(-1)

Η κλιματική αλλαγή συνιστά πρωτοφανή απειλή που απαιτεί ενισχυμένη φιλοδοξία και αυξημένη δράση για το κλίμα από την Ένωση, καθώς και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ένωση έχει δεσμευτεί να εντείνει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την υλοποίηση της Συμφωνίας του Παρισιού  (1α) , σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα. Η ειδική έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC), του 2018, με τίτλο «Υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 1,5  oC» επιβεβαίωσε ότι είναι ζωτικής σημασίας να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές σε όλους τους τομείς ώστε να συγκρατηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από 1,5  oC. Η ειδική έκθεση της IPCC, του 2019, με τίτλο «Οι ωκεανοί και η κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα», δηλώνει επίσης ότι οι κλιματικοί μηχανισμοί εξαρτώνται από την υγεία των ωκεάνιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων, τα οποία πλήττονται αυτή τη στιγμή από την υπερθέρμανση του πλανήτη, τη ρύπανση, την υπερεκμετάλλευση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, και την οξίνιση, αποξυγόνωση και διάβρωση των ακτών. Η IPCC υπενθυμίζει ότι οι ωκεανοί αποτελούν μέρος της λύσης όσον αφορά τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτές, υπογραμμίζει δε την ανάγκη να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η ρύπανση των οικοσυστημάτων, καθώς και την ανάγκη να ενισχυθούν οι φυσικές καταβόθρες άνθρακα.

(1)

Οι θαλάσσιες μεταφορές έχουν αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλίμα , ως αποτέλεσμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τη ναυτιλία . Το 2015 οι θαλάσσιες μεταφορές παρήγαγαν το 13 % των συνολικών ενωσιακών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα των μεταφορών (15). Οι διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές παραμένουν το μόνο μέσο μεταφοράς που δεν περιλαμβάνεται στη δέσμευση της Ένωσης για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

(1)

Οι θαλάσσιες μεταφορές έχουν αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή, τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, την ποιότητα του αέρα και τη δημόσια υγεία , ως αποτέλεσμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και άλλων εκπομπών τους, όπως το μεθάνιο, τα οξείδια του αζώτου, τα οξείδια του θείου, τα σωματίδια και ο μαύρος άνθρακας . Το 2015 οι θαλάσσιες μεταφορές παρήγαγαν το 13 % των συνολικών ενωσιακών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα των μεταφορών (15). Οι παγκόσμιες εκπομπές της ναυτιλίας αναμένεται να αυξηθούν κατά ποσοστό μεταξύ 50 % και 250 % έως το 2050  (15α) . Εάν δεν ληφθούν περαιτέρω μέτρα, οι εκπομπές της σχετικής με τον ΕΟΧ ναυτιλίας αναμένεται να αυξηθούν, έως το 2050, κατά 86 % πάνω από τα επίπεδα του 1990, μολονότι ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) ενέκρινε ελάχιστα πρότυπα απόδοσης των πλοίων. Οι διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές παραμένουν το μόνο μέσο μεταφοράς που δεν περιλαμβάνεται στη δέσμευση της Ένωσης για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο IMO ενέκρινε, στις 13 Απριλίου 2018, την αρχική στρατηγική του για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από πλοία. Χρειάζονται επειγόντως μέτρα για την εφαρμογή της εν λόγω στρατηγικής σε παγκόσμιο αλλά και ενωσιακό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστεί η ανάληψη άμεσης δράσης για να μειωθούν οι εκπομπές της ναυτιλίας, να στηριχθεί η υλοποίηση της Συμφωνίας του Παρισιού και να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας σε ολόκληρη την Ένωση, χωρίς να υπονομεύονται οι προσπάθειες που καταβάλλονται για το κλίμα από άλλους τομείς.

(2)

Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με τη δέσμευση των συννομοθετών, όπως αυτή εκφράζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16) και την οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου  (17).

(2)

Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλλουν στην κοινή προσπάθεια για την ολοκλήρωση της μετάβασης σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έως το 2050, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της Ένωσης που απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με την κλιματική αλλαγή .

(3)

Στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030 η Επιτροπή και τα κράτη μέλη καλούνται να θέσουν ως δεσμευτικό στόχο για την Ένωση τη μείωση , μέχρι το 2030, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επεσήμανε επίσης ότι, για να ανταποκριθεί η Ένωση στις παγκόσμιες προσπάθειες στο μερίδιο που της αναλογεί, θα χρειαστεί να συμβάλουν όλοι οι τομείς της οικονομίας στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

(3)

Στο ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2019 σχετικά με την κλιματική αλλαγή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάχθηκε με ευρεία πλειοψηφία υπέρ του στόχου της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έως το 2050. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επίσης καλέσει επανειλημμένα την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τον δεσμευτικό στόχο για την Ένωση της μείωσης , μέχρι το 2030, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επεσήμανε επίσης ότι, για να επιτύχει η Ένωση τους κλιματικούς της στόχους και να ανταποκριθεί στις παγκόσμιες προσπάθειες στο μερίδιο που της αναλογεί, πρέπει να συμβάλουν όλοι οι τομείς της οικονομίας , συμπεριλαμβανομένων των διεθνών αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών, στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι ταχείες προσπάθειες για την απαλλαγή του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές καθίστανται ολοένα και σημαντικότερες, δεδομένου ότι το Κοινοβούλιο κήρυξε, στις 28 Νοεμβρίου 2019, κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

(3α)

Στο ψήφισμά του της 28ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, 2019, στη Μαδρίτη, Ισπανία (COP25), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τόνισε την ανάγκη να λάβει η Ένωση πρόσθετα μέτρα για να αντιμετωπίσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας, δεδομένου ότι σημειώθηκε αργή και ανεπαρκής πρόοδος σε επίπεδο IMO. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε, ειδικότερα, να συμπεριληφθεί ο τομέας της ναυτιλίας στο ενωσιακό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου (ΣΕΔΕ), καθώς και να καθιερωθούν πρότυπα απόδοσης των πλοίων σε επίπεδο Ένωσης. Οι αγορακεντρικές πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών δεν επαρκούν από μόνες τους για να επιτευχθούν οι ενωσιακοί στόχοι της μείωσης των εκπομπών, και θα πρέπει να συνοδεύονται από δεσμευτικές και καταλλήλως επιβαλλόμενες ρυθμιστικές πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών.

(4)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 24ης Οκτωβρίου 2014 , τάχθηκε υπέρ ενός δεσμευτικού στόχου της Ένωσης για εγχώρια μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990 . Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των κινδύνων που συνδέονται με την εξάρτηση του τομέα των μεταφορών από τα ορυκτά καύσιμα, και κάλεσε την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω μέσα και μέτρα για μια σφαιρική και τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση, μεταξύ άλλων, για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης στις μεταφορές και της μείωσης των εκπομπών .

(4)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 12ης Δεκεμβρίου 2019  (1α), ενέκρινε τον στόχο της επίτευξης μιας κλιματικά ουδέτερης ΕΕ έως το 2050 . Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δήλωσε επίσης ότι όλη η σχετική νομοθεσία και οι πολιτικές της ΕΕ πρέπει να παρουσιάζουν συνέπεια στη συμβολή τους προς την εκπλήρωση του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας, με ταυτόχρονη εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού .

(4α)

Προς το παρόν, οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν τον μοναδικό τομέα που δεν συνδέεται ρητά με ενωσιακό στόχο μείωσης των εκπομπών ή ειδικά μέτρα μετριασμού. Στην ανακοίνωση, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Επιτροπή εξέφρασε την πρόθεσή της να λάβει πρόσθετα μέτρα για να αντιμετωπίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας, και ειδικότερα να επεκτείνει το ΣΕΔΕ της ΕΕ στον τομέα της ναυτιλίας, να ρυθμίσει την πρόσβαση των πλέον ρυπογόνων πλοίων στους ενωσιακούς λιμένες και να υποχρεώσει τα ελλιμενισμένα πλοία να ηλεκτροδοτούνται από ξηράς. Στην πρόταση, της 4ης Μαρτίου 2020, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 (ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα)  (1α) , η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι, για να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, χρειάζεται να ληφθούν πρόσθετα μέτρα με τη συνεισφορά όλων των τομέων, καθώς οι υφιστάμενες πολιτικές αναμένεται να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μόνο κατά 60 % έως το 2050.

(4β)

Η άρση των φραγμών της αγοράς στον τομέα της ναυτιλίας, καθώς και η χρήση ενός διαφανούς και αξιόπιστου συστήματος παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (ΠΥΕ), έχει ως στόχο να συνεισφέρει στη διείσδυση των τεχνολογιών ενεργειακής αποδοτικότητας, ώστε να βοηθήσει να μειωθούν κατά περίπου 2 % οι εκπομπές της ναυτιλίας έως το 2030. Προκειμένου να συνεισφέρει πλήρως ο τομέας της ναυτιλίας στις προσπάθειες που καταβάλλονται από το σύνολο της οικονομίας για να επιτευχθεί ο ενωσιακός στόχος της κλιματικής ουδετερότητας, καθώς και οι στόχοι για το 2030 και άλλοι δυνητικοί ενδιάμεσοι στόχοι, είναι επομένως αναγκαία η ανάληψη περαιτέρω δράσης. Ως το κύριο μέσο της Ένωσης για την παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τις θαλάσσιες μεταφορές, ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ αποτελεί τη βάση για περαιτέρω δράση. Το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού θα πρέπει, επομένως, να επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει δεσμευτικές απαιτήσεις για να μειώσουν οι εταιρείες τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανά μεταφορικό έργο, είναι δε επίσης αναγκαίο να επεκταθεί το ΣΕΔΕ της ΕΕ ώστε να καλύπτει τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.

(6)

Τον Απρίλιο του 2015, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές (20) («κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ»), ο οποίος συμπληρώθηκε το 2016 με δύο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμούς (21) και δύο εκτελεστικούς κανονισμούς (22). Στόχος του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ είναι η συλλογή δεδομένων όσον αφορά τις εκπομπές από τη ναυτιλία για την περαιτέρω χάραξη πολιτικής και την παροχή κινήτρων για μειώσεις των εκπομπών, μέσω της διάθεσης πληροφοριών σχετικά με την απόδοση των πλοίων στις σχετικές αγορές. Ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ υποχρεώνει τις εταιρείες να παρακολουθούν και να επαληθεύουν την κατανάλωση καυσίμων, τις εκπομπές CO2 και την ενεργειακή απόδοση των πλοίων τους για τους πλόες προς και από λιμένες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), καθώς και να υποβάλλουν εκθέσεις επ’ αυτών, σε ετήσια βάση, αρχής γενομένης από το 2018. Η υποχρέωση αυτή ισχύει επίσης για τις εκπομπές CO2 εντός λιμένων του ΕΟΧ. Οι πρώτες εκθέσεις για τις εκπομπές πρέπει να υποβληθούν μέχρι τις 30 Απριλίου 2019.

(6)

Τον Απρίλιο του 2015, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές (20) («κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ»), ο οποίος συμπληρώθηκε το 2016 με δύο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμούς (21) και δύο εκτελεστικούς κανονισμούς (22). Στόχος του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ είναι η συλλογή δεδομένων όσον αφορά τις εκπομπές από τη ναυτιλία για την περαιτέρω χάραξη πολιτικής και την παροχή κινήτρων για μειώσεις των εκπομπών, μέσω της διάθεσης πληροφοριών σχετικά με την απόδοση των πλοίων στις σχετικές αγορές. Ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ εγκρίθηκε ως πρώτο βήμα μιας κλιμακωτής προσέγγισης για την υπαγωγή των εκπομπών της ναυτιλίας στις δεσμεύσεις της Ένωσης με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και για την επακόλουθη τιμολόγηση των εν λόγω εκπομπών σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Όταν εγκρίθηκε ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να εξετάσει, στο πλαίσιο των μελλοντικών νομοθετικών προτάσεων για τις εκπομπές της ναυτιλίας, τις κατάλληλες επόμενες ενέργειες προκειμένου να εξασφαλιστεί η δίκαιη συνεισφορά του τομέα στους στόχους της Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών, και ειδικότερα το ενδεχόμενο διεύρυνσης του ΣΕΔΕ ώστε να καλύπτει τον τομέα της ναυτιλίας. Ο κανονισμός ΠΥΕ της ΕΕ υποχρεώνει τις εταιρείες να παρακολουθούν και να επαληθεύουν την κατανάλωση καυσίμων, τις εκπομπές CO2 και την ενεργειακή απόδοση των πλοίων τους για τους πλόες προς και από λιμένες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), καθώς και να υποβάλλουν εκθέσεις επ’ αυτών, σε ετήσια βάση, αρχής γενομένης από το 2018. Η υποχρέωση αυτή ισχύει επίσης για τις εκπομπές CO2 εντός λιμένων του ΕΟΧ. Οι πρώτες εκθέσεις για τις εκπομπές έπρεπε να υποβληθούν μέχρι τις 30 Απριλίου 2019 και δημοσιεύτηκαν από την Επιτροπή στις 30 Ιουνίου 2019 .

(6α)

Η μείωση των εκπομπών από τη ναυτιλία και του αντικτύπου τους στην υπερθέρμανση του πλανήτη και την ατμοσφαιρική ρύπανση δεν θα πρέπει να επιδιώκεται κατά τρόπο που βλάπτει τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, θα πρέπει δε να συνοδεύεται από μέτρα που στοχεύουν στην αποκατάσταση των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων που επηρεάζονται από τον ναυτιλιακό κλάδο, π.χ. από τις ουσίες που απορρίπτονται στις θάλασσες, συμπεριλαμβανομένου του νερού έρματος, υδρογονανθράκων, βαρέων μετάλλων και χημικών ουσιών, τα απολεσθέντα στη θάλασσα εμπορευματοκιβώτια, και τις συγκρούσεις με κητοειδή.

(6β)

Στον τομέα της ναυτιλίας, ο πλοιοκτήτης δεν ταυτίζεται πάντοτε με το πρόσωπο ή την οντότητα που εκμεταλλεύεται εμπορικά το πλοίο. Επομένως, όλα τα δεδομένα που απαιτούνται δυνάμει του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ θα πρέπει να συλλέγονται και να αποδίδονται στο μέρος που είναι υπεύθυνο για την εμπορική εκμετάλλευση του πλοίου, όπως ο διαχειριστής, ο χρονοναυλωτής ή ο ναυλωτής γυμνού πλοίου.

(6γ)

Τα δεδομένα που συλλέγονται δυνάμει του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για να προάγεται η μετάβαση σε πλοία μηδενικών εκπομπών, με τη θέσπιση πιστοποιητικού ενεργειακής αποδοτικότητας για τα πλοία, βάσει κλίμακας αξιολόγησης, ώστε να καθίσταται δυνατή η διαφανής σύγκριση των πλοίων, ιδίως σε περιπτώσεις πώλησης ή ενοικίασης, και για να ενθαρρύνονται τα κράτη μέλη να προωθούν βέλτιστες πρακτικές και να στηρίζουν τα πλέον αποδοτικά πλοία.

(6δ)

Προκειμένου να ενημερώνονται οι καταναλωτές για τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των θαλάσσιων μεταφορών σε σχέση με προϊόντα που αγοράζουν, η Επιτροπή, σε συνεργασία με πλοιοκτήτες, άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, θα πρέπει να αναπτύξει μια ευρωπαϊκή ναυτιλιακή ετικέτα για τα προϊόντα. Η εν λόγω ετικέτα θα μπορούσε να στηρίξει την περιβαλλοντική και ενεργειακή μετάβαση του τομέα της ναυτιλίας, καθώς θα παρέχει έναν αξιόπιστο και διαφανή τρόπο ενημέρωσης των πελατών όσον αφορά εθελοντικές πρωτοβουλίες. Θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα που μεταφέρονται από πλοιοκτήτες οι οποίοι έχουν μειώσει τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, για παράδειγμα ως προς τα αέρια του θερμοκηπίου και τις εκπομπές ρύπων, την ηχορύπανση, και τη διαχείριση αποβλήτων και υδάτων.

(6ε)

Η οδηγία 92/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου  (1α) συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές, καθώς προωθεί τη μετάβαση από τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές σε τρόπους μεταφοράς χαμηλότερων εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των ποτάμιων διαδρόμων μηδενικών εκπομπών. Απαιτείται αναθεώρηση της εν λόγω οδηγίας προκειμένου να ενισχυθούν οι προσπάθειες να προωθηθούν οι πολυτροπικές μεταφορές, να αυξηθεί η αποδοτικότητα, και να πολλαπλασιαστούν οι εναλλακτικές λύσεις χαμηλών εκπομπών. Οι πλωτές μεταφορές μηδενικών εκπομπών είναι καθοριστικής σημασίας για να αναπτυχθεί μια βιώσιμη μετάβαση από τις οδικές στις πλωτές μεταφορές, και είναι επομένως αναγκαίο να υποστηριχθούν οι επενδύσεις σε υποδομές ανεφοδιασμού και επαναφόρτισης σε εσωτερικούς λιμένες.

(6στ)

Οι λιμένες της Ένωσης αποτελούν στρατηγικούς κόμβους για την ενεργειακή μετάβαση λόγω της γεωγραφικής θέσης και των οικονομικών δραστηριοτήτων τους. Αποτελούν τα κύρια σημεία εισόδου των ενεργειακών προϊόντων (λόγω εισαγωγής, αποθήκευσης ή διανομής), συμμετέχουν ολοένα και περισσότερο στην ανάπτυξη μονάδων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, και αναπτύσσουν νέες στρατηγικές όσον αφορά την ενεργειακή διαχείριση και την κυκλική οικονομία. Σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η απαλλαγή του τομέα της ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές θα πρέπει να συνοδεύεται από μια ενωσιακή στρατηγική προσέγγιση των λιμένων της Ένωσης, για να υποστηριχθεί ο ρόλος τους ως παράγοντα διευκόλυνσης της ενεργειακής μετάβασης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνονται να τονώνουν την ανάπτυξη λιμένων μηδενικών εκπομπών και να επενδύουν σε υποδομές ανεφοδιασμού και επαναφόρτισης. Έτσι αναμένεται να εξασφαλιστούν άμεσα οφέλη για την υγεία όλων των πολιτών που ζουν σε λιμενικές και παράκτιες περιοχές, καθώς και να περιοριστούν οι αρνητικές επιπτώσεις στη θαλάσσια και παράκτια βιοποικιλότητα των περιοχών αυτών, οι οποίες καλύπτουν επίσης τεράστιες χερσαίες περιοχές, ορισμένες δε ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000.

(7)

Το άρθρο 22 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ ορίζει ότι η Επιτροπή, σε περίπτωση που υπάρξει διεθνής συμφωνία σχετικά με παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης, επανεξετάζει τον κανονισμό ΠΥΕ της ΕΕ και, εάν το κρίνει σκόπιμο, προτείνει τροποποιήσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η  ευθυγράμμιση με την εν λόγω διεθνή συμφωνία.

(7)

Το άρθρο 22 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ ορίζει ότι η Επιτροπή, σε περίπτωση που υπάρξει διεθνής συμφωνία σχετικά με παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης ή σχετικά με παγκόσμια μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές , επανεξετάζει τον κανονισμό ΠΥΕ της ΕΕ και, εάν το κρίνει σκόπιμο, προτείνει τροποποιήσεις προκειμένου να εξασφαλιστεί η  συνέπεια με την εν λόγω διεθνή συμφωνία. Ανεξάρτητα από τα παγκόσμια μέτρα, είναι σημαντικό να παραμείνει η Ένωση σε θέση να επιδεικνύει φιλοδοξία και ηγετική ικανότητα σε κλιματικά ζητήματα, με τη διατήρηση ή την έγκριση αυστηρότερων μέτρων εντός των συνόρων της.

(8)

Στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 κατά την 21η διάσκεψη των μερών της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (23), η Ένωση και τα κράτη μέλη της έχουν αναλάβει στόχο μείωσης για το σύνολο της οικονομίας. Προσπάθειες για τον περιορισμό των εκπομπών της διεθνούς ναυτιλίας μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) είναι υπό εξέλιξη και είναι σκόπιμο να ενθαρρύνονται. Τον Οκτώβριο του 2016 ο IMO ενέκρινε (24) ένα σύστημα συλλογής δεδομένων για την κατανάλωση μαζούτ από πλοία («το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO»).

(8)

Στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 κατά την 21η διάσκεψη των μερών της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (23), η Ένωση και τα κράτη μέλη της έχουν αναλάβει στόχο μείωσης για το σύνολο της οικονομίας. Προσπάθειες για τον περιορισμό των εκπομπών της διεθνούς ναυτιλίας μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) είναι υπό εξέλιξη και είναι σκόπιμο να ενθαρρύνονται. Τον Οκτώβριο του 2016 ο IMO ενέκρινε (24) ένα σύστημα συλλογής δεδομένων για την κατανάλωση μαζούτ από πλοία («το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO»). Ο IMO ενέκρινε επίσης, στις 13 Απριλίου 2018, μια αρχική στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από πλοία («αρχική στρατηγική του IMO»), με στόχο να περιορίσει την αύξηση των εν λόγω εκπομπών το συντομότερο δυνατόν και να τις μειώσει, έως το 2050, κατά τουλάχιστον 50 % σε σύγκριση με το 2008, επιδιώκοντας να τις εκμηδενίσει σταδιακά. Ταυτόχρονα, τα κράτη μέλη και τα συνδεδεμένα μέλη του IMO, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της Ένωσης, δεσμεύτηκαν να μειώσουν, έως το 2030, κατά τουλάχιστον 40 % τις εκπομπές CO2 ανά μεταφορικό έργο, κατά μέσο όρο στο σύνολο των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών, επιδιώκοντας μείωση κατά 70 % έως το 2050. Είναι, επομένως, σκόπιμο να συμπεριληφθούν στην ενωσιακή νομοθεσία τα βασικά στοιχεία της αρχικής στρατηγικής του IMO και να συνεχιστεί παράλληλα η εποικοδομητική συνεργασία με τα κράτη μέλη του IMO με σκοπό να επιτευχθεί παγκόσμια συμφωνία όσον αφορά τα μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Θα πρέπει να υποχρεούνται οι εταιρείες να μειώσουν γραμμικά, κατά τουλάχιστον 40 %, τις ετήσιες εκπομπές CO2 ανά μεταφορικό έργο έως το 2030, ως μέσο όρο όλων των πλοίων υπό την ευθύνη τους, σε σύγκριση με τις μέσες επιδόσεις ανά κατηγορία πλοίων του ίδιου μεγέθους και τύπου, όπως αναφέρεται στον κανονισμό ΠΥΕ. Θα πρέπει η βάση αναφοράς για τα μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου να καθοριστεί με τη χρήση των δεδομένων από το μητρώο THETIS-MRV και το σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τις μειώσεις εκπομπών που έχουν ήδη επιτύχει οι εταιρείες οι οποίες πρωτοπόρησαν στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Θα πρέπει η Επιτροπή να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις όπου θα ορίζονται οι λεπτομερείς κανόνες για τον καθορισμό του βασικού συντελεστή, ο ετήσιος συντελεστής μείωσης για κάθε κατηγορία πλοίων, τα μέσα υπολογισμού και είσπραξης των προστίμων υπέρβασης εκπομπών και οι σχετικοί κανόνες, καθώς και κάθε άλλος κανόνας που απαιτείται για τη συμμόρφωση και την επαλήθευση της συμμόρφωσης με την υποχρέωση αυτή.

(9)

Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τη συνύπαρξη των δύο αυτών συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης, εξέτασε, σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ευθυγραμμιστούν τα δύο συστήματα, ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τα πλοία, ενώ παράλληλα διαφυλάσσονται οι στόχοι του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ.

(9)

Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τη συνύπαρξη των δύο αυτών συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης, εξέτασε, σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ευθυγραμμιστούν τα δύο συστήματα, ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τα πλοία, ιδίως για όσα ανήκουν σε ΜΜΕ, ενώ παράλληλα διαφυλάσσονται οι στόχοι του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ.

(10)

Η εκτίμηση επιπτώσεων κατέδειξε ότι η μερική εναρμόνιση των δύο συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις ναυτιλιακές εταιρείες, ενώ παράλληλα θα διαφυλάσσονταν οι βασικοί στόχοι του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ. Ωστόσο, μια τέτοια μερική εναρμόνιση δεν θα πρέπει να τροποποιεί τη διακυβέρνηση , το πεδίο εφαρμογής , την επαλήθευση, τη διαφάνεια ή τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για το CO2 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, δεδομένου ότι η κίνηση αυτή θα υπονόμευε σοβαρά τους στόχους του κανονισμού και θα επηρέαζε την ικανότητά του για τη διαμόρφωση μελλοντικών αποφάσεων με στόχο τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής, καθώς και για την παροχή κινήτρων που αποσκοπούν στην υιοθέτηση μέτρων και συμπεριφορών στον τομέα της ναυτιλίας. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε τροποποίηση του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ θα πρέπει να περιορίζεται στην εναρμόνιση με το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO σε σχέση με τους ορισμούς, τις παραμέτρους παρακολούθησης, τα σχέδια και τα υποδείγματα παρακολούθησης.

(10)

Η εκτίμηση επιπτώσεων κατέδειξε ότι η μερική εναρμόνιση των δύο συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις ναυτιλιακές εταιρείες, ενώ παράλληλα θα διαφυλάσσονταν οι βασικοί στόχοι του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ. Ωστόσο, μια τέτοια μερική εναρμόνιση δεν θα πρέπει να τροποποιεί τη διακυβέρνηση, την επαλήθευση, τη διαφάνεια ή τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για το CO2 του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, δεδομένου ότι η κίνηση αυτή θα υπονόμευε σοβαρά τους στόχους του κανονισμού και θα επηρέαζε την ικανότητά του για τη διαμόρφωση μελλοντικών αποφάσεων με στόχο τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής, καθώς και για την παροχή κινήτρων που αποσκοπούν στην υιοθέτηση μέτρων και συμπεριφορών στον τομέα της ναυτιλίας. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε τροποποίηση του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ θα πρέπει να περιορίζεται στην εναρμόνιση με το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO σε σχέση με τα πλοία που καλύπτονται από τον κανονισμό ΠΥΕ, τους ορισμούς, τις παραμέτρους παρακολούθησης, τα σχέδια και τα υποδείγματα παρακολούθησης.

(12)

Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διατάξεις του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων του IMO σχετικά με τα δεδομένα που πρέπει να παρακολουθούνται και να υποβάλλονται ετησίως, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ο εξορθολογισμός της συλλογής δεδομένων για τις δραστηριότητες των πλοίων που εμπίπτουν και στα δύο συστήματα. Για τον σκοπό αυτό, η παράμετρος «νεκρό βάρος» θα πρέπει να υποβάλλεται, ενώ η παράμετρος «μεταφερόμενο φορτίο» θα πρέπει να διατηρηθεί σε προαιρετική βάση. Η παράμετρος «χρόνος παραμονής στη θάλασσα» θα πρέπει να αντικατασταθεί από τον ορισμό της «διάρκειας διαδρομής σε ώρες» στο πλαίσιο του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων του IMO. Τέλος, ο υπολογισμός της «διανυθείσας απόστασης» θα πρέπει να βασίζεται στο παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του ΙΜΟ (25), ούτως ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.

(12)

Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διατάξεις του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων του IMO σχετικά με τα δεδομένα που πρέπει να παρακολουθούνται και να υποβάλλονται ετησίως, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ο εξορθολογισμός της συλλογής δεδομένων για τις δραστηριότητες των πλοίων που εμπίπτουν και στα δύο συστήματα. Για τον σκοπό αυτό, η παράμετρος «νεκρό βάρος» θα πρέπει να υποβάλλεται μαζί με την παράμετρο «μεταφερόμενο φορτίο». Η παράμετρος «χρόνος παραμονής στη θάλασσα» θα πρέπει να αντικατασταθεί από τον ορισμό της «διάρκειας διαδρομής σε ώρες» στο πλαίσιο του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων του IMO. Τέλος, ο υπολογισμός της «διανυθείσας απόστασης» θα πρέπει να βασίζεται στο παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του ΙΜΟ (25), ούτως ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.

(13)

Το περιεχόμενο των σχεδίων παρακολούθησης θα πρέπει να εξορθολογιστεί, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του ΙΜΟ, με εξαίρεση τα μέρη του σχεδίου που είναι αναγκαία ώστε να διασφαλίζεται ότι, δυνάμει του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, παρακολουθούνται και υποβάλλονται μόνο τα δεδομένα που σχετίζονται με την ΕΕ. Επομένως, όλες οι «ανά πλου» διατάξεις θα πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν μέρος του σχεδίου παρακολούθησης.

(13)

Το περιεχόμενο των σχεδίων παρακολούθησης θα πρέπει να εξορθολογιστεί, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του ΙΜΟ, με εξαίρεση τα μέρη του σχεδίου που είναι αναγκαία ώστε να διασφαλίζεται ότι, δυνάμει του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ, παρακολουθούνται και υποβάλλονται μόνο τα δεδομένα που σχετίζονται με την ΕΕ. Επομένως, όλες οι «ανά πλου» διατάξεις θα πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν μέρος του σχεδίου παρακολούθησης. Θα πρέπει η Επιτροπή να συνδράμει επίσης τα κράτη μέλη, με την ανταλλαγή εμπειρογνωσίας και ορθών πρακτικών, καθώς και με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, με στόχο τη άρση των διοικητικών φραγμών και την αποδοτική και ασφαλή ανάκτηση δεδομένων.

(13α)

Η εκτίμηση επιπτώσεων που διεξήγαγε η Επιτροπή το 2013, η οποία συνοδεύει την πρόταση για τον κανονισμό ΠΥΕ της ΕΕ, κατέδειξε την αποτελεσματικότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ για τις εκπομπές της ναυτιλίας και διαπίστωσε ότι οι επιλογές που θα μπορούσαν να εγγυηθούν την επίτευξη των αναγκαίων μειώσεων εκπομπών στον τομέα είναι ένα ενωσιακό σύστημα ΣΕΔΕ ή ένα ταμείο στοχοθετημένης αποζημίωσης. Προκειμένου να συμπεριληφθούν οι διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές στις προσπάθειες της Ένωσης για μείωση των εκπομπών, θα πρέπει να διευρυνθεί η οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου1α ώστε να καλύπτει τις εκπομπές της ναυτιλίας. Θα πρέπει η Επιτροπή να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις όπου θα καθορίζεται η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων για τις θαλάσσιες μεταφορές σε συνάρτηση με άλλους τομείς, καθώς και η μέθοδος κατανομής των δικαιωμάτων για τις θαλάσσιες μεταφορές μέσω του εκπλειστηριασμού του συνόλου των δικαιωμάτων. Κατά την εκπόνηση των εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, θα πρέπει η Επιτροπή να επικαιροποιήσει την εκτίμηση επιπτώσεων του 2013, ειδικότερα για να ληφθούν υπόψη ο ενωσιακός στόχος της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας με ορίζοντα το 2030 και ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) …/… [ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα], καθώς και ο οικονομικός αντίκτυπος, συμπεριλαμβανομένων των δυνητικών κινδύνων όσον αφορά ανεπιθύμητες αλλαγές των τρόπων μεταφοράς και διαρροές άνθρακα. Θα πρέπει η Επιτροπή να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα της εν λόγω εκτίμησης. Είναι σημαντικό η Ένωση και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν μέτρα σε διεθνές επίπεδο για τη μείωση του αντικτύπου των θαλάσσιων μεταφορών στο κλίμα. Θα πρέπει η Επιτροπή να επανεξετάσει κάθε πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την έγκριση αγορακεντρικού μέτρου από τον IMO και, σε περίπτωση έγκρισης παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου, να διερευνήσει τρόπους για να διασφαλίσει τη συνέπεια μεταξύ των ενωσιακών και των παγκόσμιων μέτρων κατά τρόπο που να διατηρεί την περιβαλλοντική ακεραιότητα και την αποτελεσματικότητα της ενωσιακής δράσης για τον κλίμα.

(13β)

Η επιτυχής μετάβαση στη ναυτιλία μηδενικών εκπομπών απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και το κατάλληλο ευνοϊκό περιβάλλον, ώστε να τονωθεί η καινοτομία, τόσο στα πλοία όσο και στους λιμένες. Το εν λόγω ευνοϊκό περιβάλλον συνεπάγεται δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία, καθώς και τεχνολογικά και επιχειρησιακά μέτρα για να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση των πλοίων και να αναπτυχθούν βιώσιμα εναλλακτικά καύσιμα, όπως το υδρογόνο και η αμμωνία, που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και τεχνολογίες πρόωσης μηδενικών εκπομπών, μεταξύ άλλων και οι αναγκαίες υποδομές ανεφοδιασμού και επαναφόρτισης στους λιμένες. Θα πρέπει να θεσπιστεί Ταμείο Ωκεανών, το οποίο θα τροφοδοτείται με έσοδα που προκύπτουν από τον εκπλειστηριασμό των ναυτιλιακών δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση των πλοίων και να υποστηριχθούν οι επενδύσεις για την απαλλαγή των θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων των λιμένων και της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων. Θα πρέπει η Επιτροπή να αναπτύξει, επίσης, μέτρα ώστε να ρυθμίζεται η πρόσβαση των πλέον ρυπογόνων πλοίων σε λιμένες της Ένωσης και να υποχρεώνονται τα ελλιμενισμένα πλοία που εξαρτώνται από ορυκτά καύσιμα να χρησιμοποιούν την από ξηράς ηλεκτροδότηση ή εναλλακτικές επιλογές μηδενικών εκπομπών. Επιπλέον, θα πρέπει η Επιτροπή να διερευνήσει το ενδεχόμενο να απαιτείται οι λιμένες να χρεώνουν σταλίες με βάση τις εκπομπές.

(13γ)

Η επιτυχής μετάβαση σε πλοία μηδενικών εκπομπών και πράσινα πλοία απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την προώθηση καινοτόμων μέτρων για πιο οικολογικά πλοία, για παράδειγμα όσον αφορά τον σχεδιασμό του κύτους, νέους κινητήρες και βιώσιμα εναλλακτικά καύσιμα, και την αιολική πρόωση, καθώς και επιχειρησιακά μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα για τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων και, συνεπώς, των εκπομπών, όπως η μείωση της ταχύτητας ή ο καλύτερος σχεδιασμός δρομολογίων. Η μείωση της ταχύτητας, ή αλλιώς αργή πλεύση, δοκιμάστηκε σε μεγάλη κλίμακα μεταξύ 2006 και 2012 λόγω της κατακόρυφης αύξησης στις τιμές των καυσίμων: η μείωση της ταχύτητας κατά 10 % οδήγησε σε μείωση της κατανάλωσης κατά περίπου 19 %  (1α) και σε αντίστοιχη μείωση των εκπομπών. Αγορακεντρικά μέτρα, όπως το ΣΕΔΕ της ΕΕ, θα ενθαρρύνουν τη μείωση των εκπομπών και τις επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση των πλοίων και να αναπτυχθούν βιώσιμα εναλλακτικά καύσιμα και συναφείς τεχνολογίες πρόωσης, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων υποδομών ανεφοδιασμού και επαναφόρτισης σε θαλάσσιους και εσωτερικούς λιμένες.

(14α)

Προκειμένου να διατηρηθεί η υψηλή ποιότητα των δεδομένων που υποβάλλονται στο μητρώο THETIS-MRV, θα πρέπει να δοθούν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA) οι αρμοδιότητες και οι πόροι που απαιτούνται για να είναι σε θέση να ελέγχει τις εκθέσεις για τις εκπομπές που έχουν επαληθευτεί ως ικανοποιητικές από ελεγκτή.

(14β)

Θα πρέπει η Επιτροπή να επανεξετάσει τη λειτουργία του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757, λαμβάνοντας υπόψη την πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού και του παγκόσμιου συστήματος συλλογής δεδομένων του IMO, καθώς και άλλες συναφείς εξελίξεις που αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές.

(14γ)

Οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν επίσης πηγή ατμοσφαιρικών ρύπων, όπως το οξείδιο του θείου (SOx), το οξείδιο του αζώτου (NOx), τα σωματίδια, οι οζοντοφθόρες ουσίες, και οι πτητικές οργανικές ενώσεις1α. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στην υγεία των πολιτών, και δη όσων ζουν και εργάζονται σε παράκτιες ή λιμενικές περιοχές. Θα πρέπει η Επιτροπή να επανεξετάσει τη σχετική νομοθεσία έως τον Ιούνιο του 2021, και να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων από τις θαλάσσιες μεταφορές. Θα πρέπει η Επιτροπή να επιδιώξει, επίσης, να επεκταθούν οι περιοχές ελέγχου των εκπομπών θείου (SECA) και οι περιοχές ελέγχου των εκπομπών NOx (NECA) σε όλες τις ευρωπαϊκές θάλασσες, συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου, και να αντιμετωπίσει επιπλέον το πρόβλημα της απόρριψης του νερού πλύσης από τις πλυντρίδες και άλλων ουσιών —όπως το νερό έρματος, οι υδρογονάνθρακες, τα βαρέα μέταλλα και οι χημικές ουσίες— σε ανοικτά ύδατα, καθώς και το πρόβλημα του αντικτύπου των ουσιών αυτών στη θαλάσσια βιοποικιλότητα.

(15)

Στόχος του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 είναι η παρακολούθηση, η υποβολή εκθέσεων και η επαλήθευση των εκπομπών CO2 από πλοία που καταπλέουν σε λιμένες του ΕΟΧ, ως το πρώτο βήμα μιας σταδιακής προσέγγισης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, αλλά, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων του, μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης. Το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και ο παρών κανονισμός εξασφαλίζει τη συνέχιση της συγκρισιμότητας και της αξιοπιστίας των δεδομένων που συλλέγονται με βάση ένα ενιαίο σύνολο απαιτήσεων. Η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(15)

Στόχος του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 είναι η παρακολούθηση, η υποβολή εκθέσεων και η επαλήθευση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από πλοία που καταπλέουν σε λιμένες του ΕΟΧ, ώστε να μειωθεί η μέση ένταση άνθρακα ανά μεταφορικό έργο, μεταξύ άλλων με τη σημαντική μείωση των εκπομπών τους κατά τη διάρκεια του ελλιμενισμού, και να τιμολογηθούν οι εν λόγω εκπομπές με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας . Ο στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, αλλά, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων του, μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης. Το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων του IMO θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και ο παρών κανονισμός εξασφαλίζει τη συνέχιση της συγκρισιμότητας και της αξιοπιστίας των δεδομένων που συλλέγονται με βάση ένα ενιαίο σύνολο απαιτήσεων. Η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(15α)

Δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η μετάβαση στην κλιματικά ουδέτερη ναυτιλία, τα δε συναφή κανονιστικά μέτρα υπήρξαν μέχρι στιγμής ανεπαρκή. Οι λιμένες μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην απαλλαγή των θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές. Θα πρέπει οι φορείς εκμετάλλευσης πλοίων που καταπλέουν σε λιμένες της Ένωσης να υποχρεούνται να διασφαλίζουν, με μέσα όπως η σύνδεση με την από ξηράς ηλεκτροδότηση, ότι τα πλοία τους δεν εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου ή ατμοσφαιρικούς ρύπους κατά τη διάρκεια της αγκυροβολίας. Αυτό θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση θέσεων αγκυροβολίας που βρίσκονται κοντά σε αστικές περιοχές, προκειμένου να μειωθεί ο αντίκτυπος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην ανθρώπινη υγεία. Δεδομένων των διαφόρων επιπτώσεων που έχουν τα πλοία όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και ατμοσφαιρικών ρύπων, θα πρέπει τα πλέον ρυπογόνα πλοία, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων επιβατηγών πλοίων, να υποχρεούνται να συμμορφώνονται καταρχάς με την εν λόγω απαίτηση.

(15β)

Θα πρέπει οι φορείς εκμετάλλευσης πλοίων να διασφαλίζουν ότι λειτουργούν τα πλοία τους με τον πλέον ενεργειακά αποδοτικό τρόπο, διατηρώντας τις εκπομπές στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα. Θα πρέπει οι ναυπηγοί να διασφαλίζουν ότι, κατά τη ναυπήγηση νέων πλοίων, δίνουν προτεραιότητα στη μείωση των εκπομπών.

(23)

Στο παρόν στάδιο, το ενωσιακό σύστημα ΠΥΕ δεν θα πρέπει να καλύπτει άλλα αέρια θερμοκηπίου ούτε άλλους κλιματικούς ή ατμοσφαιρικούς ρύπους, ώστε να αποφευχθεί η επιβολή απαιτήσεων εγκατάστασης εξοπλισμού μετρήσεων που δεν είναι επαρκώς αξιόπιστος ή διαθέσιμος στο εμπόριο, οι οποίες θα μπορούσαν να παρακωλύσουν την εφαρμογή του ενωσιακού συστήματος ΠΥΕ .

-α)

-αα)

β)

«λιμένας κατάπλου»: ο λιμένας στον οποίο σταθμεύει ένα πλοίο για τη φόρτωση ή εκφόρτωση εμπορευμάτων ή για την επιβίβαση ή αποβίβαση επιβατών· κατά συνέπεια εξαιρούνται οι στάσεις με αποκλειστικό σκοπό τον ανεφοδιασμό με καύσιμα, την τροφοδοσία, την αντικατάσταση του πληρώματος, τον δεξαμενισμό ή τις επισκευές στο πλοίο και/ή στον εξοπλισμό του, οι στάσεις σε λιμένες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή κινδύνου, οι μεταφορές μεταξύ πλοίων έξω από λιμένες και οι στάσεις με μοναδικό σκοπό την αναζήτηση καταφυγίου λόγω κακοκαιρίας ή όσες επιβάλλονται λόγω επιχειρήσεων αναζήτησης και διάσωσης·

δ)

«εταιρεία»: ο πλοιοκτήτης ή άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο, όπως ο διαχειριστής ή ο ναυλωτής γυμνού πλοίου, στο οποίο ο πλοιοκτήτης έχει αναθέσει την ευθύνη της εκμετάλλευσης του πλοίου και το οποίο έχει συμφωνήσει να αναλάβει το σύνολο των καθηκόντων και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 336/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ·

«δ)

“εταιρεία”: ο πλοιοκτήτης ή άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο, όπως ο διαχειριστής , ο χρονοναυλωτής ή ο ναυλωτής γυμνού πλοίου, στον οποίον ο πλοιοκτήτης έχει αναθέσει την ευθύνη της εμπορικής εκμετάλλευσης του πλοίου και ο οποίος είναι υπεύθυνος για την πληρωμή των καυσίμων που καταναλώνει το πλοίο ·»·

αα)

το στοιχείο θ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

θ)

«άλλες συναφείς πληροφορίες»: στοιχεία που αφορούν τις εκπομπές CO2 από την κατανάλωση καυσίμων, το μεταφορικό έργο και την ενεργειακή αποδοτικότητα των πλοίων και καθιστούν δυνατή την ανάλυση των τάσεων των εκπομπών και την αξιολόγηση των επιδόσεων των πλοίων·

i α)

παρεμβάλλεται το ακόλουθο στοιχείο:

στ)

μεταφερόμενο φορτίο, σε προαιρετική βάση·

α)

όλοι οι πλόες του πλοίου κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς έχουν ως λιμένα αναχώρησης ή άφιξης λιμένα εντός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους· και

«α)

τουλάχιστον το 90 % των πλόων του πλοίου κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς έχουν ως λιμένα αναχώρησης ή άφιξης λιμένα εντός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους· και».

αα)

προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο:

βα)

στην παράγραφο 3 στοιχείο α), προστίθεται το ακόλουθο σημείο:

ββ)

στην παράγραφο 3 στοιχείο α), προστίθεται το ακόλουθο σημείο:

α)

την ταυτότητα του πλοίου (όνομα, κωδικός αριθμός ΙΜΟ και λιμένας νηολόγησης ή λιμένας βάσης)·

«α)

την ταυτότητα του πλοίου (όνομα, εταιρεία, κωδικός αριθμός ΙΜΟ και λιμένας νηολόγησης ή λιμένας βάσης)·».

δ)

τη συνολική ετήσια κατανάλωση καυσίμου κατά τους πλόες·

« δ)

τη συνολική ετήσια κατανάλωση καυσίμου , ανά τύπο καυσίμου, κατά τους πλόες·»