(1)

Η συνθήκη μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας σχετικά με την κατασκευή και λειτουργία από ιδιώτες παραχωρησιούχους της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης, η οποία υπογράφτηκε στο Canterbury στις 12 Φεβρουαρίου 1986 («συνθήκη του Canterbury»), συνέστησε διακυβερνητική επιτροπή για την εποπτεία όλων των θεμάτων που αφορούν την κατασκευή και τη λειτουργία της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης («διακυβερνητική επιτροπή»).

(2)

Έως τη λήξη της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται στη συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (3) («μεταβατική περίοδος»), η διακυβερνητική επιτροπή είναι φορέας εξουσιοδοτημένος από αρκετά κράτη μέλη με καθήκοντα σχετικά με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων όσον αφορά τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης. Στο πλαίσιο αυτό, η διακυβερνητική επιτροπή αποτελεί, ως εκ τούτου, την εθνική αρχή ασφάλειας κατά την έννοια της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4). Υπό την ιδιότητα αυτή, εφαρμόζει τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης σχετικά με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και, κατά την οδηγία (ΕΕ) 2016/797 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), σχετικά με τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων.

(3)

Με τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η διακυβερνητική επιτροπή θα καταστεί φορέας που θα έχει συσταθεί μέσω μιας διεθνούς συμφωνίας μεταξύ ενός κράτους μέλους, συγκεκριμένα της Γαλλίας, και μιας τρίτης χώρας, συγκεκριμένα του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας («Ηνωμένο Βασίλειο»). Επιπλέον και εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά σε διεθνή συμφωνία που δεσμεύει το Ηνωμένο Βασίλειο, το δίκαιο της Ένωσης δεν θα εφαρμόζεται πλέον στο τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία του Ηνωμένου Βασιλείου.

(4)

Μια διεθνής συμφωνία με τρίτη χώρα σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων για την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων σε διασυνοριακές καταστάσεις ενδέχεται να επηρεάσει έναν τομέα που καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από το δίκαιο της Ένωσης και ιδίως από τον κανονισμό (EE) 2016/796 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) και τις οδηγίες (ΕΕ) 2016/797 και (ΕΕ) 2016/798. Συνεπώς, κάθε τέτοια συμφωνία εμπίπτει στην αποκλειστική εξωτερική αρμοδιότητα της Ένωσης. Τα κράτη μέλη δύνανται να διαπραγματεύονται ή να συνάπτουν τέτοιες συμφωνίες μόνο εάν έχουν εξουσιοδοτηθεί προς τούτο από την Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Λόγω της αλληλεπίδρασης με υφιστάμενη νομοθεσία της Ένωσης, είναι επίσης αναγκαίο αυτή η εξουσιοδότηση να χορηγείται από τον νομοθέτη της Ένωσης σύμφωνα με τη νομοθετική διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 91 ΣΛΕΕ.

(5)

Με επιστολή της 16ης Ιουλίου 2020, η Γαλλία ζήτησε εξουσιοδότηση από την Ένωση για να διαπραγματευτεί και να συνάψει με το Ηνωμένο Βασίλειο διεθνή συμφωνία για τη συμπλήρωση της συνθήκης του Canterbury.

(6)

Για να είναι εγγυημένη η ασφαλής και αποτελεσματική λειτουργία της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης, είναι σκόπιμο να διατηρηθεί η διακυβερνητική επιτροπή ως η ενιαία αρχή ασφάλειας υπεύθυνη για το σύνολο της εν λόγω υποδομής. Λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης θέσης της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης ως σιδηροδρομικής σύνδεσης η οποία περιλαμβάνει μία ενιαία, σύνθετη τεχνική κατασκευή που βρίσκεται εν μέρει στο έδαφος της Γαλλίας και εν μέρει στο έδαφος τρίτης χώρας, είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθεί η Γαλλία να διαπραγματευθεί, να υπογράψει και να συνάψει διεθνή συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της Ένωσης για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων στη σταθερή σύνδεση της Μάγχης, προκειμένου να διατηρηθεί ένα ενοποιημένο καθεστώς ασφάλειας, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

(7)

Η διακυβερνητική επιτροπή δύναται να εκπληρώσει τον ρόλο εθνικής αρχής ασφάλειας υπεύθυνης για το τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία της Γαλλίας, με την προϋπόθεση της τροποποίησης της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 και εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.

