This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AR0502
Opinion of the European Committee of the Regions — The amended SRSP and new budgetary instruments for the euro area
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το τροποποιημένο Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ) και νέα δημοσιονομικά μέσα για τη ζώνη του ευρώ»
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το τροποποιημένο Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ) και νέα δημοσιονομικά μέσα για τη ζώνη του ευρώ»
COR 2018/00502
ΕΕ C 247 της 13.7.2018, p. 54–61
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
|
13.7.2018 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 247/54 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το τροποποιημένο Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ) και νέα δημοσιονομικά μέσα για τη ζώνη του ευρώ»
(2018/C 247/09)
|
I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ
Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/825 προκειμένου να αυξηθεί το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και να προσαρμοστεί ο γενικός του στόχος — COM(2017) 825 final
Τροπολογία 1
Αιτιολογική σκέψη 1
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Το Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (εφεξής το «Πρόγραμμα») θεσπίστηκε με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών να καταρτίζουν και να εφαρμόζουν διαρθρωτικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα, μεταξύ άλλων με τη χορήγηση βοήθειας για την αποδοτική και αποτελεσματική χρήση των ταμείων της Ένωσης. Στο πλαίσιο του Προγράμματος παρέχεται στήριξη από την Επιτροπή κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους, η εν λόγω στήριξη μπορεί να καλύψει ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής. Η ανάπτυξη ανθεκτικών οικονομιών που βασίζονται σε ισχυρές οικονομικές και κοινωνικές δομές, οι οποίες επιτρέπουν στα κράτη μέλη να απορροφούν με αποτελεσματικό τρόπο τους κραδασμούς και να ανακάμπτουν γρήγορα από αυτούς, συμβάλλει στην οικονομική και κοινωνική συνοχή. Η εφαρμογή θεσμικών, διοικητικών και αναπτυξιακού χαρακτήρα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων συνιστά κατάλληλο μέσο για την επίτευξη της εν λόγω ανάπτυξης. |
Το Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (εφεξής το «Πρόγραμμα») θεσπίστηκε με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών να καταρτίζουν και να εφαρμόζουν διαρθρωτικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την υλοποίηση των στόχων της Συνθήκης της ΕΕ και αφορούν άμεσα τις αρμοδιότητες της ΕΕ, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την υλοποίηση των στόχων της Συνθήκης της ΕΕ και αφορούν άμεσα τις αρμοδιότητες της ΕΕ, μεταξύ άλλων με τη χορήγηση βοήθειας για την αποδοτική και αποτελεσματική χρήση των ταμείων της Ένωσης. Στο πλαίσιο του Προγράμματος παρέχεται στήριξη από την Επιτροπή κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους. Η ανάπτυξη ανθεκτικών οικονομιών που βασίζονται σε ισχυρές οικονομικές και κοινωνικές δομές, οι οποίες επιτρέπουν στα κράτη μέλη να απορροφούν με αποτελεσματικό τρόπο τους κραδασμούς και να ανακάμπτουν γρήγορα από αυτούς, θα πρέπει να συμβάλλει στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Η οικείωση των σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε τοπικό επίπεδο, κυρίως χάρη στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές και στους κοινωνικούς εταίρους, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του Προγράμματος. |
Τροπολογία 2
Αιτιολογική σκέψη 3
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Η ενδυνάμωση της οικονομικής και της κοινωνικής συνοχής μέσω της ενίσχυσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι κρίσιμης σημασίας για την επιτυχή συμμετοχή στην οικονομική και νομισματική ένωση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ κατά την προετοιμασία τους για προσχώρηση στη ζώνη του ευρώ. |
Η ενδυνάμωση της οικονομικής, της κοινωνικής και της εδαφικής συνοχής μέσω σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι κρίσιμης σημασίας για την επιτυχή συμμετοχή και την ενισχυμένη σύγκλιση στην οικονομική και νομισματική ένωση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ κατά την προετοιμασία τους για προσχώρηση στη ζώνη του ευρώ. |
Τροπολογία 3
Αιτιολογική σκέψη 5
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Είναι επίσης σκόπιμο να αναφέρεται ότι οι δράσεις και οι δραστηριότητες του Προγράμματος δύνανται να στηρίζουν μεταρρυθμίσεις που μπορούν να βοηθήσουν τα κράτη μέλη που επιθυμούν να υιοθετήσουν το ευρώ να προετοιμαστούν για τη συμμετοχή τους στη ζώνη του ευρώ. |
|
Αιτιολογία
Περιττή δεδομένης της αιτιολογικής σκέψης 3
Τροπολογία 4
Αιτιολογική σκέψη 6
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ανάγκη για στήριξη από τα κράτη μέλη, και ενόψει της ανάγκης να υποστηριχθεί η εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, η χρηματοδοτική κατανομή του Προγράμματος θα πρέπει να αυξηθεί σε επαρκές επίπεδο το οποίο επιτρέπει στην Ένωση να χορηγεί στήριξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των κρατών μελών που υποβάλλουν αίτημα. |
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ανάγκη για στήριξη από τα κράτη μέλη, και ενόψει της ανάγκης να υποστηριχθεί η εφαρμογή σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, η χρηματοδοτική κατανομή του Προγράμματος θα πρέπει να αυξηθεί με την αξιοποίηση του μηχανισμού ευελιξίας βάσει του άρθρου 11 του ισχύοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου σε επαρκές επίπεδο, το οποίο επιτρέπει στην Ένωση να χορηγεί στήριξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των κρατών μελών που υποβάλλουν αίτημα. |
Τροπολογία 5
Άρθρο 1
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
|
«Άρθρο 4 |
«Άρθρο 4 |
|
Γενικός στόχος |
Γενικός στόχος |
|
Γενικός στόχος του Προγράμματος είναι η συμβολή στις θεσμικές, διοικητικές και αναπτυξιακού χαρακτήρα διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη προσφέροντας στήριξη στις εθνικές αρχές για τη λήψη μέτρων που αποβλέπουν στη μεταρρύθμιση και ενδυνάμωση των θεσμικών οργάνων, της διακυβέρνησης, της δημόσιας διοίκησης και του οικονομικού και κοινωνικού τομέα για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων με στόχο την ενίσχυση της συνοχής, της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης, της απασχόλησης και των επενδύσεων, που θα προετοιμάσουν επίσης τη συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ, ιδίως στο πλαίσιο των διαδικασιών οικονομικής διακυβέρνησης, μεταξύ άλλων με την παροχή συνδρομής για την αποδοτική, αποτελεσματική και διαφανή χρήση των ταμείων της Ένωσης.»· |
Γενικός στόχος του Προγράμματος είναι η συμβολή στις θεσμικές, διοικητικές και αναπτυξιακού χαρακτήρα διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη, οι οποίες συνιστούν ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία σε τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων που η ΕΕ και τα κράτη μέλη ασκούν από κοινού και δεν αποτελούν ήδη αντικείμενο προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας προσφέροντας στήριξη στις δημόσιες αρχές των κρατών μελών για τη λήψη μέτρων που αποβλέπουν στη μεταρρύθμιση και ενδυνάμωση των θεσμικών οργάνων, της διακυβέρνησης, της δημόσιας διοίκησης και του οικονομικού και κοινωνικού τομέα για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων με στόχο την ενίσχυση της συνοχής, της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης, της απασχόλησης και των επενδύσεων, που θα προετοιμάσουν επίσης τη συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ, ιδίως στο πλαίσιο των διαδικασιών οικονομικής διακυβέρνησης, μεταξύ άλλων με την παροχή συνδρομής για την αποδοτική, αποτελεσματική και διαφανή χρήση των ταμείων της Ένωσης.»· |
Τροπολογία 6
Νέο άρθρο 1(1)α
|
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή |
Τροπολογία της ΕτΠ |
||
|
|
Άρθρο 5.2. |
||
|
|
Οι ειδικοί στόχοι που καθορίζονται στην παράγραφο 1 αναφέρονται σε τομείς πολιτικής που αφορούν τη συνοχή, την ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα, την καινοτομία, την έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, την απασχόληση και τις επενδύσεις, ιδίως όσον αφορά έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους τομείς: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
II. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,
Σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού για το Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ) 2018-2020,
|
1. |
συμφωνεί με την αρχή που διέπει το εν λόγω πρόγραμμα στήριξης, το οποίο αποσκοπεί στην παροχή, σε εθελοντική βάση και κατόπιν αιτήματος, τεχνικής βοήθειας όσον αφορά διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη. Ωστόσο, κατά την άποψη της ΕτΠ, το πεδίο εφαρμογής αυτών των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είναι επιλέξιμες για στήριξη από την ΕΕ θα πρέπει να περιοριστεί σε τομείς πολιτικής που σχετίζονται με την υλοποίηση των στόχων της Συνθήκης ΕΕ και αφορούν άμεσα τις αρμοδιότητες της ΕΕ. Η ΕτΠ απορρίπτει κάθε πρόταση για τη χρηματοδότηση απροσδιόριστων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη οι οποίες δεν έχουν υποβληθεί σε εκ των προτέρων αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας και δεν συνδέονται άμεσα με τις αρμοδιότητες της ΕΕ βάσει της Συνθήκης. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕτΠ αναφέρει το ψήφισμά της, της 1ης Φεβρουαρίου 2018, με το οποίο απορρίπτει την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής της 6ης Δεκεμβρίου 2017 (1) για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 περί καθορισμού κοινών διατάξεων· |
|
2. |
συμφωνεί με την Επιτροπή ότι ένας από τους κύριους στόχους του προγράμματος στήριξης θα πρέπει να είναι η βελτίωση της διοικητικής ικανότητας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο διακυβέρνησης στα αιτούντα κράτη μέλη. Υπογραμμίζει τη σημασία μιας τοποκεντρικής προσέγγισης και μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης όσον αφορά τον καθορισμό και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων· |
|
3. |
τάσσεται υπέρ ενός ενιαίου συνόλου κατευθυντήριων γραμμών που θα καλύπτει όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ εργαλεία βελτίωσης των διοικητικών δομών και θα επιτρέπει αποτελεσματικό συντονισμό με τα υφιστάμενα προγράμματα τεχνικής βοήθειας σε επίπεδο ΕΕ και δικαιούχων κρατών μελών, όπως ζήτησε και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ)· |
|
4. |
εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν παρέχει ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος· τονίζει ότι ως πρόγραμμα τεχνικής στήριξης, το ΠΣΔΜ θα πρέπει να καταστεί μόνιμο μετά το 2020 μόνον κατόπιν θετικής αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του για την περίοδο 2017-2020· |
|
5. |
τονίζει ότι, βάσει της κατανομής των εξουσιών και αρμοδιοτήτων που ισχύουν σε κάθε κράτος μέλος και των συστάσεων ανά χώρα (ΣΑΧ), που συχνά απευθύνονται προς τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, στο πρόγραμμα πρέπει να έχουν πρόσβαση οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές· |
|
6. |
εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Επιτροπή προτείνει να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του τροποποιημένου προγράμματος ΠΣΔΜ με την αξιοποίηση του μηχανισμού ευελιξίας βάσει του άρθρου 11 του ισχύοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου· |
Σχετικά με την οικείωση και τη χρηματοδότηση σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
|
7. |
τονίζει ότι υπάρχουν πολλά εμπόδια για τον σωστό σχεδιασμό και την εφαρμογή σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης αποδοχής, της πολιτικής και θεσμικής πολυπλοκότητας των μεταρρυθμίσεων, των ενδεχόμενων αρνητικών επιπτώσεων σε κοινωνικές ομάδες και εδάφη, της έλλειψης δημοσιονομικών περιθωρίων για την κάλυψη του κόστους των μεταρρυθμίσεων, της ανεπαρκούς διοικητικής και θεσμικής ικανότητας και της έλλειψης συντονισμού σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Σε γενικές γραμμές, η αποδοχή σε εθνικό επίπεδο της εφαρμογής των συστάσεων ανά χώρα εξακολουθεί να θεωρείται ανεπαρκής, εν μέρει επειδή οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία στο σύνολό της ως εταίροι· |
|
8. |
υπογραμμίζει ότι τα κέντρα γνώσης, που παρέχουν ατελώς τεχνική υποστήριξη στις τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικά με την ερμηνεία των κανόνων και την αξιοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ, επιτελούν σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των κανόνων και της απορρόφησης των κονδυλίων. Καλεί τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν τέτοια κέντρα γνώσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισής τους για τη διευκόλυνση της αποτελεσματικής χρήσης του νέου δημοσιονομικού μέσου· |
|
9. |
υπογραμμίζει ότι, ενώ ορισμένες ΣΑΧ εδράζονται νομικά στο σχετικό σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ) και στις διαδικασίες μακροοικονομικών ανισορροπιών (ΔΜΑ), άλλες έχουν πολιτική σημασία και δεν είναι νομικά δεσμευτικές. Σημειώνει, εκτός αυτού, ότι ούτε η απειλή κυρώσεων στο πλαίσιο του ΣΣΑ και των ΔΜΑ ούτε το ενδεχόμενο να εκτεθούν πολιτικά δεν έχουν διασφαλίσει ικανοποιητική εφαρμογή των ΣΑΧ και αυξημένη αποδοχή των μεταρρυθμίσεων· Ζητεί μια πιο ανιούσα προσέγγιση μέσω της συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών προκειμένου να καλλιεργηθεί μεγαλύτερη οικείωση· |
|
10. |
σημειώνει ότι, ενώ η σημασία του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών στην ΕΕ είναι αναμφισβήτητη, πρέπει να εξακριβωθεί κατά πόσον τα οικονομικά κίνητρα και οι δεσμεύσεις που προβλέπονται για ορισμένες μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη διαθέτουν πράγματι την αντίστοιχη νομική βάση στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διερωτάται, εξάλλου, σχετικά με το σχέδιο δέσμευσης και διάθεσης σημαντικών οικονομικών πόρων για ένα μέσο που παρέχει βοήθεια σε καθαρά εθελοντική βάση και στηρίζεται σε ένα αδιαφανές σύστημα επιλογής και επικύρωσης των αιτήσεων, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά προβλήματα όσον αφορά τη θεματική ιεράρχηση, τον δημοσιονομικό σχεδιασμό και τη σωστή περιφερειακή ισορροπία· |
|
11. |
επιμένει επίσης ότι, υπό το πρίσμα της τρέχουσας κατανομής των εξουσιών, πολλές σχετικές με την ΕΕ διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις επηρεάζουν τομείς κοινής αρμοδιότητας των εθνικών και των υποεθνικών επιπέδων διακυβέρνησης. Για τον λόγο αυτό, αλλά και για να αποφευχθούν παραβιάσεις των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, τα κράτη μέλη πρέπει να μεριμνήσουν ώστε οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις να συμμετέχουν ως μόνιμοι εταίροι κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων· |
|
12. |
ως εκ τούτου, εκφράζει τη λύπη της που στην πρόταση της Επιτροπής προβλέπεται ότι οι μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις και τα οικονομικά κίνητρα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διμερούς συμφωνίας μεταξύ της Επιτροπής και των εθνικών κυβερνήσεων και να υλοποιηθούν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, χωρίς να προβλέπεται επίσημη σύνδεση του περιφερειακού ή του τοπικού επιπέδου σε συνάρτηση με την εσωτερική κατανομή αρμοδιοτήτων στο κράτος μέλος. Πράγματι, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος η προτεινόμενη προσέγγιση να οδηγήσει σε αμφισβήτηση της εν λόγω κατανομής των αρμοδιοτήτων και σε παραβίαση των αρχών της επικουρικότητας ή της τοπικής ή περιφερειακής αυτονομίας, όπως ορίζονται στους αντίστοιχους χάρτες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ενδεικτικά, το έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την «εμβάθυνση της ΟΝΕ», το οποίο δημοσίευσε η Επιτροπή τον Μάιο του 2017, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στις προτάσεις για την επίτευξη συμφωνίας επί δεσμευτικών προτύπων για τη μέτρηση της ποιότητας των δημόσιων δαπανών. Η εποπτεία των προτύπων αυτών μέσω των υφιστάμενων πινάκων αποτελεσμάτων ενσωματώνεται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Το να εξαρτάται η πρόσβαση στα κονδύλια της ΕΕ από την επίτευξη ενός δεδομένου επιπέδου των προτύπων αυτών θα ισοδυναμούσε με επιβολή εκ μέρους της ΕΕ της δικής της προσέγγισης και πολιτικής κατεύθυνσης σε τομείς πολιτικής στους οποίους διαθέτει συντρέχουσες αρμοδιότητες με τις χαμηλότερες βαθμίδες διακυβέρνησης — γεγονός το οποίο θα παραβίαζε την αρχή της επικουρικότητας· |
|
13. |
εκφράζει επίσης τη λύπη της για το γεγονός ότι τα κριτήρια για την αξιολόγηση της υλοποίησης των μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων και της ενεργοποίησης των δόσεων πληρωμών καθορίζονται και διεκπεραιώνονται μόνον από την Επιτροπή, χωρίς την παρέμβαση των αρχών των κρατών μελών. Σημειώνει ότι η πρόταση στερείται διαφάνειας όσον αφορά τα κριτήρια αξιολόγησης και ότι τα κριτήρια αυτά δεν μπορούν να συναχθούν από τις ΣΑΧ, οι οποίες γενικά ορίζονται χωρίς στόχους, ορόσημα και διατάξεις για συστηματική παρακολούθηση. Τέλος, εκτιμά ότι τα οικονομικά κίνητρα της ΕΕ δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόθεση καταστρατήγησης των δημοκρατικών διαδικασιών στο εθνικό ή το ευρωπαϊκό επίπεδο ή ως οικονομικός εκβιασμός· |
|
14. |
εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν παρέχει καμία βάση ή ένδειξη για τον τρόπο ποσοτικοποίησης των προτεινόμενων οικονομικών κινήτρων, μολονότι αναγνωρίζει ότι η ποσοτικοποίηση του βραχυπρόθεσμου κόστους των μεταρρυθμίσεων ενδέχεται να ποικίλλει σημαντικά, ανάλογα με το εάν περιλαμβάνει μόνο διοικητικές δαπάνες (σχεδιασμού, υλοποίησης και ανάπτυξης ικανοτήτων) ή και το κοινωνικό κόστος· |
|
15. |
υπογραμμίζει ότι οι μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις θα πρέπει να βασίζονται σε ρεαλιστική εκτίμηση των προκλήσεων όσον αφορά τις θεσμικές και τις διοικητικές ικανότητες των ενδιαφερόμενων δημόσιων φορέων και να περιλαμβάνουν κατάλληλες στρατηγικές για τη βελτίωση των διοικητικών δομών. Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι άνισοι όροι ανταγωνισμού που υφίστανται μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των περιφερειών όσον αφορά τις διοικητικές δομές, όπως καταδεικνύεται και από την ανάλυση των ΣΑΧ από εδαφικής άποψης που διενήργησε η ΕτΠ· |
|
16. |
σημειώνει ότι άλλες πολιτικές της ΕΕ συμβάλλουν στην προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αυτό ισχύει για τα ΕΔΕΤ, μέσω εκ των προτέρων όρων, στο μέτρο που αφορούν την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, τη βελτίωση των διοικητικών δομών και, μέσω θεματικής συγκέντρωσης, την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι είναι απολύτως απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο πολιτικής που θα διαδεχθεί τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», ώστε να καταστεί δυνατό να συνεχιστεί η θεματική συγκέντρωση και κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού· υπογραμμίζει ότι αυτό το νέο πλαίσιο πρέπει να βασίζεται σε ένα νέο εδαφικό όραμα με το οποίο θα επικαιροποιηθεί η Ευρωπαϊκή Προοπτική Χωροταξικής Ανάπτυξης του 1999 (2)· |
|
17. |
επιμένει επίσης ότι τυχόν περαιτέρω σύνδεση μεταξύ των σχετικών με την ΕΕ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της πολιτικής συνοχής καθιστά ακόμη σημαντικότερο τον εκδημοκρατισμό του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τη συμπλήρωσή του με κώδικα δεοντολογίας που θα καθορίζει πρότυπα για τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της αποδοχής της διαδικασίας (3). Τονίζει ότι κοινό θεμέλιο της πολιτικής συνοχής και άλλων πολιτικών της ΕΕ που στηρίζουν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να αποτελούν οι αρχές της επικουρικότητας, της αναλογικότητας, της εταιρικής σχέσης και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης· |
|
18. |
επαναλαμβάνει το αίτημά της τα νέα δημοσιονομικά μέσα της ΟΝΕ να χρηματοδοτούνται χωρίς να παρεμποδίζονται οι ιδιωτικές επενδύσεις ούτε τα άλλα δημόσια χρηματοδοτικά προγράμματα, όπως η ενωσιακή χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής· |
|
19. |
θεωρεί ότι η πρόταση για οικονομικά κίνητρα όσον αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως παρουσιάζεται στην ανακοίνωση, είναι ανεπαρκής ως βάση για την ανάπτυξη των απαραίτητων νομοθετικών προτάσεων. Εκφράζει την απογοήτευσή της για το ότι η Επιτροπή δεν προέβη ούτε σε εκτίμηση των επιπτώσεων ούτε σε διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη προτού δημοσιεύσει την ανακοίνωση· |
|
20. |
εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η πρόταση σχετικά με μια πιλοτική φάση κατά την περίοδο 2018-2020 για το μέσο υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων και για συναφείς αλλαγές στον κανονισμό ΠΣΔΜ και στον ΚΚΔ δεν εναρμονίζεται με την ανακοίνωση για τη δημοσίευση της νέας πρότασης του ΠΔΠ τον Μάιο του 2018· |
|
21. |
κατά συνέπεια, προτείνει να ληφθούν υπόψη οι ακόλουθες αρχές κατά την ανάπτυξη ενός χρηματοδοτικού μέσου στήριξης για την υποστήριξη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων:
|
Δημοσιονομικά μέσα για τα κράτη μέλη που επιθυμούν να προσχωρήσουν στο ευρώ και για την Τραπεζική Ένωση
|
22. |
σημειώνει ότι οι ανθεκτικές οικονομικές δομές και ο υψηλός βαθμός βιώσιμης σύγκλισης αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ από τα κράτη μέλη. Επιδοκιμάζει την πρόταση για τη δημιουργία μηχανισμού σύγκλισης προς στήριξη των κρατών μελών που συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή. Προτρέπει την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τους αντίστοιχους ρόλους του μηχανισμού σύγκλισης, του ΠΣΔΜ, των ΕΔΕΤ και του Ταμείου Συνοχής· |
|
23. |
επαναλαμβάνει την υποστήριξή της για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης. Επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει για τη θέσπιση δημοσιονομικού μηχανισμού ασφαλείας σε περίπτωση που το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης αποδειχθεί ανεπαρκές. Χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής να δημιουργηθεί πιστωτικό όριο ή εγγυήσεις στο πλαίσιο του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου· |
Μηχανισμός σταθεροποίησης για την προστασία των επενδύσεων από τους μεγάλους ασύμμετρους κραδασμούς
|
24. |
επαναλαμβάνει ότι οι διαφορές στους οικονομικούς κύκλους των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, οι οποίες προκύπτουν από διαρθρωτικούς παράγοντες, θα μπορούσαν να εξομαλυνθούν με τη δημιουργία κοινοτικού μέσου για την αντιμετώπιση των ασύμμετρων κραδασμών. Συμφωνεί με την Επιτροπή σχετικά με τα κριτήρια που πρέπει να πληροί ο μηχανισμός σταθεροποίησης· |
|
25. |
επαναλαμβάνει την άποψή της ότι, για να είναι αποτελεσματική, κάθε δυνητική στήριξη δεν θα πρέπει να αλληλεπικαλύπτεται με τα υφιστάμενα μέσα, όπως τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), αλλά να τα συμπληρώνει· |
|
26. |
συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η δημοσιονομική ικανότητα θα πρέπει να είναι αρκετά σημαντική ώστε να είναι αποτελεσματική. Επαναλαμβάνει, ωστόσο, την αντίθεσή της στο να καταστεί η δημοσιονομική ικανότητα της ζώνης του ευρώ ειδικό τμήμα στον προϋπολογισμό της ΕΕ, ενόσω το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων παραμένει σταθερό στο σημερινό επίπεδο του 1,23 % του ΑΕΕ της ΕΕ, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος φαινομένων παραγκωνισμού («crowding out effect») όσον αφορά τη χρηματοδότηση των ΕΔΕΤ καθώς και άλλων πολιτικών της ΕΕ· |
|
27. |
τονίζει ότι ο μηχανισμός σταθεροποίησης που διαφυλάσσει σε δύσκολους καιρούς τα επίπεδα των δημόσιων επενδύσεων από τους μεγάλους ασύμμετρους κραδασμούς είναι υψίστης σημασίας για τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές. Πιστεύει ότι το προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Σύστημα Προστασίας των Επενδύσεων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση ενός τέτοιου είδους μηχανισμού σταθεροποίησης· |
|
28. |
επιμένει στη σημασία του μηχανισμού σταθεροποίησης της πολιτικής συνοχής που, σε συνδυασμό με στοιχεία ευελιξίας όπως η αύξηση των ποσοστών συγχρηματοδότησης της ΕΕ και η διαφοροποίηση της προχρηματοδότησης, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης για τη διασφάλιση των δημόσιων επενδύσεων σε περιφέρειες που επλήγησαν από ασύμμετρους οικονομικούς κραδασμούς· |
|
29. |
επισημαίνει ότι το προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Σύστημα Προστασίας των Επενδύσεων θα ξεκινήσει με τη χορήγηση δανείων, μια σχετικά μικρή συνιστώσα επιχορήγησης και έναν μηχανισμό ασφάλισης που θα βασίζεται σε εθελοντικές συνεισφορές των κρατών μελών. Τονίζει ότι το σύστημα μπορεί να αποδειχθεί περιορισμένης χρήσης για τα κράτη μέλη με πολύ στενά δημοσιονομικά περιθώρια, τα οποία ενδέχεται να δυσκολεύονται να δανειστούν σε περιόδους κρίσης· |
|
30. |
καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί προγράμματα σταθεροποίησης με βάση τις επιχορηγήσεις ή την ασφάλιση, όπως ένα αποθεματικό ταμείο «για τις δύσκολες μέρες»· |
|
31. |
προσβλέπει στις εξαγγελθείσες εθνικές επενδυτικές πλατφόρμες στις οποίες θα διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές, αξιοποιώντας τις εμπειρίες τους με τα ΕΔΕΤ και το ΕΤΣΕ. |
Βρυξέλλες, 22 Μαρτίου 2018.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Karl-Heinz LAMBERTZ
(1) COM(2017) 826 final.
(2) CdR 4285/2015.
(3) CdR 5386/2016.