Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ: προοπτικές μετά το 2030»( 1 ), η Επιτροπή τόνισε τη σημασία ενός κανονιστικού συστήματος που διασφαλίζει την επίτευξη των στόχων με το ελάχιστο κόστος. Ως εκ τούτου, έχει δεσμευτεί να δώσει νέα ώθηση για τον εξορθολογισμό και την απλούστευση των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων, με απώτερο στόχο τη μείωση του σχετικού φόρτου κατά 25 %, χωρίς να υπονομεύονται οι σχετικοί στόχοι πολιτικής.

Οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση της ορθής επιβολής και παρακολούθησης της νομοθεσίας. Το κόστος τους αντισταθμίζεται συνολικά σε μεγάλο βαθμό από το όφελος που αποφέρουν, ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με βασικά μέτρα πολιτικής. Ωστόσο, οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων μπορούν επίσης να επιβάλλουν δυσανάλογο φόρτο στα ενδιαφερόμενα μέρη, επηρεάζοντας ιδίως τις ΜΜΕ και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, λαμβανομένων επίσης υπόψη των οργανωτικών και τεχνολογικών εξελίξεων που απαιτούν προσαρμογή των αρχικών απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων. Η σώρευσή τους με την πάροδο του χρόνου μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα περιττές, επικαλυπτόμενες ή παρωχημένες υποχρεώσεις, αναποτελεσματικότητα ως προς τη συχνότητα και τον χρόνο ή ακατάλληλες μεθόδους συλλογής.

Ο εξορθολογισμός των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων και η μείωση του διοικητικού φόρτου αποτελούν προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα πρόταση αποσκοπεί στην απλούστευση μιας πρωτοβουλίας που περιλαμβάνεται στην πρωταρχική φιλοδοξία για «μια οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων» στον τομέα πολιτικής της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

Η πρόταση θα εξορθολογίσει τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων με την κατάργηση των εκθέσεων που δεν είναι πλέον απαραίτητες.

Οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων αφορούν τις δημόσιες αρχές. Η παρούσα πρόταση θα καταργήσει την υποχρέωση των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών να διαβιβάζουν στατιστικά δεδομένα στην Επιτροπή σχετικά με τον αριθμό των αδικημάτων παραχάραξης και κιβδηλείας και τον αριθμό των ατόμων στα οποία ασκήθηκε δίωξη και καταδικάστηκαν για τα αδικήματα παραχάραξης και κιβδηλείας, όπως ορίζεται στο άρθρο 11 της οδηγίας 2014/62/ΕΕ 2 . Μολονότι οι αρχές των κρατών μελών δυσκολεύονται να συγκεντρώσουν και να διαβιβάσουν αξιόπιστα δεδομένα προκειμένου να συμμορφωθούν με τη συγκεκριμένη διάταξη, τα δεδομένα αυτά δεν διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην αποτελεσματική εφαρμογή της συγκεκριμένης νομικής πράξης.

Η πρόταση αποτελεί μέρος μιας πρώτης δέσμης μέτρων για τον εξορθολογισμό των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων. Πρόκειται για ένα βήμα σε μια διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας εξετάζονται διεξοδικά οι υφιστάμενες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, με σκοπό να αξιολογηθεί η συνεχιζόμενη συνάφειά τους και να καταστούν αποδοτικότερες.

Ο εξορθολογισμός που εισάγεται με τα μέτρα αυτά δεν θα επηρεάσει την επίτευξη των στόχων στον τομέα πολιτικής, για τους ακόλουθους λόγους:

Πρωταρχικός στόχος της οδηγίας 2014/62/ΕΕ είναι η προστασία του ευρώ και άλλων νομισμάτων από την παραχάραξη και την κιβδηλεία μέσω του ποινικού δικαίου.

Θεσπίζει ελάχιστους κανόνες σχετικά με τον ορισμό ποινικών αδικημάτων και κυρώσεων στον τομέα της παραχάραξης και κιβδηλείας του ευρώ και άλλων νομισμάτων. Εισάγει επίσης κοινές διατάξεις για την ενίσχυση της καταπολέμησης των εν λόγω αδικημάτων και τη βελτίωση της διερεύνησής τους και τη διασφάλιση καλύτερης συνεργασίας κατά της παραχάραξης και κιβδηλείας.

Τα κύρια στοιχεία της οδηγίας περιλαμβάνουν την ποινικοποίηση της «παραγωγής» και της «διανομής» πλαστών νομισμάτων, καθώς και των «δραστηριοτήτων που αφορούν προπαρασκευαστικές ενέργειες για την τέλεση των εν λόγω αδικημάτων», όπως η παραγωγή χαρακτηριστικών ασφαλείας, τις διατάξεις για τις ποινές και την αρχή της εδαφικότητας και την εξωεδαφική δικαιοδοσία. Περιλαμβάνει επίσης διάταξη σχετικά με τη χρήση ορισμένων ερευνητικών μέσων, καθώς και διάταξη που διασφαλίζει ότι τα εθνικά κέντρα ανάλυσης (NAC) και τα εθνικά κέντρα ανάλυσης κερμάτων (CNAC) μπορούν να πραγματοποιούν ανάλυση πλαστών ευρώ κατά τη διάρκεια εν εξελίξει δικαστικών διαδικασιών. Η αποτελεσματική μεταφορά των στοιχείων αυτών στις εθνικές νομοθεσίες είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας.

Επιπλέον, η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να διαβιβάζουν στην Επιτροπή συναφή στατιστικά δεδομένα σε σχέση με τον αριθμό των αδικημάτων που αφορούν πλαστά τραπεζογραμμάτια και κίβδηλα κέρματα και τον αριθμό των ατόμων στα οποία ασκήθηκε δίωξη και καταδικάστηκαν.

Τα δεδομένα αυτά θα συμβάλουν καταρχήν στην πληρέστερη εικόνα του προβλήματος της παραχάραξης και κιβδηλείας σε επίπεδο Ένωσης και, ως εκ τούτου, θα συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας αποτελεσματικότερης απάντησης.

Ωστόσο, η πείρα έχει δείξει ότι τα στατιστικά δεδομένα των κρατών μελών σχετικά με τις ποινικές διαδικασίες για την παραχάραξη και την κιβδηλεία του ευρώ, σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, δεν είναι συγκρίσιμα και συχνά είναι διάσπαρτα, ελλιπή και ανακριβή. Επομένως, στην πράξη, η υποχρέωση δεν συμβάλλει αποτελεσματικά στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση του κατά πόσον η οδηγία έχει επιτύχει τον στόχο της.

Η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων υποβολής στατιστικών δεδομένων δεν μπορεί γενικά να δικαιολογήσει την απαλλαγή των κρατών μελών από τις εν λόγω υποχρεώσεις. Αντιθέτως, θα πρέπει να οδηγήσει σε προσπάθειες συμμόρφωσης, μεταξύ άλλων με τη δοκιμή διαφορετικών προσεγγίσεων και/ή με τη διευκόλυνση της υιοθέτησης κοινών προτύπων και τυποποιημένων μορφών υποβολής εκθέσεων από την Επιτροπή ως βάση για τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων των κρατών μελών.

Ωστόσο, ειδικότερα όσον αφορά την παραχάραξη και κιβδηλεία του ευρώ, προβλέπονται ήδη υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων σχετικά με τον αριθμό των κατασχεθέντων παραχαραγμένων κερμάτων και τραπεζογραμματίων. Οι εθνικές αρχές στις χώρες της ΕΕ πρέπει να αποστέλλουν πλαστά τραπεζογραμμάτια και κίβδηλα κέρματα στα εθνικά τους κέντρα ανάλυσης για ανάλυση και εξακρίβωση. Οι τράπεζες και τα λοιπά πιστωτικά ιδρύματα πρέπει να αποσύρουν από την κυκλοφορία όλα τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι πλαστά και κίβδηλα και να τα παραδίδουν στις αρμόδιες εθνικές αρχές.

Ως εκ τούτου, το μέγεθος και οι τάσεις του φαινομένου αυτού είναι καλά τεκμηριωμένα και γνωστά στις αρμόδιες εθνικές αρχές 3 . Επομένως, για τον συγκεκριμένο τομέα εγκληματικότητας, η υποχρέωση υποβολής στατιστικών δεδομένων σχετικά με τις ποινικές διαδικασίες δεν είναι απαραίτητη για να διασφαλίζεται ότι οι στόχοι της οδηγίας επιτυγχάνονται και παρακολουθούνται.

Στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (REFIT), η Επιτροπή διασφαλίζει ότι η νομοθεσία της, εφόσον είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, στοχεύει στις ανάγκες των ενδιαφερόμενων μερών και ελαχιστοποιεί τον φόρτο, επιτυγχάνοντας παράλληλα τους στόχους της. Ως εκ τούτου, η παρούσα πρόταση αποτελεί μέρος του προγράμματος REFIT, καθώς μειώνει την πολυπλοκότητα του φόρτου υποβολής εκθέσεων που προκύπτει από το νομικό περιβάλλον της ΕΕ.

Παρότι ορισμένες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων είναι απαραίτητες, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικές, αποφεύγοντας τις αλληλεπικαλύψεις, εξαλείφοντας τον περιττό φόρτο και χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερο ψηφιακές και διαλειτουργικές λύσεις.

Η παρούσα πρόταση εξορθολογίζει τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων καθιστώντας την επίτευξη των στόχων της νομοθεσίας περισσότερο αποτελεσματική και λιγότερο επαχθή για τις δημόσιες αρχές.

Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 83 παράγραφος 1 σχετικά με τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, το οποίο είναι συμβατό με την οδηγία 2014/62/ΕΕ.

Οι σχετικές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων επιβάλλονται από το δίκαιο της ΕΕ. Ως εκ τούτου, ο εξορθολογισμός τους σε επίπεδο ΕΕ διασφαλίζει αποτελεσματικότητα την ασφάλεια δικαίου και τη συνέπεια στην υποβολή εκθέσεων. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις δημόσιες διοικήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίες θα επωφεληθούν από τον εξορθολογισμό των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων που απορρέουν από τα εν λόγω μέτρα.

Ο εξορθολογισμός των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων απλοποιεί το νομικό πλαίσιο με την εισαγωγή ελάχιστων αλλαγών στις υφιστάμενες απαιτήσεις, οι οποίες δεν επηρεάζουν την ουσία του ευρύτερου στόχου πολιτικής. Ως εκ τούτου, η πρόταση περιορίζεται στις αλλαγές που είναι αναγκαίες για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική υποβολή εκθέσεων χωρίς να μεταβληθεί κανένα από τα ουσιώδη στοιχεία της σχετικής νομοθεσίας.

Η παρούσα πρόταση προσδιορίστηκε μετά από διαδικασία εσωτερικού ελέγχου των υφιστάμενων υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων και με βάση την εμπειρία από την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας. Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα βήμα στη διαδικασία συνεχούς αξιολόγησης των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων που απορρέουν από τη νομοθεσία της ΕΕ, θα συνεχιστεί ο έλεγχος του φόρτου αυτού και του αντικτύπου του στα ενδιαφερόμενα μέρη.

Η πρόταση αφορά περιορισμένες και στοχευμένες αλλαγές της νομοθεσίας με σκοπό τον εξορθολογισμό των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων. Βασίζεται στην εμπειρία από την εφαρμογή της νομοθεσίας. Οι αλλαγές δεν έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην πολιτική, αλλά εξασφαλίζουν αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή. Λόγω του στοχευμένου χαρακτήρα τους και της έλλειψης σχετικών επιλογών πολιτικής, καθίσταται περιττή η εκτίμηση επιπτώσεων.

Πρόκειται για πρόταση REFIT, η οποία αποσκοπεί στην απλούστευση της νομοθεσίας και στη μείωση του φόρτου για τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές με την κατάργηση μιας περιττής απαίτησης υποβολής στατιστικών δεδομένων.

Α/Α

Α/Α

Α/Α