EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62014TJ0667

Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 28ης Ιανουαρίου 2016.
Δημοκρατία της Σλοβενίας κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
ΕΓΤΠΕ — Τμήμα Εγγυήσεων — ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ — Δαπάνες αποκλειόμενες από τη χρηματοδότηση — Έλεγχος των μικρών γεωργικών εκτάσεων — Έλλειψη αποδεικτικού στοιχείου για σοβαρή και εύλογη αμφιβολία — Προβολή των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων.
Υπόθεση T-667/14.

Court reports – general

ECLI identifier: ECLI:EU:T:2016:34

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα)

της 28ης Ιανουαρίου 2016 ( *1 )

«ΕΓΤΠΕ — Τμήμα Εγγυήσεων — ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ — Δαπάνες αποκλειόμενες από τη χρηματοδότηση — Έλεγχος των μικρών γεωργικών εκτάσεων — Έλλειψη αποδεικτικού στοιχείου για σοβαρή και εύλογη αμφιβολία — Προβολή των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων»

Στην υπόθεση T‑667/14,

Δημοκρατία της Σλοβενίας, εκπροσωπούμενη από τον L. Bembič,

προσφεύγουσα,

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπροσωπούμενης από την B. Rous Demiri και τον Δ. Τριανταφύλλου,

καθής,

με αντικείμενο αίτημα μερικής ακυρώσεως της εκτελεστικής αποφάσεως 2014/458/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Ιουλίου 2014, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (ΕΕ L 205, σ. 62), καθόσον αποκλείει ορισμένες δαπάνες τις οποίες πραγματοποίησε η Δημοκρατία της Σλοβενίας,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. Dittrich (εισηγητή), πρόεδρο, J. Schwarcz και V. Tomljenović, δικαστές,

γραμματέας: S. Bukšek Tomac, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 21ης Οκτωβρίου 2015,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Ιστορικό της διαφοράς

1

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενήργησε από τις 3 έως τις 7 Οκτωβρίου 2011 έλεγχο στη Σλοβενία, κατά το άρθρο 37, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΚ) 1290/2005 του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 2005, για τη χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΕΕ L 209, σ. 1). Κύριος σκοπός του εν λόγω ελέγχου ήταν η αξιολόγηση της εφαρμογής των καθεστώτων άμεσων ενισχύσεων για τα έτη υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009 έως 2011, που αντιστοιχούν στα οικονομικά έτη 2010 έως 2012.

2

Με το από 21 Νοεμβρίου 2011 έγγραφο, η Επιτροπή κοινοποίησε στη Δημοκρατία της Σλοβενίας το αποτέλεσμα του ελέγχου, κατά το άρθρο 11, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού (ΕΚ) 885/2006 της Επιτροπής, της 21ης Ιουνίου 2006, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) 1290/2005 του Συμβουλίου σχετικά με τη διαπίστευση των οργανισμών πληρωμών και άλλων οργανισμών και την εκκαθάριση των λογαριασμών του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ (ΕΕ L 171, σ. 90). Η Επιτροπή εκτιμούσε ότι οι δαπάνες δεν είχαν πραγματοποιηθεί τηρουμένου του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3

Η Δημοκρατία της Σλοβενίας απάντησε στις παρατηρήσεις της Επιτροπής με το από 20 Ιανουαρίου 2012 έγγραφο.

4

Με το από 22 Μαΐου 2013 έγγραφο, η Επιτροπή κάλεσε τις σλοβενικές αρχές σε διμερή συνάντηση, σύμφωνα με το άρθρο 11, παράγραφος 1, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού 885/2006. Μετά την εκ μέρους της Δημοκρατίας της Σλοβενίας κοινοποίηση συμπληρωματικών πληροφοριών στην Επιτροπή με το από 5 Ιουνίου 2013 έγγραφο, η διμερής συνάντηση έλαβε χώρα στις 12 Ιουνίου 2013.

5

Με το από 16 Ιουλίου 2013 έγγραφο, η Επιτροπή κοινοποίησε στις σλοβενικές αρχές τα πρακτικά της διμερούς συναντήσεως και τον κατάλογο των συμπληρωματικών πληροφοριών που ζητήθηκαν κατά τη συνεδρίαση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 11, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 885/2006. Η Δημοκρατία της Σλοβενίας απάντησε συναφώς με το από 16 Σεπτεμβρίου έγγραφο.

6

Στις 3 Ιανουαρίου 2014, η Επιτροπή κοινοποίησε τα επίσημα πορίσματά της στη Δημοκρατία της Σλοβενίας, σύμφωνα με το άρθρο 11, παράγραφος 2, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού 885/2006. Στην κοινοποίηση αυτή, ενέμεινε στην άποψή της ότι η εφαρμογή της στρεμματικής ενισχύσεως στη Σλοβενία δεν συνάδει με τους κανόνες της Ένωσης στα έτη υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009 έως 2011. Συνεπώς, πρότεινε να αποκλεισθεί από τη χρηματοδότηση της Ένωσης ποσό 347661,10 ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή διαπίστωσε:

αδυναμίες στον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τον ορισμό των αγροτεμαχίων, λόγω των οποίων εφαρμόστηκε κατ’ αποκοπήν διόρθωση 5 % επί των άμεσων ενισχύσεων ποσού 115956,46 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011 και 131269,23 ευρώ για το οικονομικό έτος 2012·

μη προβολή των αποτελεσμάτων του ελέγχου σε περίπτωση αποκλίσεως μικρότερης του 3 %, λόγω της οποίας εφαρμόστηκε εξατομικευμένη διόρθωση επί των άμεσων ενισχύσεων ποσού 1771,90 ευρώ για το οικονομικό έτος 2010, 6376,67 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011 και 6506,76 ευρώ για το οικονομικό έτος 2012.

7

Με το από 13 Φεβρουαρίου 2014 έγγραφο, η Δημοκρατία της Σλοβενίας ζήτησε την κίνηση της ενώπιον του οργάνου συμβιβασμού διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 16 του κανονισμού 885/2006. Στις 25 Μαρτίου 2014, το όργανο συμβιβασμού απέρριψε την αίτηση αυτή ως απαράδεκτη.

8

Η Επιτροπή ενέμεινε στην άποψή της βάσει των λόγων που συνοψίζονται στη συγκεφαλαιωτική έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της εκκαθαρίσεως λογαριασμών (στο εξής: συγκεφαλαιωτική έκθεση).

9

Με την εκτελεστική απόφαση 2014/458/ΕΕ, της 9ης Ιουλίου 2014, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (ΕΕ L 205, σ. 62, στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), η Επιτροπή απέκλεισε από τη χρηματοδότηση της Ένωσης τις επίμαχες δαπάνες λόγω μη συμβατότητάς τους με τους κανόνες της Ένωσης.

Διαδικασία και αιτήματα των διαδίκων

10

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 12 Σεπτεμβρίου 2014, η Δημοκρατία της Σλοβενίας άσκησε την παρούσα προσφυγή.

11

Κατόπιν εκθέσεως του εισηγητή δικαστή, το Γενικό Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφάσισε να κινήσει την προφορική διαδικασία.

12

Στο πλαίσιο μέτρων οργανώσεως της διαδικασίας κατά το άρθρο 89 του Κανονισμού του Διαδικασίας, το Γενικό Δικαστήριο κάλεσε τη Δημοκρατία της Σλοβενίας να προσκομίσει ένα έγγραφο. Η Δημοκρατία της Σλοβενίας ανταποκρίθηκε στο αίτημα αυτό εντός της ταχθείσας προθεσμίας.

13

Οι διάδικοι αγόρευσαν και απάντησαν στις ερωτήσεις του Γενικού Δικαστηρίου κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση της 21ης Οκτωβρίου 2015. Κατά την εν λόγω συζήτηση, οι διάδικοι προσκόμισαν ορισμένες φωτογραφίες οι οποίες προστέθηκαν στη δικογραφία. Κατά το άρθρο 85, παράγραφος 4, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο πρόεδρος έδωσε στους διαδίκους τη δυνατότητα να λάβουν θέση επί των αποδεικτικών αυτών στοιχείων.

14

Η Δημοκρατία της Σλοβενίας ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

να ακυρώσει την προσβαλλομένη απόφαση καθόσον αποκλείει από τη χρηματοδότηση της Ένωσης, όσον την αφορά, ποσό 347661,10 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στις δαπάνες που δηλώθηκαν για τα οικονομικά έτη 2010 έως 2012·

επικουρικώς, να δεχθεί την κατ’ αποκοπήν διόρθωση 5 % επί των άμεσων ενισχύσεων λόγω αδυναμιών στον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων για ποσό μόνον 172876,39 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στις δαπάνες που δηλώθηκαν για τα οικονομικά έτη 2010 έως 2012·

να καταδικάσει την Επιτροπή στα δικαστικά έξοδα.

15

Η Επιτροπή ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

να απορρίψει την προσφυγή ως αβάσιμη·

να καταδικάσει τη Δημοκρατία της Σλοβενίας στα δικαστικά έξοδα.

Σκεπτικό

Επί του παραδεκτού των προσκομισθέντων κατά την επ ’ ακροατηρίου συζήτηση αποδεικτικών στοιχείων

16

Εφόσον τα προσκομισθέντα από τους διαδίκους υπό μορφή φωτογραφιών αποδεικτικά στοιχεία προσκομίστηκαν για πρώτη φορά κατά το προφορικό στάδιο της διαδικασίας, χωρίς καμία αιτιολογία για την καθυστερημένη αυτή προσκόμιση, πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτα, σύμφωνα με το άρθρο 85, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας.

Επί της ουσίας

17

Προς στήριξη της προσφυγής της, η Δημοκρατία της Σλοβενίας προβάλλει δύο λόγους ακυρώσεως. Ο πρώτος, ο οποίος αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, ελλιπή αιτιολογία και παραβίαση της αρχής της νομιμότητας, αφορά τον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων ως προς τη συμμόρφωση προς τον ορισμό των αγροτεμαχίων. Ο δεύτερος λόγος, ο οποίος αφορά το μέτρο του δείγματος των αγροτεμαχίων και την προβολή των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων, αντλείται από ελλιπή αιτιολογία και παραβίαση της αρχής της νομιμότητας.

Επί του πρώτου λόγου, ο οποίος αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, ελλιπή αιτιολογία και παραβίαση της αρχής της νομιμότητας, σχετικά με τον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων

18

Η Δημοκρατία της Σλοβενίας διατείνεται ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως και παραβίασε την αρχή της νομιμότητας εφαρμόζοντας δημοσιονομική διόρθωση λόγω του ότι δεν διέθετε αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου της επιλέξιμης ελάχιστης επιφάνειας. Η Σλοβενία έχει πολλές κεκλιμένες και καρστικές επιφάνειες και οι γεωργοί καλλιεργούν ανέκαθεν κάθε τμήμα γης, όσο μικρό και αν είναι αυτό. Η νομοθεσία της Ένωσης δεν προβλέπει όρια στη μορφή και στη στενότητα γεωργικής εκτάσεως και οι διαπιστωθείσες κατά τον εν λόγω έλεγχο επίμαχες επιφάνειες πληρούν το σύνολο των προϋποθέσεων του ορισμού του αγροτεμαχίου. Επιπροσθέτως, οι εν λόγω επιφάνειες δεν δημιουργήθηκαν τεχνηέντως ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις για να λάβουν ενισχύσεις βάσει των καθεστώτων ενισχύσεων. Η Δημοκρατία της Σλοβενίας υποστηρίζει ότι απέδειξε ότι όλες οι οριστικώς μη επιλέξιμες επιφάνειες είχαν αποκλειστεί από το σύνολο της δηλωθείσας επιφάνειας και το σλοβενικό σύστημα αγροτεμαχίων αναφοράς εγγυάται την αποτελεσματικότητα του συστήματος επικαιροποιήσεως και παρακολουθήσεως των γεωργικών εκτάσεων. Η Επιτροπή, κατά τη διάρκεια των ελέγχων της, δεν βρήκε καμία συγκεκριμένη απόδειξη για την προβαλλόμενη παράβαση.

19

Στη συγκεφαλαιωτική έκθεση, στο σημείο 12.9.1, η Επιτροπή ανέφερε ότι το σλοβενικό σύστημα επέτρεπε στους γεωργούς να περιλαμβάνουν, στη δήλωση αγροτεμαχίων, τις μακρόστενες λωρίδες βοσκοτόπων, οι οποίες περιβάλλουν κυρίως καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κατά τρόπο ώστε να καθίστανται επιλέξιμες οι επιφάνειες των γραφικά αναπαριστάμενων αγροτεμαχίων μιας εκμεταλλεύσεως. Κατά την έκθεση αυτή, τούτο μπορούσε να οδηγήσει σε ανακριβείς μετρήσεις και, επομένως, στον συνυπολογισμό εκτάσεων η επιφάνεια των οποίων υπολείπεται της ελάχιστης επιφάνειας που πρέπει να έχει ένα αγροτεμάχιο, η οποία είναι 0,1 εκτάριο στη Σλοβενία, σύμφωνα με το άρθρο 14, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 796/2004 της Επιτροπής, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή της πολλαπλής συμμόρφωσης, της διαφοροποίησης και του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) 1782/2003 του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης στα πλαίσια της κοινής γεωργικής πολιτικής και για τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς (ΕΕ L 141, σ. 18), και το άρθρο 13, παράγραφος 9, του κανονισμού (ΕΚ) 1122/2009 της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) 73/2009 του Συμβουλίου όσον αφορά την πολλαπλή συμμόρφωση, τη διαφοροποίηση και το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, στο πλαίσιο των καθεστώτων άμεσης στήριξης για τους γεωργούς που προβλέπονται στον εν λόγω κανονισμό, καθώς και λεπτομερών διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά την πολλαπλή συμμόρφωση στο πλαίσιο του καθεστώτος στήριξης που προβλέπεται για τον αμπελοοινικό τομέα (ΕΕ L 316, σ. 65). H Επιτροπή, για να τονίσει την τεχνητή μορφή ενός γραφικά αναπαριστάμενου αγροτεμαχίου, παρέπεμψε στο αγροτεμάχιο υπ’ αριθ. 127810 που αποκαλείται «Medja» (στο εξής: αγροτεμάχιο Medja). Περαιτέρω, επισήμανε ότι η δυσχέρεια δεν έγκειται στα μικρά αγροτεμάχια αφεαυτών, αλλά στην ακατάλληλη διαδικασία που ακολουθείται για τον προσδιορισμό των γεωργών οι οποίοι περιέλαβαν στη δήλωσή τους εκτάσεις ούτως ώστε τα αγροτεμάχια που υπολείπονται του απαιτούμενου ελάχιστου ορίου να καταστούν επιλέξιμα. Κατά τη συγκεφαλαιωτική έκθεση, λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων του άρθρου 30 του κανονισμού (ΕΚ) 73/2009 του Συμβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης για τους γεωργούς στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) 1290/2005, (ΕΚ) 247/2006 και (ΕΚ) 378/2007, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) 1782/2003 (ΕΕ L 30, σ. 16), και εν τη απουσία κατάλληλης διαδικασίας ελέγχου για την αναζήτηση και τον αποκλεισμό των εν λόγω αγροτεμαχίων, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι υπήρχε κίνδυνος για την επίμαχη γεωργική χρηματοδότηση. Τέλος, στο σημείο 12.9.3 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, η Επιτροπή έκρινε ότι, δεδομένου ότι οι σλοβενικές αρχές δεν απέδειξαν την εκτίμησή τους ότι οι μακρόστενες λωρίδες υπήρχαν μόνον στους μόνιμους βοσκοτόπους, όλα τα γραφικά αναπαριστάμενα αγροτεμάχια που αφορούν εκτάσεις περιλαμβανόμενες μεταξύ 0,10 εκταρίου και 0,15 εκταρίου παρουσίαζαν κίνδυνο.

20

Επισημαίνεται ότι, δυνάμει του άρθρου 31, παράγραφος 1, του κανονισμού 1290/2005, η Επιτροπή αποφασίζει τα ποσά που πρέπει να αποκλειστούν από τη χρηματοδότηση της Ένωσης όταν διαπιστώνει ότι οι δαπάνες του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), τις οποίες αφορά το άρθρο 3, παράγραφος 1, του κανονισμού αυτού, και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), τις οποίες αφορά το άρθρο 4 του ίδιου κανονισμού, δεν πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τους κανόνες της Ένωσης. Κατά το άρθρο 38, παράγραφος 2, του κανονισμού 1290/2005, οι δαπάνες του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, εξαιρουμένων των δαπανών για την αγροτική ανάπτυξη, τις οποίες πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη μετά τις 16 Οκτωβρίου 2006 ακολουθούν τους καθορισθέντες από τον ίδιο αυτό κανονισμό κανόνες.

21

Υπενθυμίζεται ότι, κατά πάγια νομολογία, τα ευρωπαϊκά γεωργικά ταμεία χρηματοδοτούν μόνον τις πραγματοποιούμενες σύμφωνα με τις διατάξεις της Ένωσης παρεμβάσεις στο πλαίσιο της κοινής οργανώσεως των γεωργικών αγορών (αποφάσεις της 24ης Φεβρουαρίου 2005, Ελλάδα κατά Επιτροπής, C‑300/02, Συλλογή, EU:C:2005:103, σκέψη 31, και της 27ης Φεβρουαρίου 2013, Πολωνία κατά Επιτροπής, T‑241/10, EU:T:2013:96, σκέψη 20).

22

Επιπλέον, η Επιτροπή, προκειμένου να αποδείξει την παραβίαση των κανόνων της κοινής οργανώσεως των γεωργικών αγορών, δεν οφείλει να αποδείξει κατά τρόπο εξαντλητικό την ανεπάρκεια των διενεργηθέντων από τις εθνικές διοικητικές αρχές ελέγχων ή το μη σύννομο των αριθμητικών στοιχείων που αυτές διαβίβασαν, αλλά να παρουσιάσει αποδεικτικά στοιχεία για τη σοβαρή και εύλογη αμφιβολία που διατηρεί ως προς τους ελέγχους αυτούς ή τα αριθμητικά αυτά στοιχεία. Ο ανωτέρω μετριασμός της απαιτούμενης εκ μέρους της Επιτροπής αποδείξεως εξηγείται από το γεγονός ότι το κράτος μέλος είναι καλύτερα σε θέση να συλλέξει και να επαληθεύσει τα αναγκαία στοιχεία για την εκκαθάριση των λογαριασμών, οπότε σ’ αυτό εναπόκειται να προσκομίσει την πλέον εμπεριστατωμένη και πλήρη απόδειξη περί του αληθούς των ελέγχων ή των στοιχείων του και, ενδεχομένως, της ανακρίβειας των επιχειρημάτων της Επιτροπής (βλ. αποφάσεις Ελλάδα κατά Επιτροπής, σκέψη 21 ανωτέρω, EU:C:2005:103, σκέψεις 33 έως 36 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία, και της 12ης Ιουλίου 2011, Σλοβενία κατά Επιτροπής, T‑197/09, EU:T:2011:348, σκέψη 39 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

23

Το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος δεν μπορεί να ανασκευάσει τις διαπιστώσεις της Επιτροπής χωρίς να στηρίξει τα δικά του επιχειρήματα σε στοιχεία αποδεικνύοντα την ύπαρξη αξιόπιστου και λειτουργικού συστήματος ελέγχου. Εφόσον το κράτος μέλος δεν αποδεικνύει επιτυχώς ότι οι διαπιστώσεις της Επιτροπής δεν ευσταθούν, αυτές συνιστούν στοιχεία ικανά να γεννήσουν σοβαρές αμφιβολίες ως προς τη θέσπιση κατάλληλου και αποτελεσματικού συνόλου μέτρων εποπτείας και ελέγχου (βλ. αποφάσεις της 28ης Οκτωβρίου 1999, Ιταλία κατά Επιτροπής, C‑253/97, Συλλογή, EU:C:1999:527, σκέψη 7 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία, και Σλοβενία κατά Επιτροπής, σκέψη 22 ανωτέρω, EU:T:2011:348, σκέψη 40 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

24

Αντιθέτως προς όσα προβάλλει η Δημοκρατία της Σλοβενίας, για την εφαρμογή δημοσιονομικής διορθώσεως δεν απαιτείται να διαπιστωθεί ουσιαστική παράβαση κατά την εφαρμογή σαφών κανόνων της Ένωσης. Συγκεκριμένα, είναι ασφαλώς ακριβές ότι, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές στον τομέα των κατ’ αποκοπή δημοσιονομικών διορθώσεων που καθορίζονται στο παράρτημα 2 του εγγράφου VI/5330/97 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 1997, με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον υπολογισμό των δημοσιονομικών επιπτώσεων κατά την προετοιμασία της αποφάσεως εκκαθαρίσεως των λογαριασμών του ΕΓΤΠΕ-Τμήμα Εγγυήσεων» (στο εξής: έγγραφο VI/5330/97), κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση προϋποθέτει την ύπαρξη ουσιαστικής παραβάσεως κατά την εφαρμογή σαφών κανόνων της Ένωσης. Πάντως, έχει κριθεί ότι ο κατά τη νομολογία ορισμός του βάρους αποδείξεως, για τον οποίο γίνεται λόγος στις σκέψεις 22 και 23 ανωτέρω, δεν επηρεάζεται από την τιθέμενη με το έγγραφο VI/5330/97 προϋπόθεση διότι, αφενός, η εν λόγω προϋπόθεση πρέπει να νοείται εντός του πλαισίου της και, αφετέρου, ο κατά τη νομολογία ορισμός αυτός εξακολουθεί να ισχύει μετά την έκδοση του εγγράφου VI/5330/97 (βλ., συναφώς, απόφαση της 25ης Ιουλίου 2006, Βέλγιο κατά Επιτροπής, T‑221/04, EU:T:2006:223, σκέψη 33 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

25

Εν προκειμένω, από το σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως προκύπτει ότι η Επιτροπή, προς στήριξη της διαπιστώσεώς της περί της υπάρξεως αδυναμιών στον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τον ορισμό των αγροτεμαχίων, στηρίχθηκε στα αποτελέσματα του ελέγχου του αγροτεμαχίου Medja, το οποίο, κατά την Επιτροπή, είχε τεχνητή μορφή. Κατά την άποψη της Επιτροπής, η δηλωθείσα επιφάνεια 0,12 εκταρίου βοσκοτόπου περιελάμβανε λωρίδα γης, μήκους περίπου 50 μέτρων και πλάτους μη υπερβαίνοντος 1,9 μέτρα. Χάρη στην εν λόγω λωρίδα γης, το αγροτεμάχιο αυτό ήταν επιλέξιμο, όπερ δεν θα συνέβαινε αν δεν συνυπολογιζόταν η ως άνω λωρίδα γης. Εξάλλου, τμήμα της επιφανείας αυτής, ήτοι 0,02 εκταρίου, αντιστοιχούσε σε πλαγιά που δεν χρησιμοποιείται για τη γεωργική παραγωγή, καλυμμένη με τσουκνίδες και θάμνους. Κατά τη συγκεφαλαιωτική έκθεση, ο αποκλεισμός του εν λόγω τμήματος μπορούσε επίσης να συνεπιφέρει τον αποκλεισμό όλου του αγροτεμαχίου, εφόσον υπολειπόταν της ελάχιστης επιφάνειας αγροτεμαχίου όπως την καθορίζει η Δημοκρατία της Σλοβενίας, κατά το άρθρο 13, παράγραφος 9, του κανονισμού 1122/2009.

26

Προκαταρκτικώς, δεδομένου ότι τα επίμαχα εν προκειμένω έτη υποβολής αιτήσεων ενισχύσεων είναι τα έτη 2009 έως 2011, επισημαίνεται ότι, δυνάμει του άρθρου 86, παράγραφος 1, του κανονισμού 1122/2009, ο κανονισμός 796/2004 καταργήθηκε με ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2010, αλλά εξακολουθεί ωστόσο να εφαρμόζεται στις αιτήσεις ενισχύσεων που αφορούν τις περιόδους εμπορίας ή τις περιόδους αναφοράς των πριμοδοτήσεων που αρχίζουν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2010. Κατά το άρθρο 87, δεύτερο εδάφιο, του κανονισμού 1122/2009, ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται στις αιτήσεις ενισχύσεων που έχουν υποβληθεί για τις περιόδους εμπορίας ή τις περιόδους αναφοράς των πριμοδοτήσεων που αρχίζουν μετά την 1η Ιανουαρίου 2010.

27

Όπως ισχυρίζεται η Δημοκρατία της Σλοβενίας, οι διαπιστώσεις της Επιτροπής σχετικά με το αγροτεμάχιο Medja δεν συνιστούν αποδεικτικό στοιχείο σοβαρής και εύλογης αμφιβολίας δυνάμενο να αποδείξει την ύπαρξη παραβάσεως των κανόνων της κοινής οργανώσεως των γεωργικών αγορών, σύμφωνα με την παρατεθείσα στη σκέψη 22 ανωτέρω νομολογία.

28

Πράγματι, πρώτον, είναι ασφαλώς ακριβές ότι, κατά το από 21 Νοεμβρίου 2011 έγγραφο, με το οποίο η Επιτροπή κοινοποίησε στη Δημοκρατία της Σλοβενίας το αποτέλεσμα του ελέγχου, η Επιτροπή διαπίστωσε τα στοιχεία για τα οποία γίνεται λόγος στο σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως που αφορά το αγροτεμάχιο Medja. Πάντως, οι σλοβενικές αρχές, με το από 20 Ιανουαρίου 2012 έγγραφο, αμφισβήτησαν τις εν λόγω διαπιστώσεις. Από το σημείο 1.2.1 του εγγράφου της Επιτροπής της 16ης Ιουλίου 2013 προκύπτει ότι, δεδομένου ότι οι σλοβενικές αρχές επισκέφθηκαν το αγροτεμάχιο αυτό μετά τον διενεργηθέντα από την Επιτροπή έλεγχο και διαπίστωσαν ότι όλη η έκταση είχε χρησιμοποιηθεί για τη γεωργική παραγωγή, η Επιτροπή έκλεισε το ζήτημα της επιλεξιμότητας του επίμαχου αγροτεμαχίου. Επομένως, η Επιτροπή δεν διαπίστωσε ότι το αγροτεμάχιο Medja ήταν μη επιλέξιμο. Κατόπιν των προεκτεθέντων, η Επιτροπή δεν μπορεί θεμιτώς να θεωρεί ότι η κατάσταση του εν λόγω αγροτεμαχίου συνιστά αποδεικτικό στοιχείο για τις αδυναμίες στο σλοβενικό σύστημα ελέγχου της επιλεξιμότητας των γεωργικών εκτάσεων.

29

Δεύτερον, δεν μπορεί να γίνει δεκτή, ειδικότερον, ούτε η διαπίστωση της Επιτροπής που περιλαμβάνεται στο σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, ότι έπρεπε επίσης να αποκλεισθεί το σύνολο του αγροτεμαχίου Medja επειδή υπολειπόταν της ελάχιστης επιφάνειας αγροτεμαχίου, όπως την καθορίζει η Δημοκρατία της Σλοβενίας, σύμφωνα με το άρθρο 14, παράγραφος 4, του κανονισμού 796/2004 και το άρθρο 13, παράγραφος 9, του κανονισμού 1122/2009. Συγκεκριμένα, από το εν λόγω σημείο της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως προκύπτει ότι το μη επιλέξιμο τμήμα του επίμαχου αγροτεμαχίου ήταν μόνον 0,02 εκταρίου. Δεδομένου ότι το αγροτεμάχιο αυτό είχε, κατά τις διαπιστώσεις της Επιτροπής, δηλωθείσα επιφάνεια 0,12 εκταρίου και η ελάχιστη επιφάνεια αγροτεμαχίου στη Σλοβενία είναι 0,1 εκταρίου, ακόμα και αν υποτεθεί ότι το τμήμα 0,02 εκταρίου δεν είναι επιλέξιμο, δεν συνάγεται ότι υπολειπόταν της ελάχιστης επιφάνειας του 0,1 εκταρίου.

30

Τρίτον, όσον αφορά τις διαπιστώσεις της Επιτροπής περί της προβαλλομένης τεχνητής μορφής του αγροτεμαχίου Medja, που περιλαμβάνει λωρίδα γης μήκους περίπου 50 μέτρων και πλάτους μη υπερβαίνοντος 1,9 μέτρα, διαπιστώνεται ότι η Επιτροπή δεν αναφέρει πουθενά ότι η γεωργική έκταση πρέπει να έχει συγκεκριμένη μορφή ώστε να είναι επιλέξιμη. Εξάλλου, όπως ισχυρίζεται η Δημοκρατία της Σλοβενίας, ο ορισμός των όρων «γεωργική έκταση» και «αγροτεμάχιο» στο δίκαιο της Ένωσης δεν απαιτεί συγκεκριμένη μορφή για γεωργική έκταση ή αγροτεμάχιο. Πράγματι, κατά το άρθρο 2, στοιχείο ηʹ, του κανονισμού 73/2009, ο όρος «γεωργική έκταση» ορίζεται ως το σύνολο της εκτάσεως των καλλιεργήσιμων γαιών, μόνιμων βοσκοτόπων ή μόνιμων καλλιεργειών. Κατά το άρθρο 2, σημείο 1α, του κανονισμού 796/2004, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 972/2007 της Επιτροπής, της 20ής Αυγούστου 2007 (ΕΕ L 216, σ. 3), και δυνάμει του άρθρου 2, σημείο 1, του κανονισμού 1122/2009, ως αγροτεμάχιο ορίζεται, κατ’ αρχήν, μια συνεχής έκταση γης. Καίτοι, κατά τον ορισμό του άρθρου 2, σκέψη 1, του κανονισμού 1122/2009, τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν συμπληρωματικά κριτήρια για την περαιτέρω οριοθέτηση ενός αγροτεμαχίου, βάσει ουδενός στοιχείου μπορεί να συναχθεί ότι στη Σλοβενία απαιτούνταν συγκεκριμένη μορφή αγροτεμαχίου. Περαιτέρω, διαπιστώνεται ότι οι μακρόστενες λωρίδες γης είναι αδιαμφισβήτητα επιλέξιμες, κατά την Επιτροπή, αν αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αγροτεμαχίων μεγέθους μεγαλύτερου του 0,15 εκταρίου. Συγκεκριμένα, από το σημείο 12.9.3 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως προκύπτει ότι, κατά την Επιτροπή, μόνον τα γραφικά αναπαριστάμενα αγροτεμάχια με επιφάνειες μεταξύ 0,10 εκταρίου και 0,15 εκταρίου παρουσιάζουν κίνδυνο (βλ. σκέψη 19 ανωτέρω).

31

Εφόσον η Επιτροπή δεν προσκόμισε άλλα αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη σοβαρής και εύλογης αμφιβολίας, δεν συνάγεται ότι απέδειξε την ύπαρξη παραβάσεως των κανόνων της κοινής οργανώσεως των γεωργικών αγορών λόγω της υπάρξεως, στη Σλοβενία, αδυναμιών στον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τον ορισμό των αγροτεμαχίων του άρθρου 14, παράγραφος 4, του κανονισμού 796/2004 και του άρθρου 13, παράγραφος 9, του κανονισμού 1122/2009. Συνεπώς, κακώς η Επιτροπή εφάρμοσε δημοσιονομική διόρθωση βάσει τέτοιας παραβιάσεως των κανόνων του δικαίου της Ένωσης.

32

Όσον αφορά τη διαπίστωση της Επιτροπής, η οποία περιλαμβάνεται στο σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, ότι υπήρχε επίσης κίνδυνος για την επίμαχη γεωργική χρηματοδότηση λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων του άρθρου 30 του κανονισμού 73/2009, επισημαίνεται ότι, όπως αναφέρει η Επιτροπή και όπως προκύπτει από το σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, η εφαρμοσθείσα δημοσιονομική διόρθωση δεν θεσπίστηκε βάσει της διατάξεως αυτής. Εξάλλου, από το έγγραφο της Επιτροπής της 16ης Ιουλίου 2013 προκύπτει ότι η Επιτροπή ανέφερε το άρθρο 30 του κανονισμού 73/2009 μόνο για να επισημάνει το περιεχόμενό του, σύμφωνα με το οποίο απαγορευόταν κατά τη διάταξη αυτή να δημιουργούνται τεχνηέντως οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για τις καταβολές των ενισχύσεων.

33

Κατόπιν των προεκτεθέντων και χωρίς να πρέπει το Γενικό Δικαστήριο να αποφανθεί επί της αιτιάσεως που αντλείται από ελλιπή αιτιολογία, δεδομένου ότι η Επιτροπή εφάρμοσε δημοσιονομική διόρθωση χωρίς να αποδεικνύεται παραβίαση των κανόνων του δικαίου της Ένωσης, ο πρώτος λόγος ακυρώσεως πρέπει να γίνει δεκτός.

Επί του δευτέρου λόγου, ο οποίος αφορά ελλιπή αιτιολογία και παραβίαση της αρχής της νομιμότητας, σχετικά με το μέγεθος του δείγματος των αγροτεμαχίων και την προβολή των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων

34

Η Δημοκρατία της Σλοβενίας διατείνεται ότι η Επιτροπή παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως και παραβίασε την αρχή της νομιμότητας εφαρμόζοντας δημοσιονομική διόρθωση λόγω του ότι δεν προέβαλε τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων εφόσον η διαπιστωθείσα απόκλιση ήταν κατώτερη του 3 %. Τα επιλεγέντα κατά τον έλεγχο αγροτεμάχια δεν επελέγησαν τυχαίως. Κατά την επιλογή του δείγματος των γραφικά αναπαριστάμενων αγροτεμαχίων δεν πληρούνταν οι απαιτήσεις αξιοπιστίας και αντιπροσωπευτικότητας σύμφωνα με τον κανονισμό 1122/2009. Κατά τη Δημοκρατία της Σλοβενίας, όταν διαπιστώθηκαν παρατυπίες στο δείγμα των γραφικά αναπαριστάμενων αγροτεμαχίων που επελέγησαν για τον επιτόπιο έλεγχο, οι σλοβενικές αρχές διεύρυναν το δείγμα λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του κοινού κέντρου ερευνών της Επιτροπής. Οι γραμμές αυτές θεσπίζουν κατώτατο όριο 3 % για τη διαπίστωση ανωμαλίας και απαιτούν τη διεύρυνση του δείγματος μόνον άνω του ορίου αυτού βάσει των άρθρων 33 και 58 του κανονισμού 1122/2009. Πάντως, αντιθέτως προς τις κατευθυντήριες αυτές γραμμές, η προβολή διαπιστωθέντος στο δείγμα σφάλματος στο σύνολο της καλλιεργητικής ομάδας δεν ανευρίσκει νομική βάση ούτε στον κανονισμό 796/2004 για το έτος υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009 ούτε στον κανονισμό 1122/2009 για τα έτη υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2010 και 2011. Εξάλλου, η προσβαλλομένη απόφαση πάσχει ελλιπή αιτιολογία καθόσον η Επιτροπή διαπίστωσε παράβαση της υποχρεώσεως προβολής βάσει της αιτιολογικής σκέψεως 44 του κανονισμού 1122/2009 για το έτος υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009. Επιπλέον, κατά τη Δημοκρατία της Σλοβενίας, κάθε απαίτηση προβολής του σφάλματος παραβιάζει την αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως και προσβάλλει το δικαίωμα ακροάσεως του οικείου γεωργού. Περαιτέρω, η προβολή των αποτελεσμάτων τηρουμένων των θεμελιωδών δικαιωμάτων επάγεται την υποχρεωτική μέτρηση όλων των εκτάσεων, όπερ αντίκειται στον σκοπό απλουστεύσεως που προβλέπεται στην αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού 1122/2009 καθώς και στον σκοπό μειώσεως άσκοπων διοικητικών επιβαρύνσεων και εξόδων. Εν πάση περιπτώσει, εφόσον οι σλοβενικές αρχές ενήργησαν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του κοινού κέντρου ερευνών, η Επιτροπή όφειλε να μην εφαρμόσει καθόλου την κατά το έγγραφο VI/5330/97 δημοσιονομική διόρθωση.

