκεται σε κατάσταση γενικής διακοπής ή αποκατάστασης.

5.3 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εξοπλίζονται με συστήματα εποπτικού ελέγχου και απόκτησης δεδομένων σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, τα οποία διαθέτουν την παρατηρησιμότητα που καθορίζεται διά της εφαρμογής του ορίου που αναφέρεται στο σημείο 4.2.

6. Ανάλυση και υποβολή εκθέσεων μετά τη λειτουργία και μετά τις διαταραχές

6.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα ερευνούν και εκπονούν έκθεση για κάθε περιστατικό υπέρβασης του ορίου που αναφέρεται στο σημείο 4.2. Οι ρυθμιστικές αρχές της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος και ο ACER μπορούν να συμμετάσχουν στην έρευνα κατόπιν αιτήματός τους. Η έκθεση περιλαμβάνει συστάσεις με στόχο την πρόληψη παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον.

6.2 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα δημοσιεύουν την έκθεση. Ο ACER μπορεί να εκδίδει συστάσεις με στόχο την πρόληψη παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον.

7. Περιφερειακή διαστασιολόγηση της ισχύος εφεδρείας

7.1. Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υπολογίζουν τις απαιτήσεις ισχύος εφεδρείας για τη λειτουργική περιφέρεια του συστήματος. Ο προσδιορισμός των απαιτήσεων ισχύος εφεδρείας:

α)

επιδιώκει τον γενικό στόχο να διατηρείται η ασφάλεια της λειτουργίας κατά τον πλέον οικονομικά αποδοτικό τρόπο·

β)

πραγματοποιείται στο χρονικό πλαίσιο επόμενης ημέρας ή στο ενδοημερήσιο χρονικό πλαίσιο ή και στα δύο·

γ)

υπολογίζει τη συνολική ποσότητα της απαιτούμενης ισχύος εφεδρείας για την επιχειρησιακή περιφέρεια του συστήματος·

δ)

καθορίζει ελάχιστες απαιτήσεις ισχύος εφεδρείας για κάθε είδος ισχύος εφεδρείας·

ε)

λαμβάνει υπόψη ενδεχόμενες υποκαταστάσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών ισχύος εφεδρείας με σκοπό την ελαχιστοποίηση του κόστους προμήθειας·

στ)

καθορίζει τις αναγκαίες απαιτήσεις για τη γεωγραφική κατανομή της απαιτούμενης ισχύος εφεδρείας, εάν υπάρχουν.

8. Διευκόλυνση της περιφερειακής προμήθειας ισχύος εξισορρόπησης

8.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποστηρίζουν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος κατά τον προσδιορισμό της ποσότητας ισχύος εξισορρόπησης της οποίας χρειάζεται η προμήθεια. Ο προσδιορισμός της ισχύος εξισορρόπησης:

α)

πραγματοποιείται στο χρονικό πλαίσιο επόμενης ημέρας ή στο ενδοημερήσιο χρονικό πλαίσιο ή και στα δύο·

β)

γ)

λαμβάνει υπόψη τον όγκο της απαιτούμενης ισχύος εφεδρείας που αναμένεται να παρασχεθεί με προσφορές ενέργειας εξισορρόπησης, που δεν υποβάλλονται με βάση μια σύμβαση ισχύος εξισορρόπησης.

8.2 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποστηρίζουν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος κατά την προμήθεια της απαιτούμενης ποσότητας ισχύος εξισορρόπησης που προσδιορίζεται σύμφωνα με το σημείο 8.1. Η προμήθεια ισχύος εξισορρόπησης:

α)

πραγματοποιείται στο χρονικό πλαίσιο επόμενης ημέρας ή στο ενδοημερήσιο χρονικό πλαίσιο ή και στα δύο·

β)

λαμβάνει υπόψη ενδεχόμενες υποκαταστάσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών ισχύος εφεδρείας με σκοπό την ελαχιστοποίηση του κόστους προμήθειας.

9. Περιφερειακές εκτιμήσεις επάρκειας του συστήματος επόμενης εβδομάδας έως και τουλάχιστον επόμενης ημέρας και προετοιμασία δράσεων για τη μείωση του κινδύνου

9.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διενεργούν περιφερειακές εκτιμήσεις επάρκειας επόμενης εβδομάδας έως και τουλάχιστον επόμενης ημέρας σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1485 και με βάση τη μεθοδολογία που καταρτίζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

9.2 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα βασίζουν τις βραχυπρόθεσμες περιφερειακές εκτιμήσεις επάρκειας στις πληροφορίες που παρέχονται από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της επιχειρησιακής περιφέρειας του συστήματος με σκοπό τον εντοπισμό καταστάσεων όπου αναμένεται έλλειψη επάρκειας σε οποιαδήποτε από τις περιοχές ελέγχου ή σε περιφερειακό επίπεδο. Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα λαμβάνουν υπόψη ενδεχόμενες διαζωνικές ανταλλαγές και όρια ασφάλειας της λειτουργίας σε όλα τα σχετικά χρονικά πλαίσια λειτουργικού σχεδιασμού.

9.3 Κατά τη διενέργεια περιφερειακής εκτίμησης της επάρκειας συστήματος, κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο συντονίζεται με άλλα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα ώστε:

α)

να επαληθεύσει τις υποκείμενες παραδοχές και προβλέψεις·

β)

να εντοπίσει ενδεχόμενες καταστάσεις διαπεριφερειακής έλλειψης επάρκειας.

9.4 Κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο διαβιβάζει στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος και σε άλλα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα τα αποτελέσματα των περιφερειακών εκτιμήσεων επάρκειας συστήματος, μαζί με τα μέτρα που προτείνει για να μειωθούν οι κίνδυνοι έλλειψης επάρκειας.

10. Περιφερειακός συντονισμός διακοπών

10.1 Κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο διενεργεί περιφερειακό συντονισμό διακοπών σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές για τη λειτουργία του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που εκδίδονται βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, προκειμένου να παρακολουθεί την κατάσταση διαθεσιμότητας των σχετικών πάγιων στοιχείων και να συντονίζει τα σχέδια διαθεσιμότητάς τους, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος μεταφοράς, με παράλληλη μεγιστοποίηση της δυναμικότητας των γραμμών διασύνδεσης και/ή των συστημάτων μεταφοράς που επηρεάζουν τις διαζωνικές ροές.

10.2 Κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο διατηρεί ενιαίο κατάλογο των σχετικών στοιχείων του δικτύου, των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και των εγκαταστάσεων ζήτησης της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος, τον οποίο καθιστά διαθέσιμο στο περιβάλλον δεδομένων επιχειρησιακού σχεδιασμού του ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας.

10.3 Κάθε περιφερειακό συντονιστικό κέντρο εκτελεί τις ακόλουθες δραστηριότητες σχετικά με τον συντονισμό διακοπών στη λειτουργική περιφέρεια του συστήματος:

α)

αξιολογεί τη συμβατότητα του σχεδιασμού διακοπών χρησιμοποιώντας τα σχέδια διαθεσιμότητας επόμενου έτους όλων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς·

β)

παρέχει στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος κατάλογο με εντοπισμένες ασυμβατότητες σχεδιασμού και τις λύσεις που προτείνει για να επιλύονται οι ασυμβατότητες.

11. Βελτιστοποίηση των μηχανισμών αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς

11.1 Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς της λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος μπορούν να αποφασίσουν από κοινού να λάβουν στήριξη από το περιφερειακό συντονιστικό κέντρο κατά τη διαχείριση των οικονομικών ροών που σχετίζονται με εκκαθαρίσεις μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς στις οποίες εμπλέκονται περισσότεροι από δύο διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, όπως δαπάνες ανακατανομής, εισόδημα συμφόρησης, ακούσιες αποκλίσεις ή δαπάνες προμήθειας εφεδρειών.

12. Κατάρτιση και πιστοποίηση του προσωπικού που εργάζεται για τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα

12.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα εκπονούν και υλοποιούν προγράμματα κατάρτισης και πιστοποίησης με έμφαση στην περιφερειακή λειτουργία του συστήματος για το προσωπικό που εργάζεται για τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα.

12.2 Τα προγράμματα κατάρτισης καλύπτουν όλες τις σχετικές συνιστώσες της λειτουργίας του συστήματος, όταν το περιφερειακό συντονιστικό κέντρο εκτελεί καθήκοντα, συμπεριλαμβανομένων σεναρίων περιφερειακής κρίσης.

13. Προσδιορισμός σεναρίων περιφερειακής κρίσης ηλεκτρικής ενέργειας

13.1 Αν το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας τους αναθέσει αυτό το καθήκον, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα προσδιορίζουν σενάρια περιφερειακής κρίσης ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

Ο προσδιορισμός σεναρίων περιφερειακής κρίσης ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που προβλέπεται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

13.2 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποστηρίζουν τις αρμόδιες αρχές κάθε λειτουργικής περιφέρειας του συστήματος στην προετοιμασία και τη διενέργεια της ανά διετία προσομοίωσης κρίσης σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

14. Προσδιορισμός αναγκών για νέα δυναμικότητα μεταφοράς, για αναβάθμιση υφιστάμενης δυναμικότητας μεταφοράς ή εναλλακτικών τους.

14.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποστηρίζουν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς στον προσδιορισμό αναγκών για νέα δυναμικότητα μεταφοράς, για αναβάθμιση υφιστάμενης δυναμικότητας μεταφοράς ή εναλλακτικών τους, προς υποβολή στις περιφερειακές ομάδες που έχουν συσταθεί δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 και ενσωμάτωση στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύου που προβλέπει το άρθρο 51 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944.

15. Υπολογισμός της μέγιστης διαθέσιμης ισχύος εισόδου για τη συμμετοχή αλλοδαπής δυναμικότητας σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος.

15.1 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα υποστηρίζουν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς κατά τον υπολογισμό της μέγιστης διαθέσιμης ισχύος εισόδου για τη συμμετοχή αλλοδαπής δυναμικότητας σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος, λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη διαθεσιμότητα της διασύνδεσης και την πιθανή σύμπτωση ακραίων καταστάσεων μεταξύ του συστήματος όπου εφαρμόζεται ο μηχανισμός και του συστήματος όπου βρίσκεται η αλλοδαπή δυναμικότητα.

15.2 Ο υπολογισμός πραγματοποιείται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που προβλέπεται στο άρθρο 26 παράγραφος 11 στοιχείο α).

15.3 Τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα παρέχουν υπολογισμό για κάθε σύνορο ζώνης προσφοράς που καλύπτει η λειτουργική περιφέρεια του συστήματος.

16. Κατάρτιση εκτιμήσεων εποχικής επάρκειας

16.1 Εάν το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενέργειας αναθέσει αυτό το καθήκον σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941, τα περιφερειακά συντονιστικά κέντρα διενεργούν περιφερειακές εκτιμήσεις εποχικής επάρκειας.

16.2 Οι εκτιμήσεις εποχικής επάρκειας καταρτίζονται με βάση τη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/941.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΤΟΥ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 713/2009, (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 (ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 39)

Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο α)

Άρθρο 8 παράγραφος 10 στοιχείο α)

Άρθρο 11

Άρθρο 18 παράγραφος 4α

Άρθρο 23 παράγραφος 3

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2013 της Επιτροπής, της 14ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την υποβολή και δημοσίευση δεδομένων στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 163 της 15.6.2013, σ. 1).

Παράρτημα Ι σημεία 5.5 έως 5.9

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IIΙ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 714/2009	Παρών κανονισμός
—	Άρθρο 1 στοιχείο α)
—	Άρθρο 1 στοιχείο β)
Άρθρο 1 στοιχείο α)	Άρθρο 1 στοιχείο γ)
Άρθρο 1 στοιχείο β)	Άρθρο 1 στοιχείο δ)
Άρθρο 2 παράγραφος 1	Άρθρο 2 παράγραφος 1
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο α)	Άρθρο 2 παράγραφος 2
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο β)	Άρθρο 2 παράγραφος 3
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο γ)	Άρθρο 2 παράγραφος 4
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο δ)	—
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ε)	—
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο στ)	—
Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ζ)	Άρθρο 2 παράγραφος 5
—	Άρθρο 2 παράγραφοι 6 έως 71
—	Άρθρο 3
—	Άρθρο 4
—	Άρθρο 5
—	Άρθρο 6
—	Άρθρο 7
—	Άρθρο 8
—	Άρθρο 9
—	Άρθρο 10
—	Άρθρο 11
—	Άρθρο 12
—	Άρθρο 13
—	Άρθρο 14
—	Άρθρο 15
Άρθρο 16 παράγραφοι 1 έως 3	Άρθρο 16 παράγραφοι 1 έως 4
—	Άρθρο 16 παράγραφοι 5 έως 8
Άρθρο 16 παράγραφοι 4 έως 5	Άρθρο 16 παράγραφοι 9 έως 11
—	Άρθρο 16 παράγραφοι 12 και 13
—	Άρθρο 17
Άρθρο 14 παράγραφος 1	Άρθρο 18 παράγραφος 1
—	Άρθρο 18 παράγραφος 2
Άρθρο 14 παράγραφοι 2 έως 5	Άρθρο 18 παράγραφοι 3 έως 6
—	Άρθρο 18 παράγραφοι 7 έως 11
—	Άρθρο 19 παράγραφος 1
Άρθρο 16 παράγραφος 6	Άρθρο 19 παράγραφοι 2 και 3
—	Άρθρο 19 παράγραφοι 4 και 5
—	Άρθρο 20
—	Άρθρο 21
—	Άρθρο 22
Άρθρο 8 παράγραφος 4	Άρθρο 23 παράγραφος 1
—	Άρθρο 23 παράγραφοι 2 έως 7
—	Άρθρο 25
—	Άρθρο 26
—	Άρθρο 27
Άρθρο 4	Άρθρο 28 παράγραφος 1
—	Άρθρο 28 παράγραφος 2
Άρθρο 5	Άρθρο 29 παράγραφοι 1 έως 4
—	Άρθρο 29 παράγραφος 5
Άρθρο 8 παράγραφος 2 (πρώτη πρόταση)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο α)
Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο β)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο β)
—	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο γ)
Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο γ)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο δ)
—	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχεία ε) και στ)
	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχεία ζ) και η)
Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο α)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο θ)
Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο δ)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο ι)
	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο ια)
Άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο ε)	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο ιβ)
	Άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχεία ιγ) έως ιε)
—	Άρθρο 30 παράγραφοι 2 και 3
Άρθρο 8 παράγραφος 5	Άρθρο 30 παράγραφος 4
Άρθρο 8 παράγραφος 9	Άρθρο 30 παράγραφος 5
Άρθρο 10	Άρθρο 31
Άρθρο 9	Άρθρο 32
Άρθρο 11	Άρθρο 33
Άρθρο 12	Άρθρο 34
—	Άρθρο 35
—	Άρθρο 36
—	Άρθρο 37
—	Άρθρο 38
—	Άρθρο 39
—	Άρθρο 40
	Άρθρο 41
—	Άρθρο 42
—	Άρθρο 43
—	Άρθρο 44
—	Άρθρο 45
—	Άρθρο 46
—	Άρθρο 47
Άρθρο 8 παράγραφος 10	Άρθρο 48
Άρθρο 13	Άρθρο 49
Άρθρο 2 παράγραφος 2 (τελευταίο εδάφιο)	Άρθρο 49 παράγραφος 7
Άρθρο 15	Άρθρο 50 παράγραφοι 1 έως 6
Παράρτημα I σημείο 5.10	Άρθρο 50 παράγραφος 7
Άρθρο 3	Άρθρο 51
—	Άρθρο 52
—	Άρθρο 53
	Άρθρο 54
—	Άρθρο 55
—	Άρθρο 56
—	Άρθρο 57
—	Άρθρο 58
Άρθρο 8 παράγραφος 6	Άρθρο 59 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και γ)
—	Άρθρο 59 παράγραφος 1 στοιχεία δ) και ε)
	Άρθρο 59 παράγραφος 2
Άρθρο 6 παράγραφος 1	Άρθρο 59 παράγραφος 3
Άρθρο 6 παράγραφος 2	Άρθρο 59 παράγραφος 4
Άρθρο 6 παράγραφος 3	Άρθρο 59 παράγραφος 5
—	Άρθρο 59 παράγραφος 6
Άρθρο 6 παράγραφος 4	Άρθρο 59 παράγραφος 7
Άρθρο 6 παράγραφος 5	Άρθρο 59 παράγραφος 8
Άρθρο 6 παράγραφος 6	Άρθρο 59 παράγραφος 9
Άρθρο 8 παράγραφος 1	Άρθρο 59 παράγραφος 10
Άρθρο 6 παράγραφος 7	—
Άρθρο 6 παράγραφος 8	—
Άρθρο 6 παράγραφοι 9 και 10	Άρθρο 59 παράγραφοι 11 και 12
Άρθρο 6 παράγραφος 11	Άρθρο 59 παράγραφοι 13 και 14
Άρθρο 6 παράγραφος 12	Άρθρο 59 παράγραφος 15
Άρθρο 8 παράγραφος 2	Άρθρο 59 παράγραφος 15
—	Άρθρο 60 παράγραφος 1
Άρθρο 7 παράγραφος 1	Άρθρο 60 παράγραφος 2
Άρθρο 7 παράγραφος 2	Άρθρο 60 παράγραφος 3
Άρθρο 7 παράγραφος 3	—
Άρθρο 7 παράγραφος 4	—
—	Άρθρο 61 παράγραφος 1
—	Άρθρο 61 παράγραφος 2
Άρθρο 18 παράγραφος 1	Άρθρο 61 παράγραφος 3
Άρθρο 18 παράγραφος 2	—
Άρθρο 18 παράγραφος 3	Άρθρο 61 παράγραφος 4
Άρθρο 18 παράγραφος 4	—
Άρθρο 18 παράγραφος 4α	Άρθρο 61 παράγραφος 5
Άρθρο 18 παράγραφος 5	Άρθρο 61 παράγραφοι 5 και 6
Άρθρο 19	—
Άρθρο 21	Άρθρο 62
Άρθρο 17	Άρθρο 63
—	Άρθρο 64
Άρθρο 20	Άρθρο 65
Άρθρο 22	Άρθρο 66
Άρθρο 23	Άρθρο 67
Άρθρο 24	—
—	Άρθρο 68
—	Άρθρο 69
Άρθρο 25	Άρθρο 70
Άρθρο 26	Άρθρο 71

( 1 ) Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).

( 2 ) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας (ΕΕ L 326 της 8.12.2011, σ. 1).

( 3 ) Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (EE L 328 της 21.12.2018, σ. 82).

( 4 ) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).

( 5 ) Οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την τροποποίηση και τη συνακόλουθη κατάργηση των οδηγιών 2001/77/ΕΚ και 2003/30/ΕΚ (ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 16).

( 6 ) Απόφαση της Επιτροπής, της 15ης Νοεμβρίου 2012, για τη σύσταση της Συντονιστικής Ομάδας στον τομέα του Ηλεκτρισμού (ΕΕ C 353 της 17.11.2012, σ. 2).

( 7 ) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 713/2009, (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 (ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 39).

( 8 ) Οδηγία (ΕΕ) 2017/1132 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με ορισμένες πτυχές του εταιρικού δίκαιου (ΕΕ L 169 της 30.6.2017, σ. 46).

( 9 ) Οδηγία 96/92/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 27 της 30.1.1997, σ. 20).

Top

Choose the experimental features you want to try