41994X1223

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΥΝΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 6ης Δεκεμβρίου 1994 σχετικά με τη δίκαιη συμμετοχή των γυναικών σε μια στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης προσανατολισμένη προς την εντατικοποίηση της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (94/C 368/02)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΥΝΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

Εκτιμώντας:

ότι οι οδηγίες του Συμβουλίου σχετικά με την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών συνέβαλαν ουσιαστικά στη βελτίωση της κατάστασης της γυναίκας-

ότι οι οδηγίες 75/117/ΕΟΚ (1), 76/207/ΕΟΚ (2), 79/7/ ΕΟΚ (3) και 86/613/ΕΟΚ (4) που εκδόθηκαν για την εναρμόνιση των συνθηκών ζωής και εργασίας των γυναικών και των ανδρών και για την προαγωγή της παροχής ίσων ευκαιριών σε άνδρες και γυναίκες έχουν ιδιαίτερη σημασία-

ότι τα κοινοτικά προγράμματα δράσης για την παροχή ίσων ευκαιριών σε άνδρες και γυναίκες από 1982-1985, από 1986-1990 και από 1991-1995, καθώς και οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στη συνάρτηση αυτή καθώς και σε ορισμένους συγγενείς τομείς αποτελούν θετικές συμβολές στην προαγωγή της παροχής ίσως ευκαιριών-

ότι η εφαρμογή της αρχής των ίσων αμοιβών για την ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας που προβλέπεται από το άρθρο 119 της συνθήκης καθώς και της συνακόλουθης αρχής της ισότητας, σύμφωνα με τις κοινοτικές διατάξεις, είναι ουσιαστικό στοιχείο της οικοδόμησης και της λειτουργίας της κοινής αγοράς-

ότι η εναρμόνιση των συνθηκών ζωής και εργασίας ανδρών και γυναικών είναι απαραίτητη για μια δίκαι οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη- ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατά τις συνεδριάσεις του στη Μαδρίτη και το Στρασβούργο, επέμεινε ότι πρέπει να δοθεί ίση σημασία στις οικονομικές και τις κοινωνικές πτυχές-

ότι οι προηγούμενες προσπάθειες που ανελήφθησαν ιδίως στους τομείς της ευαισθητοποίησης, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης καθώς και οι ενισχύσεις που παρασχέθηκαν στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου δημούργησαν ευνοϊκές προϋποθέσεις για την επιδίωξη πλέον φιλόδοξων στόχων μελλοντικά-

ότι, σύμφωνα με το άρθρο 2 της συνθήκης, η Κοινότητα έχει, μεταξύ άλλων, ως αποστολή την προώθηση υψηλού επιπέδου απασχόλησης-

ότι, στα πλαίσια των ευθυνών των κρατών μελών και έχοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά των ιδιαίτερων δομών της αγοράς εργασίας κάθε κράτους μέλους, συμπεριλαμβανομένων των διαφορετικών μορφών εργασίας, θα πρέπει να προβλεφθεί ικανοποιητική προσφορά πλήρους ή/και μερικής απασχόλησης, για γυναίκες και άνδρες-

ότι, για μια αποτελεσματική πολιτική παροχής ίσων ευκαιριών, απαιτείται μια συνολική και ολοκληρωμένη προοπτική που θα επιτρέπει την οργάνωση και την ελαστικότητα του χρόνου εργασίας, και τη διευκόλυνση της επαγγελαμτικής επανένταξης- ότι στην προοπτική αυτή πρέπει να περιλαμβάνονται οι προσφορές απόκτησης προσόντων για τις γυναίκες και η προαγωγή της ανεξάρτητης επαγγελματικής δραστηριότητας-

Ι

1. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΥΝ ότι τα νομικά μέσα της Κοινότητας αποτελούν την αναγκαία βάση για την ανάπτυξη των κοινοτικών δράσεων και προβάλλουν το ρόλο της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των συνθηκών-

2. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΝ

α) ότι η παροχή ίσων ευκαιριών βασίζεται στην ικανότητα ανδρών και γυναικών να κερδίζουν τη ζωή τους μέσω αμειβόμενης απασχόλησης-

β) ότι για την Ευρώπη είναι απαραίτητο ένα υψηλό επίπεδο προσόντων-

γ) ότι οι σημερινές δημογραφικές τάσεις επιτρέπουν ήδη την πρόβλεψη ότι το αυξανόμενο δυναμικό γυναικών με υψηλό επίπεδο μόρφωσης θα παράσχει τους μεγαλύτερους - και μέχρι σήμερα ανεπαρκώς εκμεταλλευμένους - πόρους στον τομέα των γνώσεων και της καινοτομίας που θα πρέπει να αναπτυχθεί και να χρησιμοποιηθεί εντατικότερα-

δ) ότι το ποσοστό γυναικείας ανεργίας, στα περισσότερα κράτη μέλη, υπερβαίνει κατά πολύ το αντίστοιχο ανδρικό ποσοστό, ιδίως όσον αφορά τη μακρόχρονη ανεργία-

ε) ότι είναι γεγονός ότι το ποσοστό γυναικείων απασχολήσεων αυξήθηκε κατά τα τελευταία έτη στο επίπεδο της Ένωσης, αλλά ότι οι γυναίκες εξακολουθούν παρ' όλα αυτά να είναι ιδιαίτερα παρούσες στις λιγότερο εξειδικευμένες απασχολήσεις, τις λιγότερο καλοπληρωμένες, που είναι λιγότερο ασφαλείς και οι οποίες καλύπτουν περιορισμένο φάσμα επαγγελματικών τομέων-

στ) ότι οι γυναίκες ελάχιστα αντιπροσωπεύονται στις διευθυντικές θέσεις και στις νέες απασχολήσεις που απαιτούν υψηλό βαθμό τεχνικών προσόντων-

ζ) ότι οι γυναίκες που επιθυμούν να εισχωρήσουν στην αγορά εργασίας προσκρούουν σε ιδιαίτερες δυσκολίες διαρθρωτικού και πρακτικού χαρακτήρα-

3. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ ότι η συνέχιση της δυναμικής ανάπτυξης της εσωτερικής αγοράς, και ιδίως η δημιουργία νέων απασχολήσεων, απαιτεί συμβολή υπό μορφή θετικών δράσεων προώθησης της παροχής ίσων ευκαιριών σε άνδρες και γυναίκες-

4. ΑΠΑΡΙΘΜΟΥΝ, στα πλαίσια αυτά ορισμένους σημαντικούς στόχους, χωρίς ωστόσο να επιθυμούν το κλείσιμο της συζήτησης και των συσκέψεων στα πλαίσια της Ένωσης:

α) διευκόλυνση της πρόσβασης των γυναικών στην αγορά εργασίας και της επαγγελματικής τους προαγωγής, ιδίως με τη βελτίωση της πρόσβασης στις προσφορές απόκτησης προσόντων-

β) κατάργηση των διακρίσεων λόγω φύλου στην αγορά εργασίας-

γ) μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στις θέσεις ευθύνης στις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές ομάδες και ιδρύματα, με στόχο μια ίση συμμετοχή-

δ) κάλυψη της διαφοράς μεταξύ μισθών ανδρών και γυναικών-

ε) προώθηση της πλήρους απασχόλησης και της μερικής απασχόλησης σε εθελοντική βάση-

στ) βελτίωση της οργάνωσης και της ελαστικότητας του χρόνου εργασίας-

ζ) προώθηση της ανεξάρτητης επαγγελματικής δραστηριότητας, και ιδίως της δημιουργίας και της ανάληψης επιχειρήσεων-

Βελτίωση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας

5. ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΝ, αναγνωρίζοντας το σημαντικό ρόλο και τις σχετικές αρμοδιότητες των κοινωνικών εταίρων, ότι η βελτίωση της οργάνωσης και της ελαστικότητας του χρόνου εργασίας στα πλαίσια μιας ενεργού πολιτικής της απασχόλησης

α) είναι ταυτόχρονα μια ανάγκη στον τομέα της διαχείρισης επιχειρήσεων και της εθνικής οικονομίας καθώς και απαίτηση κοινωνικού χαρακτήρα, ούτως ώστε να παρασχεθεί σε γυναίκες και άνδρες η δυνατότητα καλύτερου συνδυασμού της επαγγελματικής δραστηριότητας, των οικογενειακών υποχρεώσεων και των προσωπικών ενδιαφερόντων-

β) πρέπει να στηρίζεται ιδιαίτερα στην ύπαρξη του απαιτούμενου διαρθρωτικού πλαισίου, πχ. υπηρεσίες φύλαξης παιδιών-

γ) μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στην απασχόληση-

6. ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ γιατί, ιδίως στον τομέα της μερικής αποσχόλησης, γίνονται διακρίσεις στην αγορά εργασίας λόγω φύλου-

7. προς τούτο ΚΡΙΝΟΥΝ ότι είναι απαραίτητο

α) να οργανωθεί η εργασία στην ιδιωτική οικονομία καθώς και στο δημόσιο τομέα κατά τρόπο ώστε να επιτρέψει διευθέτηση του χρόνου εργασίας-

β) να επιτραπούν ελαστικές μορφές προσαρμογής των ωραρίων για αυξανόμενο αριθμό θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των απασχολήσεων που απαιτούν ειδικά προσόντα, στο μέτρο του δυνατού-

γ) να οργανωθεί η αυξημένη ελαστικότητα του χρόνου εργασίας ούτως ώστε να έχει θετικές επιπτώσεις στην απασχόληση-

δ) να οργανωθεί μερική απασχόληση σε εθελοντική βάση, για άνδρες και γυναίκες, ούτως ώστε να περιορισθούν οι διακρίσεις λόγω φύλου στην αγορά εργασίας-

ε) να εκπαιδευθούν οι υπεύθυνοι του προσωπικού σε θέματα διευθέτησης του χρόνου εργασίας και σε θέματα που άπτονται των επαγγελματικών ανησυχιών, ούτως ώστε να ενθαρρυνθεί η παροχή ίσων ευκαιριών-

Στην Ευρώπη απαιτείται υψηλό επίπεδο προσόντων

8. ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΝ ότι

α) οι νέες τεχνολογίες προϋποθέτουν υψηλό επίπεδο προσόντων από μέρους των εργαζομένων. Οι τεχνολογίες αυτές πράγματι απαιτούν βασική κατάρτιση η οποία να επιδέχεται τελειοποίηση και συνεχή κατάρτιση-

β) η προσφορά θέσεων κατάρτισης εξακολουθεί, σε μεγάλο βαθμό, να έχει ως βάση το φύλο και να συνδέεται με τα εμπόδια λόγω φύλου τα οποία παρακωλύουν την πρόσβαση στην εργασία και την επαγγελματική σταδιοδρομία. Πάντα επιδρά αρνητικά στην ουσιαστική διεύρυνση του φάσματος των επαγγελμάτων που προσφέρονται στις γυναίκες-

9. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΝ ότι, προκειμένου να είναι σε θέση οι γυναίκες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος και να αναπτύξουν τις ικανότητές τους σ' ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων και σε όλα τα επίπεδα, πρέπει

α) να επωφεληθεί αυξημένος αριθμός γυναικών μιας κατάρτισης στα μη παραδοσιακά επαγγέλματα, ιδίως τεχνικού χαρακτήρα, και να τους παρασχεθούν μεγαλύτερες δυνατότητες πρόσβασης στην εργασία-

β) να ενθαρρυνθεί η προετοιμασία των γυναικών για την κατάληψη υπεύθυνων θέσεων και για νέους επαγγελματικούς τομείς, ιδίως τεχνικού χαρακτήρα, με ειδικά μέτρα που θα χρησιμεύσουν ως υπόδειγμα για τις νέες γυναίκες-

γ) να εκσυγχρονισθούν και να τύχουν εκτίμησης τα παραδοσιακά γυναικεία επαγγέλματα και να βελτιωθούν οι δυνατότητες επαγγελματικής προαγωγής-

δ) να είναι καλύτερα προσαρμοσμένες στις ανάγκες των γυναικών οι προσφορές κατάρτισης και επαγγελματικής επιμόρφωσης και τούτο στο κατάλληλο διαρθρωτικό πλαίσιο (πχ. φύλαξη των παιδιών) και να ενθαρρυνθεί η διεξαγωγή συνεχούς προγραμματισμού της σταδιοδρομίας και της επαγγελματικής ανάπτυξης-

ε) να προβλεφθούν για τις γυναίκες ειδικά τμήματα τελειοποίησης που θα τους ανοίγουν νέες επαγγελματικές προοπτικές, ιδίως στις αγροτικές περιοχές και στις περιοχές που έχουν ιδιαίτερα πληγεί από τη διαρθρωτική αλλαγή-

στ) οι γυναίκες να επωφελούνται καταλλήλως των εθνικών και κοινοτικών μέτρων ενίσχυσης, έχοντας υπόψη το ποσοστό των γυναικών στις ομάδες-στόχους (πχ. νέες χωρίς κατάρτιση, άνεργες, μακροχρόνιες άνεργες)-

ζ) να παρασχεθεί αποτελεσματική στήριξη στα διάφορα επίπεδα στις εθνικές και διεθνικές στρατηγικές που προορίζονται να συνδυάσουν τις δραστηριότητες για τη βελτίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και των επαγγελματικών ευκαιριών που προσφέρονται στις γυναίκες, ούτως ώστε να υλοποιηθούν οι νέες προοπτικές και οι καινοτομίες, ιδίως στα πλαίσια των επιχειρήσεων-

Διευκόλυνση της διατήρησης της ένταξης και της επανένταξης των γυναικών στην αγορά εργασίας

10. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΝ επομένως ότι είναι σκόπιμο

α) να διατηρηθεί η ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας και

β) σε περίπτωση διακοπής για οικογενειακούς λόγους, να διευκολυνθεί η επαγγελματική επανένταξη με την παροχή δυνατοτήτων προσανατολισμού και απόκτησης προσόντων-

Προαγωγή της ανεξάρτητης επαγγελματικής δραστηριότητας

11. ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΝ ότι

α) σε πολλά κράτη μέλη, μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων δημιουργείται από γυναίκες- ότι η δημιουργία και η ανάληψη επιχειρήσεων από τις γυναίκες μπορεί να έχει θετικές συνέπειες για την απασχόληση-

β) για πολλές γυναίκες, το στήσιμο μιας επιχείρησης σημαίνει ταυτόχρονα την έξοδο από την ανεργία με παράλληλη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τρίτους-

12. ΕΙΝΑΙ ΠΕΠΕΙΣΜΕΝΟΙ, επομένως, ότι είναι σκόπιμο

α) στα προγράμματα δημιουργίας ή ανάληψης επιχειρήσεων να λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ειδικές ανάγκες των γυναικών και να τους παρέχονται οι κατάλληλες δυνατότητες προσανατολισμού-

β) να εξετασθούν οι όροι που προβλέπονται στα προγράμματα δημιουργίας ή ανάληψης επιχειρήσεων για να διαπιστωθεί αν οι όροι αυτοί προσφέρονται και για δράσεις στον τομέα των υπηρεσιών-

γ) τα επιμελητήρια, οι τράπεζες, οι διοικητικές υπηρεσίες και οι τοπικές αρχές

- να συνεργασθούν στους τομείς του προσδιορισμού των αναγκών και της προσφοράς δυνατοτήτων προσανατολισμού και απόκτησης προσόντων, για να δοθεί μια ευκαιρία στις γυναίκες που επιθυμούν να δημιουργήσουν ή να αναλάβουν μια επιχείρηση, ιδίως στα πλαίσια μέτρων δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης σε περιοχές με καθυστερημένη ανάπτυξη,

- να λάβουν υπόψη το γεγονός ότι πολλές γυναίκες στήνουν επιχειρήσεις με τρόπο προοδευτικό (π.χ. παράλληλα με την άσκηση δευτερεύουσας επαγγελματικής δραστηριότητας)-

ΙΙ

1. ΚΑΛΟΥΝ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ

α) να αναπτύξουν πολιτικές για τον συνδυασμό των οικογενειακών και των επαγγελματικών υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση της αυξημένης συμμετοχής των ανδρών στην οικογενειακή ζωή-

β) να αναγνωρίσουν ότι, ανεξάρτητα από τον γενικό στόχο για την επίτευξη υψηλού επιπέδου απασχόλησης, οι δράσεις αποσκοπούν στην προώθηση της ελαστικότητας του χρόνου εργασίας, στην ενθάρρυνση της μερικής απασχόλησης σε εθελοντική βάση και στην βελτίωση των συστημάτων απόκτησης προσόντων ή ενίσχυσης της δημιουργίας ή ανάληψης επιχειρήσεων, όπως αναπτύχθηκαν από την Επιτροπή στη Λευκή της Βίβλο "Αύξηση, ανταγωνιστικότητα, απασχόληση", οφείλουν, στα πλαίσια της προαγωγής της ισότητας, να είναι επωφελείς τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες-

γ) να χρησιμοποιήσουν τις συζητήσεις που διεξάγονται στα πλαίσια της υλοποίησης της προαναφερόμενης Λευκής Βίβλου για την καλύτερη ένταξη των πολιτικών υπέρ των γυναικών στις οικονομικές, χρηματοδοτικές, κοινωνικές πολιτικές και πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας της Ένωσης και των κρατών μελών και, ταυτόχρονα, για την ανάπτυξη νέων δράσεων μέσω ειδικών προγραμμάτων που θα απευθύνονται στις γυναίκες και την αποτελεσματική στήριξη των διακλαδικών στρατηγικών-

δ) να υποστηρίξουν την Επιτροπή κατά την προετοιμασία του Τέταρτου Προγράμματος μεσοπρόθεσμης κοινοτικής δράσης για την παροχή ίσων ευκαιριών σε γυναίκες, και άνδρες από το 1996 ως το 2000-

ε) να λάβουν πλήρως υπόψη τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες των κοινωνικών εταίρων στον παρόντα τομέα-

2. ΚΑΛΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ

α) να προβούν σε συλλογικές διαπραγματεύσεις όσον αφορά την παροχή ίσων ευκαιριών και ίσης μεταχείρισης επιδιώκοντας ιδίως να ευνοήσουν, στις επιχειρήσεις και στους επαγγελματικούς κλάδους και τομείς, τη ρύθμιση και οργάνωση ελαστικών ωραρίων και μερικής απασχόλησης σε εθελοντική βάση και να διευκολύνουν την επαγγελματική επανένταξη-

β) να μεριμνήσουν για την κατάλληλη συμμετοχή των γυναικών στα τμήματα επαγγελματικής τελειοποίησης στις επιχειρήσεις-

γ) να συνεχίσουν και να εντείνουν τον κοινωνικό διάλογο για το συνδυασμό των επαγγελματικών και των οικογενειακών υποχρεώσεων και για το πρόβλημα της προάσπισης της αξιοπρέπειας ανδρών και γυναικών στην εργασία-

δ) να ασχοληθούν δραστήρια, κατά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, με το θέμα της ίσης αμοιβής και της εξάλειψης της διάκρισης που βασίζεται στο φύλο - εφόσον υφίσταται τέτοια διάκριση - στα καθεστώτα αμοιβής και/ή κατάταξης-

ε) να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την εντατική προώθηση της αντιπροσώπευσης των γυναικών στα όργανα λήψης αποφάσεων-

3. ΚΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

α) ενόψει της προετοιμασίας του Τέταρτου προγράμματος δράσης για την παροχή ίσων ευκαιριών σε άνδρες και γυναίκες από το 1996 ως το 2000:

- να δώσει ιδιαίτερη προσοχή και να ενισχύσει το στόχο της ισότητας ανδρών και γυναικών, σε συνδυασμό με μια στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης με στόχο την εντατικοποίηση της απασχόλησης,

- να αναπτύξει πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ελαστικότητας, της προώθησης της μερικής απασχόλησης και των προσφορών απόκτησης προσόντων καθώς και για την ενθάρρυνση της δημιουργίας ή της ανάληψης επιχειρήσεων-

β) να επιδιώξουν με αποφασιστικότητα, κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών και προγραμμάτων δράσης στον τομέα της απασχόλησης, το στόχο της ισότητας των ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης και να συνεχίσουν και να εντείνουν τις δράσεις που έχουν ήδη αρχίσει.

(1) ΕΕ αριθ. L 45 της 19. 2. 1975, σ. 19.

(2) ΕΕ αριθ. L 39 της 14. 2. 1976, σ. 40.

(3) ΕΕ αριθ. L 6 της 10. 1. 1979, σ. 24.

(4) ΕΕ αριθ. L 359 της 19. 12. 1986, σ. 56.