62019CJ0340

EUR-Lex

Πρόσβαση στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το έγγραφο αυτό έχει ληφθεί από τον ιστότοπο EUR-Lex

EUROPA
Αρχική σελίδα EUR-Lex
EUR-Lex - 62019CJ0340 - EL

Βοήθεια

Συμβουλές αναζήτησης

Χρειάζεστε περισσότερες επιλογές αναζήτησης; Επιλέξτε τη Σύνθετη αναζήτηση

Έγγραφο 62019CJ0340

Απόφαση του Δικαστηρίου (έκτο τμήμα) της 18ης Ιουνίου 2020.
Valsts ieņēmumu dienests κατά SIA “Hydro Energo”.
Αίτηση του Augstākā tiesa (Senāts) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Προδικαστική παραπομπή – Κοινό δασμολόγιο – Συνδυασμένη Ονοματολογία – Δασμολογική κατάταξη – Δασμολογική κλάση 7407 – Ράβδοι και είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό – Ράβδοι θερμής έλασης από χαλκό ή από κράμα χαλκού, ορθογώνιου σχήματος.
Υπόθεση C-340/19.

Αναγνωριστικό ECLI: ECLI:EU:C:2020:488

Γλώσσα της υπόθεσης

HTML

PDF

Έγγραφο που δημοσιεύτηκε στην ψηφιακή συλλογή. Έχει επίσημο χαρακτήρα.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα)

της 18ης Ιουνίου 2020 ( *1 )

«Προδικαστική παραπομπή – Κοινό δασμολόγιο – Συνδυασμένη Ονοματολογία – Δασμολογική κατάταξη – Δασμολογική κλάση 7407 – Ράβδοι και είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό – Ράβδοι θερμής έλασης από χαλκό ή από κράμα χαλκού, ορθογώνιου σχήματος»

Στην υπόθεση C‑340/19,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Augstākā tiesa (Ανώτατο Δικαστήριο, Λεττονία) με απόφαση της 18ης Απριλίου 2019, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 29 Απριλίου 2019, στο πλαίσιο της δίκης

Valsts ieņēmumu dienests

κατά

SIA «Hydro Energo»,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (έκτο τμήμα),

συγκείμενο από τους M. Safjan, πρόεδρο τμήματος, L. Bay Larsen και N. Jääskinen (εισηγητή), δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: G. Pitruzzella

γραμματέας: A. Calot Escobar

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

–	η Λεττονική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις V. Soņeca και V. Kalniņa,

–	η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη, αρχικώς, από τους E. Kalniņš και A. Caeiros, καθώς και από τις L. Ozola και M. Salyková, και, στη συνέχεια, από τον E. Kalniņš, καθώς και από τις L. Ozola και M. Salyková,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία της δασμολογικής κλάσης 7407 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (στο εξής: ΣΟ) που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ 1987, L 256, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 1006/2011 της Επιτροπής, της 27ης Σεπτεμβρίου2011 (ΕΕ 2011, L 282, σ. 1).

2	Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Valsts ieņēmumu dienests (φορολογικής διοίκησης, Λεττονία, στο εξής: VID) και της SIA «Hydro Energo», με αντικείμενο τη δασμολογική κατάταξη ράβδων από χαλκό ή από κράμα χαλκού θερμής έλασης.

Το νομικό πλαίσιο

Το ΕΣ και οι επεξηγηματικές σημειώσεις του ΕΣ

Το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας, νυν Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων (ΠΟΤ), συστάθηκε με τη Σύμβαση για την ίδρυση Συμβουλίου Τελωνειακής Συνεργασίας, η οποία συνήφθη στις Βρυξέλλες στις 15 Δεκεμβρίου 1950. Το εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων (στο εξής: ΕΣ) καταρτίστηκε από τον ΠΟΤ και θεσπίστηκε με τη Διεθνή Σύμβαση για το εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων (στο εξής: Σύμβαση για το ΕΣ), η οποία συνήφθη στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου 1983 και εγκρίθηκε, με το τροποποιητικό της πρωτόκολλο της 24ης Ιουνίου 1986, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας με την απόφαση 87/369/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 7ης Απριλίου 1987 (ΕΕ 1987, L 198, σ. 1).

Κατά το άρθρο 3, παράγραφος 1, της Σύμβασης για το ΕΣ, κάθε συμβαλλόμενο μέρος αναλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση να έχει δασμολογική και στατιστική ονοματολογία σύμφωνη με το ΕΣ, να χρησιμοποιεί όλες τις κλάσεις και διακρίσεις του συστήματος αυτού χωρίς προσθήκες ή τροποποιήσεις, καθώς και τους σχετικούς κωδικούς, και να ακολουθεί την αρίθμηση του εν λόγω συστήματος. Η ίδια διάταξη επιβάλλει στα συμβαλλόμενα μέρη την υποχρέωση να εφαρμόζουν τους γενικούς κανόνες για την ερμηνεία του ΕΣ, καθώς και όλες τις σημειώσεις των τμημάτων, κεφαλαίων και διακρίσεων του ΕΣ και να μη μεταβάλλουν το περιεχόμενο των τελευταίων.

5	Ο ΠΟΤ εγκρίνει, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 της Σύμβασης για το ΕΣ, τις επεξηγηματικές σημειώσεις και τις γνωμοδοτήσεις περί δασμολογικής κατάταξης που εκδίδει η επιτροπή του ΕΣ.

Η επεξηγηματική σημείωση του ΕΣ σχετικά με το κεφάλαιο 74 του συστήματος αυτού, το οποίο φέρει τον τίτλο «Χαλκός και τεχνουργήματα από χαλκό», προβλέπει τα εξής:

«1.- Στο κεφάλαιο αυτό, εννοούνται ως:

[…]

δ)

“ράβδοι”

τα προϊόντα που προέρχονται από έλαση, διέλαση, εφελκυσμό ή σφυρηλάτηση, μη περιτυλιγμένα, στα οποία η εγκάρσια τομή, πλήρης και σταθερή σ’ όλο το μήκος τους, είναι σε σχήμα κύκλου, ωοειδές, τετραγώνου, ορθογωνίου, ισόπλευρου τριγώνου ή κανονικού κυρτού πολυγώνου (στα οποία περιλαμβάνονται και οι “πλατυσμένοι κύκλοι” και τα “τροποποιημένα ορθογώνια”, στα οποία δύο αντίθετες πλευρές είναι σε σχήμα κυρτού τόξου και οι άλλες δύο είναι ευθύγραμμες, ίσες και παράλληλες). Τα προϊόντα με εγκάρσια τομή σε σχήμα τετράγωνο, ορθογώνιο, τριγωνικό ή πολυγωνικό, μπορούν να παρουσιάζουν στρογγυλεμένες γωνίες σ’ όλο το μήκος τους. Το πάχος των προϊόντων με ορθογώνια εγκάρσια τομή (στα οποία περιλαμβάνονται και τα προϊόντα με τομή “τροποποιημένου ορθογωνίου”) υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους. Θεωρούνται επίσης ως τέτοια τα προϊόντα με τα ίδια σχήματα και διαστάσεις, που λαμβάνονται με απλή χύτευση, σε τύπους ή θερμοσυσσωμάτωση, όταν έχουν υποστεί, μετά την απόκτησή τους, κατεργασία ανώτερη από τη χονδρική αφαίρεση των προεξοχών, αρκεί η κατεργασία αυτή να μην έχει ως αποτέλεσμα να δίνει στα προϊόντα αυτά του χαρακτήρα ειδών ή τεχνουργημάτων που περιλαμβάνονται αλλού.

Εντούτοις, πρέπει να θεωρούνται ως χαλκός σε ακατέργαστη μορφή της κλάσης 74.03 οι ράβδοι για σύρματα και τα πρίσματα με ξυσμένα (μυτερά) ή με άλλο τρόπο κατεργασμένα τα άκρα τους, για απλή υποβοήθηση της εισαγωγής τους μέσα στις μηχανές που προορίζονται να τα μετασχηματίσουν π.χ. σε χονδρόσυρμα ή σε σωλήνες·

[…]

Το παρόν κεφάλαιο περιλαμβάνει:

Α)	Συμπήγματα και άλλα ενδιάμεσα προϊόντα της μεταλλουργίας χαλκού, ακατέργαστες μορφές χαλκού από τις οποίες προκύπτει το μέταλλο σε ακατέργαστη μορφή, καθώς και απορρίμματα και θραύσματα (κλάσεις 74.01 έως 74.05).

Β)	Σκόνες και ψήγματα χαλκού (κλάση 74.06).

Γ)	Ημιπροϊόντα τα οποία κατά κανόνα παράγονται με ελασματουργία, συρρίκνωση, εφελκυσμό ή σφυρηλάτηση χαλκού της κλάσης 74.03 (κλάσεις 74.07 έως 74.10).

[…]»

Η επεξηγηματική σημείωση του ΕΣ για την κλάση 7403 έχει ως εξής:

«Στην παρούσα κλάση εμπίπτουν επίσης πλάκες, πήχες, ράβδοι, πλινθώματα κ.λπ., που προέρχονται από χύτευση απλή ή σε τύπους ή από θερμοσυσσωμάτωση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν υποστεί, μετά την απόκτησή τους, κατεργασία μεγαλύτερη από τη χονδρική αφαίρεση των προεξοχών ή από την επιφανειακή αποξείδωση με αφαίρεση του εξωτερικού στρώματος (που αποτελείται κυρίως από οξείδιο του χαλκού) ή με απόξεση, σμίλευμα, τρόχισμα κ.λπ., για την εξάλειψη ελαττωμάτων που έχουν εμφανιστεί κατά τη στερεοποίηση ή κατά τη χύτευση, ή των οποίων η μία επιφάνεια έχει υποστεί κατεργασία για σκοπούς επιθεώρησης (έλεγχος ποιότητας).

Τα προϊόντα θερμοσυσσωμάτωσης παράγονται από σκόνη χαλκού, από κράμα χαλκού ή από σκόνη χαλκού αναμεμειγμένη με άλλες σκόνες μετάλλων, με πίεση (συμπίεση) και με θεμμοσυσσωμάτωση (θέρμανση σε κατάλληλη θερμοκρασία χαμηλότερη από το σημείο τήξης των μετάλλων). Στην κατάσταση θερμοσυσσωμάτωσης, τα προϊόντα είναι πορώδη, έχουν περιορισμένες μηχανικές ιδιότητες και, κατά κανόνα, υφίστανται έλαση, εφελκυσμό, σφυρηλάτηση, κλπ., προκειμένου να αποκτήσουν την κατάλληλη πυκνότητα. Τα προϊόντα αυτά έλασης κ.λπ. εξαιρούνται (π.χ. κλάσεις 74.07, 74.09).

Στην κλάση αυτή περιλαμβάνονται επίσης οι ράβδοι για σύρμα και τα πρίσματα με ξυσμένα (μυτερά) ή με άλλο τρόπο κατεργασμένα τα άκρα τους, για απλή υποβοήθηση της εισαγωγής τους μέσα στις μηχανές που προορίζονται να τα μετασχηματίσουν, π.χ. σε χονδρόσυρμα ή σε σωλήνες.

Με την επιφύλαξη των ανωτέρω διατάξεων που αφορούν την κατεργασία που μπορούν να υποστούν μετά την παραγωγή τους, οι ράβδοι του ως άνω περιγραφόμενου είδους συνίστανται ειδικότερα:

1)	είτε σε αντικείμενα που είναι γνωστά ως jets (πίδακες), με κυλινδρικό, τετράγωνο ή εξάγωνο σχήμα και με μήκος που, κατά κανόνα, δεν υπερβαίνει το ένα μέτρο, και τα οποία παράγονται με χύτευση ακριβείας σε ειδικές μήτρες.

2)	είτε σε προϊόντα μεγαλύτερου μήκους που παράγονται με τη διαδικασία της συνεχούς χύτευσης· κατά τη διαδικασία αυτή, το υπό τήξη μέταλλο εγχέεται σε μήτρα ψυχόμενη με νερό, εντός της οποίας στερεοποιείται ταχέως.

Τα jets και οι ράβδοι που παράγονται με τη διαδικασία της συνεχούς χύτευσης προορίζονται συχνά για την ίδια χρήση με τις ράβδους που προκύπτουν από έλαση ή από εφελκυσμό.»

Κατά την επεξηγηματική σημείωση του ΕΣ σχετικά με την κλάση 7407:

«[…]

Οι ράβδοι ορίζονται με τη σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του παρόντος κεφαλαίου και τα είδη με καθορισμένη μορφή με τη σημείωση 1, στοιχείο εʹ.

Τα προϊόντα αυτά παράγονται συνήθως με έλαση, διέλαση ή εφελκυσμό, ενίοτε όμως και με σφυρηλάτηση (με πιεστήριο ή με σφυρί). Μπορούν να τελειοποιηθούν εν ψυχρώ (ενδεχομένως μετά την ανόπτηση) με εφελκυσμό εν ψυχρώ, ίσιωμα ή άλλες μεθόδους που τους προσδίδουν καλύτερα τελειωμένη επιφάνεια. Είναι επίσης δυνατόν να έχουν υποστεί κατεργασίες (όπως διάτρηση, στρέψη, κυμάτωση), υπό την προϋπόθεση οι κατεργασίες αυτές να μην είχαν ως αποτέλεσμα να τους προσδώσουν τον χαρακτήρα ειδών ή τεχνουργημάτων που περιλαμβάνονται αλλού. Εξακολουθούν να υπάγονται στην παρούσα κλάση τα είδη καθορισμένης μορφής με κλειστό περίγραμμα (κοίλα είδη καθορισμένης μορφής). Στην παρούσα κλάση περιλαμβάνονται επίσης οι σωλήνες παντός είδους με πτερύγια που λαμβάνονται με εξέλαση. Ωστόσο, εξαιρούνται οι σωλήνες παντός είδους στους οποίους έχουν προσαρμοστεί πτερύγια, π.χ. με συγκόλληση, (βλ. γενικώς κλάση 74.19).

Οι ράβδοι και οι πήχες που παράγονται με χύτευση (συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που είναι γνωστά ως jets και των ράβδων που παράγονται με συνεχή χύτευση) ή με θερμοσυσσωμάτωση υπάγονται στην κλάση 74.03, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν υποστεί, μετά την απόκτησή τους, κατεργασία μεγαλύτερη από τη χονδρική αφαίρεση των προεξοχών ή από την επιφανειακή αποξείδωση. Εφόσον έχουν υποστεί περαιτέρω κατεργασία, εξακολουθούν να κατατάσσονται στην παρούσα κλάση υπό την προϋπόθεση ότι η κατεργασία αυτή δεν τους προσδίδει τον χαρακτήρα ειδών ή τεχνουργημάτων που υπάγονται σε άλλες κλάσεις.

Εντούτοις, οι ράβδοι για σύρμα και τα πρίσματα με ξυσμένα (μυτερά) ή με άλλο τρόπο κατεργασμένα τα άκρα τους, με μοναδικό σκοπό την υποβοήθηση της εισαγωγής τους μέσα στις μηχανές που προορίζονται να τα μετασχηματίσουν, π.χ. σε χονδρόσυρμα ή σε σωλήνες, εμπίπτουν στην κλάση 74.03.»

Το δίκαιο της Ένωσης

9	Η δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση διέπεται από τη ΣΟ, η οποία στηρίζεται στο ΕΣ.

Δυνάμει του άρθρου 12, παράγραφος 1, του κανονισμού 2658/87, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεσπίζει, κάθε χρόνο, κανονισμό ο οποίος περιλαμβάνει το πλήρες κείμενο της ΣΟ και των δασμών, όπως αυτό προκύπτει από τα μέτρα που θεσπίζονται από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή από την Επιτροπή. Ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους.

11	Η ισχύουσα κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της κύριας δίκης ΣΟ είναι, όπως προκύπτει από την ενώπιον του Δικαστηρίου δικογραφία, εκείνη που αφορά το έτος 2012 και περιέχεται στον κανονισμό 1006/2011.

Το πρώτο μέρος της ΣΟ, το οποίο περιέχει ένα σύνολο προκαταρκτικών διατάξεων, περιλαμβάνει τον τίτλο Ι, στον οποίο προβλέπονται οι γενικοί κανόνες και του οποίου το τμήμα A, με τίτλο «Γενικοί κανόνες για την ερμηνεία της [ΣΟ]», ορίζει τα εξής:

«Η κατάταξη των εμπορευμάτων στη [ΣΟ] πραγματοποιείται σύμφωνα με τις παρακάτω αρχές:

Το κείμενο των τίτλων των τμημάτων, των κεφαλαίων ή των υποκεφαλαίων θεωρείται ότι έχει μόνον ενδεικτική αξία, δεδομένου ότι η κατάταξη καθορίζεται νόμιμα σύμφωνα με το κείμενο των κλάσεων και των σημειώσεων των τμημάτων ή των κεφαλαίων και σύμφωνα με τους παρακάτω κανόνες, εφόσον αυτοί δεν είναι αντίθετοι προς το κείμενο των εν λόγω κλάσεων και σημειώσεων.

[…]

Η κατάταξη των εμπορευμάτων στις διακρίσεις μιας και της αυτής κλάσης καθορίζεται νόμιμα σύμφωνα με το κείμενο των διακρίσεων αυτών και των σημειώσεων των διακρίσεων, καθώς και αναλογικά, σύμφωνα με τους παραπάνω κανόνες, δεδομένου ότι μπορούν να συγκριθούν μόνον οι διακρίσεις του αυτού επιπέδου. Εκτός αντιθέτων διατάξεων, για τους σκοπούς του κανόνα αυτού εφαρμόζονται επίσης οι σημειώσεις των τμημάτων και των κεφαλαίων.»

13	Το δεύτερο μέρος της ΣΟ, με τίτλο «Πίνακας δασμών», περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το τμήμα XV, το οποίο επιγράφεται «Μέταλλα κοινά και τεχνουργήματα από τα μέταλλα αυτά».

Το τμήμα αυτό περιλαμβάνει το κεφάλαιο 74, με τίτλο «Χαλκός και τεχνουργήματα από χαλκό», του οποίου η σημείωση 1 προβλέπει τα εξής:

«Στο κεφάλαιο αυτό, εννοούνται ως:

[…]

δ)

“ράβδοι”:

τα προϊόντα που προέρχονται από έλαση, διέλαση, εφελκυσμό ή σφυρηλάτηση, μη περιτυλιγμένα, στα οποία η εγκάρσια τομή, πλήρης και συνεχής σ’ όλο το μήκος τους, είναι σε σχήμα κύκλου, ωοειδές, τετραγώνου, ορθογωνίου, ισόπλευρου τριγώνου ή κανονικού κυρτού πολυγώνου (στα οποία περιλαμβάνονται και οι “πλατυσμένοι κύκλοι” και τα “τροποποιημένα ορθογώνια”, στα οποία δύο αντίθετες πλευρές είναι σε σχήμα [κυρτού τόξου], και οι άλλες δύο είναι ευθύγραμμες, ίσες και παράλληλες). Τα προϊόντα με εγκάρσια τομή σε σχήμα τετράγωνο, ορθογώνιο, τριγωνικό ή πολυγωνικό, μπορούν να παρουσιάζουν στρογγυλεμένες γωνίες σ’ όλο το μήκος τους. Το πάχος των προϊόντων με ορθογώνια εγκάρσια τομή (στα οποία περιλαμβάνονται και τα προϊόντα τομής “τροποποιημένου ορθογωνίου”), υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους. Θεωρούνται επίσης σαν τέτοια τα προϊόντα με τα ίδια σχήματα και διαστάσεις που παίρνονται με απλή χύτευση, σε τύπους ή θερμοσυσσωμάτωση, όταν έχουν υποστεί, μετά την απόκτησή τους, κατεργασία ανώτερη από τη χοντρική αφαίρεση των προεξοχών, αρκεί η κατεργασία αυτή να μην έχει ως αποτέλεσμα να δίνει στα προϊόντα αυτά το χαρακτήρα ειδών ή τεχνουργημάτων που περιλαμβάνονται αλλού.

Εντούτοις, πρέπει να θεωρούνται ως χαλκός σε ακατέργαστη μορφή της κλάσης 7403, οι ράβδοι για σύρματα και τα πρίσματα με ξυσμένα (μυτερά) ή με άλλο τρόπο κατεργασμένα τα άκρα τους, για απλή υποβοήθηση της εισαγωγής τους μέσα στις μηχανές που προορίζονται να τα μετασχηματίσουν π.χ. σε χοντρόσυρμα ή σε σωλήνες·

[…]

η)

“σωλήνες κάθε είδους”:

τα κοίλα προϊόντα, περιτυλιγμένα ή μη, στα οποία η εγκάρσια τομή, που είναι σταθερή σ' όλο το μήκος τους και παρουσιάζει μία μόνο κλειστή κοιλότητα, είναι σε σχήμα κύκλου, ωοειδές, τετραγώνου, ορθογωνίου, ισόπλευρου τριγώνου ή κανονικού κυρτού πολυγώνου και στα οποία οι πλευρές έχουν σταθερό πάχος. Θεωρούνται επίσης ως σωλήνες κάθε είδους, τα προϊόντα με εγκάρσια τομή σε σχήμα τετράγωνο, ορθογώνιο, ισόπλευρο τρίγωνο ή κανονικό κυρτό πολύγωνο, που μπορούν να παρουσιάζουν στρογγυλεμένες γωνίες σ’ όλο το μήκος τους, εφόσον οι εγκάρσιες τομές, εσωτερική και εξωτερική, έχουν το ίδιο σχήμα, την ίδια διάταξη και το ίδιο κέντρο. […]»

Το κεφάλαιο 74 της ΣΟ περιλαμβάνει την κλάση 7403, η οποία έχει ως εξής:

«7403	Χαλκός καθαρισμένος και κράματα χαλκού σε ακατέργαστη μορφή:
[…]	[…]
7403 21 00	‐ ‐ Με βάση τον χαλκό-ψευδάργυρο (ορείχαλκο)
[…]	[…]»

Το εν λόγω κεφάλαιο περιλαμβάνει επίσης την κλάση 7407, η οποία έχει ως εξής:

«7407	Ράβδοι και είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό:
7407 10 00	‐ Από χαλκό καθαρισμένο
	‐ Από κράματα χαλκού:
7407 21	‐ ‐ Με βάση τον χαλκό-ψευδάργυρο (ορείχαλκο)
7407 21 10	‐ ‐ Ράβδοι
7407 21 90	‐ Είδη καθορισμένης μορφής
[…]	[…]»

Η διαφορά της κύριας δίκης και το προδικαστικό ερώτημα

17	Τον Απρίλιο του 2012, η Hydro Energo προέβη στη διασάφηση, με σκοπό τη θέση τους σε ελεύθερη κυκλοφορία, ελασμάτων ορειχάλκου θερμής έλασης, τα οποία υπήγαγε στη διάκριση 74032100 της ΣΟ, η οποία αφορά τα κράματα χαλκού με βάση τον χαλκό-ψευδάργυρο (ορείχαλκο) και απαλλάσσεται από δασμούς.

Κατόπιν τελωνειακού ελέγχου, η VID διαπίστωσε ότι το προϊόν που διασάφησε η Hydro Energo έπρεπε να καταταγεί όχι στη διάκριση 74032100, δεδομένου ότι η κλάση 7403 εξαιρεί τα προϊόντα έλασης, αλλά στη διάκριση 74072110 της ΣΟ, η οποία αφορά τις ράβδους από κράματα χαλκού με βάση τον χαλκό-ψευδάργυρο (ορείχαλκο) και των οποίων ο δασμολογικός συντελεστής ανέρχεται σε 4,8 %. Βάσει της διαπίστωσης αυτής, η VID, με απόφαση της 10ης Σεπτεμβρίου 2014, επέβαλε στη Hydro Energo δασμό για το προϊόν αυτό, καθώς και τόκους υπερημερίας.

19	Κατόπιν προσφυγής που άσκησε η Hydro Energo κατά της απόφασης αυτής, το Administratīvā apgabaltiesa (περιφερειακό δικαστήριο διοικητικών διαφορών, Λεττονία) την ακύρωσε με απόφαση της 13ης Απριλίου 2017.

Το δικαστήριο αυτό έκρινε, κατ’ αρχάς, ότι το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν δεν μπορούσε να καταταγεί σε μία από τις διακρίσεις της κλάσης 7407. Συγκεκριμένα, λαμβανομένων υπόψη των πόρων, οπών και ρωγμών ακανόνιστης μορφής που μπορούσαν να διακριθούν στο επίπεδο διάτμησης του ελάσματος, δεν αποτελούσε τελικό προϊόν και δεν διέθετε πλήρη και συνεχή εγκάρσια τομή καθ’ όλο το μήκος του, οπότε δεν μπορούσε να θεωρηθεί ως ράβδος, κατά την έννοια του κεφαλαίου 74 της ΣΟ.

Στη συνέχεια, το εν λόγω δικαστήριο υπογράμμισε ότι το μέταλλο από το οποίο είχε προκύψει το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν αντιστοιχούσε, λαμβανομένης υπόψη της περιεκτικότητάς του αντιστοίχως σε χαλκό και σε ψευδάργυρο, στον ορισμό του καθαρισμένου χαλκού και όχι σε εκείνον του κράματος χαλκού (ορειχάλκου).

22	Η VID άσκησε αναίρεση κατά της ως άνω απόφασης ενώπιον του Augstākā tiesa (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Λεττονία).

Προκαταρκτικώς, η VID παρατηρεί ότι το ζήτημα του αν το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν αποτελείται από χαλκό ή από κράμα χαλκού δεν είναι καθοριστικής σημασίας για την κατάταξή του στη ΣΟ, διότι πρέπει προηγουμένως να προσδιοριστεί αν το προϊόν αυτό είναι σύμφωνο με την περιγραφή της κλάσης 7403 ή την περιγραφή της κλάσης 7407. Μόνο διακρίσεις του ίδιου επιπέδου μπορούν να συγκριθούν μεταξύ τους προς τον σκοπό αυτό.

24	Η VID υποστηρίζει ότι το γεγονός και μόνον ότι το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν έχει παραχθεί με θερμή έλαση αποκλείει τη δυνατότητα κατάταξής του σε μία από τις διακρίσεις της κλάσης 7403 της ΣΟ.

Εξάλλου, κατά τη VID, σε αντίθεση με όσα δέχθηκε το Administratīvā apgabaltiesa (περιφερειακό δικαστήριο διοικητικών διαφορών), το γεγονός ότι η σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ κάνει αναφορά, στο πλαίσιο του ορισμού που δίδει στην έννοια «ράβδοι», στην απαίτηση «εγκάρσιας τομής, πλήρους και συνεχούς σ’ όλο το μήκος» δεν σημαίνει ότι το σχετικό προϊόν πρέπει πάντοτε να έχει ιδανικό σχήμα, χωρίς ατέλειες. Εξάλλου, ο ορισμός αυτός δεν προσδιορίζει τις αποδεκτές παραλλαγές βάσει των οποίων θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι η εγκάρσια τομή ορισμένου προϊόντος είναι ορθογώνιου σχήματος.

Τέλος, τόσο τα προϊόντα που είναι γνωστά ως «jets» όσο και οι ράβδοι που παράγονται με συνεχή χύτευση προορίζονται συνήθως για τις ίδιες χρήσεις με τις ράβδους που προκύπτουν από έλαση, εφελκυσμό ή διέλαση. Επομένως, ο απώτερος σκοπός για τον οποίο προορίζεται το προϊόν δεν έχει καθοριστική σημασία.

Από την πλευρά της, η Hydro Energo υποστηρίζει ότι το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν δεν εμπίπτει στην έννοια «ράβδοι» κατά τη ΣΟ, διότι, λόγω των μεγάλων πόρων, οπών και ρωγμών που εμφανίζει και που διακρίνονται στο επίπεδο διάτμησης του ελάσματος, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει πλήρη και συνεχή εγκάρσια τομή καθ’ όλο το μήκος του. Επιπλέον, η έλαση σε ορθογώνιο σχήμα πραγματοποιήθηκε με μοναδικό σκοπό τη διευκόλυνση της μεταφοράς και το προϊόν δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς πλην της ανάτηξης. Όμως, κατά την Hydro Energo, η οποία κάνει συναφώς μνεία της σημείωσης 1, στοιχείο δʹ, δεύτερο εδάφιο, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ, η κατάταξη ορισμένου προϊόντος στην κλάση 7403 ή 7407 της ΣΟ εξαρτάται όχι μόνον από το προγενέστερο σχήμα και από την προγενέστερη κατεργασία, αλλά επίσης από τον βαθμό κατεργασίας και από την ενδεχόμενη χρήση του προϊόντος. Κατά συνέπεια, η Hydro Energo φρονεί ότι το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν πρέπει να καταταγεί στη διάκριση 74032100 της ΣΟ.

Κατά το αιτούν δικαστήριο, μολονότι η χημική σύνθεση του επίμαχου στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόντος αποτελεί πραγματικό στοιχείο το οποίο εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εξακριβώσει, το κρίσιμο ζήτημα εν προκειμένω είναι αν το προϊόν αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ράβδος, κατά την έννοια του κεφαλαίου 74 της ΣΟ.

Στο πλαίσιο αυτό, μολονότι αληθεύει, όπως παρατηρεί η VID, ότι ορισμένα χαρακτηριστικά του επίμαχου στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόντος αντιστοιχούν σε εκείνα που πρέπει να έχει μια ράβδος, πράγμα που θα καθιστούσε δυνατή την κατάταξή του στην κλάση 7407 της ΣΟ, υπάρχουν εύλογες αμφιβολίες ως προς το αν το προϊόν αυτό εμφανίζει πλήρη και συνεχή εγκάρσια τομή καθ’ όλο το μήκος του, όπως απαιτεί η σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ.

Καίτοι το γεγονός ότι το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης προϊόν έχει παραχθεί με έλαση θα μπορούσε, δυνάμει των επεξηγηματικών σημειώσεων του ΕΣ, να αποτελέσει επιπλέον λόγο για την κατάταξή του στην κλάση 7407 της ΣΟ, εντούτοις οι εν λόγω επεξηγηματικές σημειώσεις δεν αρκούν για να άρουν τις αμφιβολίες ως προς το αν το προϊόν αυτό εμφανίζει πλήρη και συνεχή εγκάρσια τομή καθ’ όλο το μήκος του.

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Augstākā tiesa (Ανώτατο Δικαστήριο) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Έχει η [ΣΟ] την έννοια ότι η κλάση 7407 (ράβδοι και είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό) καταλαμβάνει πλινθώματα από χαλκό ή από κράμα χαλκού ορθογώνιου σχήματος, των οποίων το πάχος υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους και τα οποία είναι προϊόντα θερμής έλασης, πλην όμως στην εγκάρσια τομή τους υπάρχουν πόροι, οπές και ρωγμές ακανόνιστης μορφής;»

Επί του προδικαστικού ερωτήματος

Με το προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν η κλάση 7407 της ΣΟ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι καταλαμβάνει τα πλινθώματα χαλκού ή από κράμα χαλκού, ορθογώνιου σχήματος, με πάχος που υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους και τα οποία είναι προϊόντα θερμής έλασης, αλλά στην εγκάρσια τομή των οποίων διακρίνονται πόροι, οπές και ρωγμές ακανόνιστης μορφής.

Υπενθυμίζεται εκ προοιμίου ότι, όταν το Δικαστήριο επιλαμβάνεται αίτησης προδικαστικής αποφάσεως σε ζητήματα δασμολογικής κατάταξης, το έργο του συνίσταται μάλλον στην αποσαφήνιση των κριτηρίων τα οποία θα πρέπει να εφαρμόσουν οι εθνικοί δικαστές για να κατατάξουν ορθώς τα επίμαχα προϊόντα στη ΣΟ παρά στο να προβεί το ίδιο στην κατάταξη αυτή, τούτο δε κατά μείζονα λόγο διότι το Δικαστήριο δεν διαθέτει κατ’ ανάγκην όλα τα απαραίτητα προς τούτο στοιχεία. Δεδομένου ότι οι εθνικοί δικαστές βρίσκονται εν πάση περιπτώσει σε καλύτερη θέση για να προβούν στη δασμολογική κατάταξη, σε αυτούς εναπόκειται να προβούν στην κατάταξη των εκάστοτε επίμαχων εμπορευμάτων, αφού λάβουν υπόψη τους τα στοιχεία που τους παρέχει το Δικαστήριο ως απάντηση στα υποβληθέντα προδικαστικά ερωτήματα (πρβλ. αποφάσεις της 15ης Μαΐου 2019, Korado, C‑306/18, EU:C:2019:414, σκέψεις 33 και 34, της 16ης Μαΐου 2019, Estron, C‑138/18, EU:C:2019:419, σκέψεις 67 έως 69, και διάταξη της 27ης Φεβρουαρίου 2020, Gardinia Home Decor, C‑670/19, EU:C:2020:117, σκέψη 35).

Εξάλλου, υπενθυμίζεται ότι, κατά τους γενικούς κανόνες για την ερμηνεία της ΣΟ, αφενός, η κατάταξη των εμπορευμάτων καθορίζεται σύμφωνα με το κείμενο των κλάσεων και των σημειώσεων των τμημάτων ή των κεφαλαίων, και, αφετέρου, το κείμενο των τίτλων των τμημάτων, των κεφαλαίων ή των υποκεφαλαίων θεωρείται ότι έχει ενδεικτική μόνον αξία. Επιπλέον, κατά πάγια νομολογία, προς το συμφέρον της ασφάλειας δικαίου και για τη διευκόλυνση των ελέγχων, το καθοριστικό κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πρέπει να αναζητείται, γενικά, στα αντικειμενικά χαρακτηριστικά και στις αντικειμενικές ιδιότητές τους, όπως αυτά ορίζονται από το γράμμα της κλάσης της ΣΟ και των σημειώσεων τμήματος ή κεφαλαίου της (πρβλ. αποφάσεις της 3ης Μαρτίου 2016, Customs Support Holland, C‑144/15, EU:C:2016:133, σκέψεις 26 και 27, της 16ης Μαΐου 2019, Estron, C‑138/18, EU:C:2019:419, σκέψεις 50 και 51, και της 5ης Σεπτεμβρίου 2019, TDK-Lambda Germany, C‑559/18, EU:C:2019:667, σκέψη 26).

Από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει επίσης ότι, αν η κατάταξη δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με βάση τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές ιδιότητες του οικείου προϊόντος, ο προορισμός του προϊόντος αυτού μπορεί να αποτελέσει αντικειμενικό κριτήριο κατάταξης, υπό την προϋπόθεση ότι είναι συμφυής με το εν λόγω προϊόν, διευκρινιζομένου ότι αρκεί να ληφθεί υπόψη ο ουσιώδης προορισμός του εν λόγω προϊόντος και ότι ο συμφυής χαρακτήρας πρέπει να μπορεί να εκτιμηθεί με γνώμονα τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές ιδιότητες του προϊόντος (διάταξη της 27ης Φεβρουαρίου 2020, Gardinia Home Decor, C‑670/19, EU:C:2020:117, σκέψη 37 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

Επιπλέον, το Δικαστήριο έχει επανειλημμένως κρίνει ότι, καίτοι δεν έχουν δεσμευτική ισχύ, οι επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ και του ΕΣ αποτελούν σημαντικά βοηθήματα προς διασφάλιση της ομοιόμορφης εφαρμογής του κοινού δασμολογίου και, ως τέτοια, παρέχουν χρήσιμα στοιχεία για την ερμηνεία του (πρβλ. αποφάσεις της 19ης Οκτωβρίου 2017, Lutz, C‑556/16, EU:C:2017:777, σκέψη 40, της 15ης Νοεμβρίου 2018, Baby Dan, C‑592/17, EU:C:2018:913, σκέψη 55, και της 15ης Μαΐου 2019, Korado, C‑306/18, EU:C:2019:414, σκέψη 35). Συναφώς, διευκρινίζεται ότι η ΣΟ επαναλαμβάνει τις εξαψήφιες κλάσεις και διακρίσεις του ΕΣ, ενώ σχηματίζει τις δικές της υποδιαιρέσεις με την προσθήκη έβδομου και όγδοου ψηφίου [πρβλ. αποφάσεις της 13ης Μαρτίου 2019, B. S. (Βύνη στη σύνθεση της μπίρας), C‑195/18, EU:C:2019:197, σκέψη 10, και της 16ης Μαΐου 2019, Estron, C‑138/18, EU:C:2019:419, σκέψη 44].

37	Εν προκειμένω, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται, ειδικότερα, αν τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης πλινθώματα συνιστούν ράβδους, κατά την έννοια του κεφαλαίου 74 της ΣΟ, με αποτέλεσμα να μπορούν να καταταγούν στην κλάση 7407 της ΣΟ, με τίτλο «Ράβδοι και είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό».

Συναφώς, διαπιστώνεται ότι η σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ προβλέπει ότι ως ράβδοι, κατά την έννοια του εν λόγω κεφαλαίου, νοούνται, μεταξύ άλλων, τα προϊόντα που προέρχονται από έλαση, στα οποία η εγκάρσια τομή, πλήρης και συνεχής σ’ όλο το μήκος τους, είναι σε σχήμα κύκλου, ωοειδές, τετραγώνου, ορθογωνίου, ισόπλευρου τριγώνου ή κανονικού κυρτού πολυγώνου.

Όπως υποστήριξε η Επιτροπή με τις γραπτές παρατηρήσεις της, η απαίτηση ύπαρξης «συνεχούς» εγκάρσιας τομής παραπέμπει στο εγκάρσιο σχήμα και στις εγκάρσιες διαστάσεις του οικείου προϊόντος, με αποτέλεσμα τα πλινθώματα ορθογώνιου σχήματος, των οποίων οι εγκάρσιες διαστάσεις είναι πανομοιότυπες σε όλα τα σημεία, καθ’ όλο το μήκος τους, να ανταποκρίνονται στην απαίτηση αυτή.

Όσον αφορά την απαίτηση ύπαρξης «συνεχούς» εγκάρσιας τομής, αυτή πρέπει να νοηθεί ως αποκλείουσα μόνον τα κοίλα προϊόντα. Συγκεκριμένα, από τη σημείωση 1, στοιχείο ηʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ προκύπτει ότι ένα κοίλο προϊόν του οποίου η εγκάρσια τομή είναι σταθερή καθ’ όλο το μήκος του αποτελεί σωλήνα παντός είδους, κατά την έννοια του εν λόγω κεφαλαίου.

Επομένως, εν προκειμένω, μολονότι τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης πλινθώματα, όπως επισήμανε το αιτούν δικαστήριο, εμφανίζουν πόρους, οπές και ρωγμές ακανόνιστης μορφής, τέτοιες εσωτερικές ατέλειες δεν έχουν ως αποτέλεσμα τα πλινθώματα αυτά να συνιστούν κοίλα προϊόντα, οπότε δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο τα εν λόγω πλινθώματα, τα οποία έχουν παραχθεί με θερμή έλαση, να αποτελούν ράβδους, κατά την έννοια του κεφαλαίου 74 της ΣΟ, και, ως εκ τούτου, να εμπίπτουν στην κλάση 7407 της ΣΟ, η οποία αφορά τις «ράβδους και τα είδη με καθορισμένη μορφή από χαλκό».

Επισημαίνεται, επίσης, ότι, στο πλαίσιο του ορισμού της έννοιας «ράβδος» κατά το εν λόγω κεφάλαιο, η σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ προβλέπει ότι το πάχος των προϊόντων με ορθογώνια εγκάρσια τομή πρέπει να υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους, στοιχείο το οποίο συντρέχει στην περίπτωση των επίμαχων στην υπόθεση της κύριας δίκης πλινθωμάτων.

Εξάλλου, από την επεξηγηματική σημείωση του ΕΣ σχετικά με την κλάση 7403 προκύπτει ότι τα προϊόντα έλασης εξαιρούνται από την εν λόγω κλάση και εμπίπτουν, για παράδειγμα, στις κλάσεις 7407 ή 7409 του ΕΣ, πράγμα το οποίο, όπως επισημαίνει το ίδιο το αιτούν δικαστήριο, συνιστά επιπλέον λόγο για την ενδεχόμενη κατάταξη πλινθωμάτων όπως τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης στην κλάση 7407 της ΣΟ.

44	Ομοίως, η ερμηνεία κατά την οποία πλινθώματα όπως τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης είναι δυνατόν να υπάγονται στην κλάση 7407 της ΣΟ επιρρωννύεται από την επεξηγηματική σημείωση του ΕΣ σχετικά με την κλάση 7407.

Συγκεκριμένα, αφενός, και μολονότι στην επεξηγηματική σημείωση αυτή επισημαίνεται ότι η έννοια «ράβδοι» ορίζεται με τη σημείωση 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 του ΕΣ, δεν αμφισβητείται ότι το κείμενο της τελευταίας αυτής σημείωσης είναι πανομοιότυπο με εκείνο της σημείωσης 1, στοιχείο δʹ, του κεφαλαίου 74 της ΣΟ.

Αφετέρου, η επεξηγηματική σημείωση σχετικά με την κλάση 7407 του ΕΣ διευκρινίζει ότι τα προϊόντα αυτά παράγονται συνήθως, μεταξύ άλλων μεθόδων, με έλαση. Από την εν λόγω σημείωση προκύπτει επίσης ότι οι ράβδοι που παράγονται με χύτευση ή με θερμοσυσσωμάτωση υπάγονται στην κλάση 7403 του ΕΣ, υπό την προϋπόθεση να μην έχουν υποστεί κατεργασία μεγαλύτερη από τη χονδρική αφαίρεση των προεξοχών ή από την επιφανειακή αποξείδωση, ενώ οι ράβδοι που έχουν υποστεί περαιτέρω κατεργασία εξακολουθούν, κατ’ αρχήν, να κατατάσσονται στην κλάση 7407 του ΕΣ. Εν προκειμένω, τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης πλινθώματα έχουν παραχθεί με θερμή έλαση.

Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η κλάση 7407 της ΣΟ έχει την έννοια ότι πλινθώματα χαλκού ή από κράμα χαλκού, ορθογώνιου σχήματος, με πάχος που υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους και τα οποία είναι προϊόντα θερμής έλασης, αλλά στην εγκάρσια τομή των οποίων διακρίνονται πόροι, οπές και ρωγμές ακανόνιστης μορφής, είναι δυνατόν να εμπίπτουν στην κλάση αυτή.

Επί των δικαστικών εξόδων

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έκτο τμήμα) αποφαίνεται:

Η κλάση 7407 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 1006/2011 της Επιτροπής, της 27ης Σεπτεμβρίου2011, έχει την έννοια ότι πλινθώματα χαλκού ή από κράμα χαλκού, ορθογώνιου σχήματος, με πάχος που υπερβαίνει το δέκατο του πλάτους και τα οποία είναι προϊόντα θερμής έλασης, αλλά στην εγκάρσια τομή των οποίων διακρίνονται πόροι, οπές και ρωγμές ακανόνιστης μορφής, είναι δυνατόν να εμπίπτουν στην κλάση αυτή.

(υπογραφές)

( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η λεττονική

Επάνω

Επιλέξτε τις πειραματικές λειτουργίες που θέλετε να δοκιμάσετε