20.12.2016

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 347/37

---

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΉΡΙΑ ΓΡΑΜΜΉ (ΕΕ) 2016/2249 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΚΕΝΤΡΙΚΉΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ

της 3ης Νοεμβρίου 2016

σχετικά με το νομικό πλαίσιο για τη λογιστική παρακολούθηση και την υποβολή χρηματοοικονομικών εκθέσεων στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΚΤ/2016/34)

(αναδιατύπωση)

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Έχοντας υπόψη το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και ιδίως τα άρθρα 12.1, 14.3 και 26.4,

Έχοντας υπόψη τη συμβολή του γενικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), σύμφωνα με τη δεύτερη και την τρίτη περίπτωση του άρθρου 46.2 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Η κατευθυντήρια γραμμή ΕΚΤ/2010/20 (1) έχει τροποποιηθεί επανειλημμένα και ουσιωδώς. Επειδή η εν λόγω κατευθυντήρια γραμμή πρόκειται να τροποποιηθεί εκ νέου, είναι σκόπιμη, για λόγους σαφήνειας, η αναδιατύπωσή της.

(2)	Σύμφωνα με το άρθρο 15 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής το «καταστατικό του ΕΣΚΤ») θεσπίζονται υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ).

(3)	Σύμφωνα με το άρθρο 26.3 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, η εκτελεστική επιτροπή καταρτίζει ενοποιημένο ισολογισμό του ΕΣΚΤ για αναλυτικούς και λειτουργικούς σκοπούς.

(4)	Σύμφωνα με το άρθρο 26.4 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, για τους σκοπούς της εφαρμογής του άρθρου 26, το διοικητικό συμβούλιο θεσπίζει τους αναγκαίους κανόνες για την τυποποίηση της λογιστικής παρακολούθησης και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις πράξεις των εθνικών κεντρικών τραπεζών (ΕθνΚΤ).

(5)

Η αναγγελία στοιχείων για τα τραπεζογραμμάτια ευρώ σε κυκλοφορία, τον τοκισμό των καθαρών απαιτήσεων/υποχρεώσεων εντός του Ευρωσυστήματος που προκύπτουν από την κατανομή των τραπεζογραμματίων ευρώ εντός του Ευρωσυστήματος και το νομισματικό εισόδημα θα πρέπει να είναι εναρμονισμένη στις δημοσιευόμενες ετήσιες λογιστικές καταστάσεις των ΕθνΚΤ,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ ΓΡΑΜΜΗ:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Ορισμοί

1.   Για τους σκοπούς της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής νοούνται ως:

α)   «ΕθνΚΤ»: η εθνική κεντρική τράπεζα κράτους μέλους με νόμισμα το ευρώ·

β)   «σκοποί λογιστικής παρακολούθησης και υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος»: οι σκοποί για τους οποίους η ΕΚΤ καταρτίζει τις λογιστικές καταστάσεις που αναφέρονται στο παράρτημα I, σύμφωνα με τα άρθρα 15 και 26 του καταστατικού του ΕΣΚΤ·

γ)   «φορέας παροχής στοιχείων»: η ΕΚΤ ή μια ΕθνΚΤ·

δ)   «ημερομηνία τριμηνιαίας αναπροσαρμογής»: η ημερομηνία που αντιστοιχεί στην τελευταία ημερολογιακή ημέρα ενός τριμήνου·

ε)   «έτος μετάβασης στο ευρώ σε φυσική μορφή»: περίοδος δώδεκα μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ αποκτούν την ιδιότητα νόμιμου χρήματος σε κράτος μέλος που έχει υιοθετήσει το ευρώ·

στ)   «κλείδα κατανομής τραπεζογραμματίων»: τα ποσοστά που διαμορφώνονται αφού ληφθεί υπόψη το μερίδιο της ΕΚΤ στη συνολική έκδοση τραπεζογραμματίων ευρώ και εφαρμοστεί η κλείδα κατανομής στο εγγεγραμμένο κεφάλαιο επί του μεριδίου των ΕθνΚΤ στο σύνολο αυτό, βάσει της απόφασης ΕΚΤ/2010/29 (2)·

ζ)   «ενοποίηση»: η λογιστική διαδικασία κατά την οποία τα οικονομικά στοιχεία περισσότερων διακριτών νομικών οντοτήτων απεικονίζονται συγκεντρωτικά, σαν να επρόκειτο για μία οντότητα·

η)   «πιστωτικό ίδρυμα»: α) πιστωτικό ίδρυμα κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), το οποίο τελεί υπό την εποπτεία αρμόδιας αρχής· ή β) άλλο πιστωτικό ίδρυμα κατά την έννοια του άρθρου 123 παράγραφος 2 της Συνθήκης, το οποίο υπόκειται σε έλεγχο συγκρίσιμο με την εποπτεία που ασκείται από ορισμένη αρμόδια αρχή.

2.   Το παράρτημα II περιέχει τους ορισμούς άλλων τεχνικών όρων που χρησιμοποιούνται στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή.

Άρθρο 2

Πεδίο εφαρμογής

1.   Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή εφαρμόζεται στην ΕΚΤ και στις ΕθνΚΤ για τους σκοπούς της λογιστικής παρακολούθησης και υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος.

2.   Το πεδίο εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής περιορίζεται στο καθεστώς λογιστικής παρακολούθησης και υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος που θεσπίζει το καταστατικό του ΕΣΚΤ Κατά συνέπεια, δεν εφαρμόζεται στις εθνικές εκθέσεις και τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς των ΕθνΚΤ. Προκειμένου να διασφαλιστεί συνοχή και συγκρισιμότητα μεταξύ του καθεστώτος του Ευρωσυστήματος και των αντίστοιχων εθνικών, συνιστάται στις ΕθνΚΤ να ακολουθούν τους προβλεπόμενους στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή κανόνες κατά την κατάρτιση των εθνικών εκθέσεων και χρηματοοικονομικών λογαριασμών τους, στο βαθμό που είναι δυνατόν.

Άρθρο 3

Ποιοτικά χαρακτηριστικά

Ισχύουν τα ακόλουθα ποιοτικά χαρακτηριστικά:

1)

πραγματική οικονομική κατάσταση και διαφάνεια: οι λογιστικές μέθοδοι και η υποβολή χρηματοοικονομικών εκθέσεων αντανακλούν την πραγματική οικονομική κατάσταση και χαρακτηρίζονται από διαφάνεια, η δε ποιότητα των υποβαλλόμενων στοιχείων προάγει την ευκολία στην κατανόηση, τη συνάφεια, αξιοπιστία και συγκρισιμότητά τους. Οι συναλλαγές λογιστικοποιούνται και παρουσιάζονται με κριτήριο το ουσιαστικό τους περιεχόμενο και την πραγματική οικονομική κατάσταση και όχι απλώς το νομικό τους τύπο·

2)

συντηρητικότητα: η αποτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού και η αναγνώριση των εσόδων διεξάγονται με σύνεση. Στο πλαίσιο της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής αυτό συνεπάγεται ότι τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη δεν αναγνωρίζονται ως έσοδα στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, αλλά καταγράφονται απευθείας σε λογαριασμό αναπροσαρμογής και ότι οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες στο τέλος του έτους μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, εφόσον υπερβαίνουν προηγούμενα κέρδη από αναπροσαρμογή, τα οποία έχουν καταγραφεί στον αντίστοιχο λογαριασμό αναπροσαρμογής. Δεν συνάδει με την αρχή της συντηρητικότητας η δημιουργία αφανών αποθεματικών ή η εκ προθέσεως ανακριβής αναγραφή στοιχείων στον ισολογισμό και στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης·

3)

ουσιώδες των λογιστικών γεγονότων: παρεκκλίσεις από τους λογιστικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων που επηρεάζουν τον υπολογισμό των αποτελεσμάτων χρήσης των ΕθνΚΤ και της ΕΚΤ, επιτρέπονται μόνο εάν αφορούν λογιστικά γεγονότα που εύλογα μπορούν να κριθούν επουσιώδη στο γενικότερο πλαίσιο και την παρουσίαση των χρηματοοικονομικών λογαριασμών του φορέα παροχής στοιχείων·

4)	συνέπεια και συγκρισιμότητα: τα κριτήρια αποτίμησης του ισολογισμού και αναγνώρισης των εσόδων εφαρμόζονται με συνέπεια, σύμφωνα με μία ομοιογενή και συνεχή προσέγγιση εντός του Ευρωσυστήματος, προκειμένου να διασφαλίζεται η συγκρισιμότητα των στοιχείων στις οικονομικές καταστάσεις.

Άρθρο 4

Βασικές λογιστικές παραδοχές

Ισχύουν οι ακόλουθες βασικές λογιστικές παραδοχές:

1)	συνεχιζόμενη δραστηριότητα: οι λογαριασμοί καταρτίζονται με βάση την αρχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας·

2)	πραγματοποίηση των εσόδων/εξόδων (αρχή του δεδουλευμένου): τα έσοδα και έξοδα αναγνωρίζονται εντός της χρήσης κατά την οποία πραγματοποιούνται και όχι εντός της χρήσης κατά την οποία εισπράττονται ή πληρώνονται, αντίστοιχα·

3)

λήψη υπόψη των μεταγενέστερων του ισολογισμού γεγονότων: στην περίπτωση γεγονότων που λαμβάνουν χώρα στο διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας κλεισίματος του ετήσιου ισολογισμού και της ημερομηνίας έγκρισης των οικονομικών καταστάσεων από τα αρμόδια όργανα πραγματοποιείται προσαρμογή των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού, εφόσον τα συγκεκριμένα γεγονότα επηρεάζουν την κατάσταση των εν λόγω στοιχείων την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού. Στην περίπτωση γεγονότων που λαμβάνουν χώρα μετά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού δεν πραγματοποιείται προσαρμογή των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού, αλλά γίνεται αποκάλυψη των εν λόγω γεγονότων, εφόσον δεν επηρεάζουν μεν την κατάσταση των ως άνω στοιχείων την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού, αλλά η σπουδαιότητά τους είναι τέτοια, ώστε η μη αποκάλυψή τους θα επηρέαζε τη δυνατότητα των χρηστών των οικονομικών καταστάσεων να διατυπώνουν ορθές εκτιμήσεις και να λαμβάνουν ορθές αποφάσεις.

Άρθρο 5

Οικονομική προσέγγιση και προσέγγιση της ταμειακής τακτοποίησης

1.   Η οικονομική προσέγγιση λαμβάνεται ως βάση για την καταγραφή στοιχείων που αφορούν πράξεις συναλλάγματος, χρηματοδοτικών μέσων σε ξένο νόμισμα και συναφών δεδουλευμένων στοιχείων. Προς εφαρμογή της προσέγγισης αυτής έχουν διαμορφωθεί δύο διαφορετικές μέθοδοι:

α)	η «συμβατική μέθοδος» κατά τους όρους των κεφαλαίων ΙΙΙ και IV και του παραρτήματος III· και

β)	η «εναλλακτική μέθοδος» κατά τους όρους του παραρτήματος III.

2.   Οι συναλλαγές επί τίτλων, συμπεριλαμβανομένων των μετοχικών τίτλων, σε ξένο νόμισμα, είναι δυνατό να εξακολουθήσουν να καταγράφονται με βάση την προσέγγιση της ταμειακής τακτοποίησης. Οι σχετικοί δεδουλευμένοι τόκοι και οι διαφορές υπέρ ή υπό το άρτιο καταγράφονται σε ημερήσια βάση από την ημερομηνία διακανονισμού spot.

3.   Οι ΕθνΚΤ μπορούν να εφαρμόζουν είτε την οικονομική προσέγγιση είτε την προσέγγιση της ταμειακής τακτοποίησης για την καταγραφή οποιασδήποτε συναλλαγής, χρηματοδοτικού μέσου και συναφών δεδουλευμένων στοιχείων σε ευρώ.

4.   Με εξαίρεση τις λογιστικές προσαρμογές του τέλους τριμήνου ή του τέλους χρήσης και τα στοιχεία που απεικονίζουν τα «Λοιπά στοιχεία ενεργητικού» και οι «Λοιπές υποχρεώσεις», τα ποσά που εμφανίζονται στο πλαίσιο της ημερήσιας υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων για τους σκοπούς υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος απεικονίζουν μόνο ταμειακές ροές των στοιχείων του ισολογισμού. Στο τέλος του τριμήνου και στο τέλος της χρήσης η απόσβεση περιλαμβάνεται και στη λογιστική αξία των τίτλων.

Άρθρο 6

Αναγνώριση των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού

Ένα χρηματοοικονομικό ή άλλο στοιχείο του ενεργητικού ή του παθητικού αναγνωρίζεται στον ισολογισμό του φορέα παροχής στοιχείων εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

1)	είναι πιθανό ότι κάθε μελλοντικό οικονομικό όφελος που συνδέεται με το ενεργητικό ή το παθητικό θα εισρεύσει στο φορέα παροχής στοιχείων ή θα εκρεύσει από αυτόν·

2)	ουσιαστικά, όλοι οι κίνδυνοι και τα οφέλη που συνδέονται με το εν λόγω στοιχείο του ενεργητικού ή του παθητικού έχουν μεταβεί στο φορέα παροχής στοιχείων·

3)	είναι δυνατή για τον φορέα παροχής στοιχείων η αξιόπιστη μέτρηση του κόστους ή της αξίας του στοιχείου του ενεργητικού ή του ύψους της υποχρέωσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Άρθρο 7

Σύνθεση του ισολογισμού

Η σύνθεση του ισολογισμού της ΕΚΤ και των ΕθνΚΤ για τους σκοπούς της υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος βασίζεται στη διάρθρωση του παραρτήματος IV.

Άρθρο 8

Πρόβλεψη για συναλλαγματικό κίνδυνο, κίνδυνο επιτοκίου, πιστωτικό κίνδυνο και κίνδυνο τιμής χρυσού

Λαμβανομένης δεόντως υπόψη της φύσης των δραστηριοτήτων των ΕθνΚΤ, μια ΕθνΚΤ δύναται να περιλάβει στον ισολογισμό της πρόβλεψη για συναλλαγματικό κίνδυνο, κίνδυνο επιτοκίου, πιστωτικό κίνδυνο και κίνδυνο τιμής χρυσού. Η ΕθνΚΤ αποφασίζει ως προς το ύψος και τη χρησιμοποίηση της πρόβλεψης βάσει αιτιολογημένης εκτίμησης του κινδύνου που αναλαμβάνει η ΕθνΚΤ.

Άρθρο 9

Κανόνες αποτίμησης του ισολογισμού

1.   Για τους σκοπούς αποτίμησης του ισολογισμού χρησιμοποιούνται οι τρέχουσες αγοραίες ισοτιμίες και τιμές, εκτός εάν άλλως ορίζεται στο παράρτημα IV.

2.   Ο χρυσός, τα χρηματοδοτικά μέσα σε ξένο νόμισμα, οι τίτλοι (με εξαίρεση τους τίτλους που ταξινομούνται ως διακρατούμενοι έως τη λήξη, τους μη εμπορεύσιμους τίτλους και τους τίτλους που διακρατούνται για σκοπούς νομισματικής πολιτικής οι οποίοι λογιστικοποιούνται στο αποσβεσμένο κόστος) και τα χρηματοδοτικά μέσα που εγγράφονται σε λογαριασμούς του ισολογισμού, αλλά και εκτός ισολογισμού, υπόκεινται σε αναπροσαρμογή της αξίας τους κατά την ημερομηνία της τριμηνιαίας αναπροσαρμογής με βάση τις μέσες αγοραίες ισοτιμίες και τιμές. Αυτό δεν εμποδίζει τους φορείς παροχής στοιχείων να προβαίνουν σε συχνότερη αναπροσαρμογή της αξίας των χαρτοφυλακίων τους για εσωτερικούς σκοπούς, υπό την προϋπόθεση ότι υποβάλλουν στοιχεία των λογιστικών τους καταστάσεων μόνο στην αξία συναλλαγής στη διάρκεια του τριμήνου.

3.   Όσον αφορά το χρυσό δεν γίνεται διάκριση μεταξύ των διαφορών από αναπροσαρμογή της τιμής και της συναλλαγματικής ισοτιμίας: λογιστικοποιείται μόνο η διαφορά από αναπροσαρμογή της αξίας του χρυσού βάσει της τιμής καθορισμένης μονάδας βάρους του χρυσού σε ευρώ, όπως αυτή προκύπτει από τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ/δολαρίου ΗΠΑ την ημερομηνία της τριμηνιαίας αναπροσαρμογής. Η αναπροσαρμογή της αξίας όσον αφορά το συνάλλαγμα, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών που εγγράφονται στον ισολογισμό και των συναλλαγών εκτός ισολογισμού, γίνεται κατά νόμισμα. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, τα διαθέσιμα των ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων (ΕΤΔ), συμπεριλαμβανομένων καθορισμένων επιμέρους συναλλαγματικών διαθεσίμων που αποτελούν τη βάση του καλαθιού των ΕΤΔ, λογίζονται ως μία διακράτηση. Η αναπροσαρμογή της αξίας στην περίπτωση των τίτλων γίνεται κατά κωδικό, δηλαδή βάσει του διεθνούς αριθμού αναγνώρισης τίτλων (ISIN), ενώ τυχόν ενσωματωμένα δικαιώματα προαίρεσης δεν διαχωρίζονται για σκοπούς αποτίμησης. Τίτλοι που διακρατούνται για σκοπούς νομισματικής πολιτικής ή εμπίπτουν στο στοιχείο «Λοιπά χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού» ή «Διάφορα στοιχεία» αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστά διαθέσιμα.

4.   Οι εγγραφές αναπροσαρμογής αντιλογίζονται στο τέλος του επόμενου τριμήνου, εκτός από τις μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που έχουν μεταφερθεί στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης· συναλλαγές στη διάρκεια του τριμήνου καταχωρούνται με τις τιμές και τις ισοτιμίες συναλλαγής.

5.   Εμπορεύσιμοι τίτλοι διακρατούμενοι για σκοπούς νομισματικής πολιτικής λογίζονται ως ξεχωριστά διαθέσιμα και αποτιμώνται είτε στην αγοραία τιμή είτε στο αποσβεσμένο κόστος (υποκείμενο σε απομείωση αξίας), ανάλογα με τις παραμέτρους της νομισματικής πολιτικής.

6.   Τίτλοι ταξινομούμενοι ως διακρατούμενοι έως τη λήξη λογίζονται ως ξεχωριστά διαθέσιμα και αποτιμώνται στο αποσβεσμένο κόστος (υποκείμενο σε απομείωση αξίας). Στην ίδια μεταχείριση υπόκεινται και οι μη εμπορεύσιμοι τίτλοι. Τίτλοι ταξινομούμενοι ως διακρατούμενοι έως τη λήξη μπορούν να πωλούνται πριν από τη λήξη τους σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)	εάν η πωλούμενη ποσότητα δεν θεωρείται σημαντική σε σχέση με το συνολικό ύψος του χαρτοφυλακίου των διακρατούμενων έως τη λήξη τίτλων·

β)	εάν πωλούνται εντός ενός μήνα πριν από την ημερομηνία λήξης· ή

γ)	σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως σε περίπτωση σημαντικής υποβάθμισης της φερεγγυότητας του εκδότη.

Άρθρο 10

Αντιστρεπτέες πράξεις

1.   Ορισμένη αντιστρεπτέα πράξη διενεργούμενη βάσει συμφωνίας επαναγοράς καταγράφεται στο παθητικό σκέλος του ισολογισμού ως εισερχόμενη κατάθεση καλυπτόμενη από ασφάλεια, ενώ το στοιχείο που δίδεται ως ασφάλεια παραμένει στο ενεργητικό σκέλος του ισολογισμού. Οι πωλούμενοι τίτλοι, οι οποίοι πρόκειται να αποτελέσουν αντικείμενο επαναγοράς βάσει συμφωνιών επαναγοράς, εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται από το φορέα παροχής στοιχείων που υποχρεούται σε επαναγορά τους ως τμήμα του χαρτοφυλακίου προελεύσεώς τους.

2.   Ορισμένη αντιστρεπτέα πράξη διενεργούμενη βάσει συμφωνίας επαναπώλησης καταγράφεται στο ενεργητικό σκέλος του ισολογισμού ως εξερχόμενο δάνειο καλυπτόμενο από ασφάλεια για το ποσό του δανείου. Τίτλοι που αποκτώνται στο πλαίσιο συμφωνιών επαναπώλησης δεν υπόκεινται σε αναπροσαρμογή της αξίας τους, κανένα δε κέρδος ή ζημία που απορρέει από αυτούς δεν μεταφέρεται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης από το φορέα παροχής στοιχείων που δανείζει τα κεφάλαια.

3.   Στην περίπτωση συναλλαγών δανεισμού τίτλων, οι τίτλοι παραμένουν στον ισολογισμό του μεταβιβάζοντος. Εάν παρέχεται ασφάλεια με τη μορφή μετρητών, οι συναλλαγές δανεισμού τίτλων λογιστικοποιούνται με τον ίδιο τρόπο που προβλέπεται επί των πράξεων επαναγοράς. Εάν παρέχεται ασφάλεια με τη μορφή τίτλων, οι συναλλαγές δανεισμού τίτλων καταγράφονται στον ισολογισμό μόνο εφόσον:

α)	ανταλλάσσονται μετρητά στο πλαίσιο του διακανονισμού· και

β)	τα μετρητά παραμένουν σε λογαριασμό του δανειοδότη ή του δανειολήπτη.

Ο προς ον η μεταβίβαση προβαίνει στην εμφάνιση υποχρέωσης προς αναμεταβίβαση των τίτλων, εάν εν τω μεταξύ οι τίτλοι έχουν πωληθεί.

4.   Οι συναλλαγές επί χρυσού που καλύπτονται από ασφάλεια αντιμετωπίζονται ως συμφωνίες επαναγοράς. Οι ροές χρυσού που σχετίζονται με τις εν λόγω συναλλαγές δεν καταγράφονται στις οικονομικές καταστάσεις, ο δε λογιστικός χειρισμός της διαφοράς μεταξύ της άμεσης (spot) και της προθεσμιακής (forward) τιμής της συναλλαγής βασίζεται στην αρχή της πραγματοποιήσεως των εσόδων/εξόδων.

5.   Οι αντιστρεπτέες πράξεις οι οποίες διενεργούνται βάσει προγράμματος αυτόματου δανεισμού τίτλων (συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών δανεισμού τίτλων) καταγράφονται στον ισολογισμό, ως ελάχιστο, στο τέλος της περιόδου υποβολής στοιχείων εφόσον παρέχεται ασφάλεια με τη μορφή μετρητών κατατεθειμένων σε λογαριασμό της οικείας ΕθνΚΤ ή της ΕΚΤ και τα μετρητά αυτά δεν έχουν ακόμη επενδυθεί.

Άρθρο 11

Εμπορεύσιμοι μετοχικοί τίτλοι

1.   Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται επί εμπορεύσιμων μετοχικών τίτλων, δηλαδή μετοχών ή τίτλων μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων, ανεξαρτήτως του εάν οι σχετικές συναλλαγές διενεργούνται απευθείας από κάποιο φορέα παροχής στοιχείων ή τον αντιπρόσωπό του, εξαιρουμένων των συναλλαγών με αντικείμενο κεφάλαια συνταξιοδοτικών ταμείων, συμμετοχές, επενδύσεις σε θυγατρικές ή σημαντικές συμμετοχές.

2.   Μετοχικοί τίτλοι εκφρασμένοι σε ξένα νομίσματα που εμφανίζονται υπό το στοιχείο «Λοιπά στοιχεία ενεργητικού» δεν αποτελούν μέρος της συνολικής συναλλαγματικής θέσης αλλά χωριστών διαθεσίμων νομίσματος. Ο υπολογισμός των συναφών συναλλαγματικών κερδών και ζημιών είναι δυνατό να πραγματοποιείται με βάση τη μέθοδο του καθαρού μέσου κόστους ή τη μέθοδο του μέσου κόστους.

3.   Τα χαρτοφυλάκια μετοχών υπόκεινται σε αναπροσαρμογή της αξίας τους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφος 3. Η αναπροσαρμογή διενεργείται ανά στοιχείο. Η αναπροσαρμογή της αξίας όσον αφορά τίτλους μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων διενεργείται σε καθαρή βάση και όχι μεμονωμένα, ανά μετοχή. Δεν πραγματοποιείται συμψηφισμός μεταξύ διαφορετικών μετοχών ή διαφορετικών τίτλων μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων.

4.   Οι συναλλαγές καταγράφονται στον ισολογισμό με την αξία συναλλαγής.

5.   Η προμήθεια μεσιτείας μπορεί να καταγράφεται είτε ως έξοδο συναλλαγής, περιληπτέο στο κόστος του στοιχείου του ενεργητικού, είτε ως δαπάνη στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

6.   Το ποσό του αγοραζόμενου μερίσματος περιλαμβάνεται στο κόστος του μετοχικού τίτλου. Μετά την ημερομηνία, από την οποία καθίσταται δυνατή η διαπραγμάτευση του μετοχικού τίτλου χωρίς το μέρισμα (ex-dividend date) και έως ότου εισπραχθεί η πληρωμή του μερίσματος, το ως άνω ποσό είναι δυνατό να αντιμετωπίζεται ως χωριστό στοιχείο.

7.   Τα δεδουλευμένα μερίσματα δε λογίζονται στο τέλος της περιόδου, καθώς περιλαμβάνονται ήδη στην αγοραία τιμή των μετοχικών τίτλων, με εξαίρεση τις μετοχές, η διαπραγμάτευση των οποίων είναι δυνατή χωρίς το μέρισμα.

8.   Με τη σύστασή τους, τα δικαιώματα προτιμήσεως (rights issues) αντιμετωπίζονται ως χωριστά στοιχεία του ενεργητικού. Το κόστος κτήσεως υπολογίζεται με βάση το υφιστάμενο μέσο κόστος της μετοχής, την τιμή άσκησης του δικαιώματος προτιμήσεως επί των νέων μετοχών και την αναλογία μεταξύ υφιστάμενων και νέων μετοχών. Εναλλακτικά, η τιμή του δικαιώματος είναι δυνατό να βασίζεται στην αξία του δικαιώματος στην αγορά, στο υφιστάμενο μέσο κόστος της μετοχής και στην αγοραία τιμή της μετοχής πριν από τη σύσταση του εν λόγω δικαιώματος.

Άρθρο 12

Αντιστάθμιση του κινδύνου επιτοκίου σε τίτλους με παράγωγα

1.   Ως αντιστάθμιση του κινδύνου επιτοκίου σε ορισμένο τίτλο με παράγωγο νοείται ο προσδιορισμός του παραγώγου, ώστε η μεταβολή στην εύλογη αξία του να αντισταθμίζει την αναμενόμενη μεταβολή στην εύλογη αξία του αντισταθμισμένου τίτλου, η οποία προκύπτει από διακυμάνσεις επιτοκίου.

2.   Τα αντισταθμισμένα μέσα και τα μέσα αντιστάθμισης αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις, τους κανόνες αποτίμησης και αναγνώρισης εσόδων και τις ειδικές για κάθε συγκεκριμένο μέσο υποχρεώσεις που ορίζονται στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή.

3.   Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 3 παράγραφος 2, το άρθρο 9 παράγραφος 4, το άρθρο 15 παράγραφοι 1 και 2, το άρθρο 16 παράγραφος 1 στοιχείο β) και παράγραφος 2 στοιχείο δ) και το άρθρο 17 παράγραφος 2, ένας αντισταθμισμένος τίτλος και ένα παράγωγο αντιστάθμισης είναι δυνατό να υπόκεινται στην ακόλουθη εναλλακτική μεταχείριση όσον αφορά την αποτίμησή τους:

α)

Η αξία του τίτλου και του παραγώγου αναπροσαρμόζεται και τα ίδια εμφανίζονται στον ισολογισμό με τις αγοραίες αξίες τους στο τέλος κάθε τριμήνου. Στο καθαρό ποσό του μη πραγματοποιηθέντος κέρδους ή της μη πραγματοποιηθείσας ζημίας επί του αντισταθμισμένου μέσου και του μέσου αντιστάθμισης εφαρμόζεται η ακόλουθη ασύμμετρη μέθοδος αποτίμησης: i) η καθαρή μη πραγματοποιηθείσα ζημία μεταφέρεται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος του έτους, συνιστάται δε η απόσβεσή της να πραγματοποιείται στην εναπομένουσα διάρκεια ζωής του αντισταθμισμένου μέσου· και ii) το μη πραγματοποιηθέν κέρδος εγγράφεται στον λογαριασμό αναπροσαρμογής και αντιλογίζεται κατά την επόμενη ημερομηνία αναπροσαρμογής.

β)

Αντιστάθμιση ήδη αποκτηθέντος τίτλου: εάν κατά την έναρξη της αντιστάθμισης το μέσο κόστος ενός αντισταθμισμένου τίτλου διαφέρει από την αγοραία τιμή του, η μεταχείρισή του γίνεται ως ακολούθως: i) τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη του τίτλου κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία α εγγράφονται σε λογαριασμό αναπροσαρμογής, ενώ οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης· και ii) οι διατάξεις του στοιχείου α) έχουν εφαρμογή στις μεταβολές των αγοραίων αξιών μετά την ημερομηνία έναρξης της σχέσης αντιστάθμισης.

γ)	Συνιστάται η απόσβεση του υπολοίπου των αναπόσβεστων διαφορών υπέρ και υπό το άρτιο, κατά την ημερομηνία δημιουργίας της αντιστάθμισης, να πραγματοποιείται στην εναπομένουσα διάρκεια ζωής του αντισταθμισμένου μέσου.

4.   Σε περίπτωση διακοπής της λογιστικής αντιστάθμισης, ο τίτλος και το παράγωγο που παρέμειναν στα βιβλία του φορέα παροχής στοιχείων αποτιμώνται από την ημερομηνία της διακοπής ως αυτοτελή μέσα, σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής.

5.   Η εναλλακτική μεταχείριση που προβλέπεται στην παράγραφο 3 μπορεί να εφαρμοστεί μόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

Κατά την έναρξη της αντιστάθμισης υπάρχει επίσημη τεκμηρίωση της σχέσης αντιστάθμισης, του σκοπού διαχείρισης του κινδύνου, καθώς και της στρατηγικής για την ανάληψη της αντιστάθμισης. Η εν λόγω τεκμηρίωση περιλαμβάνει σωρευτικά: i) ρητή αναφορά του παραγώγου που χρησιμοποιείται ως μέσο αντιστάθμισης, ii) ρητή αναφορά του σχετικού αντισταθμισμένου τίτλου, και iii) αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του παραγώγου όσον αφορά την αντιστάθμιση της έκθεσης σε μεταβολές στην εύλογη αξία του τίτλου, οι οποίες αποδίδονται στον κίνδυνο επιτοκίου.

β)

Η αντιστάθμιση αναμένεται να είναι άκρως αποτελεσματική, η δε αποτελεσματικότητά της μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία. Πρέπει να αξιολογούνται τόσο η μελλοντική όσο και η αναδρομική αποτελεσματικότητα. Συνιστώνται τα ακόλουθα: i) η μελλοντική αποτελεσματικότητα θα πρέπει να μετράται με σύγκριση των παρελθουσών μεταβολών στην εύλογη αξία του αντισταθμισμένου στοιχείου με παρελθούσες μεταβολές στην εύλογη αξία του μέσου αντιστάθμισης, ή με απόδειξη της ύπαρξης μιας υψηλού βαθμού στατιστικής συσχέτισης μεταξύ της εύλογης αξίας του αντισταθμισμένου στοιχείου και αυτής του μέσου αντιστάθμισης· και ii) η αναδρομική αποτελεσματικότητα θα πρέπει να αποδεικνύεται σε περίπτωση που ο λόγος ανάμεσα στο πραγματικό κέρδος/ζημία στο αντισταθμισμένο στοιχείο και στην πραγματική ζημία/κέρδος στο μέσο αντιστάθμισης κυμαίνεται μεταξύ 80 % και 125 %.

6.   Όσον αφορά την αντιστάθμιση μιας ομάδας τίτλων, εφαρμόζονται τα ακόλουθα: τίτλοι παρόμοιου επιτοκίου είναι δυνατό να συγκεντρώνονται και να αντισταθμίζονται ως ομάδα, μόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)	οι τίτλοι έχουν παρόμοια διάρκεια·

β)	η ομάδα τίτλων έχει υποβληθεί με επιτυχία στις δοκιμασίες μελλοντικής και αναδρομικής αποτελεσματικότητας·

γ)	η μεταβολή στην εύλογη αξία που αποδίδεται στον αντισταθμισμένο κίνδυνο για κάθε τίτλο της ομάδας αναμένεται να είναι κατά προσέγγιση ανάλογη της συνολικής μεταβολής στην εύλογη αξία που αποδίδεται στον αντισταθμισμένο κίνδυνο της ομάδας των τίτλων.

Άρθρο 13

Σύνθετα μέσα

1.   Τα μέσα, από το συνδυασμό των οποίων προκύπτει ένα σύνθετο μέσο, αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται χωριστά από τα υπόλοιπα μέσα, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις, τους κανόνες αποτίμησης και αναγνώρισης εσόδων και τις ειδικές για κάθε συγκεκριμένο μέσο υποχρεώσεις που ορίζονται στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή.

2.   Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 3 στοιχείο β), το άρθρο 9 παράγραφος 4, το άρθρο 15 παράγραφος 1 και το άρθρο 17 παράγραφος 2, τα σύνθετα μέσα είναι δυνατό να υπόκεινται στην ακόλουθη εναλλακτική μεταχείριση όσον αφορά την αποτίμησή τους:

α)

τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη και οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που αφορούν μέσα, από το συνδυασμό των οποίων προκύπτει ένα σύνθετο μέσο, συμψηφίζονται στο τέλος της χρήσης. Στην περίπτωση αυτή, τα καθαρά μη πραγματοποιηθέντα κέρδη καταγράφονται σε λογαριασμό αναπροσαρμογής. Οι καθαρές μη πραγματοποιηθείσες ζημίες μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, εφόσον υπερβαίνουν προηγούμενα καθαρά κέρδη από αναπροσαρμογή, τα οποία έχουν καταγραφεί στον αντίστοιχο λογαριασμό αναπροσαρμογής·

β)	οι τίτλοι που διακρατούνται ως τμήμα ενός σύνθετου μέσου δεν αποτελούν μέρος των συνολικών διαθεσίμων των συγκεκριμένων τίτλων, αλλά χωριστών διαθεσίμων·

γ)	οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης και τα αντίστοιχα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη αποσβέννυνται χωριστά εντός των επόμενων χρήσεων.

3.   Σε περίπτωση λήξης, πώλησης, λύσης ή άσκησης ενός εκ των συνδυασμένων μέσων, ο φορέας παροχής στοιχείων παύει στο εξής να εφαρμόζει την περιγραφόμενη στην παράγραφο 2 εναλλακτική μεταχείριση, τυχόν δε αναπόσβεστα κέρδη από αναπροσαρμογή που έχουν πιστωθεί στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης κατά τα προηγούμενα έτη αντιλογίζονται αμέσως.

4.   Η εναλλακτική μεταχείριση που προβλέπεται στην παράγραφο 2 μπορεί να εφαρμοστεί μόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)	η διαχείριση των επιμέρους μέσων και η αξιολόγηση της απόδοσής τους πραγματοποιούνται σαν να επρόκειτο για ένα συνδυασμένο μέσο, βάσει ορισμένης στρατηγικής διαχείρισης κινδύνου ή στρατηγικής επενδύσεων·

β)	κατά την αρχική αναγνώριση τα επιμέρους μέσα είναι δομημένα και προσδιορίζονται ως σύνθετα μέσα·

γ)	η εναλλακτική μεταχείριση εξαλείφει ή μειώνει σημαντικά την ανακολουθία στην αποτίμηση (αναντιστοιχία αποτίμησης) που θα προέκυπτε από την εφαρμογή των γενικών κανόνων της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής σε κάθε επιμέρους μέσο·

δ)	υπάρχει επίσημη τεκμηρίωση που επιτρέπει την εξακρίβωση της πλήρωσης των προϋποθέσεων υπό τα ως άνω στοιχεία α), β) και γ).

Άρθρο 14

Τραπεζογραμμάτια

1.   Για τους σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 49 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, τα τραπεζογραμμάτια άλλων κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, τα οποία βρίσκονται στην κατοχή μιας ΕθνΚΤ, δεν αντιμετωπίζονται λογιστικά ως τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία, αλλά ως υπόλοιπα εντός του Ευρωσυστήματος. Η διαδικασία λογιστικού χειρισμού των τραπεζογραμματίων άλλων κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ είναι η ακόλουθη:

α)

η ΕθνΚΤ που λαμβάνει τραπεζογραμμάτια εκφρασμένα σε εθνικές νομισματικές μονάδες της ζώνης του ευρώ, που έχουν εκδοθεί από άλλη ΕθνΚΤ, γνωστοποιεί καθημερινά στην εκδίδουσα ΕθνΚΤ την αξία των τραπεζογραμματίων που προσκομίστηκαν για ανταλλαγή, εκτός εάν μια συγκεκριμένη ημερήσια ποσότητα είναι μικρή. Η εκδίδουσα ΕθνΚΤ εκδίδει σχετική εντολή πληρωμής, μέσω του TARGET2, στην ΕθνΚΤ που λαμβάνει τα τραπεζογραμμάτια· και

β)	με την παραλαβή της προαναφερθείσας γνωστοποίησης λαμβάνει χώρα η προσαρμογή των ποσών που αντιστοιχούν στα «τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία» στα λογιστικά βιβλία της εκδίδουσας ΕθνΚΤ.

2.   Το ποσό των λογιστικών καταστάσεων των ΕθνΚΤ που αντιστοιχεί στα «τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία» προκύπτει από τρία επιμέρους στοιχεία:

α)

τη μη διορθωμένη αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζογραμματίων του έτους μετάβασης στο ευρώ σε φυσική μορφή που είναι εκφρασμένα σε εθνικές νομισματικές μονάδες της ζώνης του ευρώ για την ΕθνΚΤ που υιοθετεί το ευρώ, η οποία υπολογίζεται σύμφωνα με μία εκ των δύο ακόλουθων μεθόδων:   Μέθοδος A: B = P – D – Ν – S   Μέθοδος B: B = I – R – Ν Όπου: B είναι η μη διορθωμένη αξία του στοιχείου «τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία»· P είναι η αξία των τραπεζογραμματίων που παρήχθησαν ή ελήφθησαν από το εκτυπωτικό ίδρυμα ή άλλες ΕθνΚΤ· D είναι η αξία των τραπεζογραμματίων που καταστράφηκαν· N είναι η αξία των εθνικών τραπεζογραμματίων της εκδίδουσας ΕθνΚΤ, τα οποία βρίσκονται στην κατοχή άλλων ΕθνΚΤ (έχουν γνωστοποιηθεί αλλά δεν έχουν ακόμη επαναπατριστεί)· I είναι η αξία των τραπεζογραμματίων που τέθηκαν σε κυκλοφορία· R είναι η αξία των ληφθέντων τραπεζογραμματίων· S είναι η αξία των τραπεζογραμματίων στα ταμεία/θησαυροφυλάκια·

β)	μείον το ποσό της άτοκης απαίτησης έναντι της τράπεζας-θεματοφύλακα που θέτει σε εφαρμογή το πρόγραμμα φύλαξης αποθεμάτων τραπεζογραμματίων στην περίπτωση της μεταβίβασης της κυριότητας των τραπεζογραμματίων που συνδέονται με το εν λόγω πρόγραμμα·

γ)	συν ή μείον το ποσό των διορθώσεων που προκύπτει από την εφαρμογή της κλείδας κατανομής τραπεζογραμματίων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΣΟΔΩΝ

Άρθρο 15

Αναγνώριση εσόδων

1.   Σχετικά με την αναγνώριση των εσόδων ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:

α)	τα πραγματοποιηθέντα κέρδη και οι πραγματοποιηθείσες ζημίες μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης·

β)	τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη δεν αναγνωρίζονται ως έσοδα, αλλά καταγράφονται απευθείας σε λογαριασμό αναπροσαρμογής·

γ)	στο τέλος της χρήσης οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, εφόσον υπερβαίνουν προηγούμενα κέρδη από αναπροσαρμογή, τα οποία έχουν καταγραφεί στον αντίστοιχο λογαριασμό αναπροσαρμογής·

δ)	οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης δεν αντιλογίζονται έναντι νέων μη πραγματοποιηθέντων κερδών επόμενων χρήσεων·

ε)	οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που καταγράφονται επί οποιουδήποτε τίτλου ή νομίσματος ή επί των διαθεσίμων χρυσού δεν συμψηφίζονται με μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από άλλους τίτλους ή νομίσματα ή χρυσό·

στ)	στο τέλος της χρήσης οι ζημίες απομείωσης μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και δεν αντιλογίζονται τα επόμενα έτη, εκτός εάν η απομείωση ελαττώνεται και η ελάττωση μπορεί να σχετίζεται με παρατηρήσιμο γεγονός που έλαβε χώρα μετά την καταγραφή της απομείωσης για πρώτη φορά.

2.   Οι διαφορές υπέρ το άρτιο ή υπό το άρτιο, οι οποίες προκύπτουν από την έκδοση και αγορά τίτλων, υπολογίζονται και εμφανίζονται ως τμήμα των εσόδων από τόκους, η δε απόσβεσή τους πραγματοποιείται στην εναπομένουσα συμβατική διάρκεια ζωής των τίτλων, είτε βάσει της μεθόδου της σταθερής απόσβεσης είτε βάσει της μεθόδου του εσωτερικού βαθμού απόδοσης. Πάντως, η μέθοδος του εσωτερικού βαθμού απόδοσης εφαρμόζεται υποχρεωτικά επί των προεξοφλητικών τίτλων με εναπομένουσα διάρκεια ζωής άνω του έτους από την αγορά τους

3.   Το δεδουλευμένο μέρος των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων, όπως οι πληρωτέοι τόκοι και οι αποσβεσθείσες διαφορές υπέρ/υπό το άρτιο, που είναι εκφρασμένο σε ξένο νόμισμα, υπολογίζεται και καταγράφεται στους λογαριασμούς σε ημερήσια βάση, με βάση τα πιο πρόσφατα επιτόκια. Το δεδουλευμένο μέρος των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων σε ευρώ υπολογίζεται και καταγράφεται στους λογαριασμούς σε τριμηνιαία τουλάχιστον βάση. Το δεδουλευμένο μέρος άλλων στοιχείων υπολογίζεται και καταγράφεται στους λογαριασμούς σε ετήσια τουλάχιστον βάση.

4.   Ανεξάρτητα από τη συχνότητα υπολογισμού των δεδουλευμένων στοιχείων, αλλά με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων του άρθρου 5 παράγραφος 4, οι φορείς παροχής στοιχείων υποβάλλουν στοιχεία στην αξία συναλλαγής στη διάρκεια του τριμήνου.

5.   Τα δεδουλευμένα στοιχεία που είναι εκφρασμένα σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται με την ισοτιμία που ισχύει την ημερομηνία καταγραφής και επηρεάζουν τη θέση του αντίστοιχου νομίσματος.

6.   Κατά γενικό κανόνα, για τον υπολογισμό των δεδουλευμένων στοιχείων κατά τη διάρκεια του έτους είναι δυνατό να εφαρμόζονται τοπικές πρακτικές, δηλαδή αυτά μπορούν να υπολογίζονται είτε έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα είτε έως την τελευταία ημερολογιακή ημέρα του τριμήνου. Πάντως, στο τέλος της χρήσης η 31η Δεκεμβρίου αποτελεί την υποχρεωτική ημερομηνία αναφοράς.

7.   Οι εκροές νομίσματος που συνεπάγονται μεταβολή των διαθεσίμων ορισμένου νομίσματος είναι δυνατό να οδηγήσουν στη δημιουργία πραγματοποιηθέντων συναλλαγματικών κερδών ή ζημιών.

Άρθρο 16

Κόστος συναλλαγών

1.   Σχετικά με το κόστος συναλλαγών ισχύουν οι ακόλουθοι γενικοί κανόνες:

α)

όσον αφορά τον χρυσό, τα χρηματοδοτικά μέσα σε ξένο νόμισμα και τους τίτλους, και προκειμένου να υπολογιστεί το κόστος κτήσεως των πωλούμενων στοιχείων, χρησιμοποιείται σε ημερήσια βάση η μέθοδος του μέσου κόστους, λαμβανομένης υπόψη και της επίδρασης των διακυμάνσεων των συναλλαγματικών ισοτιμιών ή/και των τιμών·

β)	το μέσο κόστος του στοιχείου του ενεργητικού ή του παθητικού μειώνεται ή αυξάνεται λόγω μεταφοράς μη πραγματοποιηθεισών ζημιών στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης·

γ)

στην περίπτωση απόκτησης τίτλων με τοκομερίδια, το ποσό των αγοραζόμενων εσόδων από τοκομερίδια αντιμετωπίζεται ως μεμονωμένο στοιχείο. Στην περίπτωση τίτλων εκφρασμένων σε ξένο νόμισμα, το εν λόγω ποσό αποτελεί μέρος των διαθεσίμων του νομίσματος αυτού, δεν επηρεάζει όμως το μέσο κόστος του τίτλου ή του συγκεκριμένου νομίσματος.

2.   Σχετικά με τους τίτλους ισχύουν οι ακόλουθοι ειδικοί κανόνες:

α)	οι συναλλαγές καταγράφονται με την τιμή συναλλαγής και εγγράφονται στους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς με την καθαρή τιμή·

β)	οι αμοιβές φύλαξης και διαχείρισης, τα έξοδα τήρησης τρεχούμενων λογαριασμών και άλλα έμμεσα έξοδα δεν αντιμετωπίζονται ως κόστος συναλλαγής και περιλαμβάνονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης. Δεν αντιμετωπίζονται ως τμήμα του μέσου κόστους συγκεκριμένου στοιχείου του ενεργητικού·

γ)	τα έσοδα καταγράφονται μεικτά, με χωριστή λογιστικοποίηση του παρακρατούμενου αποδοτέου φόρου και των λοιπών φόρων·

δ)

προκειμένου να υπολογιστεί το μέσο κόστος αγοράς ενός τίτλους, είτε: i) όλες οι αγορές που πραγματοποιούνται στη διάρκεια της ημέρας προστίθενται, με την τιμή αγοράς, στα διαθέσιμα της προηγούμενης ημέρας, παράγοντας ένα νέο σταθμισμένο μέσο κόστος, πριν από τον λογισμό των πωλήσεων της ίδια ημέρας, είτε ii) οι μεμονωμένες αγορές και πωλήσεις τίτλων λογίζονται κατά τη σειρά πραγματοποίησής τους στη διάρκεια της ημέρας προκειμένου να υπολογιστεί το αναθεωρημένο μέσο κόστος.

3.   Σχετικά με το χρυσό και το συνάλλαγμα ισχύουν οι ακόλουθοι ειδικοί κανόνες:

α)	οι συναλλαγές επί συγκεκριμένου ξένου νομίσματος, οι οποίες δεν συνεπάγονται μεταβολή των διαθεσίμων του νομίσματος αυτού, μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία της ημερομηνίας σύναψης της σύμβασης ή διακανονισμού και δεν επηρεάζουν το κόστος κτήσεως των εν λόγω διαθεσίμων·

β)	οι συναλλαγές επί συγκεκριμένου ξένου νομίσματος, οι οποίες συνεπάγονται μεταβολή των διαθεσίμων του νομίσματος αυτού, μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία της ημερομηνίας σύναψης της σύμβασης·

γ)	ο διακανονισμός των κεφαλαίων που προκύπτουν από αντιστρεπτέες πράξεις σε τίτλους εκφρασμένους σε ξένο νόμισμα ή χρυσό δεν θεωρείται ότι συνεπάγεται μεταβολή των διαθεσίμων του εν λόγω νομίσματος ή του χρυσού·

δ)	οι πραγματικές ταμειακές εισπράξεις και πληρωμές αποτιμώνται με τη συναλλαγματική ισοτιμία της ημέρας στην οποία λαμβάνει χώρα ο διακανονισμός·

ε)

όπου υπάρχει πλεονασματική θέση, οι καθαρές εισροές νομισμάτων και χρυσού που πραγματοποιούνται στη διάρκεια της ημέρας προστίθενται στα διαθέσιμα της προηγούμενης ημέρας με τη μέση ισοτιμία ή τιμή χρυσού των εισροών της ημέρας για κάθε νόμισμα και για το χρυσό, παράγοντας ένα νέο σταθμισμένο κόστος. Στην περίπτωση των καθαρών εκροών, ο υπολογισμός του πραγματοποιηθέντος κέρδους ή της πραγματοποιηθείσας ζημίας βασίζεται στο μέσο κόστος του οικείου νομίσματος ή των διαθεσίμων χρυσού της προηγούμενης ημέρας, έτσι ώστε το μέσο κόστος να παραμένει αμετάβλητο. Οι διαφορές στη μέση ισοτιμία/τιμή χρυσού μεταξύ των εισροών και των εκροών που σημειώνονται στη διάρκεια της ημέρας οδηγούν επίσης στη δημιουργία πραγματοποιηθέντων κερδών ή ζημιών. Σε περίπτωση αρνητικής θέσης σε σχέση με ορισμένο ξένο νόμισμα ή το χρυσό, η προαναφερθείσα προσέγγιση αντιστρέφεται. Επομένως, το μέσο κόστος της αρνητικής θέσης επηρεάζεται από τις καθαρές εκροές, ενώ οι καθαρές εισροές μειώνουν τη θέση στο υπάρχον σταθμισμένο μέσο κόστος και οδηγούν σε πραγματοποιηθέντα κέρδη ή ζημίες·

στ)	το κόστος των πράξεων συναλλάγματος και άλλα γενικά έξοδα εγγράφονται στον λογαριασμό των αποτελεσμάτων χρήσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Άρθρο 17

Γενικοί κανόνες

1.   Οι προθεσμιακές πράξεις συναλλάγματος, τα προθεσμιακά σκέλη των πράξεων ανταλλαγής νομισμάτων και άλλες πράξεις επί νομισμάτων, οι οποίες συνεπάγονται την ανταλλαγή ορισμένου νομίσματος έναντι άλλου σε μελλοντική ημερομηνία, περιλαμβάνονται στις καθαρές συναλλαγματικές θέσεις, για τους σκοπούς του υπολογισμού του μέσου κόστους και των συναλλαγματικών κερδών και ζημιών.

2.   Η λογιστικοποίηση και η αναπροσαρμογή της αξίας πράξεων ανταλλαγής επιτοκίων, συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, προθεσμιακών συμφωνιών επιτοκίων, λοιπών πράξεων επί επιτοκίων και δικαιωμάτων προαίρεσης, εξαιρουμένων των δικαιωμάτων προαίρεσης που είναι ενσωματωμένα σε τίτλους, λαμβάνουν χώρα κατά στοιχείο. Οι πράξεις αυτές αντιμετωπίζονται χωριστά από τα στοιχεία του ισολογισμού.

3.   Η αναγνώριση και μεταχείριση των κερδών και ζημιών που απορρέουν από πράξεις εκτός ισολογισμού πραγματοποιούνται με τρόπο όμοιο με τον ακολουθούμενο επί των πράξεων που καταγράφονται στον ισολογισμό.

Άρθρο 18

Προθεσμιακές πράξεις συναλλάγματος

1.   Οι προθεσμιακές αγορές και πωλήσεις εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού από την ημερομηνία συναλλαγής έως την ημερομηνία διακανονισμού με την άμεση ισοτιμία της προθεσμιακής πράξης. Τα πραγματοποιηθέντα κέρδη και οι ζημίες επί των πωλήσεων υπολογίζονται με βάση το μέσο κόστος της συναλλαγματικής θέσης την ημερομηνία συναλλαγής, σύμφωνα με την ημερήσια διαδικασία συμψηφισμού για τις αγορές και πωλήσεις.

2.   Η διαφορά μεταξύ της άμεσης και της προθεσμιακής ισοτιμίας αντιμετωπίζεται ως τόκος πληρωτέος ή εισπρακτέος βάσει της αρχής της πραγματοποιήσεως των εσόδων/εξόδων.

3.   Οι εγγραφές των λογαριασμών εκτός ισολογισμού αντιλογίζονται την ημερομηνία διακανονισμού·

4.   Οι προθεσμιακές πράξεις επηρεάζουν τη συναλλαγματική θέση από την ημερομηνία συναλλαγής, με βάση την άμεση ισοτιμία.

5.   Η αποτίμηση των προθεσμιακών θέσεων πραγματοποιείται σε συσχετισμό με την άμεση θέση του ιδίου νομίσματος, αντισταθμίζοντας τυχόν διαφορές που προκύπτουν εντός της θέσης του ιδίου νομίσματος. Μία καθαρή ζημία εγγράφεται σε χρέωση του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσης, όταν υπερβαίνει προηγούμενα κέρδη από αναπροσαρμογή, τα οποία έχουν καταγραφεί στον λογαριασμό αναπροσαρμογής. Ένα καθαρό κέρδος εγγράφεται σε πίστωση του λογαριασμού αναπροσαρμογής.

Άρθρο 19

Πράξεις ανταλλαγής νομισμάτων

1.   Οι προθεσμιακές και άμεσες αγορές και πωλήσεις εγγράφονται σε λογαριασμούς του ισολογισμού την αντίστοιχη ημερομηνία διακανονισμού.

2.   Οι προθεσμιακές και άμεσες αγορές και πωλήσεις εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού για το διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας συναλλαγής και της ημερομηνίας διακανονισμού, με την άμεση ισοτιμία των συναλλαγών.

3.   Οι πωλήσεις εγγράφονται με την άμεση ισοτιμία της συναλλαγής. Συνεπώς, δεν προκύπτουν κέρδη ή ζημίες.

4.   Η διαφορά μεταξύ της άμεσης και της προθεσμιακής ισοτιμίας αντιμετωπίζεται ως τόκος πληρωτέος ή εισπρακτέος βάσει της αρχής της πραγματοποιήσεως των εσόδων/εξόδων, τόσο για τις αγορές όσο και για τις πωλήσεις.

5.   Οι εγγραφές των λογαριασμών εκτός ισολογισμού αντιλογίζονται την ημερομηνία διακανονισμού·

6.   Η συναλλαγματική θέση μεταβάλλεται μόνο λόγω δεδουλευμένων σε ξένο νόμισμα.

7.   Η προθεσμιακή θέση αποτιμάται σε συσχετισμό με την αντίστοιχη άμεση θέση.

Άρθρο 20

Συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης

1.   Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού την ημερομηνία συναλλαγής.

2.   Το αρχικό περιθώριο καταγράφεται ως ξεχωριστό στοιχείο του ενεργητικού, όταν η κατάθεση γίνεται σε μετρητά. Όταν αυτή γίνεται με τη μορφή τίτλων, παραμένει αμετάβλητο στον ισολογισμό.

3.   Οι ημερήσιες μεταβολές στα περιθώρια διακύμανσης μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και επηρεάζουν τη συναλλαγματική θέση. Η ίδια διαδικασία εφαρμόζεται την ημέρα κλεισίματος της ανοιχτής θέσης, είτε λαμβάνει χώρα παράδοση είτε όχι. Όταν λαμβάνει χώρα παράδοση, η εγγραφή της αγοράς ή της πώλησης γίνεται με την αγοραία τιμή.

4.   Τα τέλη-έξοδα μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

Άρθρο 21

Πράξεις ανταλλαγής επιτοκίων

1.   Οι πράξεις ανταλλαγής επιτοκίων εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού την ημερομηνία συναλλαγής.

2.   Οι εκάστοτε εισπραττόμενοι ή καταβαλλόμενοι τόκοι καταγράφονται με βάση την αρχή της πραγματοποιήσεως των εσόδων/εξόδων. Επιτρέπεται ο συμψηφισμός πληρωμών από τόκους σε καθαρή βάση ανά πράξη ανταλλαγής επιτοκίων, αλλά τα δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα από τόκους αναγγέλλονται σε ακαθάριστη βάση.

3.   Τα τέλη-έξοδα μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

4.   Η αξία των πράξεων ανταλλαγής επιτοκίων που δεν εκκαθαρίζονται μέσω κεντρικού αντισυμβαλλομένου αναπροσαρμόζεται μεμονωμένα και, εφόσον είναι αναγκαίο, μετατρέπεται σε ευρώ με βάση την άμεση ισοτιμία του νομίσματος. Οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης συνιστάται να αποσβέννυνται εντός των επόμενων χρήσεων, στην περίπτωση των προθεσμιακών πράξεων ανταλλαγής επιτοκίων ως έναρξη της απόσβεσης συνιστάται να ορίζεται η ημερομηνία αξίας της συναλλαγής, η δε απόσβεση θα πρέπει να είναι γραμμική. Τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από αναπροσαρμογή εγγράφονται σε πίστωση λογαριασμού αναπροσαρμογής.

5.   Για πράξεις ανταλλαγής επιτοκίων που εκκαθαρίζονται μέσω κεντρικού αντισυμβαλλομένου:

α)	το αρχικό περιθώριο καταγράφεται ως ξεχωριστό στοιχείο του ενεργητικού, όταν η κατάθεση γίνεται σε μετρητά. Όταν αυτή γίνεται με τη μορφή τίτλων, παραμένει αμετάβλητο στον ισολογισμό·

β)	οι ημερήσιες μεταβολές στα περιθώρια διακύμανσης καταγράφονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και επηρεάζουν τη συναλλαγματική θέση

γ)	το στοιχείο των δεδουλευμένων τόκων διαχωρίζεται από το πραγματοποιηθέν αποτέλεσμα και καταγράφεται σε ακαθάριστη βάση στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

Άρθρο 22

Προθεσμιακές συμφωνίες επιτοκίων

1.   Οι προθεσμιακές συμφωνίες επιτοκίων εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού την ημερομηνία συναλλαγής.

2.   Το ποσό που ορισμένος συμβαλλόμενος οφείλει να καταβάλει στον αντισυμβαλλόμενο κατά την ημερομηνία διακανονισμού εγγράφεται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης την ημερομηνία διακανονισμού. Όσον αφορά την καταγραφή των καταβαλλόμενων ποσών δεν εφαρμόζεται η αρχή της πραγματοποιήσεως των εσόδων/εξόδων.

3.   Στην περίπτωση ύπαρξης προθεσμιακών συμφωνιών επιτοκίων σε ξένο νόμισμα, η καταβολή των σχετικών οφειλόμενων ποσών επηρεάζει τη θέση του νομίσματος. Τα εν λόγω ποσά μετατρέπονται σε ευρώ με βάση την άμεση συναλλαγματική ισοτιμία την ημερομηνία διακανονισμού.

4.   Η αξία των προθεσμιακών συμφωνιών επιτοκίων αναπροσαρμόζεται μεμονωμένα και, εφόσον είναι αναγκαίο, μετατρέπεται σε ευρώ με βάση την άμεση ισοτιμία του νομίσματος. Οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης δεν αντιλογίζονται έναντι μη πραγματοποιηθέντων κερδών επόμενων χρήσεων, εκτός εάν η πράξη εκκαθαριστεί πρόωρα ή λήξει. Τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από αναπροσαρμογή εγγράφονται σε πίστωση λογαριασμού αναπροσαρμογής.

5.   Τα τέλη-έξοδα μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

Άρθρο 23

Προθεσμιακές πράξεις επί τίτλων

Η λογιστικοποίηση των προθεσμιακών πράξεων επί τίτλων πραγματοποιείται σύμφωνα με μία εκ των δύο ακόλουθων μεθόδων:

1.

Μέθοδος A: α) οι προθεσμιακές πράξεις επί τίτλων εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού για το διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας συναλλαγής και της ημερομηνίας διακανονισμού, με την προθεσμιακή τιμή τους· β) το μέσο κόστος του χρεογράφου της συναλλαγής δεν επηρεάζεται έως το διακανονισμό αυτής· τα κέρδη και οι ζημίες που απορρέουν από προθεσμιακές πράξεις πώλησης υπολογίζονται την ημερομηνία διακανονισμού· γ) οι εγγραφές των λογαριασμών εκτός ισολογισμού αντιλογίζονται και τυχόν υπόλοιπο του λογαριασμού αναπροσαρμογής εγγράφεται σε πίστωση του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσης την ημερομηνία διακανονισμού. Η λογιστικοποίηση του αγορασθέντος τίτλου γίνεται με βάση την άμεση τιμή της ημερομηνίας λήξης του (τρέχουσα τιμή αγοράς), ενώ η διαφορά αυτής έναντι της αρχικής προθεσμιακής τιμής αναγνωρίζεται ως πραγματοποιηθέν κέρδος ή ως πραγματοποιηθείσα ζημία· δ) στην περίπτωση τίτλων εκφρασμένων σε ορισμένο ξένο νόμισμα, το μέσο κόστος της καθαρής θέσης του νομίσματος δεν επηρεάζεται, εάν ο φορέας παροχής στοιχείων διαθέτει ήδη θέση στο νόμισμα αυτό. Εάν το ομόλογο που έχει αγοραστεί με προθεσμιακή συμφωνία είναι εκφρασμένο σε νόμισμα στο οποίο ο φορέας παροχής στοιχείων δεν διαθέτει θέση, με αποτέλεσμα να καθίσταται αναγκαία η αγορά του νομίσματος, εφαρμόζονται οι κανόνες σχετικά με την αγορά ξένων νομισμάτων που ορίζονται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 στοιχείο ε)· ε) οι προθεσμιακές θέσεις αποτιμώνται μεμονωμένα, με βάση την προθεσμιακή τιμή της αγοράς, για την εναπομένουσα διάρκεια της πράξης. Τυχόν ζημία από αναπροσαρμογή στο τέλος της χρήσης εγγράφεται σε χρέωση του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσης και τυχόν κέρδος από αναπροσαρμογή εγγράφεται σε πίστωση του λογαριασμού αναπροσαρμογής. Μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που αναγνωρίζονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης δεν αντιλογίζονται έναντι μη πραγματοποιηθέντων κερδών επόμενων χρήσεων, εκτός εάν η πράξη εκκαθαριστεί πρόωρα ή λήξει.

2.

Μέθοδος B: α) οι προθεσμιακές πράξεις επί χρεογράφων εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού για το διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας συναλλαγής και της ημερομηνίας διακανονισμού, με την προθεσμιακή τιμή τους. Οι εγγραφές των λογαριασμών εκτός ισολογισμού αντιλογίζονται την ημερομηνία του διακανονισμού· β) στο τέλος του τριμήνου η αξία ορισμένου τίτλου αναπροσαρμόζεται βάσει της καθαρής θέσης που προκύπτει από τον ισολογισμό και από τις πωλήσεις του ιδίου τίτλου, οι οποίες καταγράφηκαν στους λογαριασμούς εκτός ισολογισμού. Το ποσό της αναπροσαρμογής ισούται με τη διαφορά μεταξύ της καθαρής αυτής θέσης, αποτιμώμενης με την τιμή αναπροσαρμογής, και της ίδιας θέσης, αποτιμώμενης με το μέσο κόστος της θέσης του ισολογισμού. Στο τέλος του τριμήνου οι προθεσμιακές αγορές υποβάλλονται στην περιγραφόμενη στο άρθρο 9 διαδικασία αναπροσαρμογής της αξίας. Το αποτέλεσμα της αναπροσαρμογής ισούται με τη διαφορά μεταξύ της άμεσης τιμής και του μέσου κόστους των υποχρεώσεων αγοράς· γ) το αποτέλεσμα ορισμένης προθεσμιακής πώλησης καταγράφεται στο οικονομικό έτος, εντός του οποίου ανελήφθη η σχετική υποχρέωση, και ισούται με τη διαφορά μεταξύ της αρχικής προθεσμιακής τιμής και του μέσου κόστους της θέσης του ισολογισμού ή, εάν η θέση του ισολογισμού δεν επαρκεί, του μέσου κόστους των υποχρεώσεων αγοράς εκτός ισολογισμού, κατά το χρόνο της πώλησης.

Άρθρο 24

Δικαιώματα προαίρεσης

1.   Τα δικαιώματα προαίρεσης εγγράφονται σε λογαριασμούς εκτός ισολογισμού από την ημερομηνία συναλλαγής έως την ημερομηνία άσκησης ή λήξης του δικαιώματος με την τιμή άσκησης του δικαιώματος βάσει του υποκείμενου μέσου.

2.   Το τίμημα του δικαιώματος που είναι εκφρασμένο σε ξένο νόμισμα μετατρέπεται σε ευρώ με τη συναλλαγματική ισοτιμία της ημερομηνίας σύναψης της σύμβασης ή της ημερομηνίας διακανονισμού. Το καταβαλλόμενο τίμημα αναγνωρίζεται ως ξεχωριστό στοιχείο του ενεργητικού, ενώ το εισπραττόμενο τίμημα ως ξεχωριστή υποχρέωση.

3.   Εάν το δικαίωμα προαίρεσης ασκηθεί, το υποκείμενο μέσο εγγράφεται στον ισολογισμό με την τιμή άσκησης του δικαιώματος, συν ή μείον την αρχική αξία του τιμήματος. Το αρχικό ποσό του τιμήματος διορθώνεται με βάση τις μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο τέλος της χρήσης.

4.   Εάν το δικαίωμα προαίρεσης δεν ασκηθεί, το ποσό του τιμήματός του, διορθωμένο με βάση προηγούμενες μη πραγματοποιηθείσες ζημίες του τέλους χρήσης, μεταφέρεται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης μετατρεπόμενο με την ισοτιμία της ημερομηνίας λήξης του δικαιώματος.

5.   Η συναλλαγματική θέση επηρεάζεται από το ημερήσιο περιθώριο διακύμανσης όσον αφορά τα δικαιώματα προαίρεσης με χαρακτηριστικά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (futures-style options), από τυχόν μείωση του τιμήματος του δικαιώματος στο τέλος της χρήσης, από την υποκείμενη συναλλαγή την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος ή από το τίμημα του δικαιώματος την ημερομηνία λήξης του. Ημερήσιες μεταβολές στα περιθώρια διακύμανσης μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

6.   Με εξαίρεση τα δικαιώματα προαίρεσης που είναι ενσωματωμένα σε τίτλους, η αξία των συμβάσεων δικαιωμάτων προαίρεσης αναπροσαρμόζεται μεμονωμένα. Οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες που μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης δεν αντιλογίζονται σε επόμενες χρήσεις έναντι μη πραγματοποιηθέντων κερδών. Τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από αναπροσαρμογή εγγράφονται σε πίστωση λογαριασμού αναπροσαρμογής. Μη πραγματοποιηθείσες ζημίες από συγκεκριμένο δικαίωμα προαίρεσης δεν συμψηφίζονται με μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από άλλο δικαίωμα προαίρεσης.

7.   Για τους σκοπούς της εφαρμογής της παραγράφου 6, οι αγοραίες αξίες είναι οι καθορισμένες τιμές, όταν είναι δυνατό να ληφθούν από χρηματιστήρια, διαπραγματευτές (dealers), μεσίτες (brokers) ή παρόμοιες οντότητες. Ελλείψει καθορισμένων τιμών σύμφωνα με τα παραπάνω, για τον προσδιορισμό της αγοραίας αξίας εφαρμόζεται ορισμένη τεχνική αποτίμησης. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται σταθερά στη διάρκεια του χρόνου και επιτρέπει να διαπιστωθεί ότι παρέχει αξιόπιστες εκτιμήσεις τιμών, που θα μπορούσαν να ληφθούν στο πλαίσιο πραγματικών συναλλαγών στην αγορά.

8.   Τα τέλη-έξοδα μεταφέρονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Άρθρο 25

Μορφές εμφάνισης των εκθέσεων

1.   Οι ΕθνΚΤ υποβάλλουν στην ΕΚΤ στοιχεία για τους σκοπούς υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του Ευρωσυστήματος, σύμφωνα με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή.

2.   Οι μορφές εμφάνισης που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της υποβολής εκθέσεων του Ευρωσυστήματος περιέχουν όλα τα στοιχεία που καθορίζονται στο παράρτημα IV. Στο παράρτημα IV περιγράφεται επίσης το περιεχόμενο των στοιχείων των περιληπτέων στις διάφορες μορφές εμφάνισης του ισολογισμού.

3.   Οι μορφές εμφάνισης των δημοσιευόμενων λογιστικών καταστάσεων συνάδουν με τα ακόλουθα παραρτήματα:

α)	παράρτημα V: η ενοποιημένη εβδομαδιαία λογιστική κατάσταση του Ευρωσυστήματος που δημοσιεύεται μετά το τέλος του τριμήνου·

β)	παράρτημα VI: η ενοποιημένη εβδομαδιαία λογιστική κατάσταση του Ευρωσυστήματος που δημοσιεύεται στη διάρκεια του τριμήνου·

γ)	παράρτημα VII: ο ενοποιημένος ετήσιος ισολογισμός του Ευρωσυστήματος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

ΕΤΗΣΙΟΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΜΕΝΟΙ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ

Άρθρο 26

Δημοσιευόμενοι ισολογισμοί και λογαριασμοί αποτελεσμάτων χρήσης

Συνιστάται στις ΕθνΚΤ να παρουσιάζουν τους ετήσιους ισολογισμούς και τους λογαριασμούς αποτελεσμάτων χρήσης που δημοσιεύουν, σύμφωνα με τα παραρτήματα VIII και IX, αντίστοιχα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII

ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ

Άρθρο 27

Γενικοί κανόνες ενοποίησης

1.   Οι ενοποιημένοι ισολογισμοί του Ευρωσυστήματος περιλαμβάνουν όλα τα στοιχεία των ισολογισμών της ΕΚΤ και των ΕθνΚΤ.

2.   Στο πλαίσιο της διαδικασίας ενοποίησης είναι απαραίτητη η συμφωνία των εκθέσεων στο σύνολό τους. Όλες οι λογιστικές καταστάσεις του Ευρωσυστήματος καταρτίζονται με παρόμοιο τρόπο, με εφαρμογή των ίδιων τεχνικών και διαδικασιών ενοποίησης.

3.   Η ΕΚΤ καταρτίζει τους ενοποιημένους ισολογισμούς του Ευρωσυστήματος. Αυτοί λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη διασφάλισης ομοιόμορφων λογιστικών αρχών και πρακτικών, συγχρονισμού των οικονομικών περιόδων στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος και διενέργειας προσαρμογών για τους σκοπούς της ενοποίησης, που απορρέουν από τις συναλλαγές και θέσεις εντός του Ευρωσυστήματος, καθώς και κάθε μεταβολή στη σύνθεση του Ευρωσυστήματος.

4.   Τα επιμέρους στοιχεία του ισολογισμού, εκτός των υπολοίπων των ΕθνΚΤ και της ΕΚΤ εντός του Ευρωσυστήματος, συγκεντρώνονται για τους σκοπούς της ενοποίησης.

5.   Τα υπόλοιπα των ΕθνΚΤ και της ΕΚΤ έναντι τρίτων καταγράφονται ακαθάριστα στη διαδικασία ενοποίησης.

6.   Τα υπόλοιπα εντός του Ευρωσυστήματος εμφανίζονται στους ισολογισμούς της ΕΚΤ και των ΕθνΚΤ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο παράρτημα IV.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 28

Παραγωγή, εφαρμογή και ερμηνεία κανόνων

1.   Η επιτροπή λογιστικής και νομισματικού εισοδήματος του ΕΣΚΤ υποβάλλει έκθεση στο διοικητικό συμβούλιο, διά μέσου της εκτελεστικής επιτροπής, σχετικά με την παραγωγή και εφαρμογή των κανόνων λογιστικής παρακολούθησης και υποβολής χρηματοοικονομικών εκθέσεων του ΕΣΚΤ.

2.   Για την ερμηνεία της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής λαμβάνονται υπόψη το προπαρασκευαστικό έργο, οι εναρμονισμένες βάσει του δικαίου της Ένωσης λογιστικές αρχές και οι γενικώς αποδεκτές λογιστικές αρχές.

Άρθρο 29

Μεταβατικοί κανόνες

1.   Οι ΕθνΚΤ προβαίνουν σε αναπροσαρμογή της αξίας όλων των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού την ημερομηνία που αυτές καθίστανται μέλη του Ευρωσυστήματος. Μη πραγματοποιηθέντα κέρδη που έχουν προκύψει έως και την ημερομηνία αυτή διαχωρίζονται από τυχόν μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από αναπροσαρμογή που προκύπτουν μεταγενέστερα, και παραμένουν στις ΕθνΚΤ. Οι αγοραίες τιμές και ισοτιμίες που χρησιμοποιούν οι ΕθνΚΤ στους εναρκτήριους ισολογισμούς τους κατά την έναρξη της συμμετοχής τους στο Ευρωσύστημα θεωρούνται ως το μέσο κόστος των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού τους.

2.   Μη πραγματοποιηθέντα κέρδη που έχουν προκύψει έως και την έναρξη της συμμετοχής μιας ΕθνΚΤ στο Ευρωσύστημα συνιστάται να μη θεωρούνται διανεμητέα κατά το χρόνο της μετάβασης και να αντιμετωπίζονται ως πραγματοποιήσιμα/διανεμητέα μόνο στο πλαίσιο συναλλαγών που λαμβάνουν χώρα μετά την ένταξη στο Ευρωσύστημα.

3.   Κέρδη και ζημίες από συνάλλαγμα, χρυσό και διακύμανση τιμών, που προκύπτουν λόγω της μεταβίβασης στοιχείων του ενεργητικού από τις ΕθνΚΤ στην ΕΚΤ, θεωρούνται πραγματοποιηθέντα.

4.   Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου τελούν υπό την επιφύλαξη τυχόν απόφασης που λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 30 του καταστατικού του ΕΣΚΣΤ.

Άρθρο 30

Κατάργηση

1.   Η κατευθυντήρια γραμμή ΕΚΤ/2010/20 καταργείται από τις 31 Δεκεμβρίου 2016.

2.   Οι παραπομπές στην καταργούμενη κατευθυντήρια γραμμή νοούνται ως παραπομπές στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή και διαβάζονται σύμφωνα με τον πίνακα αντιστοιχίας του παραρτήματος XI.

Άρθρο 31

Έναρξη παραγωγής αποτελεσμάτων και εφαρμογή

1.   Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή αρχίζει να παράγει αποτελέσματα από την κοινοποίησή της στις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ.

2.   Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ συμμορφώνονται με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή από τις 31 Δεκεμβρίου 2016.

Άρθρο 32

Αποδέκτες

Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή απευθύνεται σε όλες τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος.

---

(1)  Κατευθυντήρια γραμμή ΕΚΤ/2010/20 της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με το νομικό πλαίσιο για τη λογιστική παρακολούθηση και την υποβολή χρηματοοικονομικών εκθέσεων στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΕ L 35 της 9.2.2011, σ. 31).

(2)  Απόφαση ΕΚΤ/2010/29 της 13ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων ευρώ (ΕΕ L 35 της 9.2.2011, σ. 26).

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1).

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---