26.5.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 135/12

1.

Η διακήρυξη της Μπολόνια της 19ης Ιουνίου 1999 θέσπισε διακυβερνητική διαδικασία που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέχρι το 2010, διαδικασία η οποία υποστηρίζεται ενεργά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και οι αρμόδιοι Υπουργοί για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στις 46 συμμετέχουσες χώρες που συνήλθαν στη Leuven και στη Louvain-la-Neuve στις 28 και 29 Απριλίου 2009 ζήτησαν από τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να διεθνοποιήσουν τις δραστηριότητές τους.

2.

Στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 23ης Νοεμβρίου 2007 για τον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων χάριν της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης σε μια παγκόσμια οικονομία γνώσης (2) τα κράτη μέλη καλούνται προωθήσουν τη διεθνοποίηση των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ενθαρρύνοντας την ασφάλεια της ποιότητας μέσω ανεξάρτητης αξιολόγησης των πανεπιστημίων, ενισχύοντας την κινητικότητα, προωθώντας τα συγχορηγούμενα και διπλά πτυχία και διευκολύνοντας την αναγνώριση των προσόντων και των περιόδων σπουδών.

3.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μακρά παράδοση συνεργασίας με τρίτες χώρες η οποία βασίζεται σε σύνολο πολιτικών και νομικών πράξεων στις οποίες η τριτοβάθμια εκπαίδευση παίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο. Οι ρυθμίσεις συνεργασίας με εταίρους ανά τον κόσμο περιλαμβάνουν συχνά υποστήριξη προγραμμάτων υποδομής και συνεργασίας στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και πλαίσια για τη διεξαγωγή διαλόγου πολιτικής στον τομέα αυτόν. Η συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κατέχει επίσης εξέχοντα θέση στα πλαίσια πολυμερούς συνεργασίας, όπως η Ένωση για τη Μεσόγειο, η Βόρεια Διάσταση ή η Ανατολική Εταιρική Σχέση.

4.

Η απόφαση αριθ. 1298/2008/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 θέσπισε το πρόγραμμα δράσης Erasmus Mundus 2009-2013 για την αύξηση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και για την προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες (3).

5.

Το πρόγραμμα Tempus IV (2007-2013) υποστηρίζει τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις χώρες εταίρους στην Ανατολική Ευρώπη, την Κεντρική Ασία, τα Δυτικά Βαλκάνια και την περιοχή της Μεσογείου, κυρίως μέσω σχεδίων και συμπράξεων πανεπιστημιακής συνεργασίας. Άλλα προγράμματα, όπως τα προγράμματα συνεργασίας με τις εκβιομηχανισμένες χώρες, ή τα προγράμματα Edulink, Nyerere και Alfa, καλύπτουν δραστηριότητες συνεργασίας σε πανεπιστημιακό επίπεδο με άλλες περιοχές του κόσμου.

6.

Οι δράσεις Marie Curie βάσει του 7ου Προγράμματος-Πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη προωθούν την αριστεία και την κινητικότητα στην ευρωπαϊκή έρευνα και παρέχουν ευρεία στήριξη για την ανάπτυξη δυναμικών ανθρωπίνων πόρων παγκοσμίου κύρους στο ευρωπαϊκό σύστημα για την έρευνα, λαμβανομένης υπόψη της εγγενούς διεθνούς διάστασης της έρευνας.

1.

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση αποκτά όλο και πιο διεθνή διάσταση, καθότι όλο και περισσότερα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δέχονται εγγραφές φοιτητών από τρίτες χώρες, προβαίνουν σε ανταλλαγές φοιτητών, προσωπικού, σχεδίων και γνώσεων, και συμμετέχουν σε διεθνή πανεπιστημιακή και ερευνητική συνεργασία.

2.

Η ποιότητα των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ευρώπης και το μοναδικό φάσμα και βάθος των σπουδών που παρέχουν καθιστά τα ιδρύματα αυτά ιδιαίτερα ελκυστικά για το διεθνή πανεπιστημιακό κόσμο, αφενός ως προορισμούς σπουδών και αφετέρου ως εταίρους για συμπράξεις στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας.

3.

Επί πλέον, η επιτυχία της Ευρώπης όσον αφορά, αφενός, τη δημιουργία μέσων όπως το κοινό πλαίσιο αναφοράς που συνδέει τα εθνικά συστήματα και πλαίσια επαγγελματικών προσόντων γύρω από μια κοινή ευρωπαϊκή αναφορά (4), και, αφετέρου, την ανάπτυξη κοινής αντίληψης σε τομείς όπως η εξασφάλιση ποιότητας (5), προκαλεί αυξανόμενο ενδιαφέρον μεταξύ των παγκόσμιων εταίρων.

4.

Τα προγράμματα διεθνούς συνεργασίας και ο διάλογος προσανατολισμού με τρίτες χώρες στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπουν την πιο απρόσκοπτη ροή των γνώσεων, αλλά και συμβάλλουν στην ενίσχυση της ποιότητας και της διεθνούς θέσης της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στην τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας, στην προώθηση της κινητικότητας και του διαπολιτισμικού διαλόγου, καθώς και στην προαγωγή της διεθνούς ανάπτυξης σύμφωνα με τους στόχους εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.

1.

Η διεθνής συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αποτελεί σημαντικό και αποδοτικό τομέα που αξίζει να υποστηριχθεί σε εθνικό καθώς και σε ενωσιακό επίπεδο. Η συνεργασία αυτή συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας και της καινοτομίας στη διδασκαλία, τη μάθηση και την έρευνα, και είναι ευεργετική για την παραγωγή γνώσεων. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη ατόμων και κοινωνιών, καθότι εντείνει την κοινωνική, την πολιτιστική και την οικονομική ανάπτυξη και προάγει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά καθώς και τις ηθικές αξίες. Λαμβανομένης ιδίως υπόψη της αρχής της επικουρικότητας, η συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των πολιτικών εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ, ενώ θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες, ενδιαφέροντα και βαθμό ανάπτυξης των ενδιαφερομένων χωρών εταίρων.

2.

Πρέπει να υποστηριχθούν οι πρωτοβουλίες και τα προγράμματα της ΕΕ που προάγουν τη συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με ευρωπαϊκή διάσταση, και που υποστηρίζουν τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά την ενασχόληση με κοινά πανεπιστημιακά σχέδια, κατά την ενίσχυση των ευρωπαϊκών δικτύων και ως εκ τούτου κατά τη συρρίκνωση των υπόλοιπων φραγμών μεταξύ εθνικών συστημάτων. Η υποστήριξη των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ώστε να συνεργασθούν με τους ομοτίμους τους σε παγκόσμια κλίμακα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προαγωγή της ποιότητας και της αριστείας. Η συνεργασία αυτού του είδους συνέβαλε, λόγου χάρη, στη δημιουργία καινοτόμων τμημάτων και άνοιξε το δρόμο για την καθιέρωση διεθνικών συγχορηγούμενων, διπλών και πολλαπλών πτυχίων. Τα ενωσιακά προγράμματα πανεπιστημιακής συνεργασίας θα πρέπει να οργανώνονται κατά τρόπον ώστε να αναπτύσσουν ιδιαίτερα προβαλλόμενους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς επιδόσεων και να μεταδίδουν σαφή, συνεκτικά και πειστικά μηνύματα ανά την υφήλιο.

3.

Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την συμβατότητα και τη συγκρισιμότητα της δομής των πτυχίων μέσω της πανευρωπαϊκής διαδικασίας της Μπολόνια, καθώς και η επιτυχία της ΕΕ όσον αφορά την υιοθέτηση κοινών προσεγγίσεων και μέσων στον τομέα της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και την εξασφάλιση της ποιότητας, έχουν εντείνει την ελκυστικότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εντός της Ένωσης. Υπάρχει κοινό ενδιαφέρον ώστε να προωθηθούν οι εξελίξεις αυτές σε παγκόσμια κλίμακα και ώστε να υπάρξει ανταπόκριση στο αυξανόμενο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι τρίτες χώρες. Το Φόρουμ Πολιτικής της Μπολόνια που διευκολύνει το διάλογο πολιτικής μεταξύ του Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και άλλων μερών του κόσμου θα πρέπει να επικροτηθεί ως μέσο για τη διεξαγωγή ανταλλαγών επί συγκεκριμένων ζητημάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

4.

Η ανάληψη πρωτοβουλιών που καθιστούν την ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση πιο κατανοητή και διαφανή στους διεθνώς ενδιαφερομένους, μπορεί επίσης να συμβάλει ώστε να καταστεί η Ευρώπη πιο ελκυστική ως προορισμός σπουδών. Η διεξαγόμενη μελέτη με στόχο τη χαρτογράφηση της ποικιλομορφίας των αποστολών και των επιδόσεων των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την εκτίμηση της σκοπιμότητας ενός ευρωπαϊκού μέσου διαφάνειας θα πρέπει να συνεχισθεί, προκειμένου να καταστούν σαφέστερα και να προβληθούν περισσότερο τα ατού της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

5.

Όλο και περισσότερες τρίτες χώρες ενδιαφέρονται για τις κοινές πολιτικές και μέσα που αναπτύσσει η ΕΕ προκειμένου να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειες εκσυγχρονισμού των διαφόρων εκπαιδευτικών τους συστημάτων, μεταξύ δε αυτών που ελκύουν μεγάλη προσοχή είναι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS), και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (EQF). Γι αυτό, πέραν από τα προγράμματα διεθνούς πανεπιστημιακής συνεργασίας, θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω ο διάλογος πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση με ορισμένους ενδιαφερόμενους παγκόσμιους εταίρους, προκειμένου να ανταλλαχθούν πείρα και βέλτιστες πρακτικές, με βάση τις τοπικές δυνατότητες και αξιοποιώντας τις θετικές αντιδράσεις για τη βελτίωση των πολιτικών της ΕΕ.

6.

Η διεθνής πανεπιστημιακή συνεργασία θα πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί για την ΕΕ σημαντικό μέσο στήριξης των προσπαθειών εκσυγχρονισμού που καταβάλλουν οι εταίροι της, δεδομένου ότι προσφέροντας τη δυνατότητα διαρθρωμένων συμπράξεων μεταξύ ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της ΕΕ και τρίτων χωρών, η ΕΕ μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία τοπικών υποδομών — εντός καθώς και επέκεινα των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης — στη διατήρηση εξειδικευμένου πανεπιστημιακού προσωπικού, και στην εντατικοποίηση των διεθνών πανεπιστημιακών ανταλλαγών και της διεθνούς πανεπιστημιακής κινητικότητας.

1)

Να κατοχυρώσουν μια πραγματικά διεθνή παιδεία εντός αυτών των ιδρυμάτων, λόγου χάρη μέσω:

2)

Να αυξήσουν τη διεθνή ελκυστικότητα των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, λόγου χάρη μέσω:

3)

Να προαγάγουν την παγκόσμια διάσταση και ευαισθητοποίηση όσον αφορά την κοινωνική ευθύνη των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, λόγου χάρη μέσω:

1.

Να εκπονήσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και σεβόμενη πλήρως την αυτονομία των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μια ενωσιακή στρατηγική για τη διεθνή τριτοβάθμια εκπαίδευση η οποία να αποσκοπεί στη βελτίωση της συνοχής και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των υφιστάμενων πρωτοβουλιών διεθνούς συνεργασίας, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και η οποία θα εξακολουθήσει να προάγει την ελκυστικότητα της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας στις εξωτερικές δραστηριότητες της ΕΕ, καθώς και τα ενωσιακά προγράμματα και πολιτικές συνεργασίας στον τομέα αυτόν.

2.

Να εξασφαλίσει ότι η μαθησιακή κινητικότητα και η κινητικότητα στον τομέα της έρευνας μεταξύ της ΕΕ και του ευρύτερου κόσμου περιλαμβάνεται στην στρατηγική αυτήν.

3.

Να εξακολουθήσει να υποστηρίζει τις διεθνείς συμπράξεις τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τη διεθνή πανεπιστημιακή συνεργασία και δράσεις δημιουργίας υποδομής, και να διευκολύνει το διάλογο πολιτικής με ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

4.

Να προωθεί την ανταλλαγή εμπειρίας και ορθών πρακτικών στον τομέα αυτόν.