35

Κατά τη συγκεφαλαιωτική έκθεση, στο σημείο 12.9.1, από τον έλεγχο προέκυψε ότι οι σλοβενικές αρχές επέλεγαν τα αγροτεμάχια τυχαίως για τη μέτρηση, μεριμνώντας να περιλαμβάνουν τουλάχιστον ένα γραφικά αναπαριστάμενο αγροτεμάχιο από κάθε καλλιεργητική ομάδα. Εάν είχαν προκύψει σφάλματα αφορώντα τα εν λόγω αγροτεμάχια, χωρίς να υπερβαίνουν το 3 % ή τα δύο εκτάρια, θα είχαν αναγνωρισθεί και θα εθεωρείτο ότι τα αγροτεμάχια που δεν είχαν περιληφθεί στις μετρήσεις δεν είχαν παρατυπίες. Κατά τη συγκεφαλαιωτική έκθεση, στη Σλοβενία, το κατώτατο όριο παρατυπίας που απαιτεί διεύρυνση του δείγματος είχε καθορισθεί στο 3 %, με αναφορά στα άρθρα 33 και 58 του κανονισμού 1122/2009. Όπως προβλέπεται στην αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού αυτού, πρέπει, εντούτοις, το δείγμα να είναι αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό, να αυξάνεται δε σε περίπτωση ανωμαλιών. Κατά την αιτιολογική αυτή σκέψη, πρέπει να γίνεται προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό. Κατά τη συγκεφαλαιωτική έκθεση, η δυνατότητα περιορισμού των μετρήσεων στο 50 % των δηλωθέντων αγροτεμαχίων σύμφωνα με το άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004 και το άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009 αντιπροσωπεύει παρέκκλιση του κανόνα ελέγχου του συνόλου των αγροτεμαχίων. Ως εκ τούτου, είναι δυνατόν να διασφαλίζεται αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό αποτέλεσμα ελέγχου με προβολή των αποτελεσμάτων του ελέγχου, μεταξύ άλλων, όταν το δείγμα δεν διευρύνεται μέχρι ενός επιπέδου που να εγγυάται ότι δεν εξακολουθούν να υφίστανται δηλώσεις εκτάσεων που υπερβαίνουν τις πραγματικές εκτάσεις.

36

Πρώτον, πρέπει να απορριφθεί η επιχειρηματολογία ότι η προσβαλλομένη απόφαση πάσχει ελλιπή αιτιολογία καθόσον η Επιτροπή διαπίστωσε παράβαση της υποχρεώσεως προβολής των αποτελεσμάτων του ελέγχου βάσει της αιτιολογικής σκέψεως 44 του κανονισμού 1122/2009 για το έτος υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009 και, συνεπώς, δεν ανέφερε έγκυρη νομική βάση. Πράγματι, είναι ακριβές ότι η Επιτροπή παρέθεσε την εν λόγω αιτιολογική σκέψη, στο σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, αναφέροντας ότι, κατά την άποψή της, το δείγμα πρέπει να είναι αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό, και να διευρύνεται σε περίπτωση ανωμαλιών, και ότι πρέπει να γίνεται προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό. Εντούτοις, από το ίδιο αυτό σημείο της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως προκύπτει επαρκώς κατά νόμον ότι, κατά την Επιτροπή, η απαίτηση αξιόπιστου και αντιπροσωπευτικού ελέγχου με προβολή των αποτελεσμάτων του ελέγχου προβλεπόταν στο άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004 και στο άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009 και, συνεπώς, οι διατάξεις αυτές συνιστούν, κατά την Επιτροπή, έγκυρη νομική βάση εν προκειμένω.

37

Δεύτερον, όσον αφορά την επιχειρηματολογία ότι η Επιτροπή παραβίασε την αρχή της νομιμότητας εφαρμόζοντας δημοσιονομική διόρθωση λόγω μη προβολής των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων όταν η διαπιστωθείσα απόκλιση ήταν κατώτερη του 3 %, επισημαίνεται ότι, κατά το άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 972/2007 και το άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009, οι επιτόπιοι έλεγχοι πρέπει να καλύπτουν όλα τα αγροτεμάχια για τα οποία ζητείται ενίσχυση. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, ο πραγματικός προσδιορισμός των εκτάσεων στο πλαίσιο επιτόπιου ελέγχου μπορεί να περιορίζεται σε δείγμα που αντιστοιχεί στο 50 % τουλάχιστον των αγροτεμαχίων για τα οποία έχει υποβληθεί αίτηση, υπό τον όρο ότι το δείγμα εγγυάται αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό επίπεδο ελέγχου, όσον αφορά τόσο την ελεγχόμενη έκταση όσο και τη ζητούμενη ενίσχυση. Κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις, εάν κατά τον έλεγχο του δείγματος διαπιστωθούν ανωμαλίες, αυξάνεται το δείγμα των αγροτεμαχίων που υποβάλλονται όντως σε έλεγχο.

38

Πρώτον, συνομολογείται ότι οι σλοβενικές αρχές περιόρισαν τον πραγματικό προσδιορισμό των αγροτεμαχίων στο πλαίσιο επιτόπιου ελέγχου δείγματος αντιπροσωπεύοντος τουλάχιστον το 50 % των αγροτεμαχίων για τα οποία ζητείται ενίσχυση, σύμφωνα με το άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004 και το άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009. Διαπιστώνεται ότι η Δημοκρατία της Σλοβενίας δεν αμφισβητεί τις διαπιστώσεις της Επιτροπής ότι, όταν οι σλοβενικές αρχές ανακάλυψαν σφάλματα ως προς τα αγροτεμάχια στο πλαίσιο των επιτόπιων ελέγχων τους, τα οποία δεν υπερβαίνουν το 3 % ή τα δύο εκτάρια, τα σφάλματα αυτά αναγνωρίστηκαν χωρίς να αυξηθεί σε κάθε περίπτωση το δείγμα του ελέγχου. Πράγματι, από το σημείο 12.9.2 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως προκύπτει ότι, κατά τις σλοβενικές αρχές, όταν το ποσοστό λάθους ήταν κατώτερο του 3 %, ο επιθεωρητής αποφάσιζε αν έπρεπε να επεκταθεί ο έλεγχος στο σύνολο της εκμεταλλεύσεως.

39

Όσον αφορά το επιχείρημα ότι το κατώτατο όριο της παρατυπίας, το οποίο απαιτεί διεύρυνση του δείγματος, θα μπορούσε να καθορισθεί στο 3 %, σύμφωνα με τα άρθρα 33 και 58 του κανονισμού 1122/2009, διαπιστώνεται, αφενός, ότι το εν λόγω άρθρο 33 δεν περιλαμβάνει κανένα ελάχιστο όριο κάτω του οποίου δεν απαιτείται αύξηση του δείγματος. Αφετέρου, όσον αφορά το άρθρο 58 του κανονισμού 1122/2009, είναι αληθές ότι ορίζει ότι, όσον αφορά μια καλλιεργητική ομάδα, εάν η έκταση που έχει δηλωθεί για τους σκοπούς οποιουδήποτε καθεστώτος στρεμματικής ενίσχυσης, υπερβαίνει την έκταση που έχει προσδιοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 57 του εν λόγω κανονισμού, η ενίσχυση υπολογίζεται με βάση την προσδιορισθείσα έκταση, μειωμένη κατά το διπλάσιο της διαπιστωθείσας διαφοράς, εάν η εν λόγω διαφορά υπερβαίνει το 3 % ή τα δύο εκτάρια, χωρίς όμως να υπερβαίνει το 20 % της προσδιορισθείσας εκτάσεως. Πάντως, ουδόλως προκύπτει από το άρθρο 58 του κανονισμού 1122/2009, το οποίο βρίσκεται υπό τον τίτλο IV του κανονισμού αυτού, με τίτλο «Βάση υπολογισμού των ενισχύσεων, των μειώσεων και των αποκλεισμών», ότι, στο πλαίσιο επιτόπιου ελέγχου, οι εθνικές αρχές δεν υποχρεούνται να αυξήσουν το δείγμα όταν διαπιστωθούν παρατυπίες κάτω του 3 %. Εξάλλου, διαπιστώνεται ότι ορθώς η Επιτροπή διατείνεται ότι, όταν μετρηθεί το σύνολο των αγροτεμαχίων, η διαφορά των εκτάσεων μπορεί να υπερβαίνει το 3 %, όπερ καθιστά υποχρεωτική την καταβολή μειωμένων ενισχύσεων, δυνάμει του άρθρου 58 του κανονισμού 1122/2009.

40

Καθόσον η Δημοκρατία της Σλοβενίας ισχυρίζεται ότι βασίστηκε στις κατευθυντήριες γραμμές του κοινού κέντρου ερευνών της Επιτροπής, όπως ερμηνεύθηκαν στο ηλεκτρονικό μήνυμα του εν λόγω κέντρου προς τις σλοβενικές αρχές της 10ης Οκτωβρίου 2011, οι οποίες θεσπίζουν κατώτατο όριο 3 % για τη διαπίστωση ανωμαλίας και επιβάλλουν τη διεύρυνση του δείγματος μόνον άνω του κατωτάτου αυτού ορίου βάσει των άρθρων 33 και 58 του κανονισμού 1122/2009, η επιχειρηματολογία της δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Συγκεκριμένα, αφενός, είναι ασφαλώς ακριβές ότι, κατά τις κατευθυντήριες αυτές γραμμές, όταν το διαπιστωθέν ποσοστό λάθους κατά τον έλεγχο δείγματος είναι άνω του 3 %, όλα τα αγροτεμάχια της οικείας καλλιεργητικής ομάδας πρέπει να περιληφθούν στο δείγμα. Εντούτοις, από τις κατευθυντήριες αυτές γραμμές προκύπτει επίσης ότι η διαπίστωση παρατυπίας κάτω του ελαχίστου ορίου του 3 % συνιστά κίνδυνο για τη γεωργική χρηματοδότηση και μπορεί να δικαιολογεί πλήρη έλεγχο. Αφετέρου, καθόσον από το ηλεκτρονικό μήνυμα του κοινού κέντρου ερευνών της 10ης Οκτωβρίου 2011 προκύπτει ότι το ελάχιστο όριο του 3 % θεσπίσθηκε λόγω του ότι ανωμαλία κατά το άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009 υφίσταται μόνον αν δύναται να επιφέρει καταβολή μειωμένης ενισχύσεως, όπερ θα συνέτρεχε αν η διαπιστωθείσα διαφορά υπερέβαινε το 3 %, σύμφωνα με το άρθρο 58 του κανονισμού αυτού, επισημαίνεται ότι η ερμηνεία αυτή των άρθρων 33 και 58 του κανονισμού 1122/2009 πρέπει να απορριφθεί για τους εκτεθέντες στη σκέψη 39 ανωτέρω λόγους.

41

Δεύτερον, όσον αφορά τη διαπίστωση της Επιτροπής ότι θα ήταν δυνατό να διασφαλισθεί αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό αποτέλεσμα ελέγχου με προβολή των αποτελεσμάτων του ελέγχου, ιδίως όταν το δείγμα δεν διευρυνθεί μέχρι ενός επιπέδου που να εγγυάται ότι δεν εξακολουθούν να υφίστανται δηλώσεις εκτάσεων μεγαλύτερων από τις πραγματικές, είναι αληθές ότι τέτοιου είδους προβολή δεν προβλέπεται ούτε στο άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004 ούτε στο άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009. Μόνον η αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού 1122/2009 προβλέπει ότι πρέπει να γίνεται προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό. Η εν λόγω αιτιολογική σκέψη εφαρμόζεται μόνο στους επιτόπιους ελέγχους που αφορούν τα έτη υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2010 και 2011 και όχι το έτος υποβολής αιτήσεων ενισχύσεως 2009 (βλ. σκέψη 26 ανωτέρω). Είναι επίσης αληθές ότι, κατά πάγια νομολογία, αν το προοίμιο πράξης της Ένωσης μπορεί να διευκρινίζει το περιεχόμενό της, δεν μπορεί να γίνεται επίκλησή του προς παρέκκλιση από τις ίδιες διατάξεις της οικείας πράξης (βλ., συναφώς και κατ’ αναλογία, απόφαση της 10ης Ιανουαρίου 2006, IATA και ELFAA, C‑344/04, Συλλογή, EU:C:2006:10, σκέψη 76 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

42

Πάντως, από το άρθρο 23, παράγραφος 1, του κανονισμού 796/2004 και του άρθρου 26, παράγραφος 1, του κανονισμού 1122/2009 προκύπτει ότι οι επιτόπιοι έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται ο αποτελεσματικός έλεγχος της τηρήσεως των όρων χορηγήσεως των ενισχύσεων, καθώς και των απαιτήσεων και προτύπων που σχετίζονται με την πολλαπλή συμμόρφωση. Εξάλλου, όπως ισχυρίζεται η Επιτροπή, κατά το άρθρο 29 του κανονισμού 796/2004 και το άρθρο 33 του κανονισμού 1122/2009, η δυνατότητα περιορισμού του πραγματικού προσδιορισμού των αγροτεμαχίων σε δείγμα του 50 % των αγροτεμαχίων συνιστά παρέκκλιση από την αρχή του ελέγχου του συνόλου των αγροτεμαχίων. Η δυνατότητα αυτή προβλέφθηκε για τον σκοπό της απλουστεύσεως, όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 44 του κανονισμού 1122/2009. Κατόπιν των προεκτεθέντων, ορθώς η Επιτροπή θεώρησε ότι μπορούσε να επιτευχθεί αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό δείγμα των επιτόπιων ελέγχων με προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό. Πράγματι, με την προβολή αυτή, είναι δυνατή η επίτευξη αξιόπιστου και αντιπροσωπευτικού αποτελέσματος των επιτόπιων ελέγχων για το σύνολο των επίμαχων αγροτεμαχίων και όχι μόνον όσον αφορά τα αγροτεμάχια που έχουν όντως ελεγχθεί. Επισημαίνεται ότι η προβολή συνιστά το επακόλουθο της δυνατότητας απλουστεύσεως των επιτόπιων ελέγχων περιορίζοντάς τους σε δείγμα του 50 % των αγροτεμαχίων.

43

Συναφώς, όσον αφορά την επιχειρηματολογία της Δημοκρατίας της Σλοβενίας ότι η προβολή διαπιστωθέντος σφάλματος παραβιάζει την αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως και προσβάλλει το δικαίωμα ακροάσεως του οικείου γεωργού και ότι η προβολή τηρουμένων των θεμελιωδών δικαιωμάτων επάγεται την υποχρεωτική μέτρηση όλων των γεωργικών εκτάσεων, όπερ αντίκειται στον σκοπό της απλουστεύσεως της αιτιολογικής σκέψης 44 του κανονισμού 1122/2009 καθώς και στον σκοπό μειώσεως άσκοπων διοικητικών επιβαρύνσεων και εξόδων, υπενθυμίζεται ότι το ουσιαστικό αντικείμενο της αποφάσεως περί εκκαθαρίσεως των λογαριασμών είναι να διασφαλισθεί ότι οι εθνικές αρχές υποβλήθηκαν σε δαπάνες σύμφωνα με τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης (απόφαση της 22ας Απριλίου 1999, Κάτω Χώρες κατά Επιτροπής, C‑28/94, Συλλογή, EU:C:1999:191, σκέψη 49). Εξάλλου, κατά πάγια νομολογία, η τελική και αμετάκλητη απόφαση περί εκκαθαρίσεως των λογαριασμών πρέπει να λαμβάνεται μετά από ειδική διαδικασία εκατέρωθεν ακροάσεως στο πλαίσιο της οποίας τα συγκεκριμένα κράτη μέλη πρέπει να απολαύουν όλων των απαιτούμενων εγγυήσεων προκειμένου να αναπτύξουν τις απόψεις τους (βλ. απόφαση της 14ης Δεκεμβρίου 2000, Γερμανία κατά Επιτροπής, C‑245/97, Συλλογή, EU:C:2000:687, σκέψη 47 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Επομένως, η διαδικασία εκκαθαρίσεως των λογαριασμών είναι ανοιχτή διαδικασία κατά του κράτους μέλους και όχι κατά του οικείου γεωργού, ο οποίος δεν έχει δικαίωμα ακροάσεως κατά την εν λόγω διαδικασία. Επιπλέον, διαπιστώνεται ότι με προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό, κανένα συγκεκριμένο αγροτεμάχιο δεν προσδιορίζεται ως μη επιλέξιμο. Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι η εν λόγω προβολή χρησιμεύει για τη μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων και εξόδων καθόσον μπορεί να εξασφαλισθεί αξιόπιστο αποτέλεσμα των επιτόπιων ελέγχων λαμβανομένου υπόψη του σκοπού της απλουστεύσεως των ελέγχων.

44

Τρίτον, όσον αφορά την επιχειρηματολογία της Δημοκρατίας της Σλοβενίας ότι η Επιτροπή εσφαλμένως θεώρησε ότι τα επιλεγέντα κατά τη διάρκεια του ελέγχου αγροτεμάχια επελέγησαν τυχαίως, επισημαίνεται ότι είναι αληθές ότι, κατά το σημείο 12.9.1 της συγκεφαλαιωτικής εκθέσεως, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα επίμαχα αγροτεμάχια επελέγησαν τυχαίως. Πάντως, όπως αναγνωρίζει η Δημοκρατία της Σλοβενίας, από το σημείο αυτό δεν προκύπτει ότι η διαπίστωση παρατυπίας σχετικής με τους επιτόπιους ελέγχους στηριζόταν σε προβαλλόμενη έλλειψη αντιπροσωπευτικότητας της επιλογής των αγροτεμαχίων. Επομένως, η εν λόγω επιχειρηματολογία της Δημοκρατίας της Σλοβενίας είναι αλυσιτελής.

45

Τρίτον, η Δημοκρατία της Σλοβενίας διατείνεται ότι, εφόσον οι σλοβενικές αρχές ενήργησαν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του κοινού κέντρου ερευνών της Επιτροπής, η Επιτροπή όφειλε να μην εφαρμόσει καθόλου την κατά το έγγραφο VI/5330/97 δημοσιονομική διόρθωση.

46

Συναφώς, διαπιστώνεται ότι, κατά το έγγραφο VI/5330/97, όταν οι παρατυπίες προέρχονται από δυσχέρειες ερμηνείας των πράξεων της Ένωσης, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί ευλόγως να θεωρηθεί ότι το κράτος μέλος θα άρει τις δυσχέρειες αυτές με την Επιτροπή, και όταν οι εθνικές αρχές έπραξαν ό,τι ήταν αναγκαίο για τη διευθέτηση των παρατυπιών μόλις προέκυψαν, οι εν λόγω συντελεστές σταθμίσεως μπορούν να ληφθούν υπόψη και να καταλήξουν σε εφαρμογή χαμηλότερου διορθωτικού συντελεστή ή σε καμία διόρθωση.

47

Εν προκειμένω, διαπιστώνεται ότι, ακόμα και αν, σύμφωνα με τις επίμαχες κατευθυντήριες γραμμές, οι σλοβενικές αρχές δεν υποχρεούνταν να αυξήσουν το δείγμα του ελέγχου λόγω του ότι οι διαπιστωθείσες από τις αρχές αυτές παρατυπίες δεν υπερβαίνουν το κατώτατο όριο του 3 %, εντούτοις, και σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές, πρέπει να γίνεται προβολή των αποτελεσμάτων του δείγματος στον υπόλοιπο πληθυσμό. Επομένως, δεν προκύπτει ότι η Επιτροπή εφάρμοσε εσφαλμένως την επίμαχη δημοσιονομική διόρθωση.

48

Κατά συνέπεια, ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί.

49

Κατόπιν των προεκτεθέντων, η προσφυγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή καθόσον η Επιτροπή εφάρμοσε δημοσιονομική διόρθωση λόγω αδυναμιών στον έλεγχο των μικρών γεωργικών εκτάσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τον ορισμό των αγροτεμαχίων. Επομένως, η προσβαλλομένη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί καθόσον αποκλείει από τη χρηματοδότηση της Ένωσης, όσον αφορά τη Δημοκρατία της Σλοβενίας, ποσό 85780,08 ευρώ για το οικονομικό έτος 2010, 115956,46 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011 και 131269,23 ευρώ για το οικονομικό έτος 2012. Η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί κατά τα λοιπά.

Επί των δικαστικών εξόδων

50

Κατά το άρθρο 134, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας, κάθε διάδικος φέρει τα δικαστικά του έξοδα αν οι διάδικοι ηττήθηκαν σε ένα ή περισσότερα από τα αιτήματά τους αντιστοίχως. Πάντως, αν τούτο δικαιολογείται από τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υποθέσεως, το Γενικό Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει ότι ένας διάδικος, πέραν των δικαστικών εξόδων του, φέρει και μέρος των εξόδων του αντιδίκου.

51

Εν προκειμένω, επισημαίνεται ότι πρέπει να γίνουν δεκτά τα αιτήματα της Δημοκρατίας της Σλοβενίας σχετικά με τη δημοσιονομική διόρθωση ποσού 333005,77 ευρώ. Αντιθέτως, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί καθόσον αφορά τη λοιπή δημοσιονομική διόρθωση ποσού 14655,33 ευρώ. Επομένως, κατά δικαία εκτίμηση των επιδίκων περιστατικών αποφασίζεται ότι η Επιτροπή θα φέρει τα δικαστικά της έξοδα καθώς και τα εννέα δέκατα των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε η Δημοκρατία της Σλοβενίας. Η Δημοκρατία της Σλοβενίας θα φέρει το ένα δέκατο των δικών της εξόδων.

 

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα)

αποφασίζει:

 

1)

Ακυρώνει την εκτελεστική απόφαση 2014/458/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Ιουλίου 2014, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), καθόσον αποκλείει από τη χρηματοδότηση της Ένωσης, όσον αφορά τη Δημοκρατία της Σλοβενίας, ποσό 85780,08 ευρώ για το οικονομικό έτος 2010, 115956,46 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011 και 131269,23 ευρώ για το οικονομικό έτος 2012.

 

2)

Απορρίπτει κατά τα λοιπά την προσφυγή.

 

3)

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει τα δικαστικά έξοδά της καθώς και τα εννέα δέκατα των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε η Δημοκρατία της Σλοβενίας.

 

4)

Η Δημοκρατία της Σλοβενίας φέρει το ένα δέκατο των δικαστικών εξόδων της.

 

Dittrich

Schwarcz

Tomljenović

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 28 Ιανουαρίου 2016.

(υπογραφές)


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η σλοβενική.

Top