(8)

Η διακυβερνητική επιτροπή θα πρέπει να εφαρμόζει τους ίδιους κανόνες σε ολόκληρη τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης. Οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να είναι οι σχετικές διατάξεις του δικαίου της Ένωσης και ιδίως ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/796 και οι οδηγίες (ΕΕ) 2016/797 και (ΕΕ) 2016/798, όπως εκάστοτε τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, καθώς και οι πράξεις που εκδίδονται βάσει των εν λόγω νομικών πράξεων.

(9)

Σύμφωνα με τη συνθήκη του Canterbury, οι διαφορές μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή της εν λόγω συνθήκης οφείλουν να διακανονίζονται από διαιτητικό δικαστήριο. Όπου τέτοιου είδους διαφορές εγείρουν ερωτήματα ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, το διαιτητικό δικαστήριο θα πρέπει να ζητά από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Δικαστήριο») την έκδοση προδικαστικής απόφασης επί αυτών των ερωτημάτων και θα πρέπει να δεσμεύεται από την απόφασή του.

(10)

Είναι αναγκαίο να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες σχετικά με την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης στο τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία της Γαλλίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το δίκαιο της Ένωσης εφαρμόζεται σωστά ανά πάσα στιγμή και ότι η Επιτροπή μπορεί να επιβλέπει την εφαρμογή του υπό τον έλεγχο του Δικαστηρίου, μεταξύ άλλων και υπό συνθήκες επείγουσας ανάγκης ή σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της διακυβερνητικής επιτροπής με απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου. Προς τούτο, η Γαλλία θα πρέπει να διατηρεί το δικαίωμα να αποφασίζει μονομερώς, εφόσον είναι αναγκαίο, για τη διασφάλιση της πλήρους, ορθής και ταχείας εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης στο τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία της.

(11)

Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική δικαστική προστασία στους τομείς που καλύπτονται από το δίκαιο της Ένωσης, τα δικαστήρια στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 19 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) θα πρέπει να έχουν αποκλειστική αρμοδιότητα για αιτήσεις που υποβάλλονται από παραχωρησιούχους και χρήστες της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης κατά αποφάσεων της διακυβερνητικής επιτροπής.

(12)

Τα στοιχεία που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις (8) έως (11) θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται στις διεθνείς συμφωνίες μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης. Οι εν λόγω διεθνείς συμφωνίες θα πρέπει να είναι από κάθε άποψη συμβατές με το ενωσιακό δίκαιο,

α)

προκειμένου να διατηρηθεί ενοποιημένο καθεστώς ασφάλειας σε ολόκληρη τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης, η διακυβερνητική επιτροπή διασφαλίζει την εφαρμογή, όσον αφορά τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης, των διατάξεων του δικαίου της Ένωσης, όπως τις ερμηνεύει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Δικαστήριο»), που αφορούν τα καθήκοντα της εθνικής αρχής ασφάλειας κατά την έννοια του άρθρου 3 σημείο 7) της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 και ιδίως του κανονισμού (ΕΕ) 2016/796 και των οδηγιών (ΕΕ) 2016/797 και (ΕΕ) 2016/798, όπως τροποποιήθηκαν ή αντικαταστάθηκαν, καθώς και πράξεων που εκδόθηκαν βάσει των εν λόγω νομικών πράξεων,

β)

όπου μια διαφορά που υποβάλλεται σε διαιτησία σύμφωνα με το άρθρο 19 της συνθήκης του Canterbury εγείρει ζήτημα ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης, το διαιτητικό δικαστήριο δεν έχει την εξουσία να αποφανθεί επί κανενός τέτοιου ζητήματος. Στην περίπτωση αυτή, το διαιτητικό δικαστήριο ζητά από το Δικαστήριο την έκδοση προδικαστικής απόφασης επί του ζητήματος. Η προδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου είναι δεσμευτική για το διαιτητικό δικαστήριο,

γ)

όταν είναι αναγκαίο, ιδίως σε επείγουσες περιπτώσεις ή σε περίπτωση που η διακυβερνητική επιτροπή δεν συμμορφωθεί με απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου, η Γαλλία διατηρεί το δικαίωμα να ενεργήσει μονομερώς προκειμένου να διασφαλίσει την πλήρη, ορθή και ταχεία εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης στο τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία της,

δ)

τα δικαστήρια στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 19 παράγραφος 1 ΣΕΕ είναι αποκλειστικά αρμόδια να αποφασίζουν σχετικά με τα μέσα έννομης προστασίας που ασκούνται από τους παραχωρησιούχους και τους χρήστες της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης κατά των αποφάσεων της διακυβερνητικής επιτροπής ως εθνικής αρχής ασφάλειας κατά την έννοια του άρθρου 3 σημείο 7) της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798,

ε)

πρέπει να είναι από κάθε άποψη συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο.