52020IP0228

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52020IP0228 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 52020IP0228

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την έλλειψη φαρμάκων — τρόποι αντιμετώπισης ενός αναδυόμενου προβλήματος (2020/2071(INI))

ΕΕ C 385 της 22.9.2021, p. 83–103 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

22.9.2021

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 385/83

P9_TA(2020)0228

Έλλειψη φαρμάκων — τρόποι αντιμετώπισης ενός αναδυόμενου προβλήματος

(2021/C 385/09)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 6 παράγραφος 1 ΣΕΕ και το άρθρο 35 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το δικαίωμα προστασίας της υγείας όλων των Ευρωπαίων πολιτών,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 14 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και το άρθρο 36 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—	έχοντας υπόψη τα άρθρα 101 και 102 ΣΛΕΕ και το πρωτόκολλο αριθ. 27 σχετικά με την εσωτερική αγορά και τον ανταγωνισμό,

—	έχοντας υπόψη τα άρθρα 107 και 108 ΣΛΕΕ σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 168 ΣΛΕΕ, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να εξασφαλίζεται υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας του ανθρώπου κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (1), καθώς και τις απαιτήσεις του άρθρου 81 όσον αφορά τον κατάλληλο και συνεχή εφοδιασμό με φάρμακα και του άρθρου 23α όσον αφορά τη γνωστοποίηση στην αρμόδια αρχή τυχόν διακοπής της διάθεσης του προϊόντος στην αγορά, είτε προσωρινής είτε οριστικής,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 4 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, για τον Κοινοτικό κώδικα για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (COM(2017)0135),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την ίση μεταχείριση και την υγεία σε όλες τις πολιτικές: αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας,

—	έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕK (2),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 536/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για τις κλινικές δοκιμές φαρμάκων που προορίζονται για τον άνθρωπο και για την κατάργηση της οδηγίας 2001/20/ΕΚ (3),

—	έχοντας υπόψη την κανονισμό (ΕΕ) 2015/1589 του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2015, περί λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή του άρθρου 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (4),

—

έχοντας υπόψη τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2016/161 της Επιτροπής, της 2ας Οκτωβρίου 2015, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που εμφανίζονται στη συσκευασία των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση (5),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/745 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2017, για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/83/EΚ, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 και για την κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 90/385/ΕΟΚ και 93/42/ΕΟΚ (6),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/561 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2020, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/745 για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, όσον αφορά τις ημερομηνίες εφαρμογής ορισμένων διατάξεών του (7),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/5 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004 για τη θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών χορήγησης άδειας και εποπτείας όσον αφορά τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη και για κτηνιατρική χρήση και για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1901/2006 για τα παιδιατρικά φάρμακα και της οδηγίας 2001/83/ΕΚ περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (8),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας και την τροποποίηση της οδηγίας 2011/24/ΕΕ (COM(2018)0051), και τη θέση σε πρώτη ανάγνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Φεβρουαρίου 2019 επί της εν λόγω πρότασης,

—	έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου (TRIPS) και τη δήλωση της Ντόχα όσον αφορά τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία,

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές για τη βέλτιστη και ορθολογική προμήθεια φαρμάκων ώστε να αποφευχθούν οι ελλείψεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19» (C(2020)2272),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Η ώρα της Ευρώπης: ανασύνταξη και προετοιμασία για την επόμενη γενιά» (COM(2020)0456),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Ο προϋπολογισμός της ΕΕ τροφοδοτεί το σχέδιο ανάκαμψης για την Ευρώπη» (COM(2020)0442),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» (COM(2020)0102),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 (COM(2020)0380),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της (9),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με τη διευκόλυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του τομέα της υγείας και της περίθαλψης στην ψηφιακή ενιαία αγορά, την ισχυροποίηση των πολιτών και την ανάπτυξη μιας υγιέστερης κοινωνίας (10),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Μαρτίου 2017 σχετικά με τις επιλογές της ΕΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης σε φάρμακα (11),

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ειδικής ομάδας για τη διαθεσιμότητα φαρμάκων που έχουν εγκριθεί για ανθρώπινη και κτηνιατρική χρήση, με τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) και των επικεφαλής των οργανισμών φαρμάκων (HMA), και ειδικότερα τα έγγραφα της 1ης Ιουλίου 2019 με τίτλο «Guidance on detection and notification of shortages of medicinal products for Marketing Authorisation Holders (MAHs) in the Union (EEA)» (EMA/674304/2018) [Κατευθυντήριες γραμμές για τους κατόχους άδειας κυκλοφορίας στην Ένωση (ΕΟΧ) όσον αφορά τον εντοπισμό και την κοινοποίηση ελλείψεων φαρμάκων] και της 4ης Ιουλίου 2019 με τίτλο «Good practice guidance for communication to the public on medicines’ availability issues» (EMA/632473/2018) [Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με ορθές πρακτικές για τη γνωστοποίηση ζητημάτων στο κοινό όσον αφορά τη διαθεσιμότητα φαρμάκων],

—

έχοντας υπόψη τις πλατφόρμες που δημιουργήθηκαν πρόσφατα υπό το φως της τρέχουσας κρίσης COVID-19, όπως το σύστημα ενιαίων σημείων επαφής στη βιομηχανία (i-SPOC) του EMA, με το οποίο εξορθολογίζεται η διαδικασία γνωστοποίησης δυνητικών ελλείψεων φαρμάκων, προκειμένου να προλαμβάνονται και να επισημαίνονται το συντομότερο δυνατόν· έχοντας υπόψη ότι οι πλατφόρμες αυτές επιτρέπουν και διευκολύνουν τον διάλογο μεταξύ των συμφεροντούχων της αλυσίδας εφοδιασμού φαρμάκων και των ρυθμιστικών φορέων όσον αφορά τις ελλείψεις,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) με τίτλο «The selection of essential drugs: report of a WHO expert committee [meeting held in Geneva from 17 to 21 October 1977]» (Επιλογή βασικών φαρμάκων: έκθεση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ (που συνήλθε στη Γενεύη από 17 έως 21 Οκτωβρίου 1977)) (αριθ. 615 της σειράς τεχνικών εκθέσεων του ΠΟΥ), την έκθεση της Γραμματείας του ΠΟΥ της 7ης Δεκεμβρίου 2001 με τίτλο «WHO medicines strategy: revised procedure for updating WHO’s Model List of Essential Drugs» (EB109/8) (Στρατηγική του ΠΟΥ για τα φάρμακα: αναθεωρημένη διαδικασία για την επικαιροποίηση του πρότυπου καταλόγου βασικών φαρμάκων του ΠΟΥ), την έκθεση του ΠΟΥ του Μαρτίου του 2015 με τίτλο «Access to new medicines in Europe» (Πρόσβαση σε νέα φάρμακα στην Ευρώπη), και την έκθεση του ΠΟΥ της 9ης Ιουλίου 2013 με τίτλο «Priority Medicines for Europe and the World» (Φάρμακα προτεραιότητας για την Ευρώπη και τον κόσμο),

—	έχοντας υπόψη την προσέγγιση «Μία υγεία» του ΠΟΥ,

—	έχοντας υπόψη τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης αριθ. 3 των Ηνωμένων Εθνών για τη διασφάλιση μιας ζωή με υγεία και την προαγωγή της ευημερίας για όλους, σε όλες τις ηλικίες,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση αριθ. 737 της γαλλικής Γερουσίας, της 27ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με τις ελλείψεις φαρμάκων και εμβολίων, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα δημόσιας υγείας στην αλυσίδα εφοδιασμού φαρμάκων, η οποία εκπονήθηκε από τον Jean-Pierre Decool εξ ονόματος της διερευνητικής αποστολής της Γερουσίας όσον αφορά την έλλειψη φαρμάκων και εμβολίων,

—

έχοντας υπόψη την καθοδήγηση της Επιτροπής όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις, την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων από τρίτες χώρες και την προστασία των στρατηγικών πόρων της Ευρώπης, στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω COVID-19, ενόψει της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 (κανονισμός για τον έλεγχο των ΑΞΕ), ο οποίος τίθεται σε πλήρη εφαρμογή από την 11η Οκτωβρίου 2020,

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών, της 9ης και 10ης Δεκεμβρίου 2019,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόσβαση στα Φάρμακα, του 2016, με τίτλο «Promoting innovation and access to health technologies» (Προώθηση της καινοτομίας και της πρόσβασης στις τεχνολογίες υγείας),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM(2019)0640),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (12),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A9-0142/2020),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μακροχρόνιο πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων εντός της ΕΕ έχει επιδεινωθεί εκθετικά τα τελευταία χρόνια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης, καθώς και η πανδημία COVID-19, ενέτεινε περαιτέρω τις ελλείψεις φαρμάκων, με αποτέλεσμα να υπονομεύονται οι υπηρεσίες υγείας στα κράτη μέλη και να προκύπτουν σημαντικοί κίνδυνοι για τη υγεία και την περίθαλψη των ασθενών όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την εξέλιξη των νόσων και/ή την επιδείνωση των συμπτωμάτων, την αυξημένη καθυστέρηση ή τη διακοπή της περίθαλψης ή της θεραπευτικής αγωγής, τη μεγαλύτερης διάρκειας νοσηλεία, την αυξημένη έκθεση σε πλαστά φάρμακα, σφάλματα κατά τη χορήγηση φαρμάκων ή ανεπιθύμητα συμβάντα όταν το ελλείπον φάρμακο υποκαθίσταται από άλλο, τη μετάδοση λοιμωδών νόσων που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, σημαντικές ψυχολογικές πιέσεις, και αυξημένες δαπάνες για το σύστημα υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι καθήκον των κρατών μελών να βρίσκουν ταχείες και αποτελεσματικές λύσεις, μεταξύ άλλων με τον συντονισμό και την κοινή δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως ορίζουν οι Συνθήκες και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε πρόσωπο δικαιούται να έχει πρόσβαση στην πρόληψη σε θέματα υγείας και να απολαύει ιατρικής περίθαλψης, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις εθνικές νομοθεσίες και πρακτικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει το δικαίωμα αυτό να ισχύει για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διαμένουν στα μικρότερα κράτη μέλη και στις πλέον περιφερειακές περιοχές της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη φαρμάκων αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία, με σοβαρό αντίκτυπο στα συστήματα υγείας και στο δικαίωμα όλων των ασθενών στην ΕΕ να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη ιατρική αγωγή·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών σε βασικά φάρμακα αποτελεί μία από τις κύριες επιδιώξεις της ΕΕ και του ΠΟΥ, αλλά και του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης αριθ. 3· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθολική πρόσβαση στα φάρμακα εξαρτάται από την έγκαιρη διαθεσιμότητά τους και την οικονομική τους προσιτότητα για όλους, χωρίς γεωγραφικές διακρίσεις·

Δ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση στις δυνατότητες υγειονομικής περίθαλψης και θεραπευτικής αγωγής της επιλογής και της προτίμησής τους·

Ε.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε κατάλληλα και οικονομικώς προσιτά διαγνωστικά τεστ και εμβόλια είναι εξίσου ζωτικής σημασίας με την πρόσβαση σε ασφαλή, αποτελεσματικά και οικονομικώς προσιτά φάρμακα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πολυπαραγοντικά και σύνθετα τα βαθύτερα αίτια των ελλείψεων φαρμάκων· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι ορισμένες αποφάσεις του φαρμακευτικού κλάδου, όπως η κατάργηση προϊόντων και η απόσυρση από τις λιγότερο κερδοφόρες αγορές κρατών μελών, συχνά ευθύνονται για ελλείψεις φαρμάκων·

Ζ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επιτακτικά αναγκαίο να προλαμβάνονται οι ελλείψεις φαρμάκων και, εφόσον προκύπτουν, να μετριάζονται οι επιπτώσεις τους·

Η.	λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει μια αποδοτική στρατηγική να περιλαμβάνει μέτρα για τον μετριασμό των ελλείψεων φαρμάκων, αλλά και για την πρόληψή τους, τα οποία να αντιμετωπίζουν τα πολυάριθμα βαθύτερα αίτια των ελλείψεων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ορίζονται με εναρμονισμένο τρόπο μεταξύ των κρατών μελών η «έλλειψη», οι «πιέσεις», οι «διαταραχές του εφοδιασμού», η «εξάντληση του αποθέματος» και η «πλεονάζουσα αποθήκευση»· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να διακρίνονται τα «φάρμακα μείζονος θεραπευτικού ενδιαφέροντος» (ΦΜΘΕ) από τα «φάρμακα υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος» (ΦΥΣΕ)·

Ι.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελλείψεις φαρμάκων επιφέρουν σημαντικό κόστος στους συμφεροντούχους, τόσο δημόσιου όσο και ιδιωτικού χαρακτήρα, του τομέα της υγείας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φάρμακα αποτελούν έναν από τους πυλώνες της υγειονομικής περίθαλψης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεπαρκής πρόσβαση σε βασικά φάρμακα και οι υψηλές τιμές των καινοτόμων φαρμάκων συνιστούν σοβαρή απειλή για την υγεία του πληθυσμού και τη βιωσιμότητα των εθνικών συστημάτων υγείας·

ΙΒ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι τιμές των νέων φαρμάκων, και δη των αντικαρκινικών, αυξήθηκαν σε τέτοιο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες που έχουν καταστεί οικονομικώς απρόσιτα για πολλούς πολίτες της ΕΕ·

ΙΓ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κλάδος των γενόσημων και των βιοομοειδών προμηθεύει τους ασθενείς της ΕΕ με την πλειονότητα των φαρμάκων (σχεδόν το 70 % των διανεμόμενων φαρμάκων)·

ΙΔ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η είσοδος γενόσημων και βιοομοειδών στην αγορά είναι ένας σημαντικός μηχανισμός για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, τη μείωση των τιμών και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν θα πρέπει να καθυστερεί η είσοδός τους στην αγορά·

ΙΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παρασκευαστές γενόσημων με έδρα στην ΕΕ έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά την ανταπόκριση στην αυξημένη ζήτηση για οικονομικώς προσιτά φάρμακα στα κράτη μέλη·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το ήμισυ των ελλείψεων αφορά φάρμακα για την αντιμετώπιση του καρκίνου, του διαβήτη, των λοιμώξεων και των διαταραχών του νευρικού συστήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ενέσιμα ιδιότυπα σκευάσματα φαίνεται να είναι τα πλέον εκτεθειμένα σε κίνδυνο έλλειψης λόγω της σύνθετης διαδικασίας παρασκευής τους·

ΙΖ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελλείψεις φαρμάκων θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την επιτυχία πρωτοβουλιών της Ένωσης και των κρατών μελών για την υγεία, όπως το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου·

ΙΗ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά δεν διατίθενται φάρμακα για την αντιμετώπιση σπάνιων νόσων στα κράτη μέλη με μικρή αγορά, ή διατίθενται σε σημαντικά υψηλότερες τιμές από ό,τι σε μεγαλύτερες αγορές·

ΙΘ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 κατέδειξε πόσο σημαντική είναι η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και οι αξιόπιστες αλυσίδες εφοδιασμού για φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται διάλογος σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τους τρόπους διασφάλισής τους·

Κ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη ασυντόνιστων πρωτοβουλιών σε εθνικό επίπεδο, όπως η δημιουργία αποθεμάτων και η επιβολή κυρώσεων, δεν αποτελεί ορθή λύση και θα μπορούσε να εντείνει τον κίνδυνο ελλείψεων φαρμάκων·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, με τη μετεγκατάσταση της παραγωγής, η Ευρώπη έχασε την ανεξαρτησία της στον τομέα της υγείας, δεδομένου ότι το 40 % των τελικών φαρμάκων που διατίθενται στην ενωσιακή αγορά προέρχεται πλέον από τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την ισχυρή θέση της Ευρώπης στη διαδικασία παρασκευής, η αλυσίδα εφοδιασμού εξακολουθεί να επαφίεται σημαντικά σε υπεργολάβους για την παραγωγή φαρμακευτικών πρώτων υλών εκτός της ΕΕ, όπου είναι συχνά χαμηλότερο το κόστος εργασίας και λιγότερο αυστηρά τα περιβαλλοντικά πρότυπα, με αποτέλεσμα να παρασκευάζεται εκτός της ΕΕ, κυρίως στην Κίνα και στην Ινδία, το 60 % έως 80 % των δραστικών χημικών ουσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από 30 έτη, το ποσοστό αυτό ήταν 20 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία, οι εν λόγω δύο χώρες παράγουν το 60 % της παρακεταμόλης, το 90 % της πενικιλλίνης και το 50 % της ιβουπροφαίνης που διατίθενται παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι στιγμής, δεν απαιτείται να φέρουν τα φάρμακα και οι δραστικές φαρμακευτικές ουσίες (ΔΦΟ) εμφανή στον ασθενή και τον αγοραστή ετικέτα ή επισήμανση όσον αφορά την προέλευση και τη χώρα παρασκευής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαίτερα προβληματική η περιορισμένη πρόσβαση στις ΔΦΟ που απαιτούνται για την παραγωγή γενόσημων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαταραχή της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού λόγω της πανδημίας COVID-19 κατέδειξε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό την εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες στον τομέα της υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία του νέου κορονοϊού ανέδειξε επίσης ελλείψεις ιατροτεχνολογικών προϊόντων, ιατρικών προϊόντων και προστατευτικού εξοπλισμού·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξακολουθεί να διαθέτει ισχυρό κλάδο παρασκευής φαρμάκων, ιδίως καινοτόμων, και είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως εξαγωγέας φαρμακευτικών προϊόντων στο πλαίσιο του παγκοσμίου εμπορίου φαρμάκων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χαμηλότερου κόστους προμήθεια γενόσημων που παρασκευάζονται εκτός της ΕΕ καθιστά πιο οικονομικώς προσιτά τα φάρμακα, γεγονός που επηρεάζει αφενός τον προϋπολογισμό των κρατών μελών για την υγειονομική περίθαλψη και αφετέρου την πρόσβαση των ασθενών·

ΚΓ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της υγειονομικής κρίσης COVID-19, η ΕΕ θα βρεθεί αντιμέτωπη με οικονομική κρίση, η οποία θα έχει αντίκτυπο στις ελλείψεις φαρμάκων και στην ανταγωνιστικότητα του φαρμακευτικού της κλάδου·

ΚΔ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι εξίσου σημαντικό να προστατεύονται και να προάγονται οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις παραγωγής στην ΕΕ, και να βελτιωθεί το ευρωπαϊκό ερευνητικό τοπίο·

ΚΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη ζήτηση, σε συνδυασμό με τιμολογιακές πιέσεις, οδηγεί μεταξύ άλλων σε συγκέντρωση της προμήθειας ΔΦΟ, μείωση του αριθμού των παρασκευαστών χημικών ουσιών και έλλειψη εναλλακτικών λύσεων εάν προκύψουν προβλήματα, όπως στην περίπτωση της τρέχουσας κρίσης COVID-19·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανεπαρκή τα αποθέματα φαρμάκων μείζονος θεραπευτικού ενδιαφέροντος και φαρμάκων υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος, ότι οι ΔΦΟ παράγονται φθηνά και εύκολα, και ότι τα ώριμα φάρμακα, που είναι απαραίτητα για τη δημόσια υγεία, βρίσκονται σε έλλειψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες εφαρμόζουν τη μέθοδο «just-in-time», η οποία μπορεί να αφήσει τους παρασκευαστές εκτεθειμένους σε εφοδιαστικούς κλυδωνισμούς, σε περίπτωση απροσδόκητων διαταραχών της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού, καθώς και σε διακυμάνσεις της ζήτησης της αγοράς·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορική τιμολόγηση μεταξύ των κρατών μελών ευνοεί τις «παράλληλες εξαγωγές» σε χώρες όπου το φάρμακο πωλείται ακριβότερα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανεπιθύμητη συνέπεια των παράλληλων εξαγωγών είναι η διαταραχή του εφοδιασμού μεταξύ των κρατών μελών, πράγμα που συμβάλλει στις ανισορροπίες της αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 2ας Μαρτίου 2017 το Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο του παράλληλου εμπορίου και των ποσοστώσεων στην προσφορά·

ΚΗ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι, ελλείψει αποτελεσματικού συντονισμού σε επίπεδο ΕΕ, η δημιουργία πλεοναζόντων αποθεμάτων σε ορισμένα κράτη μέλη διαταράσσει την ισορροπία της αγοράς, επιδεινώνει τις ελλείψεις φαρμάκων και περιορίζει την πρόσβαση των ασθενών σε θεραπευτικές αγωγές σε ολόκληρη την ΕΕ·

ΚΘ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη ασυντόνιστων μέτρων σε εθνικό επίπεδο αποδείχθηκε αναποτελεσματική για την αντιμετώπιση της κρίσης COVID-19, και ότι απαιτείται, αντιθέτως, πανευρωπαϊκός συντονισμός και διάλογος·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 κατέδειξε ότι ο συντονισμός μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των ρυθμιστικών αρχών και των εμπειρογνωμόνων της αλυσίδας εφοδιασμού φαρμάκων είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση κρίσεων στον τομέα της υγείας και διαταραχών του εφοδιασμού, όπως οι ελλείψεις φαρμάκων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ανέδειξε, επίσης, τη σημασία του συντονισμού μεταξύ των ενωσιακών πολιτικών και υπηρεσιών, για την ταχεία και αποδοτική αντίδραση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και για την πρόληψη των ελλείψεων φαρμάκων και, εφόσον προκύψουν, τον μετριασμό τους·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ολοένα και περισσότερα κράτη μέλη επιδιώκουν να δημιουργήσουν εθνικά αποθέματα ιατρικών εφοδίων, και ότι η επακόλουθη αύξηση της ζήτησης θα υπερβεί τις τρέχουσες προβλέψεις, οι οποίες βασίζονται στις επιδημιολογικές ανάγκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι αιφνίδιες μεγάλες αυξήσεις της ζήτησης μπορούν να ασκήσουν σημαντικές πιέσεις στους προμηθευτές και, συνεπώς, να καταστήσουν προβληματική την κάλυψη της ζήτησης σε άλλες χώρες·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κρίση του 2009 ανάγκασε τις ευρωπαϊκές χώρες να λάβουν μη βιώσιμα μέτρα για τον περιορισμό του κόστους, όπως αυτόματες επιστροφές και μη αποδοτικοί μηχανισμοί προμήθειας, προκειμένου να μειωθούν οι φαρμακευτικές δαπάνες, με αποτέλεσμα να αποσυρθούν προϊόντα και εταιρείες από την αγορά·

ΛΓ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι παρακωλύεται η κυκλοφορία των φαρμάκων εντός της ενιαίας αγοράς εξαιτίας της μη εναρμόνισης των κανόνων μεταξύ των κρατών μελών·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω COVID-19 κατέδειξε τον αυξημένο κίνδυνο που ενέχουν οι προσπάθειες απόκτησης ικανοτήτων υγειονομικής περίθαλψης μέσω άμεσων ξένων επενδύσεων, καθώς και την ανάγκη να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η ανταλλαγή των πολύτιμων αυτών ικανοτήτων εντός της ενιαίας αγοράς·

ΛΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας ισχυρός, καινοτόμος και ανταγωνιστικός φαρμακευτικός κλάδος στην Ευρώπη εξυπηρετεί ζωτικά συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών μελών της·

ΛΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ο φαρμακευτικός κλάδος χρειάζεται ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο, ώστε να πραγματοποιείται η έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή φαρμάκων εντός της ΕΕ·

ΛΖ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των ευρεσιτεχνιών δημιουργεί ένα σημαντικό νομικό πλαίσιο για την φαρμακευτική καινοτομία, καθώς παρέχει στις εταιρείες οικονομικά κίνητρα ώστε να αναλαμβάνουν τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) νέων φαρμάκων·

ΛΗ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να καθορίσουν περαιτέρω λόγους για τη χορήγηση υποχρεωτικών αδειών, καθώς και να ορίσουν τι συνιστά εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης·

ΛΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή τη στιγμή είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένοι οι μηχανισμοί κοινοποίησης της έλλειψης φαρμάκων για τους χειριστές της αλυσίδας εφοδιασμού, και δη τους φαρμακοποιούς, στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα μπορούσε να εμποδίζει την επαρκή παρακολούθηση και επικοινωνία μεταξύ των αρχών των κρατών μελών όσον αφορά τις ελλείψεις φαρμάκων·

Μ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 81 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ ζητεί να ληφθούν μέτρα ώστε να προλαμβάνονται οι ελλείψεις φαρμάκων ή τα προβλήματα διανομής τους στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για τη βέλτιστη και ορθολογική προμήθεια φαρμάκων, προκειμένου να αποφευχθούν οι ελλείψεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι καμία χώρα δεν είναι αυτάρκης όσον αφορά τις πρώτες ύλες, τις ΔΦΟ, τα ενδιάμεσα προϊόντα ή τα τελικά φάρμακα που απαιτούνται για την ορθή λειτουργία του συστήματος υγείας·

ΜΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως δήλωσε η Επιτροπή, για να αντιμετωπίσουν τα κράτη μέλη την κρίση λόγω της πανδημίας COVID-19, χρειάστηκε να αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή ΔΦΟ και φαρμάκων στην ΕΕ, πράγμα που κατέστησε αναγκαία την αναδιοργάνωση των αλυσίδων εφοδιασμού και των γραμμών παραγωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις δηλώσεις στις οποίες προέβη κατά τη συνάντηση της 22ας Απριλίου 2020 με τα μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου επισήμανε την ανάγκη να αυξηθούν η παραγωγή φαρμάκων και το επίπεδο καινοτομίας εντός της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα μικρά και μεσαία φαρμακευτικά εργαστήρια προσδίδουν πλεονέκτημα που πρέπει να διατηρηθεί και αποτελούν γόνιμο έδαφος για έρευνες και ανακαλύψεις που πρέπει να υποστηριχθεί, καθώς μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη των ελλείψεων φαρμάκων·

ΜΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου 2011 (13), και το Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2010, τόνισαν ότι είναι αναγκαίο να θεσπιστεί μια ενιαία διαδικασία για την κοινή προμήθεια ιατρικών αντιμέτρων, και ειδικότερα εμβολίων για την αντιμετώπιση πανδημιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14) προτρέπει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις διαδικασίες κοινής προμήθειας, με την προϋπόθεση ότι, προτού κινήσουν τις διαδικασίες αυτές, τα συμμετέχοντα κράτη μέλη συνάπτουν συμφωνία κοινής προμήθειας·

ΜΓ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να δημοσιεύσει, έως το τέλος του 2020, συστάσεις για μια μελλοντική ενωσιακή φαρμακευτική στρατηγική·

ΜΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεδομένου του αυξανόμενου βαθμού πολυπλοκότητας της αλυσίδας μεταφορών, η διαχείριση των μεταφορών και της εφοδιαστικής είναι κρίσιμης σημασίας για την προμήθεια φαρμάκων, φαρμακευτικών προϊόντων, ιατρικού εξοπλισμού, εξοπλισμού ατομικής προστασίας, και άλλων ιατρικών εφοδίων και πρώτων υλών· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν αποδοτικές «πράσινες λωρίδες» διέλευσης των συνόρων, με λωρίδες ταχείας κυκλοφορίας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη ροή των φαρμάκων, να μειωθούν οι διοικητικοί φραγμοί και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στις υπηρεσίες μεταφορών·

ΜΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να εξασφαλίζονται υψηλά πρότυπα ασφάλειας και να διατηρούνται αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει η φαρμακευτική νομοθεσία να διασφαλίζει την ποιότητα, τον όγκο, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα της προμήθειας φαρμάκων στα κράτη μέλη·

ΜΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασθενείς επαφίονται στην ισότιμη και αποδοτική πρόσβαση σε φάρμακα, η οποία βασίζεται στη βιώσιμη, ανταγωνιστική, πολυμερή και εύρυθμη ενιαία αγορά, συμπεριλαμβανομένου του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Μεταφορών·

ΜΖ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η έξαρση COVID-19 κατέδειξε ότι η κυκλοφορία των φαρμάκων εντός και εκτός της ΕΕ έχει καίρια σημασία για την υπέρβαση των υφιστάμενων περιορισμών και την ιεράρχηση της κυκλοφορίας βασικών αγαθών·

ΜΗ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να αποτραπεί η επιδείνωση, λόγω της έξαρσης COVID-19, της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και των συνθηκών διαβίωσης των ευάλωτων πολιτών·

ΜΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε συνδυασμό με την παγκοσμιοποίηση, την αστικοποίηση και τις αυξημένες μετακινήσεις, η κλιματική αλλαγή ευθύνεται εν μέρει για τον πολλαπλασιασμό, την ευρύτερη γεωγραφική εξάπλωση και τον σημαντικότερο αντίκτυπο των επιδημιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ενισχυθεί η ευρωπαϊκή παρακολούθηση νόσων που μεταδίδονται με διαβιβαστές, όπως η ελονοσία, ο δάγκειος πυρετός και οι ιοί Τσικουνγκούνια, Ζίκα και του Δυτικού Νείλου·

Ν.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έντονος συσχετισμός όσον αφορά την καταστροφή της βιοποικιλότητας, την παράνομη εμπορία άγριων ειδών, τον πολλαπλασιασμό τεχνητών οικοτόπων και την υποβάθμιση φυσικών περιοχών που πυκνοκατοικούνται από τον άνθρωπο, καθώς και τις μη βιώσιμες μεθόδους παραγωγής τροφίμων και τη διάδοση ζωονόσων, ήτοι τη μετάδοση και ταχεία εξάπλωση παθογόνων από τα ζώα στον άνθρωπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα αποτελεί σημαντική πηγή για υφιστάμενα φάρμακα και για την ανάπτυξη δυνητικών μελλοντικών φαρμάκων·

τονίζει την επιτακτική γεωστρατηγική ανάγκη να ανακτήσει η Ένωση την ανεξαρτησία της όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη, να εξασφαλίσει με ταχύ και αποδοτικό τρόπο την προμήθεια οικονομικώς προσιτών φαρμάκων, ιατρικού εξοπλισμού, ιατροτεχνολογικών προϊόντων, δραστικών ουσιών, διαγνωστικών εργαλείων και εμβολίων, και να αποτρέψει ελλείψεις, δίνοντας προτεραιότητα στο συμφέρον και την ασφάλεια των ασθενών· τονίζει τη σημασία να διασφαλιστεί ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν ισότιμη πρόσβαση στην αλυσίδα εφοδιασμού· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να διαθέτει ο φαρμακευτικός κλάδος της Ένωσης διαφοροποιημένη αλυσίδα εφοδιασμού και σχέδιο για τον μετριασμό του κινδύνου ελλείψεων φαρμάκων, ώστε να αντιμετωπίζει αδυναμίες και κινδύνους στην αλυσίδα εφοδιασμού·

παρατηρεί ότι, ενώ τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για τον καθορισμό και την οργάνωση των πολιτικών τους για την υγεία, η Ένωση είναι αρμόδια για τη φαρμακευτική νομοθεσία, καθώς και για διάφορες πολιτικές δημόσιας υγείας, εναπόκειται δε στην ΕΕ ο συντονισμός και η συμπλήρωση των εθνικών μέτρων, ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση σε οικονομικώς προσιτές και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες και κατοίκους της ΕΕ·

τονίζει τη σημασία να τίθενται πάντα τα συμφέροντα και η ασφάλεια των ασθενών στο επίκεντρο των πολιτικών για την υγεία, χωρίς να εισάγονται διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα και θεραπευτικές αγωγές, καθώς και την ανάγκη για στενότερη συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών· επισημαίνει τη δυνητική βλάβη που μπορεί να προκαλέσουν στους ασθενείς οι ελλείψεις φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συντονιστούν στενά, ώστε να προστατέψουν την ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα της αλυσίδας εφοδιασμού στον τομέα της υγείας και να διασφαλίσουν τη συνεχή διαθεσιμότητα φαρμάκων·

τονίζει ότι η έλλειψη φαρμάκων αποτελεί σοβαρή απειλή για το δικαίωμα των ασθενών σε βασική ιατρική περίθαλψη στην ΕΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανισότητες μεταξύ των ασθενών, ανάλογα με τη χώρα διαμονής τους, και ενδεχομένως να διαταράσσεται η ενιαία αγορά·

τονίζει τη σημασία να οριστούν με εναρμονισμένο τρόπο σε επίπεδο ΕΕ η «έλλειψη», οι «πιέσεις», οι «διαταραχές του εφοδιασμού», η «εξάντληση του αποθέματος» και η «πλεονάζουσα αποθήκευση»· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει τους εναρμονισμένους αυτούς ορισμούς σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και όλους τους σχετικούς συμφεροντούχους, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων ασθενών· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει, ειδικότερα, τον ορισμό της «έλλειψης» που προτάθηκε το 2019 από την κοινή ειδική ομάδα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) και των επικεφαλής των οργανισμών φαρμάκων (HMA)· καλεί την Επιτροπή να διακρίνει τα «φάρμακα μείζονος θεραπευτικού ενδιαφέροντος» (ΦΜΘΕ) —ήτοι φαρμακευτικές αγωγές των οποίων η διακοπή ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την πρόγνωση ζωής του ασθενούς βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα ή να μειώσει σημαντικά τις πιθανότητες του ασθενούς ως προς τη δυνητική πορεία της νόσου, ή για τις οποίες δεν διατίθενται εναλλακτικά φάρμακα σε επαρκή ποσότητα— από τα «φάρμακα υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος» (ΦΥΣΕ) —ήτοι φαρμακευτικές αγωγές των οποίων η διακοπή συνιστά άμεση απειλή για τη ζωή του ασθενούς·

κρίνει απαραίτητο να αξιολογηθούν και να αντιμετωπιστούν τα πολυπαραγοντικά βαθύτερα αίτια των ελλείψεων φαρμάκων· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την πρόσκληση υποβολής προσφορών που δρομολογήθηκε από την Επιτροπή για την εκπόνηση μελέτης σχετικά με τις αιτίες της έλλειψης φαρμάκων στην Ένωση, και ζητεί να δημοσιευτεί η μελέτη έως το τέλος του έτους· ζητεί, ωστόσο, να εκπονηθεί ακόμα μία μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο των ελλείψεων φαρμάκων στην περίθαλψη, τη θεραπευτική αντιμετώπιση και την υγεία των ασθενών·

καλεί την Επιτροπή να προτείνει φιλόδοξες και συγκεκριμένες δράσεις για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών στην προγραμματισμένη φαρμακευτική στρατηγική της· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει μέτρα για τον φαρμακευτικό κλάδο στην πρόταση νόμου, του 2021, περί δέουσας επιμέλειας των εταιρειών·

επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την υγεία (EU4Health) και το γεγονός ότι ένας από τους δηλωμένους στόχους του είναι η προώθηση της διαθεσιμότητας και της προσβασιμότητας των φαρμάκων και του ιατρικού εξοπλισμού· ζητεί να χρηματοδοτηθεί, από το μελλοντικό πρόγραμμα για την υγεία, κοινή δράση για την πρόληψη της έλλειψης φαρμάκων·

υπενθυμίζει ότι η έλλειψη φαρμάκων αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα· τονίζει ότι οι πλέον επηρεαζόμενες από τις ελλείψεις αυτές χώρες είναι οι αναπτυσσόμενες, για παράδειγμα διάφορες αφρικανικές χώρες· ζητεί επιτακτικά να αντιμετωπιστεί η πρόσβαση στα φάρμακα στις αναπτυσσόμενες χώρες εντός του ευρύτερου πλαισίου του ΠΟΥ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν την υποστήριξή τους προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, ειδικότερα μέσω του στρατηγικού αποθέματος rescUE·

10.

υπογραμμίζει το θεμελιώδες δικαίωμα του καθενός σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένεια του υγεία και ευημερία, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας σε όλες τις πολιτικές και τις δραστηριότητές της, σύμφωνα με το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αρχή της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη, σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς δεσμεύσεις, και δη με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και με τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης αριθ. 3 «Διασφάλιση μιας ζωής με υγεία και προαγωγή της ευημερίας για όλους, σε όλες τις ηλικίες»·

Εξασφάλιση προμηθειών προς το συμφέρον των ασθενών, για τη διασφάλιση της πρόσβασης όλων των ασθενών σε ιατρική αγωγή και την αποκατάσταση της υγειονομικής ανεξαρτησίας της ΕΕ

11.

υπενθυμίζει ότι οι ελλείψεις φαρμάκων έχουν άμεσο αντίκτυπο στην υγεία και την ασφάλεια των ασθενών, καθώς και στη συνέχεια της θεραπευτικής αγωγής τους· τονίζει ότι, για τους ασθενείς, οι συνέπειες των ελλείψεων φαρμάκων περιλαμβάνουν: εξέλιξη της νόσου και/ή επιδείνωση των συμπτωμάτων λόγω καθυστέρησης της θεραπευτικής αγωγής, μετάδοση λοιμωδών νόσων που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, αυξημένο κίνδυνο έκθεσης σε πλαστά φάρμακα, και σημαντικές ψυχολογικές πιέσεις για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους· υπενθυμίζει ότι κανένα κράτος μέλος δεν είναι αυτάρκες όσον αφορά τις πρώτες ύλες, τα ενδιάμεσα προϊόντα, τις ΔΦΟ και τα τελικά φάρμακα που χρειάζεται για να εξασφαλίσει την ορθή λειτουργία του συστήματος υγείας του·

12.

σημειώνει ότι οι κίνδυνοι είναι ιδιαίτερα υψηλοί για ευάλωτα άτομα, όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυοι, τα άτομα με αναπηρίες, οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις ή καρκίνο, ή οι νοσηλευόμενοι σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ)·

13.

υπενθυμίζει τις ελλείψεις ορμονικών φαρμάκων για γυναίκες, τα οποία χρησιμοποιούνται για αντισύλληψη και θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης· σημειώνει με ανησυχία τις απειλές που συνιστούν οι ελλείψεις αυτές για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα γυναικών και κοριτσιών· τονίζει τη σημασία να βελτιωθούν ο έλεγχος και η διαχείριση της παρασκευής, της δημιουργίας αποθεμάτων και της κυκλοφορίας των εν λόγω φαρμάκων, ώστε να διασφαλίζονται η συνέχεια των αλυσίδων εφοδιασμού, η δίκαιη τιμολόγηση και η διαθεσιμότητα για τις γυναίκες·

14.

υπογραμμίζει ότι, σε διάφορα κράτη μέλη, οι υψηλότερες τιμές των εναλλακτικών φαρμάκων που προτείνονται στους ασθενείς και το χαμηλότερο ή μηδενικό ποσοστό αποζημίωσης αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην πρόσβαση σε φάρμακα για άτομα με χαμηλό εισόδημα ή ασθενείς με χρόνιες παθήσεις· καλεί τα κράτη μέλη να εγγυηθούν, σε περίπτωση έλλειψης προμηθειών, την πρόσβαση σε εναλλακτικά φάρμακα στην ίδια τιμή ή με αποζημίωση παρόμοιου επιπέδου·

15.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις ενωσιακές στατιστικές για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης (EU-SILC) δεδομένα για τις μη καλυπτόμενες —κατά τους ίδιους τους καταναλωτές— ανάγκες όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα, η οποία δεν αποτυπώνεται αυτή τη στιγμή στις EU-SILC·

16.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν ταχέως τα αναγκαία μέτρα για να εγγυηθούν την ασφάλεια του εφοδιασμού ιατρικών προϊόντων, να μειώσουν την εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες και να στηρίξουν την παρασκευή φαρμάκων μείζονος θεραπευτικού ενδιαφέροντος σε τοπικό επίπεδο, δίνοντας προτεραιότητα στα φάρμακα υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν, με τη βοήθεια των σχετικών συμφεροντούχων, χάρτη των ενωσιακών εγκαταστάσεων παραγωγής σε τρίτες χώρες και έναν εξελισσόμενο χάρτη, ο οποίος θα χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς για τις υφιστάμενες και δυνητικές εγκαταστάσεις παραγωγής στην ΕΕ, προκειμένου να είναι σε θέση να διατηρήσουν, να εκσυγχρονίσουν και να ενισχύσουν τις ικανότητές τους, όπου κρίνεται αναγκαίο, εφικτό και βιώσιμο· τονίζει τη σημασία να έχει ο φαρμακευτικός κλάδος την ικανότητα να αντιμετωπίζει αιφνίδιες αυξήσεις της ζήτησης σε κρίσιμες καταστάσεις·

17.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να αντιμετωπίσει στην προσεχή φαρμακευτική και βιομηχανική στρατηγική της ζητήματα σχετικά με τη διαθεσιμότητα, προσβασιμότητα και οικονομική προσιτότητα των φαρμάκων, τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, και την εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες όσον αφορά την παρασκευαστική ικανότητα και την προμήθεια ΔΦΟ και πρώτων υλών· πιστεύει ότι θα πρέπει η στρατηγική αυτή να περιλαμβάνει ρυθμιστικά μέτρα και να ενθαρρύνει την παραγωγή βασικών ΔΦΟ και φαρμάκων στην Ευρώπη, με σκοπό να διασφαλίζονται η διαθεσιμότητα, οικονομική προσιτότητα και βιωσιμότητα των φαρμάκων, και η ισότιμη πρόσβαση σε αυτά·

18.

καλεί την Επιτροπή να καταστήσει την έλλειψη φαρμάκων έναν από τους πυλώνες της επικείμενης φαρμακευτικής στρατηγικής, και να δημιουργήσει ένα φόρουμ για τα φάρμακα, υπό την εποπτεία του EMA, στο οποίο θα συμμετέχουν φορείς χάραξης πολιτικής, ρυθμιστικές αρχές, οργανισμοί πληρωμών, οργανώσεις ασθενών και καταναλωτών, εκπρόσωποι του κλάδου και άλλοι συναφείς συμφεροντούχοι από την αλυσίδα εφοδιασμού της υγειονομικής περίθαλψης, προκειμένου να προλαμβάνονται οι ελλείψεις, να αντιμετωπίζονται ζητήματα βιωσιμότητας των φαρμάκων, και να διασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού φαρμακευτικού κλάδου· καλεί ειδικότερα την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω τον διάλογο με τους οικείους συμφεροντούχους και με διεθνείς παράγοντες για την αξιολόγηση νέων θεραπευτικών αγωγών και εμβολίων, καθώς και με τον EMA, προκειμένου να βρεθούν τρόποι ώστε να εναρμονιστούν ταχέως οι επιστημονικές αξιολογήσεις των εθνικών υπηρεσιών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη συνεργασία στο στάδιο της προκαταρκτικής αξιολόγησης προτού καταστούν διαθέσιμα κρίσιμα κλινικά δεδομένα, την εναρμόνιση της παραγωγής δεδομένων μετά την έγκριση, και ευέλικτες προσεγγίσεις για την αναβάθμιση της παρασκευής θεραπευτικών αγωγών και εμβολίων·

19.

καλεί την Επιτροπή να εγγυηθεί ότι η φαρμακευτική της στρατηγική θα καταπολεμήσει τις απαράδεκτες επιχειρηματικές πρακτικές σε οποιοδήποτε σημείο του κυκλώματος παροχής φαρμάκων, οι οποίες υπονομεύουν ενδεχομένως τη διαφάνεια και τις ισορροπημένες σχέσεις μεταξύ των διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών οντοτήτων που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στη διασφάλιση της πρόσβασης σε φάρμακα, στο πλαίσιο της εκτέλεσης μιας βασικής δημόσιας υπηρεσίας·

20.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, εφόσον κρίνεται αναγκαίο για το δημόσιο συμφέρον, να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης μέτρων, καθώς και παροχής οικονομικών κινήτρων, σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και τις βιώσιμες πολιτικές ως αντάλλαγμα για την ανάληψη δεσμεύσεων, ώστε να προστατέψουν την ισχυρή βιομηχανική βάση της Ευρώπης στον τομέα των φαρμάκων και να ενθαρρύνουν τον κλάδο να εγκαταστήσει τις επιχειρήσεις του στην ΕΕ, από την παραγωγή των ΔΦΟ έως την παρασκευή, συσκευασία και διανομή φαρμάκων· καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, για παράδειγμα με την επιβράβευση των επενδύσεων στην ποιότητα των φαρμάκων και στην ασφάλεια του εφοδιασμού· υπογραμμίζει ότι ο εν λόγω τομέας είναι στρατηγικού ενδιαφέροντος και ότι είναι σημαντικό να πραγματοποιηθούν επενδύσεις σε ευρωπαϊκές εταιρείες, προκειμένου να διαφοροποιηθούν οι πόροι και να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών παραγωγής που μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητα ανταπόκρισης του συνόλου των γραμμών παραγωγής· υπενθυμίζει ότι πρέπει η δημόσια χρηματοδότηση να εξαρτάται από την πλήρη διαφάνεια και ιχνηλασιμότητα των επενδύσεων, την υποχρέωση εφοδιασμού της ευρωπαϊκής αγοράς, και τη διευκόλυνση της βέλτιστης έκβασης για τους ασθενείς, μεταξύ άλλων όσον αφορά την προσβασιμότητα και οικονομική προσιτότητα των παρασκευαζόμενων φαρμάκων·

21.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν το κατάλληλο οικονομικό πλαίσιο ώστε να διασφαλιστούν και να εκσυγχρονιστούν οι υφιστάμενες παρασκευαστικές ικανότητες της Ευρώπης όσον αφορά τα φάρμακα, την τεχνολογία και τις ΔΦΟ, για παράδειγμα με την επιβράβευση των επενδύσεων στην ποιότητα των φαρμάκων και στην ασφάλεια του εφοδιασμού·

22.

τονίζει ότι ο φαρμακευτικός κλάδος παραμένει σημαντικός βιομηχανικός πυλώνας, καθώς και κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας·

23.

θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί σημαντική ευκαιρία να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των παρασκευαστών φαρμάκων στο σχέδιο πράσινης ανάκαμψης, και να ευθυγραμμιστεί η παραγωγή τους με τα περιβαλλοντικά και οικολογικά πρότυπα·

24.

υπογραμμίζει ότι ενδεχομένως να μην είναι εφικτός ο πλήρης επαναπατρισμός των αλυσίδων εφοδιασμού ιατρικών προϊόντων στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας οικονομίας· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους πολυμερείς εταίρους της ΕΕ, και ειδικότερα τον ΠΟΥ και τον ΠΟΕ, να θεσπίσουν ένα διεθνές πλαίσιο για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ακεραιότητας των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, προκειμένου να περιοριστεί η εφαρμογή επιζήμιων προστατευτικών μέτρων, τηρώντας παράλληλα τα υψηλότερα δυνατά εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα κατά την παραγωγή παγκοσμίως· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να συμπεριλάβει στη νέα φαρμακευτική στρατηγική μέτρα για την αντιμετώπιση τυχόν διαταραχών στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει ζητήματα που αφορούν την προμήθεια φαρμάκων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της επικείμενης επανεξέτασης της εμπορικής πολιτικής·

25.

σημειώνει ότι, για ορισμένα βιολογικά φάρμακα, όπως όσα προέρχονται από αίμα και πλάσμα, θα είναι καθοριστικής σημασίας να μπορέσει η Ευρώπη να ενισχύσει την ικανότητά της να συλλέγει αίμα και πλάσμα, ώστε να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές πλάσματος από τρίτες χώρες· καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει την αναθεώρηση της νομοθεσίας για το αίμα, τους ιστούς και τα κύτταρα (οδηγία 2002/98/ΕΚ (15) και οδηγία 2004/23/ΕΚ (16)), προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος ελλείψεων των σωτήριων αυτών βασικών φαρμάκων·

26.

υπενθυμίζει ότι τα άρθρα 81 και 23α της οδηγίας 2001/83/ΕΚ επιβάλλουν στους κατόχους άδειας κυκλοφορίας και τους διανομείς γενικές υποχρεώσεις όσον αφορά την προμήθεια φαρμάκων, καθώς και την υποχρέωση γνωστοποίησης σε περίπτωση προσωρινής ή μόνιμης διακοπής του εφοδιασμού· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για τις αποκλίσεις που παρατηρεί η Επιτροπή κατά τη μεταφορά των υποχρεώσεων αυτών στις εθνικές νομοθεσίες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι κάτοχοι άδειας κυκλοφορίας και οι διανομείς χονδρικής πώλησης συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2001/83/ΕΚ, προκειμένου να διασφαλίζεται ο επαρκής και συνεχής εφοδιασμός φαρμάκων· καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει περαιτέρω τις υποχρεώσεις των κατόχων άδειας κυκλοφορίας σύμφωνα με την οδηγία 2001/83/ΕΚ, και υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι γνωστοποιούνται οι ελλείψεις φαρμάκων εντός των καθορισμένων χρονικών ορίων· τονίζει την ανάγκη να εφαρμόζονται αποτρεπτικές και αναλογικές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με αυτές τις νομικές υποχρεώσεις, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο·

27.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο κατάρτισης εναρμονισμένων σχεδίων για την πρόληψη και διαχείριση των ελλείψεων, τα οποία θα υποχρεώνουν τους παραγωγούς να προσδιορίζουν για ποια φάρμακα μείζονος θεραπευτικού ενδιαφέροντος θα πρέπει να ληφθούν προληπτικά και διορθωτικά μέτρα, προκειμένου να αποφεύγεται ή να αμβλύνεται η διαταραχή του εφοδιασμού· παρατηρεί ότι θα πρέπει τα σχέδια αυτά να περιλαμβάνουν λύσεις για τη στρατηγική αποθήκευση φαρμάκων, προκειμένου να εξασφαλίζεται η προμήθεια για εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς και διαφανείς και μόνιμοι μηχανισμοί επικοινωνίας, μέσω των οποίων θα μπορούν οι ασθενείς και οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας να γνωστοποιούν και να προβλέπουν τις ελλείψεις· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να εκπονήσει κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να διασφαλίσει ότι οι εθνικές πρωτοβουλίες για τη δημιουργία αποθεμάτων είναι αναλογικές προς τις ανάγκες και δεν έχουν ανεπιθύμητες συνέπειες για τα κράτη μέλη·

28.

σημειώνει ότι η ασφάλεια του εφοδιασμού είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση των ελλείψεων, πρέπει δε να χρησιμοποιείται ως ποιοτικό κριτήριο για την ανάθεση συμβάσεων δημόσιων φαρμακείων και στο πλαίσιο προσκλήσεων υποβολής προσφορών για φάρμακα, σύμφωνα με τις συστάσεις του άρθρου 67 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ· υπογραμμίζει τη σημασία των διαφοροποιημένων προμηθειών και πρακτικών σύναψης συμβάσεων όσον αφορά τα φάρμακα· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή, στο πλαίσιο της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, να προτείνει ταχέως κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη, ειδικότερα όσον αφορά τον βέλτιστο τρόπο εφαρμογής των κριτηρίων για την επιλογή της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς, πέραν των κριτηρίων που εστιάζουν αποκλειστικά στη χαμηλότερη τιμή· προτείνει να θεωρούνται επίσης κριτήριο οι επενδύσεις στην παρασκευή δραστικών ουσιών και τελικών φαρμάκων στην ΕΕ, καθώς και ο αριθμός και η τοποθεσία των εγκαταστάσεων παραγωγής, η αξιοπιστία του εφοδιασμού, η επανεπένδυση των κερδών στην Ε&Α, και η εφαρμογή των κοινωνικών, περιβαλλοντικών, δεοντολογικών και ποιοτικών προτύπων·

29.

σημειώνει ότι οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων με έναν μόνο ανάδοχο και μία μόνο μονάδα παραγωγής της βασικής ουσίας ενδέχεται να αποτελέσουν παράγοντα αστάθειας σε περίπτωση διαταραχής του εφοδιασμού· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο κατάρτισης διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων που θα καθιστούν δυνατή την επιλογή αριθμού αναδόχων, συμπεριλαμβανομένων από κοινού αναδόχων, εστιάζοντας στην παραγωγή εντός της ΕΕ και εξασφαλίζοντας τουλάχιστον δύο διαφορετικές πηγές της βασικής ουσίας, προκειμένου να διατηρείται ο ανταγωνισμός στην αγορά και να μειώνεται ο κίνδυνος ελλείψεων και ταυτόχρονα να εξασφαλίζονται ποιοτικές και οικονομικώς προσιτές θεραπευτικές αγωγές για τους ασθενείς· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, για τον σκοπό αυτόν, το ενδεχόμενο θέσπισης νομοθετικού πλαισίου που θα ενθαρρύνει και θα καθιστά δυνατή τη διοργάνωση, από τα συστήματα υγείας, προσκλήσεων υποβολής προσφορών, στο πλαίσιο των οποίων θα επιλέγονται οι φαρμακευτικές εταιρείες που εγγυώνται την προμήθεια φαρμάκων υπό δύσκολες συνθήκες·

30.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν τουλάχιστον μία ευρωπαϊκή μη κερδοσκοπική φαρμακευτική επιχείρηση, η οποία θα δραστηριοποιείται προς το δημόσιο συμφέρον και θα παρασκευάζει φάρμακα υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος, εφόσον δεν παράγονται ήδη από τον κλάδο, προκειμένου να συμπληρώνει και να εγγυάται την ασφάλεια του εφοδιασμού και να αποτρέπει πιθανές ελλείψεις φαρμάκων σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης· υπενθυμίζει τον καίριο ρόλο που δύνανται να διαδραματίσουν οι νέες τεχνολογίες, η ψηφιοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να είναι σε θέση οι ερευνητές σε ευρωπαϊκά εργαστήρια να εργάζονται εντός δικτύου και να μοιράζονται τους στόχους και τα αποτελέσματά τους, τηρώντας πλήρως το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων·

31.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά τη δυνητική θετική συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην ταχεία και αξιόπιστη παράδοση ιατρικών εφοδίων·

32.

τονίζει τη σημασία των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όπως η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ), στο πλαίσιο προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας· πιστεύει ότι θα πρέπει η Επιτροπή να εξετάσει επίσης το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής εκδοχής της αρχής των ΗΠΑ για την προηγμένη έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα της βιοϊατρικής·

33.

τονίζει ότι δεν μπορεί η επείγουσα ανάγκη για φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό να συνεπάγεται υποβάθμιση της ποιότητας, ασφάλειας, αποτελεσματικότητας και οικονομικής αποδοτικότητας των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και των προϊόντων υγείας·

34.

καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση κατά της διάδοσης πλαστών φαρμάκων από μη εξουσιοδοτημένους ιστότοπους και προμηθευτές, φαινόμενο που αυτή τη στιγμή εγείρει ανησυχίες· θεωρεί ότι η πρακτική αυτή μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη και να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας ή να επιδεινώσει παθήσεις των πολιτών της ΕΕ· τονίζει ότι είναι απαραίτητος ο ενωσιακός συντονισμός για τη χαρτογράφηση και την καταπολέμηση της παραποίησης φαρμάκων·

35.

ζητεί να ενισχυθεί ο διάλογος ανάμεσα στον φαρμακευτικό κλάδο και άλλους τομείς παραγωγής, όπως η γεωργία, η φυτοκομία και η δασοκομία, με σκοπό να αναπτυχθεί η παραγωγή δραστικών ουσιών στην ΕΕ· ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για να αντιμετωπιστεί η υπερειδίκευση σε ορισμένους τομείς και να πραγματοποιηθούν σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα, τη βιοοικονομία και τη βιοτεχνολογία, προκειμένου να διαφοροποιηθούν οι πόροι· θεωρεί ότι χρειάζεται η βιομηχανική ανάκαμψη της Ευρώπης να δώσει προτεραιότητα στον παράλληλο ψηφιακό και οικολογικό μετασχηματισμό των κοινωνιών μας και στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς·

36.

τονίζει τη σημασία της ποιοτικής ιατρικής έρευνας και καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων εκτός πατέντας· ζητεί να δημιουργηθεί ένα πραγματικό ευρωπαϊκό δίκτυο για τη στήριξη της θεραπευτικής και ιατρικής έρευνας, και υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει το τίμημα της μετεγκατάστασης να περιλαμβάνει την επιδείνωση της ποιότητας της ιατρικής έρευνας· τονίζει ότι ένα σταθερό σύστημα έρευνας και ανάπτυξης μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στις ικανότητες παραγωγής και στη σταθερότητα του εφοδιασμού·

37.

αναγνωρίζει ότι είναι απαραίτητος ο βασιζόμενος στην έρευνα φαρμακευτικός κλάδος, καθώς συμβάλλει στη διασφάλιση της ποιοτικής παρασκευής και του εφοδιασμού φαρμάκων, στην εξασφάλιση της μελλοντικής καινοτομίας για την αντιμετώπιση μη καλυπτόμενων αναγκών που εκκρεμούν, και στην υποστήριξη της ανθεκτικότητας, ικανότητας ανταπόκρισης και ετοιμότητας των συστημάτων υγείας όσον αφορά την αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων των πανδημιών·

38.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου θα παρέχονται στον βασιζόμενο στην έρευνα φαρμακευτικό κλάδο κίνητρα για την ανάπτυξη οικονομικώς προσιτών λύσεων για μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες, όπως η καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής· καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει ένα αξιόπιστο ευρωπαϊκό σύστημα προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της επικείμενης φαρμακευτικής στρατηγικής, προκειμένου να ενθαρρύνει την Ε&Α και την παρασκευή στην Ευρώπη, να εξασφαλίσει ότι η Ευρώπη συνεχίζει να καινοτομεί και να πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο, και εντέλει να προστατέψει και να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης στον τομέα της δημόσιας υγείας·

39.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να προτείνει μέτρα ώστε να παρέχονται κίνητρα στις ενωσιακές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) για να ενταχθούν σε μεγαλύτερο βαθμό στην αλυσίδα εφοδιασμού φαρμάκων, δεδομένου του καίριου ρόλου τους στην έρευνα και την καινοτομία και της εγγενούς ικανότητάς τους να προσαρμόζουν την παραγωγή τους, με γνώμονα την καλύτερη αντιμετώπιση απρόβλεπτων κλυδωνισμών·

40.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που θα διασφαλίζει ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να αποτελεί ελκυστική τοποθεσία για επενδύσεις στον τομέα της Ε&Α, προκειμένου να διατηρηθεί ένας ενεργός και ανταγωνιστικός φαρμακευτικός κλάδος βασιζόμενος σε περισσότερες επενδύσεις στις ικανότητες και υποδομές Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημίων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ παραμένει μακράν η κορυφαία περιοχή παγκοσμίως για την παρασκευή δραστικών ουσιών για φάρμακα που προστατεύονται από πατέντα· καλεί την Επιτροπή να παράσχει επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και άλλων ενωσιακών προγραμμάτων, ώστε να ενισχύσει τις δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας (Ε&Κ) της Ένωσης που υποστηρίζουν την παρασκευή σε βασικούς βιομηχανικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένου του φαρμακευτικού κλάδου, και παράλληλα να διασφαλίσει τη γεωγραφική ισορροπία και τη συμμετοχή των κρατών μελών με χαμηλή απόδοση στην Ε&Κ στο πλαίσιο συνεργατικών ενωσιακών έργων και προγραμμάτων, τηρώντας παράλληλα την αρχή της αριστείας·

41.

επισημαίνει ότι το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» έχει ήδη χρηματοδοτήσει σημαντικό αριθμό δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας που συνδέονται με την υγεία· υπογραμμίζει ότι δεν θα πρέπει η χρηματοδότηση της έρευνας σχετικά με τον κορονοϊό να επηρεάζει άλλες προτεραιότητες του προγράμματος «Ορίζων 2020» στον τομέα της υγείας· ζητεί να χορηγηθούν περισσότερα κονδύλια μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για τη δημιουργία και στήριξη των ιατρικών ερευνών και των οικοσυστημάτων καινοτομίας με ιατρικό προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένων των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και της στήριξης της δημόσιας έρευνας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και καινοτομίας· τονίζει ότι για ένα κορυφαίο οικοσύστημα ιατρικών ερευνών απαιτούνται δεξιότητες, δίκτυα και ακαδημαϊκές επαφές, υποδομές για τα δεδομένα υγείας, ένα λειτουργικό ρυθμιστικό πλαίσιο, και πολιτικές για την προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας που προάγουν την καινοτομία· ζητεί να διερευνηθεί αν είναι αποτελεσματικά τα κίνητρα που παρέχονται για την ενθάρρυνση των ερευνών σχετικά με «ορφανά φάρμακα», και να παρασχεθούν νέα κίνητρα στην αντίθετη περίπτωση· υπογραμμίζει ότι χρειάζεται το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και άλλα ενωσιακά προγράμματα να υποστηρίζουν τις σπάνιες νόσους και ότι πρέπει να δίνεται πρόσβαση σε έρευνες, βέλτιστες πρακτικές, κλινικές δοκιμές και φάρμακα που συνδέονται με σπάνιες νόσους, προς όφελος των πολιτών όλων των κρατών μελών· υπενθυμίζει τη σημασία που μπορεί να έχει η χορήγηση μη αποκλειστικών αδειών για τον μετριασμό των ελλείψεων και τη σταθεροποίηση των τιμών των φαρμάκων, ιδιαίτερα σε περίπτωση υγειονομικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης·

42.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον αντίκτυπο του κορονοϊού στον κλάδο και στις ΜΜΕ, και να παρουσιάσει μια ανανεωμένη ενωσιακή βιομηχανική στρατηγική, η οποία θα δίνει προτεραιότητα στον παράλληλο ψηφιακό και οικολογικό μετασχηματισμό των κοινωνιών μας και στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να αφήσει στα κράτη μέλη το περιθώριο να καταβάλουν κάθε αναγκαία προσπάθεια ώστε να διασφαλίσουν ότι οι μικρές και μεσαίες φαρμακευτικές εταιρείες θα συνεχίσουν ή θα επαναλάβουν τις ερευνητικές τους δραστηριότητες, και να συμβάλει στη διασφάλιση της διαφοροποίησης της παραγωγής μας και στη διατήρηση των συναφών θέσεων εργασίας, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της βιώσιμης, ηθικής και ποιοτικής παρασκευής για τις θέσεις εργασίας, την οικονομική μεγέθυνση και την ανταγωνιστικότητα·

43.

τονίζει ότι θα πρέπει οι ενώσεις ασθενών να εμπλέκονται περισσότερο στον καθορισμό ερευνητικών στρατηγικών για δημόσιες και ιδιωτικές κλινικές δοκιμές, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι ικανοποιούνται οι μη καλυπτόμενες ανάγκες των Ευρωπαίων ασθενών·

44.

καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τη διαφάνεια των δημόσιων επενδύσεων όσον αφορά το κόστος της Ε&Α για φάρμακα, προκειμένου να αποτυπώνονται οι επενδύσεις αυτές στη διαθεσιμότητα και τον καθορισμό των τιμών για το ευρύ κοινό· υπενθυμίζει τη θέση του σχετικά με την οδηγία 89/105/ΕΚ (17), και καλεί την Επιτροπή να λάβει κατάλληλα μέτρα στην επικείμενη φαρμακευτική στρατηγική στο πλαίσιο αυτό, και μεταξύ άλλων να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της οδηγίας·

45.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων σε μονάδες παρασκευής φαρμάκων, οι οποίες υπάγονται στις κρίσιμες υποδομές της Ευρώπης για την υγεία·

46.

τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας και το ευρύ κοινό έχουν πρόσβαση σε ασφαλή, αποτελεσματικά και ποιοτικά φάρμακα και προϊόντα υγείας, χάρη στην παρακολούθηση και ρύθμιση της συνεχούς συμμόρφωσης με ορθές κλινικές πρακτικές όσον αφορά την αδειοδότηση και τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών, σύμφωνα με τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα για την προστασία της υγείας·

47.

ζητεί να ενισχυθεί η αγορά ευρωπαϊκών φαρμάκων, προκειμένου να επιταχυνθεί η πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα, να καταστεί η περίθαλψη πιο οικονομικώς προσιτή, να μεγιστοποιηθεί η εξοικονόμηση στους εθνικούς προϋπολογισμούς για την υγεία, και να αποφευχθεί ο διοικητικός φόρτος για τις φαρμακευτικές εταιρείες·

48.

παρατηρεί ότι τα γενόσημα και βιοομοειδή επιτρέπουν εντονότερο ανταγωνισμό, χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερη εξοικονόμηση πόρων για τα συστήματα υγείας, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στη βελτίωση της πρόσβασης των ασθενών σε φάρμακα·

49.

τονίζει ότι θα πρέπει να αναλύεται η προστιθέμενη αξία και ο οικονομικός αντίκτυπος των βιοομοειδών στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας, να μην καθυστερεί η είσοδός τους στην αγορά, και, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, να εξετάζεται η λήψη μέτρων για τη στήριξη της εισαγωγής τους στην αγορά·

50.

αποδοκιμάζει τις δικαστικές υποθέσεις που αποσκοπούν στην καθυστέρηση της εισόδου γενόσημων στην αγορά· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τηρείται η λήξη της περιόδου εμπορικής αποκλειστικότητας του πρώτου παρασκευαστή·

51.

εκφράζει την ανησυχία του για τον δυνητικό αρνητικό αντίκτυπο της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στον εφοδιασμό φαρμάκων, ιδίως για την Ιρλανδία· ζητεί να συμπεριληφθούν στη μελλοντική συμφωνία για τις σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο στοχευμένες διατάξεις, όπως συμφωνίες αμοιβαίας αναγνώρισης, που θα επιτρέπουν σε αμφότερες τις πλευρές να αντιμετωπίζουν τις αναδυόμενες απειλές για την υγεία και να εξασφαλίζουν τη συνεχή και ταχεία πρόσβαση των ασθενών σε ασφαλή φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ζητεί δε να καταρτιστούν σχέδια έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία·

Ενίσχυση της ευρωπαϊκής δράσης ώστε να συντονίζονται και να συμπληρώνονται καλύτερα οι πολιτικές των κρατών μελών για την υγεία

52.

συνιστά να συνεργαστούν η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και ο κλάδος, υπό την ηγεσία του EMA, ώστε να ενισχύσουν τη διαφάνεια της αλυσίδας παραγωγής και διανομής των φαρμάκων και να συγκροτήσουν μια ευρωπαϊκή μονάδα για την πρόληψη και τη διαχείριση των ελλείψεων·

53.

καλεί τα κράτη μέλη, σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή και άλλους επηρεαζόμενους συμφεροντούχους, να διερευνήσουν ταυτόχρονα εναλλακτικές προσεγγίσεις για τη διασφάλιση επαρκών αποθεμάτων, όπως η αποτελεσματική επιβολή των υφιστάμενων κανονιστικών απαιτήσεων σε όλους τους παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού σε εθνικό επίπεδο, καθώς και μέτρα για την αύξηση της διαφάνειας κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού·

54.

καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει ευρωπαϊκές στρατηγικές για την υγεία, εστιάζοντας σε κοινό καλάθι φαρμάκων για την αντιμετώπιση του καρκίνου, των λοιμώξεων και των σπάνιων νόσων, καθώς και σε άλλους τομείς που πλήττονται ιδιαίτερα από τις ελλείψεις, ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών σε θεραπευτικές αγωγές, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές κλινικές προσεγγίσεις που ακολουθούνται στα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει επίσης τη δυνατότητα θέσπισης εναρμονισμένων κριτηρίων τιμολόγησης ώστε να καταστούν οικονομικώς προσιτά τα φάρμακα αυτά, με γνώμονα την αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων ελλείψεων, λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία της αγοραστικής δύναμης σε όλα τα κράτη μέλη·

55.

καλεί την Επιτροπή να θέσει το ζήτημα της έλλειψης αντικαρκινικών φαρμάκων στο επίκεντρο του τμήματος σχετικά με τις θεραπευτικές αγωγές που περιλαμβάνεται στο προσεχές ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου·

56.

ζητεί να θεσπιστεί ειδικό καθεστώς για ορισμένα ώριμα φάρμακα, το οποίο θα συνοδεύεται από κίνητρα για να συνεχίσουν παρασκευαστές να τα διαθέτουν στην ευρωπαϊκή αγορά και θα διασφαλίζει τη διαφοροποίηση της ευρωπαϊκής παραγωγής·

57.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό απόθεμα για απρόβλεπτα, το οποίο θα καλύπτει φάρμακα υγειονομικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος (ΦΥΣΕ) που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο έλλειψης, με πρότυπο τον μηχανισμό rescEU, προκειμένου να μετριαστούν οι επαναλαμβανόμενες ελλείψεις και να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό φαρμακείο έκτακτης ανάγκης· επιμένει ότι θα πρέπει το απόθεμα αυτό να είναι ανάλογο προς τον στόχο του και να χρησιμοποιείται κατά τρόπο διαφανή, υπεύθυνο και δίκαιο για όλα τα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να πραγματοποιείται προσεκτικά η διαχείριση του μηχανισμού αυτού, ειδικότερα όσον αφορά τη διάρκεια ζωής και την αποφυγή της σπατάλης·

58.

ζητεί να οριστεί ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή, στην οποία θα ανατεθεί η δημιουργία, σε συνεργασία με την Επιτροπή, μηχανισμού για τη δίκαιη κατανομή φαρμάκων, από το ευρωπαϊκό απόθεμα για απρόβλεπτα, στα κράτη μέλη που επηρεάζονται από διαταραχές του εφοδιασμού ή ελλείψεις· ζητεί από την ορισθείσα αυτή ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή να προγραμματίσει ανεξάρτητες και διαφανείς αναθεωρήσεις, ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση όλων των κρατών μελών·

59.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν καινοτόμες και συντονισμένες στρατηγικές, και να ενισχύσουν την ανταλλαγή ορθών πρακτικών όσον αφορά τη διαχείριση αποθεμάτων· θεωρεί ότι ο EMA είναι ο πλέον κατάλληλος φορέας για να αναλάβει τον ρόλο της ρυθμιστικής αρχής που θα προλαμβάνει τις ελλείψεις φαρμάκων σε επίπεδο ΕΕ σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, και όχι μόνο, και ότι θα πρέπει, για τον σκοπό αυτόν, να διευρυνθεί η εντολή του και να αυξηθούν οι πόροι του· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να τροποποιήσει τις υφιστάμενες νομοθετικές διατάξεις, προκειμένου να ενισχύσει τις ικανότητες του EMA· υπογραμμίζει ότι, μακροπρόθεσμα, θα πρέπει ο EMA να είναι σε θέση να χορηγεί άδειες κυκλοφορίας, υπό την προϋπόθεση ότι οι παρασκευαστές πληρούν τις απαιτήσεις προμήθειας και προσβασιμότητας, χωρίς να προκαλούν οι απαιτήσεις αυτές έλλειψη φαρμάκων· ελπίζει ότι η ενίσχυση των πόρων του EMA θα του επιτρέψει να διατηρήσει το υφιστάμενο σύστημα για τον έλεγχο των εγκαταστάσεων παραγωγής που βρίσκονται σε τρίτες χώρες, με τον συντονισμό των εθνικών επιθεωρητών·

60.

ζητεί να αναθεωρηθεί ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 141/2000 για τα ορφανά φάρμακα (18), προκειμένου να αντιστραφεί το βάρος της απόδειξης όσον αφορά τη ρήτρα περί δεκαετούς εμπορικής αποκλειστικότητας, ώστε να πρέπει ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας να αποδεικνύει ότι το προϊόν δεν είναι επαρκώς επικερδές για να καλύψει το κόστος της Ε&Α·

61.

καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη και να δημιουργήσει ταμείο για τα ορφανά φάρμακα, το οποίο θα χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη, προκειμένου να προμηθεύεται συλλογικά, εξ ονόματος των κρατών μελών, τα ορφανά φάρμακα για το σύνολο της ΕΕ·

62.

ζητεί να δρομολογηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο περαιτέρω ενωσιακές διαδικασίες κοινής προμήθειας, για την καταπολέμηση των ελλείψεων, και δη εν καιρώ υγειονομικής κρίσης, όπως συνέβη μετά την έξαρση του ιού της COVID-19, με απλουστευμένες και διαφανείς διαδικασίες ώστε να μειώνεται ο χρόνος αντίδρασης· ζητεί, ειδικότερα, να καθιερωθεί ενωσιακή κοινή προμήθεια φαρμάκων για την αντιμετώπιση σπάνιων νόσων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα φάρμακα αυτά είναι διαθέσιμα σε όλα τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να προβεί σε επείγουσα αξιολόγηση, καθώς και σε πιθανή αναθεώρηση με κανονισμό, της απόφασης αριθ. 1082/2013/ΕΕ σχετικά με τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας, η οποία θεσπίζει τον μηχανισμό κοινής προμήθειας, σύμφωνα με τις Συνθήκες·

63.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν την ιδέα της διαφάνειας κατά την καθαρή τιμολόγηση και την επιστροφή των δαπανών για διάφορες θεραπευτικές αγωγές, προκειμένου να είναι σε θέση τα κράτη μέλη να διαπραγματεύονται ισότιμα με τις φαρμακευτικές εταιρείες για φάρμακα που δεν αποτελούν αντικείμενο κοινής προμήθειας·

64.

καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη συμμετοχή της στην υποστήριξη της προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας στον τομέα της υγείας στα κράτη μέλη, και να ξεκινήσει να εφαρμόζει το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας στον τομέα των υποδομών υγείας·

65.

ζητεί να εφαρμοστεί πλήρως και ταχέως ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 536/2014 για τις κλινικές δοκιμές φαρμάκων που προορίζονται για τον άνθρωπο· θεωρεί ότι ο κανονισμός αυτός θα μπορούσε να διευκολύνει τη δρομολόγηση μεγάλων κλινικών δοκιμών που θα διεξάγονται με εναρμονισμένο και συντονισμένο τρόπο σε επίπεδο ΕΕ·

66.

καλεί την Επιτροπή και τον EMA να συνεργαστούν με τον κλάδο, ώστε να διασφαλίσουν ότι τα φάρμακα που διατίθενται σε ένα κράτος μέλος είναι διαθέσιμα σε όλα τα άλλα κράτη μέλη, και δη στα μικρότερα κράτη μέλη·

67.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τον αντίκτυπο του παράλληλου εμπορίου στην έλλειψη φαρμάκων στα κράτη μέλη και να αντιμετωπίσει επαρκώς τα προβλήματα, λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι τα φάρμακα παραδίδονται εγκαίρως σε όλους τους ασθενείς στην ΕΕ· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να συνυπολογίζονται οι εμπειρίες των ασθενών, των ομάδων καταναλωτών και των επαγγελματιών του τομέα της υγείας·

68.

υπογραμμίζει τη σημασία της ενδυνάμωσης των ασθενών και μιας προσέγγισης με επίκεντρο τον ασθενή· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την εκπροσώπηση και τη συμβολή των ασθενών στο πλαίσιο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για την αντιμετώπιση δυνητικών προβλημάτων προμήθειας που επηρεάζουν τη φαρμακευτική αγωγή τους·

69.

καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν μια κοινή θέση και να ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις σχετικά με πρόταση κανονισμού του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας και την τροποποίηση της οδηγίας 2011/24/ΕΕ·

Στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών

70.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια καινοτόμο, φιλική προς τον χρήστη, διαφανή και κεντρική ψηφιακή πλατφόρμα για την υποβολή και γνωστοποίηση εναρμονισμένων πληροφοριών, από τους εθνικούς φορείς και όλους τους συμφεροντούχους, συμπεριλαμβανομένων των παρασκευαστών, των χονδρεμπόρων και των φαρμακοποιών, σχετικά με τα διαθέσιμα αποθέματα και τις ελλείψεις φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού, καθώς και για την αποφυγή επικαλύψεων· επικροτεί το έργο της κοινής ειδικής ομάδας EMA-HMA όσον αφορά τη διαθεσιμότητα φαρμάκων και τη δημιουργία, από τον EMA, των συστημάτων ενιαίων σημείων επαφής (SPOC) και ενιαίων σημείων επαφής στη βιομηχανία (i-SPOC)· ζητεί να αξιολογηθούν και να βελτιωθούν τα υφιστάμενα συστήματα πληροφοριών, ώστε να καταστούν εμφανείς οι δυσκολίες, ελλείψεις και απαιτήσεις σε κάθε κράτος μέλος, με γνώμονα την αποφυγή της πλεονάζουσας αποθήκευσης· στο πλαίσιο αυτό, προτρέπει την Επιτροπή να αξιοποιήσει και να εφαρμόσει τα ψηφιακά και τηλεματικά εργαλεία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και να διερευνήσει το ενδεχόμενο τροποποίησης του κανονισμού για τις τροποποιήσεις (19) και των κατευθυντήριων γραμμών για την ταξινόμηση των τροποποιήσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να ενισχυθούν οι απαιτήσεις γνωστοποίησης των φαρμακευτικών εταιρειών όσον αφορά τυχόν διακοπή του εφοδιασμού φαρμάκων ή σχετικές πιέσεις·

71.

θεωρεί απαραίτητο να βελτιωθεί η έγκαιρη επικοινωνία με τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και με τους ασθενείς όσον αφορά τη διαθεσιμότητα φαρμάκων, με τη χρήση καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων που παρέχουν επικαιροποιημένα στοιχεία σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τη διαθεσιμότητα, την τοποθεσία, την ποσότητα και την τιμή ενός φαρμάκου, σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων· υπενθυμίζει ότι οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επικαιροποιημένες πληροφορίες, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται καταλλήλως στις αναδυόμενες και υφιστάμενες ελλείψεις· τονίζει ότι η έγκαιρη ενημέρωση σχετικά με προβλήματα εφοδιασμού και ο έγκαιρος εντοπισμός δυνητικών εναλλακτικών φαρμάκων ενδέχεται να ενισχύσουν την ασφάλεια των ασθενών· συνιστά, επομένως, να συμπεριλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις για τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας·

72.

θεωρεί ότι θα πρέπει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν πληροφορίες, όπως επιδημιολογικές προβλέψεις, με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να τους βοηθούν να προγραμματίζουν καλύτερα τις ενέργειές τους ενόψει της αυξανόμενης ζήτησης και να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες που προκύπτουν σε περίπτωση έλλειψης·

73.

υπενθυμίζει ότι η παραπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει στην αθέμιτη χρήση των φαρμάκων και στη δημιουργία περιττών αποθεμάτων·

74.

σημειώνει, επίσης, ότι οι πολίτες αποθηκεύουν φάρμακα από φόβο μήπως εξαντληθούν οι προμήθειες· καλεί τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τους φόβους αυτούς, με ενημέρωση και καθησυχασμό, προκειμένου να δοθεί τέλος στην υπέρμετρη κατανάλωση πόρων·

75.

ζητεί να συμπληρώνεται το έντυπο φύλλο οδηγιών χρήσης από ηλεκτρονικό φύλλο με πληροφορίες για το προϊόν, το οποίο διατίθεται σε όλες τις γλώσσες για όλες τις χώρες όπου κυκλοφορεί προς αγορά το φάρμακο, προκειμένου να διευκολύνεται η κυκλοφορία και η πώληση των φαρμάκων εντός της ενιαίας αγοράς και να μετριάζονται με τον τρόπο αυτόν οι ελλείψεις· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την πιθανότητα να επιτρέψει στους παρασκευαστές, σε εθελοντική βάση και χωρίς να επιβαρύνονται περαιτέρω, να θεσπίσουν ένα σύστημα επισήμανσης —η οποία θα πρέπει να είναι εμφανής και αναγνωρίσιμη από τους ασθενείς και αγοραστές— όσον αφορά την προέλευση και τον τόπο παραγωγής των φαρμάκων και των δραστικών ουσιών·

76.

τονίζει τη σημασία να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς, προκειμένου να αρθούν οι φραγμοί στην πρόσβαση σε φάρμακα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα και εξοπλισμό προστασίας για όλους τους πολίτες, και δη για όσους διαμένουν σε κράτη μέλη τα οποία, λόγω του μικρού τους μεγέθους ή της απομακρυσμένης γεωγραφικής τους θέσης, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές και δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στην αλυσίδα εφοδιασμού·

77.

συνιστά να καταρτιστεί κατάλογος ελλείψεων σε όλα τα κράτη μέλη, ο οποίος θα επιτρέπει στον EMA να επικαιροποιεί εύκολα τον δημόσιο κατάλογο ελλείψεων που αξιολογείται από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) και/ή την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης — Αξιολόγησης Κινδύνου (PRAC)·

78.

υπογραμμίζει τη σημασία να λάβει η Επιτροπή όλα τα αναγκαία μέτρα για την καταπολέμηση της κερδοσκοπίας, της απάτης και της καταχρηστικής τιμολόγησης στον τομέα του εμπορίου βασικών φαρμακευτικών ουσιών·

79.

καταδικάζει την εκμετάλλευση των ελλείψεων για εγκληματικούς σκοπούς· υπενθυμίζει ότι η απομίμηση ή παραποίηση φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων επιδεινώνει τις πιέσεις που δέχεται ο εφοδιασμός· ζητεί να ενισχυθούν τα μέτρα για την καταπολέμηση των πρακτικών αυτών, με τον έλεγχο των επιγραμμικών πλατφορμών όπου προσφέρονται φάρμακα, την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των σχετικών ενωσιακών και εθνικών φορέων και τη διασφάλιση ότι τηρούνται τα δικαιώματα των θυμάτων·

Πρόληψη και αντιμετώπιση ελλείψεων σε περίπτωση υγειονομικών κρίσεων

80.

επισημαίνει με ανησυχία τις ελλείψεις ορισμένων φαρμάκων που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στις μονάδες εντατικής θεραπείας· υπογραμμίζει τη σημασία να διατηρηθεί η παραγωγή, προμήθεια, διανομή και ανάπτυξη ποιοτικών φαρμάκων, καθώς και η ίση πρόσβαση σε αυτά, υπό τον συντονισμό του ΕΜΑ· σημειώνει με ανησυχία τις απαγορεύσεις εξαγωγών που επιβλήθηκαν για ορισμένα φάρμακα παγκοσμίως, και επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να διασφαλίσει την προμήθεια φαρμάκων· υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει η πειραματική χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση της COVID-19 να δημιουργεί ελλείψεις για ασθενείς με άλλες παθήσεις, οι οποίοι εξαρτώνται από τα φάρμακα αυτά·

81.

καλεί την Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, να εγκρίνει ευρωπαϊκό σχέδιο ετοιμότητας σε περίπτωση πανδημίας, προκειμένου να διασφαλίσει μια συντονισμένη και αποτελεσματική αντίδραση· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, τη δημιουργία, από την Επιτροπή, ενός κέντρου ανταλλαγής πληροφοριών για θέματα ιατρικού εξοπλισμού όσον αφορά την COVID-19· επαναλαμβάνει την έκκληση που διατύπωσε στο ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού υγειονομικής αντίδρασης, ο οποίος θα ανταποκρίνεται σε όλα τα είδη υγειονομικών κρίσεων·

82.

υπογραμμίζει ότι θα πρέπει το ευρωπαϊκό σχέδιο ετοιμότητας σε περίπτωση πανδημίας να καλύπτει τον συντονισμό των πληροφοριών σχετικά με τη διανομή και την κατανάλωση φαρμάκων στα κράτη μέλη, και να καθορίζει επαρκώς τις ρυθμιστικές ευελιξίες για την αντιμετώπιση των πιέσεων που δέχεται ο εφοδιασμός· θεωρεί ότι θα πρέπει το σχέδιο αυτό να καλύπτει, επίσης, την ευρεία αξιοποίηση συνεργατικών μηχανισμών σε επίπεδο ΕΕ για την αντιμετώπιση σοβαρών διασυνοριακών απειλών για την υγεία, όπως το rescEU και η συμφωνία κοινής προμήθειας, προκειμένου να υποστηρίζονται αποτελεσματικά οι ικανότητες αντίδρασης των κρατών μελών·

83.

υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή ενός πολυμερούς συστήματος εμπορίου, το οποίο είναι ανοικτό, ελεύθερο, δίκαιο, διαφανές και βασίζεται σε εφαρμοστέους κανόνες, είναι θεμελιώδης για να εξασφαλιστεί η παγκόσμια διαθεσιμότητα φαρμάκων και να περιοριστούν τα τρωτά μας σημεία σε μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

84.

επικροτεί τη θέσπιση, μετά την έναρξη της κρίσης COVID-19, πιο ευέλικτων κανόνων, με γνώμονα να μετριαστούν οι ελλείψεις και να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των φαρμάκων μεταξύ των κρατών μελών, με την αποδοχή διαφορετικών μορφοτύπων συσκευασίας, μια διαδικασία επαναχρησιμοποίησης που παρέχει στους κατόχους άδειας κυκλοφορίας τη δυνατότητα να λάβουν έγκριση σε άλλο κράτος μέλος, την παράταση της ισχύος των πιστοποιητικών ορθής παρασκευαστικής πρακτικής, την αναβολή της ημερομηνίας λήξης, και τη χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων, μεταξύ άλλων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί αυστηρά την αξιοποίηση των ρυθμίσεων αυτών, να διασφαλίζει ότι δεν διακυβεύεται η ασφάλεια των ασθενών, και να τις εφαρμόζει όταν προκύπτουν προβλήματα ή ελλείψεις· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την προσωρινή παράταση της ημερομηνίας εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2017/745 για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα· ζητεί, για τον σκοπό αυτόν, να ακολουθηθεί ειδική προσέγγιση όσον αφορά τα ορφανά φάρμακα·

85.

σημειώνει ότι η προστασία των ευρεσιτεχνιών αποτελεί βασικό κίνητρο για να επενδύουν οι εταιρείες στην καινοτομία και να παράγουν νέα φάρμακα· σημειώνει παράλληλα ότι ο αποκλεισμός που συνεπάγονται τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας ενδέχεται να οδηγήσει στον περιορισμό της προσφοράς στην αγορά και της πρόσβασης σε φάρμακα και φαρμακευτικά προϊόντα· τονίζει ότι θα πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην ενθάρρυνση της καινοτομίας μέσω του αποκλεισμού που συνεπάγονται τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας αφενός και τη διασφάλιση της πρόσβασης σε φάρμακα και την προστασία της δημόσιας υγείας αφετέρου· υπενθυμίζει ότι μια εταιρεία που θέτει σε κυκλοφορία ένα φάρμακο μπορεί να απολαμβάνει την αποκλειστικότητα των δεδομένων για περίοδο οκτώ ετών από την έκδοση της πρώτης άδειας κυκλοφορίας, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004· καλεί την Επιτροπή να προτείνει την αναθεώρηση του εν λόγω κανονισμού, ώστε να προβλέπεται η δυνατότητα να εγκρίνεται προσωρινά η χορήγηση υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης, σε περίπτωση υγειονομικής κρίσης, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η παραγωγή σωτήριων γενόσημων φαρμάκων· υπενθυμίζει ότι πρόκειται για μία από τις ευελιξίες για τη δημόσια υγεία στον τομέα της προστασίας των ευρεσιτεχνιών που ήδη περιλαμβάνονται στη συμφωνία του ΠΟΥ για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου (TRIPS), η οποία επιβεβαιώθηκε περαιτέρω με τη δήλωση της Ντόχα του 2001· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η εφαρμογή των συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών (ΣΕΣ) της ΕΕ δεν επηρεάζει τις δυνατότητες επίκλησης των ευελιξιών που προβλέπονται στη συμφωνία TRIPS, και να παράσχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη προκειμένου να ενθαρρύνει την εθελοντική αδειοδότηση έναντι της άμεσης χορήγησης υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης·

86.

υπενθυμίζει ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 816/2006 (20) εναρμονίζει τη διαδικασία για τη χορήγηση υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης σε σχέση με διπλώματα ευρεσιτεχνίας και συμπληρωματικών πιστοποιητικών προστασίας που αφορούν την παρασκευή και την πώληση φαρμακευτικών προϊόντων, όταν τα προϊόντα αυτά προορίζονται για εξαγωγή σε επιλέξιμες χώρες εισαγωγής που τα χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν προβλήματα δημόσιας υγείας· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, στο πλαίσιο της επικείμενης φαρμακευτικής στρατηγικής της, τη δυνατότητα να θεσπιστούν εναρμονισμένοι κανόνες για τη χορήγηση υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης για φάρμακα, όπως εμβόλια, οι οποίοι θα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να αντιδρούν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα σε μελλοντικές κρίσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας στην Ευρώπη·

87.

τονίζει ότι χρειάζεται τα συστήματα χορήγησης υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης να εντάσσονται στην ευρύτερη ενωσιακή δράση για την αντιμετώπιση του ζητήματος της πρόσβασης σε φάρμακα· καλεί την Επιτροπή να προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης·

88.

υπογραμμίζει ότι θα πρέπει η προστασία των ευρεσιτεχνιών και η εφαρμογή των σχετικών διπλωμάτων να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τα συμφέροντα της κοινωνίας, και δη να διαφυλάσσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις προτεραιότητες της δημόσιας υγείας· υπενθυμίζει επίσης ότι δεν θα πρέπει η προστασία των ευρεσιτεχνιών να θίγει το δικαίωμα στην υγεία ούτε να συμβάλει στη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων πολιτών όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα· θεωρεί ότι θα πρέπει η προσέγγιση της Ένωσης στο ζήτημα αυτό να διασφαλίζει την εναρμόνιση και τη συνοχή μεταξύ των διαφόρων μέτρων που έχουν στη διάθεσή τους τα κράτη μέλη·

89.

υπογραμμίζει ότι ένα ευρύ δίκτυο δίκαιων και καλά εφαρμοζόμενων ΣΕΣ με ισορροπημένες διατάξεις σχετικά με τη διανοητική ιδιοκτησία και τη ρυθμιστική συνεργασία, σε συνδυασμό με ένα πλήρως λειτουργικό πολυμερές σύστημα εμπορίου, με τον ΠΟΥ και ένα επιχειρησιακό δευτεροβάθμιο διοικητικό όργανο στον πυρήνα του, αποτελούν τον καλύτερο τρόπο να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα πολλαπλών πηγών για την παρασκευή βασικών φαρμάκων, και ότι τα ρυθμιστικά πρότυπα συγκλίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα να διασφαλίζεται ένα ισχυρό παγκόσμιο πλαίσιο καινοτομίας που συμπληρώνει την ευρωπαϊκή παραγωγή· υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρχουν επιλογές ώστε να διασφαλίζεται η επαρκής διαθεσιμότητα των αναγκαίων φαρμάκων, μεταξύ άλλων με την ετοιμότητα, εφόσον προκύψει ανάγκη, να επιτραπεί η εισαγωγή, με υποχρεωτικές άδειες εκμετάλλευσης, φαρμάκων που παράγονται στο εξωτερικό· υπενθυμίζει ότι οι διαφορές στα ρυθμιστικά πλαίσια και στα πρότυπα για τα φάρμακα μπορούν να εγείρουν περιττά εμπόδια στο εμπόριο· υπογραμμίζει τη σημασία των ευρωπαϊκών προτύπων ποιότητας και ασφάλειας· ενθαρρύνει την έγκριση διεθνών προτύπων, και καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα τελικά ή ενδιάμεσα φάρμακα που προορίζονται για την ευρωπαϊκή αγορά πληρούν τα ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας και δεν αποτελούν προϊόν παραποίησης/απομίμησης· σημειώνει ότι ένας άλλος τρόπος να διασφαλιστεί η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ στον τομέα της υγείας είναι να συμπεριληφθεί η φαρμακευτική παραγωγή ορισμένων προϊόντων στο πρόγραμμα IPCEI (σημαντικά σχέδια κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος)·

90.

προτρέπει ένθερμα όλες τις χώρες να προσχωρήσουν στη συμφωνία του ΠΟΕ για την κατάργηση των δασμών στα φάρμακα· ζητεί επιτακτικά να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής της σε όλα τα φάρμακα και φαρμακευτικά προϊόντα, με σεβασμό για την ελευθερία όλων των χωρών να χαράσσουν τις πολιτικές τους και διασφαλίζοντας την πρόσβαση των πολιτών στα φάρμακα· τονίζει ότι θα πρέπει, εν πάση περιπτώσει, τα ιατρικά προϊόντα και τα φάρμακα, μεταξύ άλλων και στις ενδιάμεσες μορφές τους, να εξαιρούνται από αντίποινα σε εμπορικές διαφορές, και να είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτά· επιπλέον, ζητεί επιτακτικά να καταργηθούν αμέσως, μονομερώς και προσωρινά οι δασμοί για ιατρικά και φαρμακευτικά προϊόντα, ώστε να διευκολυνθούν οι εισαγωγές των αγαθών αυτών· τονίζει ότι πρέπει η ανάπτυξη ιατρικών προϊόντων να τηρεί τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε συμμόρφωση με τη συμφωνία του Παρισιού, και ότι πρέπει τα εργασιακά δικαιώματα να ευθυγραμμίζονται με τις θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ· λαμβάνει υπό σημείωση τις εργασίες της Επιτροπής σχετικά με τη νομοθεσία περί δέουσας επιμέλειας·

91.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ταχεία και πλήρη εφαρμογή —και, εάν χρειαστεί, την αναθεώρηση— του κανονισμού για τον έλεγχο των ΑΞΕ, στον οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθεί ως στρατηγικός τομέας η υγειονομική περίθαλψη·

92.

υπενθυμίζει ότι η κρίση COVID-19 δοκίμασε την ανθεκτικότητα των δημόσιων συστημάτων υγείας· φρονεί ότι η διενέργεια προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων (stress tests), για να αξιολογηθεί η ανθεκτικότητα των συστημάτων δημόσιας υγείας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, θα μπορούσε να συμβάλει στον εντοπισμό των παραγόντων διαρθρωτικών κινδύνων και να στηρίξει αποτελεσματικά την καταπολέμηση των ελλείψεων σε περίπτωση πανδημίας· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων αυτών, να καταρτίσουν συστάσεις προς τα κράτη μέλη, προκειμένου να ενισχυθούν τα συστήματα υγείας και να καλυφθούν όποιες βασικές ανάγκες ενδεχομένως προκύψουν σε περίπτωση υγειονομικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης·

93.

πιστεύει ότι τα ενωσιακά συστήματα υγείας χρειάζονται περισσότερα κοινά πρότυπα και καλύτερη διαλειτουργικότητα, προκειμένου να αποφεύγονται οι ελλείψεις φαρμάκων και να παρέχεται ποιοτική περίθαλψη για όλους στην κοινωνία· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να προτείνει οδηγία για τον προσδιορισμό ελάχιστων προτύπων, ώστε να παρέχουν τα συστήματα υγείας ποιοτική περίθαλψη, με βάση τα πορίσματα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων·

94.

θεωρεί ότι, σε περίπτωση υγειονομικής κρίσης, δεν πρέπει το κλείσιμο των συνόρων και οι τελωνειακοί έλεγχοι να συνιστούν εμπόδια για τη διασυνοριακή κυκλοφορία φαρμάκων μείζονος ενδιαφέροντος εντός της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ασφαλείς και ταχείες διαδικασίες για τον έλεγχο των προϊόντων στα σύνορα κατά τη διάρκεια υγειονομικών κρίσεων, σε συμμόρφωση με την ενωσιακή νομοθεσία·

95.

σημειώνει ότι η έξαρση COVID-19 ανέδειξε τη σημασία της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και της έγκαιρης παράδοσης φαρμάκων σε επείγουσες και εξαιρετικές περιστάσεις, οι οποίες ενδεχομένως να προκύψουν ξανά στο μέλλον· τονίζει, επιπλέον, ότι μια νέα βιομηχανική πολιτική και πολιτική μεταφορών, καθώς και επενδύσεις στην Ε&Α, είναι καίριας σημασίας για να διασφαλιστεί ότι ο φαρμακευτικός κλάδος δύναται να ανταποκριθεί στις μελλοντικές ανάγκες·

96.

υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα πιο αποδοτικό και βιώσιμο δίκτυο μεταφορών και εφοδιαστικής και για τη μείωση του μήκους των διαδρομών μεταφοράς, πράγμα που αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών, στον μετριασμό των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεων, στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και στη μείωση των διοικητικών φραγμών·

97.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις «πράσινες λωρίδες» που προτείνει η Επιτροπή στις κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τα μέτρα διαχείρισης των συνόρων για την προστασία της υγείας και τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας εμπορευμάτων και βασικών υπηρεσιών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ομαλή διεξαγωγή των μεταφορών όχι μόνο φαρμάκων, αλλά και πρώτων υλών, ενδιάμεσων προϊόντων και συναφών υλικών, συμπεριλαμβανομένων των υλικών συσκευασίας· τονίζει την ανάγκη να παραμείνουν ανοικτά τα σύνορα μέσω πράσινων λωρίδων, οι οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση μελλοντικών απροσδόκητων συμβάντων·

98.

κρίνει αναγκαίο να εξαλειφθούν τα σημεία συμφόρησης και να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα εμπόδια για έναν πλήρως ολοκληρωμένο και εύρυθμο Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών για όλους τους τρόπους μεταφορών· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η διατροπικότητα (και παράλληλα να ενθαρρυνθεί η στροφή προς τις σιδηροδρομικές μεταφορές), να χρηματοδοτηθούν οι κύριοι κόμβοι, και να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη παράδοση διαφόρων ειδών εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων επικίνδυνων εμπορευμάτων που είναι καίριας σημασίας για τις παραγωγικές διεργασίες του χημικού και του φαρμακευτικού κλάδου· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι θα ενισχυθούν οι ιατρικές εγκαταστάσεις και το ιατρικό προσωπικό, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αύξηση του όγκου της κυκλοφορίας που θα προκύψει από την άρση των περιορισμών·

99.

επισημαίνει τη σημασία των συστημάτων ΤΠ για τη διευκόλυνση της ιχνηλασιμότητας, της εποπτείας και της έγκαιρης παράδοσης των φαρμάκων και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων φορέων που εμπλέκονται στην αλυσίδα εφοδιαστικής εμπορευματικών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των τελωνειακών αρχών·

100.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει, σε συντονισμό με τα κράτη μέλη, μηχανισμούς ώστε να διασφαλιστούν ταχείες και ασφαλείς μεταφορές και η καλύτερη εποπτεία των μεταφορών, καθώς και η δημιουργία αποθεμάτων φαρμάκων, και ειδικότερα να καταρτίσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης που θα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη μεταφορά των φαρμάκων όταν διαταράσσεται ο τομέας των μεταφορών, αλλά και σχέδια μη συμβατικών τρόπων διανομής, π.χ. επείγουσες παραδόσεις φαρμάκων μέσω προγραμματισμένης μεικτής κυκλοφορίας·

101.

σημειώνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστούν υψηλά πρότυπα ασφάλειας που δεν εισάγουν διακρίσεις, τόσο για τις υποδομές όσο και για τους εργαζόμενους στον τομέα των μεταφορών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η διαχείριση σημαντικού διακινούμενου όγκου κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού χωρίς διαταραχές, και ταυτόχρονα να παρέχεται στις αρμόδιες αρχές η ευχέρεια να λαμβάνουν αναλογικά και προσαρμοσμένα μέτρα ώστε να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι για την υγεία· υπογραμμίζει τη σημασία να διατηρούνται καλές συνθήκες εργασίας για τους οδηγούς·

102.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι επιτρέπεται οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας να διέρχονται τα εσωτερικά σύνορα, εφόσον εργάζονται σε γειτονική χώρα·

103.

υπογραμμίζει τη σημασία να γίνεται προσεκτική διαχείριση της αποθηκευτικής ικανότητας, σε θερμοκρασία δωματίου ή σε ψυκτική αλυσίδα, των υποδομών εισερχόμενων και εξερχόμενων μεταφορών·

104.

τονίζει την ανάγκη να εξαλειφθούν οι φραγμοί στην πρόσβαση σε φάρμακα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα και προστατευτικό εξοπλισμό για όλους τους πολίτες, και δη για όσους διαμένουν σε κράτη μέλη τα οποία, λόγω του μικρού τους μεγέθους ή της απομακρυσμένης γεωγραφικής τους θέσης, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές και δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στην αλυσίδα εφοδιασμού·

105.

τονίζει τη σημασία να καλυφθούν ιδιαίτερες ανάγκες ως προς τις μεταφορές σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, και ειδικότερα σε περιφερειακές αγροτικές, ορεινές, αραιοκατοικημένες και νησιωτικές περιοχές και σε εξόχως απόκεντρες περιοχές που είναι πιο δυσπρόσιτες και συνεπάγονται υψηλότερο κόστος παράδοσης· πιστεύει ότι θα πρέπει τα στρατηγικά σχέδια για την αναβάθμιση των υποδομών στα κράτη μέλη να περιλαμβάνουν συγκεκριμένες δράσεις για τις εν λόγω περιοχές· υπογραμμίζει τη σημασία να διασφαλιστεί η ψηφιακή μετάβαση στις περιοχές αυτές, καθώς και την ανάγκη να επιταχυνθεί η διείσδυση νέων λύσεων προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους, με τη βελτίωση της συνδεσιμότητας, της προσβασιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να παρεμποδίζεται με κανέναν τρόπο η πρόσβαση σε φάρμακα στις περιοχές αυτές·

106.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει στα κράτη μέλη και στους μεταφορείς οργανωτική και οικονομική στήριξη, μεταξύ άλλων μέσω των προγραμμάτων εργασίας που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όπως πανδημίες, και να διασφαλίσει κατά προτεραιότητα ότι φυλάσσεται σε όλες τις εμπορευματικές μεταφορές χώρος για βασικά αγαθά, όπως τα φάρμακα, οι ΔΦΟ και ο ιατρικός εξοπλισμός.

107.

ζητεί να εφαρμοστούν ταχείες και καινοτόμες λύσεις, ώστε να μετριάζεται έγκαιρα η έλλειψη φαρμάκων και να καταστεί δυνατή η ασφαλής μεταφορά θερμοευαίσθητων φαρμάκων, χάρη στην ανίχνευση των προϊόντων μέσω συνεχούς τηλεπαρακολούθησης· καλεί την Επιτροπή να επεκτείνει τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) στον τομέα της δημόσιας υγείας και να προωθήσει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών·

108.

καλεί το ECDC να δημοσιεύσει δεδομένα μοντελοποίησης σχετικά με την πιθανή εξέλιξη της πανδημίας COVID-19 σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και δεδομένα για τις ανάγκες των ασθενών και τη χωρητικότητα των νοσοκομείων στα κράτη μέλη· θεωρεί ότι θα πρέπει ο ΕΜΑ να συνεργάζεται με το ECDC για να προλαμβάνονται καλύτερα οι ελλείψεις φαρμάκων και κοινώς χρησιμοποιούμενων ουσιών ενόψει πιθανών μελλοντικών επιδημιών και πανδημιών·

109.

καλεί την Επιτροπή, τον EMA και τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να αξιοποιήσουν όλες τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 και να συνεχίσουν να επιτρέπουν ρυθμιστικές ευελιξίες για τους κατόχους άδειας κυκλοφορίας, για παράδειγμα κάλυψη των διαδικασιών για αλλαγή των προμηθευτών ΔΦΟ, προσδιορισμός νέων μονάδων παρασκευής και ταχύτερες εγκρίσεις εισαγωγών, με σκοπό τον καλύτερο μετριασμό της έλλειψης φαρμάκων·

110.

αναγνωρίζει ότι οι ποσοστώσεις προμήθειας που εφαρμόζονται από τους κατόχους των αδειών κυκλοφορίας όσον αφορά τη διανομή προϊόντων υγειονομικής περίθαλψης ορίζονται σύμφωνα με διάφορες παραμέτρους, συμπεριλαμβανομένων εκτιμήσεων των αναγκών των ασθενών σε εθνικό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, μαζί με τους συμφεροντούχους του φαρμακευτικού κλάδου, τον όγκο των διαθέσιμων αποθεμάτων φαρμάκων· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι εφαρμοζόμενες από τους διανομείς ποσοστώσεις του όγκου των αποθεμάτων είναι συχνά αυστηρές και προκαλούν καθυστερήσεις και ελλείψεις, καθώς και ότι παρατηρείται έλλειψη διαφάνειας ως προς τα αποθέματα σε ορισμένα σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού·

111.

υπογραμμίζει ότι οι βασιζόμενες αποκλειστικά στις δαπάνες τιμολογιακές πολιτικές για τα φάρμακα δεν επιτρέπουν την προσαρμογή των τιμών ώστε να αποτυπώνονται οι μεταβολές στο κόστος των εμπορευμάτων, την παρασκευή, τις ρυθμιστικές διαδικασίες και τη διανομή, επηρεάζουν δε αρνητικά την αξιοπιστία του εφοδιασμού· σημειώνει με ανησυχία ότι η αυξημένη ζήτηση για προϊόντα κατά τη διάρκεια ελλείψεων φαρμάκων θα μπορούσε να εντείνει τον κίνδυνο αθέμιτων τιμολογιακών πρακτικών σε περιοχές που πλήττονται από την έλλειψη, καθώς και σε περιπτώσεις όπου εναλλακτικά φαρμακευτικά προϊόντα θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα ελλείποντα φάρμακα·

112.

επισημαίνει παραδείγματα ελλείψεων οι οποίες συνδέονται με τον χρόνο που απαιτείται για την εκπλήρωση των κανονιστικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρονικής υστέρησης για κανονιστικούς λόγους και των εθνικών απαιτήσεων, αλλά στο μεταξύ τονίζει ότι δεν μπορεί η ανάγκη για φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό να συνεπάγεται υποβάθμιση της ποιότητας, ασφάλειας, αποτελεσματικότητας και οικονομικής αποδοτικότητας των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και των προϊόντων υγείας, συμπεριλαμβανομένων των ιατροτεχνολογικών προϊόντων· υπενθυμίζει ότι η συμμόρφωση με τους κανόνες που ισχύουν για την αδειοδότηση των κλινικών δοκιμών φαρμάκων, καθώς και ο έλεγχος ότι τηρούνται ορθές κλινικές πρακτικές κατά τη διεξαγωγή τους, πρέπει να εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο ρύθμισης και εποπτείας σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα για την προστασία της δημόσιας υγείας· υπενθυμίζει επίσης ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη βελτιστοποίηση των ρυθμιστικών διαδικασιών, διατηρώντας παράλληλα υψηλά επιστημονικά πρότυπα, προκειμένου να καταστεί δυνατή η απλούστευση των διοικητικών καθηκόντων που αφορούν τη διατήρηση των φαρμάκων στην αγορά, με την τροποποίηση του υφιστάμενου κανονισμού για τις τροποποιήσεις, τη βελτίωση της πρόσβασης των ασθενών και των επαγγελματιών του τομέα της υγείας σε πληροφορίες, και την απλούστευση της ροής των φαρμάκων από ένα κράτος μέλος σε άλλο σε περίπτωση έλλειψης· προτρέπει την Επιτροπή να αξιοποιήσει με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τις τεχνολογίες πληροφοριών για ρυθμιστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων ψηφιακών και τηλεματικών εργαλείων, προκειμένου να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ, τηρώντας παράλληλα τα πρότυπα για την προστασία της ιδιωτικότητας των δεδομένων, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 (γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων / ΓΚΠΔ) (21)·

113.

ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και το τεράστιο δυναμικό που έχουν τα δεδομένα υγείας για τη βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης και της έκβασης των ασθενών, ώστε να ενθαρρύνει την υλοποίηση διαλειτουργικών τεχνολογιών στον τομέα της υγείας στα κράτη μέλη, οι οποίες θα διευκολύνουν την παροχή καινοτόμων λύσεων υγείας στους ασθενείς· ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός πλήρως συνεργατικού και λειτουργικού ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων υγείας, με πλαίσιο διακυβέρνησης το οποίο προάγει τη δημιουργία ενός καινοτόμου οικοσυστήματος καθοδηγούμενου από δεδομένα, με βάση την ασφαλή και ελεγχόμενη ανταλλαγή πληροφοριών και κρίσιμων δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει πρότυπα, εργαλεία και υποδομές επόμενης γενιάς, για την αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων κατάλληλων για την έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών· υπογραμμίζει ότι τα προσωπικά δεδομένα υγείας μπορούν να συλλέγονται και να υφίστανται επεξεργασία μόνο για τους προβλεπόμενους στο άρθρο 6 παράγραφος 1 του ΓΚΠΔ νομικούς λόγους, σε συνδυασμό με τους προβλεπόμενους στο άρθρο 9 του ΓΚΠΔ όρους· θεωρεί ότι, στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να απαγορεύεται η περαιτέρω επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων υγείας· υπενθυμίζει στους υπεύθυνους επεξεργασίας δεδομένων την αρχή της διαφάνειας στο πλαίσιο της προστασίας των δεδομένων, καθώς και τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από αυτήν έναντι των ασθενών και άλλων υποκειμένων των δεδομένων·

114.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η καθολική πρόσβαση σε εμβόλια και ιατρική περίθαλψη, ιδίως σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και για νέες νόσους για τις οποίες δεν υφίσταται θεραπευτική αγωγή, όπως στην περίπτωση της COVID-19· ζητεί επιτακτικά τη στενή συνεργασία μεταξύ του ΠΟΥ και του ΠΟΕ, ώστε να εξασφαλιστεί η προμήθεια εμβολίου, μόλις αυτό βρεθεί· καλεί ταυτόχρονα την Επιτροπή να ενισχύσει τους μηχανισμούς της για την κοινή προμήθεια φαρμάκων, προκειμένου να διασφαλιστεί η καθολική πρόσβαση σε θεραπευτικές αγωγές για όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους·

115.

επιμένει ότι, αναμένοντας να αναπτυχθεί και να εγκριθεί εμβόλιο ή θεραπευτική αγωγή για την ασφαλή και αποτελεσματική αντιμετώπιση της COVID-19, πρέπει να ληφθεί κάθε μέτρο για να διασφαλιστεί ότι θα είναι δυνατή η ταχεία παραγωγή και διανομή στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως, με σκοπό να εξασφαλιστεί η δίκαιη και ίση πρόσβαση στο εμβόλιο ή τη θεραπευτική αγωγή·

116.

αναγνωρίζει ότι η επιδημία COVID-19 επιδείνωσε το εμμένον πρόβλημα της έλλειψης φαρμάκων και προστατευτικού εξοπλισμού στην ΕΕ, και παράλληλα τονίζει ότι η πρόσβαση σε φάρμακα και προστατευτικό εξοπλισμό αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα, το οποίο έχει επίσης σοβαρές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου εξαπλώνονται νόσοι που συνδέονται με τη φτώχεια και είναι χαμηλή η διαθεσιμότητα των φαρμάκων· τονίζει την ανάγκη να διασφαλίσει η ΕΕ συνοχή στις πολιτικές της, ειδικότερα στους τομείς της ανάπτυξης, του εμπορίου, της υγείας, της έρευνας και της καινοτομίας, προκειμένου να συμβάλει στη διαφύλαξη της αδιάλειπτης πρόσβασης σε βασικά φάρμακα στις φτωχότερες χώρες, και δη στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ)·

117.

σημειώνει ότι η έλλειψη πρόσβασης σε φάρμακα έχει πλήξει σοβαρά τις πλέον ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών, των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV και άλλες χρόνιες παθήσεις, των μεταναστών, των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων, των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρίες·

118.

καλεί την Επιτροπή να αναλάβει παγκοσμίως ηγετικό ρόλο, ώστε να διασφαλιστεί η εγγυημένη πρόσβαση και προμήθεια των αναπτυσσόμενων χωρών όσον αφορά βασικά φάρμακα, ιδιαίτερα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

119.

επισημαίνει ότι η επιδημία COVID-19 καταδεικνύει την ανάγκη να συντομευθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι υφιστάμενες αλυσίδες εφοδιασμού, ειδικότερα ώστε να αποφευχθεί η εξάρτηση από μακροσκελείς και εύθραυστες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού για ιατρικό εξοπλισμό και φάρμακα κρίσιμης σημασίας· καλεί επιτακτικά την ΕΕ να βοηθήσει τον αναπτυσσόμενο κόσμο να αναπτύξει ικανότητα παρασκευής, παραγωγής και διανομής σε τοπικό επίπεδο, με την παροχή τεχνικής υποστήριξης, κρίσιμων γνώσεων και πληροφοριών, και κινήτρων για τη μεταφορά τεχνολογίας, καθώς και με την προώθηση της συνοχής όσον αφορά τη ρυθμιστική καθοδήγηση, τα συστήματα παρακολούθησης και την κατάρτιση των επαγγελματιών του τομέα της υγείας· υπογραμμίζει την ανάγκη να δημιουργηθούν ισχυρότερα συστήματα υγείας και αλυσίδες εφοδιασμού σε καλή κατάσταση λειτουργίας· υπογραμμίζει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες, και δη οι ΛΑΧ, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ελλείψεις όταν αυξάνεται η παγκόσμια ζήτηση αλλά η προσφορά είναι περιορισμένη·

120.

ζητεί να υπάρξει συλλογική αντίδραση σε παγκόσμιο επίπεδο, και επικροτεί το αποτέλεσμα της εκδήλωσης συγκέντρωσης δωρεών για την παγκόσμια αντίδραση στον κορονοϊό, της 4ης Μαΐου 2020, κατά την οποία δεσμεύτηκαν 7,4 δισεκατομμύρια EUR από ολόκληρο τον κόσμο, ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη διαγνωστικών μεθόδων, θεραπευτικών αγωγών και εμβολίων· τονίζει ότι θα πρέπει τα ιατρικά εργαλεία για την COVID-19 να είναι οικονομικώς προσιτά, ασφαλή, αποτελεσματικά, εύχρηστα και καθολικώς διαθέσιμα σε όλους παντού, και να θεωρούνται «παγκόσμια δημόσια αγαθά»· θεωρεί, επομένως, ότι θα πρέπει η πρόσβαση και η οικονομική προσιτότητα να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συνόλου της διαδικασίας Ε&Α και παρασκευής· πιστεύει ότι, για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει η δημόσια χρηματοδότηση να συνοδεύεται από αυστηρές προϋποθέσεις, και δη όσον αφορά τη συλλογική διακυβέρνηση, τη διαφάνεια, την ανταλλαγή τεχνολογίας, την τεχνογνωσία και τα κλινικά αποτελέσματα, μεταξύ άλλων· τονίζει ότι πρέπει να δημοσιοποιούνται οι προϋποθέσεις αυτές, δεδομένου ότι δεν μπορεί να χορηγείται δημόσια χρηματοδότηση με μορφή λευκών επιταγών·

121.

τονίζει ότι η ανταλλαγή δειγμάτων παθογόνων και πληροφοριών σχετικά με την αλληλουχία DΝΑ είναι καίριας σημασίας για την ταχεία ανάπτυξη διαγνωστικών μεθόδων, θεραπευτικών αγωγών και εμβολίων· υπενθυμίζει τις δεσμευτικές διεθνείς υποχρεώσεις για τον ισόρροπο και δίκαιο καταμερισμό των πλεονεκτημάτων της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα και του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια όσον αφορά το γενετικό υλικό·

o o

122.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 67.

(2) ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65.

(3) ΕΕ L 158 της 27.5.2014, σ. 1.

(4) ΕΕ L 248 της 24.9.2015, σ. 9.

(5) ΕΕ L 32 της 9.2.2016, σ. 1.

(6) ΕΕ L 117 της 5.5.2017, σ. 1.

(7) ΕΕ L 130 της 24.4.2020, σ. 18.

(8) ΕΕ L 4 της 7.1.2019, σ. 24.

(9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0054.

(10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0105.

(11) ΕΕ C 263 της 25.7.2018, σ. 4.

(12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0005.

(13) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Μαρτίου 2011 σχετικά με την αξιολόγηση της διαχείρισης της γρίπης H1N1 το 2009-2010 στην ΕΕ (ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 7).

(14) Απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ (ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1).

(15) Οδηγία 2002/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιανουαρίου 2003, για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη συλλογή, τον έλεγχο, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή ανθρωπίνου αίματος και συστατικών του αίματος και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/83/EK (ΕΕ L 33 της 8.2.2003, σ. 30).

(16) Οδηγία 2004/23/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη δωρεά, την προμήθεια, τον έλεγχο, την επεξεργασία, τη συντήρηση, την αποθήκευση και τη διανομή ανθρώπινων ιστών και κυττάρων (ΕΕ L 102 της 7.4.2004, σ. 48).

(17) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη διαφάνεια των μέτρων που ρυθμίζουν τις τιμές των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και την κάλυψη του κόστους τους στο πλαίσιο των δημόσιων συστημάτων ασφάλισης υγείας (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0039).

(18) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 141/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1999, για τα ορφανά φάρμακα (ΕΕ L 18 της 22.1.2000, σ. 1).

(19) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1234/2008 της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την εξέταση των τροποποιήσεων όσον αφορά τους όρους των αδειών κυκλοφορίας φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση και κτηνιατρικών φαρμάκων (EE L 334 της 12.12.2008, σ. 7).

(20) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 816/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2006, για τη χορήγηση υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με την παρασκευή φαρμακευτικών προϊόντων για εξαγωγή σε χώρες με προβλήματα δημόσιας υγείας (ΕΕ L 157 της 9.6.2006, σ. 1).

(21) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).

Top

Choose the experimental features you want to try