11.8.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 265/142

—

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 7ης Ιουλίου 2005 (1) και της 15ης Ιανουαρίου 2009 (2), σχετικά με τη Σρεμπρένιτσα,

—

έχοντας υπόψη τις διατάξεις της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, οι οποίες αναγνωρίζουν το δικαίωμα του καθενός στη ζωή, την προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, και στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας,

—

έχοντας υπόψη τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, αφετέρου, που υπογράφηκε στο Λουξεμβούργο στις 16 Ιουνίου 2008, και τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2015,

—

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 827 της 25ης Μαΐου 1993, 1551 της 9ης Ιουλίου 2004 και 1575 της 22ας Νοεμβρίου 2004,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η 11η Ιουλίου 2015 σηματοδοτεί την 20ή επέτειο των πράξεων γενοκτονίας και εθνοκάθαρσης που διαπράχθηκαν στη Σρεμπρένιτσα και στα περίχωρά της κατά τη διάρκεια του Βοσνιακού Πολέμου, γεγονός που πρέπει να χρησιμεύει ως μια ακόμα υπόμνηση για τους κινδύνους που αντιπροσωπεύουν οι ακραίες μορφές εθνικισμού και μισαλλοδοξίας στην κοινωνία, που επιδεινώνονται περαιτέρω σε συνθήκες πολέμου·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Ιουλίου 1995, η βοσνιακή πόλη της Σρεμπρένιτσα, η οποία είχε ανακηρυχθεί ασφαλής περιοχή με την απόφαση 819 της 16ης Απριλίου 1993 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καταλήφθηκε από σερβοβοσνιακές δυνάμεις υπό την ηγεσία του στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς, που ενεργούσαν υπό την εξουσία του τότε Προέδρου της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας (Republika Srpska) Ράντοβαν Κάρατζιτς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια πολλών ημερών σφαγής μετά την πτώση της Σρεμπρένιτσα, περισσότεροι από 8 000 μουσουλμάνοι, άνδρες και αγόρια, που είχαν αναζητήσει καταφύγιο σε αυτήν την περιοχή υπό την προστασία της Ομάδας Προστασίας των Ηνωμένων Εθνών (UNPROFOR), εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από σερβοβοσνιακές δυνάμεις υπό τις διαταγές του στρατηγού Μλάντιτς και από παραστρατιωτικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων άτακτων αστυνομικών μονάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν 30 000 γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι απελάθηκαν δια της βίας στο πλαίσιο μαζικής κλίμακας εκστρατείας εθνοκάθαρσης και ότι το γεγονός αυτό αποτέλεσε το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου που διαπράχθηκε στην Ευρώπη μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τραγικά γεγονότα της Σρεμπρένιτσα άφησαν βαθιές συναισθηματικές πληγές στους επιζήσαντες και προκάλεσαν διαρκή εμπόδια στην πολιτική συμφιλίωση μεταξύ εθνοτικών ομάδων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σφαγή της Σρεμπρένιτσα αναγνωρίστηκε ως γενοκτονία τόσο από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ΔΠΔΓ) στην απόφαση κατ' έφεση, Εισαγγελία κατά Radislav Krstić, υπόθεση αριθ.: IT-99-33 της 19 Απριλίου 2004, όσο και από το Διεθνές Δικαστήριο στην υπόθεση σχετικά με την εφαρμογή της σύμβασης για την πρόληψη και την τιμωρία του εγκλήματος της γενοκτονίας (Βοσνία και Ερζεγοβίνη κατά Σερβίας και Μαυροβουνίου) της 27 Φεβρουαρίου 2007, σελ. 127, § 297 (ΔΔ)·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη τις πολλαπλές παραβιάσεις των Συμβάσεων της Γενεύης από τα σερβοβοσνιακά στρατεύματα κατά του άμαχου πληθυσμού της Σρεμπρένιτσα, συμπεριλαμβανομένων απελάσεων χιλιάδων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων και του βιασμού μεγάλου αριθμού γυναικών·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ανακάλυψη και την εκταφή μαζικών και ατομικών τάφων, δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί και ταυτοποιηθεί τα σώματα περίπου 1 200 ανδρών και αγοριών από την Σρεμπρένιτσα·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1999 ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στην έκθεσή του για την πτώση της Σρεμπρένιτσα δήλωσε ότι ο ΟΗΕ δεν κατάφερε να εκτελέσει την εντολή του, ιδίως όσον αφορά την προστασία των λεγόμενων «ασφαλών περιοχών» και, ως εκ τούτου, είναι συνυπεύθυνος·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει οικοδομηθεί πάνω στην ειρηνική συνύπαρξη και στην ειλικρινή συνεργασία μεταξύ των μελών της· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα από τα βασικά κίνητρα για την ευρωπαϊκή διαδικασία ολοκλήρωσης είναι η βούληση για πρόληψη της επανάληψης πολέμων και εγκλημάτων κατά του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στην Ευρώπη·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 30 Ιανουαρίου 2015, το ΔΠΔΓ επιβεβαίωσε τις ποινές που είχαν απαγγελθεί κατά πέντε υψηλόβαθμων αξιωματικών του σερβοβοσνιακού στρατού οι οποίοι καταδικάστηκαν για τη συμμετοχή τους στη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα του 1995· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι από τους καταδικασθέντες αξιωματικούς τελούσαν υπό τις άμεσες διαταγές του πρώην αρχηγού του σερβοβοσνιακού στρατού Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος δικάζεται σήμερα από το ΔΠΔΓ για εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της γενοκτονίας·

1.

τιμά τη μνήμη όλων των θυμάτων της γενοκτονίας της Σρεμπρένιτσα και των ωμοτήτων που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία· εκφράζει τα συλλυπητήρια και την αλληλεγγύη του στις οικογένειες των θυμάτων, πολλές από τις οποίες ζουν χωρίς τελική επιβεβαίωση της τύχης των συγγενών τους·

2.

καταδικάζει δριμύτατα τη γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα· δηλώνει επίσημα ότι τέτοια φρικτά εγκλήματα δεν πρέπει να συμβούν ποτέ ξανά και ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να αποτρέψει την επανάληψη παρόμοιων πράξεων· απορρίπτει οποιαδήποτε άρνηση, σχετικοποίηση ή παρερμηνεία της γενοκτονίας·

3.

υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη οι πολιτικοί εκπρόσωποι της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να αναγνωρίσουν το παρελθόν, έτσι ώστε να συνεργαστούν επιτυχώς για να φέρουν ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους πολίτες της χώρας· τονίζει τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι γειτονικές χώρες, οι θρησκευτικές αρχές, η κοινωνία των πολιτών, η τέχνη, ο πολιτισμός, τα μέσα ενημέρωσης και τα εκπαιδευτικά συστήματα σε αυτή την δύσκολη διαδικασία·

4.

υπογραμμίζει τη σημασία του έργου που έχει επιτελέσει το ΔΠΔΓ και την ανάγκη να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να επιταχυνθούν οι δίκες και οι εφέσεις και να τερματίζονται χωρίς περιττές καθυστερήσεις· επισημαίνει εν προκειμένω ότι πρέπει να δοθεί αυξημένη προσοχή στις εγχώριες δίκες για εγκλήματα πολέμου·

5.

επαναβεβαιώνει την προσήλωση της ΕΕ στην ευρωπαϊκή προοπτική και στην περαιτέρω ενταξιακή διαδικασία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων· πιστεύει ότι η περιφερειακή συνεργασία και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ο καλύτερος τρόπος για την προώθηση της συμφιλίωσης και την υπέρβαση του μίσους και των διαιρέσεων·

6.

ζητεί επιμόνως την εκπόνηση εκπαιδευτικών και πολιτιστικών προγραμμάτων που προάγουν την κατανόηση των αιτιών παρόμοιων ωμοτήτων και αυξάνουν τη συνειδητοποίηση για την ανάγκη καλλιέργειας της ειρήνης και της προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διαθρησκειακής ανεκτικότητας· εκφράζει τη στήριξή του σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπως η Ένωση Μητέρων των θυλάκων της Σρεμπρένιτσα και της Ζέπα για τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν στην ευαισθητοποίηση και την οικοδόμηση ευρύτερης βάσης για τη συμφιλίωση όλων των πολιτών της χώρας·

7.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο έχει την πρωταρχική ευθύνη για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, δεν κατάφερε να εγκρίνει ψήφισμα που να αποτίει φόρο τιμής στη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα· το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα λυπηρό, καθώς το Διεθνές Δικαστήριο, το κύριο δικαστικό σώμα των Ηνωμένων Εθνών, έχει κρίνει ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Σρεμπρένιτσα ήταν γενοκτονία·

8.

επικροτεί την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, η οποία λήφθηκε ομόφωνα, να κηρυχθεί η 11η Ιουλίου Ημέρα Πένθους στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη·

9.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στην Κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, καθώς και στις επιμέρους οντότητες της χώρας, και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.