2.4.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 104/35

—

θεωρεί ότι οι παραγωγοί και οι διαχειριστές πρέπει να υποστηριχθούν σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης από προοδευτικές και συνεπείς διοικητικές και δημοσιονομικές πολιτικές, έτσι ώστε να δοθεί στον τομέα η δυνατότητα στρατηγικού σχεδιασμού με εμπιστοσύνη·

—

προτείνει να περιλαμβάνονται στους όρους των σχετικών διεθνών εμπορικών συμφωνιών πρωτόκολλα σχετικά με την αειφορία της βιομάζας και θεωρεί ότι θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η διεθνής συμφωνία για βελτιωμένη και τυποποιημένη λογιστική αποτίμηση της χρήσης γης, της αλλαγής στη χρήση γης και των δασοκομικών δραστηριοτήτων (LULUCF)·

—

ενθαρρύνει την προσχώρηση περισσότερων αρχών στο Σύμφωνο των Δημάρχων (ή σε παρεμφερή σχήματα συνεργασίας, εθνικά ή περιφερειακά) και συνιστά σε όλες τις αρχές να υιοθετήσουν επίσημες πολιτικές και πρακτικές που προασπίζουν τις αειφόρες μορφές ενέργειας, περιλαμβανομένης της παροχής κινήτρων, κατά περίπτωση, για τοπική παραγωγή και χρήση βιομάζας·

—

θεωρεί ότι η έκθεση της Επιτροπής για την αειφορία της βιομάζας που αναμένεται εντός του 2011 θα πρέπει να συνοδεύεται από προτάσεις για την επιβολή δεσμευτικών ελάχιστων κριτηρίων αειφορίας ως προς τη χρήση στερεών και αέριων πηγών βιομάζας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη θέρμανση και την ψύξη, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται η απαίτηση για την εξοικονόμηση αερίων του θερμοκηπίου και θα λαμβάνεται υπόψη ο ενδεχόμενος έμμεσος αντίκτυπος στην αλλαγή χρήσης της γης και να περιλαμβάνει αξιολόγηση του αντίκτυπου της παραγωγής βιομάζας στην παραγωγή τροφίμων, στη δασοκομία και στις βιομηχανίες ξύλου και σε άλλες επιπτώσεις της αλλαγής χρήσης της γης.

Εισηγητής

:

ο κ. Brian MEANEY (IE/EA), Συμβούλιο της Κομητείας του Clare και Περιφερειακή Αρχή του Mid-West

Έγγραφο αναφοράς

:

Έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο περί απαιτήσεων αειφορίας σχετικά με τη χρήση στερεών και αέριων πηγών βιομάζας στον ηλεκτρισμό, τη θέρμανση και την ψύξη

COM(2010) 11 τελικό

1.

θεωρεί ότι η παραγωγή και η χρήση βιομάζας με βιώσιμο τρόπο μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να αυξήσουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, να προωθήσουν την ανάπτυξη της τεχνολογίας, να αυξήσουν τις δυνατότητες απασχόλησης και να συνεισφέρουν στην επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

2.

αναγνωρίζει ότι για να υλοποιηθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας γενικώς και ειδικότερα για τη βιομάζα, ήτοι 10 % του συνόλου της χρήσης ενέργειας έως το 2020, στο πλαίσιο του Χάρτη πορείας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα ασκηθούν πιέσεις στους ευρωπαίους παραγωγούς και εισαγωγείς βιομάζας· θα αυξηθεί επίσης η πίεση στην παραγωγή τροφίμων και δασοκομικών προϊόντων καθώς και στις εναλλακτικές χρήσεις γης και υλικών, ενώ θα υπάρξουν επιπτώσεις και στη βιοποικιλότητα·

3.

υπογραμμίζει τη σημασία της αειφορίας στην παραγωγή και τη χρήση βιομάζας και αντιλαμβάνεται την πρωτοβουλία της Επιτροπής να εισαγάγει μη δεσμευτικά κριτήρια για τη χρήση βιομάζας στην παραγωγή ηλεκτρισμού, θέρμανσης και ψύξης, ως εργαλείο το οποίο συμπληρώνει τα δεσμευτικά κριτήρια αειφορίας για τα βιοκαύσιμα· ωστόσο, δεδομένου ότι ο τομέας της βιομάζας βρίσκεται στο στάδιο πιθανής ταχείας ανάπτυξης, θεωρεί ότι η προτεινόμενη προσέγγιση θα πρέπει να παρακολουθείται με προσοχή·

4.

χαιρετίζει την πρόταση θέσπισης μη δεσμευτικών κριτηρίων, που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Επιτροπής, ως ένα πρώτο βήμα, θεωρεί ωστόσο αναγκαίο να θεσπισθούν το γρηγορότερο δυνατόν δεσμευτικά διεθνή κριτήρια αειφορίας, τόσο σε πανευρωπαϊκό όσο και, ας ελπίσουμε, σε ευρύτερο επίπεδο, για την παραγωγή και τη χρήση βιομάζας·

5.

συμφωνεί ότι οι αρχές που διέπουν οιοδήποτε σύστημα αειφορίας πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αποδοτικές από πλευράς κόστους, σεβασμού της βιοποικιλότητας και της γεωργικής παραγωγής που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση και συνεπείς με τις υφιστάμενες πολιτικές·

6.

θεωρεί ότι η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ορθή όσον αφορά την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας·

7.

εκφράζει την ανησυχία της διότι πολλά στοιχεία της παραγωγής και της χρήσης βιομάζας έχουν καινοτόμο χαρακτήρα και απαιτούν σημαντικά κεφάλαια και σχετικά πολύ χρόνο για να καθιερωθούν· ιδίως δε με δεδομένες τις παρούσες οικονομικές προκλήσεις, θεωρεί ότι οι παραγωγοί και οι διαχειριστές πρέπει να υποστηριχθούν σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης από προοδευτικές και συνεπείς διοικητικές και δημοσιονομικές πολιτικές, έτσι ώστε να δοθεί στον τομέα η δυνατότητα στρατηγικού σχεδιασμού με εμπιστοσύνη·

8.

προβληματίζεται διότι, παρόλο που ο κλάδος της βιομάζας σημειώνει ραγδαία ανάπτυξη, ελλείπουν επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή και τη χρήση της· ειδικότερα, με δεδομένη την αύξηση των εισαγωγών βιομάζας, η ΕτΠ θεωρεί ότι η χάραξη πολιτικών χωρίς κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες για τη βιοποικιλότητα, τα δικαιώματα των τοπικών κοινοτήτων και των αυτοχθόνων και την εξέταση του συνολικού κλιματικού αντικτύπου, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων από τις μετατοπίσεις δραστηριοτήτων, είναι προβληματική·

9.

θεωρεί ότι η αειφορία πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ανάπτυξης του τομέα της βιομάζας και ότι η ενωσιακή πολιτική θα πρέπει να επικεντρώνεται ιδιαιτέρως στην προώθηση της τοπικής και της περιφερειακής παραγωγής και χρήσης βιομάζας· οι εθνικές και υποεθνικές πολιτικές προώθησης της παραγωγής και χρήσης βιομάζας με βιώσιμο τρόπο πρέπει να αναγνωρίζουν και να αντικατοπτρίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα γνωρίσματα των αντίστοιχων τόπων και περιφερειών·

10.

φρονεί πως πρέπει να ληφθεί υπόψη ο θετικός αντίκτυπος της χρήσης της βιομάζας των δασών, στο πλαίσιο της αειφόρου δασικής διαχείρισης, στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, συμπεριλαμβανομένων των προστατευόμενων περιοχών και των περιοχών με πλούσια βιοποικιλότητα·

11.

υπενθυμίζει πως η αλυσιδωτή χρήση της βιομάζας, όταν δηλαδή χρησιμοποιείται αρχικά για την κατασκευή υλικών προϊόντων και στη συνέχεια για την ανάκτηση της ενέργειας από τα προϊόντα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, τείνει να αποφέρει μεγαλύτερο περιβαλλοντικό όφελος από ό,τι η πρωτογενής χρήση της ως καυσίμου·

12.

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι εάν η ζήτηση για μη βρώσιμη βιομάζα, όπως αυτή που παράγεται από καλλιέργειες που προορίζονται για την παραγωγή καυσίμων και τα παράγωγά τους, συνεχίσει να αυξάνεται, θα σημειωθεί αναπόφευκτα επέκταση της γεωργικής γης σε βάρος των φυσικών οικοσυστημάτων όπως οι σαβάνες και τα τροπικά δάση, και κατά συνέπεια η σημερινή πρόθεση να αυξηθεί η χρήση μη βρώσιμης βιομάζας προκειμένου να αντιμετωπισθεί η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση, πολύ πιθανόν να οδηγήσει στη μετατόπιση του προβλήματος και σε συνολική επιδείνωση του περιβάλλοντος·

13.

υπογραμμίζει ότι, παρόλο που δεν θα πρέπει να υπάρχουν περιττές διοικητικές επιβαρύνσεις, που εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας εν δυνάμει πολύ σημαντικής βιομηχανίας, τα κριτήρια αειφορίας θα πρέπει να είναι επαληθεύσιμα και κατάλληλα για ανεξάρτητη πιστοποίηση, προκειμένου να εμπνέουν εμπιστοσύνη στους καταναλωτές· αυτό αφορά ιδιαίτερα τα υλικά βιομάζας που αποτελούν αντικείμενο διεθνών εμπορικών συναλλαγών·

14.

θεωρεί ότι θα πρέπει να ισχύουν τα ίδια ή ανάλογα κριτήρια αειφορίας για τη βιομάζα που παράγεται στην ΕΕ και για το υλικό βιομάζας που εισάγεται στην ΕΕ, ώστε να υποστηριχθεί η θέσπιση διεθνών προτύπων και ανάπτυξη διεθνών αγορών για υλικό που παράγεται με βιώσιμο τρόπο·

15.

προτείνει να περιλαμβάνονται στους όρους των σχετικών διεθνών εμπορικών συμφωνιών πρωτόκολλα σχετικά με την αειφορία της βιομάζας και θεωρεί ότι θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η διεθνής συμφωνία για βελτιωμένη και τυποποιημένη λογιστική αποτίμηση της χρήσης γης, της αλλαγής στη χρήση γης και των δασοκομικών δραστηριοτήτων (LULUCF)·

16.

επικροτεί την προτεινόμενη επέκταση της μεθόδου ΑΚΖ (ανάλυση κύκλου ζωής) στην οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ούτως ώστε η αειφόρος και πιστοποιημένη μετατροπή του καυσίμου βιομάζας σε ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη να περιλαμβάνεται στον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της βιομάζας·

17.

υποστηρίζει την αρχή εφαρμογής μίας κοινής πολιτικής προσέγγισης για την ενεργειακή απόδοση τόσο για ορυκτά καύσιμα όσο και για καύσιμα βιομάζας, για να αποφευχθεί η πιθανή μετάβαση σε ορυκτά καύσιμα εάν δεν εφαρμοσθούν τα ίδια πρότυπα απόδοσης·

18.

θεωρεί ότι οι πολιτικές για την ενεργειακή απόδοση δεν πρέπει να εισάγουν διακρίσεις σε βάρος της ασφαλούς χρήσης ενέργειας από τις ροές αποβλήτων βιομάζας που δεν έχουν καμία άλλη χρήση (όπως είναι η ιλύς υπονόμων)·

19.

θεωρεί, ως γενική αρχή, ότι θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια στην εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας για την παραγωγή και τη χρήση βιομάζας, είτε αυτή χρησιμοποιείται σε βιοκαύσιμα, είτε για την παραγωγή ηλεκτρισμού, θέρμανσης και ψύξης· αυτό θα ελαχιστοποιήσει την αβεβαιότητα και θα μειώσει τον κίνδυνο εκμετάλλευσης των διαφορετικών νομοθετικών ρυθμίσεων·

20.

σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο έχουν αρχίσει ήδη να ισχύουν ή να αναπτύσσονται κριτήρια αειφορίας της βιομάζας. Η ΕτΠ επικροτεί ενέργειες για την εναρμόνιση των κριτηρίων, με παράλληλο σεβασμό των τοπικών συνθηκών·

21.

υποστηρίζει σαφώς την πρόταση να διαφοροποιείται η υποστήριξη εγκαταστάσεων ηλεκτρισμού, θέρμανσης και ψύξης ανάλογα με την αποτελεσματικότητά τους στη μετατροπή ενέργειας· ωστόσο, ζητεί να μην υποστούν διακρίσεις υφιστάμενες εγκαταστάσεις που προσαρμόζονται για τη μετατροπή «νέων» τύπων βιομάζας, δεδομένης της συνολικής τους συμβολής στην εξοικονόμηση ενέργειας·

22.

ενθαρρύνει την ανάπτυξη αναερόβιας βιομηχανικής αποσύνθεσης και στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και, όπου τίθεται ζήτημα κλίμακας, προωθεί τη στήριξη δράσεων συνεργασίας· επιπροσθέτως, θεωρεί ότι η νομοθεσία για τα λιπάσματα και τα απόβλητα θα πρέπει να ενθαρρύνει την αναερόβια αποσύνθεση στο πλαίσιο της κατηγοριοποίησης των προϊόντων ζύμωσης·

23.

θεωρεί ότι, δεδομένης της ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου ξύλινων συσσωματωμάτων (wood pellets), θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην έγκαιρη θέσπιση δεσμευτικών κριτηρίων αειφορίας και ποιότητας για το εν λόγω προϊόν·

24.

θεωρεί την επιδίωξη αειφόρου δασικής πολιτικής αναγκαία για την επίτευξη της αειφορίας της βιομάζας, καθώς η συλλογή βιομάζας για ενεργειακούς σκοπούς πρέπει να αντιστοιχεί στην καλλιέργεια ανάλογης ποσότητας ενεργειακής ξυλείας·

25.

τονίζει ότι στα εθνικά σχέδια δράσης για την ενέργεια θα πρέπει να περιλαμβάνονται ή να επισυνάπτονται στοιχεία που αφορούν τη βιομάζα: είδη και μέγεθος των εγκαταστάσεων, είδη βιομάζας, πηγές βιομάζας (εγχώριας ή εισαγόμενης), ανάλυση κύκλου ζωής κ.λπ.·

26.

με δεδομένες τις αρμοδιότητες και τους πολλαπλούς ρόλους των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην ενεργειακή πολιτική γενικώς και στην προώθηση των αειφόρων μορφών ενέργειας ειδικώς, τονίζει ότι οι υποεθνικές αρχές πρέπει να εμπλέκονται άμεσα στη διαμόρφωση και στην υλοποίηση τέτοιων εθνικών σχεδίων·

27.

ενθαρρύνει την προσχώρηση περισσότερων αρχών στο Σύμφωνο των Δημάρχων (ή σε παρεμφερή σχήματα συνεργασίας, εθνικά ή περιφερειακά) και συνιστά σε όλες τις αρχές να υιοθετήσουν επίσημες πολιτικές και πρακτικές που προασπίζουν τις αειφόρες μορφές ενέργειας, περιλαμβανομένης της παροχής κινήτρων, κατά περίπτωση, για τοπική παραγωγή και χρήση βιομάζας·

28.

δεδομένου ότι τα προτεινόμενα κριτήρια αειφορίας περιορίζονται σε μεγαλύτερους ενεργειακούς παραγωγούς, ενός μεγαβάτ και άνω, συνιστά να παρακολουθείται η επίδραση αυτού του ορίου κατά τη δημιουργία νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων·

29.

θεωρεί ότι θα πρέπει να εξεταστεί η απαίτηση να διέπονται από κριτήρια αειφορίας οι μεγάλης κλίμακας προμηθευτές που παρέχουν βιομάζα σε μικρότερους σταθμούς ηλεκτρισμού, θέρμανσης και ψύξης·

30.

θεωρεί ότι η έκθεση της Επιτροπής για την αειφορία της βιομάζας που αναμένεται εντός του 2011 θα πρέπει: