31996Y0110(02)

ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 22ας Δεκεμβρίου 1995

για τη συνεννόηση και τη συνεργασία κατά την εκτέλεση των μέτρων απομάκρυνσης

(96/C 5/02)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη σύσταση των αρμοδίων για τη μετανάστευση υπουργών των κρατών μελών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 30ής Νοεμβρίου 1992 σχετικά με τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης, καθώς και την από 1ης και 2ας Ιουνίου 1993 προσθήκη της,

Εκτιμώντας:

ότι, σύμφωνα με το άρθρο Κ.1 τρίτο εδάφιο στοιχείο γ) της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη θεωρούν ως θέμα κοινού ενδιαφέροντος την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, διαμονής και εργασίας υπηκόων τρίτων χωρών στο έδαφος των κρατών μελών 7

ότι τα κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει ειδικά μέτρα για να εξασφαλίσουν καλύτερο έλεγχο των μεταναστευτικών ροών και για να εμποδίσουν την παράνομη είσοδο και διαμονή αλλοδαπών στο έδαφός τους 7

ότι, ελλείψει ταξιδιωτικών εγγράφων ή ταυτότητας, το μέτρο της απομάκρυνσης έναντι παρανόμως διατελούντων αλλοδαπών, δεν μπορεί να εκτελεστεί 7

ότι, προς αποτελεσματική εκτέλεση του μέτρου της απομάκρυνσης, το Συμβούλιο πρέπει να εκδώσει συστάσεις προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο το βελτιωμένο συντονισμό των σχετικών μέτρων 7

ότι οι διατάξεις της παρούσας σύστασης δεν θίγουν τη σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών της 4ης Νοεμβρίου 1950, καθώς και τη σύμβαση της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων, όπως αυτή τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967,

ΣΥΝΙΣΤΑ ΣΤΙΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ:

να εφαρμόσουν τις ακόλουθες αρχές:

Για τη συνεργασία κατά την έκδοση των απαραίτητων εγγράφων

1. να εφαρμόσουν ειδικούς μηχανισμούς προκειμένου να βελτιωθεί η έκδοση των απαραίτητων εγγράφων από τις προξενικές αρχές του τρίτου κράτους προς το οποίο πρόκειται να απομακρυνθούν οι αλλοδαποί, όταν αυτοί στερούνται εγγράφων ταξιδιωτικών ή ταυτότητας 7

2. όταν αντιμετωπίζουν επανειλημμένως δυσκολίες με ορισμένα τρίτα κράτη κατά την έκδοση των εγγράφων,

α) να καταβάλλουν προσπάθειες ώστε η εξακρίβωση της ταυτότητας των απομακρυνομένων να γίνεται από τις προξενικές αρχές,

β) να ζητούν επιμόνως από τις προξενικές αρχές να μεταβούν στους τόπους όπου κρατούνται, ενδεχομένως, υπήκοοι τρίτων χωρών, προκειμένου να τους αναγνωρίσουν και να χορηγήσουν τα σχετικά έγγραφα,

γ) να επιμένουν ώστε οι προξενικές αρχές να χορηγούν ταξιδιωτικά έγγραφα με επαρκή διάρκεια ισχύος ώστε να μπορεί να πραγματοποιηθεί η απομάκρυνση 7

3. να εφαρμόζουν κατά προτεραιότητα τις περί τεκμηρίου ιθαγενείας διατάξεις τις προβλεπόμενες στην πρότυπη συμφωνία περί επανεισδοχής που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 30 Νοεμβρίου 1994 7

4. όταν, παρά την εφαρμογή των προαναφερόμενων μέτρων δεν καταστεί δυνατόν να εκδοθούν τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα, να χορηγούν το υπόδειγμα ταξιδιωτικού εγγράφου που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 30 Νοεμβρίου 1994.

Για τη συνεργασία σχετικά με τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης

5. να συνεργάζονται για να διευκολύνουν τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης όταν η σχετική απόφαση έχει ληφθεί από άλλο κράτος μέλος, με βάση τις ακόλουθες αρχές:

α) τα κράτη μέλη μπορούν, βάσει της σύστασης των υπουργών της 30ής Νοεμβρίου 1992 περί διελεύσεως για λόγους απομάκρυνσης, καθώς και την προσθήκη της 1ης και 2ας Ιουνίου 1993 που επισυνάπτονται στην παρούσα σύσταση, να ζητούν από άλλο κράτος μέλος να επιτρέψει τη διέλευση από το έδαφός του για λόγους απομάκρυνσης,

β) το κράτος μέλος που ζητά τη διέλευση γνωστοποιεί στο κράτος διέλευσης αν θεωρεί αναγκαίο να συνοδεύεται ο απομακρυνόμενος,

γ) το κράτος διέλευσης μπορεί είτε να επιτρέψει τη διέλευση του απομακρυνόμενου αλλοδαπού με συνοδεία του κράτους που αποφάσισε την απομάκρυνση είτε να παράσχει το ίδιο τη συνοδεία κατά τη διέλευση, είτε να αναλάβει τη συνοδεία από κοινού με το κράτος μέλος που αποφάσισε την απομάκρυνση,

δ) εάν η διέλευση πραγματοποιείται χωρίς συνοδεία, το απομακρύνον κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει έγκαιρα από το κράτος που επέτρεψε τη διέλευση να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσει την αναχώρηση του αλλοδαπού προς τον τόπο προορισμού,

ε) προκειμένου να αποφεύγεται ματαίωση της απομάκρυνσης διότι ο αλλοδαπός αρνείται να επιβιβασθεί στο κράτος μέλος διέλευσης, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη μπορούν να αντιμετωπίσουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με τη νομοθεσία τους, να χρησιμοποιήσουν ή να αναζητήσουν τους κατάλληλους νομικούς μηχανισμούς απομάκρυνσης,

στ) σε περίπτωση που, για οποιοδήποτε λόγο, δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η απομάκρυνση, το κράτος μέλος διέλευσης μπορεί να επαναφέρει τον αλλοδαπό στο έδαφος του απομακρύνοντος κράτους μέλους,

ζ) τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν διμερώς τους όρους της ενδεχόμενης παραίτησης από την καταβολή των εξόδων για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, και να προβαίνουν αντ' αυτού σε ετήσια εκκαθάριση του κόστους των ενεργειών απομάκρυνσης οι οποίες έγιναν κατόπιν αιτήσεως ενός εκάστου εξ αυτών.

Κατά τη συνεννόηση για την εκτέλεση των μέτρων απομάκρυνσης

6. να πραγματοποιούν απομακρύνσεις, στις δέουσες περιπτώσεις, σε συνεννόηση με άλλα κράτη μέλη και βάσει των ακόλουθων αρχών:

α) κάθε κράτος μέλος φέρει την ευθύνη εκτέλεσης των μέτρων απομάκρυνσης υπηκόων τρίτων χωρών που αποφασίζει και πρέπει να χρησιμοποιεί είτε τα μέσα που είναι διαθέσιμα στην αγορά αερομεταφορών είτε, ενδεχομένως, εκείνα που παρέχει το ίδιο,

β) το κράτος μέλος που αποφασίζει το μέτρο της απομάκρυνσης μπορεί να ζητήσει τη συνεργασία άλλου κράτους μέλους, προκειμένου να βρεθούν θέσεις για την εκτέλεσης της απομάκρυνσης αεροπορικώς,

γ) το κράτος μέλος του οποίου ζητείται η συνεργασία για την εκτέλεση του μέτρου της απομάκρυνσης αεροπορικώς, έχει το δικαίωμα να απαγορεύσει την εκτέλεση απομάκρυνσης από το έδαφός του,

δ) για το συντονισμό της εκτέλεσης των μέτρων απομάκρυνσης, κάθε κράτος μέλος κοινοποιεί στα υπόλοιπα κράτη μέλη την αρχή που είναι αρμόδια στο έδαφός του:

- να συγκεντρώνει τις πληροφορίες για τις διαθέσιμες θέσεις σε πτήσεις, με σκοπό την απομάκρυνση,

- να έρχεται σε επαφή με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν οι διαθέσιμες θέσεις σε πτήσεις,

- να ζητά από άλλα κράτη μέλη άδεια να χρησιμοποιήσει τις διαθέσιμες θέσεις στις πτήσεις που αναχωρούν από τα εν λόγω κράτη μέλη,

- να ανταλλάσσει με τις αρχές άλλων κρατών μελών κάθε πληροφορία που έχει σχέση με την εκτέλεση της απομάκρυνσης αεροπορικώς.

Για την παρακολούθηση της εφαρμογής της παρούσας σύστασης:

το Συμβούλιο εξετάζει τακτικά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί ως προς την πρακτική εφαρμογή των μέτων συνεργασίας και συνεννόησης που αναφέρονται στην παρούσα σύσταση.

Βρυξέλλες, 22 Δεκεμβρίου 1995.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

L. ATIENZA SERNA

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΣΥΣΤΑΣΗ σχετικά με τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης (Εγκρίθηκε από τους υπουργούς στις 30 Νοεμβρίου 1992)

ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΙ,

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ:

τις πρακτικές που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη σε θέματα διέλευσης για λόγους απομάκρυνσης,

ότι είναι αναγκαία η προσέγγιση των πρακτικών αυτών ενόψει της εναρμόνισής τους,

ότι τα εφαρμοστέα μέτρα πρέπει να ανταποκρίνονται στα κριτήρια της ταχύτητας, της αποτελεσματικότητας και της οικονομίας,

ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ την εφαρμογή των ακόλουθων γενικών κατευθύνσεων:

I

Για την εφαρμογή της παρούσας σύστασης νοείται ως «διέλευση» η μετάβαση ενός προσώπου που δεν είναι υπήκοος κράτους μέλους στο έδαφος ή στο χώρο διερχομένων λιμένος ή αερολιμένος ενός κράτους μέλους.

II

Το κράτος μέλος που έχει αποφασίσει να απομακρύνει έναν υπήκοο τρίτου κράτους

- προς μια τρίτη χώρα, θα πρέπει καταρχήν να τον απομακρύνει χωρίς ο αλλοδαπός να περάσει από το έδαφος άλλου κράτους μέλους,

- προς άλλο κράτος μέλος, θα πρέπει καταρχήν να τον απομακρύνει χωρίς ο αλλοδαπός να περάσει από το έδαφος τρίτου κράτους μέλους.

III

1. Όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι, ιδίως αποτελεσματικότητας, ταχύτητας και οικονομίας, ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει από άλλο κράτος μέλος να επιτρέψει την είσοδο και τη διέλευση από το έδαφός του σε απομακρυνόμενο υπήκοο τρίτης χώρας (1).

2. Το κράτος που έλαβε το μέτρο της απομάκρυνσης εξακριβώνει, πριν υποβάλει την ως άνω αίτηση, ότι η συνέχιση του ταξιδιού και η εισδοχή του απομακρυνόμενου προσώπου στη χώρα προορισμού είναι υπό κανονικές συνθήκες εξασφαλισμένη.

3. Το κράτος στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση αυτή, την αποδέχεται με την επιφύλαξη των περιπτώσεων που προβλέπονται στο σημείο VI.

IV

Το κράτος που έλαβε το μέτρο της απομάκρυνσης κοινοποιεί στο κράτος διέλευσης αν ο απομακρυνόμενος πρέπει να συνοδεύεται. Το κράτος διέλευσης μπορεί:

- είτε να επιτρέψει στο κράτος που έλαβε το μέτρο της απομάκρυνσης να συνοδεύσει τον απομακρυνόμενο,

- είτε να αποφασίσει να εξασφαλίσει το ίδιο τη συνοδεία,

- είτε να αναλάβει τη συνοδεία σε συνεργασία με το κράτος που έλαβε το μέτρο της απομάκρυνσης.

V

1. Η αίτηση διέλευσης με σκοπό την απομάκρυνση περιέχει πληροφορίες σχετικά με:

- την ταυτότητα του απομακρυνόμενου,

- το κράτος τελικού προορισμού,

- τη φύση και την ημερομηνία της απόφασης απομάκρυνσης, την αρχή που έλαβε την απόφαση αυτή,

- τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο αλλοδαπός είναι δεκτός στη χώρα τελικού προορισμού ή στη δεύτερη χώρα διέλευσης,

- τα ταξιδιωτικά έγγραφα ή άλλα έγγραφα ταυτότητας του ενδιαφερομένου,

- τα στοιχεία της υπηρεσίας που υποβάλλει την αίτηση,

- τους όρους διέλευσης από το κράτος στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση (ωράριο, δρομολόγιο, μεταφορικό μέσο, κ.λπ. . . .),

- την ανάγκη και τον τρόπο συνοδείας.

2. Η αίτηση διέλευσης με σκοπό την απομάκρυνση πρέπει να υποβάλλεται το συντομότερο δυνατόν, σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους στο οποίο απευθύνεται, στις αρμόδιες για την απομάκρυνση αρχές, οι οποίες και θα πρέπει να απαντήσουν το ταχύτερο.

3. Το κράτος διέλευσης δύναται να ζητήσει πληροφορίες ιδίως όσον αφορά το κατά πόσον η διέλευση είναι αναγκαία.

VI

Περιπτώσεις στις οποίες δύναται να απορριφθεί η αίτηση διέλευσης με σκοπό την απομάκρυνση:

- όταν, σε περίπτωση διέλευσης διά ξηράς, ο αλλοδαπός αποτελεί απειλή για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια και τις διεθνείς σχέσεις του κράτους διέλευσης,

- όταν οι πληροφορίες στις οποίες αναφέρεται το σημείο V.3 δεν κριθούν ικανοποιητικές.

VII

Εάν για οποιονδήποτε λόγο το μέτρο απομάκρυνσης δεν είναι δυνατόν να εκτελεσθεί, το κράτος διέλευσης μπορεί να επιστρέψει τον απομακρυνόμενο, χωρίς διατυπώσεις, στο αιτούν κράτος.

VIII

Όταν η απομάκρυνση είναι αδύνατον να γίνει δαπάναις του απομακρυνόμενου ή τρίτου, το αιτούν κράτος αναλαμβάνει:

- τα έξοδα ταξιδίου και λοιπά έξοδα, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων συνοδείας, μέχρι την αναχώρηση από το κράτος διέλευσης του αλλοδαπού στον οποίον επετράπη η διέλευση,

- τα έξοδα της ενδεχόμενης επιστροφής του.

IX

Οι παρούσες συστάσεις δεν εμποδίζουν τη στενότερη συνεργασία μεταξύ δύο ή περισσότερων κρατών μελών.

X

Ένα κράτος μέλος που προτίθεται να προβεί σε διαπραγματεύσεις με άλλο κράτος μέλος ή τρίτο κράτος σχετικά με τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης ενημερώνει εγκαίρως τα λοιπά κράτη μέλη.

XI

Η παρούσα σύσταση δεν θίγει την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών της 4ης Νοεμβρίου 1950, ούτε τη σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων της 28ης Ιουλίου 1951.

Ακόμη, δεν θίγει τις διατάξεις των ισχυουσών διεθνών συμβάσεων περί εκδόσεως και διελεύσεως στα πλαίσια εκδόσεως εγκληματίου.

Δεν μπορεί να αντικαταστήσει με τη διαδικασία της διέλευσης για απομάκρυνση τις διαδικασίες εκδόσεως εγκληματίου και διελεύσεως για έκδοση.(1) Δήλωση σχετικά με το σημείο III:

«Οι λόγοι αποτελεσματικότητας, ταχύτητας και οικονομίας που αναφέρονται στο σημείο III καλύπτουν μεταξύ άλλων τους αντικειμενικούς περιορισμούς που απορρέουν από τη γεωγραφική θέση του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου.»

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

ΠΡΟΣΘΗΚΗ στη σύσταση σχετικά με τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης (Εγκρίθηκε από τους υπουργούς την 1η και 2α Ιουνίου 1993)

1. Χάριν αποτελεσματικότητας, ταχύτητας και οικονομίας όσον αφορά τη διέλευση για λόγους απομάκρυνσης, μπορεί να γίνει διαχωρισμός μεταξύ των διαφόρων μέτρων που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για να προβούν στην απομάκρυνση αεροπορικώς, διά θαλάσσης ή διά ξηράς.

2. Η απομάκρυνση αεροπορικώς και η σχετική διέλευση από το χώρο διερχομένων ενός αεροδρομίου πρέπει να εξαιρούνται από τις διατάξεις περί αιτήσεως αδείας εισόδου και διέλευσης (τμήμα ΙΙΙ του παραρτήματος Ι), ούτως ώστε στις περιπτώσεις αυτές το κράτος διέλευσης απλώς να ενημερώνεται.

3. Η ενημέρωση για διέλευση με σκοπό την απομάκρυνση αεροπορικώς πρέπει να περιέχει τις πληροφορίες που αναφέρονται στο τμήμα V του παραρτήματος Ι σχετικά με την αίτηση διέλευσης.

4. Όταν πρόκειται για απομάκρυνση διά ξηράς ή διά θαλάσσης, οι αιτήσεις και οι κοινοποιήσεις εισόδου ή διέλευσης στο έδαφος ενός κράτους μέλους πρέπει να απευθύνονται σε κεντρική υπηρεσία επαφών που θα έχει Υποδείξει το κράτος διέλευσης, σύμφωνα με τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι.

Εάν, σε περίπτωση απομάκρυνσης αεροπορικώς, το κράτος διέλευσης δεν δώσει άδεια, τούτο κοινοποιείται στο αιτούν κράτος εντός 24 ωρών από την κοινοποίηση της διέλευσης.

5. Τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν κοινό κατάλογο των υπηρεσιών επαφών.

Σε περίπτωση απομάκρυνσης αεροπορικώς, είναι σκόπιμο να λαμβάνεται άμεση επαφή με τον ή τους αρμόδιους υπαλλήλους του αεροδρομίου από το οποίο πρόκειται να γίνει η διέλευση ή, σύμφωνα με τις εθνικές διαδικασίες, με οποιονδήποτε άλλον αρμόδιο υπάλληλο, αρκεί να τηρείται ο κανόνας των 24 ωρών (βλέπε σημείο 4 ανωτέρω).