ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 28.4.2020

COM(2020) 310 final

2020/0066(COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 575/2013 και (ΕΕ) 2019/876 όσον αφορά προσαρμογές προς αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•• Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Ο σοβαρός οικονομικός κλυδωνισμός που προκάλεσε η πανδημία COVID-19 και τα έκτακτα μέτρα ανάσχεσης έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις στην οικονομία. Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα δυσλειτουργίας στις αλυσίδες εφοδιασμού, προσωρινή παύση λειτουργίας και μειωμένη ζήτηση, ενώ τα νοικοκυριά έρχονται αντιμέτωπα με την ανεργία και τη μείωση του εισοδήματος. Οι δημόσιες αρχές σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών έχουν λάβει αποφασιστικά μέτρα για τη στήριξη των νοικοκυριών και των φερέγγυων επιχειρήσεων προς αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής αλλά προσωρινής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας και των ελλείψεων ρευστότητας που θα προκαλέσει. Χάρη στις μεταρρυθμίσεις που αναλήφθηκαν μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τα πιστωτικά ιδρύματα διαθέτουν σήμερα ικανοποιητική κεφαλαιοποίηση και πολύ μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε σχέση με το 2008. Αυτό τους επιτρέπει να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στη διαχείριση του οικονομικού κλυδωνισμού που προκαλεί η πανδημία COVID-19. Ωστόσο, η αβεβαιότητα σχετικά με τον ρυθμό ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας θα έχει, αναπόφευκτα, επιπτώσεις στον τραπεζικό τομέα.

Ανταποκρινόμενες στις νέες περιστάσεις, οι αρμόδιες αρχές σε ολόκληρη την Ένωση παρείχαν προσωρινή κεφαλαιακή και επιχειρησιακή βοήθεια προκειμένου να εξασφαλιστούν ευνοϊκές συνθήκες για τη συνέχιση της χορήγησης δανείων από τα πιστωτικά ιδρύματα εν μέσω COVID-19. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό τα μεν κεφάλαια να διοχετεύονται εκεί όπου είναι περισσότερο αναγκαία, το δε πλαίσιο προληπτικής εποπτείας να αλληλεπιδρά ομαλά με τα διάφορα μέτρα που λαμβάνονται κατά της πανδημίας COVID-19. Ο ΚΚΑ παρέχει μεγάλα περιθώρια στις τράπεζες να στηρίξουν δημόσιες και ιδιωτικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της συνεχούς χορήγησης δανείων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, εξασφαλίζοντας παράλληλα μια συνετή προσέγγιση. Η ευελιξία που προβλέπεται στον ΚΚΑ περιγράφεται στην ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2020 6 , σχετικά με την εφαρμογή των πλαισίων λογιστικής και προληπτικής εποπτείας για τη διευκόλυνση του τραπεζικού δανεισμού στην Ένωση εν μέσω COVID-19.

Εκτός από την πλήρη αξιοποίηση της ευελιξίας που προβλέπεται στο υφιστάμενο πλαίσιο, ορισμένες περιορισμένες αλλαγές σε συγκεκριμένες πτυχές του ΚΚΑ είναι απαραίτητες προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων να χορηγούν δάνεια και να απορροφούν ζημίες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19 και, παράλληλα, να διασφαλιστεί η συνεχής ανθεκτικότητά τους. Επιπλέον, σε διεθνές επίπεδο, η BCBS έχει συμφωνήσει σε ετήσια παράταση της προθεσμίας εφαρμογής των τελικών στοιχείων του πλαισίου «Βασιλεία ΙΙΙ», εκ των οποίων ορισμένα έχουν ήδη ενσωματωθεί στον ΚΚΑ 7 , καθώς και σε μεγαλύτερη ευελιξία στη σταδιακή επέλευση των επιπτώσεων του ΔΠΧΑ 9 στο κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι αλλαγές αυτές χρειάζεται να αποτυπωθούν στους υφιστάμενους κανόνες.

Πρώτον, είναι αναγκαίο να προσαρμοστούν οι μεταβατικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν στα πιστωτικά ιδρύματα να μειώσουν τις επιπτώσεις από τον σχηματισμό προβλέψεων για αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες, στο πλαίσιο του ΔΠΧΑ 9, στα ίδια κεφάλαιά τους. Η προσαρμογή αυτή θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα να μετριάσουν πιο ικανοποιητικά τις επιπτώσεις τυχόν ανοδικής αναθεώρησης του σχηματισμού προβλέψεων για αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες λόγω επιδείνωσης της πιστωτικής ποιότητας των ανοιγμάτων των πιστωτικών ιδρυμάτων συνεπεία των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19.

Δεύτερον, για να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις των εγγυήσεων που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19, οι κανόνες που διέπουν την ελάχιστη κάλυψη ζημιών για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ) πρέπει να προσαρμοστούν, ώστε να επεκταθεί προσωρινά η μεταχείριση που εφαρμόζεται επί του παρόντος σε ΜΕΑ τα οποία είναι εγγυημένα ή ασφαλισμένα από οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων, σε ΜΕΑ τα οποία θα προκύψουν ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19 και τα οποία θα καλύπτονται από τα διάφορα καθεστώτα εγγυήσεων που έθεσαν σε εφαρμογή τα κράτη μέλη. Με τον τρόπο αυτό θα αναγνωριστεί ότι εγγυήσεις από οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων και οι εγγυήσεις που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά.

Τρίτον, πρέπει να τροποποιηθεί ο μηχανισμός αντιστάθμισης που συνδέεται με τη διακριτική ευχέρεια της αρμόδιας αρχής να επιτρέπει στα πιστωτικά ιδρύματα να εξαιρούν προσωρινά τα ανοίγματα υπό μορφή αποθεματικών κεντρικών τραπεζών από τον υπολογισμό του δείκτη μόχλευσης. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι τα μέτρα ρευστότητας που παρέχονται από τις κεντρικές τράπεζες σε συνθήκες κρίσης θα διοχετεύονται πράγματι από τα πιστωτικά ιδρύματα στην οικονομία.

Τέταρτον, είναι αναγκαίο να αναβληθεί, σύμφωνα με την απόφαση της BCBS, η ημερομηνία εφαρμογής της νέας απαίτησης περί αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης. Τούτο θα απελευθερώσει την επιχειρησιακή ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και θα τους επιτρέψει να επικεντρωθούν στις πιο άμεσες προκλήσεις που συνδέονται με την πανδημία COVID-19.

Πέμπτον, πρέπει να επισπευσθούν οι ημερομηνίες εφαρμογής ορισμένων από τα κεφαλαιακά οφέλη που προβλέπει μεν ο ΚΚΑ αλλά δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί, όπως είναι οι προβλέψεις για την αντιμετώπιση ορισμένων στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού, οι προβλέψεις για ορισμένα δάνεια που εξασφαλίζονται από συντάξεις ή μισθούς, ο αναθεωρημένος συντελεστής υποστήριξης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και ο νέος συντελεστής στήριξης για τη χρηματοδότηση υποδομών. Η επίσπευση της ημερομηνίας εφαρμογής των δύο συντελεστών στήριξης, η προτιμησιακή μεταχείριση ορισμένων στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού και η προτιμησιακή μεταχείριση ορισμένων δανείων που εξασφαλίζονται από συντάξεις ή μισθούς, θα ελευθερώσει ίδια κεφάλαια ιδρυμάτων, ώστε να μπορούν να ενισχύσουν την, εξαιρετικά αναγκαία, χορήγηση δανείων κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 και κατά το αμέσως επόμενο διάστημα.

Οι ανωτέρω προτεινόμενες αλλαγές δεν θα αλλάξουν ριζικά το κανονιστικό πλαίσιο προληπτικής εποπτείας. Αποτελούν μέρος της απάντησης της Επιτροπής στη κατάσταση έκτακτης ανάγκης που προκάλεσε η πανδημία COVID-19. Οι εν λόγω προσαρμογές του πλαισίου προληπτικής εποπτείας αναμένεται να διευκολύνουν τις συλλογικές προσπάθειες που αποσκοπούν στον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας και, ως εκ τούτου, στην ταχεία ανάκαμψη.

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Οι στόχοι που επιδιώκονται με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, δηλαδή να μεγιστοποιηθεί η ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων να χορηγούν δάνεια και να απορροφούν ζημίες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19, παράλληλα δε να εξασφαλίζεται η συνεχής ανθεκτικότητά τους, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης παρά με διαφορετικές εθνικές πρωτοβουλίες, δεδομένου ότι οι τροποποιήσεις αφορούν τις ημερομηνίες εφαρμογής κανόνων της Ένωσης ή αποτελούν προσαρμογές υφιστάμενων κανόνων της Ένωσης ως απάντηση στην πανδημία COVID-19. Τα προβλήματα και τα βαθύτερα αίτια είναι τα ίδια σε όλα τα κράτη μέλη. Σε περίπτωση μη ανάληψης δράσης από την Ένωση, το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο θα ήταν λιγότερο αποτελεσματικό όσον αφορά τη στήριξη των διαφόρων μέτρων που λαμβάνονται από τις δημόσιες αρχές, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και δεν θα ανταποκρινόταν τόσο ικανοποιητικά στις εξαιρετικές προκλήσεις της αγοράς.

•Αναλογικότητα

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Η Ένωση δεσμεύεται να εφαρμόζει υψηλά πρότυπα προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και έχει υπογράψει ευρύ φάσμα συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση δεν είναι πιθανό να έχει άμεσο αντίκτυπο στα εν λόγω δικαιώματα, όπως απαριθμούνται στις κύριες συμβάσεις των ΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των Συνθηκών της ΕΕ, και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Μεταβατικές ρυθμίσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεων των διατάξεων του ΔΠΧΑ 9 για το εποπτικό κεφάλαιο

Το άρθρο 473α του ΚΚΑ περιλαμβάνει μεταβατικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν στα ιδρύματα να επαναπροσθέτουν στο οικείο κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (CET1) τμήμα οποιασδήποτε αύξησης των προβλέψεων μπορεί να προκύψει από την εισαγωγή λογιστικής μεταχείρισης των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών βάσει του ΔΠΧΑ 9. Οι μεταβατικές ρυθμίσεις αποτελούνται από δύο συνιστώσες: μία στατική και μία δυναμική συνιστώσα. Η στατική συνιστώσα επιτρέπει στα πιστωτικά ιδρύματα να εξουδετερώνουν εν μέρει τον «αντίκτυπο της ημέρας 1» στο κεφάλαιο CET1 ο οποίος προκύπτει από την αύξηση των λογιστικών προβλέψεων λόγω της εισαγωγής του ΔΠΧΑ 9. Η δυναμική συνιστώσα επιτρέπει στις τράπεζες να εξουδετερώνουν εν μέρει τον αντίκτυπο της περαιτέρω (δηλαδή μετά την πρώτη ημέρα) αύξησης των προβλέψεων για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία μη απομειωμένης πιστωτικής αξίας. Οι ισχύουσες μεταβατικές ρυθμίσεις καλύπτουν την περίοδο 2018-2022.

Η εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 κατά τη διάρκεια της οικονομικής επιβράδυνσης που προκαλεί η πανδημία COVID-19 μπορεί να οδηγήσει σε αιφνίδια σημαντική αύξηση των προβλέψεων για αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες, καθώς ενδέχεται να χρειαστεί να υπολογιστούν, για πολλά ανοίγματα, οι αναμενόμενες ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους. Για να μετριαστούν οι πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια αιφνίδια αύξηση προβλέψεων για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες επί της ικανότητας των ιδρυμάτων να χορηγούν δάνεια σε πελάτες όταν αυτό είναι περισσότερο αναγκαίο, θα πρέπει να παραταθούν οι μεταβατικές ρυθμίσεις. Τούτο θα αμβλύνει περισσότερο τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19 στη δυνητική αύξηση των αναγκών προβλέψεων των ιδρυμάτων στο πλαίσιο του ΔΠΧΑ 9, διατηρώντας παράλληλα τις μεταβατικές ρυθμίσεις για τα ποσά αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών που θεσπίστηκαν πριν από την πανδημία COVID-19. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω τροποποιήσεις θα καταστήσουν δυνατό τον επανακαθορισμό της 5ετούς μεταβατικής περιόδου που άρχισε το 2018. Η νέα μεταβατική περίοδος θα επιτρέψει έτσι στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να προσαρμόσουν τη βαθμονόμηση των ρυθμίσεων για τον συνυπολογισμό των προβλέψεων στο κεφάλαιο CET1 κατά την περίοδο 2020-2024.

Στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, οι μεταβατικές ρυθμίσεις παρατείνονται μόνο για τη δυναμική συνιστώσα σύμφωνα με τις στοχευμένες αναθεωρήσεις 10 των διεθνώς συμφωνημένων προτύπων προληπτικής εποπτείας [άρθρο 1 σημείο 2) της πρότασης], προς αντιμετώπιση της δυνητικής αύξησης των προβλέψεων για αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες συνεπεία της πανδημίας COVID-19. Για να εξασφαλιστεί ότι η πρόσθετη ελάφρυνση προορίζεται για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες που προκύπτουν από τις εξαιρετικές περιστάσεις της πανδημίας COVID-19, χωρίς να περιπλέκονται αδικαιολόγητα τα πράγματα, η ημερομηνία αναφοράς, για οποιαδήποτε αύξηση των προβλέψεων υπόκειται στις παραταθείσες μεταβατικές ρυθμίσεις, μετατίθεται από την 1η Ιανουαρίου 2018 στην 1η Ιανουαρίου 2020, δοθέντος ότι, από την ημερομηνία αυτή και μετά, οι πρόσθετες ζημίες που θα υποστούν τα ιδρύματα σχετίζονται πιθανότατα με την πανδημία COVID-19.

Το άρθρο 473α παράγραφος 1 του ΚΚΑ περιλαμβάνει έναν αναθεωρημένο μαθηματικό τύπο για τον υπολογισμό των ποσών των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών που μπορούν να συμπεριληφθούν (να «επαναπροστεθούν») στο κεφάλαιο CET1, ο οποίος εφαρμόζει διαφορετικούς συντελεστές για τη στατική και τη δυναμική συνιστώσα, αντίστοιχα. Ενώ ο υπολογισμός της στατικής συνιστώσας παραμένει ως έχει με την παρούσα πρόταση, η δυναμική συνιστώσα θα υπόκειται σε παράταση της μεταβατικής περιόδου και σε αναθεωρημένο μεταβατικό συντελεστή προσαρμογής.

Οι ημερομηνίες αναφοράς που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 5 του άρθρου 473α του ΚΚΑ για τον υπολογισμό της πιθανής αύξησης των προβλέψεων για αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες όσον αφορά περιουσιακά στοιχεία μη απομειωμένης πιστωτικής αξίας κατά την ημερομηνία αναφοράς, αύξησης η οποία δύναται να επαναπροστεθεί στο κεφάλαιο CET1, τροποποιούνται λαμβανομένου υπόψη του αναθεωρημένου τύπου της παραγράφου 1 και της νέας καταληκτικής ημερομηνίας.

Η μεταβατική περίοδος για τη στατική συνιστώσα στο άρθρο 473α παράγραφος 6 του ΚΚΑ προσαρμόζεται βάσει του νέου τύπου της παραγράφου 1 του εν λόγω άρθρου.

Μια νέα παράγραφος, η 6α, επεκτείνει τη μετάβαση για τη δυναμική συνιστώσα, επιτρέποντας στα ιδρύματα να επαναπροσθέτουν πλήρως στο κεφάλαιο CET1 οποιαδήποτε αύξηση των νέων προβλέψεων που αναγνωρίζονται το 2020 και το 2021 για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία μη απομειωμένης πιστωτικής αξίας. Το ποσό που θα μπορούσε να επαναπροστεθεί από το 2022 έως το 2024 θα μειώνεται γραμμικά.

Στο άρθρο 473α παράγραφος 7 του ΚΚΑ εισάγονται αλλαγές που διευκολύνουν τον επανυπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων. Συγκεκριμένα αντικαθιστούν την προσαύξηση όλων των αξιών ανοίγματος που μειώνονται από προβλέψεις, με σταθερό συντελεστή στάθμισης ως προς τον κίνδυνο 100 %, εφαρμοστέο στα ποσά που επαναπροστίθενται στο κεφάλαιο CET1.

Οι αλλαγές στο άρθρο 473α παράγραφος 9 του ΚΚΑ επιτρέπουν στα ιδρύματα, τα οποία είχαν επιλέξει προηγουμένως να μην χρησιμοποιούν τις μεταβατικές ρυθμίσεις, να ανακαλέσουν τη συγκεκριμένη τους απόφαση οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, με την επιφύλαξη προηγούμενης έγκρισης από την αρμόδια αρχή. Επιπλέον, το άρθρο 473α παράγραφος 9 του ΚΚΑ παρέχει στα ιδρύματα τη δυνατότητα να εφαρμόζουν μόνο τη δυναμική συνιστώσα. Τέλος, για την παρακολούθηση του αριθμού των ιδρυμάτων σε ολόκληρη την ΕΕ που χρησιμοποιούν τις μεταβατικές ρυθμίσεις, απαιτείται από τις αρμόδιες αρχές να υποβάλλουν στην ΕΑΤ, κατά τακτά διαστήματα, πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των ιδρυμάτων τα οποία τελούν υπό την εποπτεία τους και χρησιμοποιούν τις εν λόγω ρυθμίσεις.

Αντιμετώπιση των δανείων με κρατική εγγύηση στο πλαίσιο του προληπτικού μηχανισμού ασφαλείας μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ)

Οι επίσημοι οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων εκδίδουν συνήθως εγγυήσεις για λογαριασμό των εθνικών κυβερνήσεων με αντικείμενο την παροχή πιστωτικής προστασίας για δάνεια που χορηγούνται προς χρηματοδότηση των εξαγωγών. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία καλύπτονται από την εγγύηση των εν λόγω οργανισμών τυγχάνουν προνομιακής μεταχείρισης όσον αφορά τις απαιτήσεις σχηματισμού προβλέψεων κατά το άρθρο 47γ του ΚΚΑ. Η προτεινόμενη παρέκκλιση από το άρθρο 47γ παράγραφος 3 επεκτείνει την εν λόγω προτιμησιακή μεταχείριση σε ανοίγματα εγγυημένα ή αντεγγυημένα από τον δημόσιο τομέα στο πλαίσιο μέτρων που αποσκοπούν στον μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19, σύμφωνα με τους κανόνες της Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων, ανάλογα με την περίπτωση. Έτσι λαμβάνεται υπόψη το παρόμοιο προφίλ κινδύνου των εν λόγω εγγυημένων ανοιγμάτων [άρθρο 1 σημείο 3) της πρότασης].

Ημερομηνία εφαρμογής του αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης

Ο ΚΚΑ II εισήγαγε στο άρθρο 92 του ΚΚΑ την νέα παράγραφο 1α για την επιβολή της απαίτησης αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης των παγκοσμίων συστημικά σημαντικών ιδρυμάτων. Ως ημερομηνία εφαρμογής του αποθέματος ασφαλείας ορίστηκε αρχικά η 1η Ιανουαρίου 2022. Στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 και σύμφωνα με το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής που συμφωνήθηκε από την BCBS, η ημερομηνία εφαρμογής που ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 5 του ΚΚΑ II μετατίθεται κατά ένα έτος, ήτοι την 1η Ιανουαρίου 2023 [άρθρο 2 σημείο 2) της πρότασης].

Αντιστάθμιση των επιπτώσεων της εξαίρεσης ορισμένων ανοιγμάτων από τον υπολογισμό του δείκτη μόχλευσης

Ο ΚΚΑ II τροποποίησε τον υπολογισμό του δείκτη μόχλευσης βάσει του αναθεωρημένου προτύπου της Βασιλείας. Οι αλλαγές περιλάμβαναν τη χρήση διακριτικής ευχέρειας για την προσωρινή εξαίρεση ορισμένων ανοιγμάτων έναντι κεντρικών τραπεζών από το μέτρο συνολικού ανοίγματος ενός ιδρύματος σε εξαιρετικές περιστάσεις [άρθρο 429α παράγραφος 1 στοιχείο ιδ) και παράγραφοι 5 έως 7 του ΚΚΑ]. Η εξαίρεση μπορεί να χορηγηθεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα έτος, όταν η αρμόδια αρχή του ιδρύματος έχει διαπιστώσει, κατόπιν διαβούλευσης με την οικεία κεντρική τράπεζα, και έχει δηλώσει δημοσίως ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις. Όλες οι επιπτώσεις της εξαίρεσης αντισταθμίζονται πλήρως μέσω ενός μηχανισμού που προβλέπεται στο άρθρο 429α παράγραφος 7 του ΚΚΑ, ο οποίος αυξάνει την απαίτηση για ατομικό δείκτη μόχλευσης ενός πιστωτικού ιδρύματος κατά τρόπο αυστηρά αναλογικό.

Η διακριτική ευχέρεια, η οποία αποσκοπεί στη διευκόλυνση της αποτελεσματικής μετάδοσης των μέτρων νομισματικής πολιτικής, θα τεθεί σε εφαρμογή, μαζί με την απαίτηση για τον δείκτη μόχλευσης, στις 28 Ιουνίου 2021. Ωστόσο, η τρέχουσα κρίση COVID-19 έδειξε ότι ο μηχανισμός αντιστάθμισης, όταν εφαρμόζεται, θα είναι υπερβολικά περιοριστικός και ότι η εφαρμογή του δεν θα διευκόλυνε πραγματικά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Πράγματι, λόγω του υφιστάμενου μηχανισμού αντιστάθμισης, τα πιστωτικά ιδρύματα μπορεί να περιορίζονται όσον αφορά το επίπεδο της αύξησης των αποθεματικών των κεντρικών τραπεζών τους. Ο υφιστάμενος μηχανισμός αντιστάθμισης θα μπορούσε, συνεπώς, να αποθαρρύνει τη χρήση, από τα πιστωτικά ιδρύματα, στον αναγκαίο ή επιθυμητό βαθμό, των ταμειακών διευκολύνσεων των κεντρικών τραπεζών υπό ακραίες συνθήκες. Τούτο θα είχε ως αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η αποτελεσματική μετάδοση των μέτρων νομισματικής πολιτικής και, τελικά, να επιβάλλεται στο ίδρυμα η απομόχλευση μέσω της πώλησης περιουσιακών στοιχείων ή η μείωση του επιπέδου δανεισμού στην πραγματική οικονομία, ή και τα δύο αυτά μαζί, δεδομένου του περιορισμένου περιθωρίου που το ίδρυμα διαθέτει για να ελέγχει την έκταση των εν λόγω αποθεματικών κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.

Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές και υπό το πρίσμα της εντολής της Επιτροπής που ορίζεται στο άρθρο 511 του ΚΚΑ για την επανεξέταση, μεταξύ άλλων, της αντιμετώπισης των αποθεματικών κεντρικών τραπεζών, η Επιτροπή θεωρεί σκόπιμο να τροποποιηθεί ο μηχανισμός αντιστάθμισης πριν από την έναρξη εφαρμογής του [άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο β) της πρότασης]. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η ευελιξία για την κατάλληλη δράση, σύμφωνα με τον επιδιωκόμενο σκοπό, κατά τη διάρκεια πιθανών μελλοντικών κλυδωνισμών και κρίσεων, θα ενισχυθεί δε η αποτελεσματικότητα του μέτρου. Ειδικότερα, ένα πιστωτικό ίδρυμα που ασκεί τη διακριτική ευχέρεια θα υποχρεούται να υπολογίσει τον προσαρμοσμένο δείκτη μόχλευσης μόνο άπαξ, δηλαδή κατά τη στιγμή που ασκεί τη διακριτική ευχέρεια, και με βάση την αξία των επιλέξιμων αποθεματικών του ιδρύματος στην κεντρική τράπεζα και του μέτρου του συνολικού ανοίγματος την ημέρα κατά την οποία η αρμόδια αρχή του ιδρύματος δηλώνει ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας. Ο προσαρμοσμένος δείκτης μόχλευσης θα εφαρμόζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία ασκείται η διακριτική ευχέρεια και δεν θα μεταβληθεί, όπως στο πλαίσιο του υφιστάμενου μηχανισμού αντιστάθμισης. Οι τροποποιήσεις του μηχανισμού αντιστάθμισης απαιτούν επίσης αλλαγές στο άρθρο 429α παράγραφος 1 στοιχείο ιδ), ώστε να επιτρέπεται η εξαίρεση όλων των επιλέξιμων αποθεματικών σε κεντρικές τράπεζες και όχι μόνο εκείνων που πραγματοποιήθηκαν μετά την έναρξη ισχύος της εξαίρεσης [άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο α) της πρότασης].

Ημερομηνία εφαρμογής της εξαίρεσης ορισμένων στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού από τις μειώσεις κεφαλαίου

Ο ΚΚΑ II εισήγαγε διατάξεις για την αλλαγή της ρυθμιστικής αντιμετώπισης των «στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού που αποτιμώνται κατά συνετό τρόπο», των οποίων η αξία δεν επηρεάζεται αρνητικά σε περίπτωση εκκαθάρισης (δηλαδή εξυγίανσης, αφερεγγυότητας ή ρευστοποίησης ενός ιδρύματος). Τα ιδρύματα δεν θα υποχρεούνται πλέον να αφαιρούν τα συγκεκριμένα στοιχεία του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού από το κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 [άρθρο 36 παράγραφος 1 στοιχείο β) του ΚΚΑ]. Η ΕΑΤ έλαβε την εντολή να καταρτίσει σχέδιο ρυθμιστικού τεχνικού προτύπου (ΡΤΠ) για να προσδιορίσει τον τρόπο εφαρμογής της εν λόγω εξαίρεσης από τις μειώσεις, προσδιορίζοντας το πεδίο εφαρμογής των στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού που πρέπει να εξαιρεθούν και τον τρόπο με τον οποίο θα σταθμίζονται ως προς τον κίνδυνο (άρθρο 36 παράγραφος 4 του ΚΚΑ). Η ημερομηνία εφαρμογής της αναθεωρημένης επεξεργασίας στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού έχει οριστεί 12 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του εν λόγω ΡΤΠ (άρθρο 3 παράγραφος 7 του ΚΚΑ II).

Στο πλαίσιο της ταχύτερης αποδοχής των ψηφιακών υπηρεσιών ως συνέπεια των δημόσιων μέτρων που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, η ημερομηνία εφαρμογής τροποποιείται προκειμένου να επιτραπεί η εφαρμογή της εξαίρεσης νωρίτερα, δηλαδή από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ΡΤΠ [άρθρο 2 σημείο 3 της πρότασης].

Ημερομηνία εφαρμογής της ειδικής μεταχείρισης που προβλέπεται για ορισμένα δάνεια που εξασφαλίζονται με συντάξεις ή μισθούς

Ο ΚΚΑ II εισήγαγε στο άρθρο 123 του ΚΚΑ ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων δανείων που χορηγούνται από πιστωτικά ιδρύματα σε συνταξιούχους ή εργαζομένους με σύμβαση αορίστου χρόνου. Η ευνοϊκή αυτή μεταχείριση θεσπίστηκε λόγω των συμπληρωματικών εγγυήσεων που προσαρτώνται στα δάνεια αυτά, οι οποίες απορρέουν από την άνευ αιρέσεων μεταβίβαση μέρους της σύνταξης ή του μισθού του δανειολήπτη προς το πιστωτικό ίδρυμα. Η εφαρμογή αυτής της μεταχείρισης στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 θα παρείχε κίνητρα σε ιδρύματα να αυξήσουν τη δανειοδότηση εργαζομένων και συνταξιούχων. Για να μπορέσουν τα ιδρύματα να επωφεληθούν από την ευνοϊκότερη μεταχείριση ήδη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, επισπεύδεται η ημερομηνία εφαρμογής της εν λόγω διάταξης (άρθρο 2 σημείο 1 της πρότασης).

Ημερομηνία εφαρμογής του αναθεωρημένου συντελεστή στήριξης των ΜΜΕ και του συντελεστή στήριξης υποδομών

Ο ΚΚΑ II επέφερε αλλαγές στο άρθρο 501 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 με αντικείμενο την προσαρμογή των απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων για ανοίγματα έναντι ΜΜΕ τα οποία δεν είναι σε αθέτηση (συντελεστής στήριξης των ΜΜΕ). Εισήγαγε επίσης στο άρθρο 501α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 μια νέα προσαρμογή των απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων για ανοίγματα έναντι οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ή χρηματοδοτούν υλικές δομές ή εγκαταστάσεις, συστήματα και δίκτυα που παρέχουν ή στηρίζουν βασικές δημόσιες υπηρεσίες (συντελεστής υποστήριξης υποδομών). Οι εν λόγω συντελεστές στήριξης επιτρέπουν ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων ανοιγμάτων έναντι ΜΜΕ και για τη χρηματοδότηση υποδομών με σκοπό την παροχή κινήτρων στα ιδρύματα να αυξήσουν, κατά συνετό τρόπο, τα δάνεια προς τις εν λόγω οντότητες. Σε συνθήκες πανδημίας COVID-19, είναι σημαντικό οι τράπεζες να συνεχίσουν να χορηγούν δάνεια σε ΜΜΕ και να στηρίζουν επενδύσεις σε υποδομές. Κατά συνέπεια, επισπεύδεται η ημερομηνία εφαρμογής των δύο συντελεστών στήριξης, όπως προβλέπονται στο άρθρο 3 του ΚΚΑ II (άρθρο 2 σημείο 1 της πρότασης).

2020/0066 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 575/2013 και (ΕΕ) 2019/876 όσον αφορά προσαρμογές προς αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 114,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 11 θεσπίζει, από κοινού με την οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 12 , το κανονιστικό πλαίσιο προληπτικής εποπτείας για τα ιδρύματα που λειτουργούν στην Ένωση. Το εν λόγω κανονιστικό πλαίσιο προληπτικής εποπτείας εγκρίθηκε στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξέσπασε το 2007-2008 και βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στα διεθνή πρότυπα που συμφωνήθηκαν το 2010 από την Επιτροπή της Βασιλείας για την τραπεζική εποπτεία (BCBS), τα οποία είναι γνωστά ως το πλαίσιο Βασιλεία ΙΙΙ. Το πλαίσιο αυτό έχει συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ένωση και στην καλύτερη προετοιμασία τους για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων δυσκολιών, συμπεριλαμβανομένων των δυσκολιών από πιθανές μελλοντικές κρίσεις.

(2)Από την έναρξη ισχύος του, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 έχει τροποποιηθεί αρκετές φορές για να αντιμετωπιστούν οι εναπομένουσες αδυναμίες στο κανονιστικό πλαίσιο προληπτικής εποπτείας και να υλοποιηθούν ορισμένα εκκρεμή στοιχεία της μεταρρύθμισης των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών που είναι ουσιαστικής σημασίας για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα των ιδρυμάτων. Μεταξύ των μεταγενέστερων αλλαγών, ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2395 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 13 εισήγαγε στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 μεταβατικές ρυθμίσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεων στα ίδια κεφάλαια από την εισαγωγή του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς - Χρηματοοικονομικά μέσα (ΔΠΧΑ) 9. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/630 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 14 , εισήγαγε στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 απαίτηση ελάχιστης κάλυψης ζημιών για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, τον αποκαλούμενο προληπτικό μηχανισμό ασφαλείας. Επιπλέον, ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/876 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 15 εισήγαγε στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 ορισμένα από τα τελικά στοιχεία του οριστικοποιημένου πλαισίου «Βασιλεία ΙΙΙ». Μεταξύ άλλων εισήγαγε νέο ορισμό του δείκτη μόχλευσης και ένα απόθεμα ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης, που εμποδίζει τα ιδρύματα να αυξήσουν υπερβολικά τη μόχλευση, καθώς και ευνοϊκότερη προληπτική αντιμετώπιση ορισμένων στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού, ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων δανείων που εξασφαλίζονται από συντάξεις ή μισθούς, έναν αναθεωρημένο συντελεστή στήριξης για τα δάνεια προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και έναν συντελεστή στήριξης για έργα υποδομής.

(3)Ο σοβαρός οικονομικός κλυδωνισμός που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 και τα έκτακτα μέτρα ανάσχεσης έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις στην οικονομία. Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα δυσλειτουργίας στις αλυσίδες εφοδιασμού, προσωρινή παύσης λειτουργίας και μειωμένης ζήτησης, ενώ τα νοικοκυριά έρχονται αντιμέτωπα με την ανεργία και τη μείωση του εισοδήματος. Οι δημόσιες αρχές σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών έχουν λάβει αποφασιστικά μέτρα για τη στήριξη των νοικοκυριών και των φερέγγυων επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής αλλά προσωρινής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας και των ελλείψεων ρευστότητας που προκαλεί.

(4)Τα ιδρύματα θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη συμβολή στην ανάκαμψη. Ταυτόχρονα, ενδέχεται να επηρεαστούν από την επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση. Οι αρμόδιες αρχές έχουν παράσχει προσωρινά κεφάλαια, ρευστότητα και επιχειρησιακή βοήθεια στα ιδρύματα, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι αυτά μπορούν να συνεχίσουν να εκπληρώνουν τον ρόλο τους στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, σε ένα πιο δύσκολο περιβάλλον. Η Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών έχουν διευκρινίσει την εφαρμογή της ευελιξίας που έχει ήδη ενσωματωθεί στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 με την έκδοση ερμηνευτικών πράξεων και κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή του πλαισίου προληπτικής εποπτείας υπό τις περιστάσεις της νόσου COVID-19 16 . Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19, η BCBS παρείχε επίσης κάποια ευελιξία όσον αφορά την εφαρμογή των διεθνών προτύπων 17 .

(5)Είναι σημαντικό τα ιδρύματα να χρησιμοποιούν τα κεφάλαιά τους εκεί όπου είναι περισσότερο αναγκαίο και το κανονιστικό πλαίσιο της Ένωσης διευκολύνει κάτι τέτοιο, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα ιδρύματα λειτουργούν κατά συνετό τρόπο. Πέραν της ευελιξίας που παρέχεται στους υφιστάμενους κανόνες, με τις στοχευμένες αλλαγές στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 θα διασφαλιστεί η ομαλή αλληλεπίδραση του εν λόγω πλαισίου προληπτικής εποπτείας με τα διάφορα μέτρα αντιμετώπισης της έκτακτης ανάγκης που προκάλεσε η νόσος COVID-19.

(6)Οι έκτακτες περιστάσεις της πανδημίας COVID-19 και το πρωτοφανές μέγεθος των προβλημάτων που προκάλεσε απαιτούν άμεση δράση για να εξασφαλιστούν στα ιδρύματα οι συνθήκες που θα τους επιτρέψουν να διοχετεύσουν όντως κεφάλαια σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να απορροφήσουν τους οικονομικούς κραδασμούς που προκάλεσε η πανδημία COVID-19.

(7)Οι εγγυήσεις που παρέχονται στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 από εθνικές κυβερνήσεις ή άλλες δημόσιες οντότητες, οι οποίες είναι επιλέξιμες ως πάροχοι πιστωτικής προστασίας δυνάμει των κανόνων μετριασμού του πιστωτικού κινδύνου που τίθενται στο τρίτο μέρος κεφάλαιο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, είναι συγκρίσιμες, όσον αφορά τις επιπτώσεις τους στον περιορισμό του κινδύνου, με τις εγγυήσεις που παρέχονται από επίσημους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 47γ του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013. Συνεπώς, δικαιολογείται η ευθυγράμμιση των απαιτήσεων ελάχιστης κάλυψης για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα για τα οποία χορηγούνται εγγυήσεις από εθνικές κυβερνήσεις ή άλλες δημόσιες οντότητες με τις αντίστοιχες απαιτήσεις για τα αντίστοιχα ανοίγματα για τα οποία χορηγούνται εγγυήσεις από επίσημους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων. Άρα, οι εγγυήσεις και οι αντεγγυήσεις που παρέχονται στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται οι εγγυήσεις που παρέχονται από επίσημους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων.

(8)Υπό τις συνθήκες της πανδημίας COVID-19 προέκυψαν στοιχεία που καθιστούν σαφές ότι η ότι η δυνατότητα να εξαιρεθούν προσωρινά ορισμένα ανοίγματα έναντι κεντρικών τραπεζών από τον υπολογισμό του μέτρου του συνολικού ανοίγματος ενός ιδρύματος, όπως ορίζεται στο άρθρο 429α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876, θα μπορούσε να αποδειχθεί ουσιώδους σημασίας κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης κρίσης. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου φαίνεται να παρεμποδίζεται από τη μειωμένη ευελιξία που προκύπτει από τον μηχανισμό αντιστάθμισης που συνδέεται με τέτοιες προσωρινές εξαιρέσεις, η οποία φέρεται να περιορίζει την ικανότητα των ιδρυμάτων να αυξήσουν τα ανοίγματα έναντι κεντρικών τραπεζών σε καταστάσεις κρίσης. Τούτο θα μπορούσε τελικά να ωθήσει το ίδρυμα να μειώσει το επίπεδο δανεισμού προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Προκειμένου να αποφευχθούν ανεπιθύμητες συνέπειες που σχετίζονται με τον μηχανισμό αντιστάθμισης και να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της εν λόγω εξαίρεσης ενόψει πιθανών μελλοντικών κλυδωνισμών και κρίσεων, ο μηχανισμός αντιστάθμισης θα πρέπει να τροποποιηθεί πριν από την έναρξη εφαρμογής, στις 28 Ιουνίου 2021 σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, της απαίτησης για τον δείκτη μόχλευσης που προβλέπει το άρθρο 92 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013. Εν αναμονή της εφαρμογής των τροποποιημένων διατάξεων για τον υπολογισμό του δείκτη μόχλευσης, που εισήχθησαν με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876, το άρθρο 429α θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζεται όπως έχει διαμορφωθεί από τον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2015/62 18 .

(9)Μεγάλο μέρος των ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ένωση υπόκεινται στο ΔΠΧΑ 9 από την 1η Ιανουαρίου 2018. Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα που εγκρίθηκαν από την BCBS, ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2395 εισήγαγε στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 μεταβατικές ρυθμίσεις για τον μετριασμό της πιθανής σημαντικής αρνητικής επίπτωσης στο κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 των ιδρυμάτων που προκύπτει από τη λογιστική μεταχείριση των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9.

(10)Η εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 κατά τη διάρκεια της οικονομικής επιβράδυνσης που προκάλεσε η πανδημία COVID-19 μπορεί να οδηγήσει σε αιφνίδια σημαντική αύξηση προβλέψεων για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες, καθώς ενδέχεται να χρειαστεί να υπολογιστούν, για πολλά ανοίγματα, οι αναμενόμενες ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους. Η BCBS συμφώνησε, στις 3 Απριλίου 2020, να επιτρέψει μεγαλύτερη ευελιξία κατά την εφαρμογή των μεταβατικών ρυθμίσεων για τη σταδιακή επέλευση των επιπτώσεων του ΔΠΧΑ 9. Προκειμένου να περιοριστεί η ενδεχόμενη μεταβλητότητα του εποπτικού κεφαλαίου που μπορεί να προκύψει εάν η κρίση COVID-19 οδηγήσει σε σημαντική αύξηση προβλέψεων για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες, είναι αναγκαίο να επεκταθούν και στο ενωσιακό δίκαιο οι μεταβατικές ρυθμίσεις.

(11)Για να μετριαστούν οι πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια αιφνίδια αύξηση προβλέψεων για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες επί της ικανότητας των ιδρυμάτων να χορηγούν δάνεια σε πελάτες όταν αυτό είναι περισσότερο αναγκαίο, οι μεταβατικές ρυθμίσεις θα πρέπει να παραταθούν κατά δύο έτη και θα πρέπει να επιτρέπεται στα ιδρύματα να επαναπροσθέτουν πλήρως στο κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 κάθε αύξηση των προβλέψεων για νέες αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες που αναγνωρίζουν το 2020 και το 2021 για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία τους μη απομειωμένης πιστωτικής αξίας. Τούτο θα αμβλύνει περισσότερο τον αντίκτυπο της κρίσης COVID-19 στη δυνητική αύξηση των αναγκών προβλέψεων των ιδρυμάτων στο πλαίσιο του ΔΠΧΑ 9, διατηρώντας παράλληλα τις μεταβατικές ρυθμίσεις για τα ποσά αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών που θεσπίστηκαν πριν από την πανδημία COVID-19.

(12)Τα ιδρύματα που είχαν προηγουμένως επιλέξει να μην χρησιμοποιούν τις μεταβατικές ρυθμίσεις δύνανται να ανακαλέσουν τη συγκεκριμένη τους απόφαση οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, με την επιφύλαξη προηγούμενης έγκρισης από την αρμόδια αρχή. Στη συνέχεια, και με την επιφύλαξη της έγκρισης των εποπτικών αρχών, τα ιδρύματα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν να μη χρησιμοποιούν τις μεταβατικές ρυθμίσεις.

(13)Τον Μάρτιο του 2020, η Ομάδα Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών και Επικεφαλής Εποπτείας (Group of Central Bank Governors and Heads of Supervision — GHOS) αναθεώρησε το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των τελικών στοιχείων του πλαισίου της Βασιλείας. Ενώ τα περισσότερα από τα τελικά στοιχεία δεν έχουν ακόμη μεταφερθεί στο ενωσιακό δίκαιο, η απαίτηση αποθέματος ασφαλείας του δείκτη μόχλευσης για τα παγκόσμια συστημικώς σημαντικά ιδρύματα έχει ήδη θεσπιστεί μέσω των τροποποιήσεων που επέφερε ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/876. Ως εκ τούτου, η ημερομηνία εφαρμογής της απαίτησης αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης θα πρέπει να μετατεθεί κατά ένα έτος, ήτοι την 1η Ιανουαρίου 2023, όπως συμφωνήθηκε σε διεθνές επίπεδο. Η ημερομηνία εφαρμογής που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876 θα πρέπει να αναθεωρηθεί ανάλογα, ώστε να εξασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο για τα ιδρύματα που είναι εγκατεστημένα στην Ένωση και λειτουργούν εκτός της Ένωσης. Με την αναβολή της έναρξης εφαρμογής της απαίτησης αποθέματος ασφαλείας για τον δείκτη μόχλευσης, δεν θα υπάρξουν συνέπειες, κατά τη διάρκεια της περιόδου αναβολής, από τη μη τήρηση αυτής της απαίτησης, όπως ορίζεται στο άρθρο 141γ της οδηγίας 2013/36/ΕΕ, ούτε συναφείς περιορισμοί ως προς τις διανομές, όπως ορίζεται στο άρθρο 141β της εν λόγω οδηγίας.

(14)Λαμβανομένων υπόψη των ειδικών εγγυήσεων οι οποίες προσαρτώνται στα δάνεια που χορηγούνται από τα πιστωτικά ιδρύματα σε συνταξιούχους ή εργαζομένους με σύμβαση αορίστου χρόνου έναντι της άνευ αιρέσεων μεταβίβασης μέρους της σύνταξης ή του μισθού του δανειολήπτη προς το εν λόγω πιστωτικό ίδρυμα, το άρθρο 123 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876 ώστε να καταστεί δυνατή η ευνοϊκότερη μεταχείριση των εν λόγω δανείων. Η εφαρμογή αυτής της μεταχείρισης στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 θα παρείχε κίνητρα σε ιδρύματα να αυξήσουν τη δανειοδότηση εργαζομένων και συνταξιούχων. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να επισπευσθεί η ημερομηνία εφαρμογής της διάταξης αυτής, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα ιδρύματα ήδη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

(15)Οι διατάξεις σχετικά με την προσαρμογή των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο ανοιγμάτων έναντι ΜΜΕ τα οποία δεν είναι σε αθέτηση, που θεσπίζει το άρθρο 501 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 («συντελεστής στήριξης των ΜΜΕ»), τροποποιήθηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876. Ο εν λόγω κανονισμός εισήγαγε επίσης στο άρθρο 501α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 μια νέα προσαρμογή στις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων για τον πιστωτικό κίνδυνο για ανοίγματα έναντι οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ή χρηματοδοτούν υλικές δομές ή εγκαταστάσεις, συστήματα και δίκτυα που παρέχουν ή στηρίζουν βασικές δημόσιες υπηρεσίες (συντελεστές στήριξης υποδομών). Δεδομένου ότι οι εν λόγω συντελεστές στήριξης επιτρέπουν ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων ανοιγμάτων έναντι ΜΜΕ και για τη χρηματοδότηση υποδομών, η εφαρμογή τους στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 θα παρείχε κίνητρα στα ιδρύματα να αυξήσουν τα, τόσο χρήσιμα, δάνεια προς τις εν λόγω οντότητες. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να επισπευσθεί η ημερομηνία εφαρμογής των δύο αυτών συντελεστών στήριξης, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα ιδρύματα ήδη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

(16)Η προληπτική αντιμετώπιση ορισμένων στοιχείων του ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876 προκειμένου να υποστηριχθεί περαιτέρω η μετάβαση προς έναν περισσότερο ψηφιοποιημένο τραπεζικό τομέα. Στο πλαίσιο της ταχύτερης αποδοχής των ψηφιακών υπηρεσιών ως συνέπεια των δημόσιων μέτρων που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, η εφαρμογή των αλλαγών αυτών θα πρέπει να επισπευσθεί.

(17)Εφόσον οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, δηλαδή να μεγιστοποιηθεί η ικανότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων να χορηγούν δάνεια και να απορροφούν ζημίες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19, παράλληλα δε να εξασφαλίζεται η συνεχής ανθεκτικότητά τους, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη αλλά, λόγω της κλίμακας και των συνεπειών τους, μπορούν μάλλον να επιτυγχάνονται καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(18)Προκειμένου τα έκτακτα μέτρα στήριξης που έχουν εγκριθεί για την άμβλυνση των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 να είναι πλήρως αποτελεσματικά όσον αφορά την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού τομέα και την παροχή κινήτρου στα ιδρύματα να συνεχίσουν να χορηγούν δάνεια, η άμβλυνση των επιπτώσεων που επιφέρουν τα μέτρα αυτά πρέπει να αντανακλάται άμεσα στον τρόπο με τον οποίο καθορίζονται οι ρυθμιστικές κεφαλαιακές απαιτήσεις. Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα των προσαρμογών αυτών στο εποπτικό πλαίσιο, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

(19)Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα, θεωρείται σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί η εξαίρεση από την περίοδο των οκτώ εβδομάδων που προβλέπει το άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 για τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

(20)Οι κανονισμοί (ΕΕ) αριθ. 575/2013 και (ΕΕ) 2019/876 θα πρέπει συνεπώς να τροποποιηθούν αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1
Τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 τροποποιείται ως εξής:

(1)το άρθρο 429α, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876, τροποποιείται ως εξής:

α)στην παράγραφο 1, η εισαγωγική φράση του στοιχείου ιδ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«ιδ) τα ακόλουθα ανοίγματα στην κεντρική τράπεζα του ιδρύματος, υπό τους όρους που προσδιορίζονται στις παραγράφους 5 και 6:»·

β)στην παράγραφο 7, οι ορισμοί «EMLR» και «CB» αντικαθίστανται από τους ακόλουθους ορισμούς:

«EMLR = το μέτρο συνολικού ανοίγματος του ιδρύματος όπως ορίζεται στο άρθρο 429 παράγραφος 4, συμπεριλαμβανομένων των ανοιγμάτων που εξαιρούνται σύμφωνα με το στοιχείο ιδ) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, κατά την ημέρα της δημόσιας δήλωσης που αναφέρεται στο στοιχείο α) της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου και

CB = η συνολική αξία των ανοιγμάτων του ιδρύματος στην κεντρική του τράπεζα που είναι επιλέξιμα να εξαιρεθούν σύμφωνα με το στοιχείο ιδ) της παραγράφου 1, κατά την ημέρα της δημόσιας δήλωσης που αναφέρεται στο στοιχείο α) της παραγράφου 5.»·

(2)το άρθρο 473α τροποποιείται ως εξής:

α)η παράγραφος 1 τροποποιείται ως εξής:

i) στο πρώτο εδάφιο· η εισαγωγική φράση αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 50 και ως το τέλος των μεταβατικών περιόδων που ορίζονται στις παραγράφους 6 και 6α του παρόντος άρθρου, τα ακόλουθα ιδρύματα μπορούν να περιλάβουν στο κεφάλαιο κοινών μετοχών κατηγορίας 1 το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο:»·

ii) το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Το ποσό που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο υπολογίζεται ως το άθροισμα των ακολούθων:

α)για ανοίγματα που υπόκεινται σε στάθμιση κινδύνου σύμφωνα με το τρίτο μέρος τίτλος II κεφάλαιο 2, το ποσό (ABSA) υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο:

ABSA = (A2,SA – t1) x f1 + (A4,SA – t2) x f2

όπου:

A2,SA = το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 2,

A4,SA = το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 4 βάσει των ποσών που υπολογίσθηκαν σύμφωνα με την παράγραφο 3,

f1 = ο εφαρμοστέος συντελεστής της παραγράφου 6,

f2 = ο εφαρμοστέος συντελεστής της παραγράφου 6α,

t1 = η αύξηση του κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 που οφείλεται στην έκπτωση φόρου του ποσού A2,SA·

t2 = η αύξηση του κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 που οφείλεται στην έκπτωση φόρου του ποσού A4,SA·

β)για ανοίγματα που υπόκεινται σε στάθμιση κινδύνου σύμφωνα με το τρίτο μέρος τίτλος II κεφάλαιο 3, το ποσό (ABIRB) υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο:

ABIRB = (A2,IRB – t1) x f1 + (A4,IRB – t2) x f2

όπου:

A2,IRB = το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 2, προσαρμοσμένο σύμφωνα με την παράγραφο 5 στοιχείο α),

A4,IRB = το ποσό που υπολογίσθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 4, βάσει των ποσών που υπολογίσθηκαν σύμφωνα με την παράγραφο 3, προσαρμοσμένων σύμφωνα με την παράγραφο 5 στοιχεία β) και γ),

f1 = ο εφαρμοστέος συντελεστής της παραγράφου 6,

f2 = ο εφαρμοστέος συντελεστής της παραγράφου 6α,

t1 = η αύξηση του κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 που οφείλεται στην έκπτωση φόρου του ποσού A2,IRB·

t2 = η αύξηση του κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 που οφείλεται στην έκπτωση φόρου του ποσού A4,IRB"»·

β)στην παράγραφο 3, το στοιχείο β) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«β) το άθροισμα των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών δωδεκαμήνου που καθορίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 5.5.5 του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 και του ποσού της πρόβλεψης ζημίας για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής που καθορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 5.5.3 του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 εξαιρουμένης της πρόβλεψης ζημίας για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία απομειωμένης πιστωτικής αξίας όπως ορίζονται στο προσάρτημα Α του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 κατά την 1η Ιανουαρίου 2020 ή κατά την ημερομηνία αρχικής εφαρμογής του ΔΠΧΑ 9, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι μεταγενέστερη.»·

γ)στην παράγραφο 5, το στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«γ) τα ιδρύματα αντικαθιστούν το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με το στοιχείο β) της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου με το άθροισμα των αναμενόμενων πιστωτικών ζημιών δωδεκαμήνου που καθορίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 5.5.5 του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 και του ποσού της πρόβλεψης ζημίας για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής που καθορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 5.5.3 του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 εξαιρουμένης της πρόβλεψης ζημίας για τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία απομειωμένης πιστωτικής αξίας, όπως ορίζονται στο προσάρτημα Α του παραρτήματος σχετικά με το ΔΠΧΑ 9 κατά την 1η Ιανουαρίου 2020 ή την ημερομηνία αρχικής εφαρμογής του ΔΠΧΑ 9, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι μεταγενέστερη, μειωμένου κατά το άθροισμα των σχετικών ποσών των αναμενόμενων ζημιών για τα ίδια ανοίγματα που υπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 158 παράγραφοι 5, 6 και 10. Όταν το αποτέλεσμα του υπολογισμού είναι αρνητικός αριθμός, το ίδρυμα ορίζει την αξία του ποσού που αναφέρεται στο στοιχείο β) της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου ίση με μηδέν.»·

δ)η παράγραφος 6 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«6. Τα ιδρύματα εφαρμόζουν τους ακόλουθους συντελεστές f1 για τον υπολογισμό των ποσών ABSA και ABIRB που αναφέρονται στα στοιχεία α) και β) του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 αντίστοιχα:

α)0,7 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020·

β)0,5 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2021·

γ)0,25 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως την 31η Δεκεμβρίου 2022·

δ)0 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.

Ιδρύματα των οποίων το οικονομικό έτος αρχίζει μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 αλλά πριν από την 1η Ιανουαρίου 2021 προσαρμόζουν τις ημερομηνίες των στοιχείων α) έως δ) του πρώτου εδαφίου έτσι ώστε να αντιστοιχούν στο οικονομικό τους έτος, αναφέρουν τις προσαρμοσθείσες ημερομηνίες στην αρμόδια αρχή τους και τις δημοσιοποιούν.

Ιδρύματα που ξεκινούν την εφαρμογή των λογιστικών προτύπων όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 την 1η Ιανουαρίου 2021 ή μεταγενέστερα εφαρμόζουν τους σχετικούς συντελεστές σύμφωνα με τα στοιχεία β) έως δ) του πρώτου εδαφίου ξεκινώντας με τον συντελεστή που αντιστοιχεί στο έτος πρώτης εφαρμογής των εν λόγω λογιστικών προτύπων.»·

ε)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 6α:

«6α. Τα ιδρύματα εφαρμόζουν τους ακόλουθους συντελεστές f2 για τον υπολογισμό των ποσών ABSA και ABIRB που αναφέρονται στα στοιχεία α) και β) του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 αντίστοιχα:

α)1 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020·

β)1 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2021·

γ)0,75 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως την 31η Δεκεμβρίου 2022·

δ)0,5 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2023·

ε)0,25 κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως την 31η Δεκεμβρίου 2024.

Ιδρύματα των οποίων το οικονομικό έτος αρχίζει μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 αλλά πριν από την 1η Ιανουαρίου 2021 προσαρμόζουν τις ημερομηνίες των στοιχείων α) έως ε) του πρώτου εδαφίου έτσι ώστε να αντιστοιχούν στο οικονομικό τους έτος, αναφέρουν τις προσαρμοσθείσες ημερομηνίες στην αρμόδια αρχή τους και τις δημοσιοποιούν.

Ιδρύματα που ξεκινούν την εφαρμογή των λογιστικών προτύπων όπως αναφέρονται στην παράγραφο 1 την 1η Ιανουαρίου 2021 ή μεταγενέστερα εφαρμόζουν τους σχετικούς συντελεστές σύμφωνα με τα στοιχεία β) έως ε) του πρώτου εδαφίου ξεκινώντας με τον συντελεστή που αντιστοιχεί στο έτος πρώτης εφαρμογής των εν λόγω λογιστικών προτύπων.»·

στ)η παράγραφος 7 τροποποιείται ως εξής:

i) το στοιχείο β) απαλείφεται·

ii) παρεμβάλλεται το ακόλουθο εδάφιο:

«Κατά τον εκ νέου υπολογισμό των απαιτήσεων που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στην οδηγία 2013/36/ΕΕ για τους σκοπούς του πρώτου εδαφίου, εφαρμόζεται συντελεστής στάθμισης κινδύνου 100 % στο ποσό ABSA που αναφέρεται στο στοιχείο α) του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1.»·

ζ)η παράγραφος 8 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«8. Κατά τη διάρκεια των περιόδων που ορίζονται στις παραγράφους 6 και 6α του παρόντος άρθρου, παράλληλα με τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών που απαιτούνται στο όγδοο μέρος, τα ιδρύματα που έχουν αποφασίσει να εφαρμόσουν τις μεταβατικές ρυθμίσεις που ορίζονται στο παρόν άρθρο δημοσιοποιούν τα ποσά των ιδίων κεφαλαίων, του κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 και του κεφαλαίου της κατηγορίας 1, του δείκτη κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1, του δείκτη κεφαλαίου της κατηγορίας 1, του συνολικού δείκτη κεφαλαίου και του δείκτη μόχλευσης που θα είχαν σε περίπτωση μη εφαρμογής του παρόντος άρθρου.»·

η)η παράγραφος 9 τροποποιείται ως εξής:

i) στο πρώτο εδάφιο, η δεύτερη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Εφόσον το ίδρυμα έχει λάβει προηγούμενη έγκριση της αρμόδιας αρχής δύναται να ανακαλέσει την απόφασή του κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.»·

ii) στο δεύτερο εδάφιο, η δεύτερη και η τρίτη περίοδος αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

«Σε τέτοια περίπτωση, το ίδρυμα ορίζει τα A4 και t2 που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ως ίσα με το μηδέν. Εφόσον ένα ίδρυμα έχει λάβει προηγούμενη έγκριση της αρμόδιας αρχής, δύναται να ανακαλέσει την απόφασή του κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.»·

iii) προστίθενται τα ακόλουθα εδάφιο:

«Ένα ίδρυμα που έχει αποφασίσει να εφαρμόσει τις μεταβατικές ρυθμίσεις που ορίζονται στο παρόν άρθρο δύναται να αποφασίσει να μην εφαρμόσει την παράγραφο 2· στην περίπτωση αυτή ενημερώνει αμελλητί την αρμόδια αρχή σχετικά με την απόφασή του. Σε τέτοια περίπτωση, το ίδρυμα ορίζει τα A2 και t1 που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ως ίσα με το μηδέν. Ένα ίδρυμα μπορεί να ανακαλέσει την απόφασή του κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, υπό την προϋπόθεση ότι έχει λάβει προηγούμενη έγκριση της αρμόδιας αρχής.

Οι αρμόδιες αρχές ενημερώνουν την ΕΑΤ, τουλάχιστον σε ετήσια βάση, για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου από τα ιδρύματα που τελούν υπό την εποπτεία τους.»·

(3)παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«άρθρο 500α
Προσωρινή μεταχείριση των δημόσιων εγγυήσεων που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 47γ παράγραφος 3, έως τις [ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος τροποποιητικού κανονισμού + 7 έτη], οι συντελεστές που ορίζονται στο άρθρο 47γ παράγραφος 4 εφαρμόζονται επίσης στο τμήμα του μη εξυπηρετούμενου ανοίγματος που καλύπτεται από την εγγύηση αποδεκτού παρόχου που αναφέρεται στο άρθρο 201 παράγραφος 1 στοιχεία α) έως ε), όταν, με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τους κανόνες της Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων, κατά περίπτωση, η εγγύηση ή η αντεγγύηση παρέχεται ως μέρος των μέτρων στήριξης των δανειοληπτών εν μέσω της πανδημίας COVID-19.

Άρθρο 2
Τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2019/876

Το άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/876 τροποποιείται ως εξής:

(1)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 3α:

«3α. Τα ακόλουθα σημεία του άρθρου 1 του παρόντος κανονισμού εφαρμόζονται από τις [ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος τροποποιητικού κανονισμού]:

α)το σημείο 59), όσον αφορά τις διατάξεις για τη μεταχείριση ορισμένων δανείων που χορηγούνται από πιστωτικά ιδρύματα σε συνταξιούχους ή εργαζομένους που ορίζονται στο άρθρο 123 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013·

β)το σημείο 133), όσον αφορά τις διατάξεις για την προσαρμογή των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο ανοιγμάτων έναντι ΜΜΕ τα οποία δεν είναι σε αθέτηση που ορίζονται στο άρθρο 501 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013·

γ) το σημείο 134), όσον αφορά την προσαρμογή απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων για πιστωτικό κίνδυνο όσον αφορά ανοίγματα έναντι οντοτήτων που εκμεταλλεύονται ή χρηματοδοτούν υλικές δομές ή εγκαταστάσεις, συστήματα και δίκτυα που παρέχουν ή στηρίζουν βασικές δημόσιες υπηρεσίες που ορίζεται στο άρθρο 501α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.»·

(2)η παράγραφος 5 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«5. Το άρθρο 1 σημείο 46) στοιχείο β) του παρόντος κανονισμού, όσον αφορά τη νέα απαίτηση για τα ίδια κεφάλαια στα G-SII, που προβλέπεται στο άρθρο 92 παράγραφος 1α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, εφαρμόζεται από 1ης Ιανουαρίου 2023.»·

(3)η παράγραφος 7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«7. Το άρθρο 1 σημείο 18) του παρόντος κανονισμού, όσον αφορά το άρθρο 36 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, που περιέχει τις διατάξεις για την απαλλαγή από τις αφαιρέσεις των στοιχείων ενεργητικού στην κατηγορία του λογισμικού που αποτιμώνται κατά συνετό τρόπο, εφαρμόζεται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος των ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων που αναφέρονται στο άρθρο 36 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.».

Άρθρο 3
Έναρξη ισχύος και ημερομηνία εφαρμογής

1.Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται από την [ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος τροποποιητικού κανονισμού] με την εξαίρεση που προβλέπεται στην παράγραφο 3.

3.Το άρθρο 1 σημείο 1) του παρόντος κανονισμού, όσον αφορά τις τροποποιήσεις του άρθρου 429α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876, σε σχέση με τον μηχανισμό αντιστάθμισης που συνδέεται με προσωρινή εξαίρεση ορισμένων αποθεματικών σε κεντρικές τράπεζες, εφαρμόζεται από τις 28 Ιουνίου 2021.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

(1)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων.

(2)    Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338).

(3)    Κανονισμός (ΕΕ) 2017/2395 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2017, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά το μεταβατικό καθεστώς για τον μετριασμό των επιπτώσεων από την εισαγωγή του ΔΠΧΑ 9 στα ίδια κεφάλαια και για τις επιπτώσεις της αντιμετώπισης μεγάλων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων ορισμένων ανοιγμάτων του δημοσίου τομέα εκπεφρασμένων στο εθνικό νόμισμα οποιουδήποτε κράτους μέλους (ΕΕ L 345 της 27.12.2017, σ. 27).

(4)    Κανονισμός (ΕΕ) 2019/630 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά την ελάχιστη κάλυψη ζημιών για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΕΕ L 111 της της 25.4.2019, σ. 4).

(5)    Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2019 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά τον δείκτη μόχλευσης, τον δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης, τις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων, τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου, τον κίνδυνο αγοράς, τα ανοίγματα έναντι κεντρικών αντισυμβαλλομένων, τα ανοίγματα έναντι οργανισμών συλλογικών επενδύσεων, τα μεγάλα χρηματοδοτικά ανοίγματα και τις υποχρεώσεις υποβολής αναφορών και δημοσιοποίησης, καθώς και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 150 της 7.6.2019, σ. 1).

(6)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο - Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του λογιστικού πλαισίου και του πλαισίου προληπτικής εποπτείας για τη διευκόλυνση της χορήγησης τραπεζικών δανείων στην ΕΕ (στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών εν μέσω κρίσης COVID-19), COM(2020)169 της 28.4.2020.

(7)    Η παράταση καλύπτει τόσο τους αναθεωρημένους κανόνες για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις βάσει κινδύνου όσο και τους αναθεωρημένους κανόνες για τον δείκτη μόχλευσης.

(8)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ευρωομάδα σχετικά με τη συντονισμένη οικονομική αντίδραση στην έξαρση της νόσου COVID-19, COM(2020) 112 final της 13.3.2020.

(9)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Αντιμετώπιση του κορονοϊού – Χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμο ευρώ με κάθε δυνατό τρόπο για την προστασία ανθρώπινων ζωών και των μέσων διαβίωσης, COM(2020) 143 final της 2.4.2020.

(10)    Βλ. δελτίο Τύπου «Η Επιτροπή της Βασιλείας θεσπίζει πρόσθετα μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της νόσου Covid-19», 3 Απριλίου 2020, στη διεύθυνση: https://www.bis.org/press/p200403.htm .

(11)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1).

(12)    Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338).

(13)    Κανονισμός (ΕΕ) 2017/2395 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2017, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά το μεταβατικό καθεστώς για τον μετριασμό των επιπτώσεων από την εισαγωγή του ΔΠΧΑ 9 στα ίδια κεφάλαια και για τις επιπτώσεις της αντιμετώπισης μεγάλων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων ορισμένων ανοιγμάτων του δημοσίου τομέα εκπεφρασμένων στο εθνικό νόμισμα οποιουδήποτε κράτους μέλους (ΕΕ L 345 της 27.12.2017, σ. 27).

(14)    Κανονισμός (ΕΕ) 2019/630 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά την ελάχιστη κάλυψη ζημιών για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΕΕ L 111 της της 25.4.2019, σ. 4).

(15)    Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2019, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 όσον αφορά τον δείκτη μόχλευσης, τον δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης, τις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων, τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου, τον κίνδυνο αγοράς, τα ανοίγματα έναντι κεντρικών αντισυμβαλλομένων, τα ανοίγματα έναντι οργανισμών συλλογικών επενδύσεων, τα μεγάλα χρηματοδοτικά ανοίγματα και τις υποχρεώσεις υποβολής αναφορών και δημοσιοποίησης, καθώς και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 150 της 7.6.2019, σ. 1).

(16)    Εδώ περιλαμβάνονται: η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο - Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του λογιστικού πλαισίου και του πλαισίου προληπτικής εποπτείας για τη διευκόλυνση της χορήγησης τραπεζικών δανείων στην ΕΕ (στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών εν μέσω κρίσης COVID-19), COM(2020)169 της 28.4.2020· το δελτίο Τύπου «ECB Banking Supervision provides further flexibility to banks in reaction to coronavirus (Η τραπεζική εποπτεία της ΕΚΤ παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στις τράπεζες για την αντιμετώπιση του κορονοϊού)» και οι συνοδευτικές συχνές ερωτήσεις, της 20ης Μαρτίου 2020, https://www.bankingsupervision.europa.eu/press/pr/date/2020/html/ssm.pr200320~4cdbbcf466.en.html · η δήλωση «EBA Statement on the application of the prudential framework regarding Default, Forbearance and IFRS9 in light of COVID-19 measures (δήλωση της ΕΑΤ σχετικά με την εφαρμογή του πλαισίου προληπτικής εποπτείας όσον αφορά την αθέτηση, τις ρυθμίσεις δανείων και το ΔΠΧΑ 9 υπό το πρίσμα των μέτρων κατά της νόσου COVID-19)», της 25ης Μαρτίου 2020, η οποία διατίθεται στη διεύθυνση: https://eba.europa.eu/eba-provides-clarity-banks-consumers-application-prudential-framework-light-covid-19-measures .

(17)    Βλ. δελτίο Τύπου «Η Επιτροπή της Βασιλείας ορίζει πρόσθετα μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της νόσου Covid-19», της 3ης Απριλίου 2020, https://www.bis.org/press/p200403.htm

(18)    Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2015/62 της Επιτροπής, της 10ης Οκτωβρίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον δείκτη μόχλευσης (ΕΕ L 11 της 17.1.2015, σ. 37-43)