24.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 219/5

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, θα εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση, ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές τους πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 12 Ιουλίου 2011, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Βελγίου για το 2011 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του Βελγίου για την περίοδο 2011-2014.

(4)

Στις 23 Νοεμβρίου 2011, η Επιτροπή εξέδωσε τη δεύτερη ετήσια επισκόπηση για την ανάπτυξη, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη του δεύτερου Ευρωπαϊκού Εξαμήνου εκ των προτέρων και ολοκληρωμένου συντονισμού πολιτικής, που εδράζεται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Στις 14 Φεβρουαρίου 2012, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία το Βέλγιο προσδιορίζεται ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(5)

Την 1η Δεκεμβρίου του 2011, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα στα οποία καλούσε την επιτροπή κοινωνικής προστασίας να παρουσιάσει, σε συνεργασία με την επιτροπή απασχόλησης και άλλες επιτροπές, τις απόψεις της όσον αφορά δράσεις που συνιστώνται στο πλαίσιο του κύκλου πολιτικής «Ευρώπη 2020». Οι απόψεις αυτές συναπαρτίζουν τη γνώμη της επιτροπής απασχόλησης.

(6)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει συμμετάσχει δεόντως στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, και, στις 15 Φεβρουαρίου 2012, ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πτυχές στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012 και ψήφισμα σχετικά με τη συμβολή στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012.

(7)

Στις 2 Μαρτίου 2012, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στη φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανεισμού στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(8)

Στις 2 Μαρτίου 2012, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στο σύμφωνο για το ευρώ + να υποβάλουν εγκαίρως τις δεσμεύσεις τους που θα περιληφθούν στα οικεία προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης και στα εθνικά τους προγράμματα μεταρρυθμίσεων.

(9)

Στις 30 Απριλίου 2012, το Βέλγιο υπέβαλε το οικείο πρόγραμμα σταθερότητας, που καλύπτει την περίοδο 2012-2015, και το εθνικό του πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2012. Για να ληφθεί υπόψη η μεταξύ τους αλληλεξάρτηση, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν συγχρόνως. Η Επιτροπή εξέτασε επίσης, στο πλαίσιο εμπεριστατωμένης επισκόπησης, δυνάμει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, κατά πόσον το Βέλγιο πλήττεται από μακροοικονομικές ανισορροπίες. Η Επιτροπή, στην εμπεριστατωμένη της επισκόπηση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Βέλγιο αντιμετωπίζει εξωτερική ανισορροπία, η οποία, όμως, δεν είναι υπερβολική.

(10)

Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας κατ’ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο θεωρεί ότι το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του εν λόγω προγράμματος είναι ευλογοφανές για τα έτη 2012 και 2013 και αισιόδοξο για τα έτη 2014 και 2015, δεδομένου ότι προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ σημαντικά υψηλότερη από τις τελευταίες εκτιμήσεις για τη δυνητική ανάπτυξη οι οποίες απορρέουν από τις εαρινές προβλέψεις του 2012 των υπηρεσιών της Επιτροπής. Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας είναι η μείωση του ελλείμματος σε επίπεδο χαμηλότερο από το 3 % του ΑΕΠ το 2012 (μείωση σε 2,8 % του ΑΕΠ, από 3,7 % του ΑΕΠ το 2011) και σε μηδέν το 2015. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο (ΜΔΣ) για πλεόνασμα 0,5 % του ΑΕΠ σε διαρθρωτικούς όρους, ο οποίος ανταποκρίνεται επαρκώς στις απαιτήσεις του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Το σχεδιαζόμενο για το 2012 ονομαστικό έλλειμμα συμμορφώνεται με τη διορία που έχει τάξει το Συμβούλιο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, η δε σχεδιαζόμενη δημοσιονομική προσπάθεια συνάδει με τη σύσταση του Συμβουλίου που έχει διατυπωθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για ελάχιστη μέση ετήσια προσπάθεια ύψους ¾ % του ΑΕΠ σε διαρθρωτικούς όρους. Ο σχεδιαζόμενος ρυθμός αύξησης των κρατικών δαπανών, λαμβανομένων υπόψη των κατά διακριτική ευχέρεια μέτρων στο σκέλος των εσόδων, συμμορφώνεται με την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες η οποία καθορίζεται στο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης για την περίοδο 2013-2015, αλλά όχι το 2012. Με βάση το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα (5), το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το διαρθρωτικό αποτέλεσμα θα βελτιωθεί κατά 1,1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ το 2012 και κατά περίπου 0,8 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο την περίοδο 2013-2015.

Παρ’ όλα αυτά, υφίστανται κίνδυνοι, οι οποίοι απορρέουν από το γεγονός ότι, αφενός, τα πρόσθετα μέτρα που προβλέπεται να ληφθούν από το 2013 και μετά δεν έχουν προσδιορισθεί ακόμη και, αφετέρου, το μακροοικονομικό σενάριο από το 2014 και μετά είναι υπερβολικά αισιόδοξο. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, το δημόσιο χρέος, το οποίο το 2011 ανήλθε στο 98,0 % του ΑΕΠ, ποσοστό κατά πολύ υψηλότερο από το ανώτατο όριο του 60 %, αναμένεται να σταθεροποιηθεί και, ακολούθως, να μειωθεί σε 92,3 % το 2015, πράγμα που θα υποδήλωνε την επίτευξη επαρκούς προόδου για την επίτευξη της τιμής αναφοράς η οποία καθορίζεται ως προς τη μείωση του χρέους στο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης.

Εξάλλου, ιδιαίτερα μεγάλο είναι το ύψος των έμμεσων υποχρεώσεων που απορρέουν από τις εγγυήσεις οι οποίες έχουν χορηγηθεί στον χρηματοοικονομικό τομέα. Το βάσει κανόνων πολυετές πλαίσιο για τη γενική κυβέρνηση, ιδίως σε ό,τι αφορά τις δαπάνες, αναμένεται να ωφεληθεί από μηχανισμούς επιβολής των κανόνων και/ή από δεσμεύσεις των περιφερειών και κοινοτήτων του Βελγίου, καθώς και από το τοπικό επίπεδο διακυβέρνησης, σχετικά με την εκπλήρωση των στόχων που τους έχουν ανατεθεί αναφορικά με το έλλειμμα.

(11)

Τα έξοδα που σχετίζονται με τη δημογραφική γήρανση θα πρέπει να αντιμετωπισθούν και είναι σκόπιμο να επιτευχθεί διαρθρωτική μείωση του ελλείμματος με στόχο τη μείωση του υψηλού δημόσιου χρέους. Η νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση συμφώνησε τον Δεκέμβριο του 2011 επί μιας μεταρρύθμισης του βελγικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης γήρατος. Είναι τώρα αναγκαία η ουσιαστική εφαρμογή και παρακολούθηση των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων που έχουν δρομολογηθεί, με στόχο την αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης. Η πλαισίωση της μεταρρύθμισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης γήρατος με μέτρα που ενθαρρύνουν την ενεργό γήρανση και την εργασία μέχρι μεγαλύτερη ηλικία έχει πρωταρχική σημασία, ενώ την επίτευξη αυτού του στόχου θα διευκόλυνε επίσης η θέσπιση περαιτέρω μεταρρυθμίσεων, π.χ. η σύνδεση της εκ του νόμου προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής.

(12)

Το χρηματοοικονομικό σύστημα του Βελγίου εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Συνεχίζεται η αναδιάρθρωση των βελγικών τραπεζών και δεν έχουν επιστραφεί ακόμη εξ ολοκλήρου οι κρατικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν την περίοδο 2008/2009 στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της χρηματοοικονομικής κρίσης. Εκτός αυτού, λόγω του μεγάλου ύψους των εγγυήσεων, οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν ο τραπεζικός και ο δημόσιος τομέας είναι αλληλένδετοι.

(13)

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφανίζει σταδιακή χειροτέρευση με την πάροδο του χρόνου. Η βελτίωση του ισοζυγίου του τομέα των υπηρεσιών δεν αντισταθμίζει τη χειροτέρευση του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών. Οι βελγικές εξαγωγές αγαθών έχουν απολέσει έδαφος, όχι μόνο σε σχέση με την επέκταση του παγκόσμιου εμπορίου, αλλά επίσης σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και με τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, γεγονός που υποδηλώνει δυσμενείς εγχώριες εξελίξεις όσον αφορά το κόστος εργασίας ανά μονάδα σε σύγκριση με τους κύριους εμπορικούς εταίρους του Βελγίου (Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία) και με το σύνολο της ζώνης του ευρώ. Λόγω της ύπαρξης συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών, οι προσπάθειες της κυβέρνησης για τον περιορισμό των αυξήσεων των πραγματικών μισθών σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο από 0,3 % κατά την περίοδο 2011-2012 ενδέχεται να μην απέτρεψαν την αύξηση των ονομαστικών μισθών σε βαθμό μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο στις όμορες χώρες. Μολονότι τα επίπεδα παραγωγικότητας είναι υψηλά, η αύξηση της παραγωγικότητας του Βελγίου είναι αναιμική και, επίσης, το κόστος των ενδιάμεσων εισροών, με προεξάρχουσα την ενέργεια, είναι υψηλό. Οι λιανικές τιμές του αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν παγώσει, προκειμένου να περιορισθεί ο πληθωρισμός, αλλά δεν έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα με σκοπό την αναμόρφωση του συστήματος διαπραγματεύσεων των μισθών και του ίδιου του συστήματος τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. Η ένταση της έρευνας και ανάπτυξης (Ε & Α) στον ιδιωτικό τομέα εμφανίζει στασιμότητα κατά τα τελευταία έτη, ενώ η έλλειψη επαγγελματιών υψηλής ειδίκευσης, ιδίως στους κλάδους των επιστημών και της μηχανικής, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε σοβαρό φραγμό για την περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων της βελγικής οικονομίας σε ό,τι αφορά την καινοτομία.

(14)

Έχουν θεσπισθεί ορισμένα διαρθρωτικού χαρακτήρα μέτρα με στόχο την τόνωση της απασχόλησης των νεότερης ηλικίας εργαζομένων και των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς και για την ένταξη περισσότερων ανέργων στο εργατικό δυναμικό. Το Βέλγιο έχει δρομολογήσει ευρεία μεταρρύθμιση του συστήματος επιδομάτων ανεργίας της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθούν να υφίστανται διαρθρωτικά προβλήματα στην αγορά εργασίας και θα μπορούσαν να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την αντιμετώπισή τους. Η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου μάθησης και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) έχουν καθοριστική σημασία για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας (ΕΠΑΕ), ιδίως για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας και τις μειονεκτούσες κατηγορίες, στις οποίες συγκαταλέγονται τα άτομα με ιστορικό μετανάστευσης. Δεν έχει συντελεσθεί αξιόλογη πρόοδος όσον αφορά τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας. Τον Ιούνιο του 2011, καθιερώθηκε μια νέα έκπτωση φόρου για τους χαμηλότερους μισθούς, αλλά δεν έχει αποδειχθεί επαρκής για την αντιμετώπιση των σημαντικών παγίδων ανεργίας στο κατώτερο φάσμα της μισθολογικής κλίμακας. Δεν έχει επιχειρηθεί μετατόπιση των φορολογικών βαρών από την εργασία στην κατανάλωση και/ή τους περιβαλλοντικούς φόρους.

(15)

Οι τιμές πολλών αγαθών και υπηρεσιών είναι γενικά υψηλότερες απ’ ό,τι σε άλλα κράτη μέλη, αντικατοπτρίζοντας ασθενείς ανταγωνιστικές πιέσεις –ιδιαίτερα στον τομέα λιανικής πώλησης και στις βιομηχανίες δικτύου– και ένα αδύναμο εποπτικό πλαίσιο. Στον τομέα λιανικής, εξακολουθούν να υπάρχουν υψηλοί φραγμοί και λειτουργικοί περιορισμοί. Ειδικότερα, κανονιστικές ρυθμίσεις που περιστέλλουν τον ανταγωνισμό εξακολουθούν να περιορίζουν τα ωράρια λειτουργίας, να προστατεύουν τις κατεστημένες επιχειρήσεις από νέες εισόδους και να εμποδίζουν τη διάδοση νέων επιχειρηματικών μοντέλων και τεχνολογιών. Ένα κοινό πρόβλημα ανταγωνισμού στους τομείς δικτύου στο Βέλγιο είναι η ισχυρή θέση των κατεστημένων επιχειρήσεων και οι υψηλοί φραγμοί εισόδου σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη, πράγμα που σημαίνει ότι τα προηγούμενα μονοπώλια στους συγκεκριμένους τομείς μπορούν ακόμα να εφαρμόζουν υψηλότερες τιμές από αυτές που θα επέτρεπε μια ανταγωνιστική αγορά. Η αρχή ανταγωνισμού του Βελγίου τελεί υπό αναμόρφωση, αλλά παραμένει ασαφές το κατά πόσον η αναμορφωμένη αρχή θα είναι αρκούντως ανεξάρτητη και θα διαθέτει επαρκείς πόρους.

(16)

Μολονότι το Βέλγιο βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του στόχου σχετικά με την αύξηση της αναλογίας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην οικονομία, προβλέπεται ανεπαρκής πρόοδος όσον αφορά την επίτευξη του στόχου της μείωσης κατά 15 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς οι οποίοι δεν υπάγονται στο ΣΕΕ (6). Το Βέλγιο δεν θέσπισε επαρκή μέτρα ούτε πρωτοβουλίες πολιτικής το 2011 για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής.

(17)

Το Βέλγιο ανέλαβε μια σειρά δεσμεύσεων στο πλαίσιο του συμφώνου για το ευρώ +. Οι δεσμεύσεις αυτές, καθώς και η υλοποίηση των δεσμεύσεων που υποβλήθηκαν το 2011, αφορούν τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης, την ενίσχυση της διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών και την ενδυνάμωση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Η Επιτροπή αξιολόγησε την υλοποίηση των δεσμεύσεων του συμφώνου για το ευρώ +. Τα πορίσματα της αξιολόγησης αυτής έχουν ληφθεί υπόψη στις συστάσεις κατωτέρω.

(18)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή πραγματοποίησε ολοκληρωμένη ανάλυση της οικονομικής πολιτικής του Βελγίου. Αξιολόγησε τόσο το πρόγραμμα σταθερότητας όσο και το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και υπέβαλε εμπεριστατωμένη επισκόπηση. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στο Βέλγιο, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της εισαγωγής σε μελλοντικές εθνικές αποφάσεις εισροών επιπέδου ΕΕ. Οι συστάσεις της Επιτροπής βάσει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 7 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (7) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(20)

Με γνώμονα τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις του κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αποτυπώνονται, ειδικότερα, στις συστάσεις 1, 4, 5 και 6 κατωτέρω,

1.

Εκτέλεση του προϋπολογισμού για το έτος 2012 κατά τρόπον ώστε να διασφαλισθεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2012. Επιπροσθέτως, προσδιορισμός των μέτρων που απαιτούνται για τη διασφάλιση της υλοποίησης της δημοσιονομικής στρατηγικής για το 2013 και τα επόμενα έτη, ούτως ώστε να διασφαλισθεί ότι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος είναι μόνιμη και ότι συντελείται επαρκής πρόοδος για την επίτευξη του ΜΔΣ, περιλαμβανομένης της τήρησης της τιμής αναφοράς για τις δαπάνες, καθώς επίσης και για να διασφαλισθεί πρόοδος προς την κατεύθυνση της συμμόρφωσης με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους. Προσαρμογή του δημοσιονομικού πλαισίου, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα σε ομοσπονδιακό και κατώτερο του ομοσπονδιακού επίπεδο, καθώς και για να αυξηθεί η διαφάνεια του επιμερισμού βαρών και η λογοδοσία σε όλες τις βαθμίδες διακυβέρνησης.

2.

Συνέχιση της βελτίωσης της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών μέσω της τιθάσευσης των δαπανών που συνδέονται με τη δημογραφική γήρανση, περιλαμβανομένων των δαπανών για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ειδικότερα, υλοποίηση της μεταρρύθμισης των συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης και συνταξιοδότησης και περαιτέρω βήματα για να εξασφαλιστεί αύξηση του ορίου ηλικίας της πραγματικής συνταξιοδότησης, συν τοις άλλοις με τη σύνδεση της εκ του νόμου προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης με τις αυξήσεις του προσδόκιμου ζωής.

3.

Ενίσχυση της αύξησης του κεφαλαίου των πλέον αδύναμων τραπεζών προς επίρρωση του τραπεζικού τομέα, ώστε να μπορέσει αυτός να επιτελέσει τον κανονικό του ρόλο για τη δανειοδότηση της οικονομίας.

4.

Ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανταγωνιστικότητας και λήψη μέτρων για τη μεταρρύθμιση, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, του συστήματος μισθολογικών διαπραγματεύσεων και τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. Ως πρώτο βήμα, διασφάλιση του ότι η αύξηση των μισθών αντικατοπτρίζει καλύτερα τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα της εργασίας και στην ανταγωνιστικότητα, με τους εξής τρόπους: i) διασφάλιση της εφαρμογής των μηχανισμών εκ των υστέρων διόρθωσης που προβλέπονται στο πλαίσιο του «μισθολογικού κανόνα» και προώθηση συμφωνιών πλήρους κάλυψης για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κόστους και ii) διευκόλυνση της προσφυγής σε ρήτρες προαιρετικής εξαίρεσης από κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, με στόχο την καλύτερη ευθυγράμμιση της αύξησης των μισθών και της πορείας της παραγωγικότητας της εργασίας σε τοπικό επίπεδο.

5.

Σημαντική μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία σε φόρους που στρεβλώνουν σε μικρότερο βαθμό την ανάπτυξη, περιλαμβανομένων π.χ. των περιβαλλοντικών φόρων. Συνέχιση της δρομολογηθείσας μεταρρύθμισης του συστήματος επιδομάτων ανεργίας με σκοπό τον περιορισμό των αντικινήτρων προς εργασία, και μεγαλύτερη εστίαση των μέτρων στήριξης της απασχόλησης και των πολιτικών ενεργοποίησης σε εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας και σε ευάλωτες κατηγορίες πληθυσμού, ιδίως δε στα άτομα με ιστορικό μετανάστευσης. Αξιοποίηση της σχεδιαζόμενης περαιτέρω περιφερειοποίησης των αρμοδιοτήτων για την αγορά εργασίας με στόχο την προώθηση της διαπεριφερειακής κινητικότητας των εργαζομένων, καθώς και την ενίσχυση της συνεκτικότητας μεταξύ εκπαίδευσης, διά βίου μάθησης, επαγγελματικής εκπαίδευσης και πολιτικών απασχόλησης. Επέκταση σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες των υφιστάμενων προσπαθειών ενεργοποίησης.

6.

Συνέχιση της ενίσχυσης του ανταγωνισμού στον κλάδο λιανικού εμπορίου, με την άμβλυνση των φραγμών και τη μείωση των λειτουργικών περιορισμών. Θέσπιση μέτρων για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στις βιομηχανίες δικτύου, μέσω της επανεξέτασης των κανονιστικών φραγμών και της ενίσχυσης των θεσμικών ρυθμίσεων για την αποτελεσματική επιβολή της νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων.

7.

Λήψη περαιτέρω μέτρων για ενίσχυση της προόδου προς την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από δραστηριότητες οι οποίες δεν υπάγονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών, ειδικότερα με τη διασφάλιση της σημαντικής συνεισφοράς των μεταφορών στην επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου.