EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52011IR0148

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Λιγότερα διοικητικά διαβήματα για τους πολίτες: προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των δημόσιων εγγράφων και της αναγνώρισης των εννόμων αποτελεσμάτων των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης»

ΕΕ C 54 της 23.2.2012, p. 23–27 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

23.2.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 54/23


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Λιγότερα διοικητικά διαβήματα για τους πολίτες: προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των δημόσιων εγγράφων και της αναγνώρισης των εννόμων αποτελεσμάτων των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης»

2012/C 54/05

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

τονίζει ότι τα πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης όπως τα πιστοποιητικά γέννησης, γάμου και θανάτου, οι καταχωρήσεις διαζυγίου, οι αλλαγές ονόματος κ.ο.κ. είναι θεμελιώδους σημασίας για την ταυτότητα και την ικανότητα πλήρους συμμετοχής του ατόμου στην κοινωνική, την οικονομική και την πολιτική ζωή·

υπογραμμίζει ότι τα δημόσια έγγραφα επιτελούν ουσιαστική λειτουργία, διότι διασφαλίζουν στους πολίτες της ΕΕ την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων τους·

τονίζει ότι η νομοθεσία για την προσωπική κατάσταση αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών τους, επισημαίνει δε ότι κατά την ανάπτυξη της σχετικής πολιτικής και νομοθεσίας της ΕΕ απαιτείται σεβασμός των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας·

συμμερίζεται τον ευρύ στόχο της Επιτροπής για τον εντοπισμό και την εξάλειψη των φραγμών στην άσκηση των δικαιωμάτων της ΕΕ, ιδίως σε διασυνοριακές καταστάσεις και γενικά για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας με στόχο να διευκολυνθεί η διασυνοριακή συνεργασία και να επιτραπεί στους πολίτες να απολαύνουν περαιτέρω τα πρακτικά και απτά οφέλη από τη διαρκή ολοκλήρωση της ΕΕ, ζητά δε η αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών να αποτελέσει το επίκεντρο της ανάπτυξης πολιτικών στον τομέα·

συμμερίζεται την άποψη ότι η επικύρωση δημοσίων εγγράφων μεταξύ των κρατών μελών δεν θα έπρεπε να είναι αναγκαία, ωστόσο, δεδομένης της αναξιόπιστης και της ατελούς ανταλλαγής πληροφοριών, συνιστά πριν την εισαγωγή νομοθεσίας τη θέσπιση δομών διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των ληξιαρχείων των κρατών μελών, προκειμένου αυτά να είναι σε θέση να πιστοποιήσουν την αυθεντικότητα εγγράφων. Εν τω μεταξύ και για τη διευκόλυνση των επαφών με χώρες εκτός ΕΕ, εκτιμά πως τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν και να υιοθετήσουν το e-APP για την έκδοση και χρήση ηλεκτρονικών επισημειώσεων·

φρονεί ότι η ιδέα Ευρωπαϊκής υπηρεσίας προσωπικής κατάστασης δεν θα πρέπει να αγνοηθεί εφόσον αποδειχθεί αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη από τη θέσπιση πληθώρας νέων υπηρεσιών ή τη διατήρηση συναφών υπηρεσιών στα κράτη μέλη·

προτείνει την εισαγωγή καθοδήγησης μέσω βέλτιστων πρακτικών για τα κράτη μέλη προκειμένου να διευκολυνθεί η χορήγηση εγγράφων προσωπικής κατάστασης σε διασυνοριακό επίπεδο.

Εισηγητής

Ο κ. Patrick McGOWAN (IE/ALDE), μέλος του συμβουλίου της κομητείας του Donegal και της περιφερειακής αρχής του Border

Έγγραφο αναφοράς

Πράσινη Βίβλος: Λιγότερα διοικητικά διαβήματα για τους πολίτες: προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των δημοσίων εγγράφων και της αναγνώρισης των εννόμων αποτελεσμάτων των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης

COM(2010) 747

I.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

επικροτεί την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με στόχο την Ένωση των πολιτών μέσω της έναρξης πανευρωπαϊκού διαλόγου όσον αφορά τις ευκαιρίες που παρέχει η Πράσινη βίβλος για την επεξεργασία νομοθετικών προτάσεων σε δύο διακριτούς, πλην σχετικούς, τομείς:

(α)

την ελεύθερη κυκλοφορία των δημοσίων εγγράφων με την κατάργηση της επικύρωσης των εγγράφων μεταξύ των κρατών μελών και

(β)

την αναγνώριση των αποτελεσμάτων ορισμένων εγγράφων προσωπικής κατάστασης προκειμένου ένα νομικό καθεστώς που έχει χορηγηθεί σε κάποιο κράτος μέλος να μπορεί να αναγνωρίζεται με τις ίδιες έννομες συνέπειες σε κάποιο άλλο.

2.

επισημαίνει ότι τα δημόσια έγγραφα περιλαμβάνουν διάφορες διοικητικές, συμβολαιογραφικές και δικαστικές πράξεις και έγγραφα, καθώς και πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης που καθορίζουν και αποτελούν ορόσημα στη ζωή κάθε ατόμου· τονίζει επίσης ότι τα πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης όπως τα πιστοποιητικά γέννησης, γάμου και θανάτου, οι καταχωρήσεις διαζυγίου, οι αλλαγές ονόματος κ.ο.κ. είναι θεμελιώδους σημασίας για την ταυτότητα και την ικανότητα πλήρους συμμετοχής του ατόμου στην κοινωνική, την οικονομική και την πολιτική ζωή·

3.

υπογραμμίζει ότι τα δημόσια έγγραφα επιτελούν ουσιαστική λειτουργία, διότι διασφαλίζουν στους πολίτες της ΕΕ την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων τους. Μεταξύ των δικαιωμάτων αυτών είναι η ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών και των μελών της οικογένειάς τους, η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, ελευθερία εγκατάστασης, κοινωνικής ασφάλισης, η ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και υπηρεσιών και η αποτελεσματική δικαιοσύνη για τους πολίτες σε αστικά και εμπορικά ζητήματα· πράγματι, μεγάλη ποικιλία δημοσίων εγγράφων είναι χρήσιμα για την αναγνώριση των δικαιωμάτων της ΕΕ·

4.

συμμερίζεται τον ευρύ στόχο της Επιτροπής για τον εντοπισμό και την εξάλειψη των φραγμών στην άσκηση των δικαιωμάτων της ΕΕ, ιδίως σε διασυνοριακές καταστάσεις και γενικά για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας με στόχο να διευκολυνθεί η διασυνοριακή συνεργασία και να επιτραπεί στους πολίτες να απολαύνουν περαιτέρω τα πρακτικά και απτά οφέλη από τη διαρκή ολοκλήρωση της ΕΕ, ζητά δε η αντιμετώπιση των αναγκών των πολιτών να αποτελέσει το επίκεντρο της ανάπτυξης πολιτικών στον τομέα·

5.

τονίζει ότι, η πολυμορφία των συστημάτων προσωπικής κατάστασης (βάσει γεγονότων, βάσει ατόμων και μητρώο πληθυσμού) καθώς και οι διαφορετικές ισχύουσες διαδικασίες ανά την ΕΕ ανακλά τις συνταγματικές και νομοθετικές ρυθμίσεις των δημοσίων αρχών των κρατών μελών και τις διαφορετικές κοινωνιακές αξίες τους, παράδειγμα δε αποτελεί η διαφορετική νομική ισχύς των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης μεταξύ των κρατών μελών·

6.

φρονεί ότι οι διατάξεις για την καταχώριση γεγονότων προσωπικής κατάστασης είναι εν γένει επαρκείς στο εσωτερικό των κρατών μελών, είναι όμως προβληματικές ως προς τα διασυνοριακά ζητήματα· επισημαίνει, ωστόσο, ότι περίπου το ένα τρίτο των καταχωρίσεων γεγονότων προσωπικής κατάστασης στην ΕΕ έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα και ότι με την αύξηση των μετακινήσεων θα αυξηθούν αντίστοιχα τα διοικητικά προβλήματα. Η πολυμορφία του εφαρμοστέου δικαίου, όπου κάθε χώρα έχει τους δικούς τις κανόνες για τη σύγκρουση νόμων, περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα για τους πολίτες με διασυνοριακά προβλήματα·

7.

τονίζει ότι αν και ορισμένα δημόσια έγγραφα (π.χ. επαγγελματικοί τίτλοι) μπορεί να υπόκεινται στο δίκαιο της ΕΕ, η νομοθεσία για την προσωπική κατάσταση αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών τους, επισημαίνει δε ότι κατά την ανάπτυξη της σχετικής πολιτικής και νομοθεσίας της ΕΕ απαιτείται σεβασμός των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας·

8.

υπογραμμίζει ότι οι αρμόδιες αρχές για την επικύρωση των εγγράφων ποικίλλουν έντονα μεταξύ και εντός των κρατών μελών, ενώ ακόμα περισσότερες είναι οι αρμόδιες αρχές για τα πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης, οι οποίες εκτείνονται από δικαστικές και θρησκευτικές έως σε διοικητικές και σε διαφορετικά επίπεδα διακυβέρνησης. Παρόλα αυτά, τονίζει ότι οι πολίτες έρχονται σε επαφή με αυτές τις αρχές πρωτίστως σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με τοπικά ληξιαρχεία και υπηρεσίες μητρώου που υπολογίζονται σε 80 000 ανά την ΕΕ·

9.

φρονεί ότι το θέμα δεν πρέπει να εξετασθεί μεμονωμένα, αλλά στο πλαίσιο των ευρύτερων πολιτικών της Ένωσης, όπως η οικονομική πολιτική, το ψηφιακό θεματολόγιο, η κοινωνική πολιτική και η εξωτερική πολιτική προκειμένου να ενισχυθεί η συνοχή, η αποτελεσματικότητα και η συνέπεια των δράσεων της ΕΕ·

Η ελεύθερη κυκλοφορία των δημοσίων εγγράφων

10.

επισημαίνει ότι η επικύρωση χρησιμοποιείται συνήθως προκειμένου να πιστοποιηθεί η αυθεντικότητα ενός δημοσίου εγγράφου της αλλοδαπής, δεδομένου ότι οι αρχές μιας χώρας ενδέχεται να μην είναι εξοικειωμένες με τις σφραγίδες, τα ένσημα και τις υπογραφές της αρχής που εξέδωσε το δημόσιο έγγραφο, σημειώνει, ωστόσο, πως ορισμένα δημόσια έγγραφα όπως τα διαβατήρια, τα διπλώματα οδήγησης και οι δικαστικές αποφάσεις αναγνωρίζονται χωρίς περαιτέρω διαδικασίες επικύρωσης·

11.

φρονεί ότι η επικύρωση κοστίζει χρόνο, χρήμα και προσπάθειες και δεν αποτελεί κατάλληλο μέσο πρόληψης της απάτης κατά τη διασυνοριακή χρήση των δημοσίων εγγράφων· συμμερίζεται τους όρους του Προγράμματος της Στοκχόλμης που προβλέπουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει ενεργά την ιδιότητα μέλους στη Συνδιάσκεψη της Χάγης για το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο για να προωθήσει σχετικές συμβάσεις (αναφέρονται επίσης στη Διεθνή Επιτροπή Προσωπικής Κατάστασης), καθώς μέχρι στιγμής τα κράτη μέλη δεν έχουν υιοθετήσει προσέγγιση συνεργασίας για την επεξεργασία Συμβάσεων επικύρωσης εγγράφων·

12.

αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή των υφιστάμενων Συμβάσεων επικύρωσης εγγράφων και της πληθώρας διμερών συνθηκών είναι κατακερματισμένη. Για παράδειγμα, η Σύμβαση των Βρυξελλών του 1987 με την οποία καταργείται η απαίτηση για επικύρωση συγκεκριμένων δημοσίων εγγράφων έχει υπογραφεί από λιγότερα από τα μισά κράτη μέλη της ΕΕ, ενώ έχει κυρωθεί και εφαρμόζεται προσωρινά από ακόμα λιγότερα·

13.

συμμερίζεται την άποψη ότι η επικύρωση δημοσίων εγγράφων μεταξύ των κρατών μελών δεν θα έπρεπε να είναι αναγκαία σε μια ΕΕ που βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, φρονεί δε πως και άλλες διοικητικές διαδικασίες που θέτουν φραγμούς στην ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας, όπως το «πιστοποιητικό μη κωλύματος» ή το «πιστοποιητικό εφαρμοστέου δικαίου» ενδέχεται να καταστούν μη αναγκαία μεταξύ των κρατών μελών·

14.

ωστόσο, δεδομένης της αναξιόπιστης και της ατελούς ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των ληξιαρχικών υπηρεσιών των κρατών μελών (μάλιστα ορισμένα κράτη μέλη δε μεταδίδουν ούτε λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με γεγονότα προσωπικής κατάστασης «της αλλοδαπής»), συνιστά πριν την εισαγωγή νομοθεσίας τη θέσπιση δομών διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των ληξιαρχείων στα κράτη μέλη, προκειμένου τα ληξιαρχεία να είναι σε θέση να πιστοποιήσουν την αυθεντικότητα εγγράφων. Θα μπορούσαν επίσης να θεσπιστούν δίαυλοι επικοινωνίας για τη διευκόλυνση της πιστοποίησης άλλων επίσημων εγγράφων, π.χ. εκπαιδευτικών τίτλων και συμβολαιογραφικών πράξεων· αυτές οι δομές συνεργασίας ενδέχεται επίσης να βοηθήσουν τους αξιωματούχους να πιστοποιήσουν την ακρίβεια του περιεχομένου των εγγράφων πέραν της αυθεντικότητας του εγγράφου καθεαυτού·

15.

επιπλέον, φρονεί πως θα πρέπει να εξετασθούν τα αίτια της διστακτικότητας στην κύρωση υφιστάμενων σχετικών Συμβάσεων (όπως η Σύμβαση των Βρυξελλών του 1987), καθώς και οι εμπειρίες των κρατών μελών που εφαρμόζουν προσωρινά την εν λόγω Σύμβαση·

16.

εν τω μεταξύ και για τη διευκόλυνση των επαφών με χώρες εκτός ΕΕ, εκτιμά πως τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν και να υιοθετήσουν το e-APP (1) για την έκδοση και χρήση ηλεκτρονικών επισημειώσεων από κοινού με το διαδικτυακά προσβάσιμο ηλεκτρονικό μητρώο, που εγκαινιάστηκε πρόσφατα στην Ευρώπη από την Ισπανία μέσω του προγράμματος «e-APP για την Ευρώπη» που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

Διασυνοριακά ζητήματα και αμοιβαία αναγνώριση των αποτελεσμάτων των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης

17.

υπογραμμίζει ότι σημαντικό πρόβλημα για πολλούς πολίτες είναι η διασυνοριακή διαβίβαση εγγράφων προσωπικής κατάστασης. Σε κάποια κράτη μέλη, για την πρόσβαση σε πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης ή τη χορήγηση επισημειώσεων ενδέχεται να απαιτείται η φυσική παρουσία του ατόμου. Πρόκειται για αναίτια γραφειοκρατική επιβάρυνση με σημαντικό κόστος για άτομα που ενδεχομένως ζουν πλέον εκτός του εν λόγω κράτους μέλους. Σεβόμενη την αρχή της επικουρικότητας, προτείνει την εισαγωγή καθοδήγησης μέσω βέλτιστων πρακτικών για τα κράτη μέλη προκειμένου να διευκολυνθεί η χορήγηση εγγράφων προσωπικής κατάστασης σε διασυνοριακό επίπεδο, με κατάλληλες δικλείδες ασφαλείας για να περιοριστεί ο κίνδυνος απάτης·

18.

τονίζει ότι κάθε κράτος μέλος έχει αναπτύξει το δικό του κεκτημένο σχετικά με την ιθαγένεια και την προσωπική κατάσταση βάσει της ιστορίας, του πολιτισμού, του πολιτικού και νομικού συστήματός του και πως η εισαγωγή μείζονων αλλαγών θα έχει σημαντικές συνταγματικές, νομοθετικές και οικονομικές συνέπειες για τις αρχές εντός των κρατών μελών και θα απαιτήσει μαζικές νομικές και διοικητικές αλλαγές σε δομές και διαδικασίες, ενώ θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές για τους πολίτες και την κοινωνία·

19.

αναγνωρίζει ωστόσο ότι οι πολίτες της ΕΕ, ιδίως όσοι ζουν και εργάζονται σε «άλλο» κράτος μέλος προσδοκούν οι ζωές τους να μην περιπλακούν λόγω της γραφειοκρατίας κατά την επεξεργασία διασυνοριακών ζητημάτων προσωπικής κατάστασης·

20.

αναγνωρίζει ότι το εφοδιαστικό και λοιπό κόστος της παροχής συνεχιζόμενης κατάρτισης στους 125 000 περίπου υπαλλήλους των ληξιαρχείων στην ΕΕ σχετικά με τα συστήματα και διαδικασίες προσωπικής κατάστασης στα άλλα κράτη μέλη δεν είναι ρεαλιστικό· κατά συνέπεια υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης άλλων, πιο εφικτών λύσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες·

21.

αναγνωρίζει ότι οι σημερινές ατελείς και αποσπασματικές επαφές μεταξύ των ληξιαρχικών υπηρεσιών των κρατών μελών ενδέχεται να οφείλονται σε νομικές, διαδικαστικές, πρακτικές και κυρίως γλωσσικές δυσκολίες· κατά συνέπεια συνιστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει ομάδα εμπειρογνωμόνων σε ληξιαρχικά θέματα από κάθε κράτος μέλος, ώστε να συνεισφέρει στις προτάσεις αντιμετώπισης διασυνοριακών ζητημάτων και να διευκολυνθεί η συνεργασία στις δραστηριότητες της ΕΕ στα διεθνή φόρουμ·

22.

θεωρεί ότι η δαπανηρή και χρονοβόρα απαίτηση μεταφράσεων και επικυρωμένων μεταφράσεων δημοσίων εγγράφων πρέπει να περιοριστεί μέσω της ευρύτερης χρήσης τυποποιημένων εγγράφων και της υλοποίησης συστημάτων ηλεκτρονικής κωδικοποίησης και ανάγνωσης· φρονεί δε ότι αυτή η πρόοδος θα μπορούσε να προωθηθεί σε ευρύτερα διεθνή φόρουμ·

23.

αναγνωρίζει την ευρεία βούληση για απλούστευση των γραφειοκρατικών μηχανισμών και όχι απλή ψηφιοποίηση των «αναλογικών» διαδικασιών που βασίζονταν στο χαρτί, και πως αυτή η βούληση, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής αποθήκευσης και μετάδοσης δεδομένων, παρέχει ευκαιρία και κίνητρο για τον εκσυγχρονισμό και τη συγκέντρωση των πληροφοριακών συστημάτων·

24.

φρονεί ότι η καταχώρηση όλων των γεγονότων προσωπικής κατάστασης ενός ατόμου σε κεντρική τοποθεσία αποτελεί θεμιτό στόχο για τα κράτη μέλη που δεν το πράττουν ήδη ενώ θα διευκολύνει επίσης την καταχώρηση «υπερ-εθνικών» γεγονότων προσωπικής κατάστασης, αντιλαμβάνεται ωστόσο πως αυτό ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις όσον αφορά το κόστος και να εγείρει ζητήματα επικουρικότητας για τις αρμόδιες αρχές ενώ ενδέχεται να μην είναι πάντοτε εφικτό·

25.

αναγνωρίζει ωστόσο ότι η κεντρική καταχώρηση υφίσταται σε πολυάριθμα κράτη μέλη και πως ένα ενιαίο σημείο επαφής θα συνέβαλλε στην ελαχιστοποίηση των πρακτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ληξιαρχικές υπηρεσίες και οι πολίτες. Φρονεί πάντως πως αυτά τα κεντρικά σημεία πληροφόρησης θα μπορούσαν, ανάλογα με ζητήματα όπως η ηλεκτρονική διαθεσιμότητα των πιστοποιητικών, το μέγεθος της χώρας, ο καταμερισμός των νομοθετικών αρμοδιοτήτων, γλωσσικά ζητήματα κλπ. στο εσωτερικό των κρατών μελών, να θεσπιστούν σε περιφερειακό επίπεδο·

26.

εκτιμά πως είναι ανάγκη να καταδειχθεί ότι τα πιλοτικά προγράμματα ηλεκτρονικής ανταλλαγής εγγράφων προσωπικής κατάστασης μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και αποδοτικά και να προσαρμοστούν σε ευρύτερη χρήση, θα επιδοκίμαζε δε την αναθεώρηση των υφιστάμενων ηλεκτρονικών μέσων διευκόλυνσης της συνεργασίας μεταξύ των δημοσίων αρχών της ΕΕ· θεωρεί προτεραιότητα την εισαγωγή δικλείδων ασφαλείας για την πρόληψη της απάτης και την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων των πολιτών·

27.

φρονεί ότι θα μπορούσαν να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ των πηγών πληροφόρησης της ΕΕ και των αντιστοίχων παρόχων πληροφόρησης στα κράτη μέλη όσον αφορά την παροχή πληροφόρησης στους πολίτες για τα δικαιώματά τους στην ΕΕ εν γένει, εκτιμά δε πως οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι σε θέση να συνδράμουν προς τούτο·

28.

αναγνωρίζει ότι η ιδέα ενός εναρμονισμένου Ευρωπαϊκού πιστοποιητικού προσωπικής κατάστασης είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη, καθώς τα κράτη μέλη έχουν πολύ διαφορετικές αντιλήψεις για τη φύση, τη μορφή και το περιεχόμενο των πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης· για παράδειγμα, πέραν των διαφορών στην αποδεικτική τους αξία και στον τρόπο μεταβολής τους, τα πιστοποιητικά γεννήσεων ανά την ΕΕ ενδέχεται να περιέχουν στοιχεία για τη αναγνώριση και το θρήσκευμα του παιδιού και για την οικογενειακή και κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γονέων·

29.

εκ πρώτης όψεως, φαίνεται ότι τα Ευρωπαϊκά πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης θα απαιτήσουν αρχικά την ταυτόχρονη λειτουργία εθνικών και ευρωπαϊκών συστημάτων, πράγμα που ενδέχεται να οδηγήσει σε προβλήματα νομικής ερμηνείας, συνέπειας και σημασίας των διαφόρων συστημάτων, δεδομένου ότι ήδη υπάρχουν πολυάριθμοι συνδυασμοί και διακλαδώσεις αστικών, θρησκευτικών και αλλοδαπών δικαίων επί των οποίων θα κληθούν να αποφανθούν τα δικαστήρια των κρατών μελών·

30.

δεδομένων των ποικίλων νομικών και διοικητικών δομών και διαδικασιών όσον αφορά την καταχώρηση γεγονότων προσωπικής κατάστασης ανά την ΕΕ, η πρόταση αυτόματης αναγνώρισης πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης που εξέδωσαν άλλα κράτη μέλη είναι το ίδιο προβληματική και δε θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς σημαντικές αλλαγές στην εγχώρια νομοθεσία εντός των κρατών μελών προκειμένου να εξαλειφθούν οι ανακολουθίες στη μεταχείριση των πολιτών·

31.

φρονεί ότι, δεδομένων των διαφορών μεταξύ των κρατών μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να επιχειρήσει, ακόμα και βάσει ενισχυμένης συνεργασίας, την εναρμόνιση ζητημάτων σύγκρουσης νόμων και δικαιοδοσίας σε ζητήματα προσωπικής κατάστασης προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια για τους πολίτες·

32.

εκτιμά, ωστόσο, ότι η παροχή στους πολίτες δυνατότητας επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου ενός κράτους μέλους έναντι άλλου όσον αφορά τα γεγονότα προσωπικής κατάστασης θα εμφανίσει πολλές δυσκολίες· για παράδειγμα, ένα ζεύγος ενδέχεται να διαφωνεί ως προς τη δικαιοδοσία, ενώ μπορεί να εμφανιστούν κρούσματα «άγρας προσωπικής κατάστασης» όπου τα άτομα θα αναζητούν τη δικαιοδοσία που προσιδιάζει καλύτερα στη δική τους κατάσταση·

33.

φρονεί ότι η ιδέα Ευρωπαϊκής υπηρεσίας προσωπικής κατάστασης δε θα πρέπει να αγνοηθεί εφόσον αποδειχθεί αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη από τη θέσπιση πληθώρας νέων υπηρεσιών ή τη διατήρηση συναφών υπηρεσιών στα κράτη μέλη· θεωρεί επίσης πως αυτή: (α) θα συμβάλει στην ανάπτυξη συλλογικότερης προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς συμβάσεις, (β) θα βελτιώσει τη διοικητική συνεργασία μέσω της συγκέντρωσης και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και εμπειριών, π.χ. όσον αφορά τη συμβατότητα σε τομείς ΤΠΕ, ενώ θα παρέχει καθοδήγηση στις εθνικές αρχές σε διεθνή ζητήματα, (γ) θα λειτουργεί σαν κεντρικό σημείο επαφής για ζητήματα προσωπικής κατάστασης με διασυνοριακή διάσταση, προς όφελος των ληξιαρχικών υπηρεσιών και φυσικά θα συμβάλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες και σχετίζονται με τη νόμιμη προσδοκία άσκησης των δικαιωμάτων τους στην ΕΕ και (δ) θα δράσει δυνητικά σαν κεντρικό εφεδρικό μητρώο ή μητρώο αναφοράς για τα έγγραφα προσωπικής κατάστασης·

34.

ζητά την πιο έγκαιρη μεταφορά και εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας που σχετίζεται με τα αστικά δικαιώματα στην ΕΕ, ενώ ενθαρρύνει την περαιτέρω συνεργασία των κρατών μελών μέσω της συμμετοχής τους σε υφιστάμενους διακυβερνητικούς οργανισμούς για τη διευκόλυνση της διεθνούς συνεργασίας σε ζητήματα προσωπικής κατάστασης και την ευρύτερη κύρωση των υφιστάμενων συμβάσεων·

35.

ενθαρρύνει τις ληξιαρχικές αρχές στα κράτη μέλη να παράσχουν δείγματα των εγγράφων προσωπικής κατάστασης (με τις μεταφράσεις τους) στο Διαδίκτυο ώστε οι υπηρεσίες άλλων κρατών να αποκτήσουν κάποια εξοικείωση με αυτά· η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε πιθανότατα να συμβάλει στο συντονισμό ή τη διευκόλυνση αυτής της πρωτοβουλίας·

36.

προωθεί τη θέσπιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δικτύου ληξιαρχείων/προξενικών εμπειρογνωμόνων από όλα τα κράτη μέλη προκειμένου να εξετασθεί η δυνατότητα επαρκούς διοικητικής συνεργασίας για την εξάλειψη των διαδικασιών επικύρωσης, προτίθεται δε να στηρίξει τις προσπάθειες κατάρτισης προτάσεων για την εναρμόνιση ζητημάτων σύγκρουσης νόμων. Ωστόσο, φρονεί ότι τα ζητήματα της αμοιβαίας αναγνώρισης και των Ευρωπαϊκών πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης επιδέχονται περαιτέρω ενδελεχούς προβληματισμού·

37.

φρονεί ότι αν και η Πράσινη Βίβλος αντιμετωπίζει αναγκαστικά τα ζητήματα από τη μακροπρόθεσμη προσέγγιση της ΕΕ των 27, η ΕτΠ τονίζει πως υπάρχουν επίσης λύσεις σε πιο τοπικό επίπεδο που μπορούν να επιλύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες καθημερινά, ιδίως όσοι κατοικούν σε παραμεθόριες περιοχές και ζουν και εργάζονται σε διαφορετικές δικαιοδοσίες. Προς τούτο ενθαρρύνει τη σύναψη πρόσθετων διμερών και πολυμερών συμφωνιών μεταξύ των κρατών μελών και με τρίτες χώρες καθώς και πρωτοβουλίες σε υποεθνικό επίπεδο ανάλογες με τα προγράμματα ΕΟΕΣ για την εδαφική συνεργασία·

38.

υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να διεξαχθούν εκτιμήσεις αντικτύπου για κάθε προτεινόμενη νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά τον κοινωνικό, οικονομικό και νομοθετικό αντίκτυπο στα κράτη μέλη·

39.

δεδομένων των σχετικών αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, η ΕτΠ επιθυμεί να συμμετάσχει πλήρως στη συζήτηση καθώς αυτή εξελίσσεται, προς τούτο δε, προτίθεται να καταστήσει τα συμβουλευτικά της δίκτυα (2) προσβάσιμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Βρυξέλλες, 14 Δεκεμβρίου 2011

Η Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Mercedes BRESSO


(1)  Μέσω του Πιλοτικού προγράμματος ηλεκτρονικών επισημειώσεων (e-APP), η Συνδιάσκεψη της Χάγης για το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο (ΣΧΙΔΔ) και η Εθνική συμβολαιογραφική ένωση των Ηνωμένων Πολιτειών (NNA), σε συνεργασία με κάθε ενδιαφερόμενο κράτος (ή εσωτερικό του αρμόδιο οργανισμό του) αναπτύσσουν, προωθούν και συνδράμουν στην εφαρμογή χαμηλού κόστους, λειτουργικής και ασφαλούς τεχνολογίας λογισμικού για την έκδοση και χρήση ηλεκτρονικών επισημειώσεων (ηλεπισημειώσεις) και τη δημιουργία και λειτουργία ηλεκτρονικών μητρώων επισημειώσεων.

(2)  Ευρωπαϊκός όμιλος εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ), Πλατφόρμα παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και Δίκτυο παρακολούθησης της επικουρικότητας (το οποίο πραγματοποίησε διαβούλευση για την Πράσινη Βίβλο από τις 13 Ιουλίου έως τις 2 Σεπτεμβρίου 2011).


Top