Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52004AR0234

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Πρόταση κανονισμού για την ίδρυση Ταμείου Συνοχής

ΕΕ C 231 της 20.9.2005, p. 35–38 (ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)

20.9.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 231/35


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Πρόταση κανονισμού για την ίδρυση Ταμείου Συνοχής

(2005/C 231/03)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ίδρυση Ταμείου Συνοχής (COM(2004) 494 τελικό — 2004/0166 (AVC)),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 15ης Ιουλίου 2004 να ζητήσει τη γνωμοδότησή της επί του θέματος αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προεδρείου της στις 26 Μαΐου 2004 να αναθέσει την κατάρτιση του σχεδίου αυτής της γνωμοδότησης στην επιτροπή «Πολιτική εδαφικής συνοχής»,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1164/94 του Συμβουλίου, βάσει του οποίου ιδρύθηκε το Ταμείο Συνοχής και ο οποίος στη συνέχεια συμπληρώθηκε με τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 1264/99 και (ΕΚ) 1265/99,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τις άλλες προτάσεις κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής (COM(2004) 492 τελικό, 2004/0163 (AVC)) και για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (COM(2004) 495 τελικό — 2004/0167 (COD)),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότησή της με θέμα την «Τρίτη Έκθεση για την οικονομική και κοινωνική συνοχή» (CdR 120/2004 fin) (1),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την έκθεση προοπτικής της με θέμα τη «Διαχείριση και απλοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων μετά το 2006» (CdR 389/2002 fin) (2),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τo σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 234/2004 rev. 1) που υιοθέτησε η επιτροπή «Πολιτική εδαφικής συνοχής» στις 4 Φεβρουαρίου 2005 (εισηγητής: ο κ. Antonio PAIVA, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Tomar (PT, EPP), (CdR 234/2004 rev.2),

υιοθέτησε κατά την 59η σύνοδο ολομέλειάς της στις 13-14 Απριλίου 2005 (συνεδρίαση της 13ης Απριλίου 2005) την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1.   Οι απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.1

Επικροτεί την πρόταση-πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους κανονισμούς για τα Διαρθρωτικά Ταμεία κατά την περίοδο 2007-2013.

1.2

Έχει την πεποίθηση ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη διεύρυνση της Ένωσης σε 25 κράτη μέλη και αργότερα σε 27, η δημοσιονομική πρόταση της Επιτροπής για την παροχή του 0,41 % του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (που θα αυξηθεί σε 0,46 % με τη συμπερίληψη των παρεμβάσεων για την ανάπτυξη της υπαίθρου και την αλιεία) και την πρόβλεψη 336,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση των τριών Στόχων (78 % για τη σύγκλιση, 18 % για την περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση και 4 % για την εδαφική συνεργασία) αποτελεί την ελάχιστη συμβιβαστική λύση για τη μελλοντική πολιτική συνοχής.

1.3

Εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι το πεδίο παρέμβασης του Ταμείου Συνοχής έχει λάβει υπόψη την υποστήριξη έργων που παρουσιάζουν περιβαλλοντική διάσταση, όπως η ενεργειακή αποδοτικότητα και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και, στον τομέα των μεταφορών, εκτός των διευρωπαϊκών δικτύων, οι τομείς των σιδηροδρόμων, της θαλάσσιας και εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των πολυτροπικών μεταφορών και της διαλειτουργικότητάς τους, της διαχείρισης της οδικής και εναέριας κυκλοφορίας, των καθαρών αστικών συγκοινωνιών και των μέσων μαζικής μεταφοράς.

1.4

Επικροτεί το γεγονός ότι το Ταμείο Συνοχής θα εφαρμόζεται στα κράτη μέλη των οποίων το ΑΕγχΠ βρίσκεται κάτω του 90 % του κοινοτικού μέσου όρου. Θα πρέπει, επίσης, να εξευρεθεί μια πολιτική λύση για τα κράτη μέλη που, στο μέλλον, δεν θα είναι επιλέξιμα, ως συνέπεια της διεύρυνσης.

1.5

Πιστεύει ότι τα επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής κράτη μέλη δεν πρέπει να τιμωρούνται με αναστολή της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο Συνοχής σε περίπτωση που παρουσιάζουν υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, δυνάμει του άρθρου 104, παράγραφος 6 της Συνθήκης.

1.6

Ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διευκρινίσει εάν η εν λόγω αναστολή, εφόσον υφίσταται, αφορά μόνο νέα έργα, τα οποία πρόκειται να εγκριθούν μετά την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί εκείνο της απόφασης.

1.7

Έχει την πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να αναλύσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ενδεχόμενης εφαρμογής όμοιων γενικών κανονισμών για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, καθώς και για το Ταμείο Συνοχής. Η υποβληθείσα αιτιολογική έκθεση δεν αποσαφηνίζει αυτή την άποψη της πρότασης της Επιτροπής. Η ΕτΠ θεωρεί απαραίτητη τη διενέργεια ανάλυσης κόστους-οφέλους της εν λόγω τροποποίησης των κανονισμών που διέπουν το Ταμείο Συνοχής.

1.8

Ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τους λόγους της σε ό,τι αφορά τη μετάβαση από την «ανάλυση κατά έργο» (project-by-project) βάσει του άρθρου 1, παράγραφος 3 του κανονισμού ΕΚ αριθ. 1164/94 — κανονισμός του σημερινού Ταμείου Συνοχής — στην «ανάλυση προγράμματος» (τελευταία παράγραφος του σημείου 5.2 της αιτιολογικής έκθεσης του εγγράφου COM (2004) 492 τελικό — κανονισμός για τα διαρθρωτικά ταμεία) των προτάσεων των κρατών μελών που λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο Συνοχής. Η μέθοδος αυτή θα είναι εντελώς διαφορετική από την αντίστοιχη μέθοδο που εφαρμόζεται σήμερα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να στοιχειοθετήσει την αλλαγή αυτή βάσει των αποτελεσμάτων σχετικής αξιολόγησης, η οποία πρέπει να διενεργηθεί για την τρέχουσα περίοδο του Ταμείου Συνοχής.

2.   Οι συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

Σύσταση 1

Αιτιολογική σκέψη 5 (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

 

Το Ταμείο Συνοχής πρέπει επίσης να λάβει υπόψη τις κοινωνικές πτυχές της αειφόρου ανάπτυξης και να συμβάλει στην υλοποίηση της κοινωνικής ένταξης, ειδικά σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα και την εξάλειψη των εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες, με στόχο την καταπολέμηση των διακρίσεων εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες, δυνάμει του άρθρου 13 της Συνθήκης.

Αιτιολογία

Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και, ιδιαίτερα, το Ταμείο Συνοχής αποτελούν καθοριστικό μέσο για τον περιορισμό και την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού των ευπαθών ομάδων, μέσω της κατάργησης των εμποδίων για τα άτομα με αναπηρίες σε όλους τους τομείς της ζωής και ιδίως μέσω της προώθησης και δημιουργίας ενός προσιτού φυσικού περιβάλλοντος για τα άτομα με αναπηρίες σε ό,τι αφορά τους τομείς των τεχνολογιών των πληροφοριών και επικοινωνιών, των μεταφορών και του δομημένου περιβάλλοντος.

Σύσταση 2

Άρθρο 2, σημείο 1

Πεδίο παρέμβασης

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ιδίως έργα προτεραιότητας ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος όπως αυτά καθορίζονται στην απόφαση αριθ. 1692/96 ΕΕ.

Διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ιδίως έργα προτεραιότητας ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος όπως αυτά καθορίζονται στην απόφαση αριθ. 1692/96 ΕΕ και οι αντίστοιχοι σύνδεσμοί τους, ήτοι οι λιμένες και τα αεροδρόμια.

Αιτιολογία

Ιδίως οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονται τους ανωτέρω συνδέσμους, προκειμένου να περιοριστεί η απομόνωσή τους από την ευρωπαϊκή ήπειρο και να διασφαλιστεί η πρόσβασή τους στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών.

Σύσταση 3

Άρθρο 3, σημείο 1

Επιλεξιμότητα των δαπανών

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Οι παρακάτω δαπάνες δεν είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το Ταμείο:

1)

ΦΠΑ,

2)

τόκοι για οφειλές,

3)

αγορά γηπέδων για ποσό που ξεπερνά το 10% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης της σχετικής δράσης,

4)

στέγαση,

5)

αποξήλωση πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.

Οι παρακάτω δαπάνες δεν είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το Ταμείο:

1)

ΦΠΑ,

2)

τόκοι για οφειλές,

3)

αγορά γηπέδων για ποσό που ξεπερνά το 10% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης της σχετικής δράσης,

4)

στέγαση,

5)

αποξήλωση πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.

Αιτιολογία

Στο σημερινό Ταμείο Συνοχής, ο ΦΠΑ αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη και δεν υφίσταται κανένας λόγος για τη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων από τους ήδη ισχύοντες.

Σύσταση 4

Άρθρο 4

Προϋποθέσεις χορήγησης ενίσχυσης από το Ταμείο

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

1.   Η χορήγηση ενίσχυσης από το Ταμείο Συνοχής υπόκειται στην συμμόρφωση με τους παρακάτω κανόνες.

2.   Στην περίπτωση που το Συμβούλιο:

α)

κρίνει σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης ΕΚ ότι υφίσταται υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα στο κράτος μέλος, και

β)

αποφασίσει σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 8 της συνθήκης ΕΚ ότι το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, παρά την σύσταση του Συμβουλίου με βάση το άρθρο 104 παράγραφος 7 της συνθήκης ΕΚ, δεν έλαβε αποτελεσματικά μέτρα ή ότι τα μέτρα που ελήφθησαν αποδείχτηκαν ανεπαρκή,

αποφασίζει να αναστείλει ολόκληρη ή τμήμα της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο προς το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Η αναστολή αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων.

1.   Η χορήγηση ενίσχυσης από το Ταμείο Συνοχής υπόκειται στην συμμόρφωση με τους παρακάτω κανόνες.

2.   Στην περίπτωση που το Συμβούλιο:

α)

κρίνει σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης ΕΚ ότι υφίσταται υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα στο κράτος μέλος, και

β)

αποφασίσει σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 8 της συνθήκης ΕΚ ότι το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, παρά την σύσταση του Συμβουλίου με βάση το άρθρο 104 παράγραφος 7 της συνθήκης ΕΚ, δεν έλαβε αποτελεσματικά μέτρα ή ότι τα μέτρα που ελήφθησαν αποδείχτηκαν ανεπαρκή,

αποφασίζει να αναστείλει ολόκληρη ή τμήμα της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο προς το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος από την 1 η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Η αναστολή αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων.

3.   Το Συμβούλιο αποφασίζει να άρει την αναστολή της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο, εφόσον διαπιστώσει ότι το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος έχει λάβει τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα. Η Επιτροπή προχωρεί στην εκ νέου εγγραφή στον προϋπολογισμό των αναλήψεων υποχρεώσεων που ανεστάλησαν.

4.   Το Συμβούλιο λαμβάνει τις αποφάσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 με ειδική πλειοψηφία με βάση πρόταση της Επιτροπής.

3.   Το Συμβούλιο αποφασίζει να άρει την αναστολή της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο, εφόσον διαπιστώσει ότι το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος έχει λάβει τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα. Η Επιτροπή προχωρεί στην εκ νέου εγγραφή στον προϋπολογισμό των αναλήψεων υποχρεώσεων που ανεστάλησαν.

4.    Το Συμβούλιο λαμβάνει τις αποφάσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 με ειδική πλειοψηφία με βάση πρόταση της Επιτροπής.

Τα επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής κράτη μέλη είναι τα κράτη μέλη των οποίων το Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (ΑΕΕ), μετρούμενο σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης και υπολογιζόμενο βάσει των διαθέσιμων στοιχείων της Κοινότητας των τριών τελευταίων ετών (…), είναι μικρότερο του 90 % του κοινοτικού μέσου όρου.

Αιτιολογία

Το άρθρο 4 θα πρέπει να αντικατασταθεί με μια νέα παράγραφο, στην οποία θα αναφέρονται αναλυτικά τα επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής κράτη μέλη.

Αν το άρθρο 4 παραμείνει όπως προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο δικαιούχο για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής κράτος μέλος θα επιβάλλεται διπλή ποινή. Μία από τις ποινές είναι παρόμοια με εκείνη που επιβάλλεται σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ με υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα. Η δεύτερη ποινή αφορά την αναστολή της οικονομικής ενίσχυσης του Ταμείου Συνοχής για το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.

Μολονότι είναι κατανοητό το γεγονός ότι τα δικαιούχα κράτη του Ταμείου Συνοχής υποχρεούνται να πληρούν τους όρους για την οικονομική σύγκλιση, η αναστολή της οικονομικής ενίσχυσης του Ταμείου Συνοχής θα προκαλέσει περισσότερες δυσκολίες στα κράτη μέλη, των οποίων το ΑΕγχΠ βρίσκεται ήδη κάτω του κοινοτικού μέσου όρου.

Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν η εν λόγω αναστολή εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις των νέων έργων που πρόκειται να εγκριθούν μετά την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί εκείνο της απόφασης, αλλά ούτε ποιες είναι οι συνέπειες για τα έργα που θα έχουν λάβει έγκριση πριν από την προαναφερόμενη ημερομηνία.

Βρυξέλλες, 13 Απριλίου 2005

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Peter STRAUB


(1)  EE C 318 της 22.12.2004, σελ. 1

(2)  ΕΕ 2003/C 256/01


Top