30.4.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 112/77

(1)

Με επιστολή της 9ης Αυγούστου 2001 ο φορέας δορυφορικής τηλεόρασης Nordic Satellite AB («NSAB») (2) υπέβαλε καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή («Επιτροπή») όσον αφορά εικαζόμενη κρατική ενίσχυση που χορήγησε το σουηδικό κράτος στην Teracom AB («Teracom»), τον σουηδικό φορέα επίγειου δικτύου, και ορισμένες από τις θυγατρικές της σε σχέση με την εισαγωγή ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης στη Σουηδία (3). Με επιστολή της 28ης Νοεμβρίου 2001 η εταιρεία διανομής τηλεόρασης Viasat AB («Viasat»), που αποτελεί ολοκληρωμένο φορέα συνδρομητικής και μη συνδρομητικής τηλεόρασης, υπέβαλε ανάλογη καταγγελία με αυτή της NSAB.

(2)

Μετά από προκαταρκτική εξέταση, η Επιτροπή πληροφόρησε τη Σουηδία, με επιστολή της 14ης Ιουλίου 2004, ότι είχε αποφασίσει να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας (στο εξής αναφερόμενη ως «απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας»), όπως ορίζει το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σε σχέση με τα εικαζόμενα μέτρα ενίσχυσης. Η απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 25 Σεπτεμβρίου 2004. Στην εν λόγω απόφαση καλούνται η Σουηδία και άλλοι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τα εξεταζόμενα μέτρα ενίσχυσης.

(3)

Στις 29 Οκτωβρίου 2004 η Επιτροπή έλαβε την απάντηση της σουηδικής κυβέρνησης (η «απάντηση της 29ης Οκτωβρίου») σε σχέση με την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας. Η Επιτροπή έλαβε επίσης παρατηρήσεις από τα ακόλουθα ενδιαφερόμενα μέρη: B2 Bredband AB (B2) (4), European Cable Communications Association (ECCA) (5), European Satellite Operators Association (ESOA) (6), NSAB (7), Telenor Broadcast Holding AS (Telenor Broadcast) (8), TeliaSonera AB (TeliaSonera) (9), UGC Europe, Inc. (UGC) (10) και Viasat (11).

(4)

Με επιστολές της 17ης Νοεμβρίου 2004 και της 17ης Ιανουαρίου 2006 η Επιτροπή διαβίβασε τις παρατηρήσεις των ενδιαφερόμενων μερών στην κυβέρνηση. Η κυβέρνηση υπέβαλε τις παρατηρήσεις της με επιστολές της 20ής Δεκεμβρίου 2004 και 20ής Μαρτίου 2006.

(5)

Στις 22 Νοεμβρίου 2004 οι υπηρεσίες της Επιτροπής συναντήθηκαν με την ECCA. Συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης με εκπροσώπους των NSAB και ESOA την 1η Μαρτίου 2005 καθώς και στις 21 και 30 Νοεμβρίου 2005.

(6)

Με επιστολές της 8ης Φεβρουαρίου 2006, της 7ης Απριλίου 2006, της 31 Μαΐου 2006 και της 30ής Αυγούστου 2006, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες από τη Σουηδία. Η κυβέρνηση απάντησε με επιστολές της 20ής Μαρτίου 2006 (η «απάντηση της 20ής Μαρτίου») (που καταχωρήθηκε στις 22 Μαρτίου 2006), της 25ης Απριλίου 2006 (η «απάντηση της 25ης Απριλίου») (που καταχωρήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2006), της 5ης Μαΐου 2006 (η «απάντηση της 5ης Μαΐου») (που καταχωρήθηκε στις 11 Μαΐου 2006), της 15ης Ιουνίου 2006 (που καταχωρήθηκε στις 16 Ιουνίου 2006) και της 1ης Σεπτεμβρίου 2006 (που καταχωρήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2006).

(7)

Η παρούσα απόφαση αφορά την εικαζόμενη κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε στην Teracom και στη θυγατρική της Boxer TV-Access («Boxer2») (εκτός αν δηλώνεται διαφορετικά, η Teracom και οι θυγατρικές της θα αναφέρονται στο εξής συλλογικά ως «Teracom») σε σχέση με την ανάπτυξη ψηφιακής επίγειας τηλεοπτικής πλατφόρμας στη Σουηδία (12). Σύμφωνα με τους καταγγέλλοντες η Teracom έλαβε άμεση και έμμεση (μέσω των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών SVT και UR) χρηματοοικονομική ενίσχυση από το σουηδικό κράτος. Ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης αυτής, ισχυρίζονται οι καταγγέλλοντες, η ψηφιακή επίγεια μετάδοση στη Σουηδία απέκτησε αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες ψηφιακές πλατφόρμες μετάδοσης, όπως η καλωδιακή και η δορυφορική.

(8)

Η παρούσα απόφαση δεν θα ασχοληθεί με την παράλειψη της Σουηδίας να θεσπίσει τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που απαιτούνται για να συμμορφωθεί με την οδηγία περί της διαφάνειας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των δημόσιων επιχειρήσεων, διότι αυτή υπήρξε το αντικείμενο ξεχωριστής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (13).

(9)

Η Teracom είναι η εταιρεία στην οποία έχει ανατεθεί η κατασκευή και η εκμετάλλευση της επίγειας πλατφόρμας τηλεοπτικής μετάδοσης στη Σουηδία. Η Teracom αποτελεί δημόσια εταιρεία που ανήκει πλήρως στο κράτος. Η εν λόγω εταιρεία δημιουργήθηκε το 1992 για να αναλάβει τις δραστηριότητες ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης που προηγουμένως ασκούσε η σουηδική υπηρεσία τηλεπικοινωνιών («Televerket») (14).

(10)

Σύμφωνα με τα άρθρα σύστασής της, η Teracom έχει στόχο τη μετάδοση και διανομή ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων και την ανάπτυξη, εμπορία και παροχή άλλων υπηρεσιών που σχετίζονται ή συμβιβάζονται με τις δραστηριότητες μετάδοσης και διανομής. Οι εν λόγω άλλες υπηρεσίες συνίστανται κυρίως σε υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής.

(11)

Από τότε που δημιουργήθηκε, η Teracom είναι ο αποκλειστικός ιδιοκτήτης και φορέας λειτουργίας του μοναδικού δικτύου επίγειας ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης στη Σουηδία (15). Προκειμένου να μεταδοθούν μέσω της επίγειας πλατφόρμας, τα ιδιωτικά και εμπορικά τηλεοπτικά κανάλια συνάπτουν συμφωνίες μετάδοσης με την Teracom και καταβάλλουν στην Teracom αντίτιμο για παρασχεθείσες υπηρεσίες.

(12)

Στις 15 Δεκεμβρίου 2005 η σουηδική ρυθμιστική αρχή για τα ταχυδρομεία και τις τηλεπικοινωνίες («Post- och telestyrelsen») εξέδωσε δύο αποφάσεις δηλώνοντας ότι η Teracom, ως φορέας εκμετάλλευσης δικτύου, έχει σημαντική ισχύ στις σουηδικές αγορές χονδρικής όσον αφορά τις επίγειες υπηρεσίες μετάδοσης και για το λόγο αυτό επέβαλε στην Teracom να λάβει διορθωτικά μέτρα όσον αφορά τη διανομή τηλεοπτικού περιεχομένου σε τελικούς χρήστες μέσω τόσο του αναλογικού όσο και του ψηφιακού επίγειου δικτύου. Η Teracom έχει τώρα την υποχρέωση, υπό ορισμένους όρους, να παρέχει πρόσβαση στην επίγεια πλατφόρμα σε εταιρείες που επιθυμούν να διανέμουν τηλεοπτικό περιεχόμενο σε τελικούς χρήστες, να εφαρμόζει τιμολόγηση βάσει του κόστους, να εφαρμόζει ίσους όρους για την πρόσβαση στην επίγεια πλατφόρμα και να τηρεί ξεχωριστούς και ανοικτούς λογαριασμούς τόσο για τις δραστηριότητες της ίδιας της Teracom όσο και για δραστηριότητες που σχετίζονται με την παροχή πρόσβασης (16).

(13)

Η Boxer παρέχει στους καταναλωτές πρόσβαση σε πακέτα τηλεοπτικών προγραμμάτων και άλλες υπηρεσίες μέσω της ψηφιακής επίγειας τηλεοπτικής πλατφόρμας. Η εταιρεία δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 1999 και ανήκει κατά 70 % στην Teracom και κατά 30 % στη βρετανική εταιρεία ιδιωτικού μετοχικού και επιχειρηματικού κεφαλαίου 3i (17).

(14)

Η Boxer αποτελεί το μόνο διανομέα προγραμμάτων τηλεόρασης (συμπεριλαμβανομένης της συνδρομητικής) στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο στη Σουηδία. Όταν ένα τηλεοπτικό κανάλι αποκτά άδεια μετάδοσης για το σουηδικό επίγειο δίκτυο, μπορεί είτε να υπογράψει συμφωνία διανομής με τη Boxer που θα διανέμει το πρόγραμμά του είτε να επιλέξει να μεταδίδει ελεύθερα, δηλαδή μη κωδικοποιημένα. Τα περισσότερα τηλεοπτικά κανάλια που μεταδίδουν στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο έχουν υπογράψει συμφωνία διανομής με τη Boxer (18). Σύμφωνα με δηλώσεις της ίδιας της εταιρείας, η Boxer παρουσίασε αύξηση 42 % το 2005 και στο τέλος του Δεκεμβρίου 2005 είχε περισσότερους από πεντακόσιους χιλιάδες συνδρομητές (19).

(15)

Η SVT αποτελεί τον κύριο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα στη Σουηδία. Από το 1997 η SVT, καθώς και όλες οι άλλες δημόσιες ραδιοτηλεοπτικές εταιρείες στη Σουηδία, ανήκει σε ίδρυμα (20). Οι υποχρεώσεις της ως δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα καθορίζονται στις άδειες αναλογικής και ψηφιακής μετάδοσης, που έχουν εκδοθεί από την κυβέρνηση. Τα δημόσια κανάλια της SVT πρέπει να καλύπτουν το 99,8 % του σουηδικού πληθυσμού και η εταιρεία πρέπει να μεταδίδει στη μεγαλύτερη δυνατή έκταση του επίγειου δικτύου (21). Η απαίτηση κάλυψης του 99,8 % του πληθυσμού σημαίνει ότι μέχρι την ολοκλήρωση της ψηφιακής επίγειας πλατφόρμας, η SVT πρέπει να μεταδίδει παράλληλα μέσω του αναλογικού επίγειου δικτύου. Η SVT αγοράζει όλες τις υπηρεσίες της για επίγεια μετάδοση από την Teracom (22).

(16)

Όλα τα κανάλια της SVT μεταδίδονται ως «μη κωδικοποιημένη τηλεόραση». Η άδεια μετάδοσης της SVT ορίζει επίσης ότι η SVT μπορεί να χρησιμοποιήσει δορυφόρο και, πράγματι, για να καλύψει το σύνολο του σουηδικού πληθυσμού, η SVT μεταδίδει τα δημόσια κανάλια της μέσω δορυφόρου. Μεταξύ Μαρτίου 1999 και Απριλίου 2004 η NSAB, μια από τις καταγγέλλουσες εταιρείες, είχε το αποκλειστικό δικαίωμα μετάδοσης των δημόσιων καναλιών της SVT στις Σκανδιναβικές χώρες μέσω των δορυφόρων της (23). Τα δημόσια κανάλια της SVT μεταδίδονται επίσης μέσω του καλωδιακού δικτύου βάσει νομοθεσίας «επιβεβλημένης μετάδοσης».

(17)

Το UR, το «εκπαιδευτικό ραδιόφωνο» αποτελεί το δεύτερο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα στη Σουηδία. Το UR μεταδίδει τόσο ραδιοφωνικά όσο και τηλεοπτικά προγράμματα. Όπως και η SVT, το UR ανήκει επίσης σε ίδρυμα (βλ. ανωτέρω 3.1.3.) (24).

(18)

Όπως και η SVT, οι υποχρεώσεις του UR ως δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα καθορίζονται στην άδεια μετάδοσης και το UR, αφού συμβουλευθεί τη σουηδική ραδιοφωνία («Sveriges Radio») και την SVT, αγοράζει υπηρεσίες για μετάδοση μέσω του αναλογικού επίγειου δικτύου από την Teracom (25). Το UR μεταδίδει μέσω ενός από τα κανάλια της SVT και η λήψη των προγραμμάτων του πρέπει να είναι δυνατή από το 99,8 % του σουηδικού πληθυσμού. Τα προγράμματα του UR πρέπει επίσης να μεταδίδονται μέσω του επίγειου δικτύου και μεταδίδονται μη κωδικοποιημένα στα επίγεια δίκτυα και βάσει της επιβεβλημένης μετάδοσης στα καλωδιακά.

(19)

Στην υπόλοιπη απόφαση, η SVT και το UR θα αναφέρονται συλλογικά ως «SVT» και τα αριθμητικά στοιχεία (π.χ. πιστώσεις και πληρωμές) που αφορούν κάθε μία από τις δύο εταιρείες θα αναφέρονται συνολικά (26).

(20)

Η NSAB είναι εταιρεία της οποίας η έδρα είναι καταχωρημένη στη Σουηδία. Η NSAB είναι η ιδιοκτήτρια και ο φορέας εκμετάλλευσης δύο δορυφόρων Sirius που παρέχουν στις σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες, καθώς και στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, τηλεοπτικές υπηρεσίες και άλλες υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών και μέσων μαζικής ενημέρωσης. Η NSAB διανέμει τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σήματα τόσο ιδιωτικών όσο και δημόσιων φορέων.

(21)

Η NSAB ανήκει κατά 75 % σε έναν από τους κύριους φορείς δορυφορικών υπηρεσιών απευθείας λήψης στην Ευρώπη, την SES ASTRA, που είναι καταχωρημένη στο Λουξεμβούργο, και κατά 25 % στη σουηδική εταιρεία διαστήματος «Svenska Rymdaktiebolaget». Η σουηδική εταιρεία διαστήματος είναι κρατική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης με δραστηριότητες στη Σουηδία (27). Μέχρι το Μάρτιο του 2000 η NSAB ανήκε εν μέρει στην Teracom (28).

(22)

Η Viasat αποτελεί ολοκληρωμένο φορέα συνδρομητικής και μη συνδρομητικής τηλεόρασης που διανέμει προγράμματα μέσω της πλατφόρμας δορυφόρου Sirius. Η Viasat διευθύνει τις επιχειρήσεις της από το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο είναι επίσης καταχωρημένη. Η Viasat αποτελεί θυγατρική του σουηδικού ομίλου ΜΜΕ MTG AB («MTG2»), στον οποίο ανήκει κατά 100 %. Η MTG αναπτύσσει δραστηριότητες σε όλο τον κόσμο και ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι είναι ο μεγαλύτερος φορέας εκμετάλλευσης συνδρομητικής και μη συνδρομητικής τηλεόρασης στη Σκανδιναβία και τις Βαλτικές Χώρες.

(23)

Στη Σουηδία, η διανομή τηλεοπτικών σημάτων πραγματοποιείται μέσω των επίγειων δικτύων, μέσω των καλωδιακών δικτύων και των τηλεοπτικών συστημάτων κεντρικής κεραίας που παρέχονται δορυφορικά («SMATV»), μέσω δορυφόρου και μέσω ευρυζωνικών δικτύων. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η τηλεοπτική μετάδοση θα είναι σύντομα δυνατή και μέσω της τρίτης γενιάς δικτύων κινητής τηλεφωνίας (29).

(24)

Στο διάγραμμα 1 παρουσιάζεται η συγκριτική σημασία που έχουν οι διάφορες τηλεοπτικές πλατφόρμες στη Σουηδία το 2006 και η πραγματική χρήση τους αναφέρεται ως ποσοστό όλων των σουηδικών νοικοκυριών (30). Στην περίπτωση της επίγειας πλατφόρμας γίνεται περαιτέρω διάκριση μεταξύ αναλογικής και ψηφιακής λήψης.

Διάγραμμα 1:

Πραγματική τηλεοπτική λήψη νοικοκυριών στη Σουηδία το 2006

(25)

Όλες οι εν γένει διαθέσιμες σήμερα πλατφόρμες μετάδοσης, δηλαδή καλωδιακή, δορυφορική και επίγεια, έχουν επηρεαστεί ή επηρεάζονται από τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τηλεοπτική μετάδοση. Η ψηφιοποίηση της μετάδοσης παρουσιάζει μεγάλα πλεονεκτήματα από άποψη αποτελεσματικότερης χρήσης ραδιοφάσματος και αυξημένων δυνατοτήτων μετάδοσης. Κατ'αυτόν τον τρόπο θα προκύψουν νέες και καλύτερες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και θα αυξηθούν οι δυνατότητες επιλογής των καταναλωτών.

(26)

Ανεξαρτήτως του τρόπου μετάδοσης, η ψηφιακή μετάδοση είτε είναι ανοικτής αρχιτεκτονικής είτε περιέχει σύστημα υπό όρους πρόσβασης στο οποίο τα κανάλια είναι κρυπτογραφημένα. Αυτό σημαίνει ότι για τη λήψη ανοικτών ψηφιακών μεταδόσεων οι θεατές χρειάζονται ψηφιακό δέκτη ο οποίος είναι είτε ενσωματωμένος στην τηλεοπτική συσκευή είτε έχει τη μορφή ξεχωριστού αποκωδικοποιητή. Για να παρακολουθούν τα κρυπτογραφημένα κανάλια οι θεατές πρέπει να διαθέτουν αποκωδικοποιητή που να μπορεί να διαβάσει μια λεγόμενη «κάρτα πρόσβασης».

(27)

Η ψηφιακή τηλεόραση στη Σουηδία αναπτύχθηκε ραγδαία κατά την τελευταία πενταετία. Μολονότι όλες οι ψηφιακές πλατφόρμες — καλωδιακή, δορυφορική και επίγεια — αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου από το 2000 έως το 2005, η δορυφορική ήταν στην πρώτη γραμμή της ψηφιοποίησης (βλ. διάγραμμα 2) (31).

Διάγραμμα 2:

Οι ψηφιακές πλατφόρμες και η ανάπτυξή τους στη Σουηδία (2000 έως 2005)

(28)

Βάσει πρότασης της κυβέρνησης, το Κοινοβούλιο αποφάσισε το 1997 ότι η ανάπτυξη του ψηφιακού επίγειου δικτύου θα έπρεπε να αρχίσει σε διάφορα τμήματα της χώρας και ότι το κράτος θα έπρεπε σταδιακά να αποφασίσει εάν και πώς θα πρέπει να συνεχιστεί η επέκταση του δικτύου (32). Αποφασίστηκε ότι η ανάπτυξη του ψηφιακού επίγειου δικτύου θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί πλήρως από τις συμμετέχουσες εταιρείες, δηλαδή τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς και τον ιδιοκτήτη του δικτύου, και όχι από το κράτος (33).

(29)

Το 2003 το Κοινοβούλιο αποφάσισε την κατάργηση του αναλογικού επίγειου δικτύου την 1η Φεβρουαρίου 2008 (34), και, το Μάιο του 2004, αποφάσισε να επεκταθεί ο πολυπλέκτης που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ψηφιακές μεταδόσεις της SVT ώστε, όταν το αναλογικό επίγειο δίκτυο θα σταματήσει εντελώς να λειτουργεί, να υπάρχει κάλυψη 99,8 %. Μέχρι τότε, τουλάχιστον ένας ακόμη πολυπλέκτης θα πρέπει να καλύπτει το 98 % του πληθυσμού. Το Κοινοβούλιο δεν όρισε απαιτήσεις όσον αφορά την κάλυψη των άλλων πολυπλεκτών (35).

(30)

Σύμφωνα με την Teracom, η πρώτη φάση για την κατάργηση του αναλογικού επίγειου δικτύου άρχισε στις 19 Σεπτεμβρίου 2005 και κάλυψε σχεδόν 150 000 νοικοκυριά στη Σουηδία (36). Βλ. πίνακα 1 κατωτέρω για τις προγραμματιζόμενες φάσεις και τα προβλεπόμενα ποσοστά πληθυσμού που θα θιγούν από την κατάργηση σε κάθε φάση.

Πίνακας 1:

Προγραμματιζόμενη διάλυση του αναλογικού επίγειου δικτύου και προβλεπόμενο ποσοστό του θιγόμενου πληθυσμού

(31)

Τα ίδια κεφάλαια και τα έσοδα της Teracom από την πώληση των υπηρεσιών δικτύου (π.χ. τέλη χρήσης) δεν αποδείχθησαν επαρκή για να καλύψουν το σύνολο των επενδυτικών δαπανών που σχετίζονται με την ανάπτυξη του ψηφιακού επίγειου δικτύου σε ολόκληρη τη χώρα και, για το λόγο αυτό, η Teracom έπρεπε να συγκεντρώσει πρόσθετο κεφάλαιο. Η εταιρεία συγκέντρωσε το κεφάλαιο αυτό με δάνεια στην κεφαλαιουχική αγορά και μέσω της πώλησης πάγιων στοιχείων, και κατ’αυτόν τον τρόπο πέτυχε να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη του ψηφιακού επίγειου δικτύου (37).

(32)

Η ψηφιακή επίγεια τηλεόραση λειτουργεί μέσω πολυπλεκτών, ήτοι συστήματα που συνδυάζουν και ψηφιοποιούν πολλαπλά σήματα για μετάδοση σε μία γραμμή ή ένα κοινό κανάλι. Αυτό αυξάνει την ικανότητα και τον αριθμό των καναλιών που μπορούν να μεταδοθούν ταυτόχρονα. Η Teracom εκμεταλλεύεται πέντε πολυπλέκτες, ο καθένας από τους οποίους έχει την ικανότητα μετάδοσης περίπου 8 τηλεοπτικών καναλιών. Την άνοιξη του 2006 τέσσερεις από τους πολυπλέκτες κάλυπταν περίπου 98 % του σουηδικού πληθυσμού και ο πέμπτος πολυπλέκτης περίπου το 50 % του πληθυσμού (38).

(33)

Η κυβέρνηση χορηγεί άδειες βασιζόμενη σε συστάσεις της υπηρεσίας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης («Radio TV-verket»), που εξετάζει τις σχετικές αιτήσεις. Τον Οκτώβριο του 2006 περίπου 40 τηλεοπτικά κανάλια είχαν λάβει άδεια μετάδοσης στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο. Ένας από τους πέντε πολυπλέκτες προορίζεται αποκλειστικά για την SVT, ένας δεύτερος είναι στη διάθεση κυρίως της TV4 και οι άλλοι κάτοχοι αδειών μοιράζονται τους υπόλοιπους πολυπλέκτες (39).

(34)

Η Boxer είναι υπεύθυνη για τη βάση συνδρομητών, δηλαδή, για την εμπορία της προσφοράς συνδρομητικής τηλεόρασης στην ψηφιακή επίγεια πλατφόρμα στους τελικούς χρήστες. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Teracom και η Boxer αντιμετωπίζουν έντονο ανταγωνισμό από άλλες πλατφόρμες μετάδοσης όπως τους δορυφορικούς φορείς εκμετάλλευσης. Ως εκ τούτου, ήταν δύσκολο η Boxer, ενώ προσπαθούσε να καθιερωθεί και να δημιουργήσει μία βάση πελατών, να χρεώσει στους πελάτες το πλήρες κόστος του αποκωδικοποιητή. Για το λόγο αυτό, μετά την έναρξη λειτουργίας της ψηφιακής επίγειας πλατφόρμας η Boxer προσέφερε στους πελάτες αποκωδικοποιητές σε χαμηλή τιμή και ανέκτησε τα έξοδα σε όλη τη διάρκεια της σύμβασης συνδρομής. Αυτό εξηγεί για ποιο λόγο η Boxer είχε σημαντικές ζημίες στην αρχική φάση της λειτουργίας της. Όταν η Boxer παρουσίασε ζημίες, και οι δύο μητρικές εταιρείες πραγματοποίησαν εισφορά κεφαλαίων υπό ίσους όρους· 70 % η Teracom και 30 % η Skandia (40).

(35)

Σύμφωνα με τη σουηδική νομοθεσία, κάθε νοικοκυριό που διαθέτει τηλεόραση πρέπει να καταβάλλει ένα τηλεοπτικό τέλος. Με τα χρήματα από το εν λόγω τέλος χρηματοδοτούνται οι δημόσιες εταιρείες (τηλεόραση και ραδιόφωνο) στη Σουηδία (41).

(36)

Το τηλεοπτικό τέλος εισπράττεται από οργανισμό που ανήκει από κοινού σε όλες τις δημόσιες ραδιοτηλεοπτικές εταιρείες της Σουηδίας: Radiotjänst i Kiruna AB (Rikab) (42). Η Rikab μεταφέρει τα ποσά που εισπράττει σε ειδικό λογαριασμό της εθνικής υπηρεσίας χρέους της Σουηδίας («Riksgäldskontoret»), το λεγόμενο «rundradiokontot».

(37)

Βάσει των δραστηριοτήτων της SVT και ενδεχόμενων αλλαγών ή νέων στοιχείων που η κυβέρνηση επιθυμεί να προσθέσει στις υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας, το Κοινοβούλιο αποφασίζει κάθε χρόνο όσον αφορά το ποσό που θα τεθεί στη διάθεση της εταιρείας για την εκτέλεση των καθηκόντων της δημόσιας υπηρεσίας (43). H SVT χρησιμοποιεί τα εν λόγω χρήματα για τις δρστηριότητές της δημόσιας υπηρεσίας, όπως αυτές αναφέρονται λεπτομερώς στην άδεια μετάδοσης και στους όρους χρηματοδότησης (44). Από τα χρήματα αυτά, η SVT αποφασίζει η ίδια το ποσό που θα χρησιμοποιήσει π.χ. για δραστηριότητες προγράμματος και το ποσό που θα δαπανήσει για τη διανομή προγραμμάτων (π.χ. πληρωμές τελών μετάδοσης στην Teracom) (45).

(38)

Κατά τη διάρκεια της ψηφιακής επίγειας μετάδοσης, οι αναλογικές και ψηφιακές επίγειες μεταδόσεις πραγματοποιούνται παράλληλα προκειμένου να δοθεί ο χρόνος στους θεατές να μεταβούν στο νέο τρόπο λήψης. Προκειμένου να μην επιβαρυνθεί με υψηλότερα έξοδα η SVT, δεδομένου ότι οι εν λόγω παράλληλες μεταδόσεις οδηγούν σε σημαντική αύξηση όσον αφορά το τέλος τηλεοπτικής άδειας που εισπράττεται από τους κατόχους τηλεοπτικής συσκευής (46), το κράτος αποφάσισε να εφαρμόσει έναν εναλλακτικό μηχανισμό χρηματοδότησης για την κάλυψη των εξόδων. Για το σκοπό αυτό, το 2002 δημιουργήθηκε ξεχωριστός λογαριασμός στην εθνική υπηρεσία χρέους, ο λεγόμενος «λογαριασμός διανομής» («Distributionskontot»). Ο λογαριασμός διανομής χρηματοδοτείται με χρήματα από τον rundradiokontot και μέσω πιστωτικής διευκόλυνσης που έχει χορηγήσει η εθνική υπηρεσία χρέους. από το λογαριασμό διανομής μεταφέρονται στη συνέχεια χρήματα στην SVT για την πληρωμή της επίγειας μετάδοσης (47).

(39)

Κατά τα πρώτα έτη, ο λογαριασμός διανομής παρουσιάζει έλλειμμα διότι το ποσό χρημάτων που μεταφέρεται σ’ αυτόν από τον rundradiokontot είναι μικρότερο από το ποσό που μεταφέρεται από αυτόν στην SVT για τις πληρωμές μετάδοσης. Η διαφορά μεταξύ του ποσού που λαμβάνει ο λογαριασμός διανομής από τον rundradiokontot και του ποσού που χρειάζεται η SVT για τις πληρωμές μετάδοσης καλύπτεται από την πίστωση που έχει χορηγήσει η εθνική υπηρεσία χρέους. Όταν καταργηθεί το αναλογικό επίγειο δίκτυο και η SVT δεν θα χρειάζεται πλέον να πληρώνει για την παράλληλη μετάδοση αναλογικών και ψηφιακών επίγειων σημάτων, οι μεταφορές από το λογαριασμό διανομής στην SVT θα μειωθούν και το έλλειμμα στο λογαριασμό πληρωμής θα καλυφθεί βαθμιαία. Υπολογίζεται ότι όλα τα έξοδα για τα ην παράλληλη μετάδοση θα έχουν πλήρως ανακτηθεί μέχρι το 2013, όταν ο λογαριασμός διανομής θα ισοσκελισθεί (48).

(40)

Σύμφωνα με τους όρους χρηματοδότησης, η SVT δεν περιορίζεται καθόλου όσον αφορά τον τρόπο που χρησιμοποιεί και χορηγεί το ποσό που λαμβάνει από τον rundradiokontot και το λογαριασμό διανομής, υπό τον όρο ότι τα χρήματα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τις δραστηριότητές της δημόσιας υπηρεσίας, όπως αυτές αναφέρονται λεπτομερώς στην άδεια μετάδοσης και στους όρους χρηματοδότησης (49).

(41)

Μέρος της χρηματοδότησης που λαμβάνει η SVT χρησιμοποιείται για την αγορά υπηρεσιών επίγειας μετάδοσης από την Teracom. Η τιμή των εν λόγω υπηρεσιών αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ της SVT και της Teracom χωρίς παρέμβαση της κυβέρνησης. Σύμφωνα με την κυβέρνηση και τις ετήσιες εκθέσεις της Teracom εφαρμόζει αρχή «ίσης μεταχείρισης» («likabehandlingsprincipen») έναντι όλων των ραδιοτηλεοπτικών φορέων όσον αφορά τα τέλη για αναλογική και ψηφιακή μετάδοση (50).

(42)

Όσον αφορά την αναλογική επίγεια μετάδοση η Teracom, από το 1992 μέχρι το Δεκέμβριο του 2005, ήταν υποχρεωμένη να καθορίζει τις τιμές της βάσει του επιπέδου κόστους «(självkostnadskalkyl»). Οι ετήσιες πληρωμές της SVT στην Teracom καθορίζονται συνήθως για σειρά ετών εκ των προτέρων σε συμφωνίες που διαπραγματεύονται οι δύο εταιρείες. Σύμφωνα με την τρέχουσα συμφωνία, οι πληρωμές της SVT στην Teracom για την περίοδο από το 2004 μέχρι το 2013 βασίζονται μεταξύ άλλων, στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα για την κατάργηση του αναλογικού επίγειου δικτύου. Εάν το Κοινοβούλιο αποφασίσει να τροποποιήσει το εν λόγω χρονοδιάγραμμα, οι πληρωμές πρέπει να προσανατολιστούν ανάλογα (51).

(43)

Όσον αφορά την ψηφιακή επίγεια μετάδοση, η εφαρμογή της αρχής ίσης μεταχείρισης από την Teracom αντανακλάται επίσης στο γεγονός ότι από το 1999 οι τιμές που επιβάλλονται σε όλους τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς (συμπεριλαμβανομένης της SVT) έχουν καθοριστεί σύμφωνα με το ίδιο μοντέλο τιμολόγησης, το επονομαζόμενο μοντέλο τιμολόγησης βάσει διείσδυσης («penetrationsbaserade prissättningen») (52). Αυτό σημαίνει ότι, εκτός από ορισμένα πάγια τέλη ανά κανάλι, δηλαδή ένα βασικό τέλος («grundavgift») και ένα τέλος σύνδεσης (anslutningsförbindelser), οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς πρέπει να καταβάλλουν μεταβλητό τέλος, που είναι ανάλογο του αντίστοιχου αριθμού θεατών τους (δηλαδή, διείσδυση). Το ποσό ανά θεατή του εν λόγω μεταβλητού τέλους είναι το ίδιο για όλα τα κανάλια (53). Η αρχή της ίσης μεταχείρισης περιορίζει τη συμπεριφορά της Teracom έναντι της SVT όσον αφορά την τιμολόγηση και εγγυάται ότι η SVT δεν θα καταβάλει υψηλότερα τέλη για την ψηφιακή επίγεια μετάδοση απ’ ό,τι οι άλλοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς, στο βαθμό που οι απαιτούμενες υπηρεσίες είναι οι ίδιες (54). Η αρχή της ίσης μεταχείρισης επιβεβαιώθηκε πρόσφατα στο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό 2005/06 (55).

(44)

[…] (56)  (57).

(45)

Τα μέτρα που εκτιμώνται στην παρούσα απόφαση είναι τα ακόλουθα:

(46)

Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Επιτροπή είχε λόγους να πιστεύει ότι η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την SVT ως μέσο χορήγησης κρατικών πόρων στην Teracom κατά τη διάρκεια της μετάβασης από την αναλογική στην ψηφιακή επίγεια τηλεόραση. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η SVT έλαβε χρηματοδότηση για μετάδοση που, αν υπολογιστεί συνολικά για την περίοδο από το 2002 μέχρι το 2013, θα υπερβεί τα αναμενόμενα έξοδα της Teracom για τη μετάδοση των καναλιών της SVT. Η εν λόγω υπερβολική χρηματοδότηση θα ανέλθει κατά τα φαινόμενα σε 509,61 εκατ. SΕΚ περίπου μέχρι το 2013 (βλ. πίνακα 2 κατωτέρω).

(47)

Όπως αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Επιτροπή εξέφρασε επίσης την ανησυχία ότι η χρηματοδότηση που έλαβε η SVT για να καλύψει τις πληρωμές μετάδοσης μεταφέρθηκε αυτόματα στην Teracom. Εάν οι όροι και οι προϋποθέσεις της Teracom για την παροχή υπηρεσιών μετάδοσης στην SVT δεν είναι συγκρίσιμες με αυτές μιας συνήθους συναλλαγής στην αγορά, κάθε πληρωμή που υπερβαίνει την τιμή αγοράς ενδέχεται να συνιστά συγκαλυμμένη ενίσχυση υπέρ της Teracom.

(48)

Οι πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της διαδικασίας υποδηλώνουν ότι, μέχρι το 2007, οι πληρωμές τελών μετάδοσης της SVT στην Teracom θα είναι χαμηλότερες από τα έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT (όπως φαίνεται από τη στήλη 5 του πίνακα 2). Ωστόσο, από το 2008, όταν το αναλογικό επίγειο δίκτυο καταργηθεί και η SVT δεν θα υποχρεούται πλέον να πραγματοποιεί παράλληλες μεταδόσεις αναλογικά και ψηφιακά, οι πληροφορίες υποδηλώνουν ότι οι ετήσιες πληρωμές της SVT θα υπερβούν τα έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT: από το 2008 μέχρι το 2013, η SVT θα πληρώνει ετησίως στην Teracom ποσά που θα υπερβαίνουν σημαντικά τα έξοδα μετάδοσής της. Το 2013, οι πληρωμές της SVT υπολογίστηκαν ως 2,3 φορές υψηλότερες των εξόδων μετάδοσής της. Οι πληρωμές αυτές θα αντισταθμίσουν κατά πολύ τις αρχικές ζημίες της Teracom και θα εξασφαλίσουν στην Teracom σωρευτικό κέρδος 509,61 εκατ. SΕΚ μέχρι το 2013. Η Επιτροπή αμφέβαλε εάν το κέρδος αυτό θα ήταν αποτέλεσμα κανονικών συνθηκών αγοράς και εξέφρασε την ανησυχία ότι το κέρδος αυτό ενδέχεται να συνιστά κρατική ενίσχυση υπέρ της Teracom. Βλ. την απόφαση κίνησης της διαδικασίας, παράγραφος 32.

Πίνακας 2:

Πληρωμές τελών μετάδοσης από την SVT στην Teracom από το 2002 έως το 2013 όπως αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας

(49)

Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Επιτροπή είχε λόγους να υποψιάζεται ότι η Teracom είχε λάβει, ή τουλάχιστον είχε στη διάθεσή της πιστωτική εγγύηση.

(50)

Κατά τη διάρκεια του 2001, για λόγους που σχετίζονται κυρίως με τις επενδύσεις της Teracom στην ψηφιακή επίγεια τηλεόραση, οι προβλέψεις όσον αφορά την φερεγγυότητα της Teracom δεν ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξες και αναμενόταν ότι η φερεγγυότητά της θα συνέχιζε να υποβαθμίζεται (58). Ως αποτέλεσμα, υπήρχε σοβαρός κίνδυνος ότι η Teracom όχι μόνο δεν θα ήταν σε θέση να τηρήσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις για τη μετάδοση των προγραμμάτων της SVT και της TV4, αλλά και ότι δεν θα είχε τα μέσα για να αναπτύξει και να εκμεταλλευτεί το ψηφιακό επίγειο δίκτυο ως σύνολο. Επιπλέον, υπήρχε ο κίνδυνος ότι η Teracom δεν θα ήταν σε θέση να εξοφλήσει τους πιστωτές της.

(51)

Με πρόταση του Νοεμβρίου του 2001, η κυβέρνηση συνέστησε να χορηγηθεί στην Teracom πιστωτική εγγύηση ανώτατου ύψους 2.000 εκατ. SΕΚ (σχεδόν 210 εκατ. ευρώ). Η Teracom θα έπρεπε να καταβάλει τέλος για την κάλυψη των κινδύνων και των διοικητικών εξοδων που συνεπάγεται η χορήγηση της εγγύησης, και η εγγύηση περιορίστηκε χρονικά (59). Η πρόταση αυτή εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο το Φεβρουάριο του 2002 (60). Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της διαδικασίας, μετά τα την έγκριση, η κυβέρνηση αποφάσισε να εκδώσει πιστωτική εγγύηση υπέρ της Teracom.

(52)

Η Επιτροπή εξηγεί την εφαρμογή του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ στις πιστωτικές εγγυήσεις που χορηγούν τα κράτη μέλη στην ανακοίνωσή της για τις κρατικές ενισχύσεις με τη μορφή εγγυήσεων («η ανακοίνωση για τις εγγυήσεις») (61). Σύμφωνα με το τμήμα 4 της ανακοίνωσης για τις εγγυήσεις, μόνο η πλήρωση συγκεκριμένων όρων εξασφαλίζει ότι μια μεμονωμένη κρατική εγγύηση δεν συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 (62).

(53)

Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της πιστωτικής εγγύησης και τους λόγους για την απόφαση έκδοσης εγγύησης, όπως αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας (κακή χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom και φθίνουσα φερεγγυότητα), η Επιτροπή έχει λόγους να θεωρεί ότι οι όροι που τίθενται στο τμήμα 4 της ανακοίνωσης για τις εγγυήσεις ενδέχεται να μην πληρούνται και η πιστωτική εγγύηση να συνιστά κρατική ενίσχυση υπέρ της Teracom.

(54)

Βάσει των πληροφοριών όσον αφορά την χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο η μετοχική συνεισφορά υπό όρους με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου να συνιστά κρατική ενίσχυση προς την Teracom.

(55)

Μολονότι η Teracom είχε αρχίσει την αναδιοργάνωση όλων των δραστηριοτήτων του ομίλου το 2002 προκειμένου να βελτιώσει τη χρηματοοικονομική κατάστασή της (63) και οι προβλέψεις όσον αφορά τις πωλήσεις διαρκώς βελτιώνονταν, η Teracom συνέχιζε να παρουσιάζει ζημίες και η φερεγγυότητά της να υποβαθμίζεται (64). Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας, ο συντελεστής φερεγγυότητας της Teracom ήταν 20 % στο τέλος του 2002, ενώ οι δανειστές της απαιτούσαν συντελεστή φερεγγυότητας επιπέδου 25 % (το επίπεδο του ομίλου φαίνεται ότι ήταν, σύμφωνα με τις πληροφορίες της Επιτροπής, 30 %) (65). Ως εκ τούτου, τόσο η Teracom όσο και οι δανειστές της, ζήτησαν τη χορήγηση εισφοράς κεφαλαίου στην Teracom (66).

(56)

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Επιτροπής, η κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δυσχερής οικονομική κατάσταση της Teracom ήταν προσωρινή, οφειλόμενη στα υψηλά επενδυτικά και λειτουργικά έξοδα, και ότι μακροπρόθεσμα η Teracom θα αποκαθιστούσε τη βιωσιμότητά της και θα αποκτούσε ισχυρή θέση στην αγορά και εικόνα σοβαρού επιχειρηματικού προτύπου. Το Μάρτιο του 2003 η κυβέρνηση πρότεινε να λάβει από το Κοινοβούλιο την εξουσιοδότηση να χορηγήσει στην Teracom μετοχική συνεισφορά υπό όρους με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου ύψους περίπου 500 SΕΚ (περίπου 52,5 εκατ. ευρώ) (67). Μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου το Μάιο του 2003 και την υπογραφή συμφωνίας με την Teracom τον Ιούνιο του 2003 το κράτος χορήγησε στην Teracom τη μετοχική συνεισφορά υπό όρους.

(57)

Το Μάρτιο του 2003, πριν την έγκριση της πρότασης, η κυβέρνηση πληροφόρησε την Επιτροπή για την πρόθεσή της να υποβάλει πρόταση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την εισφορά κεφαλαίου. Ωστόσο, σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτό δεν συνιστούσε επίσημη κοινοποίηση στην Επιτροπή (68).

(58)

Ως εκ τούτου, από τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή προέκυπτε ότι πριν την εισφορά κεφαλαίου η φερεγγυότητα της Teracom ήταν χαμηλότερη από το απαιτούμενο 25 %. Αυτό οδήγησε την Επιτροπή στο συμπέρασμα ότι η συναλλαγή ενδέχεται να μην πραγματοποιήθηκε υπό όρους ανάλογους με αυτούς που ισχύουν στην ιδιωτική πιστωτική αγορά (δηλαδή ότι ένας ιδιώτης πιστωτής δεν θα είχε λάβει την ίδια απόφαση όσον αφορά την εισφορά κεφαλαίου στην Teracom). Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η εισφορά κεφαλαίου να συνιστά κρατική ενίσχυση.

(59)

Από τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή όταν κίνησε τη διαδικασία, δεν μπορούσε να αποκλείσει το ενδεχόμενο και τα τρία εικαζόμενα μέτρα κρατικής ενίσχυσης να πληρούν τις απαιτήσεις του άρθρου 87 παράγραφος 1 και, ως εκ τούτου, να συνιστούν κρατική ενίσχυση.

(60)

Επιπλέον, όταν έλαβε την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή δεν διέθετε πληροφορίες που να αποδεικνύουν ότι η ενίσχυση θα συμβιβαζόταν με τη συνθήκη ΕΚ. Κατά τα φαινόμενα, δεν ίσχυε καμια από τις παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 ή στο άρθρο 86 παράγραφος 2 και το γεγονός ότι η Σουηδία δεν τήρησε την αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ψηφιοποίησης ήταν προβληματικό.

(61)

Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή κίνησε την επίσημη διαδικασία έρευνας προκειμένου να δώσει στη Σουηδία και στα ενδιαφερόμενα μέρη την ευκαιρία να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους όσον αφορά την προκαταρκτική εκτίμηση της Επιτροπής, όπως αυτή παρατίθεται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας.

(62)

Η B2 συμφωνεί με όλους τους ισχυρισμούς που παρατίθενται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας. Σύμφωνα με τη B2, τα πλεονεκτήματα που χορηγήθηκαν στην Teracom ενδέχεται να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό όχι μόνο για το ψηφιακό δορυφορικό δίκτυο αλλά και για το ψηφιακό καλωδιακό. Όσον αφορά την ευρυζωνική διανομή, η χρήση τηλεόρασης πολυεκπομπής θα καταστεί σημαντικό προϊόν κατά τα επόμενα έτη (69).

(63)

Η ECCA δεν σχολιάζει συγκεκριμένα τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας. Εκφράζεται θετικά όσον αφορά την απόφαση της Επιτροπής να εξετάσει τις ψηφιακές επίγειες υπηρεσίες στη Σουηδία, δεδομένου, ιδίως, ότι διάφορα κράτη μέλη παρεμβαίνουν προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τη δημιουργία νέων υποδομών και, ιδιαίτερα, ψηφιακά επίγεια δίκτυα και υπηρεσίες. Σύμφωνα με την ECCA, οι εν λόγω πολιτικές έχουν ήδη επηρεάσει τη συμπεριφορά των καταναλωτών σε σχέση με τις καλωδιακές υπηρεσίες.

(64)

Επιπλέον, σύμφωνα με την ECCA, οι διαδικασίες και οι όροι που επιβάλλονται στις εν λόγω πλατφόρμες από τις εθνικές και περιφερειακές αρχές συνιστούν άνιση μεταχείριση και έχουν ως αποτέλεσμα να τοποθετούν άλλους φορείς εκμετάλλευσης σε μειονεκτική θέση όσον αφορά τον ανταγωνισμό. Σύμφωνα με την ECCA, οι επενδυτές κεφαλαίου διστάζουν να επενδύσουν σε υποδομή όταν υπάρχει το ενδεχόμενο οι δημόσιες αρχές να προωθήσουν τη δημιουργία ανταγωνιστικής υποδομής που θα προσφέρει τα ίδια είδη υπηρεσιών με επιδοτούμενες τιμές. Η τακτική αυτή ενδέχεται να έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά τη διαθεσιμότητα της χρηματοδότησης που απαιτείται για την εδραίωση της καλωδιακής βιομηχανίας, την αναβάθμιση των δικτύων και την εισαγωγή νέων υπηρεσιών (70).

(65)

Σύμφωνα με την ESOA, οι σουηδικές αρχές χορηγούν παράνομη κρατική ενίσχυση στην Teracom. Ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης ευνοείται η επίγεια τεχνολογική λύση έναντι άλλων λύσεων όπως το καλώδιο και ο δορυφόρος, γεγονός που νοθεύει τον ανταγωνισμό, διότι η κρατική ενίσχυση επιτρέπει στην Teracom να μειώσει τα έξοδά της και να περικόψει τις τιμές που θα ίσχυαν υπό κανονικές συνθήκες αγοράς.

(66)

Σύμφωνα με την ESOA, η λειτουργία δορυφόρων για τη μετάδοση ψηφιακής τηλεόρασης απαιτεί σημαντική επένδυση. Ωστόσο, σε μία ανόθευτη αγορά, οι δορυφόροι ασκούν έντονο ανταγωνισμό στις επίγειες (συμπεριλαμβανομένων των καλωδιακών) ψηφιακών λύσεων. Δεδομένου ότι η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή μετάδοση έχει αρχίσει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ESOA εκφράζει την ανησυχία ότι παρεμβάσεις ανάλογες με αυτές της Σουηδίας ενδέχεται να παρουσιαστούν και σε άλλα κράτη μέλη (71).

(67)

Η NSAB επαναλαμβάνει τα επιχειρήματα που προέβαλε στην καταγγελία της και στις συμπληρωματικές παρατηρήσεις της και συμφωνεί με τους ισχυρισμούς που περιλαμβάνονται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας. Ωστόσο, η NSAB αμφιβάλλει εάν τα στοιχεία που υπέβαλαν οι σουηδικές αρχές στην απάντησή τους στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας ανταποκρίνονται σε όλες τις πληρωμές που πραγματοποίησε η SVT στην Teracom και ότι παρέχουν πλήρη και ακριβή εικόνα των ποσών που πραγματικά καταβλήθηκαν. Για το λόγο αυτό, η NSAB καλεί την Επιτροπή να ζητήσει περαιτέρω πληροφορίες και εξηγήσεις από την κυβέρνηση.

(68)

Όσον αφορά τα επιχειρήματα της κυβέρνησης υπέρ της ψηφιακής επίγειας μετάδοσης έναντι της ψηφιακής δορυφορικής, η NSAB παρατηρεί ότι σε ορισμένες γειτονικές χώρες υπάρχουν μόνο λίγα σχετικά νοικοκυριά που δεν διαθέτουν δορυφορική λήψη. Επιπλέον, η NSAB επισημαίνει ότι σε χώρες όπως, για παράδειγμα η Φινλανδία, το 10 % των νοικοκυριών με επαρκή κάλυψη ψηφιακού επίγειου δικτύου αντιμετωπίζουν προβλήματα λήψης. Επίσης, η NSAB δηλώνει ότι, σύμφωνα με τη BBC, στο ΗΒ το 25 % των νοικοκυριών δεν μπορούν να παρακολουθήσουν ψηφιακή επίγεια τηλεόραση λόγω κακών εγκαταστάσεων κεραίας.

(69)

Τέλος, η NSAB εκφράζει τις αμφιβολίες της όσον αφορά την αντικειμενικότητα της έκθεσης που συνέταξε η Öhrlings PriceWaterhouseCoopers («PWC») για την εισφορά κεφαλαίου στον όμιλο Teracom. Η εταιρεία ισχυρίζεται επίσης ότι οι επιχειρηματικές προβλέψεις της έκθεσης για την Teracom βασίζονται σε ορισμένες υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις, για παράδειγμα, όσον αφορά τον αναμενόμενο αριθμό συνδρομητών (72).

(70)

Η Telenor Broadcast δεν λαμβάνει θέση σχετικά με το εάν τα επίμαχα μέτρα στην προκειμένη περίπτωση συνιστούν κρατική ενίσχυση. Ωστόσο, η εταιρεία τονίζει ότι ενίσχυση που χορηγείται στην ψηφιακή επίγεια πλατφόρμα συνεπάγεται ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τους άλλους φορείς εκμετάλλευσης πλατφόρμας· τόσο στις αγορές διανομής, όπου τηλεοπτικές υπηρεσίες προσφέρονται στους καταναλωτές, όσο και στις αγορές μετάδοσης, όπου προσφέρεται ικανότητα μετάδοσης στους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς.

(71)

Η Teracom (συμπεριλαμβανομένης της Boxer) αναπτύσσει δραστηριότητες ως πάροχος υπηρεσιών μετάδοσης σε ραδιοτηλεοπτικούς φορείς καθώς και τηλεοπτικών υπηρεσιών σε καταναλωτές, και θα μπορεί να χρησιμοποιήσει την κρατική ενίσχυση για να επιδοτήσει και τις δύο δραστηριότητές της. Στην αγορά επόμενου σταδίου όσον αφορά την τηλεοπτική διανομή, αυτό μπορεί να γίνει είτε προσφέροντας τις τηλεοπτικές υπηρεσίες σε χαμηλότερες τιμές είτε προσφέροντας περισσότερους αποκωδικοποιητές από όσους θα ήταν οικονομικά δυνατό χωρίς την κρατική ενίσχυση. Σύμφωνα με την Telenor Broadcast αυτό είναι αποφασιστικής σημασίας στο παρόν στάδιο της ανάπτυξης προς μία ενιαία αγορά για όλες τις πλατφόρμες.

(72)

Η Telenor Broadcast θέτει επίσης το ερώτημα εάν η υποχρέωση της SVT να καλύπτει 99,8 % του σουηδικού πληθυσμού μέσω του επίγειου δικτύου συνιστά καθαυτή κρατική ενίσχυση, και διερωτάται εάν η επίγεια μετάδοση προσφέρει την καλύτερη σχέση κόστους/απόδοσης για τη διανομή τηλεόρασης (73).

(73)

Η TeliaSonera δεν λαμβάνει θέση σχετικά με το εάν τα επίμαχα μέτρα στην προκειμένη περίπτωση συμβιβάζονται με τη συνθήκη ΕΚ. Ωστόσο, η εταιρεία τονίζει τη σημασία της ανταγωνιστικής ουδετερότητας μεταξύ των διαφόρων τεχνικών υποδομών στην αγορά τηλεοπτικής διανομής (74).

(74)

Η UGC δεν λαμβάνει θέση σχετικά με το εάν τα επίμαχα μέτρα στην προκειμένη περίπτωση συμβιβάζονται με τη συνθήκη ΕΚ. Ωστόσο, ταυτόχρονα, η UGC υποστηρίζει ένθερμα την έρευνα της Επιτροπής. Η εταιρεία δηλώνει επίσης ότι ένας κρατικά επιχορηγούμενος ανταγωνισμός μπορεί μόνο να στρεβλώσει την αγορά. Κατά την άποψή της, δεν δικαιολογείται η κρατική παρέμβαση στην ανάπτυξη της ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης με το επιχείρημα του δημόσιου συμφέροντος. Εάν το δημόσιο συμφέρον απαιτεί την παροχή ψηφιακής τηλεόρασης, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές υποδομές που παρέχουν αυτή τη δυνατότητα (75).

(75)

Η Viasat εκφράζεται θετικά για την έρευνα της Επιτροπής και δηλώνει ότι κατά την άποψή της από την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας προκύπτει σαφώς ότι η Teracom (συμπεριλαμβανομένης της Boxer) έλαβε σημαντική χρηματοδότηση από κρατικούς πόρους που συνιστούν παράνομη κρατική ενίσχυση. Η εταιρεία συμφωνεί πλήρως με τα συμπεράσματα της απόφασης κίνησης της επίσημης διαδικασίας. Σύμφωνα με τη Viasat, οι δορυφορικές μεταδόσεις αποτελούν κατά πολύ αποδοτικότερη πλατφόρμα διανομής και η επιλογή της κυβέρνησης να ευνοήσει το επίγειο δίκτυο θα περιορίσει τις επιλογές των καταναλωτών και θα μειώσει την ποιότητα των διαθέσιμων προϊόντων.

(76)

Η Viasat προσθέτει ότι η Boxer έχει λάβει επίσης πρόσθετες κρατικές ενισχύσεις όχι μόνο μέσω της Teracom αλλά και άμεσα από την SVT· σε αντίθεση με τους δορυφορικούς ραδιοτηλεοπτικούς διανομείς (συμπεριλαμβανομένης της Viasat), η Boxer δεν οφείλει να καταβάλλει τέλος για τα δικαιώματα διανομής στα προγράμματα της SVT (76).

(77)

Στην απάντησή της της 29ης Οκτωβρίου, η κυβέρνηση εκφράζει την άποψη ότι δεν υπήρξε ενίσχυση υπέρ της Teracom κατά παράβαση των υποχρεώσεων της Σουηδίας βάσει της συνθήκης ΕΚ. Η κυβέρνηση διατείνεται, συγκεκριμένα, ότι η απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας βασίστηκε σε πλημμελείς και συχνά ανακριβείς πληροφορίες.

(78)

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η SVT δεν έχει καταβάλει ούτε πρόκειται να καταβάλει υπερβολικά τέλη στην Teracom σε αντάλλαγμα για υπηρεσίες μετάδοσης στο αναλογικό και ψηφιακό επίγειο δίκτυο. Επιπλέον, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η εκτίμηση της Επιτροπής στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας βασίζεται σε ανακριβή στοιχεία.

(79)

Πρώτο, στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας, η Επιτροπή εξετάζει τα έξοδα της Teracom στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο (στήλη 3 του πίνακα 2) χωρίς ΦΠΑ, μολονότι όλα τα άλλα στοιχεία στον ίδιο πίνακα περιλαμβάνουν ΦΠΑ. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, όλα τα αριθμητικά στοιχεία θα πρέπει να αναφέρονται χωρίς ΦΠΑ προκειμένου να καταστούν συγκρίσιμα (77). Ο πίνακας 3 κατωτέρω παρουσιάζει το σχετικό πίνακα από την απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας διορθωμένο με το ΦΠΑ. Σύμφωνα με τα εν λόγω διορθωμένα στοιχεία, τα σωρευμένα κέρδη της Teracom θα είναι, το 2013, σημαντικά χαμηλότερα (23,7 εκατ. SΕΚ) από το ποσό που αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας (509,61 εκατ. SΕΚ).

Πίνακας 3:

Τέλη μετάδοσης καταβαλλόμενα από την SVT 2002-2013

(χωρίς ΦΠΑ)

(80)

Δεύτερο, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας της Επιτροπής βασίζεται σε εκτιμήσεις των εξόδων της Teracom για τη μετάδοση της SVT που χρονολογούνται από το 2001 (βλ. στήλες 3 και 4 στον πίνακα 4 κα 3 αντίστοιχα). Σύμφωνα με την κυβέρνηση, τα πραγματικά έξοδα της Teracom ήταν σε σημαντικό βαθμό διαφορετικά από τις εν λόγω εκτιμήσεις (βλ. πίνακα 4 κατωτέρω) και για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό της, η κυβέρνηση υπέβαλε ακριβή στοιχεία. Η διαφορά είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα έξοδα της Teracom στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο, όπου αρχικά τα έξοδα είχαν υπολογιστεί σε 160 εκατ. SΕΚ κατ’έτος. Η εν λόγω εκτίμηση βασίστηκε σε συντελεστή κάλυψης του ψηφιακού δικτύου 98 % και σε πλήρη λειτουργικότητα του δικτύου από το 2002, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, μέτρων βελτίωσης της ασφάλειας και περιφερειακής κατανομής των σημάτων μετάδοσης (78). Ωστόσο, μόλις το 2005 το ψηφιακό επίγειο δίκτυο αναπτύχθηκε στο βαθμό αυτό και τα έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας άρχισαν να ανταποκρίνονται στις αρχικές εκτιμήσεις (βλ. πίνακα 4 κατωτέρω). Τα υποβληθέντα στοιχεία που αντανακλούν τα πραγματικά έξοδα της Teracom αποτελούν επίσης απάντηση στην ανησυχία που εξέφρασε η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας: ότι τα έξοδα μετάδοσης της SVT ήταν, στην αρχική φάση της ανάπτυξης, χαμηλότερα των 160 εκατ. SΕΚ (79).

(81)

Τρίτο, η κυβέρνηση επισήμανε ότι τα τέλη μετάδοσης που κατέβαλε η SVT στην Teracom όπως αυτά παρουσιάζονται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας (στήλη 1 στους πίνακες 2 και 3 ανωτέρω) δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές πληρωμές της SVT αλλά αφορούν τα κονδύλια που προβλέπονταν να μεταφερθούν από το λογαριασμό διανομής στην SVT. Τα εν λόγω κονδύλια ήταν στη διάθεση της SVT για την πληρωμή της επίγειας μετάδοσης, αλλά η SVT δεν είχε την υποχρέωση να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω κονδύλια αποκλειστικά για το σκοπό αυτό (80). Η κυβέρνηση επισήμανε επίσης στην Επιτροπή ότι παρά την αρχική υπόθεση, η SVT προβλέπεται ότι θα λάβει 384 εκατ. SΕΚ (χωρίς ΦΠΑ) το 2006 από το λογαριασμό διανομής αντί των 205 εκατ. SΕΚ (χωρίς ΦΠΑ) όπως εκτιμάται στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας (81).

(82)

Ο πίνακας 4 κατωτέρω παρουσιάζει τις πραγματικές πληρωμές της SVT στην Teracom (στήλες 1α έως 1γ) και τα πραγματικά έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT (στήλες 2 έως 4) κατά την περίοδο 1999-2006 (82). Πέραν του χρονικού πλαισίου που καλύπτει η απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας, ο πίνακας περιλαμβάνει τα έτη 1999, 2000 και 2001. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, τα στοιχεία αυτά επιτρέπουν στην Επιτροπή να επαληθεύσει ότι για όλη την περίοδο από την έναρξη λειτουργίας του ψηφιακού επίγειου δικτύου τον Απρίλιο του 1999 η SVT δεν πραγματοποίησε υπερβολικές πληρωμές στην Teracom. Οι πληροφορίες σχετικά με τα πρόσθετα αυτά έτη αποτελούν επίσης απάντηση στην ανησυχία που εξέφρασε η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας (83): συγκεκριμένα ότι η SVT έλαβε επιπλέον κονδύλια κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης ανάπτυξης του ψηφιακού επίγειου δικτύου (από το 1997 μέχρι το 2001), δηλαδή πριν τη δημιουργία του λογαριασμού διανομής. Η κυβέρνηση διευκρίνισε ότι κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου η SVT έλαβε συνολικά 300,3 εκατ. SΕΚ για τεχνική ανακαίνιση «kronor för teknisk förnyelse». Από το ποσό αυτό, [...] εκατ. SΕΚ διατέθηκαν για υπηρεσίες ψηφιακής επίγειας μετάδοσης ([...] εκατ. SΕΚ το 2000 και [...] εκατ. SΕΚ το 2001). Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στον πίνακα 4 (στήλη 1β) και λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό κερδών και ζημιών της Teracom στη σχέση της με την SVT.

(83)

Βάσει των πραγματικών εξόδων και τελών της Teracom ο πίνακας 4 παρουσιάζει, για κάθε έτος μεταξύ 1999-2006, τα κέρδη ή τις ζημίες της Teracom στις συναλλαγές της με την SVT (στήλη 5). Όπως προκύπτει, για κάθε έτος με εξαίρεση το 2005, τα ποσά που συνολικά κατέβαλε η SVT στην Teracom για αναλογική και ψηφιακή μετάδοση (στήλη 1γ) ήταν χαμηλότερα από τα συνολικά έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT (στήλη 4). Κατά την περίοδο αυτή, συνολικά, η Teracom είχε στην πραγματικότητα ζημία της τάξης των 149,5 εκατ. SΕΚ όσον αφορά τη μετάδοση της SVT.

Πίνακας 4:

Πραγματικά τέλη μετάδοσης της SVT και πραγματικά έξοδα μετάδοσης της Teracom από το 1999 μέχρι το 2006 (χωρίς ΦΠΑ)

(84)

Η κυβέρνηση παρείχε επίσης διευκρινίσεις στην Επιτροπή όσον αφορά τις ζημίες που παρουσίασε η Teracom όσον αφορά τις μεταδόσεις SVT κατά τη διάρκεια της περιόδου 1999-2006. Πρώτο, σύμφωνα με την κυβέρνηση η τιμολόγηση της Teracom στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο βασίστηκε στον πραγματικό αριθμό θεατών (τον επονομαζόμενο συντελεστή διείσδυσης), που, κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης ανάπτυξης, ήταν χαμηλότερος των προσδοκιών. Δεύτερο, προκειμένου να ενθαρρύνει τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να αρχίσουν ψηφιακές επίγειες μεταδόσεις, η Teracom δεν επέβαλε αρχικά τέλη μετάδοσης που θα κάλυπταν πλήρως τα έξοδά της. Τέλος, τα έξοδα της Teracom, όπως αυτά παρουσιάζονται στον πίνακα 4, περιλαμβάνουν πλασματικά έξοδα, όπως τον απαιτούμενο συντελεστή απόδοσης ιδιοκτήτη. Αυτά τα πλασματικά έξοδα δεν θεωρούνται ως ζημίες σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες (84).

(85)

Η κυβέρνηση υπέβαλε επίσης τις πραγματικές τιμές και τα πραγματικά έξοδα της Teracom για τη μετάδοση άλλων ραδιοτηλεοπτικών φορέων εκτός της SVT στο αναλογικό και ψηφιακό επίγειο δίκτυο (85), ιδίως, τα έξοδα και τις τιμές του κύριου εμπορικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Σουηδίας, ήτοι της TV4, που αποτελεί επίσης τον μόνο άλλο ραδιοτηλεοπτικό φορέα που συμμετέχει στο αναλογικό επίγειο δίκτυο. Στο βαθμό που τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η SVT κατέβαλε υψηλότερα τέλη μετάδοσης απ’ ό,τι η TV4, οι εν λόγω διαφορές τιμής μπορούν, σύμφωνα με την κυβέρνηση, να εξηγηθούν από τις ειδικές απαιτήσεις για τις μεταδόσεις της SVT, για παράδειγμα, τον υψηλότερο συντελεστή κάλυψης και τη μεγαλύτερη χρησιμοποίηση ικανότητας της SVT, την περιφερειακή κατανομή των σημάτων μετάδοσης της SVT και τα μέτρα αύξησης της ασφάλειας (86).

(86)

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, δεν εκδόθηκε ποτέ πιστωτική εγγύηση. Ωστόσο, η κυβέρνηση παραδέχεται ότι το Φεβρουάριο του 2002 το Κοινοβούλιο εξέδωσε απόφαση με την οποία εξουσιοδοτούσε την κυβέρνηση να εκδώσει πιστωτική εγγύηση (87).

(87)

Όπως δήλωσε η κυβέρνηση, πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το σουηδικό σύνταγμα, μόνο η κυβέρνηση, αλλά όχι το Κοινοβούλιο, μπορεί να αναλάβει χρηματοοικονομικές δεσμεύσεις έναντι τρίτων (όπως η Teracom) σχετικά με κονδύλια που ανήκουν στον κρατικό προϋπολογισμό. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν μπορεί να αναλάβει ανάλογες δεσμεύσεις χωρίς την προηγούμενη έγκριση του Κοινοβουλίου. Επίσης, στην προκειμένη περίπτωση, η κυβέρνηση ζήτησε η έκδοση της εγγύησης να ανατεθεί στην εθνική υπηρεσία χρέους (88).

(88)

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αφού έλαβε την έγκριση του Κοινοβουλίου, τον Ιούνιο του 2002 η κυβέρνηση ζήτησε, με απόφαση, από την εθνική υπηρεσία χρέους να εκδώσει πιστωτική εγγύηση υπέρ της Teracom και να αποφασίσει το τέλος που θα έπρεπε να καταβάλει η Teracom για τους κινδύνους και τα διοικητικά έξοδα. Ωστόσο, η κυβέρνηση τονίζει ότι στην εν λόγω απόφαση ανέφερε ρητά ότι η εθνική υπηρεσία χρέους έπρεπε να λάβει υπόψη της τους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για να κρίνει εάν η πιστωτική εγγύηση θα συμβιβαζόταν με τους εν λόγω κανόνες, και, στην αντίθετη περίπτωση, να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες πληροφορίες για κοινοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της Συνθήκης (89). Επιπλέον, η εθνική υπηρεσία χρέους έπρεπε να εκτιμήσει τον κίνδυνο κάθε κρατικής εγγύησης. Πριν η εθνική υπηρεσία χρέους λάβει απόφαση σχετικά με το ποσό της πιστωτικής εγγύησης, το χρονικό διάστημα και το ποσό του τέλους, και πριν αποφανθεί ότι η πιστωτική εγγύηση δεν αντιβαίνει στους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, η πιστωτική εγγύηση δεν μπορούσε να εκδοθεί (90).

(89)

Η εθνική υπηρεσία χρέους, βασιζόμενη εν μέρει σε προκαταρκτική εκτίμηση της πίστωσης που πραγματοποίησε μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2002 η Standard & Poor's (91), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι που ενείχε η έκδοση πιστωτικής εγγύησης ήταν υπερβολικά υψηλοί· σε περίπτωση έκδοσης πιστωτικής εγγύησης θα έπρεπε να επιβληθεί ιδιαίτερα υψηλό τέλος για την κάλυψη των κινδύνων. Επιπλέον, η εθνική υπηρεσία χρέους διαπίστωσε ότι δεν θα μπορούσε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μια κρατική εγγύηση να συνιστά κρατική ενίσχυση (92). Σύμφωνα με την κυβέρνηση, μετά την έκθεση της εθνικής υπηρεσίας χρέους την 1η Οκτωβρίου 2002, η κυβέρνηση, η εθνική υπηρεσία χρέους ή η Teracom δεν προέβησαν σε καμία περαιτέρω ενέργεια.

(90)

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η υπό όρους μετοχική συνεισφορά με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου δε συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης.

(91)

Η κυβέρνηση παρατηρεί πρώτα ότι η απόφαση κίνησης της διαδικασίας βασίζεται σε εν μέρει ανακριβείς πληροφορίες, που παρουσιάζουν μία εικόνα της χρηματοοικονομικής κατάστασης της Teracom χειρότερη απ’ ό,τι στην πραγματικότητα. Η φερεγγυότητα της Teracom δεν ήταν τόσο χαμηλή όπως αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας και η Teracom σημείωσε ζημίες μόνο το 2001 και το 2002 και όχι το 2003 (93).

(92)

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Επιτροπή, στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, εκτίμησε εσφαλμένα τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom κατά το χρόνο της εισφοράς κεφαλαίου. Η κυβέρνηση τονίζει ότι στο τέλος του Ιουνίου 2003, όταν εισέφερε κεφάλαιο στην Teracom, η χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρείας είχε αλλάξει σημαντικά σε σύγκριση με τη χρονική περίοδο που αποτέλεσε τη βάση για την αρνητική γνώμη της εθνικής υπηρεσίες χρέους όσον αφορά την πρόταση για τη χορήγηση κρατικής εγγύησης στην Teracom (94).

(93)

Όπως ανέφερε η κυβέρνηση, στη διάρκεια του 2002 η Teracom έλαβε διάφορα μέτρα για να επιλύσει τα χρηματοοικονομικά της προβλήματα. Η εταιρεία πώλησε τρεις από τις θυγατρικές της, μείωσε τα έξοδα της απολύοντας σημαντικό μέρος του εργατικού δυναμικού της (20 %), συγχώνευσε θυγατρικές, εγκατέλειψε μέρος των δραστηριοτήτων της, συγκέντρωσε τις επιχειρήσεις της σε λιγότερες θέσεις και μείωσε τις επενδύσεις της σε σχέση με το 2000 και το 2001. Επιπλέον, η αγορά ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης αναπτυσσόταν ευνοϊκά και παρουσιάσθηκε αύξηση της ζήτησης για τις συνδρομές ψηφιακής τηλεόρασης, ιδίως κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου του 2002. Για την Teracom αυτό οδήγησε σε σημαντική αύξηση των ετήσιων πωλήσεων συνδρομών από περίπου 100 000 στο τέλος του 2001 σε σχεδόν 140 000 στο τέλος του 2002. Τα εν λόγω μέτρα περικοπής των εξόδων και η αύξηση των πωλήσεων κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2002 βελτίωσαν σημαντικά τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom και, στην πραγματικότητα, η εταιρεία παρουσίαζε κέρδη ήδη κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2003, δηλαδή πριν η κυβέρνηση υποβάλει την πρότασή της στο Κοινοβούλιο (95).

(94)

Η κυβέρνηση εξηγεί ότι όταν η υπηρεσία χρέους κοινοποίησε την αρνητική γνώμη της, η κυβέρνηση αποφάσισε να πραγματοποιήσει διεξοδικότερη ανάλυση της χρηματοοικονομικής κατάστασης της Teracom (96), αντί της συνοπτικής ανάλυσης που είχε διενεργήσει η εθνική υπηρεσία χρέους.

(95)

Μιμούμενη έναν ιδιώτη μέτοχο, η κυβέρνηση εκτίμησε τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom βάσει των επιχειρηματικών σχεδίων της Teracom για τα έτη 2003 έως 2005, των χρηματοοικονομικών προβλέψεών της για την περίοδο 2003-2010 και των συγκρίσεων με άλλες εταιρείες και άλλους μετόχους στους ίδιους και σε παρόμοιους τομείς. Η κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μία μετοχική συνεισφορά υπό όρους με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου ύψους 500 εκατ. SΕΚ θα βελτίωνε τη φερεγγυότητα της Teracom και στη συνέχεια θα επέτρεπε στην Teracom να εξασφαλίσει αρκετά κέρδη ώστε να επιστρέψει την εισφορά σε εύλογο χρονικό διάστημα. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι, υπό τις συνθήκες αυτές η εισφορά κεφαλαίου δεν συνιστά κρατική ενίσχυση. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, ένας ιδιώτης επενδυτής, υπό τις ίδιες συνθήκες, θα ήταν διατεθειμένος να συνεισφέρει κεφάλαιο δεδομένου ότι οι μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές προοπτικές της Teracom ήταν θετικές (97).

(96)

Η κυβέρνηση προσθέτει ότι, στο πλαίσιο αυτό και σε αντίθεση με αυτό που θα όφειλε να έχει πράξει, η Επιτροπή δεν έλαβε υπόψη της όλους τους σχετικούς παράγοντες για να εξετάσει εάν ήταν πιθανό η εισφορά κεφαλαίου να αποφέρει εύλογη απόδοση. Αντ' αυτού η Επιτροπή περιόρισε την ανάλυσή της στις ζημίες και στο συντελεστή φερεγγυότητας της Teracom στο παρελθόν. Κατά την άποψη της κυβέρνησης, η Επιτροπή δεν θα έπρεπε να συγκρίνει το κράτος με εξωτερικό πιστωτή αλλά με ιδιώτη επενδυτή, που έχει μια μακροπρόθεσμη προοπτική για την επένδυσή του. Το κράτος κατέχει το 100 % της Teracom, γεγονός που επίσης υποδηλώνει πιο μακροπρόθεσμο συμφέρον απ’ ό,τι στην περίπτωση μειοψηφικής συμμετοχής (98).

(97)

Για να υποστηρίξει περαιτέρω τα επιχειρήματά της, η κυβέρνηση υπέβαλε έκθεση της PWC, ανεξάρτητη ελεγκτική εταιρεία, στην οποία η κυβέρνηση ανέθεσε να εξετάσει την απόφασή της όσον αφορά την εισφορά κεφαλαίου. Η έκθεση εκτιμά τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom όταν πραγματοποιήθηκε η εισφορά κεφαλαίου και βασίζεται σε πληροφορίες που ήταν διαθέσιμες όταν η κυβέρνηση έλαβε την απόφασή της. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση διέθετε αρκετές πληροφορίες για να αποφασίσει την εισφορά και ότι η μακροπρόθεσμη αποδοτικότητα της Teracom ήταν σε επίπεδο που θα είχε ικανοποιήσει έναν ιδιώτη επενδυτή (99).

(98)

Τέλος, η κυβέρνηση είναι της γνώμης ότι η Επιτροπή δεν έλαβε επαρκώς υπόψη της το ευρύτερο πλαίσιο της εισφοράς κεφαλαίου. Για παράδειγμα, η Επιτροπή θα έπρεπε να είχε λάβει υπόψη της το γεγονός ότι η εισφορά ήταν απαραίτητη για να εξασφαλιστούν ήδη πραγματοποιηθείσες επενδύσεις οι οποίες, μακροπρόθεσμα, αναμένονταν να αποβούν κερδοφόρες (100).

(99)

Για να χαρακτηριστεί ένα μέτρο ως κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1, πρέπει να πληρούνται τέσσερις προϋποθέσεις: 1) πρέπει να έχουν μεταφερθεί κρατικοί πόροι· 2) το εξεταζόμενο μέτρο πρέπει να συνεπάγεται οικονομικό πλεονέκτημα για τον αποδέκτη· 3) το μέτρο πρέπει να νοθεύει, ή να απειλεί να νοθεύσει, τον ανταγωνισμό· και 4) το μέτρο πρέπει να επηρεάζει τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών.

(100)

Για να διαπιστωθεί εάν τα τέλη μετάδοσης που η SVT πληρώνει στην Teracom για την επίγεια μετάδοση αποφέρουν οικονομικό πλεονέκτημα στην Teracom, η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει εάν η SVT έχει πληρώσει ή προβλέπεται, στο μέλλον, να πληρώσει ποσά τα οποία υπερβαίνουν αυτά που η Teracom θα μπορούσε εύλογα να αποσπάσει από πελάτες υπό φυσιολογικές συνθήκες αγοράς.

(101)

Πρώτο, η Επιτροπή εξέτασε εάν, από την αρχή της ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης στη Σουηδία το 1999 μέχρι το 2006, η SVT έχει πληρώσει στην Teracom ποσά υψηλότερα των εξόδων της Teracom για τη μετάδοση της SVT. Μολονότι οι υπολογισμοί στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό μόνο σε εκτιμήσεις όσον αφορά τις πληρωμές της SVT και τα έξοδα της Teracom, στην παρούσα απόφαση η Επιτροπή βασίζει τους υπολογισμούς της σε πραγματικά στοιχεία (βλ. πίνακα 4 ανωτέρω). Από τα εν λόγω στοιχεία προκύπτει ότι κατά την περίοδο από το 1999 μέχρι το 2006, η SVT δεν πραγματοποίησε υπέρ των δέον πληρωμές στην Teracom. Πράγματι, στο σύνολο της περιόδου, οι πληρωμές της SVT ήταν χαμηλότερες από τα έξοδα της Teracom για τη μετάδοση της SVT, με αποτέλεσμα να προκύψουν ζημίες όσον αφορά τη μετάδοση ύψους σχεδόν 149,5 εκατ. SΕΚ. Δεδομένου ότι το ποσό αυτό (149,5 εκατ. SΕΚ) περιλαμβάνει πληρωμές τόσο για την αναλογική όσο και για τη ψηφιακή μετάδοση, αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν υπήρξε διεπιδότηση με την έννοια ότι η Teracom χρέωσε υπερβολικά τέλη για τις αναλογικές μεταδόσεις προκειμένου να χρησιμοποιήσει τα ποσά αυτά για τις ψηφιακές δραστηριότητές της.

(102)

Η Επιτροπή εξέτασε εάν η Teracom χρέωσε στην SVT υψηλότερα τέλη μετάδοσης απ’ ό,τι στους εμπορικούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς και, κατ’ αυτόν τον τρόπο απέσπασε οικονομικό πλεονέκτημα από την SVT. Η Επιτροπή σημειώνει σχετικά ότι η τιμολόγηση της Teracom υπόκειται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης, δηλαδή η Teracom εφαρμόζει τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις για όλους τους πελάτες της (101). Ειδικότερα, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η τιμολόγηση της Teracom για τις αναλογικές μεταδόσεις βασίζεται στο κόστος από το 1992 και ότι οι τιμές της για τις ψηφιακές μεταδόσεις καθορίζονται από το αποκαλούμενο μοντέλο τιμολόγησης βάσει διείσδυσης, στο οποίο οι παράμετροι είναι οι ίδιες για όλους τους πελάτες της Teracom (102). Η Επιτροπή συνέκρινε επίσης τις πραγματικές τιμές που η Teracom χρέωσε στην SVT με αυτές που χρέωσε σε άλλους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο. Μολονότι η Teracom χρέωσε υψηλότερη τιμή στην SVT από ό,τι, για παράδειγμα, στον εμπορικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα TV4, η εν λόγω διαφορά τιμής βασίζεται σε πρόσθετες υπηρεσίες που η SVT απαιτεί από την Teracom (103). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν διαπίστωσε να υπάρχουν ενδείξεις ότι για την SVT ισχύουν λιγότερο ευνοϊκοί (ή ευνοϊκότεροι) όροι και προϋποθέσεις απ’ ό,τι για άλλους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς ή ότι πρέπει να καταβάλει δυσανάλογα υψηλά τέλη μετάδοσης.

(103)

Τρίτο, και για χάρη πληρότητας, η Επιτροπή εξέτασε εάν, στο μέλλον, η SVT θα πρέπει να καταβάλει στην Teracom τιμή αγοράς υψηλότερη της κανονικής για μετάδοση. Μια από τις ανησυχίες που εκφράζονται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας ήταν μήπως, μεταξν 2008 και 2013, η SVT καταβάλλει στην Teracom υπερβολικά τέλη για μετάδοση, που, το 2013 θα αποφέρουν στην Teracom σωρευμένα κέρδη περίπου 510 εκατ. SΕΚ. Ωστόσο, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η τιμολόγηση της Teracom υπόκειται και θα συνεχίσει να υπόκειται στις προαναφερθείσες αρχές τιμολόγησης που δεν θα της επιτρέψουν να επιβάλει στην SVT υπερβολικά τέλη μετάδοσης (104). Επιπλέον, μετά τις αποφάσεις της σουηδικής ρυθμιστικής αρχής για τα ταχυδρομεία και τις τηλεπικοινωνίες το 2005, η Teracom υπόκειται σε εκ των προτέρων κανονιστικές ρυθμίσεις στις χονδρικές αγορές αναλογικών και ψηφιακών επίγειων μεταδόσεων (105). Οι εν λόγω αποφάσεις θα πρέπει να εξασφαλίζουν καταρχήν, ότι η Teracom δεν θα χρεώσει στην SVT υπερβολικά τέλη μετάδοσης. Τέλος, όπως εξήγησε η κυβέρνηση (βλ. παράγραφο 40 ανωτέρω) και παρά την ανησυχία που εκφράζει η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η SVT δεν υποχρεούται να χρησιμοποιήσει όλα τα κονδύλια που λαμβάνει από το λογαριασμό διανομής για πληρωμές μεταδόσεων στην Teracom. Η SVT διαπραγματεύεται την τιμή μετάδοσης με την Teracom σε ανεξάρτητη βάση, και εάν δαπανήσει για μετάδοση ποσό χαμηλότερο του προβλεπόμενου είναι ελεύθερη να χρησιμοποιήσει τα υπόλοιπα κονδύλια για δραστηριότητες προγράμματος (106).

(104)

Βάσει των εν λόγω διαπιστώσεων, η Επιτροπή θεωρεί ότι μολονότι η SVT υποχρεούται να μεταδίδει μέσω του αναλογικού και ψηφιακού επίγειου δικτύου και προς το παρόν η μόνη εναλλακτική δυνατότητα είναι να χρησιμοποιήσει την Teracom για τις υπηρεσίες της, η Teracom δεν μπορεί να εκμεταλλευθεί την SVT ως δεσμευμένο πελάτη. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή παρατηρεί επίσης ότι όπως οι εμπορικοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς ενδιαφέρονται να είναι παρόντες στο ψηφιακό επίγειο δίκτυο και είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν στην Teracom τέλη μετάδοσης, είναι εύλογο το ίδιο να ισχύει και για την SVT.

(105)

Όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι η Boxer έλαβε ενίσχυση διότι η SVT δεν πληρώνει για τη διανομή (107), η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι εμπορικές συμφωνίες μεταξύ ραδιοτηλεοπτικών φορέων και διανομέων μπορούν να λάβουν διάφορες μορφές. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η συναλλαγή μεταξύ των εν λόγω δύο μερών αφορά ανταλλαγή υπηρεσιών μετάδοσης έναντι διαθεσιμότητας περιεχομένου που είναι πολύτιμο και για τα δύο μέρη, οι ακριβείς όροι και προϋποθέσεις μπορούν να ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα, για παράδειγμα, με τις πλατφόρμες και τους φορείς που εμπλέκονται.

(106)

Βάσει των προαναφερθέντων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα τέλη μετάδοσης που καταβάλλει η SVT στην Teracom δεν αποφέρουν οικονομικό πλεονέκτημα στην Teracom και ως εκ τούτου δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1.

(107)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση για τις εγγυήσεις, οι εγγυήσεις εμπίπτουν εν γένει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 87 παράγραφος 1, εφόσον επηρεάζονται οι συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών και δεν καταβάλλεται το ασφάλιστρο που προβλέπεται στην αγορά. Σύμφωνα με το τμήμα 2 της ανακοίνωσης για τις εγγυήσεις, όταν παρέχεται κρατική εγγύηση, ακόμη και αν το κράτος δεν χρειαστεί ποτέ να προβεί σε πληρωμές στο πλαίσιο της εγγύησης, μπορεί εντούτοις να υπάρχει κρατική ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 1. Αυτό συμβαίνει, διότι η ενίσχυση χορηγείται όταν παρέχεται η εγγύηση, και όχι όταν η εγγύηση καταπίπτει ή όταν πραγματοποιούνται οι πληρωμές σύμφωνα με τους όρους της εγγύησης.

(108)

Ωστόσο, η Επιτροπή παρατηρεί ότι σύμφωνα με την πάγια νομολογία, π.χ. Αυστρία κατά Επιτροπής, πρέπει να υπάρχει ανεπιφύλακτη και νομικά δεσμευτική υπόσχεση χορήγησης της εξεταζόμενης ενίσχυσης για να θεωρηθεί ότι υφίσταται ενίσχυση (108).

(109)

Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή θεωρεί ότι η απόφαση της κυβέρνησης να ζητήσει από την εθνική υπηρεσία χρέους την έκδοση πιστωτικής εγγύησης αποτελούσε απόφαση υπό όρους και δεν παρείχε ανεπιφύλακτα στην Teracom το δικαίωμα να ζητήσει την έκδοση πιστωτικής εγγύησης. Η Επιτροπή παρατηρεί ότι, σύμφωνα με το σουηδικό δίκαιο, όταν κυβερνητικές αρχές εκδίδουν πιστωτική εγγύηση η εν λόγω έκδοση εξαρτάται πάντα από τα συμπεράσματα της εθνικής αρχής χρέους όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τη φερεγγυότητα και την εντιμότητα. Το εν λόγω χαρακτηριστικό του σουηδικού συστήματος και των σουηδικών νόμων είναι γνωστό στο κοινό. Επίσης, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση γνώριζε τις υποχρεώσεις της βάσει του κοινοτικού δικαίου, διότι ανέφερε ότι ανέθεσε στην εθνική υπηρεσία χρέους να εξετάσει την πιστωτική εγγύηση βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις και, εάν το έκρινε απαραίτητο, να συγκεντρώσει τις σχετικές πληροφορίες για κοινοποίηση στην Επιτροπή. Η Επιτροπή παρατηρεί κυρίως ότι η κυβέρνηση δεν προέβη σε περαιτέρω ενέργειες μετά την έκθεση της εθνικής υπηρεσίας χρέους. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω η Επιτροπή θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι δεν μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εκδόθηκε πιστωτική εγγύηση και ότι δόθηκε στην Teracom ανεπιφύλακτη και νομικά δεσμευτική υπόσχεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης. Κατά συνέπεια, δεν χορηγήθηκε οικονομικό πλεονέκτημα στην Teracom.

(110)

Όταν το κράτος παρέχει χρηματοδότηση σε εταιρεία σε περιστάσεις απαράδεκτες για έναν επενδυτή που θα ενεργούσε υπό κανονικές συνθήκες οικονομίας της αγοράς, παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα στον αποδέκτη (109). Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν η υπό όρους μετοχική συνεισφορά με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου που χορηγήθηκε στην Teracom στο τέλος του Ιουνίου του 2003 παρείχε οικονομικό πλεονέκτημα στην Teracom, θα πρέπει να εξεταστεί εάν η εν λόγω εισφορά κεφαλαίου ήταν σύμφωνη με την αρχή του επενδυτή οικονομίας της αγοράς.

(111)

Η Επιτροπή παραδέχεται ότι οι πληροφορίες όσον αφορά τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom που παρατίθενται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας δεν ήταν απολύτως ακριβείς. Όπως απέδειξε η κυβέρνηση, η φερεγγυότητα της Teracom δεν ήταν τόσο χαμηλή όπως αναφέρεται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας και η Teracom είχε παρουσιάσει ζημίες επί δύο και όχι τρία συνεχόμενα έτη. Ως εκ τούτου, η απόφαση κίνησης της διαδικασίας παρουσιάζει τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom ελαφρά χειρότερη απ’ ό,τι ήταν στην πραγματικότητα.

(112)

Αφού ανέλυσε τις πληροφορίες που υπέβαλε η κυβέρνηση στην απάντηση της 29ης Οκτωβρίου καθώς και σε επακόλουθες απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένων των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιχειρηματικών σχεδίων της Teracom, η Επιτροπή κρίνει ότι η εκτίμηση της κυβέρνησης, το 2003, της τότε τρέχουσας και μελλοντικής χρηματοοικονομικής κατάστασης της Teracom ήταν ρεαλιστική και ότι οι προοπτικές όσον αφορά μια ικανοποιητική απόδοση της εισφοράς κεφαλαίου ήταν πειστικές.

(113)

Όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο τμήμα 7.3 ανωτέρω, η κυβέρνηση εκτίμησε τη χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom βασιζόμενη στα επιχειρηματικά σχέδια της εταιρείας για τα έτη 2003 έως 2005, τις χρηματοοικονομικές προβλέψεις για την περίοδο 2003-2010 και σε συγκρίσεις με άλλες εταιρείες και άλλους μετόχους στους ίδιους και παρόμοιους τομείς. Η κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια συνεισφορά μετόχου υπό όρους ύψους 500 εκατ. SΕΚ θα βελτίωνε τη φερεγγυότητα της Teracom και θα επέτρεπε στην Teracom να επιτύχει στη συνέχεια αρκετά κέρδη ώστε να επιστρέψει τη μετοχική συνεισφορά σε εύλογο χρονικό διάστημα (110). Η πρόβλεψη για το 2003 ήταν ότι οι λογαριασμοί κέρδους και ζημίας της Teracom θα ήταν θετικοί. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η Teracom παρουσίαζε ήδη κέρδη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2003, πριν η κυβέρνηση υποβάλει την πρότασή της στο Κοινοβούλιο.

(114)

Τέλος, η Επιτροπή εξέτασε την έκθεση που συνέταξε η PWC εξ ονόματος της κυβέρνησης, που εξηγεί τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε η απόφαση της κυβέρνησης. Κατά την άποψη της Επιτροπής, τα εν λόγω στοιχεία παρέχουν μια αξιόπιστη βάση για τη λήψη επενδυτικής απόφασης. Η έκθεση αναφέρει ιδίως ότι μετά από τις ζημίες που παρουσίασε το 2001 και το 2002, η Teracom πλησίαζε το νεκρό σημείο εκμετάλλευσης όταν πραγματοποιήθηκε η εισφορά κεφαλαίου και ότι η χρηματοοικονομική κατάσταση της Teracom είχε βελτιωθεί σημαντικά από τότε που η εθνική υπηρεσία χρέους εκφράστηκε αρνητικά σε σχετικά με την έκδοση κρατικής πιστωτικής εγγύησης (111).

(115)

Η έκθεση αποδεικνύει ότι η επιλογή της κυβέρνησης ήταν σύμφωνη με το είδος ανάλυσης που θα είχε πραγματοποιήσει ένας ιδιώτης επενδυτής, που συνίσταται στην εκτίμηση των αναμενόμενων πρόσθετων κερδών από την επένδυση, και εάν τα εν λόγω κέρδη είναι αρκετά για να αντισταθμίσουν τους κινδύνους της επένδυσης. Η έκθεση υπολογίζει τον αναμενόμενο εσωτερικό συντελεστή απόδοσης της επένδυσης προσδιορίζοντας τις πρόσθετες ταμειακές ροές που αυτός δημιουργεί. Για τον υπολογισμό αυτό λαμβάνεται υπόψη η διαφορά μεταξύ δύο διαφορετικών σεναρίων, με ή χωρίς τη μετοχική συνεισφορά. Ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης της επένδυσης προβλεπόταν να ανέλθει σε 24 % περίπου, επίπεδο το οποίο θα υπερέβαινε τις απαιτήσεις ιδιωτών επενδυτών στο συγκεκριμένο τομέα (ο αντίστοιχος συντελεστής απόδοσης εταιρικού κεφαλαίου του τομέα είναι 8,6 %) και αντισταθμίζει επίσης το χρηματοοικονομικό κίνδυνο της εταιρείας (112).

(116)

Μολονότι είναι αδύνατον να καθοριστεί εκ των υστέρων με βεβαιότητα ποια θα ήταν η εξέλιξη των εσόδων χωρίς τη μετοχική συνεισφορά, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η απόδοση της Teracom στο εταιρικό κεφάλαιο αυξήθηκε από 3 % το 2003 σε 11 % το 2004 και σε 19 % το 2005 (113).

(117)

Στο διάγραμμα 3 κατωτέρω παρουσιάζεται η αποκατάσταση της αποδοτικότητας της Teracom το 2003, 2004 και 2005. Το 2006 η εταιρεία πραγματοποίησε την πρώτη πληρωμή επιστροφής της μετοχικής συνεισφοράς υπό όρους (114).

Διάγραμμα 3:

Εξέλιξη της πραγματικών κερδών της Teracom από το 1998 έως το 2005

Πηγή: Ετήσιοι λογαριασμοί της Teracom 1998 έως 2005

(118)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μετοχική συνεισφορά υπό όρους με τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου πραγματοποιήθηκε σε συνθήκες που θα ήταν αποδεκτές για έναν ιδιώτη επενδυτή που ενεργεί υπό κανονικές συνθήκες οικονομίας της αγοράς.

(119)

Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση τίθεται το ερώτημα εάν το γεγονός ότι η Teracom διατήρησε τη θέση του αποκλειστικού φορέα επίγειου δικτύου παρά το ότι τον Οκτώβριο του 2002 τέθηκε σε ισχύ η οδηγία για τον ανταγωνισμό στις αγορές δικτύων και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών («η οδηγία ανταγωνισμού») (115) που απαγορεύει τη διατήρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων στο σχετικό τομέα, έχει επιπτώσεις στην παρούσα εκτίμηση κρατικής ενίσχυσης (116).

(120)

Όταν κατά την εξέταση δυνητικού μέτρου ενίσχυσης η Επιτροπή διαπιστώσει παράβαση άλλης διάταξης της συνθήκης ΕΚ, πρέπει να εκτιμήσει εάν στοιχεία της ενίσχυσης αντίκεινται σε συγκεκριμένες διατάξεις της συνθήκης ΕΚ εκτός των άρθρων 87 και 88 και είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένα με το αντικείμενο της ενίσχυσης ώστε είναι αδύνατον να αποτιμηθούν χωριστά (117). Στην περίπτωση αυτή, η παράβαση της άλλης διάταξης της συνθήκης ΕΚ μπορεί να αποβεί καθοριστική για την εκτίμηση της Επιτροπής μόνο εφόσον έχει στρεβλωτικό αποτέλεσμα που μπορεί να αποδειχθεί, και επαυξάνει το εγγενές στρεβλωτικό αποτέλεσμα του δυνητικού μέτρου ενίσχυσης (118).

(121)

Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η παράβαση της οδηγίας για τον ανταγωνισμό δεν αποτελεί μέρος του εξεταζόμενου μέτρου, αλλά προκύπτει από ενέργεια της κυβέρνησης που είναι ξεχωριστή και διακριτή από την απόφαση όσον αφορά τη χορήγηση της μετοχικής συνεισφοράς.

(122)

Επιπλέον, μολονότι δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο το αποκλειστικό δικαίωμα να έχει επηρεάσει την αποδοτικότητα της Teracom και ως εκ τούτου, τη μετοχική συνεισφορά σε κάποιο βαθμό, αυτό δεν μπορεί να διαπιστωθεί με βεβαιότητα, δεδομένου ότι οι τιμές της Teracom υπόκεινται σε κανονιστική ρύθμιση (όπως εξηγείται ανωτέρω, στις παραγράφους 42, 43 και 102) και η εταιρεία δεν μπορεί να ασκήσει ελεύθερα την εξουσία της στην αγορά. Ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση, δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι το αποκλειστικό δικαίωμα ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο η μετοχική συνεισφορά αποτέλεσε αποδοτική επένδυση. Επίσης, δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί εάν χωρίς το αποκλειστικό δικαίωμα, η αναμενόμενη απόδοση της μετοχικής συνεισφοράς δεν θα ήταν αποδεκτή για έναν ιδιώτη επενδυτή.

(123)

Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι δεν μπορεί να αποδειχθεί σαφώς αιτιώδης σχέση μεταξύ της παράβασης της οδηγίας για τον ανταγωνισμό από τη Σουηδία και της αναμενόμενης αποδοτικότητας της μετοχικής συνεισφοράς, η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να καταρρίψει τον ισχυρισμό της Σουηδίας ότι εφαρμόστηκε η αρχή ΙΕΟΑ. Ωστόσο, αυτό δεν προδικάζει τη θέση που ενδέχεται να λάβει η Επιτροπή σε μελλοντικές υποθέσεις με βάση τα πραγματικά περιστατικά τους.

(124)

Συμπερασματικά, στην εξεταζόμενη υπόθεση η μετοχική συνεισφορά και η παράβαση της οδηγίας για τον ανταγωνισμό μπορούν και θα πρέπει να εξεταστούν χωριστά σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες που ισχύουν για τα δύο μέτρα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όσον αφορά την οδηγία για τον ανταγωνισμό η Επιτροπή έχει παραπέμψει τη Σουηδία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο βάσει του άρθρου 226 της συνθήκης ΕΚ.

(125)

Ωστόσο, όσον αφορά τη μετοχική συνεισφορά η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν διαπιστώθηκε ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1.

(126)

Βάσει των προαναφερθέντων η Επιτροπή δεν διαπίστωσε να υπάρχουν ενδείξεις ότι τα εξεταζόμενα μέτρα απέφεραν οικονομικό πλεονέκτημα στην Teracom ή σε κάποια από τις θυγατρικές της. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα που εφάρμοσε η Σουηδία δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης,