EUR-Lex Baza aktów prawnych Unii Europejskiej

Powrót na stronę główną portalu EUR-Lex

Ten dokument pochodzi ze strony internetowej EUR-Lex

Dokument 52008XC1110(01)

Ετήσιοι λογαριασμοί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων — Οικονομικό έτος 2007 — Τόμος Ι — Ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις και ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού

ΕΕ C 287 της 10.11.2008, str. 1—110 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

10.11.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 287/1


ΕΤΉΣΙΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΊ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΏΝ ΚΟΙΝΟΤΉΤΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΈΤΟΣ 2007

Τόμος Ι

ΕΝΟΠΟΙΗΜΈΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΈΣ ΚΑΤΑΣΤΆΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΟΠΟΙΗΜΈΝΕΣ ΕΚΘΈΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΆ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΈΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΎΠΟΛΟΓΙΣΜΟΫ

(2008/C 287/01)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Συνοδευτική σημείωση των ενοποιημένων λογαριασμών

Κυριότερα γεγονότα και βασικά σημεία

Εκτέλεση και λογιστική παρακολούθηση του προϋπολογισμού της ΕΕ

ΜΕΡΟΣ I:

Ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και επεξηγηματικές σημειώσεις

Α.

Ισολογισμός

Β.

Λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος

Γ.

Πίνακας ταμειακών ροών

Δ.

Κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού

Ε.

Σημειώσεις των δημοσιονομικών καταστάσεων

ΜΕΡΟΣ ΙI:

Ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και επεξηγηματικές σημειώσεις

Α.

Ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού

Β.

Επεξηγηματικές σημειώσεις των ενοποιημένων εκθέσεων σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Οι ετήσιοι ενοποιημένοι λογαριασμοί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για το 2007 καταρτίστηκαν με βάση τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα και οργανισμούς βάσει του άρθρου 129 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού. Δια της παρούσης, δηλώνω ότι οι ετήσιοι ενοποιημένοι λογαριασμοί καταρτίστηκαν σύμφωνα με τον τίτλο VII του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΚ και σύμφωνα με τις αρχές, τους κανόνες και τις μεθόδους που ορίζονται στο παράρτημα των δημοσιονομικών καταστάσεων.

Για την κατάρτιση των λογαριασμών, οι υπόλογοι των εν λόγω ευρωπαϊκών οργάνων και οργανισμών, αφού πιστοποίησαν την αξιοπιστία τους, παρείχαν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες για την κατάσταση των λογαριασμών που παρουσιάζουν τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και την εκτέλεση του προϋπολογισμού.

Δια της παρούσης, πιστοποιώ ότι, με βάση τις πληροφορίες αυτές και με βάση τους ελέγχους τους οποίους έκρινα αναγκαίους να διενεργήσω πριν από την υπογραφή των λογαριασμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, διαθέτω εύλογη βεβαιότητα ότι οι λογαριασμοί παρουσιάζουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων όσον αφορά όλα τα ουσιαστικά σημεία.

Image

Brian GRAY

Υπόλογος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Οι ετήσιοι λογαριασμοί των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για το 2007 είναι η τρίτη σειρά λογαριασμών που καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση που καθιέρωσαν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες το 2005. Το 2007 έγινε και η επικαιροποίηση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η νέα εκδοχή του τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 2007.

Όπως και με κάθε άλλη σειρά λογαριασμών, η Επιτροπή προσπαθεί να βελτιώσει το επίπεδο των προηγούμενων δημοσιεύσεων, με κύριο στόχο την παροχή περισσότερο κατανοητών και αξιόπιστων πληροφοριών στους αναγνώστες.

Όσον αφορά την παρουσίαση των λογαριασμών του 2007, επισημαίνονται οι ακόλουθες αλλαγές:

Προστέθηκε μια νέα ενότητα που εξηγεί τον τρόπο εκτέλεσης και λογιστικής παρακολούθησης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η ενότητα αυτή εξηγεί τον τρόπο χρηματοδότησης των Κοινοτήτων και τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται, ελέγχονται και παρακολουθούνται λογιστικά τα σχετικά κονδύλια.

Προστέθηκε επίσης μια ενότητα που εξηγεί καλύτερα το θέμα της ανάκτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, η οποία περιλαμβάνει λεπτομέρειες ως προς τα σχετικά ποσά (βλέπε ενότητα E.6).

Οι πίνακες που αφορούν τη δημοσιονομική εκτέλεση εκφράζονται πλέον σε εκατομμύρια ευρώ. Προστέθηκε επίσης ένας συνοπτικός πίνακας ο οποίος παρέχει καλύτερη επισκόπηση των εσόδων και των δαπανών του προϋπολογισμού.

Στις σημειώσεις παρατίθεται επίσης, για πρώτη φορά, συμφωνία των οικονομικών αποτελεσμάτων με τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού.

Τέλος επισημαίνεται ότι το εύρος της ενοποίησης των λογαριασμών έχει αυξηθεί σε σχέση με το 2006 διότι υπάρχουν πλέον τρεις κοινές επιχειρήσεις έναντι μιας το 2006, ενώ ο αριθμός των ενοποιημένων οργανισμών ανέρχεται σε 26, έναντι 24 το 2006.

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΤΗΣΙΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ ΤΟΥ 2007

Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού εξακολούθησε να μειώνεται, από 1 848 εκατ. ευρώ σε 1 529 εκατ. ευρώ.

Το οικονομικό αποτέλεσμα του έτους μεταβλήθηκε από πλεόνασμα 197 εκατ. ευρώ το 2006 σε πλεόνασμα 7 462 εκατ. ευρώ το 2007.

Το σύνολο ενεργητικού αυξήθηκε από 67 332 εκατ. ευρώ το 2006 σε 75 386 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο παθητικού αυξήθηκε από 131 550 εκατ. ευρώ σε 134 006 εκατ. ευρώ. Η διαφορά μεταξύ ενεργητικού και παθητικού θα καλυφθεί βραχυπρόθεσμα με κονδύλια του προϋπολογισμού που έχουν ήδη ψηφιστεί ή με εγγυήσεις των κρατών μελών σε μακροπρόθεσμη βάση.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ

1.   ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτεί ένα μεγάλο φάσμα πολιτικών και προγραμμάτων σε όλη την Ένωση. Σύμφωνα με τις προτεραιότητες που καθόρισαν τα κράτη μέλη, η Επιτροπή αναλαμβάνει την εκτέλεση συγκεκριμένων προγραμμάτων, δραστηριοτήτων και σχεδίων. Αυτά περιλαμβάνουν από υποστήριξη εκπαιδευτικών σχεδίων υπέρ της κινητικότητας σπουδαστών και εκπαιδευτικών, σχέδια στήριξης της καλλιέργειας ενός καλύτερου εργασιακού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους στην ΕΕ, έως την ενίσχυση του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων.

Σχεδόν το 95 % του προϋπολογισμού της ΕΕ αναλώνεται για τη χρηματοδότηση τέτοιων πολιτικών και δραστηριοτήτων της ΕΕ, με τη συμφωνία όλων των κρατών μελών. Η άμεση σχέση μεταξύ ετήσιου προϋπολογισμού και πολιτικών της ΕΕ εξασφαλίζεται μέσα από την κατάρτιση προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων (ΠΒΔ). Η ονοματολογία της κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων, που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στον προϋπολογισμό του 2004, επιτρέπει τον σαφή καθορισμό των τομέων πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του συνολικού ύψους των πόρων που διατίθεται για καθέναν από τους τομείς αυτούς.

Οι 32 τομείς πολιτικής υποδιαιρούνται σε 200 δραστηριότητες, από τις οποίες περισσότερες από 110 περιλαμβάνουν τομείς του προϋπολογισμού λειτουργίας, οπότε περιλαμβάνονται ως κεφάλαια στην ονοματολογία του προϋπολογισμού. Οι εν λόγω τομείς πολιτικής έχουν κυρίως επιχειρησιακό χαρακτήρα, δεδομένου ότι οι βασικές τους δραστηριότητες αποβλέπουν στο να προσπορίσουν οφέλη σε τρίτους, έκαστος στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα δραστηριότητας. Ωστόσο, άλλοι τομείς πολιτικής έχουν οριζόντιο χαρακτήρα και εξασφαλίζουν την ορθή λειτουργία της Επιτροπής, όπως οι τομείς «Συντονισμός των πολιτικών και παροχή νομικών συμβουλών» και «Προϋπολογισμός». Η κατά δραστηριότητες δομή παρέχει ένα κοινό εννοιολογικό πλαίσιο για την ιεράρχηση προτεραιοτήτων, τον προγραμματισμό, την κατάρτιση προϋπολογισμού, την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων, με πρωταρχικό σκοπό την ενίσχυση της αποδοτικής, της ορθολογικής και της αποτελεσματικής αξιοποίησης των πόρων.

Η εσωτερική διαδικασία έγκρισης του σχεδίου προϋπολογισμού αρχίζει με την κατάρτιση αυτού από την Επιτροπή προτού διαβιβασθεί στο Συμβούλιο, το οποίο δύναται να επιφέρει τροποποιήσεις εφόσον το κρίνει αναγκαίο. Στη συνέχεια, ο επικαιροποιημένος προϋπολογισμός διαβιβάζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο δύναται να προτείνει τροποποιήσεις, να εγκρίνει ή να απορρίψει το υποβληθέν σχέδιο. Αφού συμφωνηθούν όλες οι τροποποιήσεις και επικαιροποιήσεις (και αν αποδειχθεί αναγκαίο, ένα εντελώς νέο σχέδιο προτείνεται από την Επιτροπή) ο προϋπολογισμός εγκρίνεται στα μέσα Δεκεμβρίου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κηρύσσει εγκεκριμένο τον προϋπολογισμό και καθίσταται δυνατή πλέον η εκτέλεσή του.

2.   ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚ

Η ΕΚ χρηματοδοτείται με δύο τρόπους: έσοδα από ίδιους πόρους και διάφορα έσοδα.

2.1.   Έσοδα από ίδιους πόρους και απαιτήσεις

Τα έσοδα από ίδιους πόρους περιέρχονται αυτομάτως στην ΕΕ ούτως ώστε να χρηματοδοτεί τον προϋπολογισμό της χωρίς να απαιτείται επακόλουθη απόφαση των εθνικών αρχών (το 2007 ανήλθαν στο 93 % των συνολικών εσόδων). Το συνολικό ποσό ιδίων πόρων που απαιτείται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού καθορίζεται ως το σύνολο των δαπανών μείον τα λοιπά έσοδα. Το συνολικό ποσό ιδίων πόρων δεν δύναται να υπερβεί το 1,24 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ. Οι ίδιοι πόροι κατανέμονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

1.

Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ) οι οποίοι περιλαμβάνουν τελωνειακούς δασμούς, γεωργικές εισφορές και εισφορές ζάχαρης. Οι εν λόγω ίδιοι πόροι επιβαρύνουν οικονομικούς φορείς και εισπράττονται από τα κράτη μέλη εξ ονόματος της ΕΕ. Ωστόσο, τα κράτη μέλη κατακρατούν το 25 % ως αποζημίωση για τις δαπάνες είσπραξης. Οι τελωνειακοί δασμοί και οι γεωργικές εισφορές επιβάλλονται σε εισαγωγές προϊόντων προερχόμενων από τρίτες χώρες με συντελεστές βασιζόμενους στο Κοινό Δασμολόγιο. Οι εισφορές ζάχαρης καταβάλλονται από παραγωγούς ζάχαρης για τη χρηματοδότηση των επιστροφών για τις εξαγωγές ζάχαρης. Οι ΠΙΠ συνήθως καταλαμβάνουν το 15 % περίπου του συνόλου των εσόδων από ιδίους πόρους.

2.

Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) επιβαρύνουν τις βάσεις του ΦΠΑ των κρατών μελών, που εναρμονίζονται προς τον σκοπό αυτόν σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες. Το ίδιο ποσοστό βαρύνει την εναρμονισμένη βάση εκάστου κράτους μέλους. Ωστόσο, η βάση ΦΠΑ που λαμβάνεται υπόψη περιορίζεται στο 50 % του ΑΕΕ κάθε κράτους μέλους. Τα έσοδα από τον ΦΠΑ συνήθως καταλαμβάνουν το 15 % περίπου του συνόλου των εσόδων από ιδίους πόρους.

3.

Τα έσοδα βάσει του εθνικού ακαθάριστου εισοδήματος (ΑΕΕ) χρησιμοποιείται για την ισοσκέλιση εσόδων και δαπανών του προϋπολογισμού, δηλαδή για τη χρηματοδότηση του μέρους του προϋπολογισμού που δεν καλύπτεται από άλλες πηγές εσόδων. Το ίδιο ποσοστό βαρύνει το ΑΕΕ εκάστου κράτους μέλους, το οποίο καθορίζεται με βάση τους κοινοτικούς κανόνες. Τα έσοδα βάσει του ΑΕΕ συνήθως καταλαμβάνουν το 70 % περίπου του συνόλου των εσόδων από ιδίους πόρους.

Όσον αφορά την καταβολή των ποσών αυτών, η χωριστή λογιστική περιλαμβάνει παραδοσιακούς ίδιους πόρους οι οποίοι, δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000, έχουν βεβαιωθεί από τα κράτη μέλη αλλά δεν έχουν αποδοθεί στις Κοινότητες διότι είτε δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί είτε δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο εγγύησης, ή αποτελούν αντικείμενο αμφισβήτησης. Κάθε κράτος μέλος διαβιβάζει στην Επιτροπή τριμηνιαία κατάσταση των εν λόγω λογαριασμών με τα εξής στοιχεία ανά κατηγορία ιδίων πόρων:

το ποσό που απέμεινε να εισπραχθεί από το προηγούμενο τρίμηνο,

τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

τις διορθώσεις της βάσης (διορθώσεις/ακυρώσεις) κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

τα ακυρωθέντα ποσά,

τα εναπομένοντα προς είσπραξη ποσά στο τέλος του εν λόγω τριμήνου.

Τα ποσά των παραδοσιακών ιδίων πόρων που καταχωρίζονται στη χωριστή λογιστική, μετά την είσπραξή τους, πρέπει να διατίθενται στην Επιτροπή, το αργότερο την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά την 19η ημέρα του δεύτερου μήνα που έπεται της είσπραξης.

Στη χωριστή λογιστική πρέπει να εγγράφεται μια μείωση των απαιτήσεων ώστε να αντικατοπτρίζονται οι περιπτώσεις στις οποίες η πραγματική είσπραξη δεν είναι πιθανή. Η εν λόγω μείωση απαιτήσεων βασίζεται σε εκτιμήσεις που γίνονται από τα ίδια τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000 του Συμβουλίου το οποίο ορίζει ότι «Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν, μαζί με την τελευταία τριμηνιαία κατάσταση κάθε οικονομικού έτους, την εκτίμηση του συνολικού ποσού των οφειλόμενων ποσών της χωριστής λογιστικής στις 31 Δεκεμβρίου του εν λόγω οικονομικού έτους, των οποίων η είσπραξη φαίνεται αβέβαιη.».

Βάσει των εκτιμήσεων που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, εγγράφεται μείωση αξίας στο ενεργητικό του ισολογισμού για τις απαιτήσεις έναντι κρατών μελών. Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται παραίτηση, εκ μέρους της Επιτροπής, από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών που καλύπτονται από τη διόρθωση της αξίας. Ακόμη και όταν η είσπραξη φαίνεται ελάχιστα πιθανή ή και σχεδόν αδύνατη, αυτό δεν συνεπάγεται αναγκαστικά ότι θα απολεσθούν τα ποσά για τον κοινοτικό προϋπολογισμό ως παραδοσιακοί ίδιοι πόροι. Και αυτό διότι απώλεια μη εισπραχθεισών απαιτήσεων επέρχεται μόνον εφόσον το κράτος μέλος έχει πράγματι επιδείξει τη δέουσα επιμέλεια για να εξασφαλίσει την είσπραξη. Εάν το κράτος μέλος δεν το έχει πράξει, θεωρείται ότι φέρει τη σχετική οικονομική ευθύνη και εγείρεται κατ' αυτού απαίτηση να καταβάλει το ποσό στον κοινοτικό προϋπολογισμό κατ' εφαρμογή του άρθρου 17 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000.

2.2.   Διάφορα έσοδα

Διάφορα έσοδα προερχόμενα από τις δραστηριότητες των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καταλαμβάνουν περίπου το 7 % των συνολικών εσόδων. Σε αυτά περιλαμβάνονται π.χ. πρόστιμα σε υποθέσεις ανταγωνισμού και εντολές επιστροφής ποσών προς ιδιώτες και δημόσιους χρεώστες σε σχέση με τη διαχείριση κοινοτικών σχεδίων (όπως στο ανωτέρω παράδειγμα). Τα πρόστιμα που επιβάλλει το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε κράτη μέλη που δεν πληρούν τις υποχρεώσεις που επιβάλλει μια δεδομένη απόφαση, εντάσσονται επίσης στην κατηγορία αυτή. Η Επιτροπή διαχειρίζεται κατ' έτος εκατοντάδες χιλιάδες σχέδια και πρέπει να βεβαιώνει περίπου 12 000 εντολές ανάκτησης ετησίως. Στις οφειλές που δεν εξοφλούνται εγκαίρως επιβάλλονται τόκοι υπερημερίας. Οσάκις δεν εξοφλούνται οφειλές κοινοτικών τρίτων, πλην κρατών μελών, οι αποφάσεις της Επιτροπής (και του Συμβουλίου) με τις οποίες επιβάλλεται υποχρέωση πληρωμής είναι άμεσα εκτελεστές σύμφωνα με τους κανόνες πολιτικής δικονομίας που ισχύουν στην επικράτεια στην οποία προβλέπεται η εκτέλεση. Κατά των άλλων οφειλετών λαμβάνει μέτρα η Νομική Υπηρεσία με τη βοήθεια εξωτερικών δικηγορικών γραφείων.

3.   ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

3.1.   Πρωτογενείς δαπάνες λειτουργίας

Οι δαπάνες λειτουργίας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καλύπτουν όλους τους τομείς των δημοσιονομικών προοπτικών και λαμβάνουν διάφορες μορφές, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής και διαχείρισης των χρημάτων. Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, οι Κοινότητες εκτελούν τον γενικό προϋπολογισμό με βάση τις εξής μεθόδους:

 

Άμεση κεντρική διαχείριση: αφορά την άμεση εκτέλεση του προϋπολογισμού από το αρμόδιο κοινοτικό όργανο ή οργανισμό.

 

Έμμεση κεντρική διαχείριση: αφορά τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Κοινότητες αναθέτουν τη διαχείριση μέρους του προϋπολογισμού σε οργανισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ή των κρατών μελών.

 

Αποκεντρωμένη διαχείριση: πρόκειται για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Κοινότητες αναθέτουν ορισμένα καθήκοντα σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού σε τρίτες χώρες.

 

Επιμερισμένη διαχείριση: κατά τον ίδιο τρόπο, στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου διαχείρισης, οι Κοινότητες αναθέτουν ορισμένα καθήκοντα σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού σε κράτη μέλη.

 

Από κοινού διαχείριση: στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου, οι Κοινότητες αναθέτουν ορισμένα καθήκοντα σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού σε διεθνή οργανισμό.

Η πλειονότητα των δαπανών, που κατά το έτος αυτό ανέρχονται σε 90 εκατ. ευρώ (2006: 91 εκατ. ευρώ), εμπίπτει στον τομέα «Επιμερισμένη διαχείριση», πράγμα το οποίο συνεπάγεται την ανάθεση ορισμένων καθηκόντων στα κράτη μέλη για την κάλυψη τομέων όπως οι γεωργικές δαπάνες και οι διαρθρωτικές δράσεις.

3.2.   Οι διάφοροι δημοσιονομικοί παράγοντες

Το Σώμα των Επιτρόπων αναλαμβάνει συλλογικά την πολιτική ευθύνη αλλά δεν έχει σχεδόν καμία εξουσία όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Αναθέτει τα καθήκοντα αυτά κατ' έτος σε συγκεκριμένους υπαλλήλους οι οποίοι είναι υπόλογοι έναντι του Σώματος των Επιτρόπων και υπάγονται στις διατάξεις του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης. Τα υπόψη μέλη του προσωπικού —Γενικοί Διευθυντές και Επικεφαλής Υπηρεσιών εν γένει— είναι γνωστά ως «κύριοι διατάκτες». Με τη σειρά τους τα πρόσωπα αυτά δύνανται επίσης να αναθέσουν καθήκοντα εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε «δευτερεύοντες διατάκτες».

Η ευθύνη των διατακτών καλύπτει ολόκληρη τη διαχειριστική διαδικασία, από τον προσδιορισμό του τι απαιτείται προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι πολιτικής που έχουν τεθεί από το θεσμικό όργανο έως τη διαχείριση των δραστηριοτήτων που τίθενται σε κίνηση τόσο από επιχειρησιακή όσο και από δημοσιονομική άποψη, πράγμα το οποίο περιλαμβάνει την υπογραφή νομικών δεσμεύσεων, την παρακολούθηση των επιδόσεων, την πραγματοποίηση πληρωμών έως και την ανάκτηση κεφαλαίων, εάν είναι ανάγκη. Οι διατάκτες πρέπει επίσης να μεριμνούν για τη διεξαγωγή αξιολογήσεων με σκοπό την ανάλυση της βιωσιμότητας των προτάσεων που υποβάλλουν (εκ των προτέρων αξιολόγηση) και να παρακολουθούν την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα από πλευράς κόστους των προγραμμάτων που βρίσκονται ήδη εν εξελίξει (ενδιάμεσες και εκ των υστέρων αξιολογήσεις). Τα αποτελέσματα των εν λόγω αξιολογήσεων χρησιμεύουν στη βελτίωση της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων και την αύξηση του βαθμού διαφάνειας, λογοδοσίας και αποτελεσματικότητας κόστους της κοινοτικής παρέμβασης.

Η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και ο κατάλληλος βαθμός λογοδοσίας εξασφαλίζονται στους κόλπους της εκάστοτε Γενικής Διεύθυνσης με διαχωρισμό του διαχειριστικού ελέγχου (που αναλαμβάνουν οι διατάκτες) από τον εσωτερικό έλεγχο και τον έλεγχο συμμόρφωσης με βάση σαφή πρότυπα εσωτερικού ελέγχου (εμπνευσμένα από τα διεθνή πρότυπα της COSO), εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχους, ανεξάρτητους εσωτερικούς ελέγχους βάσει αξιολόγησης κινδύνων και την τακτική υποβολή εκθέσεων επί των δραστηριοτήτων προς τους Επιτρόπους.

Ο υπόλογος εκτελεί τις εντολές πληρωμής και ανάκτησης που εκδίδουν οι διατάκτες και είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση του ταμείου, τη θέσπιση λογιστικών κανόνων και μεθόδων, την επικύρωση λογιστικών συστημάτων, την τήρηση λογαριασμών, καθώς και την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών του θεσμικού οργάνου και την ενοποίηση αυτών με τους λογαριασμούς των άλλων ενοποιημένων οντοτήτων. Πέραν αυτού, ο λογιστής οφείλει να υπογράφει τους λογαριασμούς δηλώνοντας ότι παρέχουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης.

Ο εσωτερικός ελεγκτής, ο οποίος δεν αποτελεί δημοσιονομικό παράγοντα υπό την αυστηρή έννοια του όρου, διορίζεται από ένα θεσμικό όργανο προκειμένου να επαληθεύει την ορθή λειτουργία των συστημάτων και διαδικασιών δημοσιονομικής εκτέλεσης και να παρέχει συμβουλές στο όργανο σε θέματα διαχείρισης κινδύνου. Ο εσωτερικός ελεγκτής εκδίδει ανεξάρτητες γνώμες όσον αφορά την ποιότητα των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου και συστάσεις όσον αφορά τη βελτίωση των επιχειρησιακών διαδικασιών και την προώθηση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

3.3.   Ανάληψη δεσμεύσεων για την ανάλωση του προϋπολογισμού της ΕΕ

Αφ' ης στιγμής εγκριθεί ο προϋπολογισμός, η ΓΔ Προϋπολογισμού, μέσω του λογιστικού συστήματος της Επιτροπής, θέτει κεφάλαια στη διάθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής και των θεσμικών οργάνων και άλλων φορέων σύμφωνα με τις αρμοδιότητες πολιτικής που τους έχουν ανατεθεί και ένα σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων. Παραδείγματος χάριν, η ευθύνη της διαχείρισης κονδυλίων του προϋπολογισμού που προορίζονται για το περιβάλλον ανατίθεται από την Επιτροπή στον επικεφαλής ή τον Γενικό Διευθυντή της ΓΔ Περιβάλλοντος (ο οποίος, στην περίπτωση αυτή, αποκαλείται κύριος διατάκτης για τα σχετικά κονδύλια του προϋπολογισμού).

Προτού αναληφθούν νομικές δεσμεύσεις (π.χ. σύμβαση ή συμφωνία επιχορήγησης) έναντι τρίτου, πρέπει να περιλαμβάνεται κονδύλιο για την εν λόγω δραστηριότητα στον ετήσιο προϋπολογισμό. Πρέπει επίσης να υπάρχουν επαρκή κεφάλαια στο υπόψη κονδύλιο για την κάλυψη της δαπάνης. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να γίνει κράτηση των απαιτούμενων κεφαλαίων στον προϋπολογισμό μέσω ανάληψης υποχρεώσεων που εγγράφεται στο λογιστικό σύστημα.

Αφ' ης στιγμής κινηθεί η διαδικασία ανάληψης υποχρεώσεων από το αρμόδιο για το εκάστοτε σχέδιο πρόσωπο, που είναι γνωστό ως εισηγητής πρέπει να τηρηθεί μια προκαθορισμένη διαδικασία γνωστή ως «δημοσιονομικό κύκλωμα» η οποία περιλαμβάνει μια σειρά ενεργειών, αποτυπωμένων σε χαρτί και ηλεκτρονικά, στην οποία μετέχουν τουλάχιστον δύο άτομα (ακολουθώντας τη λεγόμενη «αρχή των τεσσάρων οφθαλμών») τον εισηγητή και τον (επαληθεύοντα) ελεγκτή. Τα δημοσιονομικά κυκλώματα εξασφαλίζουν την άσκηση δημοσιονομικών και επιχειρησιακών ελέγχων προτού εγκριθεί η εκάστοτε ανάληψη υποχρεώσεων από τον αρμόδιο διατάκτη.

Χωρίς γραπτή νομική δέσμευση μεταξύ της Επιτροπής ή άλλου κοινοτικού φορέα και του υποψήφιου παραλήπτη κοινοτικών κεφαλαίων δεν δύναται να δαπανηθεί κανένα κονδύλιο του κοινοτικού προϋπολογισμού. Στο πλαίσιο της κεντρικής άμεσης διαχείρισης, η νομική αυτή δέσμευση λαμβάνει τη μορφή είτε σύμβασης με εργολήπτη είτε συμφωνίας επιχορήγησης με δικαιούχο.

Αφ' ης στιγμής εγκριθεί, η δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων εγγράφεται στο λογιστικό σύστημα του προϋπολογισμού και οι σχετικές πιστώσεις αναλώνονται καταλλήλως. Αυτό, ωστόσο, δεν επηρεάζει ουδόλως τους γενικούς λογαριασμούς (γενικό καθολικό) δεδομένου ότι σε αυτό το στάδιο δεν έχει ακόμη υπάρξει δαπάνη. Τούτο οφείλεται στο ότι το λογιστικό σύστημα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων περιλαμβάνει δύο χωριστά μεν, αλλά συνδεόμενα μεταξύ τους σκέλη:

α)

τη λογιστική του προϋπολογισμού, που επιτρέπει την λεπτομερή παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, και

β)

τη γενική λογιστική, που χρησιμεύει για την κατάρτιση του ισολογισμού και του λογαριασμού οικονομικών αποτελεσμάτων.

Οι λογαριασμοί του προϋπολογισμού καταγράφουν καθημερινά τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές σε σχέση με τα 1 150 περίπου κονδύλια του προϋπολογισμού. Βασίζονται στην αρχή της τροποποιημένης λογιστικής σε ταμειακή βάση, στο πλαίσιο της οποίας ένα στοιχείο δαπανών ή εσόδων καταγράφεται στους λογαριασμούς μόνον σε περίπτωση δέσμευσης, καταβολής ή είσπραξης μετρητών. Αυτό το είδος λογιστικής είθισται στον δημόσιο τομέα ο οποίος, παραδοσιακά, τείνει να δίνει βάρος στον προϋπολογισμό και την εκτέλεσή του. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο είναι το θεσμικό όργανο έναντι του οποίου είναι υπόλογη η Επιτροπή, ενδιαφέρεται πολύ, όπως είναι φυσικό, να διαπιστώσει αν οι επιθυμίες που εξέφρασε με την έγκριση του προϋπολογισμού εκπληρώνονται από το εκτελεστικό όργανο. Κάθε μήνα η Επιτροπή δημοσιεύει αναλυτικά στοιχεία για την τρέχουσα κατάσταση εκτέλεσης του προϋπολογισμού (όσον αφορά τις δαπάνες) στον δικτυακό τόπο Εuropa. Τα στοιχεία αυτά παρατίθενται ανά δημοσιονομική προοπτική και τομέα πολιτικής.

Η γενική λογιστική (γενικό καθολικό) με το διπλογραφικό σύστημα εγγραφών παρουσιάζει το σύνολο των δαπανών και εσόδων της χρήσης (και, συνεπώς, το οικονομικό αποτέλεσμα), καθώς και την οικονομική κατάσταση της ΕΚ με τη μορφή ισολογισμού, όπως έχει στις 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.

3.4.   Πραγματοποίηση πληρωμών

3.4.1.   Γενικοί κανόνες

Καμία πληρωμή δεν πραγματοποιείται εάν δεν έχει εγκριθεί σχετική δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων από τον αρμόδιο διατάκτη. Σε περίπτωση που επιβάλλεται η πραγματοποίηση πληρωμής ακολουθείται μια υποχρεωτική ροή εργασιών παρόμοια προς αυτήν των δημοσιονομικών αναλήψεων υποχρεώσεων. Τούτο γίνεται μέσω του λογιστικού συστήματος και παράλληλα αποτυπώνεται σε χαρτί και ηλεκτρονικά. Και πάλι η διαδικασία αρχίζει με τον εισηγητή και τελικά εγκρίνεται από τον δευτερεύοντα διατάκτη. Μόλις εγκριθεί η πληρωμή, ενημερώνονται αυτομάτως οι δημοσιονομικοί και οι γενικοί λογαριασμοί.

Αφού εγκριθεί μια πληρωμή στο λογιστικό σύστημα, ακολουθεί η μεταφορά πιστώσεων στον λογαριασμό του δικαιούχου. Η Επιτροπή, π.χ., μέσω της υπηρεσίας ταμείου της ΓΔ Προϋπολογισμού πραγματοποιεί σχεδόν όλες τις πληρωμές της με μεταφορά πιστώσεων μέσω τραπέζης. Διαθέτει τραπεζικούς λογαριασμούς στα δημόσια ταμεία, στις κεντρικές τράπεζες και σε εμπορικές τράπεζες των κρατών μελών.

Η Επιτροπή πραγματοποιεί περισσότερες από ένα εκατομμύριο πληρωμές ετησίως. Συμμετέχει στον οργανισμό SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication). Καθημερινά διεξάγεται τουλάχιστον ένας κύκλος πληρωμών, υπό τον έλεγχο της υπηρεσίας ταμείου της Γενικής Διεύθυνσης Προϋπολογισμού, στο πλαίσιο του οποίου οι εντολές πληρωμής μετατρέπονται σε οδηγίες πληρωμής που αποστέλλονται αυτομάτως στις τράπεζες με τις οποίες συνεργάζεται η Επιτροπή, προκειμένου να πληρωθούν οι σχετικοί δικαιούχοι.

3.4.2.   Προχρηματοδοτήσεις

Η προχρηματοδότηση είναι πληρωμή που αποβλέπει στην παροχή προκαταβολής στον δικαιούχο, δηλαδή χρηματικού αποθέματος. Η προχρηματοδότηση μπορεί να κατανεμηθεί σε διάφορες δόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στην εκάστοτε συμφωνία προχρηματοδότησης. Το χρηματικό απόθεμα ή η προκαταβολή χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς που προβλέπονται κατά τη διάρκεια της περιόδου που καθορίζεται στη συμφωνία ή επιστρέφεται. Αν ο δικαιούχος δεν πραγματοποιήσει τις επιλέξιμες δαπάνες, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει την προχρηματοδότηση στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Η καταβληθείσα προχρηματοδότηση δεν αποτελεί συνεπώς οριστική δαπάνη όσο δεν πληρούνται οι αντίστοιχες συμβατικές προϋποθέσεις. Συνεπώς, εγγράφεται ως στοιχείο ενεργητικού στον ισολογισμό όταν πραγματοποιείται η αρχική πληρωμή. Το ύψος της προχρηματοδότησης μειώνεται (πλήρως ή εν μέρει) κατά τις αποδεκτές επιλέξιμες δαπάνες και τα ποσά που επιστρέφονται. Όταν το ύψος μιας προχρηματοδότησης είναι πλήρως ή εν μέρει αποδεκτό από τις Κοινότητες, μετά από ανάλυση αποδοχής μιας δήλωσης δαπανών που έχει υποβληθεί (βλέπε κατωτέρω), το αποδεκτό ύψος των επιλέξιμων δαπανών αφαιρείται από τον ισολογισμό και εγγράφεται ως έξοδο στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Με τον τρόπο αυτό, διαγράφεται συνολικά ή εν μέρει το σύνολο της προχρηματοδότησης.

Η προχρηματοδότηση αποτιμάται στο εκτιμώμενο ανακτήσιμο ποσό λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη σχετικής εγγύησης για την εν λόγω προχρηματοδότηση. Η εκτιμώμενη μη ανακτήσιμη προχρηματοδότηση αναγνωρίζεται ως έξοδο στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος και ως μείωση της λογιστικής αξίας της προχρηματοδότησης στον ισολογισμό. Κατά κανόνα χρεώνονται τόκοι σε όλες τις προχρηματοδοτήσεις που καταβάλλονται, με εξαίρεση τα ποσά που καταβάλλονται στα κράτη μέλη ή με τη μορφή προενταξιακών ενισχύσεων. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτών των τόκων υποδεικνύει δύο κατηγορίες υφισταμένων προχρηματοδοτήσεων: αυτή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και εκείνη των τρίτων. Η διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών είναι η ακόλουθη: οι τόκοι από τα ποσά προχρηματοδότησης των «Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων» παραμένουν ιδιοκτησία των Κοινοτήτων και συνεπώς πρέπει να καταβληθούν σε αυτές, ενώ εκείνοι των προχρηματοδοτήσεων προς «τρίτους» είναι ιδιοκτησία του εκάστοτε δικαιούχου.

3.4.3.   Δηλώσεις δαπανών και επιλεξιμότητα δαπανών

Μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος από την πληρωμή της προκαταβολής ή την προχρηματοδότηση, ο αρμόδιος φορέας της ΕΚ λαμβάνει δήλωση δαπανών που αιτιολογεί τον τρόπο δαπάνης του σχετικού ποσού από τον δικαιούχο βάσει της σύμβασης. Η συχνότητα των εν λόγω δηλώσεων που υποβάλλονται κατά τη διάρκεια του έτους ποικίλλει. Εξαρτάται από το είδος της χρηματοδοτούμενης ενέργειας και τους συμβατικούς όρους, ενώ οι δηλώσεις δεν υποβάλλονται υποχρεωτικά στο τέλος της χρήσης.

Τα ανακεφαλαιωτικά των δαπανών εγγράφονται αμέσως στο λογιστικό σύστημα ως βραχυπρόθεσμες οφειλές με αντισταθμιστική εγγραφή στον λογαριασμό «επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας» (χρεωστικό ποσό). Πρόκειται για «πρώτη τιμολόγηση». Ένα έξοδο αναγνωρίζεται στη γενική λογιστική όταν συμβεί το «γενεσιουργό γεγονός», δηλαδή όταν επικυρωθεί η δήλωση δαπανών. Συνεπώς, στο στάδιο της «πρώτης τιμολόγησης» δεν αναγνωρίζεται ακόμη κάποιο έξοδο. Ο αρμόδιος υπάλληλος πρέπει να ελέγξει τη δήλωση που έλαβε και δύναται να ζητήσει περαιτέρω δικαιολογητικά εφόσον κριθεί αναγκαίο προτού επαληθεύσει στο σύστημα και σε χαρτί ότι η δήλωση είναι έγκυρη και ότι η πληρωμή μπορεί να πραγματοποιηθεί. Μόλις κριθεί η δήλωση δαπανών έγκυρη, πραγματοποιείται λογιστική εγγραφή με την οποία τα επιλέξιμα ποσά μεταβιβάζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ως έξοδο (δεύτερη τιμολόγηση). Τα ανοικτά υπόλοιπα προχρηματοδότησης και πιστωτών μειώνονται επίσης κατά το επικυρωθέν ποσό. Δεν υπάρχουν συνέπειες για τους δημοσιονομικούς λογαριασμούς δεδομένου ότι η αρχική πληρωμή έχει ήδη καταγραφεί σε αυτούς.

3.4.4.   Περαιτέρω πληρωμές

Εάν υπάρξει απαίτηση για ποσό καθ' υπέρβαση της αρχικής πληρωμής και αυτή επαληθευθεί ή εάν απαιτείται δεύτερη ή τελική πληρωμή βάσει της σύμβασης, τότε υποβάλλεται νέα αίτηση πληρωμής ακολουθώντας τους ίδιους κανόνες με τις προηγούμενες πληρωμές. Την τελική έγκριση για την πραγματοποίηση της πληρωμής δίνει ο κύριος διατάκτης. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας καθορίζονται στη βασική πράξη, στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων, στα λοιπά ενημερωτικά έγγραφα για τους δικαιούχους της επιχορήγησης ή/και στις συμβατικές ρήτρες των συμφωνιών επιχορήγησης. Μετά από εξέταση, οι επιλέξιμες δαπάνες καταχωρίζονται στα έξοδα και ο δικαιούχος ενημερώνεται για τυχόν μη επιλέξιμα ποσά. Τα ποσά που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό «Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας» αντιπροσωπεύουν συνεπώς αιτήσεις που έχουν υποβληθεί για τις οποίες η επιλεξιμότητα δεν έχει ελεγχθεί και για τις οποίες ο σκοπός της πραγματοποιηθείσας δαπάνης δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.

3.4.5.   Λογιστική μεταχείριση στο τέλος της χρήσης (καταληκτικές εγγραφές)

Στο τέλος της χρήσης, οι εκκρεμούσες προχρηματοδοτήσεις αξιολογούνται βάσει των αρχικών ποσών που καταβλήθηκαν μείον: τα ποσά που επεστράφησαν, τα επιλέξιμα ποσά που έχουν εκκαθαριστεί, τα επιλέξιμα ποσά που δεν έχουν ακόμη εκκαθαριστεί στο τέλος της χρήσης και τις μειώσεις αξίας. Οι χορηγηθείσες εγγυήσεις που συνδέονται με προχρηματοδοτήσεις αναφέρονται λεπτομερώς στα εκτός ισολογισμού στοιχεία ως ενδεχόμενες απαιτήσεις.

Οι δηλώσεις δαπανών που δεν έχουν ληφθεί στο τέλος του έτους λαμβάνονται υπόψη στις λογιστικές διαδικασίες διαχωρισμού των χρήσεων. Συγκεκριμένα, πρέπει να εκτιμηθούν οι επιλέξιμες δαπάνες δικαιούχων κοινοτικής χρηματοδότησης οι οποίες δεν έχουν ακόμη κοινοποιηθεί στις Κοινότητες. Προς τούτο εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι ανάλογα με το είδος των δραστηριοτήτων και τις διαθέσιμες πληροφορίες ούτως ώστε να γίνει η καλύτερη δυνατή εκτίμηση των ποσών αυτών. Μετά τις σχετικές καταληκτικές εγγραφές, τα ποσά που εκτιμώνται επιλέξιμα εγγράφονται ως δεδουλευμένα έξοδα, ενώ τα εκτιμώμενα μη επιλέξιμα μέρη τους παραμένουν ανοικτά στους λογαριασμούς «επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας». Τα ποσά αυτά περιλαμβάνονται στις τρέχουσες υποχρεώσεις ούτως ώστε να υπερεκτιμηθεί το ενεργητικό και το παθητικό.

3.5.   Ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

Η επιλεξιμότητα των δαπανών που χρεώνονται στον προϋπολογισμό ελέγχεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, ή στην περίπτωση επιμερισμένης διαχείρισης, από τα κράτη μέλη, με βάση τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στους εφαρμοστέους κανόνες ή στους όρους κάθε επιχορήγησης. Για να βελτιστοποιηθεί η σχέση κόστους-ωφελείας των συστημάτων ελέγχου, οι έλεγχοι των δικαιολογητικών για τις τελικές δηλώσεις δαπανών τείνουν να είναι πιο αυστηροί από εκείνους για τις ενδιάμεσες, και παρέχουν τη δυνατότητα να διαπιστωθούν λάθη στις ενδιάμεσες πληρωμές τα οποία διορθώνονται με την προσαρμογή της τελικής πληρωμής. Επίσης, οι ΕΚ ή/και τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν την ακεραιότητα των δικαιολογητικών διενεργώντας ελέγχους στις εγκαταστάσεις του αιτούντος, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης της χρηματοδοτούμενης ενέργειας ή/και εκ των υστέρων. Λάθη που διαπιστώνονται κατά την περίοδο εκτέλεσης διορθώνονται με προσαρμογή των επόμενων δηλώσεων δαπανών. Λάθη που διαπιστώνονται εκ των υστέρων γίνονται αντικείμενο εντολής ανάκτησης. Βλέπε επίσης ενότητα E.6 για περισσότερες πληροφορίες ως προς το θέμα.

4.   ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

4.1.   Ετήσιοι λογαριασμοί

Ο υπόλογος είναι υπεύθυνος για την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών και εξασφαλίζει ότι αποδίδουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης της ΕΕ. Οι ετήσιοι λογαριασμοί περιλαμβάνουν τις δημοσιονομικές καταστάσεις και τις εκθέσεις εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Εγκρίνονται από την Επιτροπή και υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Δικαστήριο προς έλεγχο και εν τέλει στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για απαλλαγή.

4.2.   Ετήσιες εκθέσεις δραστηριότητας

Έκαστος διατάκτης οφείλει να καταρτίσει ετήσια έκθεση δραστηριότητας (ΕΕΔ) για το πεδίο αρμοδιοτήτων του. Στην ΕΕΔ, ο διατάκτης αναφέρεται στα αποτελέσματα πολιτικής και στην εύλογη βεβαιότητα την οποία έχει ότι οι πόροι που διατέθηκαν για τις δραστηριότητες που περιγράφονται στην έκθεσή του χρησιμοποιήθηκαν για τον προβλεπόμενο σκοπό και σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και ότι οι ισχύουσες διαδικασίες ελέγχου παρέχουν τις απαιτούμενες εγγυήσεις σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των υποκείμενων πράξεων.

5.   ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΗ

5.1.   Λογιστικός έλεγχος

Οι ετήσιοι λογαριασμοί και η διαχείριση των πόρων τελούν υπό την επίβλεψη του εξωτερικού ελεγκτή, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο καταρτίζει ετήσια έκθεση για το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κύρια αποστολή του Συνεδρίου είναι η διεξαγωγή εξωτερικού ανεξάρτητου ελέγχου των ετήσιων λογαριασμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ως μέρος των δραστηριοτήτων του το Ελεγκτικό Συνέδριο καταρτίζει:

1.

ετήσια έκθεση επί των δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται από τον γενικό προϋπολογισμό, με αναλυτικές παρατηρήσεις επί των ετήσιων λογαριασμών και των υποκείμενων πράξεων,

2.

γνώμη, βασιζόμενη στους ελέγχους που έχει πραγματοποιήσει, περιλαμβανόμενη στην ετήσια έκθεση υπό μορφή δήλωσης αξιοπιστίας όσον αφορά i) την αξιοπιστία των λογαριασμών και ii) την νομιμότητα και την κανονικότητα των υποκείμενων πράξεων που περιλαμβάνουν τόσο την είσπραξη εσόδων από τους φορολογουμένους όσο και τις πληρωμές προς τελικούς δικαιούχους,

3.

ειδικές εκθέσεις με τα πορίσματα των ελέγχων που διεξάγει σε συγκεκριμένους διαχειριστικούς τομείς.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο δικαιούται πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που απαιτούνται για τη διεξαγωγή ελέγχου. Το Συνέδριο ελέγχει όλους τους τομείς δραστηριοτήτων των ΕΚ έως και τη νομιμότητα και κανονικότητα μεμονωμένων πράξεων και πληρωμών. Ελέγχει επίσης τους ίδιους τους ετήσιους λογαριασμούς, εξετάζοντας μεμονωμένα τον ισολογισμό και τους λογαριασμούς οικονομικού αποτελέσματος εφόσον το κρίνει αναγκαίο καθώς και τη συνολική παρουσίαση των δημοσιονομικών καταστάσεων. Συνεπώς, το Συνέδριο δύναται να εκφέρει γνώμη όχι μόνον ως προς τα παρουσιαζόμενα στοιχεία αλλά και ως προς το σύστημα και τους ελέγχους που εφαρμόζονται.

5.2.   Απαλλαγή

Τον τελικό έλεγχο αποτελεί η απαλλαγή του προϋπολογισμού για ένα δεδομένο οικονομικό έτος. Η αρμόδια για την απαλλαγή αρχή στις ΕΚ είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι μετά τον λογιστικό έλεγχο και την οριστικοποίηση των ετήσιων λογαριασμών εναπόκειται στο Συμβούλιο να συστήσει και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αποφασίσει να χορηγήσει απαλλαγή στην Επιτροπή και σε άλλους φορείς των ΕΚ όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού των Κοινοτήτων για το απορρεύσαν οικονομικό έτος. Η απόφαση αυτή βασίζεται στην εξέταση των λογαριασμών και της ετήσιας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία περιλαμβάνει επίσημη δήλωση αξιοπιστίας, και στις απαντήσεις της Επιτροπής, καθώς και στις ερωτήσεις και αιτήσεις παροχής περαιτέρω πληροφοριών που απευθύνονται προς αυτήν.

Η απαλλαγή αποτελεί την πολιτική πτυχή του εξωτερικού ελέγχου της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και είναι η απόφαση με την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενεργώντας κατόπιν συστάσεως του Συμβουλίου, αποδεσμεύει την Επιτροπή από την ευθύνη της διαχείρισης ενός δεδομένου προϋπολογισμού σηματοδοτώντας το τέλος της ύπαρξης του εν λόγω προϋπολογισμού. Η διαδικασία απαλλαγής δύναται να παράγει τα εξής αποτελέσματα: χορήγηση, αναστολή ή άρνηση χορήγησης απαλλαγής. Κατά την χορήγηση απαλλαγής το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δύναται να τονίσει τις παρατηρήσεις τις οποίες κρίνει σημαντικές, συνιστώντας συχνά δράσεις τις οποίες η Επιτροπή θα όφειλε να αναλάβει για συγκεκριμένα θέματα. Η Επιτροπή καταρτίζει εν συνεχεία έκθεση στην οποία περιγράφει τα μέτρα τα οποία έλαβε, καθώς και ένα σχέδιο δράσης τα οποία διαβιβάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

ΜΕΡΟΣ Ι

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

A.

Ισολογισμός

Β.

Λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος

Γ.

Πίνακας ταμειακών ροών

Δ.

Κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού

Ε.

Σημειώσεις των δημοσιονομικών καταστάσεων:

1.

Θεμελιώδεις λογιστικές μέθοδοι

2.

Σημειώσεις του ισολογισμού

3.

Σημειώσεις του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος

4.

Σημειώσεις του πίνακα ταμειακών ροών

5.

Στοιχεία εκτός ισολογισμού

6.

Ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

7.

Διαχείριση οικονομικού κινδύνου

8.

Πληροφορίες σχετικά με τα συνδεδεμένα μέρη

9.

Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

10.

Ενοποιημένες οντότητες

11.

Μη ενοποιημένες οντότητες

Α.   ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

31.12.2007

31.12.2006

ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ:

Άυλα στοιχεία

2.1

44

37

Ενσώματα πάγια στοιχεία

2.2

4 523

4 586

Μακροπρόθεσμες επενδύσεις

2.3

1 973

2 157

Δάνεια

2.4

1 806

2 023

Μακροπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις

2.5

14 015

22 425

Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις

2.6

127

328

 

 

22 488

31 556

ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ:

Αποθέματα

2.7

88

115

Βραχυπρόθεσμες επενδύσεις

2.8

1 420

1 426

Βραχυπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις

2.9

20 583

8 055

Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις

2.10

12 051

9 796

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

2.11

18 756

16 384

 

 

52 898

35 776

Σύνολο ενεργητικού

 

75 386

67 332

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ:

Παροχές προσωπικού

2.12

(33 480)

(32 200)

Μακροπρόθεσμες προβλέψεις

2.13

(1 079)

(989)

Μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

2.14

(1 574)

(1 862)

Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις

2.15

(1 989)

(2 020)

 

 

(38 122)

(37 071)

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ:

Βραχυπρόθεσμες προβλέψεις

2.16

(369)

(379)

Βραχυπρόθεσμες χρηματοοικονομικές οφειλές

2.17

(135)

(20)

Πληρωτέοι λογαριασμοί

2.18

(95 380)

(94 080)

 

 

(95 884)

(94 479)

Σύνολο παθητικού

 

(134 006)

(131 550)

ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

 

(58 620)

(64 218)

Αποθεματικά

2.19

2 806

2 855

Ποσά απαιτητά έναντι των κρατών μελών:

2.20

 

 

Παροχές στο προσωπικό (1)

 

(33 480)

(32 200)

Άλλα ποσά (2)

 

(27 946)

(34 873)

ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

 

(58 620)

(64 218)

Β.   ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

2007

2006

ΕΣΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Ίδιοι πόροι και έσοδα από συνεισφορές

3.1

112 084

105 118

Άλλα έσοδα λειτουργίας

3.2

9 080

8 368

 

 

121 164

113 486

ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Διοικητικά έξοδα

3.3

(7 120)

(6 619)

Λειτουργικά έξοδα

3.4

(104 682)

(106 803)

 

 

(111 802)

(113 422)

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

 

9 362

64

Χρηματοοικονομικά έσοδα

3.5

674

621

Χρηματοοικονομικά έξοδα

3.6

(354)

(331)

Μεταβολή των υποχρεώσεων σχετικά με παροχές προσωπικού

2.12

(2 207)

108

Μερίδιο του καθαρού πλεονάσματος (ελλείμματος) συγγενών και κοινών επιχειρήσεων

3.7

(13)

(265)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

 

7 462

197

Γ.   ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

2007

2006

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης

 

7 462

197

Λειτουργικές δραστηριότητες

4.2

 

 

Αποσβέσεις

 

11

11

Αποσβέσεις

 

329

306

(Αναστροφή) ζημιών απομείωσης αξίας επί επενδύσεων

 

(3)

(3)

(Αύξηση)/μείωση δανείων

 

217

374

(Αύξηση)/μείωση μακροπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων

 

8 410

307

(Αύξηση)/μείωση μακροπρόθεσμων εισπρακτέων λογαριασμών

 

201

(84)

(Αύξηση)/μείωση αποθεμάτων

 

27

11

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων

 

(12 528)

(1 422)

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων εισπρακτέων λογαριασμών

 

(2 255)

(2 558)

Αύξηση/(μείωση) μακροπρόθεσμων προβλέψεων

 

90

(108)

Αύξηση/(μείωση) μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων

 

(288)

(58)

Αύξηση/(μείωση) άλλων μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων

 

(31)

167

Αύξηση/(μείωση) βραχυπρόθεσμων προβλέψεων

 

(10)

104

Αύξηση/(μείωση) βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων

 

115

(2)

Αύξηση/(μείωση) πληρωτέων λογαριασμών

 

1 300

11 552

Δημοσιονομικό πλεόνασμα προηγούμενου έτους ως μη ταμειακά έσοδα

 

(1 848)

(2 410)

Άλλες μη ταμειακές μεταβολές

 

(15)

140

Αύξηση/(μείωση) υποχρεώσεων για παροχές στο προσωπικό

 

1 280

(956)

Επενδυτικές δραστηριότητες

4.3

 

 

(Αύξηση)/μείωση άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων

 

(284)

(772)

(Αύξηση)/μείωση μακροπρόθεσμων επενδύσεων

 

(5)

(156)

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων επενδύσεων

 

6

14

ΚΑΘΑΡΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ

 

2 181

4 654

ΚΑΘΑΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΩΝ (3)

 

2 181

4 654

ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΆ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (3)

2.11

16 824

12 170

ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΆ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ  (3)

2.11

19 005

16 824

Δ.   ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

σε εκατ. ευρώ

 

Αποθεματικά (Α)

Απαιτήσεις έναντι των κρατών μελών (Β)

Καθαρό ενεργητικό = (A) + (B)

Αποθεματικό εύλογης αξίας

Άλλα αποθεματικά

Σωρευτικό πλεόνασμα/(έλλειμμα)

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΣΤΙΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2005

81

2 727

(57 141)

(7 812)

(62 145)

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης

 

22

(22)

 

0

Μεταβολή εύλογης αξίας

(77)

 

 

 

(77)

Άλλα

 

72

145

 

217

Κατανομή οικονομικού αποτελέσματος 2005

 

30

(7 842)

7 812

0

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού 2005 που πιστώθηκε σε κράτη μέλη

 

 

(2 410)

 

(2 410)

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης

 

 

 

197

197

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΣΤΙΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2006

4

2 851

(67 270)

197

(64 218)

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης

 

(135)

135

 

0

Μεταβολή εύλογης αξίας

3

 

(26)

 

(23)

Άλλα

 

60

(53)

 

7

Κατανομή οικονομικού αποτελέσματος 2006

 

23

174

(197)

0

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού 2006 που πιστώθηκε σε κράτη μέλη

 

 

(1 848)

 

(1 848)

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης

 

 

 

7 462

7 462

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΣΤΙΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007

7

2 799

(68 888)

7 462

(58 620)

Ε.   ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

1.

Θεμελιώδεις λογιστικές μέθοδοι

2.

Σημειώσεις του ισολογισμού

3.

Σημειώσεις του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος

4.

Σημειώσεις του πίνακα ταμειακών ροών

5.

Στοιχεία εκτός ισολογισμού

6.

Ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

7.

Διαχείριση οικονομικού κινδύνου

8.

Πληροφορίες σχετικά με τα συνδεδεμένα μέρη

9.

Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

10.

Ενοποιημένες οντότητες

11.

Μη ενοποιημένες οντότητες

1.   ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

1.1.   ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

Oι λογαριασμοί τηρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2002 (ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1995/2006 του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2006, ΕΕ L 390 της 30.12.2006) για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής της 23 Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του εν λόγω δημοσιονομικού κανονισμού, όπως τροποποιήθηκε τελευταία στις 28 Μαρτίου 2007.

Το άρθρο 133 του δημοσιονομικού κανονισμού ορίζει ότι ο υπόλογος της Επιτροπής εγκρίνει τους λογιστικούς κανόνες και μεθόδους που πρέπει να εφαρμόζουν όλα τα θεσμικά όργανα και οργανισμοί. Οι τρέχοντες κανόνες λογιστικής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εγκρίθηκαν από τον υπόλογο της Επιτροπής στις 28 Δεκεμβρίου 2004. Αυτές οι λογιστικές πολιτικές σε δεδουλευμένη βάση προκύπτουν από Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα (IPSAS) ή, ελλείψει τέτοιων, από Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΠΧΠ) που εκδόθηκαν, αντίστοιχα, από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων του Δημόσιου Τομέα (IPSASB) και από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB). Οι κανόνες αυτοί υιοθετήθηκαν από τον υπόλογο της Επιτροπής με βάση τη γνώμη συμβουλευτικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα λογιστικά πρότυπα, αποστολή της οποίας ήταν να παράσχει καθοδήγηση επαγγελματικού επιπέδου. Οι κανόνες λογιστικής επανεξετάζονται τακτικά και επικαιροποιούνται όταν απαιτείται.

Οι κανόνες αποτίμησης και λογιστικής που υιοθετήθηκαν από τον υπόλογο της Επιτροπής εφαρμόζονται από όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και οργανισμούς που εμπίπτουν στο πεδίο της ενοποίησης, ώστε να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύνολο κανόνων όσον αφορά τη λογιστική μεταχείριση, την αποτίμηση και την εμφάνιση των λογαριασμών με στόχο την εναρμόνιση των διαδικασιών κατάρτισης των δημοσιονομικών καταστάσεων και την ενοποίηση.

Ο υπόλογος της Επιτροπής πρέπει να υποβάλλει τους προσωρινούς ενοποιημένους λογαριασμούς στο Ελεγκτικό Συνέδριο μέχρι τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους. Η Επιτροπή πρέπει να εγκρίνει τους οριστικούς ενοποιημένους λογαριασμούς μέχρι τις 31 Ιουλίου. Στη συνέχεια, οι λογαριασμοί αυτοί δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα μαζί με τη δήλωση αξιοπιστίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου μέχρι τις 15 Νοεμβρίου. Οι προσωρινοί και οι τελικοί ετήσιοι λογαριασμοί υποβάλλονται ως εξής: Ο τόμος Ι περιέχει τους ενοποιημένους λογαριασμούς και ο τόμος ΙΙ τους λογαριασμούς της Επιτροπής.

1.2.   ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Στόχος των οικονομικών καταστάσεων είναι να παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών για την οικονομική κατάσταση, την απόδοση και τις ταμειακές ροές μιας οντότητας. Στόχος των δημοσιονομικών καταστάσεων που καταρτίζονται για οντότητες του δημόσιου τομέα όπως οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, είναι, ειδικότερα, η παροχή χρήσιμων πληροφοριών για τη λήψη αποφάσεων και η απόδειξη της λογιστικής αξιοπιστίας της οντότητας όσον αφορά τους πόρους που έχουν τεθεί στη διάθεσή της.

Προκειμένου να παρουσιάσουν μια πιστή εικόνα, οι δημοσιονομικές καταστάσεις δεν πρέπει μόνο να περιλαμβάνουν συναφείς πληροφορίες ως προς τη φύση και το εύρος των δραστηριοτήτων ενός κοινοτικού θεσμικού οργάνου ή οργανισμού, να εξηγούν πως χρηματοδοτείται και να παρέχουν οριστικές πληροφορίες για τις δραστηριότητές του, αλλά και να παρουσιάζουν τις πληροφορίες αυτές με σαφή και κατανοητό τρόπο, ώστε να καθίστανται δυνατές οι συγκρίσεις μεταξύ οικονομικών ετών. Το παρόν έγγραφο καταρτίστηκε με βάση τους στόχους αυτούς.

Το λογιστικό σύστημα των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και οργανισμών αποτελείται από τη γενική λογιστική και τη λογιστική του προϋπολογισμού. Και οι δύο αυτές μορφές λογιστικής τηρούνται σε ευρώ ανά ημερολογιακό έτος. Η λογιστική του προϋπολογισμού παρέχει λεπτομερή εικόνα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Βασίζεται στην αρχή της τροποποιημένης λογιστικής σε ταμειακή βάση Η γενική λογιστική επιτρέπει την κατάρτιση των δημοσιονομικών καταστάσεων οι οποίες παρουσιάζουν το σύνολο δαπανών και εσόδων του οικονομικού έτους σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση με σκοπό την διαπίστωση της οικονομικής κατάστασης με τη μορφή ισολογισμού που εκδίδεται στις 31 Δεκεμβρίου.

Το άρθρο 124 του δημοσιονομικού κανονισμού ορίζει τις λογιστικές αρχές βάσει των οποίων πρέπει να καταρτίζονται οι δημοσιονομικές καταστάσεις, δηλαδή:

συνέχεια των δραστηριοτήτων,

σύνεση,

σταθερότητα των λογιστικών μεθόδων,

συγκρισιμότητα των πληροφοριών,

ουσιαστική σημασία,

μη συμψηφισμός,

υπεροχή της πραγματικότητας έναντι της φαινομενικής κατάστασης,

λογιστική σε δεδουλευμένη βάση.

1.3.   ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ

Το πεδίο ενοποίησης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων περιλαμβάνει 36 ελεγχόμενες οντότητες, μια συγγενή επιχείρηση και τρεις κοινές επιχειρήσεις. Πλήρης κατάλογος των ενοποιημένων οντοτήτων παρατίθεται στη σημείωση E.10. Σε σύγκριση με το 2006, το πεδίο της ενοποίησης επεκτάθηκε κατά δύο οργανισμούς και δύο κοινές επιχειρήσεις. Οι προσθήκες αυτές δεν είχαν ουσιώδη αντίκτυπο στις ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις.

Ελεγχόμενες οντότητες

Ελεγχόμενες οντότητες είναι όλες οι οντότητες επί των οικονομικών και λειτουργικών πολιτικών των οποίων οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες έχουν την εξουσία να ασκούν έλεγχο, ώστε να επωφελούνται από τις δραστηριότητες των οντοτήτων αυτών. Η εξουσία αυτή πρέπει να μπορεί να ασκείται άμεσα. Ο πλέον κοινός δείκτης ελέγχου, δηλαδή η κατοχή της πλειοψηφίας των δικαιωμάτων ψήφου, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ισχύει ως προς τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, δεδομένου ότι κανονικά δεν υφίστανται κεφαλαιουχικοί δεσμοί μεταξύ των οντοτήτων.

Τα κοινοτικά όργανα που εμπίπτουν στο πεδίο της ενοποίησης έχουν δημιουργηθεί από τις ιδρυτικές τους συνθήκες. Αντιπροσωπεύουν τη βάση της οργανωτικής δομής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και αναμφισβήτητα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ως εκ τούτου, τα θεσμικά αυτά όργανα μπορεί να θεωρηθούν ότι τελούν υπό τον αποκλειστικό έλεγχο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Με βάση την ίδια προσέγγιση, οι κοινοτικοί οργανισμοί και εκτελεστικοί οργανισμοί που δημιουργήθηκαν με πράξη του παράγωγου δικαίου θεωρούνται ότι τελούν υπό τον αποκλειστικό έλεγχο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και, κατά συνέπεια, ότι συμπεριλαμβάνονται επίσης στο πεδίο της ενοποίησης. Επισημαίνεται ότι το Γραφείο Εναρμόνισης στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (Αλικάντε) και το Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών (Ανζέ), τα οποία δεν δέχονται επιδοτήσεις από τον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Το πεδίο ενοποίησης περιλαμβάνει επίσης δύο οργανισμούς του τρίτου πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έλαβαν ενίσχυση από τον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (βλέπε επίσης ενότητα E.10). Επιπλέον, η υπό εκκαθάριση Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) θεωρείται επίσης ως ελεγχόμενη οντότητα.

Οι ελεγχόμενες οντότητες ενοποιούνται με βάση τη μέθοδο της πλήρους ενοποίησης. Όλες οι συναλλαγές και τα υπόλοιπα μεταξύ των ελεγχόμενων οντοτήτων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων απαλείφονται. Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες στο πλαίσιο των συναλλαγών μεταξύ οντοτήτων δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται.

Συγγενείς επιχειρήσεις

Συγγενείς επιχειρήσεις είναι όλες οι οντότητες επί των οποίων οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ασκούν σημαντική επιρροή αλλά όχι έλεγχο, με συμμετοχή σε αυτές που αντιστοιχεί στο 20 % έως 50 % των δικαιωμάτων ψήφου. Οι επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις υπολογίζονται με τη λογιστική μέθοδο της καθαρής θέσης και αναγνωρίζονται αρχικά στην τιμή κόστους.

Το μερίδιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στα κέρδη ή τις ζημίες των συγγενών επιχειρήσεών τους, μετά την απόκτηση της συμμετοχής αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος και το μερίδιό τους στις μεταβολές των αποθεματικών μετά την απόκτηση της συμμετοχής αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι σωρευτικές μεταβολές μετά την απόκτηση της συμμετοχής προσαρμόζονται με βάση τη λογιστική αξία της επένδυσης. Τα μερίσματα από συγγενή επιχείρηση μειώνουν τη λογιστική αξία της επένδυσης σε αυτήν.

Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες στο πλαίσιο των συναλλαγών μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των συγγενών επιχειρήσεών τους δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται.

Οι λογιστικές πολιτικές των συγγενών επιχειρήσεων μπορεί να διαφέρουν από αυτές των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για παρεμφερείς συναλλαγές και γεγονότα υπό παρόμοιες συνθήκες. Για πρακτικούς λόγους, δεν έγινε καμία προσαρμογή στις οικονομικές καταστάσεις των συγγενών επιχειρήσεων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής θέσης.

Όταν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες συμμετέχουν με μερίδιο 20 % και πλέον σε ταμείο κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, δεν προσπαθούν να ασκήσουν σημαντική επιρροή επ' αυτού. Συνεπώς, τα ταμεία αυτά αντιμετωπίζονται ως χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση και η μέθοδος της καθαρής θέσης δεν εφαρμόζεται.

Κοινές επιχειρήσεις

Κοινή επιχείρηση είναι μια συμβατική ρύθμιση με την οποία οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες και ένα ή περισσότερα μέρη (οι «εταίροι») αναλαμβάνουν οικονομική δραστηριότητα υποκείμενη σε κοινό έλεγχο. Ο κοινός έλεγχος είναι ο συμβατικός επιμερισμός του ελέγχου μιας οικονομικής δραστηριότητας. Οι συμμετοχές σε από κοινού ελεγχόμενες οντότητες υπολογίζονται με τη λογιστική μέθοδο της καθαρής θέσης και αναγνωρίζονται αρχικά στην τιμή κόστους.

Το μερίδιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στα κέρδη ή τις ζημίες των από κοινού ελεγχόμενων οντοτήτων αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος, ενώ το μερίδιό τους στις μεταβολές των αποθεματικών αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι σωρευτικές μεταβολές προσαρμόζονται έναντι της λογιστικής αξίας της συμμετοχής τους.

Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των από κοινού ελεγχόμενων οντοτήτων δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται.

Οι λογιστικές πολιτικές των κοινών επιχειρήσεων μπορεί να διαφέρουν από αυτές των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για παρεμφερείς συναλλαγές και γεγονότα υπό παρόμοιες συνθήκες. Για πρακτικούς λόγους, δεν έγινε καμία προσαρμογή στις οικονομικές καταστάσεις των κοινών επιχειρήσεων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής θέσης.

Μη ενοποιημένες οντότητες

Δεν ελέγχονται από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνονται στους ενοποιημένους λογαριασμούς τα κεφάλαια που διαχειρίζονται οι Κοινότητες για λογαριασμό τόσο του κοινού καθεστώτος ασφάλισης ασθενείας για το προσωπικό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων όσο και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το σύνολο ενεργητικού αμφοτέρων ήταν 287 εκατ. και 1 350 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα — βλέπε σημείωση E.11.

1.4.   BΑΣΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

1.4.1.   Νομίσματα και βάσεις μετατροπής

Νόμισμα λειτουργίας και τηρούμενο νόμισμα

Οι δημοσιονομικές καταστάσεις καταρτίζονται σε εκατ. ευρώ, καθώς το ευρώ αποτελεί το νόμισμα λειτουργίας και το τηρούμενο νόμισμα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Συναλλαγές και υπόλοιπα

Οι συναλλαγές σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία ως έχει την ημερομηνία των συναλλαγών.

Τα συναλλαγματικά κέρδη και ζημίες που προκύπτουν από τον διακανονισμό συναλλαγών σε ξένο νόμισμα και από τη μετατροπή στο τέλος της χρήσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών χρηματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε ξένα νομίσματα αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Τα υπόλοιπα τέλους χρήσης χρηματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού εκφρασμένων σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ίσχυαν στις 31 Δεκεμβρίου:

Συναλλαγματικές ισοτιμίες EURO

Νόμισμα

31.12.2007

31.12.2006

BGN

1,9558

1,9558

CYP

0,5853

0,5782

CZK

26,6280

27,4850

DKK

7,4583

7,4560

EEK

15,6466

15,6466

GBP

0,73335

0,6715

HUF

253,7300

251,7700

LVL

0,6964

0,6972

LTL

3,4528

3,4528

MTL

0,4293

0,4293

PLN

3,5935

3,8310

RON

3,6077

3,3835

SKK

33,5830

34,4350

SEK

9,4415

9,0404

JPY

164,9300

156,9300

USD

1,4721

1,3170

Για τους ακόλουθους τομείς, εφαρμόζονται διαφορετικές μέθοδοι μετατροπής:

ενσώματα πάγια και άυλα στοιχεία ενεργητικού αποτιμώνται στην τιμή αγοράς, η οποία μετατρέπεται σε ευρώ με βάση την ισοτιμία που ίσχυε την ημέρα της αγοράς τους, και

προχρηματοδοτήσεις που καταβάλλονται στο πλαίσιο του ΕΓΤΠΕ, μετατρέπονται σε ευρώ βάσει της ισοτιμίας της 10ης ημέρας του μήνα που έπεται εκείνου κατά τη διάρκεια του οποίου χορηγούνται.

Οι μεταβολές στην εύλογη αξία χρηματικών κινητών τίτλων εκφρασμένων σε ξένο συνάλλαγμα και χαρακτηρισμένων ως διαθέσιμων προς πώληση, που οφείλονται σε διαφορά μετατροπής αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Διαφορές μετατροπής μη χρηματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού αποτιμώμενων στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι διαφορές μετατροπής μη χρηματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ταξινομημένων ως διαθέσιμων προς πώληση περιλαμβάνονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

1.4.2.   Χρησιμοποίηση εκτιμήσεων

Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα (International Public Sector Accounting Standards — IPSAS) και τις γενικώς παραδεκτές λογιστικές αρχές, οι δημοσιονομικές καταστάσεις αναγκαστικά περιλαμβάνουν ποσά στηριζόμενα σε εκτιμήσεις και παραδοχές των διαχειριστών με βάση τις πλέον αξιόπιστες διαθέσιμες πληροφορίες. Στις σημαντικές εκτιμήσεις συγκαταλέγονται, χωρίς να περιορίζονται σε αυτά, ποσά για παροχές στο προσωπικό, προβλέψεις, ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος επί αποθεμάτων και εισπρακτέων, τα δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα, οι ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις και ο βαθμός απομείωσης της αξίας ενσώματων παγίων στοιχείων ενεργητικού. Τα τελικά αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν από τις εκτιμήσεις αυτές. Οι μεταβολές στις εκτιμήσεις καταλογίζονται στην περίοδο κατά την οποία καθίστανται γνωστές.

1.5.   ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

1.5.1.   Άυλα στοιχεία ενεργητικού

Οι αγοραζόμενες άδειες λογισμικού υπολογιστών εμφανίζονται στο κόστος τους μείον σωρευμένες αποσβέσεις και ζημίες απομείωσης. Τα στοιχεία ενεργητικού υφίστανται γραμμική απόσβεση επί της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους η οποία είναι 4 έτη. Το κόστος των εσωτερικά παραγόμενων άυλων στοιχείων ενεργητικού καταχωρίζεται σήμερα στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Οι δαπάνες που αφορούν την ανάπτυξη ή τη συντήρηση προγραμμάτων λογισμικού για υπολογιστές αναγνωρίζονται ως έξοδα, κάθε φορά που πραγματοποιούνται, καθώς και το κόστος επιστημονικής έρευνας και ανάπτυξης.

1.5.2.   Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός

Όλα τα ενσώματα πάγια στοιχεία εμφανίζονται στο ιστορικό τους κόστος μείον σωρευμένες αποσβέσεις και ζημίες απομείωσης. Στο ιστορικό κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες που αφορούν άμεσα στην απόκτηση του εκάστοτε στοιχείου.

Τα επακόλουθα έξοδα περιλαμβάνονται στη λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου ή, ανάλογα με την περίπτωση, αναγνωρίζονται ως χωριστό περιουσιακό στοιχείο μόνον όταν υπάρχει πιθανότητα να απορρεύσουν από αυτό στο μέλλον οικονομικά οφέλη για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και το κόστος αυτού μπορεί να μετρηθεί με αξιόπιστο τρόπο. Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται. Δεδομένου ότι οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες δεν συνάπτουν δάνεια προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την αγορά ενσώματων παγίων στοιχείων, δεν υφίσταται κόστος δανεισμού σε σχέση με αγορές του είδους αυτού.

Γήπεδα και έργα τέχνης δεν υφίστανται απόσβεση δεδομένου ότι η ωφέλιμη ζωή τους είναι αορίστου διαρκείας. Τα υπό κατασκευή πάγια στοιχεία δεν υφίστανται απόσβεση δεδομένου ότι δεν είναι ακόμη διαθέσιμα προς χρήση. Η απόσβεση άλλων στοιχείων ενεργητικού υπολογίζεται σύμφωνα με τη γραμμική μέθοδο για τον καταλογισμό του κόστους τους στις υπολειμματικές τους αξίες κατά τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους, ως εξής:

Πίνακας συντελεστών απόσβεσης

Είδος περιουσιακού στοιχείου

Συντελεστές γραμμικής απόσβεσης

Κτίρια

4 %

Εγκαταστάσεις, μηχανήματα και εξοπλισμός

10 % έως 25 %

Έπιπλα

10 % έως 25 %

Τεχνικός εξοπλισμός

10 % έως 33 %

Οχήματα

25 %

Υλικό πληροφορικής

25 %

Άλλα ενσώματα στοιχεία

10 % έως 33 %

Κέρδη και ζημίες από πώληση στοιχείων προκύπτουν από τη σύγκριση των προσόδων μείον τα έξοδα πώλησης με τη λογιστική αξία του πωληθέντος στοιχείου. Τα σχετικά ποσά περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Μισθώσεις

Οι μισθώσεις ενσώματων στοιχείων κατατάσσονται ως χρηματοδοτικές μισθώσεις, όταν ουσιαστικά οι κίνδυνοι και τα οφέλη από την κυριότητα περιέρχονται στο σύνολό τους στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Οι χρηματοδοτικές μισθώσεις κεφαλαιοποιούνται κατά τη σύναψη της μίσθωσης στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ εύλογης αξίας του μισθωμένου στοιχείου και παρούσας αξίας των ελάχιστων μισθωμάτων. Κάθε μίσθωμα περιλαμβάνει δύο μέρη, το ένα αναφερόμενο στο κυρίως ποσό και το άλλο στο κόστος χρηματοδότησης, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται ένας σταθερός ρυθμός εξόφλησης του υπολοίπου. Οι υποχρεώσεις μίσθωσης, μείον το κόστος χρηματοδότησης, περιλαμβάνονται στα λοιπά στοιχεία παθητικού (μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα). Οι τόκοι, οι οποίοι αποτελούν στοιχείο του κόστους χρηματοδότησης, χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για την περίοδο της μίσθωσης, έτσι ώστε, για κάθε περίοδο, να προκύπτει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο ως προς το υπόλοιπο της υποχρέωσης. Τα στοιχεία ενεργητικού που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο χρηματοδοτικών μισθώσεων αποσβένονται με βάση τη μικρότερη χρονική περίοδο μεταξύ χρήσιμης διάρκειας ζωής και χρόνου μίσθωσης.

Σε περίπτωση που στον εκμισθωτή αναλογεί σημαντικό μερίδιο των κινδύνων και οφελών κυριότητας, οι μισθώσεις ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Οι πληρωμές που πραγματοποιούνται για λειτουργικές μισθώσεις χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος με γραμμικό τρόπο για την περίοδο που καλύπτει η μίσθωση.

1.5.3.   Απομείωση αξίας μη χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

Στοιχεία ενεργητικού με αόριστη διάρκεια ζωής δεν υπόκεινται σε απόσβεση αλλά ελέγχονται κατ' έτος για το ενδεχόμενο απομείωσης της αξίας τους. Στοιχεία ενεργητικού που υπόκεινται σε απόσβεση ελέγχονται για το ενδεχόμενο απομείωσης της αξίας τους κάθε φορά που υπάρχουν ενδείξεις ότι εξαιτίας ορισμένων γεγονότων ή αλλαγής των περιστάσεων, η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Ζημία απομείωσης αναγνωρίζεται για το ποσό κατά το οποίο η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει το ανακτήσιμο ποσό. Ανακτήσιμο ποσό είναι η υψηλότερη τιμή μεταξύ εύλογης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου μείον το κόστος πώλησης, και αξίας χρήσης.

Η υπολειμματική αξία και ωφέλιμη ζωή των άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων επανεξετάζονται και, ενδεχομένως, προσαρμόζονται κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Η λογιστική αξία ενός περιουσιακού στοιχείου προσαρμόζεται αμέσως στο εκτιμώμενο ανακτήσιμο ποσό, εάν είναι μεγαλύτερη από αυτό.

1.5.4.   Επενδύσεις

Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις

Οι επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και οι συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις καταλογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης.

Επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών

Ταξινόμηση και μέτρηση

Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών ταξινομούνται ως στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση και, ως εκ τούτου, εμφανίζονται στην εύλογη αξία τους, με κέρδη και ζημίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της εύλογης αξίας (συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγματικών διαφορών) οι οποίες αναγνωρίζονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

Προβληματισμοί σχετικά με την εύλογη αξία

Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών, δεδομένου ότι δεν έχουν χρηματιστηριακή τιμή σε μια ενεργό αγορά και ότι δεν υπάρχει καμία άλλη αξιόπιστη τεχνική αποτίμησης, αποτιμώνται μεμονωμένα με βάση τη χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους αγοράς και καθαρής αξίας ενεργητικού (net asset value ή «NAV») με βάση τις εκθέσεις του διαχειριστή του ταμείου μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού, πράγμα το οποίο αποκλείει οποιοδήποτε καταλογίσιμο, αλλά μη πραγματοποιηθέν κέρδος που ενδέχεται να υπάρχει στο σχετικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών τα οποία βρίσκονται σε λειτουργία επί λιγότερο από δυο χρόνια πριν από την ημερομηνία του ισολογισμού, αποτιμώνται με βάση τις ίδιες αρχές, εκτός από την περίπτωση μη πραγματοποιηθεισών ζημιών που οφείλονται αποκλειστικά και μόνο σε διοικητικά έξοδα. Στην περίπτωση αυτή, λόγω του πρώιμου σταδίου του σχετικού χαρτοφυλακίου επένδυσης, αυτές οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες δεν λαμβάνονται υπόψη.

Με βάση αυτή τη μέθοδο, η εύλογη αξία επενδύσεων σε ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της έννοιας της αθροιστικής καθαρής αξίας ενεργητικού («NAV»), σύμφωνα με την οποία αν η NAV κάθε επιμέρους ταμείου μπορεί να θεωρηθεί ότι συμφωνεί με το ΔΛΠ 39, τότε η αθροιστική NAV όλων των ταμείων θα συμφωνεί με το ΔΛΠ 39.

Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, τα ταμεία κατανέμονται σε τρεις κατηγορίες:

Κατηγορία Ι — ταμεία που έχουν υιοθετήσει τις απαιτήσεις εύλογης αξίας του ΔΛΠ 39.

Κατηγορία ΙΙ — ταμεία που έχουν υιοθετήσει άλλες μεθόδους αποτίμησης (δηλαδή, τις μεθόδους AFIC, BVCA & EVCA) ή πρότυπα που μπορεί να θεωρηθούν σύμφωνα με το ΔΛΠ 39.

Κατηγορία ΙΙΙ — ταμεία που δεν έχουν υιοθετήσει τις απαιτήσεις εύλογης αξίας του ΔΛΠ 39 ή άλλες μεθόδους αποτίμησης σύμφωνες με το ΔΛΠ 39.

Για τις κατηγορίες I και II, τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη που προκύπτουν από τη μέτρηση της εύλογης αξίας αναγνωρίζονται μέσω των αποθεματικών και οι μη πραγματοποιηθείσες ζημίες ελέγχονται για το ενδεχόμενο απομείωσης αξίας, έτσι ώστε να προσδιοριστεί αν πρέπει να αναγνωρισθούν ως ζημίες απομείωσης στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ή ως μεταβολές στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

Η εύλογη αξία της καταλογιστέας NAV προσδιορίζεται είτε εφαρμόζοντας το ποσοστό συμμετοχής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο εκάστοτε ταμείο στην NAV που προκύπτει από την πλέον πρόσφατη έκθεση, είτε λαμβάνοντας, εφόσον είναι διαθέσιμη, την ακριβή αξία του μεριδίου την ίδια ημερομηνία, όπως την έχει υπολογίσει ο διαχειριστής του αντίστοιχου ταμείου.

Οι επενδύσεις που ανήκουν στην κατηγορία III αποτιμώνται στο κόστος μείον τις ζημίες απομείωσης (μολονότι επί του παρόντος δεν υπάρχει καμία επένδυση αυτού του είδους).

Χρηματοοικονομικά μέσα

Ταξινόμηση

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ταξινομούν τις επενδύσεις τους στις ακόλουθες κατηγορίες: χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, δάνεια και απαιτήσεις, επενδύσεις που διακρατούνται μέχρι τη λήξη, και χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση. Η ταξινόμηση των επενδύσεων καθορίζεται στην αρχική αναγνώριση και επανεκτιμάται την ημερομηνία κάθε ισολογισμού.

i)   Στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων

Η κατηγορία αυτή υποδιαιρείται σε δυο υποκατηγορίες: χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση, και στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων κατά τη σύναψη. Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού ταξινομούνται στην κατηγορία αυτή εάν έχουν αποκτηθεί κυρίως για λόγους βραχυπρόθεσμης πώλησης ή εάν έχουν χαρακτηρισθεί έτσι από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Τα παράγωγα ταξινομούνται επίσης ως προοριζόμενα για εμπορική εκμετάλλευση εκτός εάν πληρούν τις προϋποθέσεις για λογιστική αντιστάθμισης κινδύνου. Τα στοιχεία ενεργητικού στην κατηγορία αυτή ταξινομούνται ως κυκλοφορούν ενεργητικό αν προβλέπεται ότι θα υλοποιηθούν εντός 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού.

ii)   Δάνεια και απαιτήσεις

Τα δάνεια και οι απαιτήσεις είναι μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με καθορισμένες ή προσδιοριστέες πληρωμές που δεν αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ενεργό αγορά. Προκύπτουν όταν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες παρέχουν χρήματα, αγαθά ή υπηρεσίες απευθείας σε έναν οφειλέτη χωρίς πρόθεση διαπραγμάτευσης της απαίτησης. Συμπεριλαμβάνονται στο μη κυκλοφορούν ενεργητικό, εκτός από απαιτήσεις που λήγουν εντός 12 μήνου από την ημερομηνία του ισολογισμού.

iii)   Επενδύσεις που διακρατούνται μέχρι τη λήξη

Επενδύσεις διακρατούμενες μέχρι τη λήξη τους είναι μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με καθορισμένες ή προσδιοριστέες πληρωμές ή τις οποίες οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες έχουν την πρόθεση και δυνατότητα να διακρατήσουν μέχρι τη λήξη τους. Κατά τη διάρκεια του υπόψη οικονομικού έτους οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες δεν είχαν επενδύσεις στην κατηγορία αυτήν.

iv)   Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού είναι μη παράγωγα στοιχεία τα οποία είτε χαρακτηρίζονται ως τέτοια είτε δεν ανήκουν σε καμία από τις υπόλοιπες κατηγορίες. Συμπεριλαμβάνονται στο μη κυκλοφορούν ενεργητικό εκτός εάν οι Κοινότητες προτίθενται να πωλήσουν την επένδυση εντός 12 μήνου από την ημερομηνία του ισολογισμού.

Αρχική αναγνώριση και επιμέτρηση

Αγοραπωλησίες χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, διακρατούμενων μέχρι στη λήξη και διαθέσιμων προς πώληση αναγνωρίζονται κατά την ημερομηνία της συναλλαγής, δηλαδή την ημερομηνία κατά την οποία οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες αναλαμβάνουν δέσμευση αγοράς ή πώλησης του στοιχείου ενεργητικού. Τα δάνεια αναγνωρίζονται όταν μεταβιβάζονται μετρητά στους δανειζόμενους. Οι επενδύσεις αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους συν το κόστος συναλλαγής για όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία που δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, ενώ το κόστος συναλλαγής καταχωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Η εύλογη αξία ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού κατά την αρχική αναγνώριση, ισοδυναμεί συνήθως με την τιμή συναλλαγής (δηλαδή την εύλογη αξία του καταβληθέντος τιμήματος). Ωστόσο, όταν χορηγείται μακροπρόθεσμο δάνειο άτοκο ή με επιτόκιο κατώτερο της αγοράς, ως εύλογη αξία του μπορεί να ληφθεί η παρούσα αξία όλων των μελλοντικών εισπράξεων προεξοφλημένων με το ισχύον επιτόκιο για παρεμφερές μέσο παρόμοιας πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Στην περίπτωση χορήγησης δανείων προς υπαλλήλους από την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, ως εύλογη αξία στη σύναψη λαμβάνεται η τιμή συναλλαγής ανεξάρτητα από το ευνοϊκό επιτόκιο που ενδεχομένως χορηγήθηκε για πρακτικούς λόγους, με το σκεπτικό της ουσιαστικής σημασίας.

Οι επενδύσεις παύουν να αναγνωρίζονται όταν λήξουν ή μεταβιβασθούν τα δικαιώματα είσπραξης από τις επενδύσεις και όταν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες έχουν μεταβιβάσει όλους τους κινδύνους και τα οφέλη κυριότητας.

Επακόλουθη επιμέτρηση

Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση και χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αποτιμώνται στη συνέχεια στην εύλογη αξία. Τα αποτελέσματα που απορρέουν από μεταβολές της εύλογης αξίας χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους μέσω των αποτελεσμάτων συμπεριλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της περιόδου κατά την οποία προέκυψαν.

Οι μεταβολές στην εύλογη αξία χρηματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού εκφρασμένων σε ξένο συνάλλαγμα και χαρακτηρισμένων ως διαθέσιμων προς πώληση, που οφείλονται σε διαφορά μετατροπής αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι μεταβολές της εύλογης αξίας μη νομισματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ταξινομημένων ως διαθέσιμων προς πώληση, αναγνωρίζονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας. Όταν χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού πωλούνται ή υφίστανται απομείωση αξίας, οι σωρευτικές προσαρμογές εύλογης αξίας που αναγνωρίζονταν στο αποθεματικό εύλογης αξίας, αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Τόκοι επί διαθέσιμων προς πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού υπολογιζόμενοι βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου, αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Μερίσματα από διαθέσιμους προς πώληση συμμετοχικούς τίτλους αναγνωρίζονται όταν διαπιστώνεται δικαίωμα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων να λαμβάνουν πληρωμές.

Οι εύλογες αξίες επενδύσεων εισηγμένων σε ενεργές αγορές βασίζονται σε τρέχουσες τιμές ζήτησης. Εάν η αγορά ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού είναι μη ενεργή (και για μη εισηγμένους τίτλους), οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες υπολογίζουν την εύλογη αξία χρησιμοποιώντας τεχνικές αποτίμησης. Σε αυτές περιλαμβάνεται η χρήση πρόσφατων συναλλαγών σε καθαρά εμπορική βάση, η αναφορά σε άλλα μέσα ίδιας φύσεως, η ανάλυση των προεξοφλημένων ταμειακών ροών, τα μοντέλα τιμολόγησης δικαιωμάτων προαίρεσης και άλλες τεχνικές αποτίμησης που χρησιμοποιούνται ευρέως από τους συμμετέχοντες στην αγορά.

Σε περίπτωση που η εύλογη αξία επενδύσεων σε συμμετοχικούς τίτλους που δεν έχουν χρηματιστηριακή τιμή σε ενεργό αγορά δεν μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία, οι επενδύσεις αποτιμώνται στην τιμή κόστους μείον τις ζημίες από απομείωση αξίας.

Δάνεια και απαιτήσεις, καθώς και διακρατούμενες μέχρι τη λήξη επενδύσεις καταχωρούνται στο αποσβεσμένο κόστος με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν δύναται να εφαρμοσθεί χωριστά στις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις, βάσει του σκεπτικού της ουσιαστικής σημασίας. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Απομείωση αξίας χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ελέγχουν κατά την ημερομηνία του ισολογισμού αν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ως προς την απομείωση αξίας ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού. Απομείωση αξίας ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου και ζημίες απομείωσης υφίστανται όταν, και μόνον όταν, υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις μείωσης της αξίας του ως αποτέλεσμα ενός ή περισσότερων γεγονότων επελθόντων μετά την αρχική αναγνώριση του στοιχείου ενεργητικού και το σχετικό γεγονός (ή γεγονότα) έχει αντίκτυπο στις εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού, δυνάμενο να εκτιμηθεί με αξιοπιστία.

i)   Στοιχεία ενεργητικού αποτιμώμενα στο αποσβεσμένο κόστος

Εάν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ότι επήλθε ζημία απομείωσης σε δάνεια και απαιτήσεις ή σε επενδύσεις διακρατούμενες μέχρι τη λήξη τους αποτιμώμενες στο αποσβεσμένο κόστος τους, το ποσό της ζημίας υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας του στοιχείου και της παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών (χωρίς μελλοντικές πιστωτικές ζημίες που δεν έχουν πραγματοποιηθεί) προεξοφλημένη με το αρχικό πραγματικό επιτόκιο του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού. Η λογιστική αξία του στοιχείου ενεργητικού μειώνεται και το ποσό της ζημίας αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Εάν ένα δάνειο ή μια επένδυση διακρατούμενη μέχρι τη λήξη φέρει μεταβλητό επιτόκιο, ως συντελεστής προεξόφλησης για τη μέτρηση της ζημίας απομείωσης λαμβάνεται το τρέχον πραγματικό επιτόκιο που προσδιορίζει η σύμβαση.

Ο υπολογισμός της παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού καλυμμένου από εξασφαλίσεις, αντικατοπτρίζει τις ταμειακές ροές που ενδέχεται να προκύψουν από κατάσχεση μείον τις δαπάνες απόκτησης και πώλησης των εξασφαλίσεων, ανεξαρτήτως του εάν υπάρχει πιθανότητα κατάσχεσης.

Εάν σε μεταγενέστερη περίοδο το ποσό της ζημίας απομείωσης ελαττωθεί και η ελάττωση αυτή μπορεί να συνδεθεί αντικειμενικά με ένα γεγονός που συνέβη μετά την αναγνώριση της απομείωσης, η ζημία που είχε ήδη αναγνωρισθεί αντιλογίζεται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος.

ii)   Στοιχεία ενεργητικού αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους

Στην περίπτωση συμμετοχικών τίτλων ταξινομημένων ως διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων, προκειμένου να θεωρηθεί ότι υφίσταται απομείωση της αξίας τους απαιτείται η σημαντική ή παρατεταμένη υποχώρηση της εύλογης αξίας τους κάτω από το κόστος. Εάν υπάρχουν τέτοιες αποδείξεις για διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού, η σωρευτική ζημία —μετρούμενη ως η διαφορά μεταξύ κόστους απόκτησης και τρέχουσας εύλογης αξίας, μείον τυχόν ζημίες απομείωσης του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού αναγνωρισθείσες στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος— αφαιρείται από τα αποθεματικά και αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι ζημίες απομείωσης που αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος σε σχέση με συμμετοχικούς τίτλους δεν αντιλογίζονται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος. Εάν, σε μεταγενέστερη περίοδο, η εύλογη αξία ενός χρεωστικού τίτλου ταξινομημένου ως διαθέσιμου προς πώληση στοιχείου αυξηθεί και η αύξηση αυτή μπορεί να συνδεθεί αντικειμενικά με γεγονός που επήλθε μετά την αναγνώριση της ζημίας απομείωσης, η ζημία απομείωσης αντιλογίζεται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος.

1.5.5.   Αποθέματα

Τα αποθέματα εμφανίζονται στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους και καθαρής πραγματοποιήσιμης αξίας. Το κόστος προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας τη μέθοδο FIFO (first-in, first-out). Το κόστος έτοιμων και ημιτελών προϊόντων περιλαμβάνει πρώτες ύλες, άμεσα εργατικά, άλλες άμεσες δαπάνες και συναφή γενικά έξοδα παραγωγής (βάσει του κανονικού δυναμικού εκμετάλλευσης). Η καθαρή πραγματοποιήσιμη αξία αντιστοιχεί στην εκτιμώμενη τιμή πώλησης υπό κανονικές εμπορικές συνθήκες, μείον τα έξοδα ολοκλήρωσης και πώλησης.

Όταν τα αποθέματα διακρατούνται προς διανομή δωρεάν ή με κάποιο ονομαστικό αντίτιμο, τότε μετρώνται στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους και τρέχοντος κόστους αντικατάστασης. Το τρέχον κόστος αντικατάστασης ισοδυναμεί με το ποσό που θα κατέβαλαν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες για την αγορά του υπόψη στοιχείου την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού.

1.5.6.   Προχρηματοδοτήσεις

Η προχρηματοδότηση είναι πληρωμή που αποβλέπει στην παροχή προκαταβολής στον δικαιούχο, δηλαδή χρηματικού αποθέματος. Η προχρηματοδότηση μπορεί να κατανεμηθεί σε διάφορες δόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στην εκάστοτε συμφωνία προχρηματοδότησης. Το χρηματικό απόθεμα ή η προκαταβολή επιστρέφεται ή χρησιμοποιείται για τον σκοπό για τον οποίο έχει παρασχεθεί κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στη συμφωνία. Εάν ο δικαιούχος δεν πραγματοποιήσει επιλέξιμες δαπάνες, υποχρεούται να επιστρέψει το σύνολο ή μέρος της προχρηματοδότησης στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Το ποσό της προχρηματοδότησης μειώνεται (πλήρως ή εν μέρει) με βάση τις επιλέξιμες δαπάνες που έγιναν δεκτές και τα ποσά που επιστράφηκαν.

Στο τέλος του έτους, τα εκκρεμή ποσά των προχρηματοδοτήσεων αποτιμώνται στο αρχικό ποσό που καταβλήθηκε μείον: τα ποσά που επεστράφησαν, τα επιλέξιμα ποσά που έχουν εκκαθαριστεί, τα επιλέξιμα ποσά που δεν έχουν ακόμη εκκαθαριστεί στο τέλος της χρήσης και τις μειώσεις αξίας.

Οι τόκοι επί των προχρηματοδοτήσεων αναγνωρίζονται στο μέτρο που καθίστανται δεδουλευμένοι σύμφωνα με ό,τι προβλέπει η σχετική συμφωνία. Στο τέλος της χρήσης, εκτιμώνται τα έσοδα από δεδουλευμένους τόκους, βάσει των πλέον αξιόπιστων πληροφοριών, και η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνεται στον ισολογισμό. Οι εγγυήσεις που συνδέονται με προχρηματοδοτήσεις αναφέρονται στα εκτός ισολογισμού στοιχεία ως ενδεχόμενες απαιτήσεις.

1.5.7.   Απαιτήσεις

Οι εισπρακτέοι λογαριασμοί εμφανίζονται στο αρχικό ποσό μείον την απομείωση αξίας. Η προσαρμογή για απομείωση αξίας εισπρακτέων λογαριασμών πραγματοποιείται όταν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ότι οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες δεν θα μπορέσουν να εισπράξουν όλα τα ποσά που τους οφείλονται βάσει των αρχικών όρων συναλλαγής των εισπρακτέων. Η προσαρμογή ισούται με τη διαφορά μεταξύ λογιστικής αξίας του στοιχείου ενεργητικού και ανακτήσιμου ποσού το οποίο ισοδυναμεί με την παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών προεξοφλημένων με το επιτόκιο της αγοράς για παρόμοιους δανειολήπτες. Το ποσό της απομείωσης αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Αναγνωρίζεται, επίσης, και μια γενική απομείωση αξίας ύψους 20 % κατ' έτος για εκκρεμούσες εντολές ανάκτησης οι οποίες δεν αποτελούν ήδη αντικείμενο συγκεκριμένης προσαρμογής.

Βλέπε επίσης σημείωση 1.5.13 σχετικά με τη λογιστική μεταχείριση δεδουλευμένων εσόδων αναγνωριζόμενων στο τέλος της χρήσης.

1.5.8.   Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

Τα ταμειακά διαθέσιμα και τα ισοδύναμά τους χαρακτηρίζονται ως βραχυπρόθεσμα στοιχεία ενεργητικού. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα μετρητά διαθέσιμα, οι τραπεζικές καταθέσεις όψεως, άλλες βραχυπρόθεσμες επενδύσεις ρευστών διαθεσίμων με αρχική ληκτότητα τρίμηνη ή μικρότερη καθώς και οι τραπεζικές υπεραναλήψεις. Οι τραπεζικές υπεραναλήψεις εμφανίζονται στις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις των τρεχουσών υποχρεώσεων του ισολογισμού.

1.5.9.   Παροχές προσωπικού

Συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες τηρούν συνταξιοδοτικά προγράμματα καθορισμένων παροχών. Ένα πρόγραμμα καθορισμένων παροχών είναι ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα που γενικά καθορίζει το ποσό σύνταξης που θα λάβει ο εργαζόμενος κατά τη συνταξιοδότησή του. Το ποσό αυτό εξαρτάται συνήθως από μία ή περισσότερες παραμέτρους όπως η ηλικία, η διάρκεια προϋπηρεσίας και η αμοιβή. Μολονότι το προσωπικό συνεισφέρει κατά το ένα τρίτο του προβλεπόμενου κόστους των παροχών αυτών από τον μισθό του, η υποχρέωση δεν χρηματοδοτείται.

Η υποχρέωση που αναγνωρίζεται στον ισολογισμό όσον αφορά τα συνταξιοδοτικά προγράμματα καθορισμένων παροχών είναι η παρούσα αξία των υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών κατά την ημερομηνία του ισολογισμού μείον την εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων που υπηρετούν το πρόγραμμα. Η υποχρέωση καθορισμένων παροχών υπολογίζεται από ανεξάρτητους αναλογιστές με βάση τη μέθοδο της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας. Η παρούσα αξία της υποχρέωσης καθορισμένων παροχών προσδιορίζεται με την προεξόφληση των μελλοντικών ταμειακών εκροών με βάση τα επιτόκια εταιρικών ομολόγων υψηλής ποιότητας που έχουν εκδοθεί στο νόμισμα στο οποίο πρόκειται να καταβληθούν οι παροχές και έχουν ληκτότητα που πλησιάζει τους όρους της υπόψη συνταξιοδοτικής υποχρέωσης.

Τα αναλογιστικά κέρδη και ζημίες που απορρέουν από προσαρμογές με βάση την πείρα και τις μεταβολές των αναλογιστικών παραδοχών αναγνωρίζονται αμέσως στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Το κόστος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται αμέσως στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος, εκτός εάν οι μεταβολές στο πρόγραμμα συνταξιοδότησης εξαρτώνται από το εάν οι εργαζόμενοι θα παραμείνουν στη θέση τους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (περίοδος απαιτούμενη για την απόκτηση συνταξιοδοτικού δικαιώματος). Στην περίπτωση αυτή, το κόστος προϋπηρεσίας αποσβένεται σε γραμμική βάση κατά την περίοδο απόκτησης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μετά την αποχώρηση από την υπηρεσία

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες παρέχουν υγειονομική περίθαλψη στους υπαλλήλους τους με την επιστροφή των ιατρικών εξόδων. Ένα χωριστό ταμείο («RCAM») δημιουργήθηκε για τη τρέχουσα διαχείριση. Από το σύστημα αυτό επωφελούνται τόσο οι εν ενεργεία υπάλληλοι, οι συνταξιούχοι και οι χήροι/ες όσο και άλλοι δικαιούχοι.

Οι παροχές που χορηγούνται στους «αέργους» (συνταξιούχους, ορφανά, κ.λπ.) ταξινομούνται ως «Παροχές προσωπικού μετά την αποχώρηση». Λόγω της φύσης των παροχών αυτών, απαιτείται αναλογιστικός υπολογισμός. Η υποχρέωση στον ισολογισμό προσδιορίζεται σε παρόμοια βάση με αυτή που προβλέπεται για τις συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις (βλέπε παραπάνω).

1.5.10.   Προβλέψεις

Οι προβλέψεις αναγνωρίζονται εφόσον οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες υπέχουν υποχρέωση προβλεπόμενη ή απορρέουσα από τον νόμο ως αποτέλεσμα παρελθόντων γεγονότων, εφόσον είναι πολύ πιθανό να απαιτηθεί εκροή πόρων για τον διακανονισμό της υποχρέωσης και εφόσον το ποσό μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία. Δεν αναγνωρίζονται προβλέψεις για μελλοντικές λειτουργικές ζημίες. Το ποσό της πρόβλεψης ισούται με τη βέλτιστη δυνατή εκτίμηση των δαπανών που αναμένεται ότι θα απαιτηθούν για τον διακανονισμό μιας παρούσας υποχρέωσης κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Όταν η πρόβλεψη περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό επί μέρους στοιχείων, η υποχρέωση εκτιμάται μέσω της στάθμισης όλων των δυνατών αποτελεσμάτων με τις αντίστοιχες πιθανότητες πραγματοποίησής τους (μέθοδος της «αναμενόμενης αξίας»).

Όταν οι επιπτώσεις της χρονικής αξίας του χρήματος είναι σημαντικές, το ποσό της πρόβλεψης ισούται με την παρούσα αξία των δαπανών που αναμένεται ότι θα απαιτηθούν για τον διακανονισμό της υποχρέωσης. Το χρησιμοποιούμενο προεξοφλητικό επιτόκιο αντικατοπτρίζει τις τρέχουσες αγοραίες εκτιμήσεις της χρονικής αξίας του χρήματος και τους κινδύνους που αφορούν συγκεκριμένα την υποχρέωση αλλά όχι τους κινδύνους για τους οποίους επήλθαν προσαρμογές στις εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές.

1.5.11.   Χρηματοπιστωτικές υποχρεώσεις

Στις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις περιλαμβάνονται οι δανειοληπτικές πράξεις και οι προοριζόμενες προς εμπορική εκμετάλλευση υποχρεώσεις. Οι δανειοληπτικές πράξεις απαρτίζονται από δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα και χρεωστικούς τίτλους. Aναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, η οποία ισοδυναμεί με τα έσοδα από την έκδοσή τους (εύλογη αξία ληφθέντος αντιτίμου) μείον τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες συναλλαγής, και στη συνέχεια καταχωρίζονται στο αποσβεσμένο κόστος τους με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Η διαφορά μεταξύ εσόδων, μείον δαπάνες συναλλαγής, και αξίας εξαγοράς αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για τη διάρκεια της δανειοληπτικής πράξης, με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Συμπεριλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, εκτός από εκείνες με ληκτότητα μικρότερη των 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού. Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν δύναται να εφαρμοσθεί χωριστά στις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις, βάσει του σκεπτικού της ουσιαστικής σημασίας. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Στις προοριζόμενες για εμπορική εκμετάλλευση υποχρεώσεις περιλαμβάνονται παράγωγα τα οποία δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για λογιστική αντιστάθμισης κινδύνου όταν η εύλογη αξία τους είναι αρνητική. Υφίστανται την ίδια λογιστική μεταχείριση όπως τα προοριζόμενα για εμπορική εκμετάλλευση στοιχεία ενεργητικού, βλέπε σημείωση 1.5.4.

1.5.12.   Λογαριασμοί πληρωτέοι

Σημαντικό μέρος των πληρωτέων λογαριασμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων δεν αφορά την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών. Αντιθέτως, πρόκειται για μη εξοφληθείσες αιτήσεις επιστροφής δαπανών που έχουν υποβάλει οι δικαιούχοι επιχορήγησης ή άλλου είδους κοινοτικής χρηματοδότησης. Καταχωρίζονται ως πληρωτέοι λογαριασμοί για το σχετικό ποσό όταν υποβληθεί η αίτηση επιστροφής δαπανών, και γίνει αποδεκτή ως επιλέξιμη, αφού πρώτα ελεγχθεί από τους αρμόδιους φορείς. Στο στάδιο αυτό αποτιμώνται στο αποδεκτό και επιλέξιμο ποσό.

Οι πληρωτέοι λογαριασμοί που αφορούν την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αναγνωρίζονται κατά την παραλαβή τιμολογίου για το αρχικό ποσό και τα σχετικά έξοδα εγγράφονται στους λογαριασμούς κατά την παράδοση και αποδοχή των αγαθών και υπηρεσιών από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

1.5.13.   Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων

Κρίσιμο στοιχείο της λογιστικής των δεδουλευμένων είναι να εξασφαλίζεται η εγγραφή των συναλλαγών στο λογιστικό έτος στο οποίο ανήκουν. Αυτό ονομάζεται διαδικασία διαχωρισμού των χρήσεων. Συγκεκριμένα, πρέπει να εκτιμηθούν οι επιλέξιμες δαπάνες δικαιούχων κοινοτικής χρηματοδότησης οι οποίες δεν έχουν ακόμη κοινοποιηθεί στις Κοινότητες (δεδουλευμένα έξοδα). Προς τούτο εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι ανάλογα με το είδος των δραστηριοτήτων και τις διαθέσιμες πληροφορίες ούτως ώστε να γίνει η καλύτερη δυνατή εκτίμηση των ποσών αυτών.Αντιστρόφως, ορισμένες πληρωμές πραγματοποιούμενες κατά το τρέχον έτος αφορούν επακόλουθες περιόδους (έξοδα μελλοντικών χρήσεων) με αποτέλεσμα να πρέπει να διαπιστωθούν και να καταχωρισθούν στις αντίστοιχες περιόδους.

Σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι συναλλαγές και τα γεγονότα αναγνωρίζονται στις δημοσιονομικές καταστάσεις της περιόδου την οποία αφορούν. Στο τέλος της λογιστικής περιόδου, τα δεδουλευμένα έξοδα αναγνωρίζονται βάσει της εκτιμώμενης αξίας της υποχρέωσης μεταβίβασης για την περίοδο. Ο υπολογισμός των δεδουλευμένων εξόδων ακολουθεί λεπτομερείς επιχειρησιακές και πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής οι οποίες εξασφαλίζουν ότι οι οικονομικές καταστάσεις δίνουν πιστή εικόνα της κατάστασης.

Τα έσοδα καταχωρίζονται, επίσης, στην περίοδο την οποία αφορούν. Στο τέλος του έτους, εάν δεν έχει εκδοθεί τιμολόγιο, αλλά η σχετική υπηρεσία έχει παρασχεθεί ή τα σχετικά αγαθά έχουν παραδοθεί από την Επιτροπή ή υφίσταται συμβατική σχέση (δηλαδή με αναφορά σε συνθήκη) αναγνωρίζεται ένα δεδουλευμένο έσοδο στις δημοσιονομικές καταστάσεις.

Επιπλέον, στο τέλος του έτους, εάν εκδοθεί τιμολόγιο, αλλά οι σχετικές υπηρεσίες δεν έχουν ακόμη παρασχεθεί ή τα σχετικά αγαθά δεν έχουν ακόμη παραδοθεί, τα έσοδα μεταφέρονται σε επόμενες χρήσεις και αναγνωρίζονται έκαστο στην αντίστοιχη λογιστική περίοδο.

1.6.   ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

1.6.1.   Έσοδα

Έσοδα μη προερχόμενα από συναλλαγές

Τα έσοδα αυτά αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εσόδων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και περιλαμβάνουν κυρίως άμεσους και έμμεσους φόρους, καθώς και ποσά ιδίων πόρων. Εκτός από φόρους οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ενδέχεται να λάβουν πληρωμές από άλλα μέρη όπως δασμούς, πρόστιμα και δωρεές.

Πόροι βασιζόμενοι στο ΑΕΕ και πόροι ΦΠΑ

Οι εισπρακτέοι λογαριασμοί (απαιτήσεις) και τα συναφή έσοδα αναγνωρίζονται όταν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες απευθύνουν έκκληση για την καταβολή κεφαλαίων στα κράτη μέλη, αξιώνοντας με τον τρόπο αυτόν την πληρωμή των συνεισφορών τους. Μετρώνται με βάση το «απαιτητό ποσό». Δεδομένου ότι οι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ βασίζονται σε εκτιμήσεις των δεδομένων για το εν λόγω οικονομικό έτος, δύνανται να αναθεωρηθούν ανάλογα με τις μεταβολές που επέρχονται έως ότου τα κράτη μέλη δημοσιεύσουν τα οριστικά δεδομένα. Το αποτέλεσμα μιας μεταβολής στην εκτίμηση λαμβάνεται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του καθαρού πλεονάσματος ή ελλείμματος της περιόδου κατά την οποία επήλθε η μεταβολή.

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Εισπρακτέοι λογαριασμοί και συναφή έσοδα αναγνωρίζονται κατά τη λήψη των σχετικών μηνιαίων καταστάσεων λογιστικής Α (περιλαμβανομένων των εισπραχθέντων δασμών και των εγγυημένων οφειλόμενων ποσών για τα οποία δεν έχει γίνει προσφυγή) που καταθέτουν τα κράτη μέλη. Την ημερομηνία κατάρτισης του λογαριασμού, εκτιμώνται και αναγνωρίζονται ως δεδουλευμένα τα έσοδα που έχουν εισπράξει τα κράτη μέλη για την περίοδο, τα οποία όμως δεν έχουν ακόμη καταβάλει στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Οι τριμηνιαίες καταστάσεις λογιστικής Β (περιλαμβανομένων των μη εισπραχθέντων και των μη εγγυημένων δασμών, καθώς και των εγγυημένων ποσών για τα οποία έχει γίνει προσφυγή από τους οφειλέτες) που καταθέτουν τα κράτη μέλη αναγνωρίζονται ως έσοδα μείον τις δαπάνες είσπραξης τις οποίες δικαιούνται (25 %). Επιπλέον αναγνωρίζεται μείωση αξίας για το ποσό του εκτιμώμενου ελλείμματος ανάκτησης στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Πρόστιμα

Εισπρακτέοι λογαριασμοί και συναφή έσοδα αναγνωρίζονται με τη λήψη από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες αποφάσεως επιβολής προστίμου και την επίσημη κοινοποίησή της στον ενδιαφερόμενο. Εάν υφίστανται αμφιβολίες περί της φερεγγυότητας της επιχείρησης αναγνωρίζεται μείωση στην αξία της απαίτησης. Μετά την απόφαση επιβολής προστίμου, ο οφειλέτης μπορεί εντός δύο μηνών από την ημερομηνία της κοινοποίησης:

είτε να δεχθεί την απόφαση, οπότε οφείλει να πληρώσει το πρόστιμο εντός της προθεσμίας που έχει οριστεί. Το ποσό αυτό εισπράττεται οριστικά από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες,

είτε να μη δεχθεί την απόφαση, οπότε ασκεί προσφυγή βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας.

Ωστόσο, το βασικό ποσό του προστίμου πρέπει να καταβληθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των τριών μηνών, δεδομένου ότι η προσφυγή δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα (άρθρο 242 της συνθήκης ΕΚ). Ο οφειλέτης έχει δύο επιλογές: είτε να καταβάλει το πρόστιμο σε προσωρινή βάση είτε να καταθέσει τραπεζική εγγύηση.

Εάν η επιχείρηση προσβάλλει την απόφαση και έχει ήδη πληρώσει, σε προσωρινή βάση, το πρόστιμο, το σχετικό ποσό καταχωρίζεται ως ενδεχόμενη υποχρέωση. Ωστόσο, επειδή οι προσφυγές κατά των αποφάσεων των Κοινοτήτων από τους ενδιαφερομένους δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα, το εισπραττόμενο ποσό χρησιμεύει για τον συμψηφισμό του εισπρακτέου λογαριασμού. Εάν αντί πληρωμής ληφθεί εγγύηση, τότε το πρόστιμο παραμένει ως απαίτηση, και η εγγύηση αναφέρεται ως ενδεχόμενη απαίτηση.

Εάν είναι πιθανό ότι το Πρωτοδικείο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων δεν θα αποφανθεί υπέρ των Κοινοτήτων, αναγνωρίζεται σχετική πρόβλεψη για την κάλυψη του κινδύνου αυτού. Εάν αντ' αυτής έχει δοθεί εγγύηση, τότε καταχωρίζεται αντίστοιχη μείωση αξίας όσον αφορά την εκκρεμούσα απαίτηση. Οι τόκοι που εισπράττουν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες από τους τραπεζικούς λογαριασμούς στους οποίους κατατίθενται οι πληρωμές που λαμβάνει αναγνωρίζονται σωρευτικά ως έσοδα και οι τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις αυξάνονται αντιστοίχως.

Ανάκτηση εξόδων

Στις περιπτώσεις οι οποίες δίνουν αφορμή για την επιστροφή δαπανών που πληρώθηκαν από τον προϋπολογισμό σε τελικό δικαιούχο, τρίτη χώρα ή κράτος μέλος, οι εντολές ανάκτησης καταρτίζονται και καταγράφονται λογιστικά ως εξής:

Ανάκτηση εξόδων: Για αυτό το είδος ανάκτησης οι λογιστικοί κανόνες υπαγορεύουν ότι όταν η εντολή ανάκτησης εκδίδεται το ίδιο έτος με εκείνο της αρχικής πληρωμής θα πρέπει να δημιουργεί απαίτηση κατά του αποδέκτη με αντίστοιχη μείωση των εξόδων του ιδίου έτους. Αντίθετα, εάν η εντολή ανάκτησης εκδοθεί κατά τη διάρκεια άλλου έτους, δημιουργεί απαίτηση κατά του δικαιούχου με αντίστοιχη καταχώριση εσόδων στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος (τομέας «ανάκτηση εξόδων») του έτους εκείνου· ή

Ανάκτηση προχρηματοδότησης: στην περίπτωση αυτή το σχετικό ποσό περιέρχεται στον τομέα των προχρηματοδοτήσεων.

Έσοδα από συναλλαγές

Τα έσοδα από την πώληση αγαθών αναγνωρίζονται όταν μεταβιβάζεται στον αγοραστή σημαντικό μέρος του κινδύνου και των οφελών που απορρέουν από την κυριότητα των αγαθών.

Έσοδα συνδεόμενα με συναλλαγή που συνεπάγεται την παροχή υπηρεσιών αναγνωρίζονται με αναφορά στο στάδιο εξέλιξης της συναλλαγής την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού.

Έσοδα και δαπάνες υπό μορφή τόκων

Έσοδα και δαπάνες υπό μορφή τόκων αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος με βάση τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Πρόκειται για μέθοδο υπολογισμού του αποσβεσμένου κόστους ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού ή παθητικού και καταλογισμού των σχετικών εσόδων ή δαπανών υπό μορφή τόκων της περιόδου αναφοράς. Πραγματικό επιτόκιο είναι το επιτόκιο που προεξοφλεί επακριβώς τις εκτιμώμενες μελλοντικές πληρωμές ή εισπράξεις μετρητών που αντιστοιχούν στην αναμενόμενη διάρκεια του χρηματοοικονομικού μέσου (ή, κατά περίπτωση, μικρότερη περίοδο) στην καθαρή λογιστική αξία του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού ή παθητικού. Κατά τον υπολογισμό του πραγματικού επιτοκίου, οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες εκτιμούν τις ταμειακές ροές λαμβάνοντας υπόψη όλους τους συμβατικούς όρους του χρηματοοικονομικού μέσου (π.χ. δυνατότητα προπληρωμής) χωρίς, ωστόσο, τις μελλοντικές πιστωτικές ζημίες. Ο υπολογισμός περιλαμβάνει όλες τις αμοιβές και πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των συμβαλλομένων μερών που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του πραγματικού επιτοκίου, το κόστος συναλλαγής και άλλες προσαυξήσεις ή εκπτώσεις.

Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν δύναται να εφαρμοσθεί χωριστά στις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις, βάσει του σκεπτικού της ουσιαστικής σημασίας. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Αφ' ης στιγμής μειωθεί η αξία ενός μεμονωμένου χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού ή μιας ομάδας παρόμοιων μεταξύ τους χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ως αποτέλεσμα ζημίας απομείωσης, τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται με βάση το επιτόκιο που χρησιμοποιείται για την προεξόφληση μελλοντικών ταμειακών ροών για τους σκοπούς της επιμέτρησης της ζημίας απομείωσης.

Έσοδα από μερίσματα

Τα έσοδα από μερίσματα αναγνωρίζονται κατά τη διαπίστωση του δικαιώματος λήψης πληρωμών.

1.6.2.   Δαπάνες

Έξοδα συναλλαγών που απορρέουν από την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αναγνωρίζονται κατά την παράδοση προμηθειών στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και την αποδοχή τους από αυτές. Αποτιμώνται στο αρχικό κόστος τιμολογίου.

Έξοδα μη οφειλόμενα σε συναλλαγές αποτελούν ιδιαιτερότητα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και συνιστούν την πλειονότητα των δαπανών της. Αφορούν μεταβιβάσεις προς δικαιούχους και λαμβάνουν τρεις μορφές: δικαιώματα, μεταβιβάσεις στο πλαίσιο συμφωνίας και επιλεκτικές επιχορηγήσεις, συνεισφορές και δωρεές.

Οι μεταβιβάσεις αναγνωρίζονται ως έξοδα την περίοδο στην οποία συνέβησαν τα γενεσιουργά ως προς τη μεταβίβαση γεγονότα, εφόσον η φύση της μεταβίβασης επιτρέπεται από κάποια κανονιστική ρύθμιση (δημοσιονομικός κανονισμός, κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων, ή άλλη κανονιστική ρύθμιση) ή εφόσον έχει υπογραφεί σύμβαση που επιτρέπει τη μεταβίβαση, εφόσον ο δικαιούχος πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας, και εφόσον είναι δυνατή η εύλογη εκτίμηση του οφειλόμενου ποσού.

Κατά τη λήψη αίτησης πληρωμής ή επιστροφής δαπανών που πληροί τα κριτήρια αναγνώρισης, αυτή αναγνωρίζεται ως έξοδο κατά το επιλέξιμο ποσό. Στο τέλος του έτους, πραγματοποιηθείσες επιλέξιμες δαπάνες ήδη οφειλόμενες στους δικαιούχους και οι οποίες δεν έχουν ακόμη καταχωρηθεί, εκτιμώνται και καταχωρίζονται ως δεδουλευμένα έξοδα.

1.7.   ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Ενδεχόμενες απαιτήσεις

Μια ενδεχόμενη απαίτηση είναι ένα πιθανό στοιχείο ενεργητικού που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα του οποίου η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί μόνον εφόσον συμβούν ή δεν συμβούν ένα ή περισσότερα αβέβαια μελλοντικά γεγονότα τα οποία δεν ελέγχουν πλήρως οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Μια ενδεχόμενη απαίτηση αναφέρεται όταν είναι πιθανή η εισροή οικονομικών πλεονεκτημάτων ή δυναμικού εξυπηρέτησης.

Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις εκτιμώνται σε συνεχή βάση προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι οι εξελίξεις αντικατοπτρίζονται καταλλήλως στις δημοσιονομικές καταστάσεις. Εάν έχει καταστεί σχεδόν βέβαιο ότι θα προκύψει εισροή οικονομικών πλεονεκτημάτων ή δυναμικού εξυπηρέτησης και η αξία της απαίτησης μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία, η απαίτηση και το σχετικό έσοδο αναγνωρίζονται στις δημοσιονομικές καταστάσεις της περιόδου κατά την οποία συνέβη η μεταβολή.

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις

Μια ενδεχόμενη υποχρέωση είναι ένα πιθανό στοιχείο παθητικού που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα του οποίου η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί μόνον εφόσον συμβούν ή δεν συμβούν ένα ή περισσότερα αβέβαια μελλοντικά γεγονότα τα οποία δεν ελέγχουν πλήρως οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, ή μια παρούσα υποχρέωση που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα αλλά δεν αναγνωρίζεται διότι δεν είναι πιθανό ότι θα απαιτηθεί εκροή πόρων που συνίσταται σε οικονομικά πλεονεκτήματα ή δυναμικό εξυπηρέτησης προκειμένου να διακανονισθεί η υποχρέωση, ή διότι το ποσό της υποχρέωσης δεν μπορεί να αποτιμηθεί με επαρκή ακρίβεια, όπερ είναι σπάνιο.

Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις αναφέρονται εκτός εάν το ενδεχόμενο εκροής πόρων που συνίσταται σε οικονομικά πλεονεκτήματα ή δυναμικό εξυπηρέτησης είναι πολύ μακρινό. Ενώ η Ευρωπαϊκή Κοινότητα αναλαμβάνει ορισμένους κινδύνους εξαιτίας της φύσεως των καθημερινών της δραστηριοτήτων (π.χ. εφαρμογή και επιβολή νομοθεσίας και προτύπων της ΕΕ) και όπως για πολλούς δημόσιους φορείς οι κίνδυνοι αυτοί αυτασφαλίζονται, δεν καταχωρίζεται ενδεχόμενη υποχρέωση παρά μόνον εφόσον συμβεί συγκεκριμένο γεγονός, δεδομένου ότι έως τότε η πιθανότητα εκροής πόρων είναι μικρή.

Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις εκτιμώνται σε κάθε ημερομηνία κατάρτισης ισολογισμού προκειμένου να προσδιορισθεί αν έχει καταστεί πιθανή μια εκροή πόρων που συνίσταται σε οικονομικά πλεονεκτήματα ή δυναμικό εξυπηρέτησης. Εάν καταστεί πιθανό να απαιτηθεί εκροή πόρων ισοδυναμούσα με οικονομικά πλεονεκτήματα ή δυναμικό εξυπηρέτησης για ένα στοιχείο χαρακτηρισμένο ως ενδεχόμενη υποχρέωση, αναγνωρίζεται σχετική πρόβλεψη στις δημοσιονομικές καταστάσεις της περιόδου κατά την οποία συνέβη η μεταβολή αυτή.

Αναλήψεις υποχρεώσεων για μελλοντικές χρηματοδοτήσεις

Μια ανάληψη υποχρεώσεων για μελλοντική χρηματοδότηση αντιπροσωπεύει προβλεπόμενη ή απορρέουσα από τον νόμο δέσμευση, συνήθως συμβατική, την οποία έχουν αναλάβει οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες και η οποία ενδέχεται να απαιτήσει μελλοντική εκροή πόρων.

Εγγυήσεις

Οι εγγυήσεις αποτελούν πιθανές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις που απορρέουν από παρελθόντα γεγονότα των οποίων η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί εφόσον επέλθει ή όχι το αντικείμενο της εγγύησης. Ως εκ τούτου, οι εγγυήσεις πληρούν τις προϋποθέσεις των ενδεχόμενων απαιτήσεων ή υποχρεώσεων. Μια εγγύηση διακανονίζεται όταν το αντικείμενό της παύει να υφίσταται. Συγκεκριμενοποιείται δε όταν πληρούνται οι όροι για την απαίτηση πληρωμής από τον εγγυητή.

2.   ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.1.   ΑΫΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσό

Ακαθάριστη λογιστική αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2006

82

Αγορές

22

Διάθεση στοιχείων

(2)

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων του ενεργητικού

13

Άλλες μεταβολές

(10)

Ακαθάριστη λογιστική αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2007

105

Σωρευτικές αποσβέσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2006

45

Αποσβέσεις οικονομικού έτους

11

Διάθεση στοιχείων

(2)

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων του ενεργητικού

8

Άλλες μεταβολές

(1)

Σωρευτικές αποσβέσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2007

61

ΚΑΘΑΡΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΤΙΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007

44

Καθαρή λογιστική αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2006

37

Άυλα θεωρούνται τα αναγνωρίσιμα μη χρηματικά και χωρίς υλική υπόσταση στοιχεία ενεργητικού. Προκειμένου να αναγνωρισθούν ως στοιχεία ενεργητικού πρέπει να ελέγχονται από την οντότητα και να παράγουν μελλοντικά οικονομικά οφέλη για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Τα ποσά αφορούν κατά κύριο λόγο λογισμικό υπολογιστών.

2.2.   ΠΑΓΙΑ ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

2.2.1.   Γήπεδα και κτίρια

Σε ορισμένες χώρες η αξία της γης δεν μπορεί να διαχωριστεί από την αξία του κτιρίου δεδομένου ότι αμφότερα αγοράσθηκαν ως σύνολο. Η αξία της γης η οποία δεν υπόκειται σε απόσβεση δεν αποτιμάται χωριστά εκτός εάν καταστεί αναγκαίο, δηλαδή για επακόλουθες δαπάνες όπως η κατασκευή νέου ακινήτου ή η μερική πώληση.

2.2.2.   Στοιχεία ενεργητικού υπό κατασκευή

Την 1η Φεβρουαρίου 2007, το Συμβούλιο υπέγραψε τη σύμβαση για την αγορά του κτιρίου LEX με τελική τιμή αγοράς 260 εκατ. ευρώ. Η αντίστοιχη αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2006, δηλαδή 224 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκε στον λογαριασμό «Γήπεδα και κτίρια» το 2007. Τον Οκτώβριο 2004, το Κοινοβούλιο υπέγραψε χρηματοδοτική μίσθωση με δικαίωμα αγοράς για ένα κτιριακό συγκρότημα στις Βρυξέλλες, η κατασκευή του οποίου άρχισε κατά τη διάρκεια του 2004. Τον Νοέμβριο 2004 καταβλήθηκε η πρώτη προκαταβολή ύψους 40 εκατ. ευρώ. Μέχρι την υπογραφή των πρακτικών προσωρινής έγκρισης, το Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να καταβάλει συμπληρωματικές προκαταβολές και στις 31 Δεκεμβρίου 2007 καταβληθήκαν 318 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το έργο που επιτελέσθηκε μέχρι την ημερομηνία αυτή (στις 31 Δεκεμβρίου 2006 είχαν καταβληθεί 253 εκατ. ευρώ).

ΠΑΓΙΑ ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

σε εκατ. ευρώ

 

Γήπεδα και κτίρια

Εγκαταστάσεις και εξοπλισμός

Έπιπλα και μεταφορικά μέσα

Υλικό πληροφορικής

Άλλα ενσώματα στοιχεία

Χρηματοδοτικές μισθώσεις

Στοιχεία ενεργητικού υπό κατασκευή

Σύνολο

Ακαθάριστη λογιστική αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2006

3 580

331

181

427

110

1 926

483

7 038

Αγορές

54

34

10

64

15

16

76

269

Διάθεση στοιχείων

(2)

(8)

(6)

(38)

(10)

0

(1)

(65)

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων του ενεργητικού

227

(10)

3

(9)

3

0

(227)

(13)

Άλλες μεταβολές

1

3

6

2

(3)

1

1

11

Ακαθάριστη λογιστική αξία στις 31 Δεκεμβρίου 2007

3 860

350

194

446

115

1 943

332

7 240

Σωρευτικές αποσβέσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2006

1 354

265

130

314

77

312

 

2 452

Αποσβέσεις οικονομικού έτους

154

28

14

61

9

63

 

329

Διάθεση στοιχείων

(2)

(8)

(5)

(36)

(9)

0

 

(60)

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων του ενεργητικού

 

(7)

2

(7)

4

0

 

(8)

Άλλες μεταβολές

 

3

1

1

0

(1)

 

4

Σωρευτικές αποσβέσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2007

1 506

281

142

333

81

374

 

2 717

ΚΑΘΑΡΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΤΙΣ

31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007

2 354

69

52

113

34

1 569

332

4 523

Kαθαρή λογιστική αξία στις

31 Δεκεμβρίου 2006

2 226

66

51

113

33

1 614

483

4 586

Τα έξοδα που απομένουν προς πληρωμή για χρηματοδοτικές μισθώσεις και συναφή δικαιώματα περιλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις στο παθητικό του ισολογισμού (βλέπε επίσης σημειώσεις E.2.15 και E.2.18.1). Αναλύονται δε ως εξής:

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

Περιγραφή

Σωρευτικά έξοδα (Α)

Μελλοντικά καταβλητέα ποσά

Συνολική αξία

Μεταγενέστερες δαπάνες για στοιχεία ενεργητικού

 Αξία στοιχείου ενεργητικού

Απόσβεση

Καθαρή λογιστική αξία

< 1 έτος

> 1 έτος

> 5 έτη

Σύνολο παθητικού (Β)

A + B

(Γ)

A + B + Γ

(E)

= Α + Β + Γ + Ε

Γήπεδα και κτίρια

328

28

159

1 349

1 536

1 864

61

1 925

(372)

1 553

Άλλα ενσώματα στοιχεία

3

4

11

0

15

18

0

18

(2)

16

Σύνολο στις 31.12.2007

331

32

170

1 349

1 551

1 882

61

1 943

(374)

1 569

Σύνολο στις 31.12.2006

304

28

143

1 391

1 562

1 866

60

1 926

(312)

1 614

2.3.   ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις

2.3.1

246

208

Συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις

2.3.2

32

62

Ταμείο Εγγύησης

2.3.3

1 149

 1 371

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία

2.3.4

533

495

Στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση

2.3.4

13

21

Συνολικές επενδύσεις

 

1 973

2 157

Ο τομέας αυτός καλύπτει τις επενδύσεις που αποσκοπούν στη δημιουργία δεσμών διαρκείας και στην στήριξη των δραστηριοτήτων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Επίσης, καλύπτει τα καθαρά στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης.

2.3.1.   Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις: ΕΤΕ

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσό

Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2006

208

Αγορές

31

Μερίδιο καθαρού πλεονάσματος/(ελλείμματος)

13

Άλλες κινήσεις ιδίων κεφαλαίων (μέρισμα)

(6)

Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2007

246

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων είναι το χρηματοπιστωτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ειδικεύεται στα επιχειρηματικά κεφάλαια και στις εγγυήσεις προς ΜΜΕ. Βάσει της απόφασης του Συμβουλίου της 6ης Ιουνίου 1994, οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, εκπροσωπούμενες από την Επιτροπή, ενεγράφησαν για 600 εκατ. ECU στο κεφάλαιο του ΕΤΕ, δηλαδή για 600 μετοχές ή το 30 % του κεφαλαίου του. Στις 31 Δεκεμβρίου 2006 η Επιτροπή είχε καταβάλει όλο το απαιτητό κεφάλαιο που ανερχόταν στο 20 % του συνολικού κεφαλαίου τότε, ενώ το μερίδιό της επί του μη απαιτητού κεφαλαίου (80 %) ανερχόταν συνολικά σε 480 εκατ. ευρώ.

Με την απόφαση 2007/247/EΚ του Συμβουλίου της 19ης Απριλίου 2007 αποφασίσθηκε η συμμετοχή των Κοινοτήτων στην αύξηση κεφαλαίου του ΕΤΕ. Με βάση την απόφαση αυτή, η Επιτροπή ενεγράφη το 2007 για 91 μετοχές επί συνόλου 770 εκδοθεισών μετοχών. Η ΕΚ ενεγράφη για συνολικό ονομαστικό ποσό 91 εκατ. ευρώ εκ των οποίων κατέβαλε το 20 % του ονομαστικού ποσού (18 εκατ. ευρώ) και συνολική διαφορά υπέρ το άρτιο ύψους 12 εκατ. ευρώ. H προσαύξηση συμμετοχής υπολογίσθηκε με τον προσδιορισμό της τιμής των νέων μετοχών βάσει της καθαρής αξίας ενεργητικού στις 31 Δεκεμβρίου 2006. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 η Επιτροπή είχε εγγραφεί για συνολικό ποσό 691 εκατ. ευρώ (επί συνόλου 2 770 εκατ. ευρώ) του μετοχικού κεφαλαίου του ΕΤΕ. Αυτό αντιπροσωπεύει το 24,95 % του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου του ΕΤΕ. Η Επιτροπή κατέβαλε το 20 % ενώ το υπόλοιπο είναι μη απαιτητό ανερχόμενο, στις 31 Δεκεμβρίου 2007, σε 553 εκατ. ευρώ.

Βάσει συμφωνίας που υπεγράφη το 2005 μεταξύ της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να πωλήσει οποιαδήποτε στιγμή τις μετοχές της στην ΕΤΕπ στην τιμή που ανταποκρίνεται στην αποτίμηση του ΕΤΕ διαιρούμενη με τον συνολικό αριθμό των μετοχών που έχουν εκδοθεί. Η αξία του δικαιώματος πώλησης (put option) είναι σχεδόν μηδενική, δεδομένου ότι ο τύπος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της τιμής πώλησης των μετοχών είναι παρόμοιος με αυτόν που χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό της καθαρής θέσης του ΕΤΕ.

Για την αποτίμηση του μεριδίου των Κοινοτήτων στο κεφάλαιο του ΕΤΕ χρησιμοποιείται η μέθοδος της καθαρής θέσης, σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες των ΕΚ. Έτσι, το ποσό της συμμετοχής αποτιμάται στο 24,95 % του καθαρού ενεργητικού του ΕΤΕ, που στις 31 Δεκεμβρίου 2007 ανερχόταν σε 246 εκατ. ευρώ (2006: 208 εκατ. ευρώ), εκ των οποίων 13 εκατ. ευρώ αφορούν το αποτέλεσμα του οικονομικού έτους 2007. Το 2007, εισπράχθηκε μέρισμα 6 εκατ. ευρώ σχετικά με το οικονομικό έτος 2006.

2.3.2.   Συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις

σε εκατ. ευρώ

 

Galileo

SESAR

ITER

Σύνολο

Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2006

62

0

0

62

Αγορές

0

10

39

49

Εκχωρήσεις και αποσύρσεις

(53)

0

0

(53)

Μερίδιο καθαρού πλεονάσματος/(ελλείμματος)

(9)

0

(17)

(26)

Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2007

0

10

22

32

Galileo

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 876/2002 του Συμβουλίου, για την υλοποίηση του αναπτυξιακού σταδίου του προγράμματος Galileo, δημιουργήθηκε κοινή επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 171 της συνθήκης για περίοδο 4 ετών (2002 έως 2006). Στόχος αυτής της νομικής οντότητας είναι να εξασφαλίσει τη διοικητική ενότητα και τον δημοσιονομικό έλεγχο του προγράμματος Galileo για την ανάπτυξή του και για τον σκοπό αυτό κινητοποιεί τα κονδύλια που έχουν χορηγηθεί στο πρόγραμμα. Τα ιδρυτικά μέλη είναι οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, εκπροσωπούμενες από την Επιτροπή, και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ). Η Επιτροπή, μέσω επιχορηγήσεων που χορηγούνται βάσει του προϋπολογισμού των διευρωπαϊκών δικτύων (ΔΕΔ), θέτει στη διάθεση της κοινής επιχείρησης Galileo Joint Undertaking (GJU) τα απαιτούμενα κεφάλαια για τη συγχρηματοδότηση των σχετικών δραστηριοτήτων του αναπτυξιακού σταδίου.

Η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή του GNSS (GSA), κοινοτικός οργανισμός που συστάθηκε το 2004, ανέλαβε τα καθήκοντα της GJU την 1η Ιανουαρίου 2007 λόγω του ότι η τελευταία τέθηκε υπό εκκαθάριση. Ενώ ο νέος αυτός φορέας αρχικά προοριζόταν να αναλάβει τη λειτουργία αυτής της εταιρικής σχέσης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με απόφαση του Συμβουλίου τον Νοέμβριο του 2007 το πρόγραμμα Galileo θα χρηματοδοτείται πλέον από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Στα τέλη του 2007, παρά την υπογραφή συμφωνιών μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών (GJU, Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, GSA), η μεταβίβαση της κυριότητας των περιουσιακών στοιχείων του προγράμματος από τον ΕΟΔ στις ΕΚ δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί. Λόγω κάποιας αβεβαιότητας και καθυστερήσεων στην μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων, για λόγους συνετής διαχείρισης η Επιτροπή δεν αναγνώρισε τα περιουσιακά στοιχεία του προγράμματος στον ισολογισμό της. Τα στοιχεία θα αναγνωρισθούν μόλις λυθούν τα προβλήματα μεταβίβασης.

Το καθαρό ενεργητικό της GJU υπό εκκαθάριση στο τέλος του έτους ανερχόταν σε 0 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα Galileo χρησιμοποιεί τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Όσον αφορά το 2007, το μερίδιο της Επιτροπής στη ζημία της κοινής επιχείρησης ανήλθε σε 9 εκατ. ευρώ. Η αξία της επένδυσης στις 31 Δεκεμβρίου 2007 ήταν 0 εκατ. ευρώ, δηλαδή αρχική επένδυση 585 εκατ. ευρώ μείον συνολικές ζημίες ύψους 585 εκατ. ευρώ. Το 2007 επεστράφησαν στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες 53 εκατ. ευρώ του καταβεβλημένου κεφαλαίου.

SESAR

Ο σκοπός αυτής της κοινής επιχείρησης είναι να εξασφαλίσει τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας με τον συντονισμό και την συγκέντρωση όλων των συναφών προσπαθειών έρευνας και ανάπτυξης στην ΕΕ. Η κοινή επιχείρηση SESAR συστάθηκε την ημέρα της δημοσίευσης του σχετικού κανονισμού στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα παύσει να υπάρχει μετά από μια οκταετία μετά την υιοθέτησης του Γενικού Προγράμματος για τη Διαχείριση της Εναέριας Κυκλοφορίας στην Ευρώπη.

Τα ιδρυτικά μέλη της κοινής επιχείρησης SESAR είναι:

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες, εκπροσωπούμενες από την Επιτροπή,

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας («Eurocontrol»), εκπροσωπούμενος από τον αντίστοιχο φορέα.

Οι ψήφοι των μελών αντιστοιχούν στη συμμετοχή τους. Αμφότερα τα ιδρυτικά μέλη προβλέπουν συνεισφορές του ιδίου ύψους και, ως εκ τούτου, προτίθενται να έχουν τον ίδιο αριθμό ψήφων, αποκλείοντας τον έλεγχο του οργανισμού εξ ενός των μερών.

Το πρόγραμμα άρχισε στα τέλη του 2007 και στις 31 Δεκεμβρίου 2007 η αρχική επένδυση της Επιτροπής ανερχόταν σε 10 εκατ. ευρώ. Ελλείψει οικονομικών καταστάσεων για το 2007 η επένδυση επιμετρήθηκε στο κόστος της.

ITER

Στον Διεθνή οργανισμό ενέργειας σύντηξης ITER συμμετέχουν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες και άλλα μέρη όπως η Κίνα, η Ινδία, η Κορέα, η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ. Η ΙTER συστάθηκε με σκοπό:

α)

την κατασκευή, λειτουργία, εκμετάλλευση και απενεργοποίηση των εγκαταστάσεων ITER σύμφωνα με τους τεχνικούς στόχους και το γενικό σχεδιασμό που υποβλήθηκε στην τελική έκθεση για τις δραστηριότητες εκπόνησης της κατασκευαστικής μελέτης του ITER,

β)

την ενθάρρυνση της εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων ITER από τα εργαστήρια, τα άλλα ιδρύματα και το προσωπικό που συμμετέχουν στα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης της ενέργειας σύντηξης των μελών,

γ)

να προαγάγει την κατανόηση και αποδοχή της ενέργειας σύντηξης από το κοινό, και

δ)

να αναλάβει, σύμφωνα με τη συμφωνία μεταξύ των μελών, κάθε άλλη δραστηριότητα αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού του.

Το Συμβούλιο αποτελεί το κύριο όργανο του ITER και αποτελείται από αντιπροσώπους των μελών του. Κάθε μέλος διορίζει μέχρι και τέσσερις αντιπροσώπους στο Συμβούλιο. Οι κύριες στρατηγικές αποφάσεις θα λαμβάνονται ομόφωνα. Η στάθμιση των ψήφων των μελών του ΙΤΕΡ εξαρτάται από τη συνεισφορά τους στον ITER. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 η άμεση επένδυση των Κοινοτήτων στον ITER ανερχόταν σε 39 εκατ. ευρώ.

2.3.3.   Ταμείο Εγγύησης

ΚΑΘΑΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ (4)

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Βραχυπρόθεσμες επενδύσεις: διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

901

932

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

249

440

Κυκλοφορούν ενεργητικό

1 150

1 372

Τρέχουσες υποχρεώσεις

(1)

(1)

Καθαρό ενεργητικό

1 149

1 371

Το Ταμείο Εγγύησης καλύπτει δάνεια που διασφαλίζονται με εγγύηση των Κοινοτήτων μετά από απόφαση του Συμβουλίου, ιδίως δε δανειοδοτικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (δάνεια ΜΧΣ) και τα δάνεια Ευρατόμ εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Ταμείο Εγγύησης τροφοδοτείται με ποσά που καταβάλλονται από τον γενικό προϋπολογισμό των Κοινοτήτων που ισοδυναμούν με το 9 % της αξίας των πράξεων, με τους τόκους από τοποθετήσεις των διαθεσίμων του ταμείου και με τις εισπράξεις ποσών από τους οφειλέτες που αθέτησαν τις υποχρεώσεις τους, εφόσον το ταμείο έχει κληθεί να παρέμβει ως εγγυητής. Τα ετήσια πλεονάσματα που ενδεχομένως προκύπτουν επιστρέφονται σε ειδικό λογαριασμό της κατάστασης εσόδων του γενικού προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες υποχρεούνται να συστήσουν αποθεματικό εγγύησης για να καλυφθούν δάνεια προς τρίτες χώρες. Το αποθεματικό αυτό προορίζεται για την αντιμετώπιση των αναγκών τροφοδότησης του Ταμείου Εγγύησης και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, για τις καταπτώσεις εγγυήσεων που υπερβαίνουν το διαθέσιμο ποσό του εν λόγω Ταμείου, έτσι ώστε να είναι δυνατός ο καταλογισμός τους στον προϋπολογισμό.

Το ανερχόμενο σε 1 118 εκατ. ευρώ αποθεματικό αντιστοιχεί στον στόχο του 9 % των μη εξοφληθέντων δανείων στις 31 Δεκεμβρίου 2007. Το καθαρό ενεργητικό του Ταμείου στις 31 Δεκεμβρίου 2007 ανερχόταν συνολικά σε 1 152 εκατ. ευρώ (πριν τη διαγραφή του χρεωστικού τίτλου για ΜΧΣ). Η διαφορά μεταξύ του καθαρού ενεργητικού και του ύψους του αποθεματικού αντιστοιχεί στο πλεόνασμα προς επιστροφή στον κοινοτικό προϋπολογισμό, δηλαδή σε 34 εκατ. ευρώ.

Το Ταμείο Εγγύησης (ΤΕ) διαθέτει έναν τίτλο κυμαινόμενου επιτοκίου που εξέδωσαν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες (ΜΧΣ) για ποσό 3 εκατ. ευρώ με αποτέλεσμα τόσο το ενεργητικό (ΤΕ) όσο και το παθητικό (ΜΧΣ) να πρέπει να διαγραφούν από τους λογαριασμούς των Κοινοτήτων. Οι μεταβολές της εύλογης αξίας στο χαρτοφυλάκιο των διαθέσιμων προς πώληση χρεωστικών τίτλων αναγνωρίστηκαν στα ίδια κεφάλαια του 2006 με το ποσό των (19) εκατ. ευρώ (2006: (32) εκατ. ευρώ).

Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου του Ταμείου Εγγύησης περιγράφονται στην ενότητα E.7.

2.3.4.   Άλλες επενδύσεις

2.3.4.1.   Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

Στον παρόντα τομέα περιλαμβάνονται οι επενδύσεις και οι συμμετοχές που έχουν αγοραστεί με σκοπό να βοηθήσουν τους δικαιούχους να αναπτύξουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία σε μακροπρόθεσμη βάση

Μακροπρόθεσμα διαθέσμια προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

σε εκατ. ευρώ

 

Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη

Πράξεις επιχειρηματικού κεφαλαίου

Διαδικασία εκκίνησης του ΕΜΤ

Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Νοτιο-ανατολική Eυρώπη

Άλλες

Σύνολο

Υπόλοιπα στις 31.12.2006

157

211

74

49

4

495

Αγορές

0

27

38

3

1

69

Εκχωρήσεις και αποσύρσεις

0

(16)

(13)

0

0

(29)

Αναπροσαρμογές (πλεόνασμα/έλλειμμα) μεταφερόμενες σε ίδια κεφάλαια

0

(2)

12

3

0

13

Ζημία απομείωσης

0

(2)

(13)

0

0

(15)

Υπόλοιπα στις 31.12.2007

157

218

98

55

5

533

Επενδύσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (ΕΤΑΑ)

Η Επιτροπή έχει εγγραφεί για το 3 % του συνολικού κεφαλαίου της ΕΤΑΑ που ανέρχεται σε 20 δισεκατ. ευρώ. Την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού το απαιτητό ποσό ανερχόταν σε 157 εκατ. ευρώ εκ των οποίων έχουν καταβληθεί 154 εκατ. ευρώ. Οι πληρωμές που υπολείπονται για κεφάλαια που έχουν ζητηθεί (3 εκατ. ευρώ), καταχωρίζονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και εγγράφονται στο αποσβεσμένο κόστος. Οι πληρωμές που αφορούν μη απαιτητό κεφάλαιο ανέρχονται σε 443 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνονται ως ενδεχόμενες υποχρεώσεις στα εκτός ισολογισμού στοιχεία. Δεδομένου ότι η ΕΤΑΑ δεν είναι εισηγμένη σε κανένα χρηματιστήριο και λαμβανομένων υπόψη των συμβατικών περιορισμών που περιλαμβάνονται στο καταστατικό της, οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την πώληση συμμετοχών, η οποία ανέρχεται στο κόστος απόκτησης και επιτρέπεται μόνο στους υφιστάμενους μετόχους, οι μετοχές της Επιτροπής στην ΕΤΑΑ αποτιμώνται στην τιμή κόστους μείον τις τυχόν μειώσεις αξίας.

Πράξεις επιχειρηματικού κεφαλαίου (ΠΕΚ)

Στο πλαίσιο των πράξεων επιχειρηματικού κεφαλαίου χορηγούνται ποσά σε ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε ίδια κεφάλαια. Μολονότι ορισμένες από τις συμβάσεις αυτές διαθέτουν χαρακτηριστικά δανείων, λόγω του ότι στην συντριπτική τους πλειοψηφία δεν παρουσιάζουν τα τυπικά και βασικά χαρακτηριστικά δανείου δεδομένου ότι δεν έχει συμφωνηθεί συγκεκριμένη ημερομηνία εξόφλησης ούτε επιτόκιο για το κεφάλαιο), ολόκληρο το σχετικό χαρτοφυλάκιο εξομοιώνεται με έμμεσες επενδύσεις ιδίων κεφαλαίων. Τηρούνται στο ιστορικό κόστος μείον τις προβλέψεις για απομείωση, δεδομένου ότι δεν υπάρχει χρηματιστηριακή ή άλλη τιμή στην αγορά και δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί κατά τρόπο αξιόπιστο η εύλογη αξία τους.

Άλλες επενδύσεις

Τα πλέον σημαντικά ποσά αφορούν το πρόγραμμα «Ανάπτυξη και Απασχόληση» και το πρόγραμμα MAP, υπό την καταπιστευματική διαχείριση του ΕΤΕ, και στηρίζουν τη σύσταση και τη χρηματοδότηση ΜΜΕ κατά το στάδιο εκκίνησης επενδύοντας σε κατάλληλα και κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (98 εκατ. ευρώ). Περιλαμβάνονται επίσης 55 εκατ. ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, εταιρεία επενδύσεων μεταβλητού μετοχικού κεφαλαίου (SICAV). Γενικός στόχος του ΕΤΝΑ είναι η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη διατηρήσιμη παροχή πρόσθετης αναπτυξιακής χρηματοδότησης μέσω τοπικών ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Οι ψήφοι που διαθέτουν επί του παρόντος οι Κοινότητες ανέρχονται σε 16 %.

2.3.4.2.   Στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ (ΕΚΑΧ) έχει συνάψει συμφωνία ανταλλαγής επιτοκίου (swap) καθώς και μεικτή συμφωνία ανταλλαγής συναλλάγματος και επιτοκίου (μεικτό swap). Η εύλογη αξία αυτών των swap επιτοκίου έχει ληφθεί μετά την προεξόφληση των καθαρών ταμειακών ροών με το επιτόκιο swap μηδενικού τοκομεριδίου την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού. Αυτή η εύλογη αξία (περιλαμβανομένων των δεδουλευμένων τόκων) των εν λόγω συμβάσεων swap με ληκτότητα άνω του ενός έτους μετά την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού ανέρχεται σε 13 εκατ. ευρώ (2006: 21 εκατ. ευρώ).

2.4.   ΔΑΝΕΙΑ

Στον τομέα αυτόν περιλαμβάνονται τα δάνεια των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ληκτότητας άνω του ενός έτους.

2.4.1.   Δάνεια χορηγούμενα από τον προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και από την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

σε εκατ. ευρώ

 

Δάνεια με ειδικούς όρους

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Σύνολο

Σύνολο στις 31.12.2006

161

39

200

Αποπληρωμές

(18)

(8)

(26)

Μεταβολές λογιστικής αξίας

12

3

15

Σύνολο στις 31.12.2007

155

34

189

Δάνεια με ειδικούς όρους

Δάνεια με ειδικούς όρους είναι τα δάνεια που χορηγούνται με μειωμένα επιτόκια ως μέρος της συνεργασίας με τρίτες χώρες. Τα πραγματικά επιτόκια για τα δάνεια αυτά κυμαίνονται από 7,39 % έως 12,36 %.

Στεγαστικά δάνεια της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ (ΕΚΑΧ)

Τα στεγαστικά δάνεια χορηγούνται από τα ίδια κεφάλαια της ΕΚΑΧ σύμφωνα με τα άρθρο 54 και το άρθρο 56 της συνθήκης ΕΚΑΧ. Τα δάνεια αυτά χορηγούνται με σταθερό επιτόκιο 1 % και, συνεπώς, θεωρούνται δάνεια με ευνοϊκά επιτόκια. Τα πραγματικά επιτόκια για τα δάνεια αυτά ανέρχονται από 2,806 % έως 22,643 %.

2.4.2.   Δάνεια χορηγούμενα από κεφάλαια προερχόμενα από δανειοληπτικές πράξεις

σε εκατ. ευρώ

 

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ)

Δάνεια Ευρατόμ

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Σύνολο

Σύνολο στις 31.12.2006

977

442

499

1 918

Νέα δάνεια

0

39

88

127

Αποπληρωμές

(183)

(1)

(71)

(255)

Συναλλαγματικές διαφορές

0

0

(34)

(34)

Μεταβολές λογιστικής αξίας

1

2

(4)

(1)

Σύνολο στις 31.12.2007

795

482

478

1 755

Οφειλόμενο ποσό < 1 έτος

63

0

75

138

Οφειλόμενο ποσό > 1 έτος

732

482

403

1 617

Δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ)

Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή είναι ένα χρηματοοικονομικό μέσο χορηγούμενο άνευ όρων και χωρίς ειδικό σκοπό για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών ή/και του προϋπολογισμού τρίτων συνεργαζομένων γεωγραφικά γειτονικών χωρών με την επικράτεια της ΕΕ. Συνίσταται σε μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα δάνεια ή επιχορηγήσεις ή σε κατάλληλο συνδυασμό των δύο και συνήθως συμπληρώνει χρηματοδότηση που χορηγείται στο πλαίσιο προγράμματος αναδιάρθρωσης και προσαρμογής με στήριξη του ΔΝΤ.

Για πρακτικούς λόγους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν εφαρμόζεται χωριστά για τις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις. Το κόστος της πράξης εγγράφεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Δάνεια Ευρατόμ

Η Ευρατόμ αποτελεί χωριστή νομική οντότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σκοπός της είναι να χορηγεί δάνεια σε κράτη μέλη και μη μέλη ως εξής:

τα δάνεια Ευρατόμ για κράτη μέλη χορηγούνται για τη χρηματοδότηση επενδυτικών έργων στα κράτη μέλη που συνδέονται με τη βιομηχανική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πυρηνικούς και θερμοηλεκτρικούς σταθμούς,

τα δάνεια Ευρατόμ για μη κράτη μέλη χορηγούνται για τη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των πυρηνικών και θερμοηλεκτρικών σταθμών που βρίσκονται σε λειτουργία ή υπό κατασκευή.

Για πρακτικούς λόγους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν εφαρμόζεται χωριστά για τις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις. Το κόστος της εκάστοτε πράξης εγγράφεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Δάνεια της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει κυρίως δάνεια που χορήγησε η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ από κεφάλαια προερχόμενα από δανειοληπτικές πράξεις σύμφωνα με τα άρθρα 54 και 56 της συνθήκης ΕΚΑΧ καθώς και δύο μη εισηγμένους σε χρηματιστήριο χρεωστικούς τίτλους που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) σε αντικατάσταση ενός οφειλέτη σε αδυναμία πληρωμής. Οι εν λόγω χρεωστικοί τίτλοι θα διατηρηθούν έως τη λήξη τους (2017 και 2019), ώστε να καλύψουν την εξυπηρέτηση συναφών δανειοληπτικών πράξεων. Οι διακυμάνσεις της λογιστικής αξίας αντιστοιχούν στη διακύμανση των δεδουλευμένων τόκων συν την απόσβεση για το έτος των καταβληθέντων ασφαλίστρων και του κόστους συναλλαγής που προκύπτουν κατά τη σύναψη του δανείου.

Τα πραγματικά επιτόκια (εκφρασμένα σε ψαλίδα επιτοκίων) ήταν τα ακόλουθα:

Δανειοληπτικές πράξεις

31.12.2007

31.12.2006

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ)

3,82 % — 4,822 %

3,222 % — 4,54 %

Ευρατόμ

4,446 % — 5,76 %

3,372 % — 5,76 %

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

4,375 % — 12,077 % (5)

3,064 % — 12,077 % (5)

2.5.   ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

Είδος διαχείρισης

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Προχρηματοδοτήσεις των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων:

Άμεση κεντρική διαχείριση

382

300

Έμμεση κεντρική διαχείριση

315

549

Αποκεντρωμένη διαχείριση

31

50

Άλλες υπηρεσίες

11

21

Σύνολο

739

920

Προχρηματοδοτήσεις τρίτων μερών:

Άμεση κεντρική διαχείριση

41

57

Έμμεση κεντρική διαχείριση

3

30

Αποκεντρωμένη διαχείριση

33

224

Επιμερισμένη διαχείριση

12 875

20 744

Κοινή διαχείριση

324

450

Σύνολο

13 276

21 505

Σύνολο μακροπρόθεσμης προχρηματοδότησης

14 015

22 425

Τα σημαντικότερα ποσά μακροπρόθεσμης προχρηματοδότησης αφορούν τις ενέργειες των διαρθρωτικών ταμείων. Δεδομένου ότι σημαντικός αριθμός αυτών των έργων είναι μακροπρόθεσμα, είναι απαραίτητο οι αντίστοιχες προκαταβολές να είναι διαθέσιμες για περίοδο μεγαλύτερη του ενός έτους. Έτσι, τα ποσά των προχρηματοδοτήσεων αυτών εγγράφονται στα μακροπρόθεσμα στοιχεία ενεργητικού. Η σημαντική μείωση του ποσού προχρηματοδότησης σε επιμερισμένη διαχείριση προέρχεται από τα διαρθρωτικά ταμεία όπου οι πράξεις για τα προγράμματα της περιόδου 2000-2006 έχουν πλέον αναταξινομηθεί στις βραχυπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις (βλέπε σημείωση E.2.9). Αυτό οφείλεται στο ότι τα εν λόγω προγράμματα αφορούν μέτρα που θα εκτελεσθούν έως τα τέλη του 2008. Τα αντίστοιχα ποσά προχρηματοδότησης, συνεπώς, είτε θα υποστούν εκκαθάριση εντός του 2008 είτε θα ενταχθούν στη διαδικασία κλεισίματος λογαριασμών στα τέλη του έτους.

2.6.   ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Οφειλόμενο ποσό από τα κράτη μέλη

93

272

Δάνεια ΕΚΑΧ για το προσωπικό

15

17

Άλλες υπηρεσίες

13

34

Εγγυήσεις και καταθέσεις

6

5

Σύνολο

127

328

Τα ποσά που πρέπει να εισπραχθούν από κράτη μέλη αφορούν ποσά που οφείλονται στην υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ από πρώην υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Η συνολική συνεισφορά ανέρχεται σε 212 εκατ. ευρώ (περιλαμβανομένης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας) και θα καταβληθεί σε τέσσερεις δόσεις έως το 2012. Η καθαρή παρούσα αξία των συνεισφορών αυτών αντιστοιχούσε σε 144 εκατ. ευρώ στο τέλος του έτους (2006: 138 εκατ. ευρώ), κατανεμημένα σε μακροπρόθεσμες απαιτήσεις, 93 εκατ. ευρώ (2006: 104 εκατ. ευρώ) και βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις, 51 εκατ. ευρώ (2006: 34 εκατ. ευρώ). Στα οφειλόμενα ποσά εκ μέρους των κρατών μελών στις 31 Δεκεμβρίου 2006 περιλαμβάνονταν επίσης 168 εκατ. ευρώ που αφορούν μια απόφαση της Επιτροπής του 2005 για τη μείωση της βοήθειας που χορηγείται από το ΕΤΠΑ σε ένα κράτος μέλος. Το ποσό αυτό περιλαμβάνεται τώρα στις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις δεδομένου ότι καθίσταται απαιτητό το 2008.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.7.   ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ

σε εκατ. ευρώ

Περιγραφή

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Επιστημονικός εξοπλισμός:

Επιστημονικό υλικό

9

11

Σχάσιμα υλικά και βαρύ ύδωρ

19

30

Επιστημονικό υλικό προς μεταπώληση

45

60

Εμβολιασμοί

8

7

Υλικά παραγωγής

7

7

Εκδόσεις και υλικό προς μεταπώληση

0

0

Σύνολο

88

115

Το απόθεμα δημοσιεύσεων που τηρεί ή/και διαχειρίζεται η Υπηρεσία Εκδόσεων αποτιμάται στο χαμηλότερο ποσό μεταξύ κόστους και καθαρής υλοποιήσιμης αξίας, που είναι περίπου μηδέν. Επιπλέον, οι δημοσιεύσεις που διανέμονται δωρεάν έχουν αποσβεσθεί πλήρως, δεδομένου ότι η καθαρή υλοποιήσιμη αξία τους είναι μηδέν. Οι εν λόγω μειώσεις της αξίας αφορούν συνολικό ποσό 18 εκατ. ευρώ και οδηγούν σε μηδενική λογιστική αξία για τις ανωτέρω δημοσιεύσεις.

2.8.   ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Οι βραχυπρόθεσμες επενδύσεις συνίστανται σε τίτλους που διατίθενται προς πώληση οι οποίοι αγοράστηκαν λόγω της απόδοσής τους ή διατηρήθηκαν, ώστε να δημιουργηθεί μια συγκεκριμένη δομή στοιχείων ενεργητικού ή μια δευτερεύουσα πηγή ρευστότητας. Συνεπώς, μπορούν να πωληθούν ώστε να αντιμετωπιστούν ανάγκες σε ρευστότητα ή διακυμάνσεις των επιτοκίων.

2.8.1.   Βραχυπρόθεσμα διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία

σε εκατ. ευρώ

 

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Άλλα

Σύνολο

Υπόλοιπα στις 31.12.2006

1 401

25

1 426

Αγορές

593

0

593

Εκχωρήσεις και αποσύρσεις

(542)

(22)

(564)

Προσαρμογή στην αποσβεσμένη αξία

(18)

0

(18)

Μεταβολή λογιστικής αξίας

3

0

3

Αναπροσαρμογές (πλεόνασμα/έλλειμμα) μεταφερόμενες σε ίδια κεφάλαια

(20)

0

(20)

Ποσά στις 31.12.2007

1 417

3

1 420

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Όλες οι επενδύσεις είναι χρεωστικοί τίτλοι σε ευρώ εισηγμένοι σε χρηματιστήριο. Η ενότητα E.7 περιγράφει το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων ανά είδος εκδότη και ανά δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, τα ομολογιακά δάνεια (στην εύλογη αξία τους) που λήγουν εντός του 2008 ανέρχονται σε 146 εκατ. ευρώ (2006: 135 εκατ. ευρώ).

2.9.   ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

Η κατανομή των τρεχόντων υπολοίπων μεταξύ των ειδών διαχείρισης λαμβάνει υπόψη τις προχρηματοδοτήσεις που πραγματοποιήθηκαν από το 2005. Οι μη χορηγηθείσες προχρηματοδοτήσεις είναι τα ποσά που αναφέρονται αρχικά στον ισολογισμό έναρξης του 2005 και εμφανίζονται χωριστά σε μία μόνο γραμμή, δεδομένου ότι πριν από τις 31.12.2004 δεν υπήρχε καμία πληροφορία για την κατανομή ανά είδος δημοσιονομικής διαχείρισης.

Τα δεδουλευμένα έξοδα αντιπροσωπεύουν το ποσό των επιλέξιμων δαπανών οι οποίες εκτιμάται ότι έχουν καταβληθεί από τους δικαιούχους των προχρηματοδοτήσεων στο τέλος της χρήσης, αλλά που δεν έχουν ακόμη υποβληθεί στις Κοινότητες. Τα ποσά αυτά εμφανίζονται ως έξοδα στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Η σημαντική αύξηση έναντι του 2006 οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μεταφορά ποσών των διαρθρωτικών ταμείων από μακροπρόθεσμους σε βραχυπρόθεσμους λογαριασμούς (βλέπε ανωτέρω σημείωση E.2.5). Μολονότι τα ποσά αυτά αφορούν την επιμερισμένη διαχείριση, εμφανίζονται στα «μη διατεθέντα ποσά» δεδομένου ότι πρόκειται για πληρωμές προχρηματοδοτήσεων που πραγματοποιήθηκαν πριν από τις 31.12.2004 (βλέπε ανωτέρω).

ΠΟΣΑ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ

σε εκατ. ευρώ

Είδος διαχείρισης

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Ακαθάριστες προχρηματοδοτήσεις των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων:

Άμεση κεντρική διαχείριση

Επιχορηγήσεις δράσης

9 715

8 850

 

Επιχορηγήσεις λειτουργίας

142

167

Έμμεση κεντρική διαχείριση

Εθνικοί οργανισμοί

1 736

778

 

Χρηματοδοτικές δραστηριότητες

3

12

 

Άλλα

497

6

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

545

381

Άλλα

 

615

686

Προχρηματοδοτήσεις εκτελούμενες από θεσμικά όργανα και οργανισμούς

189

8

Μη διατεθέντα υπόλοιπα προχρηματοδοτήσεων

 

2 126

3 577

Σύνολο ακαθάριστων προχρηματοδοτήσεων

 

15 568

14 465

Μείον δεδουλευμένα έξοδα:

Άμεση κεντρική διαχείριση

 

(9 234)

(8 189)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

 

(1 973)

(1 135)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

(595)

(232)

Άλλα

 

(336)

(75)

Σύνολο προχρηματοδοτήσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

3 430

4 834

Προχρηματοδοτήσεις τρίτων μερών:

Άμεση κεντρική διαχείριση

Δημόσιες συμβάσεις

638

545

 

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

457

470

Έμμεση κεντρική διαχείριση

 

29

3

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

735

599

Επιμερισμένη διαχείριση

 

3 229

937

Κοινή διαχείριση

 

1 135

578

Προχρηματοδοτήσεις εκτελούμενες από θεσμικά όργανα και οργανισμούς

15

177

Μη διατεθέντα υπόλοιπα προχρηματοδοτήσεων

 

19 278

2 930

Σύνολο ακαθάριστων προχρηματοδοτήσεων

 

25 516

6 239

Μείον δεδουλευμένα έξοδα:

Άμεση κεντρική διαχείριση

 

(1 235)

(1 532)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

(699)

(468)

Επιμερισμένη διαχείριση

 

(5 579)

(906)

Κοινή διαχείριση

 

(798)

(79)

Άλλα

 

(52)

(33)

Σύνολο προχρηματοδοτήσεων τρίτων μερών:

17 153

3 221

Σύνολο βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων

 

20 583

8 055

2.10.   ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων απαιτήσεων

160

119

Τρέχουσες απαιτήσεις

5 441

4 193

Διάφορες απαιτήσεις

27

26

Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων

6 423

5 458

Σύνολο

12 051

9 796

2.10.1.   Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων απαιτήσεων

Τα ποσά αυτά αφορούν κυρίως δάνεια υπολειπόμενης ληκτότητας μικρότερης του 12 μήνου μετά την ημερομηνία του ισολογισμού (138 εκατ. ευρώ, βλέπε σημείωση 2.4 ανωτέρω για περισσότερες λεπτομέρειες).

2.10.2.   Τρέχουσες απαιτήσεις

σε εκατ. ευρώ

Ομάδα λογαριασμών

31.12.2007

31.12.2006

Ακαθάριστο ποσό

Μειώσεις αξίας

Καθαρή αξία

Ακαθάριστο ποσό

Μειώσεις αξίας

Καθαρή αξία

Πελάτες

3 897

(171)

3 726

2 865

(169)

2 696

Κράτη μέλη

2 873

(1 256)

1 617

2 724

(1 257)

1 467

Άλλα

111

(13)

98

42

(12)

30

Σύνολο

6 881

(1 440)

5 441

5 631

(1 438)

4 193

2.10.2.1.   Πελάτες

Πρόκειται για εντολές ανάκτησης που καταχωρίστηκαν στους λογαριασμούς στις 31 Δεκεμβρίου 2007, ως βεβαιωμένες απαιτήσεις που πρέπει να εισπραχθούν οι οποίες δεν περιλαμβάνονται ήδη σε άλλους τομείς του ενεργητικού του ισολογισμού. Το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου αυτού αφορά πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή, συνολικής ακαθάριστης αξίας 3 650 εκατ. ευρώ. Οι απαιτήσεις αυτές είναι αισθητά μεγαλύτερες έναντι του 2006, έτος κατά το οποίο ανήλθαν σε 2 687 εκατ. ευρώ.

2.10.2.2.   Απαιτήσεις έναντι κρατών μελών

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Απαιτήσεις ΕΓΤΕ

Απαιτήσεις ΕΓΤΕ

902

1 009

Μειώσεις αξίας

(483)

(477)

Σύνολο

419

532

ΦΠΑ που έχει καταβληθεί και πρέπει να αποδοθεί από τα κράτη μέλη

24

22

Ίδιοι πόροι

Βεβαιωμένοι στη λογιστική Α, εν αναμονή είσπραξης

75

79

Βεβαιωμένοι στη χωριστή λογιστική, εν αναμονή είσπραξης

1 333

1 347

Μειώσεις αξίας

(773)

(779)

Άλλες υπηρεσίες

38

0

Σύνολο

673

647

Άλλες απαιτήσεις έναντι κρατών μελών

501

266

Σύνολο

1 617

1 467

Απαιτήσεις επί εγγυήσεων του ΕΓΤΕ

Το στοιχείο αυτό αφορά τις οφειλές δικαιούχων του ΕΓΤΕ στις 31 Δεκεμβρίου 2007, όπως δηλώθηκαν και πιστοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στις 15 Οκτωβρίου 2007, και μείον 20 % του εκάστοτε ποσού, το οποίο τα κράτη μέλη δύνανται να παρακρατήσουν για την κάλυψη διοικητικών δαπανών. Επίσης, έπρεπε να γίνει εκτίμηση των απαιτήσεων που προκύπτουν μετά τη δήλωση αυτή και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2007. Η Επιτροπή προβαίνει επίσης σε εκτίμηση μιας μείωσης αξίας των οφειλών των δικαιούχων που δεν είναι πιθανό να εισπραχθούν. Η λογιστική καταχώριση αυτής της μείωσης δεν συνεπάγεται παραίτηση εκ μέρους της Επιτροπής από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών αυτών.

Ίδιοι πόροι

Επισημαίνεται ότι τα κράτη μέλη δικαιούνται να παρακρατήσουν το 25 % των παραδοσιακών ιδίων πόρων για την κάλυψη του κόστους είσπραξης και ως εκ τούτου τα ανωτέρω ποσά εμφανίζονται καθαρά, μετά την αφαίρεση του ποσοστού αυτού. Με βάση τις εκτιμήσεις που διαβίβασαν τα κράτη μέλη, καταγράφηκε μείωση αξίας ύψους 773 εκατ. ευρώ για τις απαιτήσεις έναντι κρατών μελών. Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται παραίτηση, εκ μέρους της Επιτροπής, από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών που καλύπτονται από τη διόρθωση αξίας.

Άλλες απαιτήσεις έναντι κρατών μελών

Οι άλλες απαιτήσεις έναντι κρατών μελών περιλαμβάνουν 19 εκατ. ευρώ ανάκτησης εξόδων και προκαταβολές ΕΓΤΕ ύψους 227 εκατ. ευρώ. Ο τομέας αυτός περιλαμβάνει επίσης 168 εκατ. ευρώ που σχετίζονται με απόφαση της Επιτροπής του 2005 για τη μείωση της χορηγούμενης από το ΕΤΠΑ βοήθειας προς ένα κράτος μέλος.

2.10.3.   Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων

Το κύριο ποσό στον λογαριασμό αυτόν είναι δεδουλευμένα έσοδα ύψους 6 129 εκατ. ευρώ. Τα σημαντικότερα ποσά δεδουλευμένων εσόδων αφορούν παραδοσιακούς ίδιους πόρους (γεωργικές εισφορές, εισφορές ζάχαρης και τελωνειακούς δασμούς). Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το ποσό αυτό ανερχόταν σε 2,7 δισεκατ. ευρώ. Άλλα σημαντικά ποσά είναι 1,3 δισεκατ. ευρώ διατεθέντων γεωργικών εσόδων για τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2007, 1,5 δισεκατ. ευρώ από την προσωρινή αναδιάρθρωση του τομέα της ζάχαρης, 350 εκατ. ευρώ που αφορούν μη εκτελεσθείσες αποφάσεις του ΕΓΤΕ για διόρθωση με βάση τη συμμόρφωση και 82 εκατ. ευρώ για προβλεπόμενες ανακτήσεις εξόδων από το πρόγραμμα των διαρθρωτικών ταμείων για την αλιεία της περιόδου 1994-1999. Άλλα ποσά που περιλαμβάνονται ως δεδουλευμένα έσοδα είναι οι τόκοι υπερημερίας, οι δεδουλευμένοι τραπεζικοί τόκοι και οι δεδουλευμένοι τόκοι επί προχρηματοδοτήσεων.

Περιλαμβάνονται επίσης έξοδα μελλοντικών χρήσεων συνολικού ύψους 243 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα κυριότερα ποσά είναι προβλεπόμενες πληρωμές ύψους 49 εκατ. ευρώ για μισθώσεις ακινήτων και 24 εκατ. ευρώ για μετατροπές γραφείων, καθώς και 57 εκατ. ευρώ για διμερείς αλιευτικές συμφωνίες με τρίτες χώρες.

2.11.   ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΤΟΥΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης

Λογαριασμοί σε δημόσια ταμεία και κεντρικές τράπεζες

11 313

11 467

Λογαριασμοί όψεως

956

933

Λογαριασμοί σταθερού ποσού

81

82

Μεταφορές (μεταφορές μετρητών)

2

3

Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις και άλλα ισοδύναμα μετρητών

1 367

975

Σύνολο

13 719

13 460

Ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης

5 037

2 924

Σύνολο

18 756

16 384

2.11.1.   Ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης

Τα ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης περιλαμβάνουν το σύνολο των χρηματικών ποσών που τηρεί η Επιτροπή σε λογαριασμούς σε κάθε κράτος μέλος καθώς και στις χώρες ΕΖΕΣ (δημόσιο ταμείο ή κεντρική τράπεζα) καθώς και σε λογαριασμούς όψεως, σε λογαριασμούς σταθερού ποσού, σε βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις και σε λογαριασμούς μικροεξόδων.

Το σχετικά μεγάλο υπόλοιπο σε σχέση με τα δημόσια ταμεία και τις κεντρικές τράπεζες οφείλεται στο γεγονός ότι μετά τον διορθωτικό προϋπολογισμό στο τέλος του έτους, χρειάστηκε να επιστραφούν 5 889 εκατ. ευρώ σε ορισμένα κράτη μέλη, πράγμα το οποίο έγινε την πρώτη εργάσιμη ημέρα του 2008. Η σχετική υποχρέωση εμφανίζεται στις βραχυπρόθεσμες οφειλές, βλέπε επίσης σημείωση 2.18.2 παρακάτω.

2.11.2.   Ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης

Τα ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης είναι ποσά που εισέπραξε η Επιτροπή από πρόστιμα, σε υποθέσεις που δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί. Τα ποσά αυτά τηρούνται σε ειδικούς λογαριασμούς καταθέσεων που δεν χρησιμοποιούνται για καμία άλλη δραστηριότητα.

Στο πλαίσιο του πίνακα ταμειακών ροών, τα ταμειακά διαθέσιμα και τα ισοδύναμά τους περιλαμβάνουν τα εξής:

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

18 756

16 384

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους — Ταμείο Εγγύησης (βλέπε σημείωση 2.3.3)

249

440

Σύνολο

19 005

16 824

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.12.   ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσό στις 31.12.2006

Μεταβολή προβλέψεων

Χρησιμοποιηθέντα ποσά

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Συντάξεις — Προσωπικό

29 204

1 844

(836)

30 212

Συντάξεις — Άλλοι

225

267

(11)

481

Κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας

2 771

96

(80)

2 787

Σύνολο

32 200

2 207

(927)

33 480

2.12.1.   Συντάξεις — Προσωπικό

Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, οι κανόνες του καθεστώτος συνταξιοδότησης των υπαλλήλων των ΕΚ (PSEO) καθορίζονται στην τελευταία έκδοση του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης των υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (που τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου 2004). Οι κανόνες που αφορούν τις συντάξεις του προσωπικού εφαρμόζονται άμεσα σε όλα τα κράτη μέλη. Το καθεστώς αυτό καλύπτει τα διάφορα είδη συντάξεων και παροχών (αρχαιότητας, αναπηρίας, επιζώντων).

Σύμφωνα με το άρθρο 83 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης, η καταβολή των παροχών που προβλέπονται από το καθεστώς συνταξιοδότησης βαρύνει τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η πρόβλεψη για τα έξοδα αυτά δεν χρηματοδοτείται, αλλά τα κράτη μέλη εγγυώνται συλλογικά την καταβολή αυτών των παροχών σύμφωνα με την κλίμακα κατανομής που καθορίζεται για τη χρηματοδότηση των δαπανών αυτών. Επιπλέον, οι μόνιμοι υπάλληλοι συμβάλλουν κατά το ένα τρίτο στη μακροχρόνια χρηματοδότηση του εν λόγω καθεστώτος, μέσω υποχρεωτικής εισφοράς.

Οι υποχρεώσεις του καθεστώτος συνταξιοδότησης των υπαλλήλων των ΕΚ εκτιμήθηκαν με βάση τον πληθυσμό στις 31 Δεκεμβρίου 2007 και τους εφαρμοστέους κανόνες του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης κατά την εν λόγω ημερομηνία. Η αποτίμηση αυτή επικεντρώθηκε στις παροχές που συνδέονται με τη σύνταξη αρχαιότητας, αναπηρίας και επιζώντων (τα διάφορα είδη συντάξεων καθώς και το επίδομα αναπηρίας). Η αποτίμηση αυτή διενεργήθηκε σύμφωνα με τη μεθοδολογία του ΔΛΠ 19. Σύμφωνα με αυτό το λογιστικό πρότυπο, ο εργοδότης πρέπει να καθορίζει την αναλογιστική του υποχρέωση σε συνεχή βάση, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις υποσχέσεις παροχών καθ' όλη τη διάρκεια της ενεργού επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων όσο και τις προβλέψιμες μισθολογικές αυξήσεις.

Η αναλογιστική μέθοδος αποτίμησης που χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό αυτής της υποχρέωσης είναι η μέθοδος της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας. Οι κυριότερες αναλογιστικές παραδοχές που ήταν διαθέσιμες την ημερομηνία της αποτίμησης και που χρησιμοποιήθηκαν κατά την αποτίμηση ήταν οι ακόλουθες:

1.

Το ονομαστικό προεξοφλητικό επιτόκιο βασίστηκε σε κρατικά ομόλογα της ζώνης του ευρώ τον Δεκέμβριο του 2007 διάρκειας ανάλογης με αυτή του καθεστώτος (19 έτη), με τη μορφή εκτίμησης της καμπύλης των αποδόσεων των ομολόγων μηδενικού τοκομεριδίου σε ευρώ τον Δεκέμβριο 2007 για την ίδια διάρκεια, δηλαδή 4,7 %. Σύμφωνα με το ΔΛΠ 19, ως ποσοστό του πληθωρισμού λαμβάνεται ένα αναμενόμενο ποσοστό για τη διάρκεια του καθεστώτος: στη συνέχεια πρέπει να προσδιορίζεται σε βάθος χρόνου βασιζόμενο σε μελλοντικές αξίες όπως εκφράζονται με τιμαριθμοποιημένα ομόλογα στις ευρωπαϊκές χρηματοοικονομικές αγορές. Ο μακροπρόθεσμος προσδοκώμενος πληθωρισμός ήταν 2,3 % και συνεπώς το πραγματικό προεξοφλητικό επιτόκιο ήταν 2,4 %.

2.

Ο πίνακας θνησιμότητας είναι ίδιος με αυτόν που χρησιμοποιείται στις αποτιμήσεις υποχρεώσεων από το 2004. («EU-2004 Life table»).

3.

Η γενική αύξηση των μισθών, που αντιστοιχεί στη γενική επανεκτίμηση των συντάξεων, υπολογίστηκε βάσει κινητού δωδεκαετούς μέσου όρου των στατιστικών επανεκτίμησης των μισθών και των συντάξεων για την περίοδο 1996-2007, ο οποίος ισούται με 0,4 %. Η αύξηση των μεμονωμένων μισθών πέραν του ποσοστού της γενικής αύξησης των μισθών ενημερώθηκε ώστε να ληφθούν υπόψη οι προαγωγές του 2007. Ο πίνακας αυτός αναφέρει λεπτομερώς το ποσοστό ατομικής αύξησης των μισθών ανά βαθμό και ανά κλιμάκιο καθώς και το προβλεπόμενο έτος συνταξιοδότησης από το 2008 μέχρι το 2052.

4.

Οι συντελεστές οικογενειακής κατάστασης για τους εν ενεργεία υπαλλήλους κατά τη συνταξιοδότησή τους βασίστηκαν στα στατιστικά στοιχεία των υπαλλήλων και ισούνται με 90 % για τους άνδρες και με 60 % για τις γυναίκες. Η πραγματική οικογενειακή κατάσταση λήφθηκε υπόψη για τους πρώην υπαλλήλους (συνταξιούχους και ανάπηρους).

5.

Η αποχώρηση λόγω συνταξιοδότησης υποτίθεται ότι γίνεται τη στιγμή που ο υπάλληλος χαίρει όλων των δικαιωμάτων του, λαμβανομένης υπόψη της μείωσης λόγω πρόωρης συνταξιοδότηση και του κινήτρου της Βαρκελώνης για μεταγενέστερη συνταξιοδότηση, όχι αργότερα από την ηλικία των 65 ετών.

Οι υποχρεώσεις αφορούν τα δικαιώματα που είχαν ήδη οριστεί για τις ακόλουθες κατηγορίες:

1.

το εν ενεργεία προσωπικό στις 31 Δεκεμβρίου 2007 σε όλα τα θεσμικά όργανα και οργανισμούς που διέπεται από το κοινοτικό καθεστώς συνταξιοδότησης,

2.

το προσωπικό που τελεί υπό προθεσμιακό καθεστώς, δηλαδή το προσωπικό που εγκατέλειψε προσωρινά ή οριστικά τα θεσμικά όργανα αλλά άφησε τα συνταξιοδοτικά του δικαιώματα στο κοινοτικό καθεστώς συνταξιοδότησης (αποκλειστικά τα άτομα που συμπλήρωσαν τουλάχιστον 10 έτη υπηρεσίας),

3.

τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν σύνταξης γήρατος,

4.

τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν σύνταξης αναπηρίας,

5.

τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν επιδόματος αναπηρίας,

6.

τους δικαιούχους σύνταξης επιζώντων (χήρες ή χήρους, ορφανά, προστατευόμενα μέλη).

Ο πληθυσμός του κοινοτικού καθεστώτος συνταξιοδότησης στις 31 Δεκεμβρίου 2007 υπολογίστηκε από τη βάση δεδομένων της Επιτροπής. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν στο πλαίσιο αυτής της μελέτης συγκρίθηκαν με τις εκτιμήσεις που βασίζονται στην προηγούμενη αναλογιστική αποτίμηση της 31ης Δεκεμβρίου 2006.

Τα σημαντικότερα σημεία είναι τα εξής:

Η ακαθάριστη αναλογιστική υποχρέωση αποτιμήθηκε σε 34 567 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2007.

Το πραγματικό προεξοφλητικό επιτόκιο αυξήθηκε από 1,9 % το 2006 σε 2,4 % το 2007. Αν συνυπολογιστεί επίσης η γενική αύξηση των μισθών (0,5 % το 2006 και 0,4 % το 2007), το καθαρό προεξοφλητικό επιτόκιο αυξήθηκε από 1,4 % το 2006 σε 2,0 % το 2007. Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους στους οποίους οφείλεται η μείωση της συνολικής υποχρέωσης.

Το κόστος εξυπηρέτησης για το 2007 αποτιμήθηκε σε 1 300 εκατ. ευρώ και οι τόκοι σε 1 313 εκατ. ευρώ.

Η εκτιμώμενη αναλογιστική ζημία για το οικονομικό έτος ανήλθε σε 1 943 εκατ. ευρώ.

Ο αριθμός των ατόμων που υπάγονται στο καθεστώς συντάξεων προσωπικού αυξήθηκε κατά 3 317 άτομα.

Οι υπολογισμοί των μεικτών συντάξεων και των οικογενειακών επιδομάτων γίνονται με βάση τις διατάξεις του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης.

Οι φόροι που καταβάλλονται από δικαιούχους αφαιρούνται από την ακαθάριστη υποχρέωση ώστε να προσδιοριστεί η καθαρή υποχρέωση που περιλαμβάνεται στον ισολογισμό σε σχέση με τις εν λόγω μελλοντικές πληρωμές (δεδομένου ότι ο φόρος αφαιρείται κατά την πληρωμή των συντάξεων και πιστώνεται στα έσοδα της Επιτροπής το έτος πληρωμής).

2.12.2.   Συντάξεις — Άλλοι

Ο λογαριασμός αυτός αφορά την υποχρέωση για δεσμεύσεις συνταξιοδότησης έναντι μελών και πρώην μελών της Επιτροπής, του Δικαστηρίου (και του Πρωτοδικείου) των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, των Γενικών Γραμματέων του Συμβουλίου, του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, του Ευρωπαίου επόπτη προστασίας δεδομένων και του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιλαμβάνει επίσης, για πρώτη φορά, υποχρέωση για τις συντάξεις ορισμένων Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

2.12.3.   Κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας

Επίσης έγινε αποτίμηση της εκτιμώμενης υποχρέωση των Κοινοτήτων όσον αφορά τις συνεισφορές τους στο κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας σχετικά με το προσωπικό που έχει συνταξιοδοτηθεί.

2.13.   ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Συμπληρωματικές προβλέψεις

Αχρησιμοποίητα αντιλογισθέντα ποσά

Χρησιμοποιηθέντα ποσά

Μεταφορά σε βραχυπρόθεσμες προβλέψεις

Αναγωγή στην παρούσα αξία

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Δικαστικές υποθέσεις

75

226

(3)

(1)

0

0

297

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων

806

0

0

0

(42)

(20)

744

Χρηματοοικονομικές

105

0

(50)

0

(44)

3

14

Κτηνιατρικό ταμείο επειγόντων περιστατικών

0

21

0

0

0

0

21

Άλλες

3

1

 

(1)

0

0

3

Σύνολο

989

248

(53)

(2)

(86)

(17)

1 079

Δικαστικές υποθέσεις

Πρόκειται για την εκτίμηση των ποσών που είναι πιθανόν να πληρωθούν μετά το 2008 για ορισμένες δικαστικές υποθέσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το μεγαλύτερο μέρος, δηλαδή ποσό 277 εκατ. ευρώ αφορά δικαστικές υποθέσεις σε εκκρεμότητα στις 31 Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με δημοσιονομικές διορθώσεις για δαπάνες του ΕΓΤΕ — τμήμα Εγγυήσεων και άλλες δικαστικές υποθέσεις σχετικά με γεωργικές δαπάνες.

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων

Το 2002, κοινοπραξία ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων εκπόνησε μελέτη σχετικά με την εκτίμηση των δαπανών του προγράμματος παροπλισμού των πυρηνικών εγκαταστάσεων και του προγράμματος διαχείρισης των αποβλήτων του ΚΚΕρ. Η εκτίμησή τους, ύψους 1 145 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων 76 εκατ. ευρώ ως εκτίμηση των απαιτούμενων δαπανών για την επιλογή «green field», δηλαδή την πλήρη καταστροφή όλων των κτιρίων) λαμβάνεται ως βάση για την πρόβλεψη που πρέπει να συμπεριληφθεί στις δημοσιονομικές καταστάσεις. Σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες των Κοινοτήτων, η πρόβλεψη αυτή είναι τιμαριθμοποιημένη, ώστε να λαμβάνει υπόψη το ποσοστό πληθωρισμού (2,5 %) και στη συνέχεια προεξοφλείται στην καθαρή παρούσα αξία της (με τη βοήθεια της καμπύλης swap μηδενικού τοκομεριδίου σε ευρώ). Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το ύψος της πρόβλεψης ανερχόταν σε 960 εκατ. ευρώ, μείον τις πραγματοποιηθείσες έως την ημερομηνία εκείνη δαπάνες ύψους 138 εκατ. ευρώ, δηλαδή 822 εκατ. ευρώ, κατανεμημένα μεταξύ των ποσών που προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν το 2008 (78 εκατ. ευρώ) και μεταγενέστερα (744 εκατ. ευρώ).

Δεδομένης της εκτιμηθείσας διάρκειας αυτού του προγράμματος (περίπου 30 έτη), πρέπει να διευκρινιστεί ότι υπάρχει κάποια αβεβαιότητα ως προς την εκτίμηση αυτή και ότι οι τελικές δαπάνες μπορεί να διαφέρουν από τα ποσά που εμφανίζονται επί του παρόντος.

Χρηματοοικονομικές διατάξεις

Βάσει του μηχανισμού εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ του 1998 και του μηχανισμού εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ του 2001, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) έχει την εξουσία να εκδίδει εγγυήσεις εξ ονόματός του αλλά για λογαριασμό και με κίνδυνο της Επιτροπής. Ωστόσο, έχουν τεθεί ανώτατα όρια ως προς τον χρηματοδοτικό κίνδυνο που συνδέεται με τις χρησιμοποιούμενες και μη χρησιμοποιούμενες εγγυήσεις. Την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού, οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις αντιστοιχούν για τους δύο αυτούς μηχανισμούς στις υποχρεώσεις πληρωμής προς ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς μείον τις καθαρές αιτήσεις πληρωμής που υποβλήθηκαν μέχρι την ημερομηνία αυτή. Οι μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές προβλέψεις προεξοφλούνται στην καθαρή παρούσα αξία τους (με τη βοήθεια της καμπύλης swap μηδενικού τοκομεριδίου σε ευρώ).

Πρόβλεψη για το κτηνιατρικό ταμείο επειγόντων περιστατικών

Η πρόβλεψη αυτή αφορά τις εκτιμήσεις των συνεισφορών των Κοινοτήτων σε διάφορα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κτηνιατρικού ταμείου επειγόντων περιστατικών για την κάλυψη του κόστους αντιμετώπισης ορισμένων ζωικών ασθενειών, δηλαδή 42 εκατ. ευρώ συνολικά (2006: 35 εκατ. ευρώ) κατανεμημένη σε ποσά που αναμένεται να τακτοποιηθούν το 2008 (21 εκατ. ευρώ) και μεταγενέστερα (21 εκατ. ευρώ). Τα ποσά των 9 εκατ. ευρώ που έχει ήδη συμφωνηθεί να πληρωθούν περιλαμβάνονται ως οφειλές προς κράτη μέλη.

2.14.   ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.14.1.   Δανειοληπτικές πράξεις

σε εκατ. ευρώ

Ονομασία

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Νέες δανειοληπτικές πράξεις

Αποπληρωμές

Συναλλαγματικές διαφορές

Μεταβολή λογιστικής αξίας

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

ΜΧΣ

969

0

(177)

0

0

792

Ευρατόμ

442

39

(1)

0

2

482

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

463

0

(2)

(37)

0

424

Σύνολο

1 874

39

(180)

(37)

2

1 698


Κατανομή μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δανειοληπτικών πράξεων

σε εκατ. ευρώ

Δανειοληπτικές πράξεις

Ληκτότητα < 1 έτους

Ληκτότητα > 1 έτους

Σύνολο στις 31.12.2007

ΜΧΣ

60

732

792

Ευρατόμ

0

482

482

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

71

353

424

Σύνολο

131

1 567

1 698

Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει δανειοληψία από μέρους των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με ληκτότητα ανώτερη του ενός έτους (σημειώνεται ότι όλα τα αριθμητικά στοιχεία δεν περιλαμβάνουν τα ποσά που τηρεί το Ταμείο Εγγύησης). Οι δανειοληπτικές πράξεις περιλαμβάνουν πιστοποιημένες οφειλές ανερχόμενες (μετά από απαλείψεις) σε 1 344 εκατ. ευρώ (2006: 1 502 εκατ. ευρώ). Οι διακυμάνσεις της λογιστικής αξίας αντιστοιχούν στη διακύμανση των δεδουλευμένων τόκων συν, στην περίπτωση των δανείων της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, την απόσβεση κατά τη διάρκεια του έτους οποιουδήποτε σημαντικού κόστους συναλλαγής που προκύπτει κατά τη σύναψη του δανείου, δεδομένου ότι ο υπολογισμός γίνεται σύμφωνα με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Τα πραγματικά επιτόκια (εκφρασμένα σε ψαλίδα επιτοκίων) ήταν τα ακόλουθα:

Δανειοληπτικές πράξεις

31.12.2007

31.12.2006

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ)

3,816 % — 4,822 %

3,222 % — 4,54 %

Ευρατόμ

4,366 % — 5,6775 %

3,292 % — 5,6775 %

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

4,375 % — 11,875 %  (6)

3,0 % — 11,875 %  (6)

2.14.2.   Στοιχεία παθητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση

σε εκατ. ευρώ

Swap της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

 Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Μακροπρόθεσμα

7

8

Βραχυπρόθεσμα

4

0

Σύνολο

11

8

Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε σημείωση 2.3.4.2 ανωτέρω σχετικά με τα στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση.

2.15.   ΑΛΛΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Οφειλές χρηματοδοτικής μίσθωσης

1 519

1 534

Κτίρια υπό εξόφληση με δόσεις

427

425

Άλλες υπηρεσίες

43

61

Σύνολο

1 989

2 020

Το στοιχείο αυτό καλύπτει κυρίως υποχρεώσεις μίσθωσης εξοφλητέες εντός διαστήματος μεγαλύτερου του ενός έτους (βλέπε σημείωση 2.2 ανωτέρω), καθώς και ποσά για ορισμένα κτίρια που αγόρασε η Επιτροπή και των οποίων η τιμή αγοράς εξοφλείται με δόσεις. Δεν πρόκειται για συμβάσεις μίσθωσης, δεδομένου ότι η κυριότητα περιήλθε αμέσως στην Επιτροπή.

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.16.   ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Συμπληρωματικές προβλέψεις

Αχρησιμοποίητα αντιλογισθέντα ποσά

Χρησιμοποιηθέντα ποσά

Μεταφορές προς/από άλλους λογαριασμούς

Αναγωγή στην παρούσα αξία

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Δικαστικές υποθέσεις

72

19

(16)

(47)

0

0

28

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων

64

0

0

(30)

42

2

78

Κτηνιατρικό ταμείο επειγόντων περιστατικών

35

1

(8)

(7)

0

0

21

Χρηματοοικονομικές προβλέψεις

173

57

(2)

(41)

44

2

233

Άλλες υπηρεσίες

35

0

(4)

0

(22)

0

9

Σύνολο

379

77

(30)

(125)

64

4

369

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται το τμήμα των προβλέψεων που αφορά πληρωμές καταβλητέες σε διάστημα μικρότερο του έτους.

2.17.   ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Στον λογαριασμό αυτόν περιλαμβάνονται δανειοληπτικές πράξεις ύψους 131 εκατ. ευρώ που φθάνουν στη λήξη τους εντός του 12 μήνου που έπεται της ημερομηνίας του ισολογισμού (σημείωση 2.14.1) και ποσό 4 εκατ. ευρώ για προοριζόμενες για εμπορική εκμετάλλευση υποχρεώσεις (σημείωση 2.14.2).

2.18.   ΠΛΗΡΩΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων

65

60

Τρέχουσες οφειλές

13 939

24 723

Διάφορες οφειλές

189

220

Δεδουλευμένα έξοδα και έσοδα μελλοντικών χρήσεων

81 187

69 077

Σύνολο

95 380

94 080

2.18.1.   Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης

32

28

Άλλες υπηρεσίες

33

32

Σύνολο

65

60

2.18.2.   Τρέχουσες οφειλές

σε εκατ. ευρώ

Είδος

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Κράτη μέλη

12 328

22 943

Προμηθευτές και άλλοι

2 244

2 888

Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας

(633)

(1 108)

Σύνολο

13 939

24 723

Οι τρέχουσες οφειλές αφορούν κυρίως ανακεφαλαιωτικά δαπανών που υποβάλλονται στην Επιτροπή στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων επιχορήγησης. Πιστώνονται για το ζητούμενο ποσό μόλις υποβληθεί η σχετική αίτηση. Αν ο αντισυμβαλλόμενος είναι κράτος μέλος, ταξινομούνται στην κατηγορία αυτή. Η ίδια διαδικασία ισχύει και για τιμολόγια και πιστωτικά σημειώματα που λαμβάνονται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων προμηθειών.

Οι εν λόγω δηλώσεις δαπανών έχουν ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο των διαδικασιών διαχωρισμού των χρήσεων (βλέπε σημείωση 2.18.3 παρακάτω). Μετά τις σχετικές καταληκτικές εγγραφές, τα ποσά που εκτιμώνται επιλέξιμα εγγράφονται ως δεδουλευμένα έξοδα, ενώ τα μη επιλέξιμα μέρη τους παραμένουν ανοικτά στον λογαριασμό «Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας». Για να αποφευχθούν οι υπερεκτιμήσεις του ενεργητικού και του παθητικού, αποφασίστηκε το καθαρό προς πληρωμή ποσό να εμφανίζεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις.

Η μεγάλη μείωση που παρατηρείται στον λογαριασμό αυτόν οφείλεται κυρίως σε μεταφορές ποσών μεταξύ των λογαριασμών τρεχουσών οφειλών και δεδουλευμένων εξόδων. Αυτό προέκυψε από το εσπευσμένο κλείσιμο του λογιστικού συστήματος στο τέλος του έτους που είχε ως αποτέλεσμα να εγγραφεί μικρότερος αριθμός ποσών ως οφειλές έναντι του προηγούμενου έτους. Είχε επίσης ως αποτέλεσμα ότι τα δεδουλευμένα έξοδα ήταν μεγαλύτερα το 2006 διότι τα ποσά που προηγουμένως εγγράφονταν ως οφειλές έπρεπε να εγγραφούν ως δεδουλευμένα έξοδα.

Κράτη μέλη

Τα κυριότερα ποσά που περιλαμβάνονται εδώ είναι 6 287 εκατ. ευρώ για μη ικανοποιηθείσες δηλώσεις δαπανών σχετικά με ενέργειες των διαρθρωτικών ταμείων καθώς και ποσό 5 889 εκατ. ευρώ που οφείλεται στα κράτη μέλη μετά τον διορθωτικό προϋπολογισμό στα τέλη του 2007 (2006: 7 415 εκατ. ευρώ).

Προμηθευτές και άλλοι

Εκτός από τα ποσά που συνδέονται με δραστηριότητες επιχορήγησης, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται ποσά που οφείλονται λόγω δραστηριοτήτων προμηθειών. Η κατηγορία αυτή καλύπτει επίσης οφειλόμενα ποσά σε διάφορους δημόσιους οργανισμούς (πανεπιστήμια, ινστιτούτα, εμπορικά επιμελητήρια, Ηνωμένα Έθνη, ΕΤΕπ, κ.λπ.) και σε μη ενοποιημένες οντότητες, περιλαμβανομένου του ΕΤΑ.

Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας

Οι πληρωτέοι λογαριασμοί μειώνονται κατά 633 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στο μέρος των αιτήσεων επιστροφής που λήφθηκαν αλλά δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί, το οποίο θεωρήθηκε μη επιλέξιμο. Τα σημαντικότερα ποσά αφορούν τη ΓΔ REGIO (229 εκατ. ευρώ), τη ΓΔ EMPL (194 εκατ. ευρώ), τη ΓΔ AGRI (109 εκατ. ευρώ), τη ΓΔ ENV (20 εκατ. ευρώ) και τη ΓΔ FISH (21 εκατ. ευρώ).

Ένα υπόλοιπο 18 εκατ. ευρώ παραμένει ανοικτό ως «τιμολόγια προς επαλήθευση» κυρίως στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων προμηθειών. Αναφέρεται σε τιμολόγια και αιτήσεις επιστροφής δαπανών που έχουν υποβληθεί, για τις οποίες το τιμολόγιο πρέπει ακόμη να συγκριθεί με τα αγαθά και τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί και τις αιτήσεις προχρηματοδότησης.

2.18.3.   Δεδουλευμένα έξοδα και έσοδα μελλοντικών χρήσεων

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Δεδουλευμένα έξοδα

80 937

68 937

Έσοδα μελλοντικών χρήσεων

47

26

Άλλες υπηρεσίες

203

114

Σύνολο

81 187

69 077

Τα κυριότερα ποσά των δεδουλευμένων εξόδων αφορούν δεδουλευμένα έξοδα του ΕΓΤΕ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 ανέρχονταν σε 45,5 δισεκατ. ευρώ έναντι 45,2 δισεκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Τα κυριότερα ποσά είχαν ως εξής: 28,6 δισεκατ. ευρώ (26,6 δισεκατ. ευρώ το 2006) για έξοδα που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 16 Οκτωβρίου και 31 Δεκεμβρίου 2007 που δηλώθηκαν από τα κράτη μέλη και καταβλήθηκαν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2008, 13,8 δισεκατ. ευρώ (16,7 δισεκατ. ευρώ το 2006) για άμεσες ενισχύσεις (δικαιώματα του 2007 με οικονομικές συνέπειες το 2008), 3,1 δισεκατ. ευρώ για την προσωρινή αναδιάρθρωση του τομέα της ζάχαρης.

Άλλο σημαντικό στοιχείο ήταν δεδουλευμένα έξοδα για διαρθρωτικά ταμεία (επιλέξιμες δαπάνες που πραγματοποίησαν οι φορείς ή οι αρχές πληρωμής έως τις 31 Δεκεμβρίου 2007, για τις οποίες δεν είχε ακόμη σταλεί αίτηση πληρωμής προς την Επιτροπή). Τα κυριότερα ποσά είχαν ως εξής: 6,7 δισεκατ. ευρώ για το πρόγραμμα ΕΓΤΑΑ, 16,9 δισεκατ. ευρώ για το ΕΤΠΑ 2000-2006, το ISPA (μέσο προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών) και καινοτόμες δράσεις (12,2 δισεκατ. ευρώ το 2004), 7,8 δισεκατ. ευρώ για το ΕΚΤ (5,6 δισεκατ. ευρώ το 2006). Το υπόλοιπο, ύψους 3,9 δισεκατ. ευρώ καλύπτει δεδουλευμένα έξοδα για άλλες πολιτικές, εκ των οποίων η σημαντικότερη είναι ο τομέας της έρευνας με περίπου 1,2 δισεκατ. ευρώ.

Όπως προαναφέρεται στη σημείωση 2.18.2 ανωτέρω, η αύξηση των ποσών αυτών έναντι του 2006 οφείλεται στο εσπευσμένο κλείσιμο του λογιστικού συστήματος στο τέλους του έτους.

ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.19.   ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ

σε εκατ. ευρώ

 

Υπόλοιπο στις 31.12.2007

Υπόλοιπο στις 31.12.2006

Αποθεματικό εύλογης αξίας

7

4

Άλλα αποθεματικά:

Ταμείο Εγγύησης

1 118

1 253

Αποθεματικό αναπροσαρμογής

57

57

Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις

1 525

1 459

Άλλες υπηρεσίες

99

82

Σύνολο

2 799

2 851

Σύνολο

2 806

2 855

2.19.1.   Αποθεματικό εύλογης αξίας

Βάσει των λογιστικών κανόνων, οι προσαρμογές στην εύλογη αξία των διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων ενεργητικού εγγράφονται πλέον μέσω του αποθεματικού εύλογης αξίας.

2.19.2.   Άλλα αποθεματικά

Ταμείο Εγγύησης

Βλέπε επίσης σημείωση 2.3.3 σχετικά με το Ταμείο Εγγύησης. Το αποθεματικό αυτό λαμβάνει υπόψη το στόχο 9 % που έχει καθοριστεί για τα υπόλοιπα που έχει εγγυηθεί το Ταμείο, το οποίο απαιτείται ώστε να διατηρούνται ως στοιχεία ενεργητικού. Όπως προαναφέρθηκε, οποιοδήποτε πλεόνασμα των στοιχείων ενεργητικού του Ταμείου πάνω από 9 % του ποσού στόχου επανακαταβάλλεται στον προϋπολογισμό.

Αποθεματικό αναπροσαρμογής

Το αποθεματικό αναπροσαρμογής περιλαμβάνει τις αναπροσαρμογές της αξίας των ενσώματων παγίων στοιχείων. Το υπόλοιπο στο τέλος της χρήσης ανέρχεται σε 57 εκατ. ευρώ και αφορά αναπροσαρμογή της αξίας γηπέδων και κτιρίων της Επιτροπής, που είχε ήδη πραγματοποιηθεί πριν τη μετάβαση στους νέους λογιστικούς κανόνες.

Αποθεματικό για δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις

Τα ποσά αυτά περιλαμβάνουν τα αποθεματικά για δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις των Κοινοτήτων. Το κύριο ποσό αφορά κυρίως τα αποθεματικά της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο είναι το αποθεματικό για τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου Έρευνας για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα. Το εν λόγω αποθεματικό συστάθηκε επ' ευκαιρία της εκκαθάρισης της ΕΚΑΧ και ανερχόταν σε 1 169 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2007.

2.20.   ΠΟΣΑ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσό

Απαιτήσεις έναντι των κρατών μελών στις 31 Δεκεμβρίου 2006

67 073

Επιστροφή του πλεονάσματος του προϋπολογισμού 2006 στα κράτη μέλη

1 848

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης

(135)

Άλλες μεταβολές αποθεματικών

79

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ: κατανομή του αποτελέσματος του 2006

23

Οικονομικό αποτέλεσμα (πλεόνασμα) χρήσης

(7 462)

Συνολικά ποσά που θα κληθούν να καταβάλουν τα κράτη μέλη στις 31 Δεκεμβρίου 2007

61 426

Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το μέρος των εξόδων που έχουν ήδη πραγματοποιήσει οι Κοινότητες έως τις 31 Δεκεμβρίου 2007, που πρέπει να χρηματοδοτηθούν από επόμενους προϋπολογισμούς. Έτσι, σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση πολλά έξοδα αναγνωρίζονται στο έτος Ν μολονότι μπορεί να καταβληθούν στην ουσία το έτος Ν+1 και να χρηματοδοτηθούν από τον προϋπολογισμό του έτους Ν+1. Η καταχώριση των ποσών αυτών στους λογαριασμούς παθητικού, σε συνδυασμό με το ότι τα αντίστοιχα ποσά χρηματοδοτούνται από επόμενους προϋπολογισμούς, έχει ως αποτέλεσμα την υπέρογκη αύξηση του παθητικού σε σχέση με το ενεργητικό στο τέλος του έτους. Τα κυριότερα ποσά που πρέπει να υπογραμμιστούν αφορούν τις δραστηριότητες του ΕΓΤΠΕ. Οι οφειλόμενες πληρωμές στα κράτη μέλη για την περίοδο από τις 16 Οκτωβρίου ως τις 31 Δεκεμβρίου 2007 ανέρχονταν σε 28,6 δισεκατ. ευρώ. Στην πράξη, η πλειονότητα των απαιτητών ποσών καταβάλλεται από τα κράτη μέλη εντός 12 μηνών μετά το τέλος της εξεταζόμενης χρήσης στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του επομένου έτους.

Στην ουσία μόνον οι υποχρεώσεις των Κοινοτήτων για παροχές προς το προσωπικό τους καταβάλλονται επί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη ότι τη χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών πληρωμών από τους ετήσιους προϋπολογισμούς, εγγυώνται τα κράτη μέλη. Ενημερωτικά και μόνον ακολουθεί εκτίμηση της κατανομής των μελλοντικών πληρωμών για παροχές προς το προσωπικό:

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσό

Βραχυπρόθεσμα:ποσά πληρωτέα το 2008

981

Μακροπρόθεσμα: ποσά πληρωτέα μετά το 2008

32 499

Σύνολο υποχρεώσεων για παροχές προς το προσωπικό στις 31.12.2007

33 480

Τονίζεται, επίσης, ότι τα ανωτέρω δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Τα έσοδα του προϋπολογισμού πρέπει να ισοσκελίζουν ή να υπερβαίνουν πάντα τις δαπάνες του προϋπολογισμού, δεδομένου ότι οποιοδήποτε πλεόνασμα εσόδων επιστρέφεται στα κράτη μέλη.

3.   ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

3.1.   ΙΔΙΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΕΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

2007

2006

Έσοδα από ίδιους πόρους:

3.1.1

 

 

Πόροι ΑΕΕ

 

73 922

70 134

Πόροι ΦΠΑ

 

19 442

17 207

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι:

Γεωργικά τέλη

 

1 429

1 300

Τελωνειακοί δασμοί

 

15 288

13 764

Εισφορές ζάχαρης

 

(36)

183

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

 

16 681

15 247

Δημοσιονομικές προσαρμογές

3.1.2

1 892

2 395

Συνεισφορές τρίτων χωρών (συμπεριλαμβανομένων των χωρών ΕΖΕΣ)

 

147

135

Σύνολο

 

112 084

105 118

Τα έσοδα από ίδιους πόρους αποτελούν το βασικό στοιχείο των λειτουργικών εσόδων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Συνεπώς, το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών χρηματοδοτείται από ίδιους πόρους. Τα λοιπά έσοδα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής χρηματοδότησης.

3.1.1.   Έσοδα από ίδιους πόρους

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες ιδίων πόρων: οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), ο πόρος ΦΠΑ και ο πόρος ΑΕΕ. Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, με τη σειρά τους, περιλαμβάνουν τις γεωργικές εισφορές, τις εισφορές ζάχαρης και τους τελωνειακούς δασμούς. Ο μηχανισμός για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών (διόρθωση υπέρ του ΗΒ) αποτελεί επίσης αναπόσπαστο μέρος του συστήματος των ιδίων πόρων. Τα κράτη μέλη παρακρατούν, ως δαπάνες είσπραξης, το 25 % των παραδοσιακών ίδιων πόρων και τα ανωτέρω ποσά αντιπροσωπεύουν το καθαρό ποσό.

Οι ίδιοι πόροι οι προερχόμενοι από τον ΦΠΑ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, ο οποίος ισχύει για όλα τα κράτη μέλη σύμφωνα με την εναρμονισμένη φορολογική βάση του ΦΠΑ, η οποία είναι προσαρμοσμένη στο 50 % του ΑΕΕ για όλα τα κράτη μέλη. Ο ίδιος πόρος ΑΕΕ είναι μεταβλητός πόρος, σκοπός του οποίου είναι να παρέχει, κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου οικονομικού έτους, τα έσοδα που απαιτούνται για την κάλυψη των δαπανών που υπερβαίνουν το εισπραχθέν ποσό από παραδοσιακούς ίδιους πόρους, πόρους ΦΠΑ και διάφορα έσοδα. Τα έσοδα προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στο άθροισμα του ΑΕΕ όλων των κρατών μελών.

Η αύξηση των εν λόγω εσόδων μπορεί να συνδεθεί άμεσα με την αύξηση των προϋπολογισθέντων εσόδων για το 2007 έναντι του 2006 (αύξηση κατά 6 δισεκατ. ευρώ). Συγκεκριμένα, όσον αφορά τους τελωνειακούς δασμούς τα αυξημένα έσοδα οφείλονται σε αύξηση της αξίας των εισαγωγών, στην άνοδο του μέσου συντελεστή και στην ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Τα έσοδα ΦΠΑ αυξήθηκαν λόγω της αύξησης των βάσεων ΦΠΑ με κάποια αντιστάθμιση λόγω μικρής μείωσης του ενιαίου συντελεστή. Καθώς οι υπόλοιπες απαιτήσεις ως προς τα έσοδα καλύπτονται από τον πόρο ΑΕΕ, και αυτός αυξήθηκε ακολουθώντας την αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών.

3.1.2.   Δημοσιονομικές προσαρμογές

Στις δημοσιονομικές προσαρμογές περιλαμβάνεται το πλεόνασμα του προϋπολογισμού από το 2006 (1 848 εκατ. ευρώ) το οποίο επιστρέφεται έμμεσα στα κράτη μέλη αφού αφαιρεθούν τα ποσά των ιδίων πόρων που πρέπει να καταβάλουν στην Κοινότητα το επόμενο έτος και συνεπώς αποτελεί έσοδο για το 2007. Σύμφωνα με την απόφαση 2000/597/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου σχετικά με το σύστημα ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, χορηγείται διόρθωση στο Ηνωμένο Βασίλειο για δημοσιονομικές ανισορροπίες. Δεδομένου ότι το ποσό αυτό χρηματοδοτείται από τα άλλα κράτη μέλη, δεν πρέπει να έχει καμία επίπτωση στο δημοσιονομικό ή στο οικονομικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, ποσό ύψους 57 εκατ. ευρώ εγγράφηκε στον λογαριασμού αυτόν για τις διαφορές των ισοτιμιών του ευρώ που χρησιμοποιούνται για δημοσιονομικούς σκοπούς [βλέπε άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000] και τις ισοτιμίες που ίσχυαν όταν τα κράτη μέλη που δεν ήταν ακόμη μέλη της ΟΝΕ έκαναν τις πληρωμές τους.

3.2.   ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

2007

2006

Πρόστιμα

3.2.1

3 339

2 217

Γεωργικές εισφορές

3.2.2

2 634

1 695

Ανάκτηση εξόδων:

3.2.3

 

 

Άμεση κεντρική διαχείριση

 

93

50

Έμμεση κεντρική διαχείριση

 

10

(22)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

133

8

Επιμερισμένη διαχείριση

 

577

1 244

Κοινή διαχείριση

 

1

16

Σύνολο

 

814

1 296

Έσοδα από διοικητικές πράξεις:

3.2.4

 

 

Προσωπικό

 

908

856

Έσοδα από πάγια ενσώματα στοιχεία ενεργητικού

 

26

23

Άλλα διοικητικά έσοδα

 

181

103

Σύνολο

 

1 115

982

Διάφορες λειτουργικές δαπάνες:

3.2.5

 

 

Προσαρμογές/προβλέψεις

 

23

43

Συναλλαγματικά κέρδη

 

276

111

Άλλα

 

879

2 024

Σύνολο

 

1 178

2 178

Σύνολο

 

9 080

8 368

3.2.1.   Πρόστιμα

Πρόκειται για έσοδα από πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή λόγω παράβασης των κανόνων ανταγωνισμού. Εισπρακτέοι λογαριασμοί και συναφή έσοδα αναγνωρίζονται όταν η Επιτροπή λαμβάνει απόφαση επιβολής προστίμου και την κοινοποιεί επισήμως στον ενδιαφερόμενο. Δεν περιλαμβάνεται πρόστιμο ύψους 899 εκατ. ευρώ που κοινοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2008 σε εταιρεία λογισμικού υπολογιστών για αντιανταγωνιστική συμπεριφορά κατ' εξακολούθηση. Η ίδια εταιρεία στην οποία είχε επιβληθεί πρόστιμο 280 εκατ. ευρώ το 2006 και 497 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2004, έχει υποβάλει προσφυγή για το τελευταίο πρόστιμο.

3.2.2.   Γεωργικές εισφορές

Τα ποσά αυτά αφορούν εισφορές γάλακτος 232 εκατ. ευρώ (2006: 436 εκατ. ευρώ) και εισφορές ζάχαρης 2 402 εκατ. ευρώ (2006: 1 259 εκατ. ευρώ). Οι εισφορές γάλακτος είναι στην ουσία ένα διαχειριστικό εργαλείο επιβολής κυρώσεων σε παραγωγούς που υπερβαίνουν τις ποσότητες αναφοράς που τους αναλογούν. Καθώς δεν συνδέεται με προηγούμενες πληρωμές από την Επιτροπή στην πράξη θεωρείται ως έσοδο ειδικού σκοπού. Οι εισφορές ζάχαρης αφορούν το ταμείο αναδιάρθρωσης του τομέα της ζάχαρης για τη μεταρρύθμιση του τομέα αυτού μέσω της οποίας μειώθηκε η εσωτερική τιμή της ζάχαρης ώστε να μειωθεί η απόσταση μεταξύ της τιμής στην ΕΕ και της διεθνούς τιμής. Για να ενθαρρυνθούν οι λιγότερο ανταγωνιστικοί παραγωγοί ζάχαρης να αποσυρθούν από την αγορά, συστάθηκε το εν λόγω αυτοχρηματοδοτούμενο ταμείο αναδιάρθρωσης, χρηματοδοτούμενο με έσοδα από προσωρινή φορολόγηση των παραγωγών ζάχαρης, τα οποία θεωρούνται ως διατεθέντα έσοδα. Το πρόγραμμα αυτό πρόκειται να διαρκέσει τέσσερα έτη και τα σχετικά έσοδα θεωρούνται ειδικού σκοπού.

3.2.3.   Ανάκτηση εξόδων

Αυτός ο τομέας αντιπροσωπεύει τις εντολές ανάκτησης που εκδόθηκαν από την Επιτροπή και καταχωρίστηκαν στο λογιστικό της σύστημα για την ανάκτηση ποσών που είχαν καταβληθεί στο παρελθόν από τον γενικό προϋπολογισμό, με βάση ελέγχους, περατωθέντες λογιστικούς ελέγχους ή ανάλυση επιλεξιμότητας, μαζί με εντολές ανάκτησης που εκδόθηκαν από κράτη μέλη για δικαιούχους δαπανών του ΕΓΤΕ. Περιλαμβάνει τη μεταβολή των εκτιμήσεων για τα δεδουλευμένα έσοδα από το τέλος της προηγούμενης χρήσης στο τέλος της τρέχουσας. Ωστόσο δεν δείχνει το σύνολο των ανακτήσεων που έγιναν επί των δαπανών των ΕΚ, ιδιαίτερα όσον αφορά τον σημαντικό τομέα δαπανών των διαρθρωτικών ενεργειών, όπου έχουν θεσπιστεί ειδικοί μηχανισμοί για την εξασφάλιση της επιστροφής μη επιλέξιμων ποσών, τα περισσότερα εκ των οποίων δεν συνεπάγονται έκδοση εντολής ανάκτησης. Οι ανακτήσεις ποσών προχρηματοδότησης δεν περιλαμβάνονται ως έσοδα, σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες των ΕΚ. Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών βλέπε ενότητα E.6.

Ανάκτηση εξόδων: Επιμερισμένη διαχείριση

Το σύνολο των 577 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνεται στο πλαίσιο αυτού του υποτομέα συνίσταται σε 500 εκατ. ευρώ τα οποία αφορούν το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και σε 77 εκατ. ευρώ για διαρθρωτικές ενέργειες.

α)   Γεωργία, ΕΓΤΕ

Στο πλαίσιο της γεωργίας, τα ποσά που καταλογίζονται ως έσοδα του έτους στον λογαριασμό αυτόν ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ και συνίστανται σε:

διορθώσεις συμμόρφωσης που αποφασίσθηκαν εντός του έτους, ύψους 532 εκατ. ευρώ μείον μείωση των δεδουλευμένων εσόδων στο τέλος της χρήσης, ύψους 172 εκατ. ευρώ,

επιστροφές λόγω απατών και παρατυπιών που δηλώθηκαν από κράτη μέλη και εισπράχθηκαν εντός του έτους, ύψους 247 εκατ. ευρώ,

μείωση των υπολοίπων που δηλώθηκαν από κράτη μέλη προς είσπραξη στο τέλος του έτους, λόγω απατών και παρατυπιών, ύψους 107 εκατ. ευρώ (902 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2007 έναντι 1 009 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2006) — βλέπε επίσης σημείωση E.2.10.2.2.

Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το ποσό των δαπανών του ΕΓΤΕ που θα υποστούν μελλοντικές διορθώσεις μετά από λογιστικούς ελέγχους που δεν ολοκληρώθηκαν ακόμη, ανέρχεται σε 1,5 δισεκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό καταχωρίζεται στα στοιχεία εκτός ισολογισμού ως ενδεχόμενες απαιτήσεις (βλέπε σημείωση E.5.4.1).

β)   Διαρθρωτικές ενέργειες

Η ανάκτηση δαπανών των διαρθρωτικών ενεργειών που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό αυτόν ανήλθε σε 77 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό για το 2006 ήταν κατά 483 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο έναντι του τρέχοντος έτους, κυρίως λόγω απόφασης της Επιτροπής για τη μείωση της χορηγούμενης από το ΕΤΠΑ βοήθειας προς ένα κράτος μέλος, συνεπεία της οποίας 418 εκατ. ευρώ καταχωρίσθηκαν ως έσοδα το 2006.

Ο εν λόγω υποτομέας περιλαμβάνει εντολές που εξέδωσε η Επιτροπή για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών δαπανών προηγουμένων ετών, ύψους 113 εκατ. ευρώ, μια εντολή ανάκτησης 6 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Ταμείο Αλληλεγγύης και τη διαφορά δεδουλευμένων εσόδων στο τέλος του έτους, ύψους (42) εκατ. ευρώ. Εντολές ανάκτησης εκδίδονται μόνον στις εξής περιπτώσεις:

μετά από επίσημες αποφάσεις της Επιτροπής περί δημοσιονομικής διόρθωσης μετά τη διαπίστωση παράτυπων δαπανών στις δηλώσεις δαπανών των κρατών μελών,

προσαρμογών κατά το κλείσιμο προγράμματος που συνεπάγεται μείωση της κοινοτικής συνεισφοράς, σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος δεν δήλωσε επαρκείς επιλέξιμες δαπάνες για να αιτιολογήσει το σύνολο των προχρηματοδοτήσεων και των ενδιάμεσων πληρωμών που ήδη έγιναν· οι πράξεις αυτές μπορούν να γίνονται χωρίς επίσημη απόφαση της Επιτροπής, εάν έχουν γίνει δεκτές από το κράτος μέλος,

επιστροφής ποσών ανακτώμενων μετά το κλείσιμο προγράμματος συνεπεία της περάτωσης δικαστικής διαδικασίας που εκκρεμούσε την εποχή του κλεισίματος.

Οι εντολές που εκδόθηκαν το 2007 για την ανάκτηση εξόδων, συνολικού ύψους 119 εκατ. ευρώ, κατανέμονται ως εξής: 6 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Αλληλεγγύης, 6 εκατ. ευρώ για δημοσιονομικές διορθώσεις του 2006, 18 εκατ. ευρώ για δημοσιονομικές διορθώσεις του 2007 και 89 εκατ. ευρώ για εντολές ανάκτησης που δεν ταξινομήθηκαν ως δημοσιονομικές διορθώσεις. Άλλες εντολές ανάκτησης που εκδόθηκαν για Διαρθρωτικές ενέργειες αφορούν την ανάκτηση προχρηματοδοτήσεων (35 εκατ. ευρώ) εκ των οποίων 20 εκατ. ευρώ αφορούν δημοσιονομικές διορθώσεις του 2007. Τα ποσά αυτά δεν εμφανίζονται ως έσοδα αλλά πιστώνονται στον λογαριασμό προχρηματοδοτήσεων του ισολογισμού.

Ποσό 2,9 εκατ. ευρώ για δυνητικές δημοσιονομικές διορθώσεις που τελούν υπό ανάκτηση από κράτη μέλη, εμφανίζεται ως ενδεχόμενες απαιτήσεις (βλέπε σημείωση E.5.4.1).

Ανάκτηση εξόδων: άλλα είδη διαχείρισης

Ο εν λόγω υποτομέας περιλαμβάνει εντολές που εξέδωσε η Επιτροπή για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών δαπανών προηγουμένων ετών, ύψους 194 εκατ. ευρώ και τη διαφορά δεδουλευμένων εσόδων στο τέλος του έτους, ύψους 52 εκατ. ευρώ. Άλλες ανακτήσεις στον τομέα των άλλων ειδών διαχείρισης αφορούν προχρηματοδοτήσεις (162 εκατ. ευρώ). Τα ποσά αυτά δεν εμφανίζονται ως έσοδα αλλά πιστώνονται στον λογαριασμό προχρηματοδοτήσεων του ισολογισμού.

3.2.4.   Έσοδα από διοικητικές πράξεις

Τα έσοδα αυτά προέρχονται από κρατήσεις από τις αποδοχές του προσωπικού και συνίστανται κυρίως σε δύο ποσά: τις συνταξιοδοτικές εισφορές και τους φόρους εισοδήματος.

3.2.5.   Διάφορα λειτουργικά έσοδα

Ποσό 296 εκατ. ευρώ (2006: 358 εκατ. ευρώ) αφορά έσοδα που κατέβαλαν υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Ένας από τους βασικούς λόγους της μείωσης των διαφόρων λειτουργικών εσόδων έναντι του περασμένου έτους είναι ότι το έτος εκείνο περιλάμβανε ένα έσοδο ύψους 397 εκατ. ευρώ λόγω της ελάττωσης της μείωσης της αξίας απαιτήσεων του ΕΓΤΕ. Επιπλέον, το 2006 περιλήφθηκε για πρώτη φορά εκτάκτως στον ισολογισμό ποσό προχρηματοδοτήσεων ύψους 778 εκατ. ευρώ, το αντίστοιχο του οποίου εμφανίζεται στον παρόντα λογαριασμό. Εξ αυτού, το μεγαλύτερο ποσό ύψους 652 εκατ. ευρώ αφορούσε αφορά τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν βάσει της Διευκόλυνσης Σένγκεν. Το 2007 το αντίστοιχο ποσό είναι 33 εκατ. ευρώ.

Περιλαμβάνονται επίσης συναλλαγματικά κέρδη, με εξαίρεση εκείνα από χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που εξετάζονται στη σημείωση 3.5 παρακάτω. Τα κέρδη αυτά προκύπτουν από τις καθημερινές δραστηριότητες και τις σχετικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε άλλο νόμισμα εκτός από το ευρώ, καθώς και από την απαιτούμενη προσαρμογή αξίας στο τέλος του έτους για την κατάρτιση των λογαριασμών. Περιλαμβάνονται πραγματοποιηθέντα και μη κέρδη.

3.3.   ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2006

Έξοδα προσωπικού

4 289

3 998

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

343

348

Άλλα διοικητικά έξοδα

2 488

2 273

Σύνολο

7 120

6 619

Πρόκειται για διοικητικές δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των ΕΚ και περιλαμβάνουν δαπάνες προσωπικού και δαπάνες σχετικές με άυλα και πάγια ενσώματα στοιχεία ενεργητικού (όπως είναι αποσβέσεις, δαπάνες συντήρησης κ.λπ).

3.4.   ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

2007

2006

Πρωτογενή λειτουργικά έξοδα:

3.4.1

 

 

Άμεση κεντρική διαχείριση

 

9 504

12 273

Έμμεση κεντρική διαχείριση

 

1 185

677

Αποκεντρωμένη διαχείριση

 

1 978

1 809

Επιμερισμένη διαχείριση

 

89 778

90 828

Κοινή διαχείριση

 

949

34

Σύνολο

 

103 394

105 621

Άλλα λειτουργικά έξοδα:

3.4.2

 

 

Προσαρμογές/προβλέψεις

 

260

116

Συναλλαγματικές ζημίες

 

399

126

Άλλα

 

629

940

Σύνολο

 

1 288

1 182

Σύνολο

 

104 682

106 803

3.4.1.   Πρωτογενή λειτουργικά έξοδα

Τα λειτουργικά έξοδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καλύπτουν όλους τους τομείς των δημοσιονομικών προοπτικών και λαμβάνουν διάφορες μορφές, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής και διαχείρισης των χρημάτων. Η πλειονότητα των δαπανών (87 %) εμπίπτει στον τομέα «Επιμερισμένη διαχείριση» που συνεπάγεται την ανάθεση καθηκόντων στα κράτη μέλη για την κάλυψη τομέων όπως το ΕΓΤΕ και οι διαρθρωτικές ενέργειες.

Μεγάλο μέρος της μείωσης των λειτουργικών εξόδων μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι από το 2006 ορισμένα χρηματοδοτούμενα σχέδια ήταν σε φάση ολοκλήρωσης, ενώ άλλα είχαν προχωρήσει λιγότερο από ό,τι προβλεπόταν για το 2006. Όσον αφορά την επιμερισμένη διαχείριση υπήρξε μείωση ύψους 4,5 δισεκατ. ευρώ για διαρθρωτικές ενέργειες, ιδίως του ΕΤΠΑ, κυρίως για τους προαναφερόμενους λόγους. Η μείωση αυτή αντισταθμίσθηκε εν μέρει από αύξηση κατά 3,3 δισεκατ. ευρώ στις γεωργικές δαπάνες εξαιτίας της σύστασης νέου ταμείου για την αγροτική ανάπτυξη, του ΕΓΤΑΑ.

Η μείωση κατά 2,7 δισεκατ. ευρώ των δαπανών υπό άμεση κεντρική διαχείριση αντισταθμίζεται εν μέρει από αύξηση κατά 0,9 δισεκατ. ευρώ των δαπανών υπό κοινή διαχείριση, χάρη στην καλύτερη ταξινόμηση των σχετικών σχεδίων. Το υπόλοιπο της μείωσης μπορεί επίσης να αποδοθεί στους ανωτέρω λόγους, ήτοι στην περάτωση ορισμένων σχεδίων και στην μικρότερη από την προβλεπόμενη πρόοδο ορισμένων σχεδίων το 2006.

3.4.2.   Άλλα λειτουργικά έξοδα

Οι συναλλαγματικές ζημίες —πραγματοποιηθείσες και μη— με εξαίρεση τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που περιγράφονται στη σημείωση 3.6 παρακάτω, προκύπτουν από τις καθημερινές δραστηριότητες και τις σχετικές συναλλαγές σε άλλο νόμισμα εκτός από το ευρώ, καθώς και από την απαιτούμενη προσαρμογή αξίας στο τέλος του έτους για την κατάρτιση των λογαριασμών.

Ο λογαριασμός «άλλα» περιλαμβάνει διορθώσεις προχρηματοδοτήσεων και ποσά διαγραφέντα/απωλεσθέντα κατά την πραγματοποίηση σε σχέση με οφειλέτες της Επιτροπής. Επίσης, περιλαμβάνει ποσό 224 εκατ. ευρώ σχετικά με έναν ενοποιημένο οργανισμό. Αυτό αφορά την εφαρμογή του προγράμματος CARDS στο Κοσσυφοπέδιο, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο.

3.5.   ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2006

Έσοδα από μερίσματα (από Ταμεία κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών)

6

6

Έσοδα από τόκους:

Από προχρηματοδοτήσεις

33

43

Από καθυστερημένες πληρωμές

81

65

Από swaps

19

20

Από διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

97

92

Από δάνεια

106

96

Από ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

263

123

Άλλα

12

1

Σύνολο

611

440

Άλλα χρηματοοικονομικά έσοδα:

Κέρδη από την πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

6

25

Αντιλογισμός ζημιών απομείωσης επί χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

1

2

Άλλα

23

104

Σύνολο

30

131

Προσαρμογές παρούσας αξίας

24

43

Συναλλαγματικά κέρδη

3

1

Σύνολο

674

621

Τα χρηματοοικονομικά έσοδα των Κοινοτήτων συνίστανται κυρίως σε έσοδα από τόκους προερχόμενους από δάνεια, χορηγηθέντα είτε από τον γενικό προϋπολογισμό είτε από κεφάλαια δανειοληψίας καθώς και από χρεωστικούς τίτλους και παράγωγα μέσα. Τόκους αποφέρουν επίσης τα ποσά που τηρούνται σε τραπεζικούς λογαριασμούς καθώς και οι βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις.

3.6.   ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2006

Καταβληθέντες τόκοι:

Μίσθωση

101

102

Από swaps

17

16

Από δανειοληπτικές πράξεις

91

81

Άλλα

5

1

Σύνολο

214

200

Άλλα χρηματοοικονομικά έξοδα:

Προσαρμογές χρηματοοικονομικών προβλέψεων

11

38

Χρηματοοικονομικά έξοδα των δημοσιονομικών μέσων

57

55

Ζημίες από την πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

9

0

Ζημίες απομείωσης χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

15

10

Άλλα

35

23

Σύνολο

127

126

Προσαρμογές παρούσας αξίας

7

0

Συναλλαγματικές ζημίες

6

5

Σύνολο

354

331

Οι κυριότερες χρηματοοικονομικές δαπάνες που πραγματοποιούνται από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες συνίστανται σε τόκους που προκύπτουν από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης καθώς και από δανειοληπτικές πράξεις που συνάπτονται για τη χρηματοδότηση δανειοδοτικών δραστηριοτήτων. Εκτός από τις ζημίες που προκύπτουν από την πώληση και τη μείωση της αξίας χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού, στα λοιπά χρηματοοικονομικά έξοδα περιλαμβάνονται επίσης οι προσαρμογές που γίνονται σχετικά με χρηματοοικονομικές προβλέψεις καθώς και τα έξοδα διαχείρισης που καταβάλλονται στους καταπιστευματικούς φορείς.

3.7.   ΜΕΡΙΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ/(ΖΗΜΙΑΣ) ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Σύμφωνα με τη λογιστική μέθοδο της καθαρής θέσης, στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος των Κοινοτήτων περιλαμβάνεται το μερίδιο του καθαρού πλεονάσματος της συγγενούς της επιχείρησης, του ΕΤΕ, και των κοινών επιχειρήσεών της (βλέπε επίσης σημειώσεις E.2.3.1 και E.2.3.2).

3.8.   ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την κατανομή λειτουργικών εσόδων και εξόδων ανά τομέα πολιτικής ακολουθώντας τη δομή του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο της Επιτροπής. Αυτοί οι τομείς πολιτικής μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τρεις ευρύτερους τομείς — Δραστηριότητες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, Δραστηριότητες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Υπηρεσίες και λοιπές δραστηριότητες.

Οι «Δραστηριότητες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης» είναι ο μεγαλύτερος από αυτούς τους τομείς διότι καλύπτει πολυάριθμους τομείς πολιτικής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι «Δραστηριότητες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» αφορούν τις πολιτικές που εφαρμόζονται εκτός Ένωσης, όπως το εμπόριο και η παροχή ενισχύσεων. Οι «Υπηρεσίες και λοιπές δραστηριότητες» είναι οι εσωτερικές και οριζόντιες δραστηριότητες που απαιτούνται για τη λειτουργία των κοινοτικών θεσμικών οργάνων και οργανισμών.

Οι ενοποιημένοι οργανισμοί υπάγονται στους διάφορους τομείς πολιτικής. Τα υπόλοιπα κοινοτικά όργανα, πλην της Επιτροπής, έχουν ομαδοποιηθεί σε ειδικό τομέα πολιτικής. Οι διάφοροι τομείς πολιτικής αντιπροσωπεύουν ακαθάριστα ποσά πριν από τις απαλείψεις λόγω ενοποίησης οι οποίες γίνονται όλες μαζί σε μια στήλη.

Επισημαίνεται ότι οι ίδιοι πόροι και οι συνεισφορές δεν κατανέμονται μεταξύ των διαφόρων δραστηριοτήτων, δεδομένου ότι ο υπολογισμός, η είσπραξη και η διαχείρισή τους γίνεται από τις κεντρικές υπηρεσίες της Επιτροπής. Η παρουσίασή τους στο σημείο αυτό καθιστά δυνατή τη σύγκριση του καθαρού αποτελέσματος με τον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΠΕΡΙΛΗΨΗ

σε εκατ. ευρώ

 

Δραστηριότητες εντός ΕΕ

Δραστηριότητες εκτός ΕΕ

Υπηρεσίες και λοιπές δραστηριότητες

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Άλλα όργανα

Απαλείψεις λόγω ενοποίησης

Σύνολο

Λειτουργικά έσοδα:

 

 

 

 

 

 

 

Πρόστιμα

3 339

0

0

0

0

0

3 339

Γεωργικές εισφορές

2 634

0

0

0

0

0

2 634

Ανάκτηση εξόδων

611

211

1

0

0

(9)

814

Έσοδα από διοικητικές πράξεις

78

26

749

0

360

(98)

1 115

Άλλα λειτουργικά έσοδα

1 419

319

264

1

1

(826)

1 178

ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ:

8 081

556

1 014

1

361

(933)

9 080

Διοικητικά έξοδα:

(2 069)

(958)

(1 804)

0

(2 438)

149

(7 120)

Έξοδα προσωπικού

(1 497)

(678)

(950)

0

(1 172)

8

(4 289)

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

(88)

(10)

(108)

0

(137)

0

(343)

Άλλα διοικητικά έξοδα

(484)

(270)

(746)

0

(1 129)

141

(2 488)

Λειτουργικά έξοδα:

(98 267)

(6 192)

(955)

(52)

0

784

(104 682)

Άμεση κεντρική διαχείριση

(6 403)

(2 917)

(637)

0

0

453

(9 504)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

(1 159)

(258)

(2)

0

0

234

(1 185)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

(17)

(1 961)

0

0

0

0

(1 978)

Επιμερισμένη διαχείριση

(89 778)

0

0

0

0

0

(89 778)

Κοινή διαχείριση

(151)

(799)

0

0

0

1

(949)

Άλλα λειτουργικά έξοδα

(759)

(257)

(316)

(52)

0

96

(1 288)

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

(100 336)

(7 150)

(2 759)

(52)

(2 438)

933

(111 802)

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

(92 255)

(6 594)

(1 745)

(51)

(2 077)

0

(102 722)

Ίδιοι πόροι και έσοδα από συνεισφορές

112 084

Πλεόνασμα από λειτουργικές δραστηριότητες

9 362

Καθαρό χρηματοοικονομικό εισόδημα

320

Μεταβολή των υποχρεώσεων σχετικά με παροχές προσωπικού

(2 207)

Μερίδιο των αποτελεσμάτων συγγενών και κοινών επιχειρήσεων

(13)

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης

7 462


ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ

σε εκατ. ευρώ σε εκατ. ευρώ

 

Οικονομικές και χρηματοοικονομικές υποθέσεις

Επιχειρήσεις και βιομηχανίες

Ανταγωνισμός

Απασχόληση

Γεωργία

Μεταφορές και ενέργεια

Περιβάλλον

Έρευνα

Κοινωνία της Πληροφορίας

Λειτουργικά έσοδα:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πρόστιμα

0

0

3 339

0

0

0

0

0

0

Γεωργικές εισφορές

0

0

0

0

2 634

0

0

0

0

Ανάκτηση εξόδων

0

0

0

91

504

3

0

4

8

Έσοδα από διοικητικές πράξεις

0

9

0

0

0

2

1

0

9

Άλλα λειτουργικά έσοδα

0

152

0

36

41

207

36

339

19

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

0

161

3 339

127

3 179

212

37

343

36

Διοικητικά έξοδα:

(48)

(181)

(60)

(88)

(97)

(180)

(86)

(171)

(119)

Έξοδα προσωπικού

(42)

(129)

(56)

(69)

(83)

(137)

(64)

(146)

(91)

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

0

(8)

0

(1)

0

(1)

(1)

0

0

Άλλα διοικητικά έξοδα

(6)

(44)

(4)

(18)

(14)

(42)

(21)

(25)

(28)

Λειτουργικά έξοδα:

(32)

(310)

(22)

(9 848)

(55 493)

(995)

(205)

(3 215)

(890)

Άμεση κεντρική διαχείριση

(32)

(241)

0

(182)

(30)

(652)

(180)

(3 193)

(818)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

0

0

0

0

0

(58)

(10)

(2)

(43)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

0

0

0

0

(1)

(16)

0

0

0

Επιμερισμένη διαχείριση

0

0

0

(9 643)

(55 227)

0

0

0

0

Κοινή διαχείριση

0

0

0

0

0

(136)

0

0

0

Άλλα λειτουργικά έξοδα

0

(69)

(22)

(23)

(235)

(133)

(15)

(20)

(29)

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

(80)

(491)

(82)

(9 936)

(55 590)

(1 175)

(291)

(3 386)

(1 009)

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

(80)

(330)

3 257

(9 809)

(52 411)

(963)

(254)

(3 043)

(973)

 

Κοινό Κέντρο Ερευνών

Αλιεία

Εσωτερική Αγορά

Περιφερειακή Πολιτική

Φορολογία και Τελωνεία

Εκπαίδευση και Πολιτισμός

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

Δικαιοσύνη, Ελευθερία και Ασφάλεια

Σύνολο δραστηριοτήτων εντός της ΕΕ

Λειτουργικά έσοδα:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πρόστιμα

0

0

0

0

0

0

0

0

3 339

Γεωργικές εισφορές

0

0

0

0

0

0

0

0

2 634

Ανάκτηση εξόδων

0

(46)

0

30

0

11

5

1

611

Έσοδα από διοικητικές πράξεις

53

0

0

0

0

4

0

0

78

Άλλα λειτουργικά έσοδα

52

1

189

(1)

0

181

85

82

1 419

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

105

(45)

189

29

0

196

90

83

8 081

Διοικητικά έξοδα:

(355)

(32)

(138)

(63)

(41)

(196)

(135)

(79)

(2 069)

Έξοδα προσωπικού

(224)

(27)

(93)

(51)

(35)

(96)

(93)

(61)

(1 497)

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

(67)

0

(3)

0

(1)

(2)

(3)

(1)

(88)

Άλλα διοικητικά έξοδα

(64)

(5)

(42)

(12)

(5)

(98)

(39)

(17)

(484)

Λειτουργικά έξοδα:

(107)

(792)

(51)

(24 239)

(37)

(1 216)

(379)

(436)

(98 267)

Άμεση κεντρική διαχείριση

(90)

(274)

(7)

(20)

(37)

(147)

(322)

(178)

(6 403)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

0

0

0

(31)

0

(998)

(16)

(1)

(1 159)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

0

0

0

0

0

0

0

0

(17)

Επιμερισμένη διαχείριση

0

(516)

0

(24 173)

0

0

0

(219)

(89 778)

Κοινή διαχείριση

0

0

0

(15 )

0

0

0

0

(151)

Άλλα λειτουργικά έξοδα

(17)

(2)

(44)

0

0

(71)

(41)

(38)

(759)

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

(462)

(824)

(189)

(24 302)

(78)

(1 412)

(514)

(515)

(100 336)

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

(357)

(869)

0

(24 273)

(78)

(1 216)

(424)

(432)

(92 255 )


ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ

σε εκατ. ευρώ

 

Εξωτερικές σχέσεις

Εμπόριο

Ανάπτυξη

Διεύρυνση

Ανθρωπιστική βοήθεια

Σύνολο δραστηριοτήτων εκτός της ΕΕ

Λειτουργικά έσοδα:

 

 

 

 

 

 

Ανάκτηση εξόδων

61

0

6

142

2

211

Έσοδα από διοικητικές πράξεις

25

0

1

0

0

26

Άλλα λειτουργικά έσοδα

69

0

(2)

252

0

319

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

155

0

5

394

2

556

Διοικητικά έξοδα:

(684)

(46)

(133)

(74)

(21)

(958)

Έξοδα προσωπικού

(451)

(41)

(119)

(53)

(14)

(678)

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

(8)

0

0

(2)

0

(10)

Άλλα διοικητικά έξοδα

(225)

(5)

(14)

(19)

(7)

(270)

Λειτουργικά έξοδα:

(2 943)

(9)

(853)

(1 709)

(678)

(6 192)

Άμεση κεντρική διαχείριση

(1 540)

(8)

(508)

(389)

(472)

(2 917)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

(32)

0

(1)

(225)

0

(258)

Αποκεντρωμένη διαχείριση

(711)

0

(348)

(902)

0

(1 961)

Κοινή διαχείριση

(644)

(1)

15

34

(203)

(799)

Άλλα λειτουργικά έξοδα

(16)

0

(11)

(227)

(3)

(257)

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

(3 627)

(55)

(986)

(1 783)

(699)

(7 150)

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

(3 472)

(55)

(981)

(1 389)

(697)

(6 594)


ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Τύπος και επικοινωνία

Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης

Συντονισμός

Προσωπικό και Διοίκηση

Eurostat

Προϋπολογισμός

Λογιστικός έλεγχος

Γλώσσες

Άλλα

Σύνολο υπηρεσιών και λοιπών δραστηριοτήτων

Λειτουργικά έσοδα:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ανάκτηση δαπανών

0

0

0

2

(1)

0

0

0

0

1

Έσοδα από διοικητικές πράξεις

2

5

0

616

0

43

0

83

0

749

Άλλα λειτουργικά έσοδα

(2)

(1)

5

15

0

10

0

2

235

264

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

0

4

5

633

(1)

53

0

85

235

1 014

Διοικητικά έξοδα:

(93)

(45)

(146)

(1 152)

(62)

(45)

(8)

(316)

63

(1 804)

Έξοδα προσωπικού

(59)

(31)

(120)

(414)

(57)

(36)

(7)

(252)

26

(950)

Έξοδα συνδεόμενα με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία

(2)

0

0

(106)

0

0

0

0

0

(108)

Άλλα διοικητικά έξοδα

(32)

(14)

(26)

(632)

(5)

(9)

(1)

(64)

37

(746)

Λειτουργικά έξοδα:

(82)

(11)

(2)

(44)

(56)

(473)

0

(1)

(286)

(955)

Άμεση κεντρική διαχείριση

(79)

(11)

(1)

(39)

(56)

(470)

0

(1)

20

(637)

Έμμεση κεντρική διαχείριση

(2)

0

0

0

0

0

0

0

0

(2)

Άλλα λειτουργικά έξοδα

(1)

0

(1)

(5)

0

(3)

0

0

(306)

(316)

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ

(175)

(56)

(148)

(1 196)

(118)

(518)

(8)

(317)

(223)

(2 759)

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

(175)

(52)

(143)

(563)

(119)

(465)

(8)

(232)

12

(1 745)

4.   ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

4.1.   ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

Οι πληροφορίες σχετικά με τις ταμειακές ροές αποτελούν τη βάση για την εκτίμηση της ικανότητας των Κοινοτήτων να παράγουν ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων καθώς και την εκτίμηση των αναγκών τους όσον αφορά τη χρησιμοποίηση αυτών των ταμειακών ροών.

Ο πίνακας ταμειακών ροών καταρτίζεται με βάση την έμμεση μέθοδο. Αυτό σημαίνει ότι το καθαρό πλεόνασμα ή έλλειμμα του οικονομικού έτους προσαρμόζεται για να λάβει υπόψη τα αποτελέσματα των μη ταμειακών συναλλαγών, τις λειτουργικές εισπράξεις και πληρωμές άλλων χρήσεων σε μετρητά, καθώς και τα έσοδα και τις δαπάνες επενδυτικών ταμειακών ροών.

Οι ταμειακές ροές που προκύπτουν από συναλλαγές σε ξένο νόμισμα καταχωρίζονται στο τηρούμενο νόμισμα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ευρώ), εφαρμόζοντας στο ποσό του ξένου νομίσματος την ισχύουσα συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ ευρώ και ξένου νομίσματος την ημερομηνία της ταμειακής ροής.

Ο ανωτέρω πίνακας ταμειακών ροών περιλαμβάνει ταμειακές ροές της περιόδου ταξινομημένες σε λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες (οι Κοινότητες δεν αναλαμβάνουν χρηματοδοτικές δραστηριότητες).

4.2.   ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Λειτουργικές δραστηριότητες είναι οι δραστηριότητες των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων που δεν είναι επενδυτικές. Πρόκειται για την πλειοψηφία των δραστηριοτήτων. Τα δάνεια που χορηγούνται στους δικαιούχους (και, ανάλογα με την περίπτωση, οι σχετικές δανειοληπτικές πράξεις) δεν θεωρούνται ως επενδυτικές (ή χρηματοδοτικές) δραστηριότητες, δεδομένου ότι ανήκουν στους γενικούς στόχους και, επομένως, στις καθημερινές δραστηριότητες των Κοινοτήτων. Στις λειτουργικές δραστηριότητες περιλαμβάνονται επίσης επενδύσεις όπως το ΕΤΕ, η ΕΤΑΑ και ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών. Πράγματι, στόχος των δραστηριοτήτων αυτών είναι η συμμετοχή στην επίτευξη αποτελεσμάτων που αποτελούν στόχο πολιτικής.

4.3.   ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Επενδυτικές δραστηριότητες είναι η αγορά και η διάθεση άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων, καθώς και άλλων επενδύσεων που δεν περιλαμβάνονται στα ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων. Στις επενδυτικές δραστηριότητες δεν περιλαμβάνονται τα δάνεια που χορηγούνται στους δικαιούχους. Στόχος είναι να καταδειχθούν οι πραγματικές επενδύσεις που πραγματοποιούν οι Κοινότητες.

Επισημαίνεται ότι οι Κοινότητες τηρούν ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ύψους 5 037 εκατ. ευρώ τα οποία δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν. Πρόκειται για μετρητά προερχόμενα από πληρωμές προστίμων, σε περιπτώσεις που το άλλο μέρος ασκεί προσφυγή κατά της επιβολής προστίμου. Τα ποσά αυτά αναφέρονται σαφώς ως «ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης» στη σημείωση 2.11 ανωτέρω.

5.   ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΤΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

 

Σημείωση

31.12.2007

31.12.2006

Ληφθείσες εγγυήσεις:

5.1

 

 

Εγγυήσεις ληφθείσες σχετικά με προχρηματοδοτήσεις

5.1.1

1 147

1 182

Εγγυήσεις ληφθείσες σχετικά με εκκρεμείς υποθέσεις προστίμων

5.1.2

2 563

1 783

Άλλες ληφθείσες εγγυήσεις

5.1.3

784

954

Σύνολο

 

4 494

3 919

Υπογεγραμμένες συμφωνίες δανειοληπτικών πράξεων

5.2

0

0

Ενδεχόμενες απαιτήσεις σχετικές με περιπτώσεις απάτης και παρατυπίας στον τομέα των διαρθρωτικών ενεργειών

5.3

1 701

1 477

Άλλες ενδεχόμενες απαιτήσεις

5.4

4 455

1 274

Σύνολο ενδεχόμενων απαιτήσεων

 

10 650

6 670


ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις

Σημείωση

31.12.2007

31.12.2006

Χορηγηθείσες εγγυήσεις:

5.5

 

 

Χορηγηθείσες εγγυήσεις για δάνεια της ΕΤΕ

5.5.1

15 787

14 792

Άλλες χορηγηθείσες εγγυήσεις

5.5.2

76

0

Σύνολο

 

15 863

14 792

Πρόστιμα — Προσφυγές στο Δικαστήριο

5.6

8 682

5 611

ΕΓΤΕ — εν αναμονή απόφασης του δικαστηρίου

5.7

1 095

1 255

Ποσά που αφορούν δικαστικές υποθέσεις και άλλες διαφορές

5.8

2 043

2 429

Άλλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις

5.9

19

7

Σύνολο ενδεχόμενων υποχρεώσεων

 

27 702

24 094

Αναλήψεις υποχρεώσεων για μελλοντικές χρηματοδοτήσεις

Σημείωση

31.12.2007

31.12.2006

Μη εκταμιευθείσες αναλήψεις υποχρεώσεων

5.10

239

256

Αναλήψεις υποχρεώσεων σε σχέση με πιστώσεις που δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί

5.11

95 992

90 040

Νομικές δεσμεύσεις για πολυετείς ενέργειες

5.12

 

 

Διαρθρωτικές ενέργειες

5.12.1

385 722

0

Πρωτόκολλα με τις μεσογειακές χώρες

5.12.2

262

260

Συμφωνίες αλιείας

5.12.3

225

337

Σύνολο

 

386 209

597

Συνεισφορές σε συναφείς οργανισμούς

5.13

 

 

Μη απαιτητό κεφάλαιο ΕΤΑΑ

5.13.1

443

443

Μη απαιτητό κεφάλαιο ΕΤΕ

5.13.2

553

480

Σύνολο

 

996

923

Αναλήψεις υποχρεώσεων για λειτουργικές μισθώσεις

5.14

2 003

1 660

Συμβατικές δεσμεύσεις

5.15

806

567

Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων για μελλοντικές χρηματοδοτήσεις

 

486 245

94 043

Όλες οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις καθώς και οι αναλήψεις υποχρεώσεων, εφόσον λήξει η διάρκεια ισχύος τους, πρέπει να χρηματοδοτούνται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό των επόμενων χρήσεων. Ο κοινοτικός προϋπολογισμός χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη.

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

5.1.   ΛΗΦΘΕΙΣΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

5.1.1.   Εγγυήσεις ληφθείσες σχετικά με προχρηματοδοτήσεις

Πρόκειται για εγγυήσεις που οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες ζητούν από τους δικαιούχους κατά την πληρωμή προκαταβολής (προχρηματοδότησης). Για αυτό το είδος εγγύησης, πρέπει να αναφέρονται δύο αξίες, η «ονομαστική» και η «τρέχουσα». Όσον αφορά την «ονομαστική» αξία, το γενεσιουργό γεγονός συνδέεται με την ύπαρξη της εγγύησης. Η ονομαστική αξία αναφέρεται ως ενδεχόμενο στοιχείο ενεργητικού. Όσον αφορά την «τρέχουσα» αξία, γενεσιουργό γεγονός της εγγύησης είναι η πληρωμή της προχρηματοδότησης ή/και μεταγενέστεροι συμψηφισμοί. Η «τρέχουσα» αξία αναφέρεται στις σημειώσεις των δημοσιονομικών καταστάσεων.

Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 η «ονομαστική» αξία των εγγυήσεων που έλαβε η Επιτροπή για λόγους χρηματοδότησης ανέρχεται σε 1 007 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με 772 εκατ. ευρώ όσον αφορά την «τρέχουσα» αξία. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις μακροπρόθεσμες και τις βραχυπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις, βλέπε επίσης σημειώσεις E.2.5 και E.2.9.

5.1.2.   Εγγυήσεις ληφθείσες σχετικά με εκκρεμείς υποθέσεις προστίμων

Πρόκειται για εγγυήσεις που εισπράττονται από τον αποδέκτη κοινοτικού προστίμου, ο οποίος επιθυμεί να ασκήσει προσφυγή κατά της επιβολής αυτού του προστίμου. Αντί προσωρινής πληρωμής, μπορεί να καταβληθεί τραπεζική εγγύηση για το ποσό του προστίμου (καθώς και τόκοι).

5.1.3.   Άλλες ληφθείσες εγγυήσεις

σε εκατ. ευρώ

 

31.12.2007

31.12.2006

Δάνεια Ευρατόμ: εγγυήσεις τρίτων χωρών

474

436

Εγγυήσεις καλής εκτέλεσης

217

402

Εγγυήσεις ληφθείσες στο πλαίσιο δημόσιων διαγωνισμών

4

5

Εγγυήσεις για καθυστέρηση πληρωμών

6

18

Άλλα

83

93

Σύνολο

784

954

Η Επιτροπή έχει δεχθεί εγγυήσεις από τριτεγγυητές για δάνεια που χορηγεί μέσω της Ευρατόμ. Επισημαίνεται ότι η Επιτροπή δεν έχει δεχθεί εγγυήσεις από τριτεγγυητές για τα δάνεια που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ). Ωστόσο, επισημαίνεται ότι τα δάνεια αυτά είναι εγγυημένα από το Ταμείο Εγγύησης. Μερικές φορές ζητούνται εγγυήσεις καλής εκτέλεσης για να εξασφαλιστεί ότι οι δικαιούχοι κοινοτικών χρηματοδοτήσεων πληρούν τις συμβατικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει έναντι των Κοινοτήτων. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, μεταξύ των άλλων εγγυήσεων, 73 εκατ. ευρώ (2006: 83 εκατ. ευρώ) αφορούν τις εγγυήσεις που εισπράχθηκαν από την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ για χορηγηθέντα δάνεια (όπως προσδιορίζεται στα σχετικά συμβόλαια).

5.2.   ΥΠΟΓΕΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

Πρόκειται για συμφωνίες δανειοληπτικών πράξεων οι οποίες συνάφθηκαν από τις Κοινότητες αλλά δεν έχουν ακόμη εκταμιευθεί μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 ή 2006 δεν υπήρχε καμία σχετική συμφωνία.

5.3.   ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΑΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΥΠΙΑΣ — ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Ο πίνακας που ακολουθεί εμφανίζει το δυνητικό ύψος των ανακτήσεων στις οποίες ενδέχεται να προβούν τα κράτη μέλη μετά τη διαπίστωση παράτυπων αξιώσεων έναντι των διαρθρωτικών ταμείων. Βασίζεται στις επίσημες ανακοινώσεις των κρατών μελών σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1681/94. Τα ποσά κατανέμονται ανά κράτος μέλος.

Ο πίνακας που ακολουθεί εμφανίζει τα ποσά που τα κράτη μέλη θεωρούν ότι δεν έχουν ακόμη ανακτηθεί.

Ενδεχόμενες απαιτήσεις: περιπτώσεις απάτης και παρατυπίας

σε εκατ. ευρώ

Κράτη μέλη

31.12.2007

31.12.2006

Αυστρία

15

15

Βέλγιο

16

15

Τσεχική Δημοκρατία

1

0

Δανία

10

12

Εσθονία

1

0

Φινλανδία

3

3

Γαλλία

12

13

Γερμανία

592

580

Ελλάδα

69

65

Ουγγαρία

1

0

Ιρλανδία

1

2

Ιταλία

434

412

Λεττονία

1

0

Κάτω Χώρες

12

12

Πολωνία

11

1

Πορτογαλία

83

73

Σλοβακία

1

0

Σλοβενία

0

1

Ισπανία

249

157

Σουηδία

2

1

Ηνωμένο Βασίλειο

178

115

Σύνολο

1 692

1 477

Επισημαίνεται ότι τα αναγραφόμενα ποσά στον πίνακα αντιπροσωπεύουν μάλλον το ανώτατο θεωρητικό ποσό που θα μπορούσε να εισπραχθεί και όχι τα ποσά που θα τεθούν όντως στη διάθεση του κοινοτικού προϋπολογισμού, για τους εξής λόγους:

Τα κράτη μέλη δεν κοινοποιούν πάντοτε τα αποτελέσματα των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν για την ανάκτηση.

Μολονότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τις δυνατότητες ανάκτησης, είναι αδύνατον να προσδιορισθεί με ακρίβεια σε ποια αναλογία θα εισπραχθούν πραγματικά τα εναπομένοντα προς ανάκτηση ποσά. Το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο προβλέπει ενίοτε προθεσμίες παραγραφής 30 ετών, πράγμα το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της επίσημης διαγραφής του χρέους από τις εθνικές δημόσιες αρχές, ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει σχεδόν καμία πιθανότητα ανάκτησης. Όσον αφορά τον τομέα των διαρθρωτικών ενεργειών, στο εξής, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υποβάλλουν κάθε χρόνο δήλωση στην Επιτροπή σχετικά με τα ποσά για τα οποία προβλέπεται ανάκτηση [άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 438/2001 της Επιτροπής], πράγμα το οποίο θα δίνει μια καλύτερη εικόνα της πραγματικής κατάστασης.

Ακόμη και αν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος ξεκινήσει εμπρόθεσμα τη διαδικασία ανάκτησης, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικό. Αυτό αφορά συγκεκριμένα τις εντολές ανάκτησης για τις οποίες έχει ασκηθεί προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου.

Η συγχρηματοδότηση μεμονωμένων έργων γίνεται στο πλαίσιο πολυετών προγραμμάτων. Εφόσον ένα πολυετές πρόγραμμα δεν έχει λήξει, δεν είναι δυνατό να προσδιοριστούν με ακρίβεια τα προς ανάκτηση ποσά, επειδή τα ποσά που έχουν χρησιμοποιηθεί για παράτυπες δαπάνες μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να διατεθούν σε άλλα νόμιμα έργα, καθώς επίσης επειδή ενίοτε οι επόμενες δόσεις, ιδίως η τελική πληρωμή, μπορούν να χρησιμεύσουν για την τακτοποίηση προηγούμενων παράτυπων δαπανών. Επισημαίνεται ότι τα ποσά που περιλαμβάνονται στους πίνακες αυτούς είναι προσωρινά και προέρχονται από τις εκθέσεις οι οποίες παρελήφθησαν και εξετάστηκαν μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2007. Τα ποσά αυτά ενδέχεται να τροποποιηθούν με βάση μεταγενέστερες συμπληρωματικές εκθέσεις.

Από τις πληροφορίες που κοινοποιούν τα κράτη μέλη δεν είναι δυνατή, με απόλυτη ακρίβεια, η εκτίμηση των προοπτικών ανάκτησης όσον αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις. Οι βασικές μεταβολές από το 2006 αφορούν αυξήσεις σχετικά με: περιπτώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (Ιταλία 11 εκατ. ευρώ), περιπτώσεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ηνωμένο Βασίλειο 40 εκατ. ευρώ, Ισπανία 109 εκατ. ευρώ, Πολωνία 10 εκατ. ευρώ και Γερμανία 10 εκατ. ευρώ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ηνωμένο Βασίλειο 23 εκατ. ευρώ) και περιπτώσεις του Ταμείου Συνοχής (Ισπανία: 30 εκατ. ευρώ). Τα ποσά που οφείλει η Ισπανία για περιπτώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου μειώθηκαν κατά 50 εκατ. ευρώ έναντι του 2006.

Στον λογαριασμό αυτόν περιλαμβάνονται και 9 εκατ. ευρώ για ποσά του ΕΓΤΠΕ-τμήμα Προσανατολισμού για την περίοδο 1994-1999.

5.4.   ΑΛΛΕΣ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

Πολλές από τις κοινοτικές δαπάνες είναι από τη φύση τους προσωρινές δεδομένου ότι, για λόγους ελέγχου και χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να ελέγχει, να εγκρίνει και να συμψηφίζει τα χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί πριν τα δηλώσει ως τελικά. Έτσι, μέχρις ότου ένα δεδομένο ποσό/έργο/πρόγραμμα δηλωθεί ως επιλέξιμο σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση ή τον σχετικό κανονισμό, υπάρχει η δυνατότητα να ανακτηθούν χρηματικά ποσά από δικαιούχους ή να μειωθούν μελλοντικές πληρωμές. Η Επιτροπή δικαιούται να διεξάγει ελέγχους μετά την τελική πληρωμή και, εφόσον είναι αναγκαίο, να ανακτήσει αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.

5.4.1.   Προσδιορισμένα ποσά

Όσον αφορά τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, τα ποσά που δήλωσαν τα κράτη μέλη θεωρούνται προσωρινά μέχρι την έγκριση των ετήσιων λογαριασμών, καταρχήν μέχρι τις 30 Απριλίου του έτους N+1 με βάση την ετήσια πιστοποίηση και επανεξέταση της Επιτροπής. Η Επιτροπή μπορεί επίσης να προβεί σε δημοσιονομικές διορθώσεις βάσει «αποφάσεων συμμόρφωσης» αλλά μόνο για περιορισμένη περίοδο 24 μηνών το πολύ πριν από τη διενέργεια ελέγχου σε συγκεκριμένο τομέα των δαπανών που έχουν δηλωθεί από συγκεκριμένο κράτος μέλος. Ως εκ τούτου περιλαμβάνεται εδώ ως ενδεχόμενη απαίτηση ποσό 1 515 εκατ. ευρώ, για εκτιμήσεις δαπανών που πρέπει να εισπραχθεί σύμφωνα με τις αποφάσεις για δημοσιονομικές διορθώσεις συμμόρφωσης στον γεωργικό τομέα σχετικά με ελέγχους που καλύπτουν ορισμένες δαπάνες που δηλώθηκαν την περίοδο 2001-2006. Δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν είναι ακόμη οριστικά, δεν αναγνωρίζονται στον ισολογισμό.

Το 2007 αναγνωρίζεται ποσό 2,9 δισεκατ. ευρώ ως ενδεχόμενη απαίτηση για δυνητικές δημοσιονομικές διορθώσεις προς ανάκτηση από κράτη μέλη. Το ποσό αυτό βασίζεται σε πορίσματα ελέγχων της Επιτροπής και ελέγχων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σε όλους τους εν λόγω ελέγχους οι ΓΔ δίνουν συνέχεια. Πρόκειται για την καλύτερη δυνατή εκτίμηση κατά τον χρόνο του κλεισίματος των λογαριασμών του 2007, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της συνέχειας που δίδεται στους ελέγχους, την εφαρμογή διορθωτικών προγραμμάτων και τις εκδοθείσες επιστολές τελικής θέσης. Το ποσό αυτό μπορεί να μεταβληθεί σύμφωνα με τη διαδικασία αναστολής και δημοσιονομικών διορθώσεων βάσει της οποίας τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν, στο πλαίσιο ακροαματικής διαδικασίας, περαιτέρω αποδείξεις προς υποστήριξη των αξιώσεών τους.

5.4.2.   Απροσδιόριστα ποσά

Ταμείο Εγγυήσεων των Συμμετεχόντων

Το Ταμείο Εγγυήσεων των Συμμετεχόντων (ΤΕΣ) αποτελεί όργανο αλληλοβοήθειας συσταθέν βάσει του έβδομου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΠΠ7). Πρωταρχικός του σκοπός είναι η κάλυψη των οικονομικών κινδύνων που αναλαμβάνουν οι Κοινότητες και οι συμμετέχοντες κατά την εφαρμογή έμμεσων δράσεων του ΠΠ7, ενώ το κεφάλαιό του και οι σχετικοί τόκοι αποτελούν εγγύηση εκτέλεσης. Όλοι οι συμμετέχοντες σε έμμεσες δράσεις που λαμβάνουν τη μορφή επιχορήγησης συνεισφέρουν στο κεφάλαιό τους για τη διάρκεια της δράσης. Στο πλαίσιο αυτό είναι κύριοι του ΤΕΣ, και οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες εκπροσωπούνται από την Επιτροπή ως εκτελεστικό τους όργανο. Μετά το πέρας μιας έμμεσης δράσης, οι συμμετέχοντες ανακτούν ολόκληρο το ποσό της συνεισφοράς τους στο κεφάλαιο του Ταμείου, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες το Ταμείο υφίσταται ζημίες εξαιτίας αθέτησης από μέρους δικαιούχων. Στην περίπτωση αυτή οι συμμετέχοντες ανακτούν τουλάχιστον το 80 % της συνεισφοράς τους.

Το ΤΕΣ εγγυάται τα οικονομικά συμφέροντα τόσο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων όσο και των συμμετεχόντων. Βάσει αυτού, το ΤΕΣ μπορεί να θεωρηθεί ως ενδεχόμενη απαίτηση των Κοινοτήτων. Ωστόσο, το ύψος της ενδεχόμενης απαίτησης εξαρτάται από την πραγματοποίηση ή μη μιας σειράς αβέβαιων μελλοντικών συμβάντων με αποτέλεσμα να μη δύναται να εκτιμηθεί αξιόπιστα επί του παρόντος. Ως εκ τούτου δεν εγγράφεται κανένα ποσό ως ενδεχόμενη απαίτηση. Ενημερωτικά, στις 31 Δεκεμβρίου 2007, οι συμμετέχοντες είχαν συνεισφέρει συνολικά στο ΤΕΣ 38 εκατ. ευρώ.

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

5.5.   ΧΟΡΗΓΗΘΕΙΣΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

5.5.1.   Σχετικά με δάνεια που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) από τους ιδίους πόρους της

σε εκατ. ευρώ

 

Με επιμερισμός κινδύνου 31.12.2007

Χωρίς επιμερισμό κινδύνου 31.12.2007

Υπόλοιπο 31.12.2007

Σύνολο

Υπόλοιπο 31.12.2006

Δημόσια αρχή

Ιδιωτική εταιρεία

Εγγύηση 65 %

1 756

7 063

1 319

10 138

8 040

Εγγύηση 70 %

191

2 799

235

3 225

3 747

Εγγύηση 75 %

0

1 116

129

1 245

1 487

Εγγύηση 100 %

0

886

293

1 179

1 518

Σύνολο

1 947

11 864

1 976

15 787

14 792

Ο προϋπολογισμός των Κοινοτήτων εγγυάται δάνεια υπογεγραμμένα και χορηγηθέντα από την ΕΤΕπ με δικούς της πόρους προς τρίτες χώρες στις 31 Δεκεμβρίου 2007 (περιλαμβανομένων δανείων προς κράτη μέλη πριν την ένταξή τους). Ωστόσο, η κοινοτική εγγύηση περιορίζεται σε ένα ορισμένο ποσοστό του ανώτατου ορίου των εγκεκριμένων γραμμών πίστωσης: 65 %, 70 %, 75 % και 100 %. Όταν η εκταμίευση δεν φθάνει το ανώτατο όριο, η κοινοτική εγγύηση καλύπτει το συνολικό ποσό. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το υπόλοιπο ανερχόταν σε 15 787 εκατ. ευρώ (2006: 14 792 εκατ. ευρώ), ποσό το οποίο αποτελεί, ως εκ τούτου, το μέγιστο άνοιγμα των Κοινοτήτων.

Όσον αφορά τα δάνεια που καλύπτονται από την εγγύηση του κοινοτικού προϋπολογισμού, η ΕΤΕπ λαμβάνει επίσης εγγυήσεις από τρίτους (κράτη, δημόσιους ή ιδιωτικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς). Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή είναι δευτερεύων εγγυητής. Η εγγύηση του κοινοτικού προϋπολογισμού καλύπτει μόνο τον πολιτικό κίνδυνο των χορηγούμενων εγγυήσεων υπό τον τίτλο «με επιμερισμό κινδύνου» (risk sharing). Οι λοιποί κίνδυνοι καλύπτονται από την ΕΤΕπ, σε περίπτωση που ο πρώτος εγγυητής αθετήσει τις υποχρεώσεις του. Όσον αφορά τις εγγυήσεις που χορηγούνται υπό τον τίτλο «χωρίς επιμερισμό κινδύνου» (non-risk sharing), όλοι οι κίνδυνοι καλύπτονται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, σε περίπτωση που ο πρώτος εγγυητής αθετήσει τις υποχρεώσεις του. Αν ο πρώτος εγγυητής είναι δημόσια αρχή, οι κίνδυνοι αυτοί περιορίζονται κανονικά στον πολιτικό κίνδυνο, αλλά όταν οι εγγυήσεις προέρχονται από θεσμικό όργανο ή ιδιωτική εταιρεία, ο κοινοτικός προϋπολογισμός ενδέχεται να πρέπει να καλύψει επίσης και τον εμπορικό κίνδυνο.

5.5.2.   Άλλες χορηγηθείσες εγγυήσεις

Στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης καταμερισμού του κινδύνου (ΧΔΚΚ), η συνεισφορά της Επιτροπής χρησιμοποιείται ως πρόβλεψη για οικονομικούς κινδύνους δανείων και εγγυήσεων της ΕΤΕπ για επιλέξιμα ερευνητικά προγράμματα. Για την περίοδο 2007-2013 η Επιτροπή προβλέπει συνολικά προϋπολογισμό έως 1 δισεκατ. ευρώ, από το οποίο έως 800 εκατ. ευρώ προέρχονται από το ειδικό πρόγραμμα «Συνεργασία» και έως 200 εκατ. ευρώ από το ειδικό πρόγραμμα «Ικανότητες». Η ΕΤΕπ έχει δεσμευθεί να συνεισφέρει το αντίστοιχο.

Ποσό 34 εκατ. ευρώ έχει κρατηθεί από την Επιτροπή ως «διαθέσιμα κεφάλαια». Το ποσό αυτό καλύπτει απρόβλεπτες ζημίες από δάνεια και εγγυήσεις που χορήγησε η ΕΤΕ στο πλαίσιο της διευκόλυνσης. Πρόκειται για το ανώτατο ποσό ζημίας που μπορεί να δεχθεί η Επιτροπή σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων για δάνεια και εγγυήσεις που χορήγησε. Είναι το ανώτατο όριο εγγύησης από μέρους της Επιτροπής έναντι της διευκόλυνσης και, συνεπώς, θεωρείται ως ενδεχόμενη υποχρέωσης από τις ΕΚ.

Στο πλαίσιο του προγράμματος MEDA, η Επιτροπή διαμόρφωσε έναν μηχανισμό εγγύησης μέσω ενός ειδικού ταμείου, υπέρ δύο μαροκινών οργανισμών και συγκεκριμένα της Caisse Centrale de Garantie και του Fonds Dar Ad-Damane. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 το συνολικό ύψος των πιστωτικών διευκολύνσεων ανερχόταν σε 1 050 εκατ.MAD, εκ των οποίων 465 εκατ. MAD (41 εκατ. ευρώ) καλύπτονται από εγγύηση της Επιτροπής.

5.6.   ΠΡΟΣΤΙΜΑ

Τα ποσά αυτά αφορούν πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή για την παράβαση κανόνων του ανταγωνισμού τα οποία καταβλήθηκαν μεν προσωρινά, αλλά ως προς τα οποία έχει ήδη ασκηθεί ή είναι άγνωστο αν θα ασκηθεί προσφυγή. Η ενδεχόμενη υποχρέωση διατηρείται έως ότου εκδοθεί οριστική απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Οι τόκοι που προκύπτουν από τις προσωρινές πληρωμές (309 εκατ. ευρώ) περιλαμβάνονται στο οικονομικό αποτέλεσμα του οικονομικού έτους καθώς επίσης και ως ενδεχόμενη υποχρέωση, ώστε να αντανακλάται η αβεβαιότητα ως προς το εάν τα ποσά αυτά ανήκουν στην Επιτροπή.

5.7.   ΕΓΤΕ — ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΕΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Πρόκειται για ενδεχόμενες υποχρεώσεις έναντι κρατών μελών σε σχέση με τις αποφάσεις συμμόρφωσης του ΕΓΤΕ, εν αναμονή απόφασης του Δικαστηρίου. Ο καθορισμός του οριστικού ποσού των υποχρεώσεων στο τέλος του έτους κατά το οποίο το αποτέλεσμα των επιτυχών προσφυγών θα καταλογιστεί στον προϋπολογισμό εξαρτάται από τη διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου. Η εκτίμηση του πιθανού πληρωτέου ποσού (216 εκατ. ευρώ) περιλαμβάνεται ως μακροπρόθεσμη πρόβλεψη στον ισολογισμό — βλέπε σημείωση E.2.13.

5.8.   ΠΟΣΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Ο τομέας αυτός αφορά αγωγές αποζημίωσης που ασκήθηκαν κατά της Επιτροπής, άλλες δικαστικές διαφορές και τις εκτιμώμενες δικαστικές δαπάνες. Τα πιο σημαντικά ποσά συνοψίζονται παρακάτω:

Τον Ιούνιο του 2003, ασκήθηκε αγωγή σε σχέση με απόφαση της Επιτροπής. Η αρχική απαίτηση ήταν 518 εκατ. GBP. Η Επιτροπή υπέβαλε υπόμνημα ανταπάντησης τον Φεβρουάριο 2005. Τον Μάιο του 2008, η απαίτηση μειώθηκε σε 257 εκατ. GBP. Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί αργότερα, εντός του 2008.

Τον Οκτώβριο 2003, ασκήθηκε αγωγή σε σχέση με απόφαση της Επιτροπής. Η απαίτηση αφορά ποσό 1 664 εκατ. ευρώ. Το Πρωτοδικείο εξέδωσε απόφαση για την υπόθεση αυτή τον Ιούλιο 2007 καταδικάζοντας την Επιτροπή να πληρώσει αποζημιώσεις στο τρίτο μέρος. Ωστόσο οι εν λόγω αποζημιώσεις δεν προσδιορίσθηκαν ποσοτικά από το Πρωτοδικείο. Δεν ορίσθηκε ακόμη ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας ούτε υπάρχει αξιόπιστη εκτίμηση των ζημιών. Επιπλέον, η προσφυγή της Επιτροπή κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου εξακολουθεί να εκκρεμεί. Λόγω των αβεβαιοτήτων αυτών η ενδεχόμενη υποχρέωση τηρείται στην αξία της αρχικής απαίτησης.

Άλλα ποσά αφορούν διαφορές σχετικά με προμηθευτές, αντισυμβαλλόμενους και πρώην μέλη του προσωπικού. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση άσκησης αγωγής για αποζημίωση βάσει του άρθρου 288 της συνθήκης ΕΚ, ο ενάγων πρέπει να αποδείξει ότι το κοινοτικό όργανο διέπραξε κατάφωρη παράβαση κανόνος δικαίου που χορηγεί δικαιώματα σε άτομα, ότι ο ενάγων υπέστη σοβαρή ζημία και ότι υπάρχει άμεση σχέση αιτίας-αιτιατού μεταξύ της παράνομης πράξης και της ζημίας που υπέστη ο ενδιαφερόμενος.

5.9.   ΑΛΛΕΣ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Το κυριότερο ποσό στον τομέα αυτόν είναι η ενδεχόμενη υποχρέωση, εκτιμώμενη σε 5 εκατ. ευρώ, σχετικά με δαπάνες για την εξάλειψη ορισμένων ασθενειών οι οποίες θα βαρύνουν ενδεχομένως τον κοινοτικό προϋπολογισμό.

ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

5.10.   ΜΗ ΕΚΤΑΜΙΕΥΘΕΙΣΕΣ ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ

Πρόκειται για συμφωνίες δανειοδοτικών πράξεων και επενδύσεων μετοχικού κεφαλαίου που έχουν συνάψει η Επιτροπή και η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ (μη καλυπτόμενες από τα υπόλοιπα προς εκκαθάριση — ΥΠΕ), οι οποίες όμως δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί από το άλλο συμβαλλόμενο μέρος μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους.

5.11.   ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ

Το δημοσιονομικό ΥΠΕ είναι ποσό που αντιπροσωπεύει ανοικτές αναλήψεις υποχρεώσεων για τις οποίες δεν έχουν γίνει ακόμη πληρωμές ή/και αποδεσμεύσεις. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το δημοσιονομικό ΥΠΕ ανερχόταν σε 138 740 εκατ. ευρώ. Το ποσό που αναφέρεται ως μελλοντική υποχρέωση προς χρηματοδότηση είναι το δημοσιονομικό ΥΠΕ μείον τα σχετικά ποσά που συμπεριλήφθηκαν ως δαπάνες στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος του 2007, συνολικής αξίας 95 992 εκατ. ευρώ.

Το δημοσιονομικό ΥΠΕ είναι η φυσική συνέπεια της εφαρμογής πολυετών προγραμμάτων. Για να διαμορφωθεί μια πληρέστερη εικόνα της σύνθεσης αυτού του ποσού, αποφασίστηκε να προσδιορίζονται χωριστά οι παλαιότερες αναλήψεις υποχρεώσεων από τις αναλήψεις για τις οποίες δεν αναφέρεται καμία κίνηση. Έτσι ορίστηκε η έννοια των «δυνητικά μη φυσιολογικών ΥΠΕ» (ΔΜΦΥ). Τα δυνητικά μη φυσιολογικά ΥΠΕ συνίστανται σε αναλήψεις υποχρεώσεων οι οποίες ανταποκρίνονται σε μια από τις δυο ακόλουθες προϋποθέσεις:

αναλήψεις υποχρεώσεων άνω των πέντε ετών,

αναλήψεις υποχρεώσεων για τις οποίες δεν καταχωρίσθηκε καμία λογιστική πράξη (πληρωμή ή αποδέσμευση) κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών.

Μετά τις κοινές δηλώσεις του Νοεμβρίου 2002 και 2003, η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τόνισαν την ανάγκη σταδιακής κατάργησης αυτών των δυνητικά μη φυσιολογικών ΥΠΕ. Έτσι, στην αρχή κάθε οικονομικού έτους, οι αναλήψεις υποχρεώσεων που καλύπτονται από τον ορισμό αυτό εντοπίζονται και εξετάζονται χωριστά. Οι εν λόγω αναλήψεις υποχρεώσεων κατατάσσονται σε 8 χωριστές κατηγορίες ανάλογα με την περίπτωση. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι στην πλειονότητά τους οι αναλήψεις υποχρεώσεων που πληρούν το κριτήριο των ΔΜΦΥ ταξινομούνται ως κανονικές αναλήψεις υποχρεώσεων ή συμβάσεις εν εκτελέσει (παρά το γεγονός ότι έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής των απαιτούμενων τιμολογίων/εγγράφων τεκμηρίωσης). Σκοπός του ετήσιου ελέγχου για ΔΜΦΥ είναι να ελαχιστοποιηθεί το ποσοστό των μη δικαιολογημένων ΥΠΕ εξετάζοντας κάθε δυνητικά μη φυσιολογική ανάληψη υποχρέωσης, επικαιροποιώντας την ταξινόμηση των υπηρεσιών και φροντίζοντας να διαγράφονται όντως οι αναλήψεις υποχρεώσεων για συμβάσεις που μπορούν να περατωθούν.

5.12.   ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΟΛΥΕΤΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Αυτές οι αναλήψεις υποχρεώσεων οφείλονται στις νομικές δεσμεύσεις τις οποίες ανέλαβε η Επιτροπή για ποσά που δεν καλύπτονταν από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων. Δεν περιέχουν όλα τα πολυετή προγράμματα αναλήψεις υποχρεώσεων που πρέπει να συμπεριληφθούν στον λογαριασμό αυτόν δεδομένου ότι οι δαπάνες μελλοντικών ετών εξαρτώνται από τις αποφάσεις που λαμβάνει κατ' έτος η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ή από τροποποιήσεις των σχετικών κανόνων.

5.12.1.   Διαρθρωτικές ενέργειες

Ο πίνακας που ακολουθεί συγκρίνει τις νομικές δεσμεύσεις για τις οποίες δεν υπάρχουν πιστώσεις από τον προϋπολογισμό με τις ανώτατες αναλήψεις υποχρεώσεων για τα ποσά που προβλέπονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο (προοπτική) της περιόδου 2007-2013:

σε εκατ. ευρώ

 

Ποσά δημοσιονομικής προοπτικής 2007-2013

(A)

Αναληφθείσες νομικές δεσμεύσεις

(B)

Αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπολογισμό 2007

(C)

Νομικές δεσμεύσεις μείον αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπολογισμό

(= B - C)

Ανώτατο ύψος ανάληψης υποχρέωσης

(= A - C)

Κονδύλια για την πολιτική συνοχής

346 542

341 514

44 822

296 692

301 720

Φυσικοί πόροι

92 599

67 816

9 941

57 875

82 658

Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας

1 629

1 629

285

1 344

1 344

Σύνολο

440 770

410 959

55 048

355 911

385 722

Οι διαρθρωτικές ενέργειες αντιπροσωπεύουν βοήθεια προγραμματιζόμενη για την περίοδο 2007-2013. Το 2007 άρχισε μια νέα περίοδος δημοσιονομικού πλαισίου και η μορφή και οι στόχοι του διαφέρουν από εκείνους της προηγούμενης περιόδου. Δεδομένου ότι είναι η αρχή μιας νέας περιόδου, οι νομικές δεσμεύσεις είναι αρκετά σημαντικές, ιδίως σε σύγκριση με το 2006 για το οποίο δεν χρειάσθηκε να εγγραφεί κανένα ποσό λόγω του ότι δεν υπήρχαν εκκρεμούσες υποχρεώσεις στις 31 Δεκεμβρίου 2006.

5.12.2.   Πρωτόκολλα με τις μεσογειακές χώρες

Οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν βάσει των χρηματοδοτικών πρωτοκόλλων που υπογράφηκαν με τρίτες χώρες της Μεσογείου: το ποσό που περιλαμβάνεται στο σημείο αυτό αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ του συνολικού ποσού των υπογραφέντων πρωτοκόλλων και του ποσού των δημοσιονομικών υποχρεώσεων που καταχωρίστηκαν στους λογαριασμούς. Τα πρωτόκολλα αυτά είναι διεθνείς συνθήκες που δεν μπορούν να λήξουν χωρίς τη συμφωνία και των δύο μερών, μολονότι η διαδικασία (της λύσης τους) έχει ήδη αρχίσει.

5.12.3.   Συμφωνίες αλιείας

Οι αλιευτικές συμφωνίες καλύπτουν δεσμεύσεις έναντι τρίτων για άλλες πράξεις υπαγόμενες στις εξωτερικές και αλιευτικές δράσεις, επί ένα δεδομένο χρονικό διάστημα.

5.13.   ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το μη καταβεβλημένο κεφάλαιο για το οποίο ενεγράφη η Επιτροπή.

5.13.1.   Μη απαιτητό μετοχικό κεφάλαιο: ΕΤΑΑ

σε εκατ. ευρώ

ΕΤΑΑ

Συνολικό κεφάλαιο ΕΤΑΑ

Συμμετοχή της Επιτροπής

Κεφάλαιο

19 794

600

Καταβεβλημένο

(5 198)

(157)

Μη απαιτητό

14 596

443

5.13.2.   Μη απαιτητό μετοχικό κεφάλαιο: ΕΤΕ

σε εκατ. ευρώ

ΕΤΕ

Συνολικό κεφάλαιο ΕΤΕ

Συμμετοχή της Επιτροπής

Κεφάλαιο

2 770

691

Καταβεβλημένο κεφάλαιο

(554)

(138)

Μη απαιτητό κεφάλαιο

2 216

553

Στη ετήσια Γενική Συνέλευση των Μετόχων του ΕΤΕ, στις 7 Μαΐου 2007, αποφασίσθηκε να εκδοθούν 1 000 νέες μετοχές ακριβώς ίδιες με τις υφιστάμενες 2 000 μετοχές (ονομαστικής αξίας 1 εκατ. ευρώ έκαστη, με καταβολή του 20 %). Οι μέτοχοι του Ταμείου δύνανται να εγγραφούν για τις νέες αυτές μετοχές αναλόγως της τρέχουσας συμμετοχής τους, εφόσον το επιθυμούν, για διάστημα τεσσάρων ετών, από το 2007 έως το 2010. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα εγγραφεί έως τις 30 Ιουνίου 2010 για όλες τις μετοχές που δεν θα απορροφηθούν από τους άλλους μετόχους.

Το 2007, οι μέτοχοι του ΕΤΕ ενεγράφησαν για σύνολο 770 μετοχών ονομαστικής αξίας 1 εκατ. ευρώ εκάστη. Η υπέρ το άρτιο διαφορά ανά μετοχή ήταν 136 544,84 ευρώ. Το 2007 οι Κοινότητες ενεγράφησαν για 91 μετοχές και κατέβαλε το 20 % τής ονομαστικής αξίας και την υπέρ το άρτιο διαφορά. Η συμμετοχή των Κοινοτήτων περιορίζεται σε 900 μετοχές (αξίας 900 εκατ. ευρώ).

5.14.   ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

Περιγραφή

Μελλοντικά καταβλητέα ποσά

< 1 έτος

1-5 έτη

> 5 έτη

Σύνολο

Κτίρια

268

889

823

1 980

Υλικό πληροφορικής και άλλος εξοπλισμός

8

12

3

23

Σύνολο

276

901

826

2 003

Ο τομέας αυτός καλύπτει τα κτίρια και τον λοιπό εξοπλισμό που έχουν ενοικιασθεί με απλές λειτουργικές μισθώσεις οι οποίες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις εγγραφής στο ενεργητικό του ισολογισμού. Τα ποσά που αναφέρονται αντιστοιχούν σε αναλήψεις υποχρεώσεων που απομένουν προς πληρωμή κατά τη διάρκεια των συμβάσεων.

Το 2007, ποσό 275 εκατ. ευρώ αναγνωρίσθηκε ως έξοδο στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για λειτουργικές μισθώσεις.

5.15.   ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ

Ο λογαριασμός αυτός καλύπτει ποσά τα οποία οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες έχουν δεσμευθεί να καταβάλουν στο μέλλον βάσει υφιστάμενων την ημερομηνία του ισολογισμού συμβάσεων. Καλύπτουν κατά κύριο λόγο πολυετείς συμβάσεις παροχής υπηρεσιών όπως ασφάλεια, καθαρισμός κ.λπ., καθώς και συμβατικές δεσμεύσεις για συγκεκριμένα θέματα όπως οικοδομικές εργασίες. Τα ποσά που αναφέρονται αφορούν πληρωτέα κατά τη διάρκεια των συμβάσεων ποσά.

Περιλαμβάνονται επίσης η εκκρεμούσα συμβατική υποχρέωση ύψους 22 εκατ. ευρώ για οικοδομικές συμβάσεις του Συμβουλίου, καθώς και 367 εκατ. ευρώ για οικοδομικές συμβάσεις του Κοινοβουλίου. Το άλλο σημαντικό ποσό που περιλαμβάνεται στον λογαριασμό αυτόν είναι 348 εκατ. ευρώ, για την επέκταση του κτιρίου του Δικαστηρίου στο Λουξεμβούργο.

6.   ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ

6.1.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ

H ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών αποτελεί το τελευταίο στάδιο των συστημάτων ελέγχου και η αποτίμηση των ανακτήσεων αυτών είναι θεμελιώδης για την επίδειξη χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Τα ανακτώμενα ποσά αφορούν κυρίως δαπάνες που προγραμματίσθηκαν σε προηγούμενα έτη, εξαιτίας του χρόνου που μεσολαβεί από την ημερομηνία πληρωμής έως την ημερομηνία ενός εκ των υστέρων ελέγχου, και του χρόνου που απαιτείται για διαδικασίες αντιπαράθεσης και για τη βεβαίωση του τελικού οφειλόμενου ποσού. Στον τομέα της γεωργίας, ο χρόνος αυτός παρατείνεται ακόμη περισσότερο όταν τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη ζητούν διαδικασία συνεννόησης.

Κατά τον έλεγχο ενός χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ σχεδίου, οι ελεγκτές προσπαθούν να επαληθεύσουν αν εφαρμόσθηκαν ορθά οι δημοσιονομικοί και συμβατικοί κανόνες που ορισμένες φορές είναι πολύπλοκοι. Μολονότι σφάλματα, παρατυπίες και απάτες μπορούν να εμφανισθούν σε οιαδήποτε φάση ενός σχεδίου ή σύμβασης της ΕΕ, το πιθανότερο είναι ότι θα ανακαλυφθούν στο τελευταίο στάδιο: δηλαδή, όταν ο δικαιούχος υποβάλλει την τελική απαίτηση πληρωμής.

Στόχος του παρόντος κεφαλαίου είναι να παράσχει μια συνολική εικόνα της ισχύουσας διαδικασίας για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και να παρουσιάσει την καλύτερη δυνατή εκτίμηση του συνολικού ποσού. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν πρόκειται για σαφή περίπτωση δημοσιονομικού σφάλματος ή παρατυπίας, οι οποίοι εξηγούνται παρακάτω. Στην περίπτωση των διαρθρωτικών ενεργειών, όταν οι προκαταβολές είναι μεγαλύτερες από το τελικό κόστος ενός σχεδίου, η μη χρησιμοποιηθείσα χρηματοδότηση πρέπει να ανακτηθεί. Οι ανακτήσεις αυτές δεν θεωρούνται ως ανακτήσεις επί σφαλμάτων ή παρατυπιών και ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνονται στην ανάλυση που ακολουθεί.

6.2.   ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ ΥΠΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Περίπου το 80 % του προϋπολογισμού τελεί υπό κοινή διαχείριση μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κρατών μελών. Οι δαπάνες υπό επιμερισμένη διαχείριση περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο δαπάνες για τη γεωργία, για διαρθρωτικές ενέργειες και για την αλιεία.

Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτελεί τον προϋπολογισμό υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης, οι εκτελεστικές αρμοδιότητες και ευθύνες, περιλαμβανομένης της διόρθωσης μη επιλέξιμων δαπανών, ανατίθενται στα κράτη μέλη: ως εκ τούτου, αυτά είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για τη διόρθωση παρατυπιών από μέρους δικαιούχων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει γενικότερο εποπτικό ρόλο: ελέγχει την επάρκεια της διαχείρισης από μέρους των κρατών μελών και επιβάλλει διορθώσεις εάν κρίνει ότι ένα κράτος μέλος δεν προστάτευσε καταλλήλως τον προϋπολογισμό των ΕΚ από παρατυπίες. Οι διορθώσεις αυτές μπορεί να προκύψουν από λογιστικούς και διαχειριστικούς ελέγχους του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ή από έρευνες της OLAF.

H αλυσίδα ελέγχου όντως δεν θα ήταν πλήρης χωρίς έναν μηχανισμό ο οποίος εξασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη ασκούν ορθά τα καθήκοντά τους και οποίος, όταν αυτό δεν συμβαίνει, λαμβάνει τα απαραίτητα δημοσιονομικά μέτρα.

Η Επιτροπή έχει την εξουσία να επιβάλει κατά παρεκβολή ή κατ' αποκοπή διορθώσεις, όταν δεν είναι δυνατόν ή εφικτό να προσδιορισθεί επακριβώς το ύψος των παράτυπων δαπανών, ή όταν θα ήταν δυσανάλογο να ακυρωθεί εντελώς η σχετική δαπάνη. Η μέθοδος της παρεκβολής εφαρμόζεται όταν υπάρχουν αποτελέσματα επί αντιπροσωπευτικού δείγματος υποθέσεων σε σχέση με μια συστημική παρατυπία. Κατ' αποκοπή διορθώσεις επέρχονται σε περίπτωση μεμονωμένων παραβάσεων ή συστημικών παρατυπιών όπου ο δημοσιονομικός αντίκτυπος δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς λόγω του ότι υπόκειται σε πολλές μεταβλητές ή έχει διάχυτα αποτελέσματα.

6.2.1.   Ανάκτηση δαπανών που χρεώθηκαν για γεωργική και αγροτική ανάπτυξη

Βάσει του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ που αντικατέστησαν τον ΕΓΤΠΕ τμήμα Εγγυήσεων, ο μηχανισμός ανάκτησης συνίσταται στην εκκαθάριση λογαριασμών και την ανάκτηση ποσών από παρατυπίες.

Διαδικασία εκκαθάρισης λογαριασμών

Η εκκαθάριση λογαριασμών γίνεται από την Επιτροπή και περιλαμβάνει την ετήσια δημοσιονομική εκκαθάριση λογαριασμών για κάθε οργανισμό πληρωμών και την πολυετή εκκαθάριση συμμόρφωσης που αφορά τη συμμόρφωση των δαπανών που δηλώνουν τα κράτη μέλη με τους κανόνες της ΕΕ. Στην περίπτωση του ΕΓΤΕ, όλα τα σχετικά ποσά εγγράφονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της Επιτροπής ως έσοδα. Για το ΕΓΤΑΑ, τα ποσά που ανακτούν τα ίδια κράτη μέλη, καθώς και τα ποσά που προέρχονται από την ετήσια δημοσιονομική εκκαθάριση λογαριασμών, κατά κανόνα επαναχρησιμοποιούνται από το πρόγραμμα.

Δημοσιονομική εκκαθάριση: Η Επιτροπή εκδίδει ετήσια απόφαση εκκαθάρισης λογαριασμών με την οποία δέχεται επισήμως τους ετήσιους λογαριασμούς των οργανισμών πληρωμών βάσει των δηλώσεων διαχείρισης και των πιστοποιητικών και εκθέσεων των φορέων πιστοποίησης.

Στόχος της διαδικασίας συμφωνίας είναι να αποκλείσει από την χρηματοδότηση ΕΕ τις δαπάνες που δεν καταβλήθηκαν σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες και κατ' αυτόν τον τρόπο να προστατεύσει τον προϋπολογισμό της ΕΕ από δαπάνες που δεν πρέπει να καταλογίζονται σε αυτόν. Η εκκαθάριση συμμόρφωσης, συνεπώς, δεν αποτελεί μηχανισμό ανάκτησης παράτυπων πληρωμών απευθείας από τους τελικούς δικαιούχους. Ωστόσο, οι δημοσιονομικές διορθώσεις αποτελούν ισχυρό κίνητρο για τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και δι' αυτού να αποτρέψουν ή να διαπιστώσουν και να ανακτήσουν ποσά που καταβλήθηκαν παράτυπα σε τελικούς δικαιούχους. Επιπλέον, η διόρθωση συμμόρφωσης δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την ευθύνη τους να λάβουν μέτρα για εντοπισθείσες παρατυπίες, διότι σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να κινηθεί διαδικασία παράβασης. Ενώ η δημοσιονομική εκκαθάριση διεξάγεται ετησίως, η εκκαθάριση συμμόρφωσης δεν ακολουθεί ετήσιο κύκλο. Καλύπτει δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός οικονομικού έτους εκτός από δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν πάνω από 24 μήνες πριν την επίσημη κοινοποίηση των ελεγκτικών πορισμάτων από την Επιτροπή στα κράτη μέλη.

Δημοσιονομική εκκαθάριση πληρωμών που εκτελέσθηκαν χωρίς να τηρηθούν οι κανονιστικές προθεσμίες: για τα σημαντικότερα καθεστώτα στήριξης βάσει του ΕΓΤΕ, οι κανονιστικές διατάξεις προβλέπουν ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προβούν σε πληρωμές προς τους δικαιούχους εντός δεδομένων προθεσμιών. Η τήρηση των δεδομένων αυτών προθεσμιών ελέγχεται συστηματικά τρις του έτους βάσει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2006 της Επιτροπής. Σε περίπτωση μη τήρησης των προθεσμιών, η Επιτροπή προβαίνει σε αφαιρέσεις, με κάποια ελαστικότητα για ειδικές περιπτώσεις και έκτακτες συνθήκες και τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας. Οι αφαιρέσεις αυτές πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των μηνιαίων πληρωμών και της ετήσιας δημοσιονομικής εκκαθάρισης. Οι δημοσιονομικές διορθώσεις για μη τήρηση των προθεσμιών πληρωμής αντιμετωπίζονται ως «αρνητικές πληρωμές» και περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ως μείωση εξόδων.

Ανάκτηση ποσών για παρατυπίες που δήλωσαν κράτη μέλη

Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να ανακτήσουν ποσά που απωλέσθηκαν ως αποτέλεσμα παρατυπιών, με βάση τους εθνικούς κανόνες και διαδικασίες. Εάν κατορθώσουν να ανακτήσουν τα ποσά από τους δικαιούχους, τα πιστώνουν στην Επιτροπή η οποία τα περιλαμβάνει στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ως έσοδα. Ωστόσο, δεν είναι πάντοτε εύκολο να ανακτηθούν ποσά τα οποία έχουν δαπανηθεί παράτυπα. Εάν το κράτος μέλος χρειάζεται περισσότερα από τέσσερα έτη για να τα ανακτήσει ή οκτώ έτη στην περίπτωση δικαστικής αγωγής κατά του δικαιούχου, η Επιτροπή χρεώνει 50 % του ποσού στο οικείο κράτος μέλος με σκοπό να προστατεύσει τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ (ο λεγόμενος κανόνας του «50/50»). Αυτό γίνεται μέσω της διαδικασίας δημοσιονομικής εκκαθάρισης που περιγράφεται ανωτέρω. Μετά την λογιστική καταχώριση, το κράτος μέλος εξακολουθεί να πρέπει να συνεχίσει τις ενέργειες για την ανάκτηση των σχετικών ποσών. Το 50 % των ανακτώμενων κατ' αυτόν τον τρόπο ποσών επιστρέφουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Επισημαίνεται ότι τα ανακτώμενα ποσά μπορούν να μεταβιβασθούν στην Επιτροπή με αφαίρεση του 20 % από το κράτος μέλος για την κάλυψη του κόστους είσπραξης. Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή παρακολουθεί τις ενέργειες ανάκτησης που καταβάλλει το κράτος μέλος. Όταν ένα κράτος μέλος δεν λαμβάνει μέτρα ανάκτησης ή δεν επιδεικνύει επιμέλεια στις ενέργειές του, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να παρέμβει μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης συμμόρφωσης και να επιβάλει δημοσιονομική διόρθωση στο οικείο κράτος μέλος.

6.2.2.   Ανάκτηση δαπανών που δηλώθηκαν στο πλαίσιο διαρθρωτικών ενεργειών

Στον τομέα αυτόν, ο μηχανισμός ανάκτησης για σφάλματα, παρατυπίες και απάτες συνίσταται κυρίως στην επιβολή δημοσιονομικών διορθώσεων.

Δημοσιονομικές διορθώσεις: Δαπάνες οι οποίες δεν πληρούν τους όρους χρηματοδότησης λόγω παρατυπιών, αποκλείονται από τη δυνατότητα συγχρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο αποκλεισμός αυτός καλείται «δημοσιονομική διόρθωση». Στόχος των δημοσιονομικών αυτών διορθώσεων είναι η επαναφορά σε κατάσταση όπου για το 100 % των δαπανών που δηλώνονται για συγχρηματοδότηση από Διαρθρωτικές ενέργειες ακολουθούνται οι κανόνες και οι κανονιστικές διατάξεις που ισχύουν στα κράτη μέλη και στην ΕΕ.

Δημοσιονομικές διορθώσεις μπορεί να προκύψουν από λογιστικούς και άλλους ελέγχους σε οποιοδήποτε επίπεδο του ελεγκτικού συστήματος στα κράτη μέλη είτε από ελέγχους της Επιτροπής ή του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου είτε από έρευνες της OLAF. Τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για δημοσιονομικές διορθώσεις σε σχέση με παρατυπίες από μέρους δικαιούχων Όταν το κράτος μέλος συμφωνεί να προβεί σε διόρθωση ως αποτέλεσμα δικού του ή κοινοτικού ελέγχου, μπορεί να αποσύρει τις παράτυπες δαπάνες και να επαναχρησιμοποιήσει την αποδεσμευθείσα κοινοτική χρηματοδότηση για άλλες δαπάνες του σχετικού προγράμματος, οι οποίες, όμως, δεν συνδέονται με την πράξη ή πράξεις που ήταν αντικείμενο της διόρθωσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται να λάβει επίσημη απόφαση να επιβάλει δημοσιονομικές διορθώσεις σε ένα κράτος μέλος εφόσον αυτό δεν έχει προβεί στις απαιτούμενες διορθώσεις ή εφόσον υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που μπορούν να οδηγήσουν σε συστημικές παρατυπίες. Μια δημοσιονομική διόρθωση που επιβάλλεται με απόφαση της Επιτροπής συνεπάγεται μείωση της κοινοτικής χρηματοδότησης του σχετικού προγράμματος. Οι διορθώσεις που πραγματοποιούν κράτη μέλη συνεπεία δικών τους ή κοινοτικών ελέγχων δεν καταγράφονται στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής ενώ τα σχετικά στοιχεία παρέχονται από τα κράτη μέλη άπαξ του έτους. Μόνον οι δημοσιονομικές διορθώσεις που επιβάλλονται με εντολή ανάκτησης ή με αφαίρεση από τελική πληρωμή περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς των ΕΚ.

6.3.   ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ — ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Οι προβλεπόμενοι μηχανισμοί είναι εντολές ανάκτησης ή αφαίρεση από την επόμενη πληρωμή. Πολλά σχέδια της ΕΕ διαρκούν περισσότερα του ενός έτη και οι διορθώσεις συνήθως επιβάλλονται μέσω προσαρμογής των επακόλουθων ή/και των τελικών πληρωμών, μετά από περιοδικούς ελέγχους ή την εξέταση πιστοποιητικών από ανεξάρτητους ελεγκτές. Οι πληροφορίες για όλες τις ανακτήσεις που πραγματοποιούνται με αφαίρεση από επακόλουθες πληρωμές για τις οποίες δεν εκδίδεται εντολή ανάκτησης, δεν μπορούν να αποκτηθούν εύκολα από το λογιστικό σύστημα της Επιτροπής διότι μόνον το ποσό της προσαρμοσμένης πληρωμής εγγράφεται στους λογαριασμούς.

Κατά ή μετά την περάτωση ενός σχεδίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται επίσης να προβεί σε περαιτέρω διορθώσεις με βάση επιτόπιους ελέγχους από την ίδια ή από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι εν λόγω διορθώσεις μπορούν να γίνουν σε μεταγενέστερα έτη και εκδίδεται σχετική εντολή ανάκτησης.

6.4.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΚΤΗΣΕΩΝ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΗΚΑΝ ΤΟ 2007

Τα αριθμητικά στοιχεία που ακολουθούν προκύπτουν κατά το δυνατό σε «δεδουλευμένη βάση» σύμφωνα με την οποία η ανάκτηση καταλογίζεται στο έτος κατά το οποίο:

εκδόθηκε η εντολή ανάκτησης ή πραγματοποιήθηκε μειωμένη πληρωμή,

αποφασίσθηκε από την Επιτροπή ή συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη να γίνει διόρθωση, ή

στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ, ανακτήθηκε και δηλώθηκε από τα κράτη μέλη το ποσό που αντιστοιχεί σε παρατυπίες.

6.4.1.   Επιμερισμένη διαχείριση

6.4.1.1.   Ανάκτηση δαπανών που χρεώθηκαν για γεωργική και αγροτική ανάπτυξη: ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ

Το ημερολογιακό έτος 2007, η Επιτροπή αποφάσισε, σε σχέση με το ΕΓΤΕ, να ανακτήσει από κράτη μέλη 607 εκατ. ευρώ συνεπεία δημοσιονομικών διορθώσεων. Εκτός αυτού, το ίδιο έτος, κράτη μέλη επέστρεψαν στην Επιτροπή 247 εκατ. ευρώ για παράτυπες δαπάνες τις οποίες είχαν ανακτήσει από δικαιούχους. Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, λόγω του ότι επρόκειτο για το πρώτο έτος λειτουργίας του, δεν υπήρξε ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών το 2007. Όλες οι σχετικές ανακτήσεις καταγράφονται στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής και περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

σε εκατ. ευρώ

 

2007

Επιβληθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις:

 

Εκκαθάριση συμμόρφωσης

532

Δημοσιονομική εκκαθάριση και μη τηρηθείσες προθεσμίες πληρωμής

75

Σύνολο

607

Παρατυπίες που δήλωσαν κράτη μέλη

247

Σύνολο

854

Η Επιτροπή μπορεί επίσης να προβεί σε δημοσιονομικές διορθώσεις βάσει «αποφάσεων συμμόρφωσης» αλλά μόνο για δαπάνες που δηλώθηκαν το πολύ 24 μήνες πριν από τη διενέργεια ελέγχου σε συγκεκριμένο τομέα των δαπανών που έχουν δηλωθεί από συγκεκριμένο κράτος μέλος. Το ποσό που πρόκειται να εισπραχθεί βάσει αποφάσεων δημοσιονομικής διόρθωσης συμμόρφωσης στον γεωργικό τομέα μετά από τους ελέγχους της Επιτροπής υπολογίζεται σε 1,5 δισεκατ. ευρώ. Αυτό αφορά ορισμένες δαπάνες που δηλώθηκαν την περίοδο 2001-2007 και παρουσιάζονται ως ενδεχόμενη απαίτηση στις σημειώσεις των σχετικών δημοσιονομικών καταστάσεων.

6.4.1.2.   Ανάκτηση δαπανών που δηλώθηκαν στο πλαίσιο διαρθρωτικών ενεργειών

Οι συνολικές δημοσιονομικές διορθώσεις που επήλθαν σε προγράμματα, ως αποτέλεσμα του ελεγκτικού έργου της Επιτροπής, των ελέγχων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της διαδικασίας κλεισίματος κατά τις δύο προγραμματικές περιόδους, παρατίθενται παρακάτω:

ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΟΡΘΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ/ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2000-2006

σε εκατ. ευρώ

 

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων στις 31.12.2006

Δημοσιονομικές διορθώσεις 2007 χωρίς απόφαση της Επιτροπής

Δημοσιονομικές διορθώσεις 2007 με απόφαση της Επιτροπής

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων στις 31.12.2007

Ταμείο Συνοχής

99

4

0

103

ΕΤΠΑ

1 382

179

0

1 561

ΕΚΤ

438

37

0

475

ΧΜΠΑ

0

0

0

0

ΕΓΤΠΕ — τμήμα Προσανατολισμού

1

0

0

1

Σύνολο

1 920

220

0

2 140

Τα στοιχεία που παρέχονται στις σημειώσεις των τελικών λογαριασμών του 2006, στο σημείο 3.1.4, (συνολικά 1 915 εκατ. ευρώ), για το ΕΤΠΑ, το Ταμείο Συνοχής και το ΕΚΤ περιλαμβάνουν ορισμένα εκτιμώμενα ποσά για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής τα οποία βεβαιώθηκαν με αρχικές επιστολές προς κράτη μέλη με τις οποίες κινήθηκαν διαδικασίες δημοσιονομικών διορθώσεων. Τα ποσά αυτά που ανέρχονται συνολικά σε 20,7 εκατ. ευρώ (18,7 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Συνοχής, 1 εκατ. ευρώ για το ΕΤΠΑ και 1 εκατ. ευρώ για το ΕΚΤ) δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του συνολικού ύψους των δημοσιονομικών διορθώσεων εξαιτίας του προσωρινού τους χαρακτήρα. Για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής προστέθηκαν άλλα 25,7 εκατ. ευρώ για δημοσιονομικές διορθώσεις για τις οποίες εκδόθηκαν επίσημες αποφάσεις της Επιτροπής πριν ή κατά τη διάρκεια του 2006 (17,7 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Συνοχής και 8 εκατ. ευρώ για το ΕΤΠΑ).

ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΟΡΘΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ/ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1994-1999

σε εκατ. ευρώ

 

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων στις 31.12.2006

Δημοσιονομικές διορθώσεις 2007 χωρίς απόφαση της Επιτροπής

Δημοσιονομικές διορθώσεις 2007 με απόφαση της Επιτροπής

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων στις 31.12.2007

Ταμείο Συνοχής

202

0

23

225

ΕΤΠΑ

818

4

36

858

ΕΚΤ

340

0

5

345

ΧΜΠΑ

15

24

0

39

ΕΓΤΠΕ — τμήμα Προσανατολισμού

30

4

80

114

Σύνολο

1 405

32

144

1 581

Τα στοιχεία που παρέχονται στις σημειώσεις των τελικών λογαριασμών του 2006, στο σημείο 3.1.4 (συνολικά 1 677 εκατ. ευρώ), για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής περιλαμβάνουν ορισμένα εκτιμώμενα ποσά τα οποία βεβαιώθηκαν με αρχικές επιστολές προς κράτη μέλη με τις οποίες κινήθηκαν διαδικασίες δημοσιονομικών διορθώσεων. Τα ποσά αυτά που ανέρχονται συνολικά σε 300 εκατ. ευρώ (58 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Συνοχής και 242 εκατ. ευρώ για το ΕΤΠΑ) δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του συνολικού ύψους των δημοσιονομικών διορθώσεων εξαιτίας του προσωρινού τους χαρακτήρα. Προστέθηκαν δε άλλα 16 εκατ. ευρώ για δημοσιονομικές διορθώσεις του ΕΤΠΑ και 10 εκατ. ευρώ για το ΕΚΤ, που αντιπροσωπεύουν επίσημες αποφάσεις της Επιτροπής που εκδόθηκαν πριν ή κατά τη διάρκεια του 2006, καθώς και ποσό 2 εκατ. ευρώ για το ΧΜΠΑ που δεν είχαν αναφερθεί παλαιότερα.

Οι δημοσιονομικές διορθώσεις για Διαρθρωτικές ενέργειες το 2007, που συνολικά ανέρχονται σε 396 εκατ. ευρώ, κατανέμονται ως εξής:

σε εκατ. ευρώ

 

ΕΤΠΑ

ΤΣ

ΕΚΤ

ΧΜΠΑ

ΕΓΤΠΕ- Εγγυήσεις

Σύνολο

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 1994-1999:

 

 

 

 

 

 

Με εντολή ανάκτησης (7)

29

3

3

2

15

52

Με αφαίρεση από πληρωμή

11

20

2

22

69

124

Υποσύνολο της περιόδου 1994-1999

40

23

5

24

84

176

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 2000-2006:

 

 

 

 

 

 

Συμφωνία απόσυρσης μη επιλέξιμων δαπανών

179

4

37

0

0

220

Υποσύνολο της περιόδου 2000-2006

179

4

37

0

0

220

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων

219

27

42

24

84

396

Ο παρών πίνακας δεν περιλαμβάνει τα αποτελέσματα των ελέγχων που ασκούν τα ίδια τα κράτη μέλη για τις δαπάνες των διαρθρωτικών ταμείων. Επιπλέον, ποσό 2,9 δισεκατ. ευρώ αφορά δυνητικές δημοσιονομικές διορθώσεις προς ανάκτηση από κράτη μέλη. Το ποσό αυτό βασίζεται σε πορίσματα ελέγχων της Επιτροπής και ελέγχων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σε όλους αυτούς τους ελέγχους οι ΓΔ δίνουν συνέχεια. Πρόκειται για την καλύτερη δυνατή εκτίμηση κατά τον χρόνο του κλεισίματος των λογαριασμών του 2007, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της συνέχειας που δίδεται στους ελέγχους, την εφαρμογή διορθωτικών προγραμμάτων και τις εκδοθείσες επιστολές τελικής θέσης.

Ενέργειες σχετικές με δημοσιονομικές διορθώσεις (αποσύρσεις, ανακτήσεις και εκκρεμούσες ανακτήσεις) από κράτη μέλη για Διαρθρωτικές ενέργειες του 2007

Η Επιτροπή ζητεί από τα κράτη μέλη να παράσχουν στοιχεία, έως τις 31 Μαρτίου εκάστου έτους, σχετικά με τις αποσύρσεις, ανακτήσεις και εκκρεμούσες ανακτήσεις για Διαρθρωτικές ενέργειες του υπόψη έτους και σωρευτικά για ολόκληρη την προγραμματική περίοδο 2000-2006, για όλα τα διαρθρωτικά ταμεία και τις κοινοτικές πρωτοβουλίες (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, ΕΓΤΠΕ και ΧΜΠΑ). Τα προσωρινά στοιχεία για αποσύρσεις και ανακτήσεις το 2007 (περίπου 540 εκατ. ευρώ) έχουν ληφθεί από την Επιτροπή και θα προσαρμοσθούν αφού πρώτα η Επιτροπή διευκρινίσει ορισμένα θέματα με κράτη μέλη. Τα αναθεωρημένα στοιχεία θα περιληφθούν σε παράρτημα της 19ης ετήσιας έκθεσης για την εφαρμογή των διαρθρωτικών ταμείων που θα εκδοθεί εντός του 2008. Σε σχέση με δημοσιονομικές διορθώσεις τις οποίες πρότεινε η Επιτροπή με βάση ελέγχους δικούς της ή άλλων ΕΚ οργάνων και τις οποίες τα κράτη μέλη δέχθηκαν και εφάρμοσαν, υπάρχει δυνητικά αλληλεπικάλυψη με στοιχεία για τις αποσύρσεις που κοινοποίησαν κράτη μέλη.

Επισημαίνεται δε ότι η Επιτροπή επί του παρόντος επαληθεύει τα στοιχεία που διαβίβασαν διάφορα κράτη μέλη στο πλαίσιο της δράσης 6.2 του Σχεδίου Δράσης για την ενίσχυση του εποπτικού ρόλου της Επιτροπής στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης των διαρθρωτικών ενεργειών [COM(2008) 97]. Τα αποτελέσματα των εργασιών αυτών θα επιτρέψουν τη συναγωγή οριστικών συμπερασμάτων όσον αφορά την πληρότητα και την αξιοπιστία των στοιχείων ως βάση για περαιτέρω ενέργειες ώστε να επέλθουν οι αναγκαίες βελτιώσεις στην αναφορά δημοσιονομικών διορθώσεων.

6.4.2.   Ανάκτηση δαπανών υπό άλλα είδη διαχείρισης

Όσον αφορά άλλα είδη διαχείρισης, τα στοιχεία για απαιτήσεις βάσει εντολών ανάκτησης περιλαμβάνονται στον πίνακα που ακολουθεί. Οι ανακτήσεις που γίνονται με αφαίρεση από επόμενη πληρωμή δεν καταχωρήθηκαν στους λογαριασμούς του 2007. Οι εντολές ανάκτησης που εκδόθηκαν εντός του έτους για ποσά που είχαν καταβληθεί παλαιότερα ανήλθαν συνολικά σε 259 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό 138 εκατ. ευρώ αφορά την ανάκτηση εξόδων και 121 εκατ. ευρώ την ανάκτηση προχρηματοδοτήσεων. Στην τελευταία κατηγορία, οι λογιστικές εγγραφές δεν επιτρέπουν διάκριση μεταξύ ποσών που αφορούν την ανάκτηση αχρησιμοποίητων προκαταβολών και ποσών που αφορούν την ανάκτηση παράτυπων δαπανών που είχαν δηλώσει οι δικαιούχοι. Ωστόσο, αντίθετα από ό,τι ισχύει για τις διαρθρωτικές ενέργειες, κατ' ουσίαν όλες οι ανακτήσεις προχρηματοδοτήσεων, εκτός εκείνων που αφορούν τα αποτελέσματα των οργανισμών, θεωρούνται ως ανακτήσεις παρατύπως δηλωθέντων ποσών.

σε εκατ. ευρώ

Εντολές ανάκτησης για αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά που εκδόθηκαν το 2007

2007

Εξωτερικές ενέργειες

178

Εσωτερικές πολιτικές

81

Σύνολο

259

6.5.   ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΩΝ ΠΟΣΩΝ ΤΟ 2007

Ο πίνακας που ακολουθεί περιλαμβάνει την καλύτερη δυνατή εκτίμηση του συνολικού ποσού των ανακτήσεων που αποφασίσθηκαν το 2007. Όπως εξηγείται ανωτέρω, δεν περιλαμβάνει τα αποτελέσματα των ελέγχων των ίδιων των κρατών μελών επί δαπανών των διαρθρωτικών ενεργειών, ούτε τις ανακτήσεις που πραγματοποιήθηκαν με αφαίρεση από επακόλουθη πληρωμή σχετικά με εξωτερικές ενέργειες και εσωτερικές πολιτικές. Οι εντολές ανάκτησης που βεβαιώνονται για προχρηματοδοτήσεις ενδέχεται να είναι υπερεκτιμημένες κατά τα ποσά που αφορούν την επιστροφή αχρησιμοποίητων προκαταβολών (και δεν σχετίζονται με παράτυπες πληρωμές).

Περίληψη των ανακτήσεων αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2006

ΕΓΤΠΕ

 

 

δημοσιονομικές διορθώσεις

607

839

παρατυπίες που δήλωσαν κράτη μέλη

247

108

Διαρθρωτικά ταμεία και Ταμείο Συνοχής (προγράμματα των περιόδων 1994-1999 και 2000-2006)

396

807

Εντολές ανάκτησης για αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά:

 

 

εξωτερικές ενέργειες

178

172

εσωτερικές πολιτικές

81

85

Σύνολο

1 509

2 011

7.   ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Τα στοιχεία που ακολουθούν αφορούν ταμειακές πράξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις οποίες αυτή προέβη στο πλαίσιο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της. Οι κανόνες και οι αρχές που διέπουν τη διαχείριση των ταμειακών πράξεων της Επιτροπής στο πλαίσιο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000 [όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2028/2004] και στον δημοσιονομικό κανονισμό [κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002, που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1995/2006] και στους κανόνες εφαρμογής του [κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002, που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 478/2007].

Βάσει των ανωτέρω κανονισμών ισχύουν οι ακόλουθες βασικές αρχές:

Οι ίδιοι πόροι καταβάλλονται από τα κράτη μέλη σε λογαριασμούς που αυτά ανοίγουν προς τούτο εξ ονόματος της Επιτροπής, στο Δημόσιο Ταμείο τους ή σε άλλο φορέα που αυτά ορίζουν. Η Επιτροπή δύναται να κάνει αναλήψεις από τους λογαριασμούς αυτούς αποκλειστικά και μόνον για να καλύψει τις ταμειακές της ανάγκες.

Οι ίδιοι πόροι καταβάλλονται από τα κράτη μέλη στο δικό τους εθνικό νόμισμα, ενώ οι πληρωμές της Επιτροπής πραγματοποιούνται ως επί το πλείστον σε ευρώ.

Δεν επιτρέπεται η υπερανάληψη από τραπεζικούς λογαριασμούς που ανοίγονται εξ ονόματος της Επιτροπής.

Τα υπόλοιπα λογαριασμών τηρούμενων σε άλλα νομίσματα πλην του ευρώ είτε χρησιμοποιούνται για πληρωμές στα νομίσματα αυτά είτε μετατρέπονται περιοδικά σε ευρώ [όσο επιτρέπει ο κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000, εφόσον πρόκειται για ποσά τηρούμενα στους λογαριασμούς ιδίων πόρων].

Εκτός από τους λογαριασμούς ιδίων πόρων, η Επιτροπή διαθέτει και άλλους τραπεζικούς λογαριασμούς σε κεντρικές και εμπορικές τράπεζες για την εκτέλεση πληρωμών και εισπράξεων μη σχετιζόμενων με τις συνεισφορές των κρατών μελών στον προϋπολογισμό. Όλοι οι εν λόγω λογαριασμοί (με εξαίρεση τους λογαριασμούς εισπράξεων) τροφοδοτούνται καθημερινά με βάση τις πληρωμές που θα εκτελεσθούν μέσω αυτών. Σε όλους τους λογαριασμούς τηρείται ένα ελάχιστο ποσό ώστε να είναι δυνατή η εκτέλεση επειγουσών πληρωμών σε περίπτωση που καθυστερήσει η τροφοδοσία τους. Τα υπόλοιπα των λογαριασμών εισπράξεων μεταφέρονται τακτικά στους λογαριασμούς ιδίων πόρων ή σε άλλους λογαριασμούς, αναλόγως των ταμειακών αναγκών.

Όλες οι εμπορικές τράπεζες στις οποίες η Επιτροπή τηρεί λογαριασμούς επιλέγονται με διαγωνισμό. Οι λογαριασμοί πάγιων προκαταβολών ανοίγονται βάσει του άρθρου 63 του δημοσιονομικού κανονισμού και για τις ανάγκες αυτών ανοίγονται λογαριασμοί σε τράπεζες που επιλέγονται με απλουστευμένη διαδικασία υποβολής προσφορών.

7.1.   ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Οι ταμειακές πράξεις και οι πληρωμές είναι αυτοματοποιημένες σε πολύ μεγάλο βαθμό και εξαρτώνται από σύγχρονα συστήματα πληροφορικής. Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες που εξασφαλίζουν ασφάλεια στα συστήματα αυτά και διαχωρισμό καθηκόντων βάσει του δημοσιονομικού κανονισμού, των προτύπων εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής και των αρχών που διέπουν τις ελεγκτικές διαδικασίες. Η διαχείριση του ταμείου και οι πληρωμές ρυθμίζονται με γραπτές κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες, στόχος των οποίων είναι ο περιορισμός του επιχειρησιακού και του δημοσιονομικού κινδύνου και η εξασφάλιση επαρκούς ελέγχου. Καλύπτουν τους διάφορους τομείς λειτουργίας και η συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές και τις διαδικασίες ελέγχεται τακτικά. Ειδικότερα, καλύπτουν τα εξής:

Άνοιγμα και κλείσιμο τραπεζικών λογαριασμών

Καθορισμό παραμέτρων στα δημοσιονομικά συστήματα

Ταμειακό προγραμματισμό και προβλέψεις

Εκτέλεση πληρωμών και διαχείριση μετρητών

Συναλλαγματικές πράξεις

Τρόπο επιλογής τραπεζών

Παρακολούθηση πράξεων και συμφωνία τραπεζικών λογαριασμών

Διαχείριση και έλεγχο των φακέλων τρίτων μερών.

7.2.   ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Συναλλαγματικός κίνδυνος:

Οι ίδιοι πόροι που καταβάλλουν τα κράτη μέλη σε νομίσματα διαφορετικά του ευρώ, τηρούνται στους λογαριασμούς ιδίων πόρων. Μετατρέπονται σε ευρώ όταν απαιτούνται για την κάλυψη της εκτέλεσης πληρωμών σε ευρώ ή, σε περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων, χρησιμοποιούνται άμεσα για πληρωμές εκτελεστέες στο ίδιο νόμισμα.

Ορισμένοι λογαριασμοί σε νομίσματα της ΕΕ πλην του ευρώ, καθώς και σε USD, τηρούνται από την Επιτροπή σε εμπορικές τράπεζες για την εκτέλεση πληρωμών στα νομίσματα αυτά. Οι εν λόγω λογαριασμοί ανεφοδιάζονται αναλόγως του ύψους των εκτελεστέων πληρωμών. Κατά συνέπεια, τα ημερήσια υπόλοιπά τους διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και αντιπροσωπεύουν μικρό άνοιγμα σε διακυμάνσεις της ισοτιμίας ξένου συναλλάγματος.

Όσον αφορά άλλες εισπράξεις (πλην ιδίων πόρων) σε διάφορα νομίσματα πλην του ευρώ, τα ποσά αυτά μεταφέρονται σε άλλους λογαριασμούς τηρούμενους στο εκάστοτε νόμισμα, σε περίπτωση που απαιτούνται για την κάλυψη της εκτέλεσης πληρωμών, ή μετατρέπονται σε ευρώ και μεταφέρονται σε άλλους λογαριασμούς ευρώ αναλόγως των ταμειακών αναγκών. Οι λογαριασμοί πάγιων προκαταβολών που τηρούνται σε άλλα νομίσματα πλην του ευρώ ανεφοδιάζονται αναλόγως των εκτιμώμενων βραχυπρόθεσμων τοπικών αναγκών για πληρωμές στο εκάστοτε νόμισμα. Τα υπόλοιπα των λογαριασμών αυτών τηρούνται εντός του εκάστοτε ανώτατου ορίου.

Πιστωτικός κίνδυνος:

Οι περισσότεροι ταμειακοί πόροι της Επιτροπής τηρούνται, βάσει του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000, στους λογαριασμούς που ανοίγουν τα κράτη μέλη για την καταβολή των συνεισφορών τους (ίδιοι πόροι). Οι εν λόγω λογαριασμοί τηρούνται είτε στο Δημόσιο Ταμείο εκάστου κράτους μέλους είτε στις εθνικές κεντρικές τράπεζες. Οι οργανισμοί αυτοί δεν αντιπροσωπεύουν σχεδόν κανένα πιστωτικό κίνδυνο για την Επιτροπή.

Ένα μικρό μέρος των ταμειακών πόρων της Επιτροπής τηρείται σε εμπορικές τράπεζες για την κάλυψη της εκτέλεσης πληρωμών ή άλλες τραπεζικές εργασίες. Ο ανεφοδιασμός των λογαριασμών στις εμπορικές τράπεζες είναι συνήθως σε βάση «just-in-time». Συνεπεία αυτού τα ποσά που τηρούνται σε ημερήσια βάση στους λογαριασμούς αυτούς είναι μονίμως πολύ μικρά (μεταξύ 100 και 200 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο, κατανεμημένα σε περισσότερους από 30 λογαριασμούς) με αποτέλεσμα το άνοιγμα της Επιτροπής σε πιστωτικούς κινδύνους να είναι περιορισμένο. Πέραν αυτού, ισχύουν ειδικές κατευθυντήριες γραμμές για την επιλογή των εμπορικών τραπεζών ώστε να μειωθεί ακόμη περισσότερο ο πιστωτικός κίνδυνος.

Όλες οι εμπορικές τράπεζες επιλέγονται με διαγωνισμό. Η ελάχιστη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική διαβάθμιση που απαιτείται για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό είναι η Moody's P-1 ή το ισοδύναμό της (S&P A-1 ή Fitch F1). Χαμηλότερος βαθμός επιτρέπεται σε ειδικές περιπτώσεις. Όλες οι συμβάσεις προβλέπουν τη δυνατότητα άμεσης λύσης από μέρους της Επιτροπής σε περίπτωση που η πιστοληπτική διαβάθμιση του αντισυμβαλλομένου αναθεωρηθεί σε επίπεδο κατώτερο του ελάχιστου απαιτούμενου.

Οι λογαριασμοί πάγιων προκαταβολών τηρούνται σε τοπικές τράπεζες που επιλέγονται με απλουστευμένη διαδικασία υποβολής προσφορών. Οι απαιτήσεις πιστοληπτικής διαβάθμισης εξαρτώνται από τις τοπικές συνθήκες και μπορούν να διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα. Προκειμένου να περιορισθεί το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο, τα υπόλοιπα των λογαριασμών αυτών τηρούνται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο (λαμβάνοντας υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες), ο ανεφοδιασμός των λογαριασμών αυτών γίνεται τακτικά και τα ισχύοντα ανώτατα όρια ανανεώνονται ετησίως.

Κίνδυνος επιτοκίου:

Οι λογαριασμοί που τηρούνται στα Δημόσια Ταμεία ή στις Κεντρικές Τράπεζες των κρατών μελών βάσει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000, δεν είναι τοκοφόροι και δεν βαρύνονται με έξοδα. Όλοι οι υπόλοιποι λογαριασμοί που τηρούνται στις εθνικές Κεντρικές Τράπεζες αμείβονται σύμφωνα με τους όρους της εκάστοτε τράπεζα. Τα εφαρμοζόμενα επιτόκια είναι μεταβλητά και προσαρμόζονται στις διακυμάνσεις της αγοράς.

Για τους περισσότερους λογαριασμούς που τηρούνται σε εμπορικές τράπεζες οι τόκοι υπολογίζονται σε μεταβλητή βάση, που εξαρτάται από το οριακό επιτόκιο της ΕΚΤ για τις κυριότερες πράξεις αναχρηματοδότησης και ακολουθεί τις διακυμάνσεις του εν λόγω επιτοκίου. Ως εκ τούτου η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει κανέναν κίνδυνο επιτοκίου.

7.3.   ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΣ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΩΝ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ

Τα στοιχεία που ακολουθούν αφορούν ταμειακές πράξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις οποίες αυτή προέβη στο πλαίσιο της διαχείρισης προσωρινώς εισπραχθέντων προστίμων.

Συναλλαγματικός κίνδυνος:

Δεδομένου ότι όλα τα πρόστιμα επιβάλλονται και καταβάλλονται σε ευρώ, η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει κανέναν κίνδυνο από τις διακυμάνσεις της ισοτιμίας ξένου συναλλάγματος.

Πιστωτικός κίνδυνος:

Εφαρμόζονται κατευθυντήριες γραμμές για την επιλογή των τραπεζών στις οποίες τηρούνται τα σχετικά ποσά και ο κίνδυνος που αναλαμβάνεται με έκαστο αντισυμβαλλόμενο είναι περιορισμένος. Όλα τα ποσά τηρούνται σε λογαριασμούς όψεως με δυνατότητα ανάληψης ανά πάσα στιγμή χωρίς προειδοποίηση. Οι τράπεζες επιλέγονται με διαγωνισμό. Η ελάχιστη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική διαβάθμιση που απαιτείται για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό είναι η Moody's Aa ή το ισοδύναμό της (S&P AΑ- ή Fitch ΑΑ-).

Το άνοιγμα με κάθε μεμονωμένο αντισυμβαλλόμενο περιορίζεται στο 5 % από το «κεφάλαιο + αποθεματικά + δάνεια μειωμένης εξασφάλισης» αυτού, όπως προκύπτει από τους πιστοποιημένους ενοποιημένους λογαριασμούς του. Το όριο αυτό αναθεωρείται τουλάχιστον μια φορά ετησίως. Όλες οι συμβάσεις προβλέπουν τη δυνατότητα άμεσης λύσης από μέρους της Επιτροπής σε περίπτωση που η πιστοληπτική διαβάθμιση του αντισυμβαλλομένου αναθεωρηθεί σε επίπεδο κατώτερο του ελάχιστου απαιτούμενου.

Κίνδυνος επιτοκίου:

Για όλους τους λογαριασμούς οι τόκοι υπολογίζονται σε μεταβλητή βάση, που εξαρτάται από το ελάχιστο επιτόκιο της ΕΚΤ για τις κυριότερες πράξεις αναχρηματοδότησης και ακολουθεί τις διακυμάνσεις του εν λόγω επιτοκίου. Ως εκ τούτου η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει κανέναν κίνδυνο επιτοκίου.

ΠΡΑΞΕΙΣ ΔΑΝΕΙΟΛΗΨΙΑΣ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΟΔΟΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑΜΕΙΟ ΕΓΓΥΗΣΗΣ

Οι πληροφορίες που ακολουθούν αφορούν τις δανειοδοτικές-δανειοληπτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Μακροοικονομικής Χρηματοδοτικής Συνδρομής (ΜΧΣ) και της Ευρατόμ, καθώς και του Ταμείου Εγγύησης.

7.4.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

ΜΧΣ και Ευρατόμ:

Οι δανειοδοτικές και δανειοληπτικές συναλλαγές, καθώς και η σχετική διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων πραγματοποιούνται από τις Κοινότητες σύμφωνα με τις αντίστοιχες αποφάσεις (Ευρατόμ) του Συμβουλίου (8), ενδεχομένως, και τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές. Τα εγχειρίδια γραπτών διαδικασιών που συντάχθηκαν για την κάλυψη ειδικών τομέων, όπως δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις, καθώς και η διαχείριση ταμειακών διαθεσίμων χρησιμοποιούνται από τις σχετικές μονάδες λειτουργίας. Οι χρηματοοικονομικοί και επιχειρησιακοί κίνδυνοι επισημαίνονται και αξιολογούνται. Επίσης, εξετάζεται συστηματικά η συμμόρφωση με τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες.

Κατά κανόνα, δεν εκτελούνται πράξεις αντιστάθμισης κινδύνων, δεδομένου ότι οι δανειοδοτικές πράξεις χρηματοδοτούνται από «συνακόλουθες» πράξεις και ότι δεν υπάρχουν ανοικτές συναλλαγματικές θέσεις.

Ταμείο Εγγύησης:

Οι κανόνες και οι αρχές για τη διαχείριση του ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης (βλέπε ενότητα E.2.3.3) ορίζονται στη σύμβαση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ) της 25ης Νοεμβρίου 1994 και στις μεταγενέστερες τροποποιήσεις της στις 17 και 23 Σεπτεμβρίου 1996 καθώς και στις 8 Μαΐου 2002.

Οι βασικές αρχές, όπως ορίζονται στην ίδια τη σύμβαση, έχουν ως εξής:

Το Ταμείο Εγγύησης θα χρησιμοποιεί ένα μόνο νόμισμα: το ΕΥΡΩ. Για να αποφεύγεται κάθε είδους συναλλαγματικός κίνδυνος, οι επενδύσεις του Ταμείου Εγγύησης θα γίνονται αποκλειστικά και μόνο σε ευρώ.

Η διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού του θα βασίζεται στους παραδοσιακούς κανόνες της σύνεσης που εφαρμόζονται για τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται σχετικά με τη μείωση των κινδύνων και να εξασφαλίζεται ότι τα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού παρουσιάζουν ικανοποιητικό βαθμό ρευστότητας και μεταβιβασιμότητας σε σχέση με τις υποχρεώσεις που έχει να αντιμετωπίσει το Ταμείο Εγγύησης.

Για την αντιμετώπιση των κίνδυνων της αγοράς και των κινδύνων επιτοκίου, το Ταμείο Εγγύησης μπορεί να χρησιμοποιεί όλα τα μέσα αντιστάθμισης που χρησιμοποιούνται ήδη από τη Διεύθυνση Χαρτοφυλακίου της ΕΤΕπ.

Η διαχείριση του χαρτοφυλακίου βασίζεται στην αρχή της βέλτιστης διάρκειας και της καλύτερης δυνατής σχέσης μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων χορηγήσεων, ώστε να αποκομίζεται πραγματικό όφελος από την καμπύλη των επιτοκίων. Για να μπορεί να αναπροσαρμόζει γρήγορα τη διάρκεια του χαρτοφυλακίου με βάση τις προβλέψεις των μελλοντικών συνθηκών της αγοράς, ο φορέας υλοποίησης θα χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο για λόγους αντιστάθμισης τα μέσα που είναι διαθέσιμα στην αγορά, για τα οποία η ΕΤΕ διαθέτει ήδη την απαιτούμενη εμπειρία.

7.5.   ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Δεδομένου ότι όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού και παθητικού εκφράζονται σε ευρώ, οι Κοινότητες δεν έχουν άνοιγμα σε κινδύνους από τα αποτελέσματα που μπορεί να έχουν οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών στη χρηματοοικονομική τους θέση και τις ταμειακές ροές τους.

7.6.   ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ

Λόγω της φύσης των δανειοληπτικών και δανειοδοτικών δραστηριοτήτων τους, οι Κοινότητες έχουν σημαντικές τοκοφόρες απαιτήσεις και υποχρεώσεις.

ΜΧΣ και Ευρατόμ:

Οι δανειοληπτικές πράξεις κυμαινόμενου επιτοκίου εκθέτουν τις Κοινότητες σε κινδύνους επιτοκίου στις ταμειακές ροές. Αντιπροσωπεύουν περίπου το 93 % του συνόλου των δανειοληπτικών πράξεων. Ωστόσο, οι κίνδυνοι επιτοκίου που προκύπτουν από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζονται από δανειοδοτικές πράξεις με ισοδύναμους όρους («συνακόλουθες» πράξεις). Την ημερομηνία του ισολογισμού, οι Κοινότητες έχουν δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια (εκφρασμένα σε ονομαστικά ποσά), ύψους 1,18 δισεκατ. ευρώ (2006: 1,32 δισεκατ. ευρώ), με αναπροσαρμογή των επιτοκίων ανά 6 μήνες. Επίσης, οι Κοινότητες έχουν δάνεια με σταθερά επιτόκια (εκφρασμένα σε ονομαστικά ποσά), ύψους 85 εκατ. ευρώ το 2007 (το 2006: 85 εκατ. ευρώ), και με προθεσμία λήξης άνω των πέντε ετών.

Ταμείο Εγγύησης:

Μέσα αντιστάθμισης μπορούν να χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των κινδύνων επιτοκίου (της αγοράς) του Ταμείου Εγγύησης. Ωστόσο, επειδή η Επιτροπή και η ΕΤΕπ έχουν συμφωνήσει να μην εκτίθενται σε μεγάλους κινδύνους, δεν χρειάζεται να γίνονται πράξεις αντιστάθμισης. Επίσης, δεδομένου ότι οι συναλλαγές και οι πράξεις εκφράζονται αποκλειστικά και μόνο σε ευρώ, δεν απαιτείται καμία άλλη πράξη αντιστάθμισης. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 και 2006, η κατανομή των συμμετοχών του Ταμείου Εγγύησης (αγοραία αξία με εξαίρεση τους δεδουλευμένους τόκους) περιγράφεται λεπτομερώς στον παρακάτω πίνακα:

σε εκατ. ευρώ

Τμήματα

Επενδύσεις σταθερού επιτοκίου

Τίτλοι κυμαινόμενου επιτοκίου

Σύνολο

Μέχρι 3 μήνες

Από 3 μήνες έως 1 έτος

Από 1 έως 10 έτη

2007

2006

2007

2006

2007

2006

2007

2006

2007

2006

Λογαριασμοί όψεως

1

1

0

0

0

0

0

0

1

1

Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις — ονομαστική αξία

247

437

0

0

0

0

0

0

247

437

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

25

57

84

51

703

733

71

76

883

917

Σύνολο

273

495

84

51

703

733

71

76

1 131

1 355

Ποσοστό

24 %

36 %

7 %

4 %

63 %

54 %

6 %

6 %

100 %

100 %

Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, όσον αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα και τα ισοδύναμά τους (προθεσμιακές καταθέσεις), το πραγματικό επιτόκιο κυμαίνεται από 4,12 % έως 4,83 %. Όσον αφορά το χαρτοφυλάκιο των διαθέσιμων προς πώληση τίτλων, το πραγματικό επιτόκιο κυμαίνεται από 2,94 % έως 5,52 %.

7.7.   ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Οι Κοινότητες εκτίθενται σε πιστωτικό κίνδυνο, δηλαδή διατρέχουν τον κίνδυνο ένας αντισυμβαλλόμενος να μην είναι σε θέση να εξοφλήσει το σύνολο των οφειλών την προβλεπόμενη προθεσμία. Το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο στην περίπτωση της Ευρατόμ αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση εγγυήσεων από τις εκάστοτε χώρες και στη συνέχεια από το Ταμείο Εγγύησης. Το Ταμείο Εγγύησης για τις εξωτερικές ενέργειες (9) συστάθηκε το 1994 για την κάλυψη των κινδύνων λόγω αθέτησης συμφωνίας σχετικά με δανειοληπτικές πράξεις που συνδέονται με τη χρηματοδότηση δανείων σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να αποφευχθεί κάθε είδους καθυστέρηση πληρωμής από την οντότητα, οι δανειοληπτικές αυτές πράξεις πραγματοποιούνται με τη βοήθεια προκαταβολών από τον προϋπολογισμό των ΕΚ. Εάν, τρεις μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής μιας οφειλής, επιβεβαιωθεί ότι μια χώρα αποδέκτης αδυνατεί να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της, οι προκαταβολές επιστρέφονται στον προϋπολογισμό από το Ταμείο Εγγύησης για εξωτερικές ενέργειες.

ΜΧΣ και Ευρατόμ:

Οι μεγαλύτεροι πιστωτικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι Κοινότητες έχουν σχέση με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Σερβία-Μαυροβούνιο. Οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν, αντίστοιχα, περίπου το 27 %, 28 % και 22 % του συνολικού όγκου των δανείων. Όσον αφορά τις ταμειακές πράξεις, πρέπει να εφαρμόζονται κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την επιλογή των συμβαλλομένων. Έτσι, η μονάδα λειτουργίας θα μπορεί να συναλλάσσεται μόνο με επιλέξιμες τράπεζες οι οποίες ανήκουν σε «κατάλογο εγκεκριμένων τραπεζών» και έχουν επαρκείς περιορισμούς ως προς τους αντισυμβαλλομένους.

Ταμείο Εγγύησης:

Προθεσμιακές καταθέσεις του Ταμείου Εγγύησης — Χαρακτηριστικά των αντισυμβαλλομένων

Σύμφωνα με τη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της ΕΤΕ σχετικά με τη διαχείριση του Ταμείου Εγγύησης όλες οι διατραπεζικές επενδύσεις πρέπει να έχουν ελάχιστο δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας A1. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, η κατανομή των βραχυπρόθεσμων διατραπεζικών επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων των δεδουλευμένων τόκων, ανά είδος αντισυμβαλλομένου, έχει ως εξής:

σε εκατ. ευρώ

Αξιολόγηση

31.12.2007

31.12.2006

A1

75

30 %

171

39 %

A2

0

0 %

0

0 %

Aa1

20

8 %

44

 10 %

Aa2

53

22 %

57

13 %

Aa3

100

40 %

167

38 %

Σύνολο

248

100 %

439

100 %

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης — Χαρακτηριστικά εκδοτών

Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, τα χαρακτηριστικά των εκδοτών και η αγοραία αξία, εξαιρουμένων των δεδουλευμένων τόκων, έχουν ως εξής:

σε εκατ. ευρώ

Εκδότης

31.12.2007

31.12.2006

Άλλοι εκδότες AAA

310

35 %

361

40 %

Supra Aaa

5

1 %

15

2 %

Κυβερν./Οργανισμοί Aaa

196

22 %

225

25 %

Κυβερν./Οργανισμοί Aa1

72

8 %

58

6 %

Κυβερν./Οργανισμοί Aa2

0

0 %

0

0 %

Κυβερν./Οργανισμοί Aa2

81

9 %

67

7 %

Κυβερν./Οργανισμοί A1

73

8 %

49

5 %

Κυβερν./Οργανισμοί A2

132

15 %

122

13 %

Κυβερν./Οργανισμοί A3

4

1 %

10

1 %

Κυβερν./Οργανισμοί Baa1

10

1 %

10

1 %

Κυβερν./Οργανισμοί NR

0

0 %

0

0 %

Σύνολο

883

100 %

917

100 %

Όλοι οι κατεχόμενοι τίτλοι παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

έχουν εκδοθεί από κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή από οργανισμό με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από κράτος της ομάδας G10 ή από υπερεθνικό οργανισμό, ή

έχουν εκδοθεί από οποιοδήποτε άλλο κυρίαρχο κράτος με ελάχιστο δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας ΑΑ3, ή

έχουν εκδοθεί από οποιονδήποτε άλλον εκδότη με δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας ΑΑΑ.

7.8.   ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ

Η εκτίμηση της εύλογης αξίας των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων Ευρατόμ και ΜΧΣ καθορίζεται με τη χρησιμοποίηση ενός προτύπου προεξοφλημένων ταμειακών ροών. Σύμφωνα με το πρότυπο αυτό, οι προβλεπόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές προεξοφλούνται με την εφαρμογή καμπυλών απόδοσης AAA κατάλληλων για το υπόλοιπο της ληκτότητας. Η εκτίμηση της εύλογης αξίας δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου θεωρείται ότι πλησιάζει τη λογιστική αξία τους, δεδομένου ότι η αναπροσαρμογή των επιτοκίων της αγοράς γίνεται κάθε 6 μήνες.

Κατά την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού, η εκτιμώμενη εύλογη αξία των τοκοφόρων δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων κυμαινόμενου επιτοκίου ανέρχεται σε 90 εκατ. ευρώ (2006: 93 εκατ. ευρώ) και 89 εκατ. ευρώ (2006: 93 εκατ. ευρώ), αντίστοιχα, σε σύγκριση με τη σχετική λογιστική αξία 87 εκατ. ευρώ (2006: 87 εκατ. ευρώ) και 87 εκατ. ευρώ (2006: 87 εκατ. ευρώ), αντίστοιχα.

7.9.   ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις απαιτήσεις και τις υποχρεώσεις του Ταμείου Εγγύησης ομαδοποιημένες ανά ημερομηνία λήξης με βάση το χρόνο που απομένει από την ημερομηνία του ισολογισμού μέχρι τη λήξη της συμβατικής ληκτότητας. Στον πίνακα αυτό οι προθεσμίες εκτιμώνται με βάση την αρχή της σύνεσης. Για τον λόγο αυτό, στην περίπτωση των υποχρεώσεων αναφέρεται η νωρίτερη δυνατή ημερομηνία αποπληρωμής, ενώ στην περίπτωση των απαιτήσεων η αργότερη δυνατή ημερομηνία αποπληρωμής. Οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις χωρίς συμβατική ληκτότητα ομαδοποιούνται στην κατηγορία «Απροσδιόριστη ληκτότητα».

σε εκατ. ευρώ

Ληκτότητα

Μέχρι 3 μήνες

Από 3 μήνες έως 1 έτος

Από 1 έως 10 έτη

Απροσδιόριστη ληκτότητα

Σύνολο

Απαιτήσεις σε ευρώ:

Λογαριασμοί όψεως

1

0

0

0

 1

Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις

248

0

0

0

248

Εκ των οποίων δεδουλευμένοι τόκοι

1

0

0

0

1

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

 38

109

754

3

904

Εκ των οποίων δεδουλευμένοι τόκοι

7

13

0

0

20

Σύνολο

287

109

754

3

1 153

Υποχρεώσεις σε ευρώ:

Ευθυδικία

0

0

0

1 152

1 152

Πληρωτέοι λογαριασμοί

1

0

0

0

1

Σύνολο

1

0

0

1 152

1 153

Καθαρή ρευστότητα στις 31.12.2007

286

109

754

(1 149)

0

Σωρευτική ρευστότητα στις 31.12.2007

286

395

1 149

0

 

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑ (υπό εκκαθάριση)

Οι σημειώσεις που ακολουθούν αφορούν τις δανειοδοτικές και δανειοληπτικές δραστηριότητες καθώς και τις ταμειακές δραστηριότητες που ασκούν οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες μέσω της (υπό εκκαθάριση) Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα. Περαιτέρω πληροφορίες παρέχονται στους λογαριασμούς της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ.

7.10.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

Μετά τη λήξη της συνθήκης ΕΚΑΧ στις 23 Ιουλίου 2002, σύμφωνα με την απόφαση 2003/76/ΕΚ οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις της ΕΚΑΧ θα περιέλθουν στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και η Επιτροπή θα αναλάβει την εκκαθάριση των υποχρεώσεων της ΕΚΑΧ. Έτσι, δεν προβλέπονται ούτε νέα δάνεια ούτε αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις για την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ. Οι νέες δανειοληπτικές πράξεις ΕΚΑΧ περιορίζονται στην αναχρηματοδότηση με απώτερο σκοπό τη μείωση του κόστους εξεύρεσης κεφαλαίων.

Η διαχείριση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων γίνεται από την Επιτροπή σύμφωνα με τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές. Τα εγχειρίδια γραπτών διαδικασιών που συντάχθηκαν για την κάλυψη ειδικών τομέων, όπως είναι οι δανειοληπτικές και οι δανειοδοτικές πράξεις καθώς και η διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων χρησιμοποιούνται από τις σχετικές μονάδες λειτουργίας. Οι χρηματοοικονομικοί και επιχειρησιακοί κίνδυνοι επισημαίνονται και αξιολογούνται. Επίσης, εξετάζεται συστηματικά η συμμόρφωση με τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες. Όσον αφορά τις ταμειακές πράξεις, πρέπει να εφαρμόζονται οι αρχές της συνετής διαχείρισης με σκοπό τον περιορισμό των κινδύνων που αφορούν τη λειτουργία, τους αντισυμβαλλόμενους και την αγορά. Οι επενδύσεις περιορίζονται βασικά στις εξής κατηγορίες: προθεσμιακές τραπεζικές καταθέσεις, μέσα της χρηματαγοράς, ομόλογα σταθερού και κυμαινόμενου επιτοκίου.

Οι κυριότεροι επενδυτικοί περιορισμοί ανά κατηγορία έχουν ως εξής:

Όσον αφορά τις προθεσμιακές καταθέσεις, 100 εκατ. ευρώ ανά τράπεζα ή 5 % των ιδίων κεφαλαίων της τράπεζας, υπό την προϋπόθεση ότι ο αντίστοιχος βραχυπρόθεσμος δείκτης πιστοληπτικής ικανότητας είναι τουλάχιστον A-1 (S&P) ή ισοδύναμος.

Όσον αφορά τα ομόλογα τα οποία εκδίδουν ή εγγυώνται τα κράτη μέλη ή τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι 250 εκατ. ευρώ ανά κράτος μέλος ή θεσμικό όργανο ανάλογα με την πιστοληπτική τους ικανότητα.

Όσον αφορά τα ομόλογα τα οποία εκδίδουν άλλοι κυρίαρχοι ή υπερεθνικοί εκδότες με ελάχιστο δείκτη μακροχρόνιας πιστοληπτικής ικανότητας AA (S&P) ή ισοδύναμο, μέχρι 100 εκατ. ευρώ ανά εκδότη ή εγγυητή.

Όσον αφορά τα ομόλογα τα οποία εκδίδουν άλλοι εκδότες με ελάχιστο δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας AA ή AAA (S&P) ή ισοδύναμο, μέχρι 25 ή 50 εκατ. ευρώ, ανάλογα με την πιστοληπτική ικανότητα και το καθεστώς του εκδότη.

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ για να αντισταθμίσει το άνοιγμα σε ορισμένους κινδύνους χρησιμοποιεί παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα (βλέπε επίσης σημείωση E.2.3.4.2).

7.11.   ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Συναλλαγματικοί κίνδυνοι

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ είναι ανοικτή σε συναλλαγματικούς κινδύνους που προκύπτουν από τα συναλλαγματικά ανοίγματα σε σχέση με το δολάριο ΗΠΑ (USD) και τη λίρα ΗΒ (GBP). Ο πίνακας που ακολουθεί συνοψίζει το άνοιγμα της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ σε συναλλαγματικούς κινδύνους στις 31 Δεκεμβρίου 2007.

Οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ εκφρασμένες σε ισοδύναμες ονομαστικές αξίες σε ευρώ κατανεμημένες ανά νόμισμα, αναφέρονται στον πίνακα.

σε εκατ. ευρώ

 

GBP

USD

Ενεργητικό

207

68

Οικονομική ευθύνη

(285)

(68)

Καθαρή θέση ισολογισμού

(78)

0

Αποτέλεσμα των μεικτών swap συναλλάγματος και επιτοκίου

81

Καθαρό άνοιγμα σε κίνδυνο

3

0

Η θέση απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε GBP συνίσταται κυρίως σε μη εισηγμένους στο χρηματιστήριο χρεωστικούς τίτλους αξίας ισοδύναμης προς 204 εκατ. ευρώ οι οποίοι εκδίδονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως υποκατάστατο αφερέγγυου χρεώστη (βλέπε σημείωση E.2.4.2). Σύμφωνα με το εγχειρίδιο διαδικασιών, η αγορά ευρώ είναι η μόνη επιτρεπόμενη συναλλαγματική πράξη στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Κάθε εξαίρεση αυτού του κανόνα πρέπει να είναι δεόντως αιτιολογημένη.

Κίνδυνοι σχετικοί με τιμές

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ είναι ανοικτή σε κινδύνους όσον αφορά τις τιμές των χρεωστικών τίτλων λόγω επενδύσεων καταχωρισμένων στον ισολογισμό ως διαθέσιμων προς πώληση.

7.12.   ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ

Οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα επιτόκια των ταμειακών ροών έχουν σχέση με τις διακυμάνσεις των μελλοντικών ταμειακών ροών ενός χρηματοοικονομικού μέσου λόγω των μεταβολών των επιτοκίων της αγοράς. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα επιτόκια εύλογης αξίας αφορούν τις διακυμάνσεις της αξίας ενός χρηματοοικονομικού μέσου λόγω των μεταβολών των επιτοκίων της αγοράς. Λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων της, η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ εκτίθεται σε κινδύνους που συνδέονται με τα αποτελέσματα των διακυμάνσεων των επιτοκίων της αγοράς σε διάφορα επίπεδα τόσο όσον αφορά την εύλογη αξία όσο και τις ταμειακές ροές.

α)   Δάνεια χορηγούμενα από κεφάλαια προερχόμενα από δανειοληπτικές πράξεις

Οι κίνδυνοι επιτοκίου που προκύπτουν από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζονται από δανειοδοτικές πράξεις με ισοδύναμους όρους («συνακόλουθες» πράξεις). Εάν δεν μπορεί να επιτευχθεί απόλυτη αντιστοίχιση, χρησιμοποιούνται παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα για τη μείωση του ανοίγματος στις διακυμάνσεις επιτοκίου (βλέπε σημείωση E.2.3.4.2).

β)   Χρεωστικοί τίτλοι

Οι χρεωστικοί τίτλοι που εκδίδονται με κυμαινόμενο επιτόκιο εκθέτουν την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ σε κινδύνους που συνδέονται με τα επιτόκια των ταμειακών ροών, ενώ οι χρεωστικοί τίτλοι που εκδίδονται με σταθερό επιτόκιο εκθέτουν την Κοινότητα σε κινδύνους επιτοκίου σε σχέση με την εύλογη αξία. Τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου αντιπροσωπεύουν περίπου το 94 % του χαρτοφυλακίου επενδύσεων την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού (2006: 93 %).

Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει την κατανομή των συμμετοχών της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ (αγοραία αξία χωρίς τους δεδουλευμένους τόκους) στις 31.12.2007:

σε εκατ. ευρώ

Τμήματα

Επενδύσεις σταθερού επιτοκίου

Τίτλοι κυμαινόμενου επιτοκίου

Σύνολο

Μέχρι 3 μήνες

Από 3 μήνες έως 1 έτος

Από 1 έως 10 έτη

Λογαριασμοί όψεως

7

0

0

0

7

Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις — ονομαστικές αξίες

42

0

0

0

42

Χαρτοφυλάκιο διαθεσίμων προς πώληση τίτλων

15

106

1 179

87

1 387

Σύνολο

64

106

1 179

87

1 436

Ποσοστό

4 %

7 %

83 %

6 %

100 %

Στις 31.12.2007, οι δεδουλευμένοι τόκοι ανέρχονταν σε 29 εκατ. ευρώ για το χαρτοφυλάκιο των διαθέσιμων προς πώληση τίτλων.

γ)   Ανάλυση ευαισθησίας των επιτοκίων

Η αγοραία τιμή ενός χρεωστικού τίτλου εξαρτάται από την προθεσμία του, το τοκομερίδιό του και την απόδοσή του μέχρι τη λήξη της προθεσμίας του. Όσον αφορά την ανάλυση «με προσομοίωση ακραίων καταστάσεων» όλοι οι χρεωστικοί τίτλοι του χαρτοφυλακίου (συμπεριλαμβανομένων των τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου) αποτιμήθηκαν πρώτα με βάση την τρέχουσα απόδοσή τους και στη συνέχεια με βάση την απόδοσή τους προσαυξημένη κατά 100 μονάδες βάσης (bps). Η μεταβολή της αγοραίας τιμής είναι η αναφερόμενη υποθετική ζημία για την ανάλυση «ακραίων καταστάσεων». Η παράλληλη μεταφορά 100 μονάδων βάσης υποτίθεται ότι γίνεται αυτόματα, χωρίς να προβλέπεται κανένας χρονικός ορίζοντας. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007 η εν λόγω υποθετική ζημία ήταν περίπου 53 εκατ. ευρώ.

7.13.   ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ εκτίθεται σε πιστωτικό κίνδυνο, δηλαδή διατρέχει τον κίνδυνο ένας αντισυμβαλλόμενος να μην είναι σε θέση να εξοφλήσει το σύνολο των οφειλόμενων ποσών την προβλεπόμενη προθεσμία. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να εφαρμόζονται κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά την επιλογή των αντισυμβαλλομένων. Έτσι, η μονάδα λειτουργίας θα μπορεί να συναλλάσσεται μόνο με επιλέξιμες τράπεζες οι οποίες ανήκουν σε «κατάλογο εγκεκριμένων τραπεζών» και έχουν επαρκείς περιορισμούς ως προς τους αντισυμβαλλομένους. Το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο αντιμετωπίζεται με τη συστηματική εξέταση της ικανότητας των δανειζόμενων να καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την αποπληρωμή τόκων και κεφαλαίου. Το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο αντιμετωπίζεται επίσης με συμπληρωματικές καθώς και με κρατικές, εταιρικές και προσωπικές εγγυήσεις. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, 265 εκατ. ευρώ κατανεμήθηκαν ως εξής:

σε εκατ. ευρώ

 

Ονομαστικό ποσό

Δάνεια χορηγηθέντα σε πιστωτικά ιδρύματα

41

Δάνεια χορηγηθέντα σε πελάτες

224

Σύνολο

265

Το 77 % του συνολικού οφειλόμενου ποσού καλύπτεται από εγγυήσεις κράτους μέλους ή ισοδύναμου οργανισμού (δημόσιου οργανισμού ή βιομηχανικού ομίλου του δημόσιου τομέα στα κράτη μέλη). Το 17 % των τρεχόντων δανείων χορηγήθηκε σε τράπεζες ή δέχθηκε εγγυήσεις από τράπεζες. Το 6 % των τρεχουσών οφειλών (15 εκατ. ευρώ) αφορά τα δάνεια που χορηγήθηκαν σε υπαλλήλους των ευρωπαϊκών οργάνων από το συνταξιοδοτικό ταμείο της πρώην ΕΚΑΧ (στον παραπάνω συνοπτικό πίνακα, τα δάνεια που χορηγούνται σε υπαλλήλους περιλαμβάνονται στα δάνεια πελατών), τα οποία καλύπτονται από εγγυήσεις ασφάλειας ζωής και αναπηρίας καθώς και από τους αντίστοιχους μισθούς.

Το ποσό των ανεξόφλητων δανείων, δηλαδή 0,1 %, πρέπει να θεωρηθεί ότι παρουσιάζει υψηλότερο βαθμό κινδύνου. Αυτό σημαίνει ότι οι ληφθείσες εγγυήσεις (οι εγγυήσεις ομολόγων οι οποίες προτείνονται από βιομηχανικούς ομίλους του ιδιωτικού τομέα και άλλες ειδικές εγγυήσεις) γενικά δεν παρέχουν το ίδιο επίπεδο ασφάλειας σε περίπτωση προβλημάτων.

Από άποψη ρευστότητας τα δάνεια που χορηγούνται με δανειοληψία καλύπτονται πλήρως από ειδικό αποθεματικό. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το αποθεματικό αυτό ανέρχεται σε 134 εκατ. ευρώ. Τα δάνεια που χορηγήθηκαν από ιδίους πόρους καλύφθηκαν από ένα άλλο αποθεματικό, το πρώην «Ειδικό αποθεματικό ΕΚΑΧ». Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, αυτό το ειδικό αποθεματικό ανέρχεται σε 48 εκατ. ευρώ.

α)   Μετρητά και καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα — Χαρακτηριστικά των αντισυμβαλλομένων

Την ημερομηνία του ισολογισμού, το 43 % και το 57 % των καταθέσεων και του υπολοίπου των λογαριασμών όψεως τοποθετείται σε τράπεζες κατηγορίας (Fitch) F1+ (ή ισοδύναμης) και F1 (ή ισοδύναμης), αντίστοιχα. Όλες οι καταθέσεις και τα υπόλοιπα των λογαριασμών όψεως τηρούνται σε τράπεζες στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ.

β)   Δάνεια και προκαταβολές — Χαρακτηριστικά των δανειοληπτών

Οι γεωγραφικές συγκεντρώσεις των χορηγούμενων δανείων από κεφάλαια προερχόμενα από δανειοληπτικές πράξεις (εκφραζόμενων στο ονομαστικό τους υπόλοιπο) την ημερομηνία του ισολογισμού αναφέρονται παρακάτω. Επισημαίνεται ότι για τα δάνεια αυτά χορηγήθηκαν εγγυήσεις από δημόσιους οργανισμούς, τράπεζες ή βιομηχανικούς ομίλους, εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο όπου δεν χορηγείται καμία εγγύηση.

σε εκατ. ευρώ

 

31 Δεκεμβρίου 2007

Αριθμός δανείων

Ελλάδα

68

1

Γαλλία

134

2

Ιταλία

0

8

Ηνωμένο Βασίλειο

0

0

Σύνολο

202

11

Μετά την αναδιάρθρωση των οφειλών ενός αφερέγγυου χρεώστη το 1998, η Επιτροπή αγόρασε γραμμάτια 204 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (με δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας AAA) με σκοπό την αποκατάσταση του συνακόλουθου χαρακτήρα των δανειδοτικών/δανειοληπτικών πράξεων και συνεπώς την κάλυψη των κινδύνων επιτοκίου και συναλλαγματικής ισοτιμίας. Τα γραμμάτια αυτά δεν περιλαμβάνονται στους παραπάνω πίνακες.

Όσον αφορά τις γεωγραφικές συγκεντρώσεις των χορηγηθέντων δανείων από ιδίους πόρους — χωρίς τα δάνεια σε υπαλλήλους των ευρωπαϊκών οργάνων (εκφραζόμενων στο ονομαστικό τους υπόλοιπο) την ημερομηνία του ισοζυγίου, 50 % του συνόλου των 48 εκατ. ευρώ χορηγήθηκαν στη Γερμανία, και το υπόλοιπο κατανεμήθηκε μεταξύ 12 κρατών μελών της ΕΕ. Όλα τα δάνεια καλύπτονται από εγγυήσεις.

γ)   Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα — Χαρακτηριστικά των αντισυμβαλλομένων

βλέπε σημείωση E.2.3.4.2

δ)   Τίτλοι διαθέσιμοι προς πώληση — Χαρακτηριστικά των εκδοτών

Την ημερομηνία του ισολογισμού, οι λεπτομέρειες των χρεωστικών τίτλων (εκφρασμένων στην εύλογη αξία τους) ανά είδος εκδότη και ανά δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας (Standard & Poor's) έχουν ως εξής:

σε εκατ. ευρώ

 

31 Δεκεμβρίου 2007

%

Κρατικός φορέας

430

30 %

Πολυεθνικοί οργανισμοί

91

6 %

Τράπεζες και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί

622

44 %

Άλλοι εκδότες του δημόσιου τομέα

274

20 %

Σύνολο

1 417

100 %


σε εκατ. ευρώ

 

31 Δεκεμβρίου 2007

%

AAA

839

59 %

AA+

124

9 %

AA

215

15 %

A+

94

7 %

A

82

6 %

A-

40

3 %

BBB+

6

0 %

BBB

17

1 %

Σύνολο

1 417

100 %

Όσον αφορά τις γεωγραφικές συγκεντρώσεις χρεωστικών τίτλων (εκφρασμένων στην εύλογη αξία τους) την ημερομηνία του ισολογισμού, 18 % είναι στη Γερμανία, 9 % στις ΗΠΑ, 8 % στο ΗΒ, 5 % στη Γαλλία και από 6 % στην Αυστρία, στην Ισπανία και σε υπερεθνικό επίπεδο. Το υπόλοιπο κατανέμεται μεταξύ χωρών του ΟΟΣΑ.

7.14.   ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ

Ο κίνδυνος ρευστότητας που προκύπτει από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζεται γενικά από δάνεια με ισοδύναμους όρους (συνακόλουθες πράξεις). Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί απόλυτη αντιστοίχιση, για να αντιστοιχιστούν οι ταμειακές ροές χρησιμοποιούνται παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα.

Όσον αφορά τη διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, η Επιτροπή διαχειρίζεται τις ανάγκες ρευστότητας με βάση τις προβλέψεις εκταμιεύσεων σε χρονικό ορίζοντα 11 ετών που καταρτίζονται μέσω διαβουλεύσεων με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής. Οι επενδύσεις πραγματοποιούνται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτονται οι αντίστοιχες ετήσιες απαιτήσεις.

7.15.   ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ

Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις

Η εκτιμώμενη εύλογη αξία των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων καθορίζεται με τη χρησιμοποίηση ενός προτύπου προεξοφλημένων ταμειακών ροών. Σύμφωνα με το πρότυπο αυτό, οι προβλεπόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές μειώνονται με την εφαρμογή καμπυλών απόδοσης AAA κατάλληλων για το υπόλοιπο της ληκτότητας.

Η εκτιμώμενη εύλογη αξία δανείων μεταβλητού επιτοκίου θεωρείται ότι πλησιάζει τη λογιστική αξία τους, δεδομένου ότι η αναπροσαρμογή των επιτοκίων με βάση τα επιτόκια της αγοράς γίνεται κάθε 3 ή 6 μήνες. Η εύλογη αξία των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων σταθερού επιτοκίου δεν μπόρεσε να εκτιμηθεί γιατί τα δεδομένα που απαιτούνται για τον υπολογισμό αυτών των αξιών δεν ήταν διαθέσιμα.

Τίτλοι διαθέσιμοι προς πώληση

Οι διαθέσιμοι προς πώληση τίτλοι εμφανίζονται στην εύλογη αξία τους, δηλαδή στην αγοραία αξία προσαυξημένη κατά τους δεδουλευμένους τόκους.

Χρηματοοικονομικά μέσα υπολογισμένα σε εύλογη αξία

Το συνολικό ποσό της μεταβολής της εύλογης αξίας που εκτιμήθηκε με βάση τεχνική αποτίμησης και αναγνωρίστηκε στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους, ανέρχεται σε 9 εκατ. ευρώ (καθαρή ζημία) σε σύγκριση με 1 εκατ. ευρώ (καθαρό κέρδος) το 2006. Δεν υπάρχουν χρηματοοικονομικά μέσα υπολογισμένα σε εύλογη αξία με βάση τεχνική αποτίμησης που δεν στηρίζεται από παρατηρήσιμες αγοραίες τιμές ή επιτόκια.

Απαιτήσεις και υποχρεώσεις

Η ονομαστική αξία μείον τις προβλέψεις για την απομείωση της αξίας εμπορικών απαιτήσεων και η ονομαστική αξία των εμπορικών πληρωτέων λογαριασμών θεωρούνται ότι πλησιάζουν τις εύλογες αξίες τους.

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

Η εύλογη αξία των ταμειακών διαθεσίμων και των ισοδυνάμων τους, συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών όψεως και των βραχυπρόθεσμων καταθέσεων (κάτω των τριών μηνών) αντιστοιχεί στη λογιστική τους αξία.

8.   ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ

Για την παρουσίαση πληροφοριών σχετικά με τις συναλλαγές συνδεδεμένων μερών όσον αφορά τα βασικά καθήκοντα διαχείρισης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι ενδιαφερόμενοι κατανέμονται σε πέντε κατηγορίες:

Κατηγορία 1

:

ο Πρόεδρος της Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου

Κατηγορία 2

:

οι Αντιπρόεδροι της Επιτροπής

Κατηγορία 3

:

τα μέλη της Επιτροπής, οι δικαστές και οι γενικοί εισαγγελείς του Δικαστηρίου, ο Πρόεδρος και τα μέλη του Πρωτοδικείου, ο Πρόεδρος και τα μέλη του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Διοίκησης, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

Κατηγορία 4

:

ο Πρόεδρος και μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Κατηγορία 5

:

οι πιο υψηλόβαθμοι υπάλληλοι των θεσμικών οργάνων και οργανισμών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΣΚΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΙΚΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ

σε ευρώ

Δικαιώματα (ανά εργαζόμενο)

Κατηγορία 1

Κατηγορία 2

Κατηγορία 3

Κατηγορία 4

Κατηγορία 5

Βασικός μισθός (μηνιαίος)

23 617,91

21 393,04

17 114,43 — 19 253,73

18 483,59 — 19 681,60

10 882,28 — 17 114,43

Επίδομα κατοικίας (% επί του μισθού)

15 %

15 %

15 %

15 %

Μ/Δ

Επίδομα αποδημίας (% επί του μισθού)

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

16 %

Οικογενειακά επιδόματα:

 

 

 

 

 

Στέγης (% επί του μισθού)

2 % + 158,86

2 % + 158,86

2 % + 158,86

2 % + 158,86

2 % + 158,86

Προστατευόμενων τέκνων

319,27

319,27

319,27

319,27

319,27

Προσχολικής εκπαίδευσης

67,83

67,83

67,83

67,83

67,83

Εκπαίδευσης, ή

235,53

235,53

235,53

235,53

235,53

Εκπαίδευσης εκτός του τόπου εργασίας

471,06

471,06

471,06

471,06

471,06

Επίδομα πρόεδρων δικαστηρίου

Μ/Δ

Μ/Δ

500 — 810,74

Μ/Δ

Μ/Δ

Έξοδα παράστασης

1 418,07

911,38

500 — 607,71

Μ/Δ

Μ/Δ

Έξοδα ετήσιων ταξιδίων

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

Ναι

Μεταφορές στο κράτος μέλος:

 

 

 

 

 

Σχολικό επίδομα (10)

Ναι

Ναι

Ναι

Ναι

Ναι

% επί του μισθού (10)

5 %

5 %

5 %

5 %

5 %

% επί του μισθού χωρίς δ.σ.

μέχρι 25 %

μέχρι 25 %

μέχρι 25 %

μέχρι 25 %

μέχρι 25 %

Έξοδα παράστασης

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

Μ/Δ

Μ/Δ

Ανάληψη καθηκόντων:

 

 

 

 

 

Έξοδα εγκατάστασης

47 235,82

42 786,08

38 507,46

36 967,17

επιστροφή

Έξοδα ταξιδίου οικογενείας

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

Έξοδα μετακόμισης

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

Λήξη άσκησης καθηκόντων:

 

 

 

 

 

Έξοδα επανεγκατάστασης

23 617,91

21 393,04

19 253,73

18 483,59 — 19 681,60

επιστροφή

Έξοδα ταξιδίου οικογενείας

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

Έξοδα μετακόμισης

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

επιστροφή

Μεταβατική περίοδος (% επί του μισθού) (11)

40 % — 65 %

40 % — 65 %

40 % — 65 %

40 % — 65 %

Μ/Δ

Ασφάλιση ασθενείας

κάλυψη

κάλυψη

κάλυψη

κάλυψη

προαιρετικό

Σύνταξη (% του ακαθάριστου βασικού μισθού)

μέχρι 70 %

μέχρι 70 %

μέχρι 70 %

μέχρι 70 %

μέχρι 70 %

Κρατήσεις:

 

 

 

 

 

Κοινοτικός φόρος

8 % — 45 %

8 % — 45 %

8 % — 45 %

8 % — 45 %

8 % — 45 %

Ασφάλιση ασθενείας (% επί του μισθού)

1,8 %

1,8 %

1,8 %

1,8 %

1,8 %

Ειδική εισφορά επί του μισθού

3,79 %

3,79 %

3,79 %

3,79 %

3,79 %

Συνταξιοδοτικές εισφορές

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

Μ/Δ

10,25 %

Αριθμός ατόμων στις 31.12.2007

2

5

92

27

77

9.   ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Την ημερομηνία ελέγχου των παρόντων λογαριασμών, δεν περιήλθε στην προσοχή του υπόλογου της Επιτροπής ούτε αναφέρθηκε σ' αυτόν κανένα σημαντικό θέμα που θα απαιτούσε ειδική γνωστοποίηση στο πλαίσιο της παρούσας ενότητας. Οι ετήσιοι λογαριασμοί και οι σχετικές σημειώσεις καταρτίστηκαν με βάση τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες και αντανακλώνται στα παραπάνω.

10.   ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

A.   ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

1.   Θεσμικά όργανα και συμβουλευτικοί φορείς

Επιτροπή των Περιφερειών

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

2.   Κοινοτικοί οργανισμοί

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια των Τροφίμων

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας

Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Εποπτική αρχή του ευρωπαϊκού GNSS

Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά (Σήματα, Σχέδια και Πρότυπα)

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων

Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών

Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας (12)

3.   Εκτελεστικοί οργανισμοί

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού

Εκτελεστικός Οργανισμός για το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας (12)

4.   Άλλες ελεγχόμενες οντότητες

Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (υπό εκκαθάριση)

Eurojust (13)

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία (CEPOL) (13)

B.   ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Διεθνής οργανισμός ενέργειας σύντηξης ITER (ποσοστό συμμετοχής/ψήφων: 45,5 %)

Κοινή επιχείρηση SESAR (αποτιμώμενη στο κόστος)

Κοινή επιχείρηση Galileo υπό εκκαθάριση (ποσοστό συμμετοχής/ψήφων: 91,6 %/49,3 %)

Γ.   ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ποσοστό συμμετοχής/ψήφων: 25 %)

11.   ΜΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

Μολονότι οι Κοινότητες διαχειρίζονται τα στοιχεία του ενεργητικού των οντοτήτων που αναφέρονται παρακάτω, οι οντότητες αυτές δεν πληρούν τις απαιτήσεις ενοποίησης και λόγω αυτού δεν περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

11.1.   ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΤΑ)

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) είναι το κυριότερο μέσο κοινοτικής αναπτυξιακής συνεργασίας με τις χώρες ΑΚΕ και τις Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη (ΥΧΕ). Κάθε Ταμείο έχει διάρκεια πέντε ετών. Από τη σύναψη της πρώτης σύμβασης εταιρικής σχέσης το 1964 (σύμβαση Ι Γιαουντέ), οι διάφοροι κύκλοι του ΕΤΑ ακολουθούν, σε γενικές γραμμές, τους κύκλους των συμβάσεων Γιαουντέ και Λομέ. Το ένατο ΕΤΑ συνάφθηκε την ίδια εποχή με την πλέον πρόσφατη σύμβαση εταιρικής σχέσης, την καλούμενη συμφωνία Κοτονού, τον Ιούνιο 2000. Η συμφωνία Κοτονού υπογράφηκε από 77 χώρες: 48 χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, 15 χώρες της Καραϊβικής και 14 χώρες του Ειρηνικού. Στο ένατο ΕΤΑ χορηγήθηκαν 13,5 δισεκατ. ευρώ για περίοδο πέντε ετών, η οποία έληξε τον Δεκέμβριο του 2007. Η συμφωνία Κοτονού προβλέπει μόνο 2 χρηματοδοτικά μέσα στο πλαίσιο του ΕΤΑ: ένα μέσο για τη χορήγηση επιδοτήσεων για τη μακροπρόθεσμη στήριξη της ανάπτυξης (μη επιστρεπτέες ενισχύσεις), και μια επενδυτική διευκόλυνση για την προώθηση του ιδιωτικού τομέα στις χώρες ΑΚΕ. Η συμφωνία του Κοτονού αναθεωρήθηκε στο Λουξεμβούργο τον Ιούνιο του 2005 και το σχετικό 10ο ΕΤΑ θα τεθεί σε ισχύ το 2008.

Το ΕΤΑ δεν χρηματοδοτείται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό αλλά με άμεσες συνεισφορές των κρατών μελών, οι οποίες συμφωνούνται στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων. Τα ποσά που πληρώνουν τα κράτη μέλη βασίζονται, μεταξύ άλλων, εν μέρει στο ΑΕΕ τους και εν μέρει στους ιστορικούς δεσμούς τους με τις εν λόγω χώρες ΑΚΕ (π.χ. πρώην αποικίες). Η Επιτροπή και η ΕΤΕΠ διαχειρίζονται τους πόρους του ΕΤΑ.

Το ΕΤΑ διέπεται από τον δικό του δημοσιονομικό κανονισμό (ΕΕ L 83 της 1.4.2003, σ. 1) ο οποίος προβλέπει την παρουσίαση των δημοσιονομικών του καταστάσεων, ανεξάρτητα από αυτές των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Τα ΕΤΑ υπόκεινται στον εξωτερικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Κοινοβουλίου. Το ισοζύγιο και ο λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος του ΕΤΑ υποβάλλονται για λόγους ενημέρωσης:

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ — ΕΤΑ

σε εκατ. ευρώ

 

31.12.2007

31.12.2006

Κυκλοφορούν ενεργητικό:

Απαιτήσεις

8

217

Προχρηματοδοτήσεις

957

2 809

Άλλα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού

(3)

1

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα τους

388

291

Σύνολο

1 350

3 318

Σύνολο ενεργητικού

1 350

3 318

Τρέχουσες υποχρεώσεις:

Πληρωτέοι λογαριασμοί

(704)

(2 096)

Σύνολο παθητικού

(704)

(2 096)

Καθαρό ενεργητικό

646

1 222

Κεφάλαια και αποθεματικά

Καταβεβλημένο κεφάλαιο του ταμείου

25 019

29 900

Αποτέλεσμα του οικονομικού έτους

(3 256)

(2 924)

Αποτελέσματα που μεταφέρθηκαν από προηγούμενα έτη

(22 411)

(26 788)

Αποθεματικά

1 294

1 034

Κεφάλαια και αποθεματικά

646

1 222


ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ — ΕΤΑ

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2006

Σύνολο εσόδων

0

0

Λειτουργικά έξοδα

Λειτουργικά έξοδα:

 

 

Πρόγραμμα ενισχύσεων

638

750

Μακροοικονομική στήριξη

427

408

Επιδοτήσεις επιτοκίου

1

1

Επείγουσα βοήθεια

155

130

Βοήθεια σε πρόσφυγες

(6)

7

Κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου

58

63

Stabex

98

189

Sysmin

32

30

Μεταφορές από προηγούμενα ΕΤΑ

5

15

Διαρθρωτικές προσαρμογές

(6)

1

Ελάφρυνση χρέους

180

17

Τομεακή πολιτική

1 149

911

Αντιστάθμιση εισπράξεων από εξαγωγές

84

53

Θεσμική στήριξη

30

32

Έργα εντός ΑΚΕ

382

339

Κονδύλιο για τη ΛΔ του Κονγκό

17

(13)

Σύνολο

3 244

2 933

Διοικητικά έξοδα:

31

24

 

3 275

2 957

(Έλλειμμα) λειτουργικών δραστηριοτήτων

(3 275)

(2 957)

Μη λειτουργικές δραστηριοτήτες

Χρηματοοικονομικά έσοδα

19

31

Προβλέψεις

0

2

(Πλεόνασμα) μη λειτουργικών δραστηριοτήτων

19

33

Αποτέλεσμα του οικονομικού έτους

( 3 256)

(2 924)

11.2.   ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ

Το καθεστώς ασφάλισης ασθενείας παρέχει ιατρική ασφάλιση στο προσωπικό των διαφόρων κοινοτικών οργάνων και οργανισμών. Το καθεστώς αυτό έχει δικά του κεφάλαια τα οποία δεν ελέγχονται από τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, μολονότι η Επιτροπή διαχειρίζεται τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού του. Το καθεστώς χρηματοδοτείται από τις συνεισφορές των μελών του (προσωπικού) και των εργοδοτών (θεσμικών οργάνων, οργανισμών, υπηρεσιών). Κάθε πλεόνασμα παραμένει στην ιδιοκτησία του καθεστώτος.

Το καθεστώς συνίσταται σε τέσσερις χωριστές οντότητες: το βασικό καθεστώς για το προσωπικό των θεσμικών οργάνων και οργανισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και τρία άλλα καθεστώτα μικρότερης κλίμακας για το προσωπικό του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας, των Ευρωπαϊκών Σχολείων καθώς και για το προσωπικό που εργάζεται εκτός των ΕΚ όπως το προσωπικό των αντιπροσωπειών της ΕΕ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2007, το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού του καθεστώτος ανερχόταν σε 287 εκατ. ευρώ (2006: 279 εκατ. ευρώ).

ΜΕΡΟΣ II

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Α.

Ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού:

1.

Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2007

2.

Επισκόπηση των εσόδων και της εκτέλεσης του προϋπολογισμού

Έσοδα:

3.

Ενοποιημένη συνοπτική παρουσίαση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού εσόδων

4.

Ενοποιημένη συνοπτική παρουσίαση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού εσόδων ανά κοινοτικό όργανο

Δαπάνες:

5.

Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα πολιτικής

6.

Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά τομέα πολιτικής

7.

Εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα πολιτικής

8.

Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και πληρωμών ανά τομέα των δημοσιονομικών προοπτικών

9.

Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά τομέα των δημοσιονομικών προοπτικών

10.

Εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών ανά των δημοσιονομικών προοπτικών

11.

Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών ανά κοινοτικό όργανο

ΥΠΕ:

12.

Ενοποιημένη συνοπτική παρουσίαση των αναλήψεων υποχρεώσεων που απομένουν προς εκκαθάριση

13.

Ενοποιημένη Κατανομή των υπολοίπων προς εκκαθάριση ανά έτος ανάληψης των υποχρεώσεων

Οργανισμοί:

14.

Έσοδα οργανισμών: δημοσιονομικές προβλέψεις, απαιτήσεις και εισπράξεις

15.

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών ανά οργανισμό

16.

Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών

Β.

Επεξηγηματικές σημειώσεις των ενοποιημένων εκθέσεων σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού:

1.

Αρχές, δομές και πιστώσεις του προϋπολογισμού

2.

Επεξήγηση των εσόδων και δαπανών του προϋπολογισμού και σχολιασμός του αποτελέσματος του 2007

ΤΜΗΜΑ Α: ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (14)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1.   ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2007

σε εκατ. ευρώ

 

ΕΖΕΣ-ΕΟΧ

Ευρωπαϊκές Κοινότητες

Σύνολο 2007

Σύνολο 2006

Έσοδα του οικονομικού έτους

137

117 426

117 563

108 423

Πληρωμές βάσει των πιστώσεων του τρέχοντος έτους

(122)

(112 906)

(113 028)

(105 412)

Πιστώσεις πληρωμών μεταφερθείσες στο έτος Ν+1

0

(3 114)

(3 114)

(1 401)

Πιστώσεις ΕΖΕΣ μεταφερθείσες από το έτος Ν+1

(2)

0

(2)

0

Ακύρωση μη χρησιμοποιημένων πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το έτος Ν+1

0

246

246

263

Συναλλαγματικές διαφορές του οικονομικού έτους

0

(123)

(123)

(16)

Αποτέλεσμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού

13

1 529

1 542

1 857

Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων επιστρέφεται στα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους αφού αφαιρεθούν τα οφειλόμενα ποσά για το εν λόγω έτος.

2.   ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2007

ΕΣΟΔΑ

σε εκατ. ευρώ

Τίτλος

Πιστώσεις εσόδων

Βεβαιωθέντες δασμοί

%

Έσοδα

Έσοδα ως % του προϋπολογισμού

Υπόλοιπο

1

2

3 = 2/1

4

5 = 4/1

6 = 2-4

1.

Ίδιοι πόροι

106 203

107 574

101,29 %

106 159

99,96 %

1 415

3.

Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές

5 939

5 937

99,96 %

5 937

99,97 %

0

4.

Έσοδα προερχόμενα από πρόσωπα που συνδέονται με τα κοινοτικά όργανα και τους λοιπούς κοινοτικούς οργανισμούς

950

941

99,07 %

933

98,13 %

9

5.

Διοικητική λειτουργία του οργάνου

81

334

414,67 %

251

311,04 %

83

6.

Συνεισφορές τρίτων, επιστροφές δαπανών, δημοσιονομικές διορθώσεις

190

3 951

2 085,13 %

3 744

1 975,68 %

207

7.

Τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα

438

8 921

2 036,76 %

472

107,83 %

8 449

8.

Δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις

25

39

156,08 %

39

156,08 %

0

9.

Διάφορα έσοδα

20

70

345,92 %

28

140,36 %

41

Σύνολο

113 846

127 767

112,23 %

117 563

103,27 %

10 205


ΔΑΠΑΝΕΣ

σε εκατ. ευρώ

Ονομασία του κονδυλίου

Πιστώσεις πληρωμών

Πληρωμές πραγματοποιηθείσες

%

Μεταφερθείσες πιστώσεις

%

Ακυρωθείσες πιστώσεις

%

1

2

3 = 2/1

4

5 = 4/1

6 = 1-2-4

7 = 6/1

1.

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

45 462

43 713

96,15 %

1 359

2,99 %

390

0,86 %

2.

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

57 020

56 648

95,84 %

1 958

3,43 %

414

0,73 %

3.

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

1 356

1 050

77,41 %

163

11,99 %

144

10,60 %

4.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως παγκόσμιος παράγων

7 780

7 292

93,73 %

184

2,37 %

304

3,90 %

5.

Λειτουργία

7 960

6 806

85,50 %

940

11,81 %

214

2,69 %

6.

Αντισταθμίσεις

445

445

100,00 %

0

0,00 %

0

0,00 %

Σύνολο

120 021

113 953

94,94 %

4 603

3,84 %

1 465

1,22 %

3.   ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ 2007

σε εκατ. ευρώ

Τίτλος

Πιστώσεις εσόδων

Βεβαιωθέντες δασμοί

Έσοδα

Έσοδα ως % του προϋπολογισμού

Υπόλοιπο

Αρχικές

Οριστικές

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

1.

Ίδιοι πόροι

114 288

106 203

106 145

1 429

107 574

104 806

1 353

106 159

99,96 %

1 415

3.

Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές

0

5 939

5 936

0

5 937

5 937

0

5 937

99,97 %

0

4.

Έσοδα προερχόμενα από πρόσωπα που συνδέονται με τα κοινοτικά όργανα και τους λοιπούς κοινοτικούς οργανισμούς

950

950

915

26

941

908

24

933

98,13 %

9

5.

Διοικητική λειτουργία του οργάνου

81

81

309

25

334

230

20

251

311,04 %

83

6.

Συνεισφορές τρίτων, επιστροφές δαπανών, δημοσιονομικές διορθώσεις

10

190

3 734

217

3 951

3 639

105

3 744

1 975,68 %

207

7.

Τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα

123

438

3 446

5 475

8 921

(74)

546

472

107,83 %

8 449

8.

Δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις

25

25

39

0

39

39

0

39

156,08 %

0

9.

Διάφορα έσοδα

20

20

59

10

70

26

2

28

140,36 %

41

Σύνολο

115 497

113 846

120 585

7 183

127 767

115 512

2 051

117 563

103,27 %

10 205


Λεπτομέρεια τίτλου 1: Ίδιοι πόροι

σε εκατ. ευρώ

Κεφάλαιο

Πιστώσεις εσόδων

Βεβαιωθέντες δασμοί

Έσοδα

Έσοδα ως % του προϋπολογισμού

Υπόλοιπο

Αρχικές

Οριστικές

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

 Σύνολο

10.

Γεωργικές εισφορές

1 487

1 487

1 406

388

1794

1 016

388

1 404

94,43 %

390

11.

Εισφορές ζάχαρης

533

(38)

(30)

28

(3)

(58)

28

(31)

81,44 %

28

12.

Τελωνειακοί δασμοί

15 288

15 084

15 179

1 010

16 189

14 262

937

15 200

100,77 %

989

13.

ΦΠΑ

17 827

18 517

18 469

0

18 469

18 468

0

18 468

99,73 %

2

14.

ΑΕΕ

79 153

71 153

71 062

2

71 065

71 057

0

71 057

99,87 %

7

15.

Διόρθωση δημοσιονομικών ανισορροπιών

0

0

59

0

59

61

0

61

 

(2)

Σύνολο

114 288

106 203

106 145

1 429

107 574

104 806

1 353

106 159

99,96 %

1 415


Λεπτομέρεια τίτλου 3: Διαθέσιμα πλεονάσματα

σε εκατ. ευρώ

Κεφάλαιο

Πιστώσεις εσόδων

Βεβαιωθέντες δασμοί

Έσοδα

Έσοδα ως % του προϋπολογισμού

Υπόλοιπο

Αρχικές

Οριστικές

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

30.

Πλεόνασμα από το προηγούμενο έτος

0

2 109

2 109

0

2 109

2 109

0

2 109

100,00 %

0

31.

Πλεόνασμα ΦΠΑ

0

961

973

0

973

973

0

973

101,22 %

0

32.

Πλεόνασμα ΑΕΕ

0

2 869

2 857

0

2 857

2 857

0

2 857

99,60 %

0

34.

Προσαρμογή λόγω μη συμμετοχής στην πολιτική της JHAP

0

0

0

0

0

0

0

0

 

0

35.

Διόρθωση υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου

0

0

(2)

0

(2)

(2)

0

(2)

 

0

Σύνολο

0

5 939

5 936

0

5 937

5 937

0

5 937

99,97 %

0

4.   ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2007 ΑΝΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ

σε εκατ. ευρώ

Τίτλος

Πιστώσεις εσόδων

Βεβαιωθέντες δασμοί

Έσοδα

Έσοδα ως % του προϋπολογισμού

Υπόλοιπο

Αρχικές

Οριστικές

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

Τρέχοντος οικονομικού έτους

Μεταφορά εις νέον

Σύνολο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

85

85

198

20

218

135

10

144

170,21 %

74

Συμβούλιο

52

52

86

13

100

85

10

94

181,38 %

5

Επιτροπή

115 290

113 639

120 227

7 148

127 375

115 220

2 030

117 250

103,18 %

10 125

Δικαστήριο

35

35

37

1

38

37

1

37

106,17 %

0

Ελεγκτικό Συνέδριο

17

17

17

1

17

16

1

17

99,39 %

1

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

11

11

13

0

13

13

0

13

116,93 %

0

Επιτροπή των Περιφερειών

6

6

5

0

5

5

0

5

97,24 %

0

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής

1

1

1

0

1

1

0

1

99,49 %

0

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

1

1

0

0

0

0

0

0

75,36 %

0

Σύνολο

115 497

113 846

120 585

7 183

127 767

115 512

2 051

117 563

103,27 %

10 205

5.   ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας πολιτικής

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων

Πιστώσεις πληρωμών

Εγκεκριμένες πιστώσεις

Τροποποιήσεις

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο συμπληρωματικών πιστώσεων

Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων

Εγκεκριμένες πιστώσεις

Τροποποιήσεις

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο συμπληρωματικών πιστώσεων

Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων

1

2

3

4

5=3+4

6=1+2+5

7

8

9

10

11=9+10

12=7+8+11

01

Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις

495

(182)

0

18

18

330

510

(203)

5

17

22

329

02

Επιχειρήσεις

540

(10)

0

44

45

575

584

(116)

17

65

81

550

03

Ανταγωνισμός

72

0

0

3

3

74

72

0

7

3

10

82

04

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

11 431

(546)

5

18

24

10 908

11 662

(27)

15

14

30

11 664

05

Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη

54 940

(401)

0

2 532

2 532

57 041

53 652

(401)

24

2 527

2 551

55 802

06

Ενέργεια και μεταφορές

1 809

(13)

9

80

88

1 885

1 195

(186)

17

116

133

1 142

07

Περιβάλλον

353

0

0

21

21

374

329

(87)

23

19

41

284

08

Έρευνα

3 565

77

0

408

408

4 049

2 693

(226)

42

803

844

3 312

09

Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα μαζικής ενημέρωσης

1 435

(57)

0

159

159

1 537

1 175

(24)

16

269

285

1 436

10

Άμεση έρευνα

348

0

0

314

314

663

359

0

35

262

297

656

11

Αλιεία και ναυτιλιακές υποθέσεις

955

0

0

4

4

959

1 223

(20)

39

6

44

1 248

12

Εσωτερική αγορά

56

(1)

0

2

2

57

58

(1)

5

2

7

64

13

Περιφερειακή πολιτική

34 694

732

0

8

8

35 434

27 129

(457)

13

8

21

26 693

14

Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση

110

0

0

4

4

114

114

0

5

4

9

123

15

Εκπαίδευση και πολιτισμός

1 223

0

0

218

218

1 440

1 158

31

14

246

260

1 450

16

Επικοινωνία

201

0

0

3

3

204

192

0

27

3

30

223

17

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

545

1

0

26

26

572

288

1

267

27

294

582

18

Ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης

671

0

0

21

22

693

522

(120)

6

21

27

428

19

Εξωτερικές σχέσεις

3 527

281

0

75

75

3 883

3 008

288

55

80

134

3 429

20

Εμπόριο

72

0

0

2

2

74

68

0

5

2

7

76

21

Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ

1 244

(3)

0

169

169

1 410

1 163

(19)

35

165

200

1 344

22

Διεύρυνση

1 065

(19)

0

87

87

1 133

1 853

(128)

13

55

69

1 793

23

Ανθρωπιστική βοήθεια

750

0

0

10

10

759

750

0

4

10

15

764

24

Καταπολέμηση της απάτης

73

0

0

0

0

73

69

0

6

0

6

75

25

Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών

169

1

0

8

8

178

169

1

18

7

25

194

26

Διοίκηση της Επιτροπής

922

58

1

67

68

1 048

922

59

106

68

174

1 155

27

Προϋπολογισμός

519

(14)

0

3

3

509

519

(14)

9

3

12

518

28

Έλεγχος

9

0

0

0

0

10

9

0

1

0

1

11

29

Στατιστικές

121

(1)

0

9

9

130

119

(1)

7

8

16

134

30

Συντάξεις

997

0

0

0

0

997

997

0

0

0

0

997

31

Γλωσσικές υπηρεσίες

359

(2)

0

47

47

403

359

(2)

13

47

59

416

40

Αποθεματικά

735

(68)

0

0

0

667

0

0

0

0

0

0

90

Άλλα όργανα

2 577

0

5

116

121

2 698

2 577

0

326

143

469

3 047

Σύνολο

126 551

(168)

21

4 477

4 498

130 881

115 497

(1 651)

1 174

5 002

6 176

120 021

6.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας πολιτικής

Εγκεκριμένες πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων

Αναληφθείσες υποχρεώσεις

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Έσοδα ειδικού προορισμού

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9=7+8

10=9/1

11

12

13

14=11+12+13

15=14/1

01

Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις

330

293

0

16

309

93,57 %

1

0

1

0,41 %

20

0

0

20

6,02 %

02

Επιχειρήσεις

575

521

0

17

538

93,47 %

28

0

28

4,86 %

9

0

0

10

1,67 %

03

Ανταγωνισμός

74

70

0

2

72

96,74 %

1

0

1

1,90 %

1

0

0

1

1,36 %

04

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

10 908

10 847

5

9

 10 861

99,57 %

9

14

23

0,21 %

24

0

0

24

0,22 %

05

Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη

57 041

51 471

0

556

52 027

91,21 %

1 976

1 409

3 386

5,94 %

1 628

0

0

1 628

2,85 %

06

Ενέργεια και μεταφορές

1 885

1 786

8

42

1 836

97,41 %

37

0

38

2,01 %

10

1

0

11

0,59 %

07

Περιβάλλον

374

342

0

7

349

93,22 %

13

0

13

3,59 %

12

0

0

12

3,19 %

08

Έρευνα

4 049

3 635

0

204

3 839

94,80 %

204

0

204

5,05 %

6

0

0

6

0,15 %

09

Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα μαζικής ενημέρωσης

1 537

1 374

0

117

1 491

97,01 %

42

0

42

2,73 %

4

0

0

4

0,26 %

10

Άμεση έρευνα

663

348

0

53

402

60,61 %

261

0

261

39,36 %

0

0

0

0

0,03 %

11

Αλιεία και ναυτιλιακές υποθέσεις

959

706

0

1

706

73,68 %

3

2

5

0,55 %

247

0

0

247

25,77 %

12

Εσωτερική αγορά

57

54

0

1

55

96,48 %

1

0

1

1,54 %

1

0

0

1

1,98 %

13

Περιφερειακή πολιτική

35 434

34 874

0

6

34 880

98,44 %

1

134

135

0,38 %

419

0

0

419

1,18 %

14

Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση

114

99

0

2

101

88,67 %

2

0

2

1,61 %

11

0

0

11

9,72 %

15

Εκπαίδευση και πολιτισμός

1 440

1 220

0

107

1 327

92,12 %

111

0

111

7,69 %

3

0

0

3

0,18 %

16

Επικοινωνία

204

195

0

2

197

96,50 %

1

0

1

0,61 %

6

0

0

6

2,89 %

17

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

572

486

0

16

502

87,82 %

9

0

9

1,65 %

60

0

0

60

10,52 %

18

Ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης

693

613

0

12

626

90,29 %

9

2

11

1,53 %

57

0

0

57

8,17 %

19

Εξωτερικές σχέσεις

3 883

3 743

0

39

3783

97,42 %

35

2

37

0,95 %

63

0

0

63

1,63 %

20

Εμπόριο

74

70

0

1

72

97,02 %

1

0

1

1,27 %

1

0

0

1

1,71 %

21

Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ

1 410

1 212

0

93

1 305

92,55 %

75

22

97

6,90 %

8

0

0

8

0,55 %

22

Διεύρυνση

1 133

1 029

0

23

1 053

92,90 %

64

14

78

6,86 %

3

0

0

3

0,24 %

23

Ανθρωπιστική βοήθεια

759

749

0

9

758

99,83 %

1

0

1

0,10 %

1

0

0

1

0,07 %

24

Καταπολέμηση της απάτης

73

69

0

0

69

94,72 %

0

0

0

0,01 %

4

0

0

4

5,27 %

25

Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών

178

165

0

5

169

95,39 %

3

0

3

1,96 %

5

0

0

5

2,65 %

26

Διοίκηση της Επιτροπής

1 048

957

1

38

995

94,97 %

29

0

29

2,77 %

24

0

0

24

2,25 %

27

Προϋπολογισμός

509

498

0

2

499

98,10 %

2

0

2

0,35 %

8

0

0

8

1,55 %

28

Έλεγχος

10

9

0

0

9

91,82 %

0

0

0

1,74 %

1

0

0

1

6,44 %

29

Στατιστικές

130

107

0

7

114

87,71 %

2

0

2

1,58 %

14

0

0

14

10,72 %

30

Συντάξεις

997

994

0

0

994

99,70 %

0

0

0

0,00 %

3

0

0

3

0,30 %

31

Γλωσσικές υπηρεσίες

403

352

0

38

390

96,63 %

8

0

9

2,12 %

5

0

0

5

1,26 %

40

Αποθεματικά

667

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0,00 %

667

0

0

667

100,0 %

90

Άλλα όργανα

2 698

2 400

4

67

2 472

91,63 %

49

119

168

6,21 %

58

1

0

58

2,16 %

Σύνολο

130 881

121 285

19

1 494

122 798

93,82 %

2 982

1 717

4 699

3,59 %

3 381

2

1

3 383

2,59 %

7.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας πολιτικής

Εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών

Διαθέσιμες πιστώσεις

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Αυτόματες μεταφορές

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9

10=7+8+9

11=10/1

12

13

14

15=12+13+14

16=15/1

01

Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις

329

242

4

16

262

79,75 %

5

0

2

7

2,11 %

59

1

0

60

18,14 %

02

Επιχειρήσεις

550

336

12

22

370

67,28 %

22

0

40

63

11,37 %

110

5

2

117

21,34 %

03

Ανταγωνισμός

82

64

6

1

71

86,65 %

7

0

2

9

10,74 %

1

1

0

2

2,61 %

04

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

11 664

11 531

11

5

11 547

99,00 %

19

0

9

28

0,24 %

84

4

0

89

0,76 %

05

Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη

55 802

53 045

16

624

53 685

96,21 %

24

37

1 904

1 965

3,52 %

145

8

0

152

0,27 %

06

Ενέργεια και μεταφορές

1 142

886

13

20

919

80,43 %

17

50

95

163

14,25 %

56

4

0

61

5,32 %

07

Περιβάλλον

284

203

17

12

232

81,64 %

16

0

7

23

8,11 %

24

5

0

29

10,25 %

08

Έρευνα

3 312

2 415

27

236

2 678

80,88 %

43

0

567

609

18,40 %

9

15

0

24

0,72 %

09

Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα μαζικής ενημέρωσης

1 436

1 112

12

103

1 227

85,40 %

15

0

166

181

12,58 %

24

4

0

29

2,02 %

10

Άμεση έρευνα

656

318

32

56

406

61,87 %

33

0

206

239

36,39 %

8

4

0

11

1,74 %

11

Αλιεία και ναυτιλιακές υποθέσεις

1 248

1 034

3

2

1 039

83,25 %

5

4

3

13

1,05 %

160

36

0

196

15,71 %

12

Εσωτερική αγορά

64

49

4

1

54

85,18 %

5

0

1

7

10,24 %

2

1

0

3

4,58 %

13

Περιφερειακή πολιτική

26 693

26 568

9

6

26 583

99,59 %

13

0

1

14

0,05 %

92

4

0

96

0,36 %

14

Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση

123

78

5

2

85

68,93 %

6

0

2

8

6,44 %

30

0

0

30

24,63 %

15

Εκπαίδευση και πολιτισμός

1 450

1 150

12

99

1 261

86,95 %

15

0

147

162

11,17 %

25

2

0

27

1,88 %

16

Επικοινωνία

223

159

22

2

183

81,94 %

17

2

2

21

9,31 %

14

5

0

20

8,75 %

17

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

582

228

210

10

448

76,88 %

26

0

17

43

7,31 %

35

57

0

92

15,81 %

18

Ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης

428

240

5

13

259

60,41 %

8

82

8

97

22,76 %

71

1

0

72

16,83 %

19

Εξωτερικές σχέσεις

3 429

3 171

38

55

3 265

95,20 %

44

0

24

68

1,98 %

80

17

0

97

2,83 %

20

Εμπόριο

76

60

4

1

65

85,87 %

5

0

1

6

8,45 %

4

1

0

4

5,68 %

21

Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ

1 344

1 081

23

89

1 193

88,77 %

29

0

77

106

7,87 %

33

12

0

45

3,36 %

22

Διεύρυνση

1 793

1 690

6

52

1 749

97,51 %

17

0

3

20

1,09 %

18

7

0

25

1,40 %

23

Ανθρωπιστική βοήθεια

764

742

4

9

756

98,87 %

6

0

1

7

0,90 %

1

1

0

2

0,23 %

24

Καταπολέμηση της απάτης

75

56

4

0

60

79,62 %

6

0

0

6

7,77 %

7

2

0

9

12,60 %

25

Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών

194

150

17

4

170

87,53 %

15

0

4

19

9,54 %

4

1

0

6

2,93 %

26

Διοίκηση της Επιτροπής

1 155

844

91

30

965

83,60 %

113

0

37

151

13,06 %

23

15

0

38

3,33 %

27

Προϋπολογισμός

518

489

8

1

498

96,16 %

9

0

2

11

2,08 %

8

1

0

9

1,76 %

28

Έλεγχος

11

8

1

0

9

83,04 %

1

0

0

1

9,42 %

1

0

0

1

7,54 %

29

Στατιστικές

134

95

5

2

102

76,37 %

7

0

6

13

9,44 %

17

2

0

19

14,18 %

30

Συντάξεις

997

994

0

0

994

99,70 %

0

0

0

0

0,00 %

3

0

0

3

0,30 %

31

Γλωσσικές υπηρεσίες

416

328

11

34

373

89,78 %

24

0

12

36

8,66 %

5

1

0

6

1,56 %

40

Αποθεματικά

0

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

90

Άλλα όργανα

3 047

2 085

295

67

2 447

80,31 %

316

119

76

511

16,77 %

58

31

0

89

2,92 %

Σύνολο

120 021

111 452

925

1 576

113 953

94,94 %

888

295

3 421

4 603

3,84 %

1 211

249

5

1 465

1,22 %

8.   ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας δημοσιονομικών προοπτικών

Πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων

Πιστώσεις πληρωμών

Εγκεκριμένες πιστώσεις

Τροποποιήσεις (μεταφορές και Δ.Πρ.)

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο συμπληρωματικών πιστώσεων

Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων

Εγκεκριμένες πιστώσεις

Τροποποιήσεις (μεταφορές και Δ.Πρ.)

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο συμπληρωματικών πιστώσεων

Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων

1

2

3

4

5=3+4

6=1+2+5

7

8

9

10

11=9+10

12=7+8+11

1

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

54 854

(2)

15

1 193

1 208

56 060

44 861

(1 239)

124

1 716

1 840

45 462

2

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

56 250

(400)

0

2 549

2 549

58 399

54 719

(562)

321

2 543

2 863

57 020

3

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

1 247

198

0

98

98

1 544

1 178

51

19

109

128

1 356

4

Η ΕΕ ως παγκόσμιος εμπορικός εταίρος

6 812

0

0

330

330

7 142

7 353

64

63

300

363

7 780

5

Διοίκηση

6 942

36

6

307

313

7 291

6 942

36

647

335

982

7 960

6.

Αντισταθμίσεις

445

0

0

0

0

445

445

0

0

0

0

445

Σύνολο

126 551

(168)

21

4 477

4 498

130 881

115 497

(1 651)

1 174

5 002

6 176

120 021

9.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας δημοσιονομικών προοπτικών

Εγκεκριμένες πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων

Αναληφθείσες υποχρεώσεις

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Έσοδα ειδικού προορισμού

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9=7+8

10=9/1

11

12

13

14=11+12+13

15=14/1

1

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

56 060

53 702

14

540

54 256

96,78 %

652

131

783

1,40 %

1 020

1

1

1 022

1,82 %

2

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

58 399

52 563

0

558

53 122

90,96 %

1 990

1 363

3 354

5,74 %

1 924

0

0

1 924

3,29 %

3

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

1 544

1 368

0

54

1 422

92,10 %

44

2

46

2,98 %

76

0

0

76

4,92 %

4

Η ΕΕ ως παγκόσμιος εμπορικός εταίρος

7 142

6 479

0

158

6 637

92,92 %

171

102

274

3,83 %

232

0

0

232

3,25 %

5

Διοίκηση

7 291

6 729

5

183

6 918

94,88 %

124

119

243

3,34 %

129

1

0

130

1,78 %

6.

Αντισταθμίσεις

445

445

0

0

445

100,0 %

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

Σύνολο

130 881

121 285

19

1 494

122 798

93,82 %

2 982

1 717

4 699

3,59 %

3 381

2

1

3 383

2,59 %

10.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ

σε εκατ. ευρώ

Τομέας δημοσιονομικών προοπτικών

Εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών

Πραγματοποιηθείσες πληρωμές

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Αυτόματες μεταφορές

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9

10=7+8+9

11=10/1

12

13

14

15=12+13+14

16=15/1

1

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

45 462

43 085

90

539

43 713

96,15 %

136

50

1 173

1 359

2,99 %

352

34

4

390

0,86 %

2

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

57 020

53 796

220

632

54 648

95,84 %

40

7

1 911

1 958

3,43 %

313

101

0

414

0,73 %

3

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

1 356

995

15

39

1 050

77,41 %

10

84

69

163

11,99 %

139

4

1

144

10,60 %

4

Η ΕΕ ως παγκόσμιος εμπορικός εταίρος

7 780

7 054

37

201

7 292

93,73 %

50

35

99

184

2,37 %

277

26

0

304

3,90 %

5

Διοίκηση

7 960

6 077

563

166

6 806

85,50 %

652

119

169

940

11,81 %

130

84

0

214

2,69 %

6.

Αντισταθμίσεις

445

445

0

0

445

100,00 %

0

0

0

0

0,00 %

0

0

0

0

0,00 %

Σύνολο

120 021

111 452

925

1 576

113 953

94,94 %

888

295

3 421

4 603

3,84 %

1 211

249

5

1 465

1,22 %

11.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ

Πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων

σε εκατ. ευρώ

Κοινοτικό θεσμικό όργανο

Εγκεκριμένες πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων

Αναληφθείσες υποχρεώσεις

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Μεταφερθείσες πιστώσεις

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9=7+8

10=9/1

11

12

13

14=11+12+13

15=14/1

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

1 454

1 338

4

38

1 380

94,92 %

13

44

57

3,94 %

16

1

0

17

1,14 %

Συμβούλιο

650

508

0

24

532

81,89 %

33

75

108

16,57 %

10

0

0

10

1,54 %

Επιτροπή

128 183

118 885

15

1 427

120 327

93,87 %

2 934

1 598

4 532

3,54 %

3 323

1

1

3 325

2,59 %

Δικαστήριο

275

265

0

1

266

96,84 %

2

0

2

0,59 %

7

0

0

7

2,57 %

Ελεγκτικό Συνέδριο

122

109

0

0

110

90,21 %

0

0

0

0,22 %

12

0

0

12

9,58 %

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

116

104

0

3

107

91,64 %

1

0

1

0,54 %

9

0

0

9

7,82 %

Επιτροπή των Περιφερειών

68

65

0

1

66

96,22 %

0

0

0

0,13 %

2

0

0

2

3,65 %

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής

8

7

0

0

7

90,48 %

0

0

0

 

1

0

0

1

9,52 %

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

5

4

0

0

4

86,14 %

0

0

0

 

1

0

0

1

13,86 %

Σύνολο

130 881

121 285

19

1 494

122 798

93,82 %

2 982

1 717

4 699

3,59 %

3 381

2

1

3 383

2,59 %


Πιστώσεις πληρωμών

σε εκατ. ευρώ

Κοινοτικό θεσμικό όργανο

Εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών

Πραγματοποιηθείσες πληρωμές

Πιστώσεις μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Αυτόματες μεταφορές

Μεταφορές βάσει αποφάσεως

Από έσοδα ειδικού προορισμού

Σύνολο

%

Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους

Από μεταφορές

Έσοδα ειδικού προορισμού (ΕΖΕΣ)

Σύνολο

%

1

2

3

4

5=2+3+4

6=5/1

7

8

9

10=7+8+9

11=10/1

12

13

14

15=12+13+14

16=15/1

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

1 668

1 112

179

38

1 329

79,68 %

225

44

39

308

18,49 %

16

15

0

31

1,83 %

Συμβούλιο

741

453

80

24

558

75,21 %

55

75

33

163

21,98 %

10

11

0

21

2,81 %

Επιτροπή

116 975

109 367

630

1 509

111 506

95,33 %

572

176

3 345

4 093

3,50 %

1 154

217

5

1 376

1,18 %

Δικαστήριο

288

252

12

1

265

91,93 %

13

0

2

15

5,04 %

7

2

0

9

3,03 %

Ελεγκτικό Συνέδριο

129

101

6

0

107

83,11 %

9

0

0

9

7,08 %

12

1

0

13

9,80 %

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

128

98

9

3

109

85,66 %

6

0

2

8

6,17 %

9

1

0

10

8,17 %

Επιτροπή των Περιφερειών

78

59

8

1

68

86,89 %

6

0

1

6

8,02 %

2

1

0

4

5,09 %

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής

9

7

0

0

7

84,00 %

0

0

0

1

6,42 %

1

0

0

1

9,58 %

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

6

3

1

0

4

66,73 %

1

0

0

1

15,96 %

1

0

0

1

17,31 %

Σύνολο

120 021

111 452

925

1 576

113 953

94,94 %

888

295

3 421

4 603

3,84 %

1 211

249

5

1 465

1,22 %

12.   ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΙΛΟΙΠΩΝ ΠΡΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ

σε εκατ. ευρώ

 

Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις

Διαχωριζόμενες πιστώσεις

Σύνολο

Μεταφερθείσες αναλήψεις υποχρεώσεων από το προηγούμενο οικονομικό έτος

1 114

130 511

131 655

Αποδεσμεύσεις/Αναπροσαρμογές

(61)

(1 535)

(1 596)

Πληρωμές

872

45 836

46 709

Ακυρώσεις

151

0

151

Υπόλοιπα προς εκκαθάριση στο τέλος του έτους

60

83 140

83 200

Αναλήψεις υποχρεώσεων του οικονομικού έτους

50 718

72 080

122 798

Πληρωμές

49 825

17 420

67 245

Ακύρωση μη μεταφερόμενων αναλήψεων υποχρεώσεων

14

0

14

Υπόλοιπα προς εκκαθάριση στο τέλος του έτους

880

54 661

55 540

Σύνολο υπολοίπων προς εκκαθάριση στο τέλος του έτους

939

137 801

138 740

13α.   Ενοποιημένη κατανομή των υπολοίπων προς εκκαθάριση ανά έτος ανάληψης των υποχρεώσεων

σε εκατ. ευρώ

Τομέας δημοσιονομικών προοπτικών

< 2001

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Σύνολο

1

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

646

374

691

1 650

4 384

16 532

38 372

44 870

107 519

2

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

195

18

51

62

122

1 299

3 939

4 218

9 905

3

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

10

7

16

31

91

170

251

778

1 354

4

Η ΕΕ ως παγκόσμιος εμπορικός εταίρος

849

664

885

1 258

2 007

3 373

5 201

5 013

19 250

5

Διοίκηση

1

0

0

0

0

0

51

660

712

Σύνολο

1 701

1 063

1 643

3 001

6 605

21 374

47 813

55 540

138 740

13β.   Ενοποιημένη κατανομή των υπολοίπων προς εκκαθάριση ανά έτος ανάληψης των υποχρεώσεων

σε εκατ. ευρώ

Τομέας πολιτικής

< 2001

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Σύνολο

01

Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις

3

0

0

0

28

41

145

127

344

02

Επιχειρήσεις

5

8

7

22

22

63

119

334

581

03

Ανταγωνισμός

0

0

0

0

0

0

0

7

8

04

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

191

14

57

101

298

3 072

9 405

9 162

22 299

05

Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη

152

0

1

47

78

1 213

3 525

3 475

8 491

06

Ενέργεια και μεταφορές

60

60

63

113

250

505

651

1 601

3 303

07

Περιβάλλον

0

9

17

35

67

89

118

244

580

08

Έρευνα

35

99

155

577

854

1 414

2 046

3 263

8 443

09

Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα μαζικής ενημέρωσης

2

1

10

71

165

461

679

1 051

2 440

10

Άμεση έρευνα

1

1

1

4

2

14

24

95

140

11

Αλιεία και ναυτιλιακές υποθέσεις

43

10

36

32

57

261

608

277

1 324

12

Εσωτερική αγορά

0

0

0

0

1

0

2

12

15

13

Περιφερειακή πολιτική

411

354

627

1 233

3 115

11 357

25 807

29 347

72 250

14

Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση

0

0

0

1

0

4

27

47

80

15

Εκπαίδευση και πολιτισμός

21

7

12

21

32

64

123

291

571

16

Επικοινωνία

0

0

0

0

0

1

11

67

79

17

Υγεία και προστασία των καταναλωτών

1

0

3

13

21

27

54

324

444

18

Ζώνη ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης

1

2

6

8

20

60

80

453

629

19

Εξωτερικές σχέσεις

475

266

435

387

870

1 295

1 901

2 728

8 358

20

Εμπόριο

0

0

0

0

0

1

4

17

22

21

Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ

104

80

102

142

282

486

678

845

2 719

22

Διεύρυνση

193

152

111

189

433

915

1 675

936

4 604

23

Ανθρωπιστική βοήθεια

2

0

0

2

4

22

80

273

383

24

Καταπολέμηση της απάτης

0

0

0

0

0

0

3

21

24

25

Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών

0

0

0

0

0

0

0

18

19

26

Διοίκηση της Επιτροπής

0

0

0

0

0

0

0

127

128

27

Προϋπολογισμός

0

0

0

0

0

0

0

9

9

28

Έλεγχος

0

0

0

0

0

0

0

1

1

29

Στατιστικές

0

0

1

1

4

9

20

44

81

30

Συντάξεις

0

0

0

0

0

0

0

0

0

31

Γλωσσικές υπηρεσίες

0

0

0

0

0

0

0

27

27

90

Άλλα όργανα

0

0

0

0

0

0

27

316

343

Σύνολο

1 701

1 063

1 643

3 001

6 605

21 374

47 813

55 540

138 740

14.   ΕΣΟΔΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ: ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ, ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ

σε εκατ. ευρώ

Οργανισμός

Προβλεπόμενα έσοδα

Βεβαιωθέντες δασμοί

Εισπραχθέντα ποσά

Υπόλοιπο

Τομέας πολιτικής

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας

72

93

85

7

06

Frontex

42

43

42

1

18

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης

17

17

17

0

15

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία

9

8

8

0

18

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων

29

29

29

0

17

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας

14

14

14

0

18

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος

35

38

38

0

07

Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας

5

2

2

0

11

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια των Τροφίμων

52

49

48

0

17

Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

14

15

15

0

18

Ευρωπαϊκή αρχή εποπτείας GNSS

210

210

183

27

06

Eurojust

19

19

19

0

18

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα

46

38

38

0

06

Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά

276

199

199

0

12

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων

163

166

165

1

02

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών

8

8

8

0

09

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων

17

17

17

0

06

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης

250

251

251

0

22

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία

14

14

14

0

04

Μεταφραστικό Kέντρο των Oργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

46

43

42

1

31

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

23

21

21

0

15

Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών

10

10

10

0

17

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας

20

20

20

0

04

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού

36

36

36

0

15

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία

7

7

7

0

06

Εκτελεστικός Οργανισμός για το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας

4

5

5

0

17

Σύνολο

1 440

1 370

1 332

37

 


σε εκατ. ευρώ

Είδος εσόδων

Προβλεπόμενα έσοδα

Βεβαιωθέντες δασμοί

Εισπραχθέντα ποσά

Υπόλοιπο

Επιδότηση Επιτροπής

771

749

729

20

Έσοδα από αμοιβές

334

371

363

8

Λοιπά έσοδα

336

249

240

9

Σύνολο

1 440

1 370

1 332

37

15.   ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΑΝΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

σε εκατ. ευρώ

Οργανισμός

Πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων

Πιστώσεις πληρωμών

Πιστώσεις

Πραγματοποιηθείσες

Μεταφερθείσες

Ακυρωθείσες

Πιστώσεις

Πραγματοποιηθείσες

Μεταφερθείσες

Ακυρωθείσες

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας

87

70

15

1

106

68

35

4

Frontex

43

39

0

3

54

20

22

11

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης

18

16

1

1

19

15

3

1

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία

10

6

2

2

12

6

4

2

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων

29

28

0

1

36

22

12

2

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας

15

15

0

0

15

14

1

0

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος

41

40

2

0

47

37

9

1

Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας

5

1

0

4

5

0

1

4

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια των Τροφίμων

52

48

0

5

60

45

9

6

Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

15

14

0

0

16

8

8

0

Ευρωπαϊκή αρχή εποπτείας GNSS

210

135

74

1

184

95

87

2

Eurojust

19

18

1

0

22

16

5

1

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα

48

43

0

5

50

34

2

14

Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά

276

143

0

132

302

139

29

135

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων

163

159

0

4

193

155

32

5

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών

8

8

0

0

9

7

2

0

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων

17

13

0

3

19

13

3

4

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης

714

302

410

2

714

259

454

2

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία

15

14

0

1

18

13

4

1

Μεταφραστικό Kέντρο των Oργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

55

43

0

13

58

41

4

13

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

24

21

2

2

27

19

5

2

Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών

15

12

0

2

14

11

2

2

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας

21

20

0

1

24

19

5

1

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού

36

34

0

2

43

33

7

3

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία

7

6

0

1

8

5

2

1

Εκτελεστικός Οργανισμός για το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας

4

4

0

0

5

3

2

1

Σύνολο

1 947

1 254

508

185

2 061

1 097

745

219


σε εκατ. ευρώ

Είδος δαπάνης

Πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων

Πιστώσεις πληρωμών

Πιστώσεις

Αναληφθείσες υποχρεώσεις

Μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Πιστώσεις

Πραγματοποιηθείσες

Μεταφερθείσες στο 2008

Ακυρωθείσες πιστώσεις

Διοικητικά έξοδα

185

164

1

20

233

149

59

24

Επιχειρησιακά έξοδα

1 385

737

507

141

1 441

600

675

167

Προσωπικό

377

353

0

24

387

348

11

28

Σύνολο

1 947

1 254

508

185

2 061

1 097

745

219

16.   ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

σε εκατ. ευρώ

 

Ευρωπαϊκές Κοινότητες

Οργανισμοί

Απάλειψη των χορηγηθεισών επιδοτήσεων σε οργανισμούς

Σύνολο

Έσοδα του οικονομικού έτους

117 563

1 332

(729)

118 166

Πληρωμές βάσει των πιστώσεων του τρέχοντος έτους

(113 028)

(976)

729

(113 275)

Πιστώσεις πληρωμών μεταφερθείσες στο έτος Ν+1

(3 114)

(745)

(3 859)

Πιστώσεις ΕΖΕΣ μεταφερθείσες από το έτος Ν-1

(2)

0

(2)

Ακύρωση μη χρησιμοποιημένων πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το έτος Ν-1

246

477

723

Συναλλαγματικές διαφορές του οικονομικού έτους

(124)

(3)

(126)

Αποτέλεσμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού

1 542

86

0

1 628

ΤΜΗΜΑ Β: ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1.   ΑΡΧΕΣ, ΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1.1.   ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ

Ο γενικός προϋπολογισμός των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων διέπεται από διάφορες θεμελιώδεις αρχές:

ενότητα και αυθεντικότητα του προϋπολογισμού: όλες οι δαπάνες και όλα τα έσοδα των Κοινοτήτων πρέπει να περιλαμβάνονται σε ένα και μοναδικό έγγραφο προϋπολογισμού, να καταλογίζονται σε ένα κονδύλιο του προϋπολογισμού, ενώ οι δαπάνες δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις εγκεκριμένες πιστώσεις,

καθολικότητα: η αρχή αυτή περιλαμβάνει δύο κανόνες:

τον κανόνα του μη καταλογισμού, σύμφωνα με τον οποίο τα έσοδα του προϋπολογισμού δεν πρέπει να προορίζονται για συγκεκριμένες δαπάνες (το σύνολο των εσόδων πρέπει να καλύπτει το σύνολο των δαπανών),

τον κανόνα της μη προσαρμογής, σύμφωνα με τον οποίο τα έσοδα και οι δαπάνες πρέπει να εγγράφονται στον προϋπολογισμό για ολόκληρο το ποσό τους χωρίς μεταξύ τους προσαρμογές,

ενιαύσιο: οι εγγεγραμμένες πιστώσεις εγκρίνονται για ένα οικονομικό έτος και πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια αυτού του έτους,

ισοσκέλιση: τα έσοδα και οι δαπάνες που εμφανίζονται στον προϋπολογισμό πρέπει να είναι ισοσκελισμένα (οι προβλέψεις εσόδων πρέπει να καλύπτουν τις πιστώσεις πληρωμών),

ειδικότητα: κάθε πίστωση έχει συγκεκριμένο προορισμό και συγκεκριμένο σκοπό,

ενιαία νομισματική μονάδα: ο προϋπολογισμός καταρτίζεται και εκτελείται σε ευρώ και οι λογαριασμοί τηρούνται σε ευρώ,

χρηστή δημοσιονομική διαχείριση: οι πιστώσεις του προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, δηλαδή σύμφωνα με τις αρχές της οικονομίας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας,

διαφάνεια: η κατάρτιση και η εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς και η παρουσίαση των λογαριασμών διέπονται από την αρχή της διαφάνειας — ο προϋπολογισμός και οι διορθωτικοί προϋπολογισμοί δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

1.2.   ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει:

α)

γενική κατάσταση εσόδων,

β)

τμήματα υποδιαιρούμενα σε καταστάσεις εσόδων και δαπανών κάθε οργάνου: Τμήμα I: Κoιvoβoύλιo, Τμήμα II: Συμβούλιο, Τμήμα III: Επιτροπή, Τμήμα IV: Δικαστήριο, Τμήμα V: Ελεγκτικό Συνέδριο, Τμήμα VI: Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, Τμήμα VII: Επιτροπή των Περιφερειών, Τμήμα VIII: Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, Τμήμα IX: Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων.

Τα έσοδα και οι δαπάνες κάθε οργάνου ταξινομούνται σε τίτλους, κεφάλαια, άρθρα και θέσεις ανάλογα με τη φύση ή τον προορισμό τους.

Ένα μέρος των κεφαλαίων της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ ετίθετο στη διάθεση του επιχειρησιακού προϋπολογισμού της. Αυτός ο επιχειρησιακός προϋπολογισμός εγκρινόταν κάθε χρόνο από τη Επιτροπή, κατόπιν διαβουλεύσεων με το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο τελευταίος προϋπολογισμός καταρτίστηκε για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου έως 23 Ιουλίου 2002. Από τις 24 Ιουλίου 2002, τα έσοδα και οι επιβαρύνσεις που συνδέονται με τον επιχειρησιακό προϋπολογισμό της ΕΚΑΧ περιλαμβάνονται στο λογαριασμό εσόδων και δαπανών της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ. Οι εναπομένουσες αναλήψεις υποχρεώσεων που πρέπει να πραγματοποιηθούν εμφανίζονται στο παθητικό του ισολογισμού.

1.3.   ΔOMH ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Μόνον ο προϋπολογισμός της Επιτροπής περιλαμβάνει διοικητικές πιστώσεις και λειτουργικές πιστώσεις. Τα άλλα όργανα, στην ουσία, διαθέτουν μόνον διοικητικές πιστώσεις.

Στον προϋπολογισμό διακρίνονται δύο είδη πιστώσεων: οι «μη διαχωριζόμενες πιστώσεις» (ΜΔΠ) και οι «διαχωριζόμενες πιστώσεις» (ΔΠ). Οι μη διαχωριζόμενες πιστώσεις προορίζονται για την κάλυψη πράξεων που έχουν ετήσιο χαρακτήρα (και ανταποκρίνονται στην αρχή του ενιαυσίου). Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις καθιερώθηκαν προκειμένου να συμβιβασθεί η αρχή του ενιαυσίου με την ανάγκη διαχείρισης πολυετών ενεργειών.

α)

Οι μη διαχωριζόμενες πιστώσεις καλύπτουν:

όλους τους διοικητικούς τομείς του προϋπολογισμού (κεφάλαιο 1 του τμήματος της Επιτροπής και ολόκληρο το τμήμα που αντιστοιχεί σε κάθε όργανο),

τις πιστώσεις του ΕΓΤΠΕ-τμήματος Εγγυήσεων, που έχουν ετήσιο χαρακτήρα, και

ορισμένες τεχνικές πιστώσεις (επιστροφές, εγγυήσεις για δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις, κ.λπ.).

Όσον αφορά τις ΜΔΠ, το ποσό των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ισούται με αυτό των πιστώσεων πληρωμών.

β)

Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις προορίζονται για την κάλυψη πράξεων πολυετούς χαρακτήρα και περιλαμβάνουν τις πιστώσεις που ανήκουν σε όλα τα κεφάλαια με εξαίρεση το κεφάλαιο 1 του τμήματος που αντιστοιχεί στην Επιτροπή (εκτός του ΕΓΤΠΕ).

Αυτές οι διαχωριζόμενες πιστώσεις υποδιαιρούνται σε πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων (ΠΑΥ) και σε πιστώσεις πληρωμών (ΠΠ):

πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων: καλύπτουν το σύνολο των νομικών υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για μέτρα η εκτέλεση των οποίων εκτείνεται σε αρκετά οικονομικά έτη. Ωστόσο, οι αναλήψεις υποχρεώσεων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό για ενέργειες η εκτέλεση των οποίων εκτείνεται σε περισσότερα από ένα οικονομικά έτη, μπορούν να κατανεμηθούν σε διάφορες ετήσιες δόσεις σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού, εφόσον αυτό προβλέπεται από τη βασική πράξη. Όσον αφορά τις διαχωριζόμενες πιστώσεις, οι αναλήψεις υποχρεώσεων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό και οι οποίες δεν αναλήφθηκαν ακόμη για τα προσεχή έτη εμφανίζονται στο πλαίσιο των ενδεχόμενων υποχρεώσεων εκτός ισολογισμού.

πιστώσεις πληρωμών: καλύπτουν δαπάνες που προκύπτουν από υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια του τρέχοντος οικονομικού έτους ή/και των προηγούμενων οικονομικών ετών.

1.4.   ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ

Η κυριότερη πηγή πιστώσεων είναι ο κοινοτικός προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους. Ωστόσο, υπάρχουν άλλα είδη πιστώσεων που προκύπτουν από τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού. Προέρχονται από προηγούμενα οικονομικά έτη ή από εξωτερικές πηγές.

1.4.1.   Οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού

Εγκεκριμένες αρχικές πιστώσεις του προϋπολογισμού

Μεταφορές

Οι πιστώσεις μπορεί να γίνουν αντικείμενο μεταφοράς μεταξύ θέσεων σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στα άρθρα 22 έως 24 του δημοσιονομικού κανονισμού [κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002].

Διορθωτικοί προϋπολογισμοί

Ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός δύναται να διορθωθεί ή να αυξηθεί με διορθωτικό προϋπολογισμό. Οι σχετικοί κανόνες περιγράφονται στα άρθρα 37 έως 38 του δημοσιονομικού κανονισμού.

1.4.2.   Μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος ή ανασυσταθείσες πιστώσεις

Αυτόματη μεταφορά πιστώσεων

Πρόκειται για μη διαχωριζόμενες πιστώσεις πληρωμών που μπορούν να μεταφερθούν αυτόματα μόνο για ένα οικονομικό έτος (χωρίς περιορισμούς για την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ) σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού.

Μεταφορά πιστώσεων με απόφαση των οργάνων

Ένα όργανο μπορεί να αποφασίσει τη μεταφορά πιστώσεων από τον προηγούμενο προϋπολογισμό σε μια από τις εξής δύο περιπτώσεις: εάν έχουν ολοκληρωθεί τα προπαρασκευαστικά στάδια [άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού] ή εάν έχει καθυστερήσει η έγκριση της νομικής βάσης [άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού]. Η μεταφορά αυτή μπορεί να αφορά τόσο πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων όσο και πιστώσεις πληρωμών (άρθρο 9 παράγραφος 3).

Ανασύσταση πιστώσεων μετά από αποδεσμεύσεις

Πρόκειται για την επανεγγραφή πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων σχετικά με τα διαρθρωτικά ταμεία οι οποίες έγιναν αντικείμενο αποδέσμευσης. Η επανεγγραφή πιστώσεων μπορεί να γίνει κατ' εξαίρεση εάν πρόκειται για λάθος της Επιτροπής ή εάν τα ποσά είναι απαραίτητα για την ολοκλήρωση του προγράμματος (άρθρο 157 του δημοσιονομικού κανονισμού).

1.4.3.   Έσοδα ειδικού προορισμού

Επιστροφές

Οι πιστώσεις αυτές προέρχονται από την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, τις εισπράξεις από την παροχή αγαθών και υπηρεσιών σε άλλα κοινοτικά όργανα, τις εισπράξεις αποζημιώσεων από ασφαλίσεις και τα εισοδήματα από μισθώσεις και πωλήσεις εκδόσεων. Τα ποσά αυτά είναι έσοδα ειδικού προορισμού για το κονδύλιο του προϋπολογισμού το οποίο επιβαρύνθηκε με την αρχική δαπάνη [άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχεία ε), στ), ζ, η), θ) και ι) του δημοσιονομικού κανονισμού] και μπορούν να μεταφέρονται απεριόριστα.

Πιστώσεις ΕΖΕΣ

Η συμφωνία σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο προβλέπει την οικονομική συμμετοχή των μελών της σε ορισμένες δραστηριότητες του κοινοτικού προϋπολογισμού. Τα εν λόγω κονδύλια του προϋπολογισμού καθώς και τα προβλεπόμενα ποσά δημοσιεύονται στο παράρτημα III του κοινοτικού προϋπολογισμού. Τα εν λόγω κονδύλια προσαυξάνονται με τη συμμετοχή ΕΖΕΣ. Οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις στο τέλος του οικονομικού έτους ακυρώνονται και επιστρέφονται στις χώρες ΕΟΧ.

Έσοδα από τρίτα μέρη

Κατ' αναλογία με τις πιστώσεις ΕΖΕΣ, και άλλες χώρες έχουν συνάψει συμφωνίες με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες με σκοπό την οικονομική συμμετοχή στις κοινοτικές δραστηριότητες. Τα ποσά που εισπράττονται κατ' αυτόν τον τρόπο θεωρούνται ως έσοδα προερχόμενα από τρίτα μέρη, τα οποία χορηγούνται στα σχετικά κονδύλια του προϋπολογισμού (συχνά στον τομέα της έρευνας) και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς [άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχεία α) και δ) του δημοσιονομικού κανονισμού].

Εργασίες για τρίτα μέρη

Στο πλαίσιο των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων, τα κοινοτικά κέντρα έρευνας μπορούν να εκτελούν εργασίες για εξωτερικούς οργανισμούς (άρθρο 161 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού). Όπως τα έσοδα από τρίτα μέρη, οι εργασίες για τρίτα μέρη χορηγούνται σε ορισμένες θέσεις του προϋπολογισμού και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς [άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του δημοσιονομικού κανονισμού].

Ανασυσταθείσες πιστώσεις μετά από επιστροφή προκαταβολών

Πρόκειται για κοινοτικά κεφάλαια τα οποία επιστράφηκαν από τους δικαιούχους. Οι επιστροφές προκαταβολών καταχωρούνται ως έσοδα με ειδικό προορισμό (άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού) και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς. Στον τομέα των διαρθρωτικών ταμείων, η επανεγγραφή γίνεται με απόφαση της Επιτροπής (άρθρο 18 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού και άρθρο 228 των κανόνων εφαρμογής του).

1.5.   ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ:

Οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού = αρχικές εγκεκριμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού + πιστώσεις του διορθωτικού προϋπολογισμού + μεταφορές πιστώσεων,

Συμπληρωματικές πιστώσεις = έσοδα ειδικού προορισμού (βλέπε ανωτέρω) + μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος ή πιστώσεις ανασυσταθείσες μετά από αποδεσμεύσεις,

Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων = οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού + συμπληρωματικές πιστώσεις,

Πιστώσεις του έτους (όπως χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του δημοσιονομικού αποτελέσματος) = οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού + έσοδα ειδικού προορισμού.

1.6.   ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Το άρθρο 48 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού προβλέπει ότι: «Η Επιτροπή εκτελεί […] τον προϋπολογισμό σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, με δική της ευθύνη και εντός του ορίου των πιστώσεων που έχουν διατεθεί».

Το άρθρο 50 ορίζει ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει στα λοιπά όργανα τις αρμοδιότητες που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των τμημάτων του προϋπολογισμού που τους αντιστοιχούν.

1.6.1.   Εκτέλεση του προϋπολογισμού όσον αφορά τα έσοδα

Στον προϋπολογισμό εγγράφονται οι προβλέψεις εσόδων με την επιφύλαξη ενδεχόμενων αλλαγών λόγω της έγκρισης διορθωτικών προϋπολογισμών με τους οποίους προσαρμόζονται οι προβλέψεις του αρχικού προϋπολογισμού ανάλογα με τις μειώσεις ή αυξήσεις εσόδων που βεβαιούνται κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης. Τα έσοδα του προϋπολογισμού καλύπτουν τις πιστώσεις πληρωμών.

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού όσον αφορά τα έσοδα περιλαμβάνει τους βεβαιωθέντες δασμούς, τα έσοδα που πράγματι εισπράχθηκαν έναντι αυτών των βεβαιωθέντων δασμών και το υπόλοιπο προς είσπραξη.

Τα πραγματικά έσοδα ενός δημοσιονομικού έτους αντιστοιχούν στα έσοδα που εισπράχθηκαν έναντι των βεβαιωθέντων δασμών κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους και στα ποσά που εισπράχθηκαν έναντι μη ικανοποιηθεισών απαιτήσεων προηγουμένων ετών.

1.6.2.   Εκτέλεση του προϋπολογισμού όσον αφορά τις δαπάνες

Οι δαπάνες, όπως και τα έσοδα, αποτελούν αντικείμενο προβλέψεων εγγεγραμμένων στον αρχικό προϋπολογισμό. Η εκτέλεση των δαπανών καταδεικνύει την εξέλιξη, τη χρησιμοποίηση, τις μεταφορές και τις ακυρώσεις των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

Χρησιμοποίηση των πιστώσεων:

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων:

Οι εγκεκριμένες πιστώσεις διατίθενται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για την ανάληψη υποχρεώσεων.

Πιστώσεις πληρωμών:

Οι εγκεκριμένες πιστώσεις διατίθενται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για την πραγματοποίηση πληρωμών.

Μεταφορές πιστώσεων στο επόμενο οικονομικό έτος:

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων:

Ορισμένα είδη πιστώσεων του οικονομικού έτους που δεν αναλήφθηκαν μεταφέρονται αυτόματα, όπως συμβαίνει με τα έσοδα ειδικού προορισμού (άρθρο 10 του δημοσιονομικού κανονισμού).

Οι μεταφορές πιστώσεων πρέπει να εγκρίνονται από τα κοινοτικά όργανα:

εάν τα περισσότερα προπαρασκευαστικά στάδια της πράξης δέσμευσης έχουν ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου [άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού] ή

εάν η βασική πράξη εκδόθηκε κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του οικονομικού έτους [άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού].

Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή πρέπει να ενημερώνεται επίσης για την απόφαση αυτή (άρθρο 9 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού).

Πιστώσεις πληρωμών:

Όπως στην περίπτωση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων, οι μη χρησιμοποιημένες πιστώσεις από έσοδα ειδικού προορισμού μεταφέρονται αυτόματα.

όσον αφορά τις ΜΔΠ: μεταφέρονται αυτομάτως στο επόμενο οικονομικό έτος, εφόσον αντιστοιχούν σε υπόλοιπα προς πληρωμή (άρθρο 9 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού),

όσον αφορά τις ΔΠ: οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις πληρωμών κατά γενικό κανόνα ακυρώνονται. Ωστόσο, μπορούν να μεταφερθούν βάσει σχετικής απόφασης της Επιτροπής, εφόσον οι πιστώσεις πληρωμών για το επόμενο οικονομικό έτος δεν πρόκειται να καλύψουν υφιστάμενες υποχρεώσεις ή υποχρεώσεις σχετιζόμενες με πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων που έχουν μεταφερθεί (άρθρο 9 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού).

Ακύρωση πιστώσεων:

Οι πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και οι πιστώσεις πληρωμών που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ή μεταφερθεί έως τη λήξη του οικονομικού έτους για το οποίο έχουν εγγραφεί ακυρώνονται (άρθρο 9 παράγραφος 1 του Δ.Κ.).

1.7.   ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

1.7.1.   Έσοδα

Οι ίδιοι πόροι εγγράφονται στους λογαριασμούς βάσει των ποσών που πιστώνονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους στους λογαριασμούς που τηρούνται εν ονόματι της Επιτροπής από τις διοικητικές υπηρεσίες των κρατών μελών. Τα έσοδα περιλαμβάνουν επίσης, στην περίπτωση πλεονάσματος, το αποτέλεσμα του προηγούμενου οικονομικού έτους.

Τα λοιπά έσοδα εγγράφονται βάσει των ποσών που εισπράχθηκαν πράγματι κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

1.7.2.   Δαπάνες

Για τον υπολογισμό του υπολοίπου του οικονομικού έτους, ως δαπάνες θεωρούνται οι πληρωμές από πιστώσεις πληρωμών του εν λόγω οικονομικού έτους, στις οποίες προστίθενται οι πιστώσεις του ιδίου έτους που μεταφέρονται στο επόμενο έτος.

Οι πληρωμές από πιστώσεις πληρωμών ενός οικονομικού έτους είναι εκείνες οι οποίες εκτελούνται από τον υπόλογο το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του οικονομικού έτους. Στην περίπτωση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων, οι δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη είναι αυτές που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη από τις 16 Οκτωβρίου 2006 μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 2007, εφόσον η ανάληψή τους και η αντίστοιχη έγκριση κοινοποιήθηκαν στον υπόλογο το αργότερο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2008. Οι δαπάνες του ΕΓΤΕ μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο απόφασης συμμόρφωσης μετά από ελέγχους διενεργηθέντες στα κράτη μέλη.

1.7.3.   Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού κατά το οικονομικό έτος

Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού περιλαμβάνει δύο συνιστώσες: το αποτέλεσμα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το αποτέλεσμα της συμμετοχής των χωρών της ΕΖΕΣ που είναι μέλη του ΕΟΧ. Σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000 για το σύστημα των ιδίων πόρων, το αποτέλεσμα αυτό συνίσταται στη διαφορά μεταξύ:

του συνόλου των εσόδων που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω οικονομικού έτους,

του συνόλου των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν από τις πιστώσεις του έτους αυτού, προσαυξημένου κατά το ποσό των πιστώσεων του ιδίου έτους που μεταφέρονται στο επόμενο έτος (15).

Η διαφορά αυτή αυξάνεται ή μειώνεται:

κατά το καθαρό ποσό που προκύπτει από ακυρώσεις πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από προηγούμενα οικονομικά έτη και από πληρωμές, που λόγω διακυμάνσεων της ισοτιμίας του ευρώ, υπερβαίνουν τις μη διαχωριζόμενες πιστώσεις που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο οικονομικό έτος,

κατά το υπόλοιπο συναλλαγματικών κερδών και ζημιών που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

Το αποτέλεσμα του προϋπολογισμού επιστρέφεται στα κράτη μέλη το επόμενο έτος αφού αφαιρεθούν τα οφειλόμενα ποσά για το εν λόγω οικονομικό έτος.

1.8.   ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΡΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ (ΥΠΕ)

Η καθιέρωση των διαχωριζόμενων πιστώσεων (ΔΠ) οδήγησε στη δημιουργία αποκλίσεων μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πραγματοποιούμενων πληρωμών. Πράγματι, οι αποκλίσεις που αντιστοιχούν στα υπόλοιπα προς εκκαθάριση, αντιπροσωπεύουν τη χρονική υστέρηση από τη στιγμή που γίνονται οι αναλήψεις υποχρεώσεων μέχρι τη στιγμή που γίνονται οι αντίστοιχες πληρωμές.

2.   ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 2007

2.1.   ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

Οι λογαριασμοί του προϋπολογισμού τηρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2002 [ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1995/2006 του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2006 (ΕΕ L 390 της 30.12.2006)] για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του εν λόγω δημοσιονομικού κανονισμού, όπως τροποποιήθηκε τελευταία στις 28 Μαρτίου 2007. Ο γενικός προϋπολογισμός, το κύριο μέσο άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής των Κοινοτήτων, είναι η πράξη που προβλέπει και εγκρίνει, κάθε χρόνο, τα έσοδα και τις δαπάνες των Κοινοτήτων.

Η διαδικασία του προϋπολογισμού θεσπίζεται με το άρθρο 272 της συνθήκης ΕΚ το οποίο καθορίζει τη διαδοχή των διαφόρων σταδίων της καθώς και τις προθεσμίες που πρέπει να τηρούνται από τα δύο σκέλη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής: το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Κάθε χρόνο, η Επιτροπή εκτιμά τα έσοδα και τις δαπάνες όλων των κοινοτικών οργάνων για το επόμενο έτος και καταρτίζει προσχέδιο προϋπολογισμού, το οποίο διαβιβάζει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. Βάσει αυτού του προσχεδίου προϋπολογισμού, το Συμβούλιο εκπονεί το σχέδιο προϋπολογισμού που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο σκελών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής. Η έγκριση του προϋπολογισμού βεβαιώνεται από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πράγμα το οποίο καθιστά δυνατή την εκτέλεσή του. Την ευθύνη για την εκτέλεση του προϋπολογισμού φέρει κατά κύριο λόγο η Επιτροπή.

2.2.   ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Οι ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του γενικού προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων περιλαμβάνουν, όπως και στα προηγούμενα έτη, την εκτέλεση του προϋπολογισμού όλων των κοινοτικών οργάνων, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός των Κοινοτήτων περιλαμβάνει χωριστό προϋπολογισμό για κάθε θεσμικό όργανο.

Οι οργανισμοί δεν έχουν χωριστό προϋπολογισμό στο πλαίσιο του προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και χρηματοδοτούνται εν μέρει με επιδότηση από τον προϋπολογισμό της Επιτροπής. Για την παρουσίαση όλων των απαραίτητων δημοσιονομικών στοιχείων σχετικά με τους οργανισμούς, το δημοσιονομικό μέρος των ενοποιημένων ετήσιων λογαριασμών περιλαμβάνει χωριστές εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση των επί μέρους προϋπολογισμών των παραδοσιακών ενοποιημένων οργανισμών. Οι εν λόγω εκθέσεις συνίστανται σε:

πίνακα σχετικά με τα έσοδα του προϋπολογισμού, ο οποίος δείχνει το ποσό που χορηγήθηκε από τον προϋπολογισμό της Επιτροπής,

δύο πίνακες σχετικά με τις δαπάνες του προϋπολογισμού (αναλήψεις υποχρεώσεων, πληρωμές) με λεπτομερή στοιχεία ανά οργανισμό και διάκριση μεταξύ πιστώσεων του προϋπολογισμού και συμπληρωματικών πιστώσεων,

στο κάτω μέρος κάθε πίνακα υπάρχει ένα υποσύνολο το οποίο παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον συνολικό χρηματοοικονομικό αντίκτυπο των οργανισμών ανά είδος δαπάνης ή εσόδου,

πίνακα σχετικά με το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, ο οποίος προσθέτει το αποτέλεσμα του προϋπολογισμού των οργανισμών στο αποτέλεσμα των Κοινοτήτων (με την απάλειψη των επιδοτήσεων που καταβλήθηκαν από κοινοτικές δαπάνες και των επιδοτήσεων που εισπράχθηκαν από τους οργανισμούς ως έσοδα).

2.3.   ΕΣΟΔΑ

Τα έσοδα του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες: τους ίδιους πόρους και τα λοιπά έσοδα. Αυτό προβλέπεται στο άρθρο 269 της συνθήκης για την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στο οποίο αναφέρεται ότι: «Ο προϋπολογισμός χρηματοδοτείται στο ακέραιο, υπό την επιφύλαξη των άλλων εσόδων, από ίδιους πόρου». Το κυριότερο μέρος των δαπανών του προϋπολογισμού χρηματοδοτείται από ίδιους πόρους. Τα άλλα έσοδα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής χρηματοδότησης.

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες ιδίων πόρων: οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), ο πόρος ΦΠΑ και ο πόρος ΑΕΕ. Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, με τη σειρά τους, περιλαμβάνουν τις γεωργικές εισφορές, τις εισφορές ζάχαρης και τους τελωνειακούς δασμούς. Ο μηχανισμός για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών αποτελεί επίσης αναπόσπαστο μέρος του συστήματος των ιδίων πόρων.

2.3.1.   Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι: κάθε βεβαιούμενο ποσό ΠΙΠ πρέπει να καταχωρείται σε ένα από τα λογιστικά βιβλία που τηρούν οι αρμόδιες αρχές:

στα συνήθη λογιστικά βιβλία που προβλέπει το άρθρο 6 παράγραφος 3 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000: κάθε εισπραχθέν ή εγγυημένο ποσό,

στα χωριστά λογιστικά βιβλία που προβλέπει το άρθρο 6 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000: κάθε ποσό που δεν έχει ακόμη εισπραχθεί ή/και δεν είναι εγγυημένο. Τα εγγυημένα αλλά αμφισβητούμενα ποσά μπορούν επίσης να εγγραφούν σ' αυτά τα βιβλία.

Όσον αφορά τα χωριστά λογιστικά βιβλία, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή τριμηνιαία κατάσταση, στην οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

το ποσό που απέμεινε να εισπραχθεί κατά το προηγούμενο τρίμηνο,

τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

τις διορθώσεις της βάσης (διορθώσεις/ακυρώσεις) κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

τα ακυρωθέντα ποσά,

το ποσό που απομένει να εισπραχθεί στο τέλος του εν λόγω τριμήνου.

Με βάση τις πληροφορίες που διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη δεν επιτρέπεται η διάθεση των ποσών που ανακτήθηκαν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους, στο έτος προέλευσης των πιστώσεων. Ως εκ τούτου, η στήλη των ποσών ληφθέντων έναντι μεταφερθέντων ποσών στον πίνακα «Περίληψη της εκτέλεσης του γενικού προϋπολογισμού εσόδων του οικονομικού έτους 2007» περιλαμβάνει τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους καθώς και το ποσό των απαιτήσεων που ακυρώθηκε και αντικαταστάθηκε από το νέο ποσό των απαιτήσεων που δήλωσαν τα κράτη μέλη κατά τη νέα δήλωση. Οι απαιτήσεις επί των ιδίων πόρων αποτελούν αντικείμενο μείωσης αξίας.

Τα ποσά των παραδοσιακών ιδίων πόρων που καταχωρίζονται στα χωριστά λογιστικά βιβλία πρέπει, μετά την είσπραξή τους, να εγγράφονται στον λογαριασμό που τηρεί η Επιτροπή στο Δημόσιο Ταμείο ή στον ορισθέντα οργανισμό, το αργότερο την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά τις 19 του δεύτερου μήνα που έπεται του μήνα κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκε η είσπραξη της απαίτησης. Τα κράτη μέλη παρακρατούν, για τα έξοδα είσπραξης, το 25 % των παραδοσιακών ιδίων πόρων.

2.3.2.   Πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ

Οι ίδιοι πόροι οι προερχόμενοι από τον ΦΠΑ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, ο οποίος ισχύει για όλα τα κράτη μέλη σύμφωνα με την εναρμονισμένη βάση του ΦΠΑ, η οποία καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες του άρθρου 2 παράγραφος 1 σημείο γ) της απόφασης του Συμβουλίου της 29ης Σεπτεμβρίου 2000. Το ανώτατο όριο της βάσης ΦΠΑ είναι το 50 % του ΑΕΕ για όλα τα κράτη μέλη.

Ο ίδιος πόρος ΑΕΕ είναι μεταβλητός πόρος, σκοπός του οποίου είναι να παρέχει, κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου οικονομικού έτους, τα έσοδα που απαιτούνται για την κάλυψη των δαπανών που υπερβαίνουν το εισπραχθέν ποσό από παραδοσιακούς ίδιους πόρους, πόρους ΦΠΑ και διάφορα έσοδα. Το έσοδο αυτό προκύπτει από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στο άθροισμα του ΑΕΕ όλων των κρατών μελών.

Οι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ προσδιορίζονται με βάση τις προβλέψεις που γίνονται για τις βάσεις ΦΠΑ και ΑΕΕ, κατά την επεξεργασία του προσχεδίου του προϋπολογισμού. Οι προβλέψεις αυτές γίνονται στη συνέχεια αντικείμενο αναθεώρησης και η ενημέρωσή τους κατά τη διάρκεια του εν λόγω οικονομικού έτους πραγματοποιείται με διορθωτικό προϋπολογισμό.

Τα οριστικά δεδομένα για τις βάσεις ΦΠΑ και ΑΕΕ είναι διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου οικονομικού έτους. Η Επιτροπή υπολογίζει τις διαφορές μεταξύ των ποσών που οφείλουν τα κράτη μέλη σε συνάρτηση με τις οριστικές φορολογικές βάσεις και τα ποσά που καταβλήθηκαν στην πραγματικότητα σύμφωνα με τις (αναθεωρημένες) προβλέψεις. Η Επιτροπή ζητεί από τα κράτη μέλη να τακτοποιήσουν τα θετικά ή αρνητικά υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ, μέχρι την πρώτη Δεκεμβρίου του επόμενου οικονομικού έτους. Κατά τη διάρκεια των επόμενων οικονομικών ετών, μπορούν να γίνουν κι άλλες διορθώσεις των οριστικών βάσεων ΦΠΑ και ΑΕΕ. Τα προγενεστέρως υπολογισθέντα υπόλοιπα προσαρμόζονται και η διαφορά καθίσταται απαιτητή ταυτόχρονα με τα υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ του προηγούμενου οικονομικού έτους. Επισημαίνεται ότι οι διορθώσεις που έγιναν το 2007 όσον αφορά την περίοδο 1995-2006 για τους πόρους ΑΕΕ ανέρχονται σε 2 857 εκατ. ευρώ. Κατά τον ίδιο τρόπο, οι διορθώσεις σχετικά με τον πόρο ΦΠΑ για την περίοδο 1996-2006 ανέρχονται σε 973 εκατ. ευρώ.

Κατά τη διενέργεια ελέγχων στις καταστάσεις ΦΠΑ και στα δεδομένα ΑΕΕ, η Επιτροπή ενδέχεται να διατυπώσει επιφυλάξεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με ορισμένα σημεία που μπορεί να έχουν επιπτώσεις όσον αφορά τις από μέρους τους συνεισφορές ιδίων πόρων. Για παράδειγμα, μπορεί να πρόκειται για την έλλειψη αποδεκτών δεδομένων ή για την ανάγκη να διαμορφωθεί κατάλληλη μεθοδολογία. Οι επιφυλάξεις αυτές πρέπει να θεωρούνται ως ενδεχόμενες απαιτήσεις αβέβαιου ύψους έναντι των κρατών μελών, δεδομένου ότι ο δημοσιονομικός τους αντίκτυπος δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Όταν προσδιοριστεί το ακριβές ποσό, τότε καθίστανται απαιτητοί οι αντίστοιχοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ είτε με τα υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ είτε με μεμονωμένες αιτήσεις κεφαλαίων.

2.3.3.   Διόρθωση υπέρ του ΗΒ

Ο μηχανισμός αυτός μειώνει τις καταβολές ιδίων πόρων του Ηνωμένου Βασιλείου κατ' αναλογία με τη «δημοσιονομική του ανισορροπία» και αυξάνει αντίστοιχα τις καταβολές ιδίων πόρων των άλλων κρατών μελών. Ο μηχανισμός διόρθωσης των δημοσιονομικών ανισορροπιών υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου θεσπίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φοντενεμπλό (Ιούνιος 1984) και τη σχετική απόφαση για τους ίδιους πόρους, της 7ης Μαΐου 1985. Στόχος αυτού του μηχανισμού ήταν η μείωση της δημοσιονομικής ανισορροπίας του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω της μείωσης των πληρωμών του προς τις Κοινότητες.

2.4.   ΔΑΠΑΝΕΣ

2.4.1.   Δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013

σε εκατ. ευρώ

 

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

1.

Διατηρήσιμη ανάπτυξη

53 979

57 653

59 700

61 782

63 638

66 628

69 621

2.

Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων

55 143

59 193

59 639

60 113

60 338

60 810

61 289

3.

Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

1 273

1 362

1 523

1 693

1 889

2 105

2 376

4.

Η ΕΕ ως παγκόσμιος εταίρος

6 578

7 002

7 440

7 893

8 430

8 997

9 595

5.

Διοίκηση

7 039

7 380

7 699

8 008

8 334

8 670

9 095

6.

Αντισταθμίσεις

445

207

210

0

0

0

0

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων

124 457

132 797

136 211

139 489

142 629

147 210

151 976

Σύνολο πιστώσεων πληρωμών

122 190

129 681

123 858

133 505

133 452

140 200

142 408

Η παρούσα ενότητα περιγράφει τις κύριες κατηγορίες δαπανών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ανά τομέα των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013. Το οικονομικό έτος 2007 ήταν το πρώτο έτος των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013. Το συνολικό ανώτατο όριο των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων για το 2007, ανέρχεται σε 124 457 εκατ. ευρώ, δηλαδή στο 1,04 % του ΑΕΕ. Το αντίστοιχο ανώτατο όριο για τις πιστώσεις πληρωμών ανέρχεται σε 122 190 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου στο 1,02 % του ΑΕΕ. Ο ανωτέρω πίνακας αναφέρει τις δημοσιονομικές προοπτικές σε τρέχουσες τιμές.

Τομέας 1 — Διατηρήσιμη ανάπτυξη

Ο τομέας αυτός διαιρείται σε δύο χωριστές αλλά αλληλένδετες συνιστώσες:

1α. Ανταγωνιστικότητα για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία συγκεντρώνει τις δαπάνες που αφορούν την έρευνα και την καινοτομία, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, στα διευρωπαϊκά δίκτυα, την εσωτερική αγορά και τις συναφείς πολιτικές της.

1β. Συνοχή για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, με σκοπό να ενισχυθεί η σύγκλιση των λιγότερο αναπτυγμένων κρατών μελών και περιφερειών, να συμπληρωθεί η στρατηγική της ΕΕ για διατηρήσιμη ανάπτυξη εκτός των λιγότερο ευημερουσών περιφερειών και να στηριχθεί η διαπεριφερειακή συνεργασία.

Τομέας 2 — Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων

Ο τομέας 2 περιλαμβάνει την κοινή γεωργική και αλιευτική πολιτική, την αγροτική ανάπτυξη και περιβαλλοντικά μέτρα και ιδίως το Natura 2000. Το ποσό που λαμβάνεται υπόψη για την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) αντανακλά τη συμφωνία που συνάφθηκε κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών τον Οκτώβριο 2002.

Τομέας 3 — Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

Ο νέος τομέας 3 (Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη) αντανακλά την αυξανόμενη σημασία ορισμένων τομέων στους οποίους η Ένωση έχει αναλάβει νέα καθήκοντα — δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις, προστασία των συνόρων, πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο, δημόσια υγεία και προστασία των καταναλωτών, πολιτισμός, νεολαία, πληροφόρηση και διάλογος με τους πολίτες. Διαιρείται σε δύο συνιστώσες:

3α. Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

3β. Ιθαγένεια

Τομέας 4 — Η ΕΕ ως παγκόσμιος εμπορικός εταίρος

Ο τομέας 4 καλύπτει όλες τις εξωτερικές δράσεις περιλαμβανομένων των προενταξιακών μέσων. Ενώ η Επιτροπή είχε προτείνει την ένταξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στο δημοσιονομικό πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησαν να μην ενταχθεί.

Τομέας 5 — Διοίκηση

Ο τομέας αυτός καλύπτει τις διοικητικές δαπάνες όλων των θεσμικών οργάνων, τις συντάξεις και τα Ευρωπαϊκά σχολεία. Όσον αφορά τα άλλα κοινοτικά όργανα εκτός από την Επιτροπή, οι δαπάνες αυτές αποτελούν το σύνολο των δαπανών τους, αλλά οι οργανισμοί και οι λοιποί φορείς προβαίνουν τόσο σε διοικητικές όσο και σε επιχειρησιακές δαπάνες.

Τομέας 6 — Αντισταθμίσεις

Σύμφωνα με την πολιτική συμφωνία βάσει της οποίας τα νέα κράτη μέλη δεν πρέπει να καταστούν καθαροί χρηματοδότες του προϋπολογισμού αμέσως μετά την ένταξή τους, προβλέφθηκε αντιστάθμιση στο πλαίσιο αυτού του τομέα. Το ποσό αυτό ήταν διαθέσιμο ως μεταβιβάσεις προς τα νέα κράτη μέλη με σκοπό την εξισορρόπηση των εσόδων και των συνεισφορών τους στον προϋπολογισμό.

2.4.2.   Τομείς πολιτικής

Στο πλαίσιο της διαχείρισης βάσει δραστηριοτήτων (ΔΒΔ), η Επιτροπή εφαρμόζει τον προϋπολογισμό βάσει δραστηριοτήτων (ΠΒΔ) για τις διαδικασίες προγραμματισμού και διαχείρισης. Ο ΠΒΔ προβλέπει μια νέα δομή σύμφωνα με την οποία οι τίτλοι του προϋπολογισμού αντιστοιχούν σε τομείς πολιτικής και τα κεφάλαια σε δραστηριότητες.

Βασικός στόχος του ΠΒΔ είναι ο καθορισμός ενός σαφούς πλαισίου που να δίνει τη δυνατότητα να εκφράζονται οι πολιτικοί στόχοι της Επιτροπής σε δράσεις με νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα ή με άλλα μέσα δημόσιας πολιτικής. Με τη διάρθρωση των εργασιών της Επιτροπής βάσει δραστηριοτήτων, δημιουργείται μια σαφής εικόνα των καθηκόντων που έχει αναλάβει η Επιτροπή και ταυτόχρονα ένα κοινό πλαίσιο για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων. Κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής διαδικασίας χορηγούνται πόροι για τις προτεραιότητες και οι δραστηριότητες χρησιμοποιούνται ως βασικά στοιχεία για την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Με τη δημιουργία ενός τέτοιου δεσμού μεταξύ δραστηριοτήτων και χορηγούμενων πόρων, στόχος του ΠΒΔ είναι να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα όσον αφορά την χρησιμοποίηση των πόρων στο πλαίσιο της Επιτροπής.

Οι τομείς πολιτικής μπορούν να οριστούν ως ομοιογενείς ομάδες δραστηριοτήτων που αποτελούν μέρη των εργασιών της Επιτροπής και έχουν ζωτική σημασία για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Συνολικά προσδιορίστηκαν 32 τομείς πολιτικής, ο καθένας εκ των οποίων αντιστοιχεί, γενικά, σε μια ΓΔ και περιλαμβάνει κατά μέσο όρο περίπου 6 ή 7 δραστηριότητες. Οι τομείς πολιτικής έχουν κυρίως επιχειρησιακό χαρακτήρα, δεδομένου ότι οι βασικές τους δραστηριότητες πραγματοποιούνται για την ωφέλεια τρίτων, στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα των δραστηριοτήτων τους. Ο επιχειρησιακός προϋπολογισμός συμπληρώνεται με τις απαιτούμενες διοικητικές δαπάνες για κάθε τομέα πολιτικής.

2.5.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ 2007

2.5.1.   Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2007

Οι μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος σχετικά με τις συνεισφορές τρίτων και τις εργασίες υπέρ τρίτων, οι οποίες εξ ορισμού δεν ακυρώνονται ποτέ, περιλαμβάνονται στις πρόσθετες πιστώσεις του οικονομικού έτους. Σ' αυτό οφείλεται η διαφορά μεταξύ των μεταφερθεισών πιστώσεων από το προηγούμενο οικονομικό έτος στις καταστάσεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού 2007 και των πιστώσεων που μεταφέρθηκαν στο επόμενο οικονομικό έτος στις καταστάσεις εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2006.

Οι πιστώσεις πληρωμών προς επαναχρησιμοποίηση και οι ανασυσταθείσες πιστώσεις μετά από επιστροφή προκαταβολών δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του αποτελέσματος του οικονομικού έτους.

Το μέρος των πιστώσεων πληρωμών ΕΖΕΣ-ΕΟΧ που μετέφεραν οι Κοινότητες από το 2007 στο 2008 δεν μπόρεσε να συμπεριληφθεί στο αποτέλεσμα του 2007 γιατί αυτό εξαρτάται από την έγκριση των εν λόγω ποσών από τις χώρες ΕΖΕΣ, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να γίνει μέχρι τα μέσα του 2008.

Οι μεταφερθείσες πιστώσεις πληρωμών περιλαμβάνουν: αυτόματες μεταφορές και μεταφορές με απόφαση. Επίσης, περιλαμβάνει την αύξηση των πιστώσεων από έσοδα ειδικού προορισμού, δεδομένου ότι οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις στο τέλος του οικονομικού έτους μεταφέρονται αυτόματα. Όσον αφορά την ακύρωση μη χρησιμοποιημένων πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο έτος, αυτή αφορά πλέον μόνον τις ακυρώσεις πιστώσεων που μεταφέρθηκαν αυτόματα και με απόφαση.

2.5.2.   Περίληψη των κυριότερων σημείων όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2007

Σύμφωνα με την αρχή της ισοσκέλισης, τα έσοδα και οι δαπάνες του προϋπολογισμού (πιστώσεις πληρωμών) πρέπει να είναι ισοσκελισμένα. Το ύψος των πιστώσεων πληρωμών στον αρχικό εγκριθέντα προϋπολογισμό, τον οποίο είχε υπογράψει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 15 Δεκεμβρίου 2006, καθορίσθηκε σε 115 497 εκατ. ευρώ και θα εχρηματοδοτείτο με ίδιους πόρους ύψους 114 288 εκατ. ευρώ. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκτιμήσεις εσόδων και δαπανών στον αρχικό προϋπολογισμό υπόκεινται σε προσαρμογές κατά τη διάρκεια του δημοσιονομικού έτους. Οι σχετικές τροποποιήσεις επέρχονται με τροποποιητικούς προϋπολογισμούς. Οι προσαρμογές των πληρωμών ιδίων πόρων βάσει του ΑΕΕ που καταβάλλουν τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι τα προϋπολογιζόμενα έσοδα αντιστοιχούν επακριβώς στις προϋπολογιζόμενες δαπάνες.

Κατά τη διάρκεια του 2007 εγκρίθηκαν επτά διορθωτικοί προϋπολογισμοί. Ο αντίκτυπός τους στα έσοδα του προϋπολογισμού του 2007 ήταν συνολικά οριστικά έσοδα 113 846 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό προήλθε από ίδιους πόρους συνολικού ύψους 106 203 εκατ. ευρώ (ήτοι 8 085 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις) και το υπόλοιπο από άλλα έσοδα. Η μειωμένη ανάγκη ίδιων πόρων οφειλόταν σε διάφορους παράγοντες όπως η συμπερίληψη 2 109 εκατ. ευρώ από το πλεόνασμα του προηγούμενου έτους συν το πλεόνασμα του Ταμείου Εγγύησης για εξωτερικές ενέργειες. Τέλος, ο συνδυασμός μιας μείωσης στις πιστώσεις πληρωμών και μιας αύξησης στα προβλεπόμενα έσοδα στον διορθωτικό προϋπολογισμό αριθ. 7/2007 είχε ως αποτέλεσμα συμπληρωματική μείωση των πόρων ΑΕΕ κατά 5 976 εκατ. ευρώ.

Όσον αφορά τους ιδίους πόρους πρέπει να σημειωθεί ότι η είσπραξη παραδοσιακών ιδίων πόρων έφθασε το 100 % των προβλεπόμενων ποσών. Αυτό εξηγείται από το ότι οι εκτιμήσεις του προϋπολογισμού τροποποιήθηκαν κατά την κατάρτιση του διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 5/2007 (μειώθηκαν κατά 775 εκατ. ευρώ). Η προσαρμογή αυτή βασίσθηκε κυρίως στις νέες μακροοικονομικές εαρινές προβλέψεις του 2007 που ήταν λιγότερο αισιόδοξες σε σχέση με τις προηγούμενες.

Οι οριστικές πληρωμές ΦΠΑ και ΑΕΕ των κρατών μελών ανταποκρίνονταν επίσης σε πολύ μεγάλο βαθμό στην αρχική εκτίμηση του προϋπολογισμού. Οι διαφορές μεταξύ των προβλεφθέντων ποσών και των καταβληθέντων ποσών οφείλονται στις διαφορές μεταξύ των ισοτιμιών του ευρώ που χρησιμοποιήθηκαν για τους σκοπούς του προϋπολογισμού και των ισοτιμιών που ίσχυαν όταν τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στην ΟΝΕ πραγματοποίησαν τις πληρωμές τους.

Από την πλευρά των δαπανών, η εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών του προϋπολογισμού του 2007, πρώτου έτους του νέου δημοσιονομικού πλαισίου, ανήλθε σε 109 δισεκατ. ευρώ (98 %). Μετά τη μεταφορά πιστώσεων πληρωμών περίπου 750 εκατ. ευρώ, κυρίως για (μη διαφοροποιημένες) διοικητικές δαπάνες, ο ρυθμός εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό του 2007 έφθασε το 99 %, ποσοστό που πλησιάζει το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων. Πρόκειται για θετική εξέλιξη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Η εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων του προϋπολογισμού του 2007 ανήλθε σε 119 δισεκατ. ευρώ (96 %). Οι πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων που δεν χρησιμοποιήθηκαν έως τα τέλη του έτους αφορούσαν κυρίως ορισμένα επιχειρησιακά προγράμματα περί συνοχής και φυσικών πόρων με καθυστερήσεις στην έγκρισή τους. Οι πιστώσεις αυτές είτε θα μεταφερθούν στο 2008 είτε θα μετατεθούν στον προγραμματισμό των επόμενων ετών του δημοσιονομικού πλαισίου. Με τη μεταφορά εις νέον και την αίτηση για αναπρογραμματισμό των σχετικών ποσών (που ανέρχονται συνολικά σε 3,6 δισεκατ. ευρώ) το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων του προϋπολογισμού του 2007 έφθασε το 99 %. Πρόκειται για θετική εξέλιξη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη και ιδίως το 2000, πρώτο έτος του προηγούμενου δημοσιονομικού πλαισίου, κατά το οποίο παρουσιάσθηκε η ανάγκη για μεταφορά πιστώσεων και αναπρογραμματισμό σε μεγάλη κλίμακα.

2.5.3.   Συμφωνία του αποτελέσματος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2007 με το οικονομικό αποτέλεσμα του 2007

Το οικονομικό αποτέλεσμα του έτους που παρουσιάζεται στο μέρος Ι τμήμα Β υπολογίζεται βάσει των αρχών της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση. Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, όμως, βασίζεται στις αρχές της τροποποιημένης ταμειακής λογιστικής, όπως ορίζει ο δημοσιονομικός κανονισμός. Δεδομένου ότι αμφότερα λαμβάνουν ως βάση τις ίδιες πράξεις, είναι σκόπιμο να εξασφαλίζεται η μεταξύ τους συμφωνία. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τη συμφωνία αυτή, τονίζοντας τα βασικά ποσά κατανεμημένα σε έσοδα και δαπάνες.

Στοιχεία συμφωνίας — Έσοδα

Τα πραγματικά έσοδα ενός δημοσιονομικού έτους αντιστοιχούν στα έσοδα που εισπράχθηκαν επί απαιτήσεων που βεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους και στα ποσά που εισπράχθηκαν επί απαιτήσεων που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα οικονομικά έτη. Συνεπώς, οι απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν κατά το τρέχον έτος και δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί πρέπει να αφαιρεθούν από το οικονομικό αποτέλεσμα για λόγους συμφωνίας, δεδομένου ότι δεν αποτελούν μέρος των δημοσιονομικών εσόδων. Αντιθέτως, οι απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα έτη και εισπράχθηκαν κατά το τρέχον έτος πρέπει να προστεθούν στο οικονομικό αποτέλεσμα για λόγους συμφωνίας των λογαριασμών.

Τα καθαρά δεδουλευμένα έσοδα συνίστανται κυρίως σε δεδουλευμένα έσοδα από γεωργικές εισφορές, ιδίους πόρους και τόκους και μερίσματα. Μόνον το καθαρό αποτέλεσμα λαμβάνεται υπόψη, ήτοι τα δεδουλευμένα έσοδα του τρέχοντος έτους μείον τα αντιλογισθέντα δεδουλευμένα έσοδα προηγουμένων ετών.

Στοιχεία συμφωνίας — Δαπάνες

Τα καθαρά δεδουλευμένα έξοδα περιλαμβάνουν κυρίως καταληκτικές πράξεις στα τέλη του έτους, ήτοι επιλέξιμα έξοδα που πραγματοποίησαν δικαιούχοι κοινοτικών χρηματοδοτήσεων που δεν έχουν ακόμη δηλωθεί στις ΕΚ.

Ενώ τα δεδουλευμένα έξοδα δεν θεωρούνται ως δημοσιονομικές δαπάνες, οι πληρωμές του τρέχοντος έτους για τιμολόγια καταχωρηθέντα σε προηγούμενα έτη, αποτελούν μέρος των δημοσιονομικών δαπανών του τρέχοντος έτους.

Το καθαρό αποτέλεσμα προχρηματοδοτήσεων είναι ο συνδυασμός 1) των νέων ποσών προχρηματοδότησης που καταβλήθηκαν κατά το τρέχον έτος και αναγνωρίσθηκαν ως δημοσιονομικές δαπάνες του έτους και 2) της εκκαθάρισης των ποσών προχρηματοδότησης που καταβλήθηκαν κατά το τρέχον έτος ή προηγούμενα έτη μέσω της αποδοχής επιλέξιμων δαπανών. Τα τελευταία αυτά ποσά αντιπροσωπεύουν έξοδο από άποψη λογιστικής δεδουλευμένων αλλά όχι στους δημοσιονομικούς λογαριασμούς, διότι η πληρωμή της αρχικής προχρηματοδότησης είχε ήδη ληφθεί υπόψη ως δημοσιονομική δαπάνη κατά τον χρόνο της καταβολής της.

Εκτός από τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν έναντι των πιστώσεων του έτους, οι πιστώσεις του έτους αυτού που μεταφέρονται στο επόμενο πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό του αποτελέσματος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του ιδίου έτους [σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000]. Το ίδιο ισχύει για τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν κατά το τρέχον έτος από μεταφορές και ακύρωση αχρησιμοποίητων πιστώσεων πληρωμών.

Η μεταβολή προβλέψεων αφορά εκτιμήσεις τέλους του έτους στους λογαριασμούς δεδουλευμένων (κυρίως παροχές προσωπικού) που δεν έχουν αντίκτυπο στους λογαριασμούς του προϋπολογισμού. Άλλα ποσά συμφωνίας περιλαμβάνουν διάφορα στοιχεία, όπως αποσβέσεις, αγορές περιουσιακών στοιχείων, μισθώματα και χρηματοοικονομικές συμμετοχές, τα οποία υφίστανται διαφορετική μεταχείριση στις δύο λογιστικές μεθόδους.

Τέλος τα οικονομικά αποτελέσματα των οργανισμών και της ΕΚΑΧ που περιλαμβάνονται στο ενοποιημένο οικονομικό αποτέλεσμα δεν πρέπει να ληφθούν υπόψη διότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού τους δεν αποτελεί μέρος του ενοποιημένου αποτελέσματος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

ΣΥΜΦΩΝΙΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ — ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

σε εκατ. ευρώ

 

2007

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

7 462

Έσοδα

Απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα έτη και δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί

(5 036)

απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα έτη και εισπράχθηκαν κατά το τρέχον έτος

2 543

Δεδουλευμένα έσοδα (καθαρά)

(1 068)

Δαπάνες

Δεδουλευμένα έξοδα (καθαρά)

8 814

Έξοδα προηγούμενου έτους καταβληθέντα κατά το τρέχον έτος

(3 635)

Καθαρό αποτέλεσμα προχρηματοδοτήσεων

(6 810)

Μεταφερθείσες πιστώσεις πληρωμών στο επόμενο έτος

(3 116)

Πληρωμές από μεταφορές και ακυρώσεις αχρησιμοποίητων πιστώσεων πληρωμών

1 171

Μεταβολή προβλέψεων

1 395

Άλλες

(33)

Οικονομικό αποτέλεσμα οργανισμών + ΕΚΑΧ

(145)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

1 542


(1)  Βάσει του άρθρου 83 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης [κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 259/68 του Συμβουλίου της 29ης Φεβρουαρίου 1968 όπως τροποποιήθηκε], τα κράτη μέλη εγγυώνται συλλογικά τις συντάξεις των υπαλλήλων.

(2)  Στις 13 Δεκεμβρίου 2007, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε προϋπολογισμό ο οποίος προβλέπει την πληρωμή των κοινοτικών βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων των ΕΚ από ιδίους πόρους που πρέπει να εισπραχθούν ή να ζητηθούν από τα κράτη μέλη το 2008.

(3)  Συμπεριλαμβάνονται τα ταμειακά διαθέσιμα του Ταμείου Εγγυήσεων (βλέπε σημείωση 2.11).

(4)  Μετά τη διαγραφή των ποσών που αφορούν ΜΧΣ.

(5)  Η ανώτατη τιμή αναφέρεται στο δάνειο σταθερού επιτοκίου που καλύπτεται από συμφωνία ανταλλαγής (swap) επιτοκίου (βλέπε σημείωση 2.3.4.2).

(6)  Το ανώτατο όριο αναφέρεται στο δάνειο σταθερού επιτοκίου που καλύπτεται από swap επιτοκίου (βλέπε σημείωση 2.3.4.2).

(7)  Το 2008 θα εκδοθούν εντολές ανάκτησης ύψους 15 εκατ. ευρώ (3 εκατ. ευρώ για το Ταμείο Συνοχής, 10 εκατ. ευρώ για το ΕΤΠΑ και 2 εκατ. ευρώ για το ΕΓΤΠΕ-Εγγυήσεις). Για δημοσιονομικές διορθώσεις που εφαρμόζονται κατά την περάτωση του προγράμματος, το ύψος της εντολής ανάκτησης προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του ύψους της δημοσιονομικής διόρθωσης και του υπολοίπου της τελικής απαίτησης πληρωμής.

(8)  Απόφαση 90/212/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 1990, για την τροποποίηση της απόφασης 77/271/Ευρατόμ περί εκτέλεσης της απόφασης 77/270/Ευρατόμ περί εξουσιοδοτήσεως της Επιτροπής να συνάπτει δάνεια Ευρατόμ για τη συμμετοχή στη χρηματοδότηση των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 112 της 3.5.1990, σ. 26).

Απόφαση 77/271/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 29ης Μαρτίου 1977, περί εφαρμογής της αποφάσεως 77/270/Ευρατόμ περί εξουσιοδοτήσεως της Επιτροπής να συνάπτει δάνεια Ευρατόμ με σκοπό την συμμετοχή στη χρηματοδότηση των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας (ΕΕ L 88 της 6.4.1977, σ. 11).

Απόφαση 94/179/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 21ης Μαρτίου 1994, για την τροποποίηση της απόφασης 77/270/Ευρατόμ περί εξουσιοδοτήσεως της Επιτροπής να συνάπτει δάνεια Ευρατόμ με σκοπό τη συμμετοχή στη χρηματοδότηση της βελτίωσης του βαθμού ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των πυρηνικών σταθμών ορισμένων τρίτων χωρών (ΕΕ L 84 της 29.3.1994, σ. 41).

(9)  Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2728/94 του Συμβουλίου, της 31ης Οκτωβρίου 1994, περί ιδρύσεως ταμείου εγγύησης για τις εξωτερικές δράσεις (ΕΕ L 293 της 12.11.1994, σ. 1).

(10)  Με εφαρμογή διορθωτικού συντελεστή («δ.σ.»).

(11)  Καταβάλλεται κατά τα 3 πρώτα έτη μετά την αναχώρηση.

(12)  Ενοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2007.

(13)  Αποκεντρωμένο όργανο της ΕΕ το οποίο υπάγεται στον τομέα «Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικά θέματα».

(14)  Επισημαίνεται ότι εξαιτίας της στρογγυλοποίησης των στοιχείων σε εκατομμύρια ευρώ, ορισμένα οικονομικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στους παρόντες δημοσιονομικούς πίνακες μπορεί να μην ανταποκρίνονται στο σωστό άθροισμα.

(15)  Όσον αφορά τις χώρες ΕΖΕΣ-ΕΟΧ το ποσό των μεταφερόμενων πιστώσεων από το οικονομικό έτος ν προς το οικονομικό έτος ν + 1 γίνεται γνωστό μετά το κλείσιμο των λογαριασμών. Κατά συνέπεια, κατά τον υπολογισμό του υπολοίπου λαμβάνονται υπόψη οι μεταφορές πιστώσεων από το οικονομικό έτος ν-1 προς το οικονομικό έτος ν.


Góra