—

η Nipponkoa Insurance Co. (Europe) Ltd, εκπροσωπούμενη από τον T. Pünder, Rechtsanwalt,

—

η Inter-Zuid Transport BV, εκπροσωπούμενη από τον J. P. Eckoldt και την C. P. ten Bruggencate, advocaten,

—

η DTC Surhuisterveen BV, εκπροσωπούμενη από τον D. A. Nickelsen, Rechtsanwalt, καθώς και από τον J. Van Blaaderen και την A. J. W. Spijker, advocaten,

—

η Γερμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον T. Henze καθώς και από τις J. Kemper και F. Wannek,

—

η Πορτογαλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον L. Inez Fernandes και τη S. Duarte Afonso,

—

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους M. Wilderspin και W. Bogensberger,

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 71 του κανονισμού (ΕΚ) 44/2001 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ 2001, L 12, σ. 1).

2

Η υπό κρίση αίτηση υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Nipponkoa Insurance Co (Europe) Ltd (στο εξής: Nipponkoa Insurance) και της Inter-Zuid Transport BV (στο εξής: Inter-Zuid Transport), με αντικείμενο την καταβολή αποζημιώσεως ύψους 500000 ευρώ προς αποκατάσταση ζημίας στο πλαίσιο διεθνούς οδικής μεταφοράς εμπορευμάτων.

3

Η αιτιολογική σκέψη 1 του κανονισμού 44/2001 έχει ως ακολούθως:

«Η Κοινότητα θέτει ως στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης μέσα στον οποίο να εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Προκειμένου να δημιουργήσει σταδιακά έναν τέτοιο χώρο, η Κοινότητα πρέπει να θεσπίσει, μεταξύ άλλων, μέτρα στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις, τα οποία είναι αναγκαία για την καλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.»

4

Κατά την αιτιολογική σκέψη 6 του εν λόγω κανονισμού:

«Για να επιτευχθεί ο στόχος της ελεύθερης κυκλοφορίας των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, είναι αναγκαίο και ενδεδειγμένο οι κανόνες σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων να καθορίζονται από δεσμευτικό και άμεσα εφαρμοστέο κοινοτικό νομοθέτημα.»

5

Οι αιτιολογικές σκέψεις 11, 12 και 15 του εν λόγω κανονισμού έχουν ως εξής:

[…]

6

Η αιτιολογική σκέψη 25 του ίδιου κανονισμού έχει ως εξής:

«Η τήρηση των διεθνών δεσμεύσεων που έχουν προσυπογράψει τα κράτη μέλη έχει ως συνέπεια ότι ο κανονισμός δεν θίγει τις συμβάσεις στις οποίες τα κράτη μέλη είναι συμβαλλόμενα μέρη και οι οποίες αφορούν ειδικά θέματα.»

7

Κατά το άρθρο 1, παράγραφοι 1 και 2, του κανονισμού 44/2001:

«1.   Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ανεξάρτητα από το είδος του δικαστηρίου. Δεν καλύπτει ιδίως φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές υποθέσεις.

2.   Εξαιρούνται από την εφαρμογή του:

8

Το άρθρο 27 του εν λόγω κανονισμού, που περιλαμβάνεται στο τμήμα 9, με τίτλο «Εκκρεμοδικία και συνάφεια», του κεφαλαίου II αυτού, με τίτλο «Διεθνής δικαιοδοσία», ορίζει τα εξής:

«1.   Αν έχουν ασκηθεί αγωγές με το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτία μεταξύ των ίδιων διαδίκων ενώπιον δικαστηρίων διάφορων κρατών μελών, κάθε δικαστήριο εκτός εκείνου που επελήφθη πρώτο, αναστέλλει αυτεπάγγελτα τη διαδικασία του μέχρις ότου διαπιστωθεί η διεθνής δικαιοδοσία του δικαστηρίου που επελήφθη πρώτο.

2.   Όταν διαπιστωθεί η διεθνής δικαιοδοσία του πρώτου επιληφθέντος δικαστηρίου, κάθε δικαστήριο εκτός εκείνου που έχει πρώτο επιληφθεί οφείλει να διαπιστώσει την έλλειψη διεθνούς δικαιοδοσίας του υπέρ του πρώτου δικαστηρίου.»

9

Το άρθρο 32 του ίδιου κανονισμού, το οποίο περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο III που επιγράφεται «Αναγνώριση και εκτέλεση», προβλέπει:

«Ως απόφαση, κατά την έννοια του παρόντα κανονισμού, νοείται κάθε απόφαση εκδιδόμενη από δικαστήριο κράτους μέλους, οποιαδήποτε και αν είναι η ονομασία της, όπως απόφαση, διαταγή, διαταγή εκτελέσεως, καθώς και ο καθορισμός της δικαστικής δαπάνης από τον γραμματέα.»

10

Το άρθρο 33 του κανονισμού 44/2001, που περιλαμβάνεται στο επιγραφόμενο «Αναγνώριση» τμήμα 1 του κεφαλαίου III, ορίζει:

«1.   Απόφαση που εκδίδεται σε κράτος μέλος αναγνωρίζεται στα λοιπά κράτη μέλη χωρίς ιδιαίτερη διαδικασία.

2.   Σε περίπτωση αμφισβήτησης, κάθε ενδιαφερόμενος που επικαλείται ως κύριο ζήτημα την αναγνώριση μπορεί να ζητήσει, κατά τη διαδικασία που προβλέπεται στα τμήματα 2 και 3 του παρόντος κεφαλαίου, να διαπιστωθεί ότι η απόφαση πρέπει να αναγνωρισθεί.

3.   Αν η επίκληση της αναγνώρισης γίνεται παρεμπιπτόντως ενώπιον δικαστηρίου κράτους μέλους, το δικαστήριο αυτό έχει διεθνή δικαιοδοσία να κρίνει σχετικά.»

11

Το άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001, που περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο VII, με τίτλο «Σχέσεις με άλλα κείμενα», ορίζει τα εξής:

«1.   Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τις συμβάσεις στις οποίες τα κράτη μέλη είναι μέρη και οι οποίες σε ειδικά θέματα ρυθμίζουν τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση ή την εκτέλεση αποφάσεων.

2.   Προς εξασφάλιση της ομοιόμορφης ερμηνείας της, το πρώτο εδάφιο εφαρμόζεται με τον ακόλουθο τρόπο:

12

Η Σύμβαση περί του συμβολαίου για τη διεθνή οδική μεταφορά εμπορευμάτων, που υπεγράφη στη Γενεύη στις 19 Μαΐου 1956, όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο που συνήφθη στη Γενεύη στις 5 Ιουλίου 1978 (στο εξής: CMR) εφαρμόζεται, κατά το άρθρο 1, παράγραφος 1, αυτής, «επί παντός συμβολαίου διά την μεταφοράν εμπορευμάτων οδικώς δι’ οχημάτων επ’ αμοιβή, όταν ο τόπος παραλαβής […] και ο οριζόμενος προς παράδοσιν τόπος, ως καθορίζονται εις το συμβόλαιον, κείνται εις δύο διαφόρους χώρας, εκ των οποίων μία τουλάχιστον τυγχάνει Συμβαλλομένη χώρα, […] ασχέτως του τόπου διαμονής και της εθνικότητος των συμβαλλομένων».

13

Η CMR αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Περισσότερα από 50 κράτη, μεταξύ των οποίων και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και το Βασίλειο των Κάτω Χωρών, προσχώρησαν στην CMR.

14

Το άρθρο 23 της CMR προβλέπει τα εξής:

«1.   Όταν, δυνάμει των διατάξεων της παρούσης Συμβάσεως, μεταφορεύς ευθύνεται δι’ αποζημίωσιν εν σχέσει προς ολικήν ή μερικήν απώλειαν εμπορευμάτων, η τοιαύτη αποζημίωσις θα υπολογίζεται δι’ αναφοράς προς την αξίαν των εμπορευμάτων εις τον τόπον και κατά τον χρόνον κατά τον οποίον έγιναν δεκτά προς μεταφοράν.

[…]

3.   Η αποζημίωσις εν τούτοις δεν θα υπερβαίνει τις 8,33 λογιστικές μονάδες ανά χιλιόγραμμο μικτού βάρους.

4.   Επιπροσθέτως, αι δαπάναι μεταφοράς, οι τελωνειακοί δασμοί και λοιπαί επιβαρύνσεις αι προκύπτουσαι εν σχέσει με την μεταφοράν των εμπορευμάτων θα αποδίδονται εξ ολοκλήρου εν περιπτώσει ολικής απώλειας και κατ’ αναλογίαν της υφισταμένης απωλείας, αλλά ουδεμία περαιτέρω αποζημίωσις δεν θα είναι καταβλητέα.

[…]

7.   Η αναφερόμενη στη Σύμβαση αυτή μονάδα λογαριασμού είναι το ειδικό τραβηκτικό δικαίωμα, όπως αυτό ορίζεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το αναφερόμενο στην παράγραφο 3 του άρθρου αυτού ποσό μετατρέπεται στο εθνικό νόμισμα του κράτους από το οποίο εξαρτάται το δικαστήριο που επιλήφθηκε της διαφοράς […]

[…]»

15

Το άρθρο 29 της CMR ορίζει ότι:

«1.   Ο μεταφορεύς δεν θα δικαιούται να επωφεληθή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου αι οποίαι αποκλείουν ή περιορίζουν την ευθύνην αυτού ή αι οποίαι μεταφέρουν το βάρος της αποδείξεως εάν η ζημία προεκλήθη λόγω ηθελημένης κακής διαχειρίσεως αυτού ή εκ τοιαύτης παραλείψεως εκ μέρους του ήτις συμφώνως προς την νομοθεσίαν του έχοντος την δικαιοδοσίαν της υποθέσεως δικαστηρίου θεωρείται ως ισοδυναμούσα προς ηθελημένην κακήν διαχείρισιν εκ μέρους αυτού.

2.   Η ιδία διάταξις θα έχη εφαρμογήν εάν η ηθελημένη κακή διαχείρισις ή παράλειψις διαπραχθούν υπό των πρακτόρων ή υπαλλήλων του μεταφορέως ή υπό οιωνδήποτε ετέρων προσώπων των οποίων ποιείται χρήσιν των υπηρεσιών δια την εκτέλεσιν της μεταφοράς όταν οι εν λόγω πράκτορες, υπηρέται ή λοιπά πρόσωπα, ενεργούν εντός του πλαισίου της απασχολήσεως των. Περαιτέρω, εν τοιαύτη περιπτώσει οι εν λόγω πράκτορες, υπάλληλοι ή έτερα πρόσωπα δεν θα δικαιούνται να επωφεληθούν όσον αφορά την προσωπικήν των ευθύνην, των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου των αναφερομένων εις την παράγραφον 1.»

16

Σύμφωνα με το άρθρο 31 της CMR:

«1.   Επί δικαστικών ενεργειών επί μεταφοράς δυνάμει της παρούσης συμβάσεως ο ενάγων δύναται να εγείρη αγωγήν ενώπιον οιουδήποτε δικαστηρίου συμβαλλομένης χώρας οριζομένου βάσει συμφωνίας μεταξύ των αντιδίκων και, επιπροσθέτως, ενώπιον των δικαστηρίων χώρας εις την επικράτειαν της οποίας:

και ενώπιον ουδενός ετέρου δικαστηρίου.

2.   Οσάκις απόφασις εκδιδόμενη υπό δικαστηρίου συμβαλλομένης χώρας επί οιασδήποτε αγωγής ως η αναφερόμενη εν παραγράφω 1 του παρόντος άρθρου έχει καταστή εφαρμοστέα εις την εν λόγω χώραν, θα καθίσταται ωσαύτως εφαρμοστέα εις έκαστον των λοιπών συμβαλλομένων Κρατών, ευθύς ως αι απαιτούμεναι εις την περί ης πρόκειται χώραν διατυπώσεις εκπληρωθούν. Αι διατυπώσεις αυταί δεν θα επιτρέπουν την επανεξέτασιν της ουσίας της υποθέσεως.

3.   Οσάκις απόφασις εκδιδόμενη υπό δικαστηρίου συμβαλλομένης χώρας επί οιασδήποτε αγωγής ως η αναφερόμενη εν παραγράφω 1 του παρόντος άρθρου έχει καταστή εφαρμοστέα εις την εν λόγω χώραν, θα καθίσταται ωσαύτως εφαρμοστέα εις έκαστον των λοιπών συμβαλλομένων Κρατών, ευθύς ως αι απαιτούμεναι εις την περί ης πρόκειται χώραν διατυπώσεις εκπληρωθούν.

4.   Αι διατάξεις της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου θα έχουν εφαρμογήν επί αποφάσεων ληφθεισών κατόπιν εκδικάσεως αποφάσεων ερήμην και συμβιβασμών βεβαιουμένων δια δικαστικής αποφάσεως, δεν θα έχουν εφαρμογήν όμως επί προσωρινών αποφάσεων ή επί (επιδικάσεων δια ζημίας πέραν των εξόδων εις βάρος) ενάγοντος ο οποίος ολικώς ή μερικώς δεν τυγχάνει ικανοποιήσεως επί της αγωγής του).

[…]»

17

Από την απόφαση περί παραπομπής καθώς και από τη δικογραφία που απέστειλε το αιτούν δικαστήριο στη Γραμματεία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι τον Αύγουστο του 2007 η Canon ανέθεσε στις εταιρίες ολλανδικού δικαίου Nippon Express (Nederland) BV (στο εξής: Nippon Nederland) και Nippon Express Euro Cargo BV (στο εξής: Nippon Euro) να μεταφέρουν οδικώς διάφορα προϊόντα της από τις Κάτω Χώρες στη Γερμανία.

18

Η Nippon Euro ανέθεσε στην Inter-Zuid Transport την εκτέλεση της μεταφοράς αυτής. Η δεύτερη εταιρία ανέθεσε με υπεργολαβία την εκτέλεση της μεταφοράς στην DTC Surhuisterveen BV (στο εξής: DTC). Τη μεταφορά πραγματοποίησε τελικώς η Kingma, την οποία όρισε ως μεταφορέα η DTC.

19

Τα εμπορεύματα φορτώθηκαν, στις 22 Αυγούστου 2007, στις δύο αποθήκες της Canon στις Κάτω Χώρες, και έπρεπε να παραδοθούν στις 23 Αυγούστου 2007 στη Γερμανία. Μετά τη φόρτωση των εμπορευμάτων ο οδηγός ξεκίνησε, στις 22 Αυγούστου 2007, το δρομολόγιό του από το Amstelveen στις Κάτω Χώρες προς τις εγκαταστάσεις της Canon στο Willich στη Γερμανία, όπου έφτασε την ίδια ημέρα σε προχωρημένη ώρα, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον δυνατή η εκφόρτωση των εμπορευμάτων, οπότε ο οδηγός στάθμευσε το φορτηγό για τη νύχτα στον μη φυλασσόμενο χώρο σταθμεύσεως του παραλήπτη. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ένα μέρος των εμπορευμάτων εκλάπη.

20

Στις 27 Αυγούστου 2010, κατόπιν της ενώπιον του πρώτου τμήματος εμπορικών υποθέσεων του Landgericht Krefeld (Γερμανία) ασκήσεως αγωγής αποζημιώσεως από την Canon κατά της Nippon Nederland και της Nippon Euro, αυτές δεσμεύθηκαν στο πλαίσιο συμβιβασμού της 1ης Μαρτίου 2010 να καταβάλουν, ως εις ολόκληρον συνοφειλέτριες, το ποσό των 500000 ευρώ. Το ποσό αυτό προοριζόταν για την αποκατάσταση της ζημίας που η Canon υπέστη τη νύχτα της 22ας προς την 23η Αυγούστου 2007.

21

Στις 29 Σεπτεμβρίου 2010 η Nipponkoa Insurance άσκησε δικαίωμα αναγωγής με αγωγή ενώπιον του δεύτερου τμήματος εμπορικών υποθέσεων του Landgericht Krefeld κατά της Inter-Zuid Transport, ζητώντας να υποχρεωθεί η τελευταία στην καταβολή ποσού ύψους 500000 ευρώ, το οποίο αντιστοιχούσε στο ποσό που η ενάγουσα είχε καταβάλει, ως ασφαλίστρια αστικής ευθύνης των Nippon Nederland και Nippon Euro, προς αποκατάσταση της ζημίας που είχε υποστεί η Canon (στο εξής: αγωγή εξ αναγωγής).

22

Εντούτοις, στις 21 Ιανουαρίου 2009, ήτοι ενάμιση και πλέον έτος πριν από την άσκηση της προαναφερθείσας αγωγής εξ αναγωγής, είχε εκδοθεί απόφαση με την οποία έγινε δεκτή η αρνητική αναγνωριστική αγωγή της Inter-Zuid Transport κατά της Nippon Nederland και της Nippon Euro όσον αφορά τα ίδια πραγματικά περιστατικά (στο εξής: αρνητική αναγνωριστική απόφαση). Κατά την απόφαση αυτή, την οποία εξέδωσε το Rechtbank te Haarlem (Κάτω Χώρες) και απέκτησε ισχύ δεδικασμένου από τον Νοέμβριο του 2010, η Inter-Zuid Transport ευθύνεται για τη ζημία μόνον μέχρι του ανώτατου ποσού ευθύνης που ορίζει το άρθρο 23 της CMR.

23

Η Nipponkoa Insurance υποστηρίζει ότι οι προϋποθέσεις ευθύνης από δόλο ή αμέλεια, κατά την έννοια του άρθρου 29, παράγραφος 2, της CMR, πληρούνται στην περίπτωση της Inter-Zuid Transport και ότι, παρά την ύπαρξη αρνητικής αναγνωριστικής αποφάσεως, το Landgericht Krefeld είναι αρμόδιο, κατά το άρθρο 31, παράγραφος 1, της CMR, να επιληφθεί της αγωγής εξ αναγωγής, δεδομένου ότι το εν λόγω άρθρο πρέπει να ερμηνεύεται αυτοτελώς και ότι κατισχύει, δυνάμει του άρθρου 71 του κανονισμού 44/2001, του άρθρου 27 του προαναφερθέντος κανονισμού.

24

Η Inter-Zuid Transport υποστηρίζει ότι, δυνάμει των άρθρων 27 του εν λόγω κανονισμού και 31, παράγραφος 2, της CMR, η διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει ενώπιον του Landgericht Krefeld λόγω της αρνητικής αναγνωριστικής αποφάσεως, η οποία είχε εκδοθεί προηγουμένως στις Κάτω Χώρες. Η συγκεκριμένη εταιρία ισχυρίζεται ότι, εν πάση περιπτώσει, ευθύνεται μέχρι το ανώτατο ποσό που προβλέπει το άρθρο 23, παράγραφος 3, της CMR.

25

Το αιτούν δικαστήριο συμμερίζεται τη θέση της Inter-Zuid Transport σχετικά με την ύπαρξη τελεσίδικης αρνητικής αναγνωριστικής αποφάσεως και, συναφώς, εκφράζει αμφιβολίες ως προς τη νομολογία του Bundesgerichtshof (Γερμανία) όπως αυτή προκύπτει από τις αποφάσεις της 20ής Νοεμβρίου 2003 (I ZR 102/02 και I ZR 294/02), κατά την οποία, παρά την απόφαση του Δικαστηρίου της 6ης Δεκεμβρίου 1994, C-406/92, Tatry (Συλλογή 1994, σ. I-5439), η CMR πρέπει να ερμηνεύεται αυτοτελώς, οπότε η άσκηση αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής από τον οφειλέτη κατά του δανειστή ενώπιον δικαστηρίου το οποίο έχει διεθνή δικαιοδοσία, με την οποία ζητείται να αναγνωρισθεί ότι ο φερόμενος ως οφειλέτης δεν ευθύνεται για ζημία, δεν αποκλείει τη μεταγενέστερη άσκηση αγωγής εξ αναγωγής από τον διάδοχο του δανειστή ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου άλλου συμβαλλόμενου στη CMR κράτους.

26

Κατά συνέπεια, κατά το Landgericht Krefeld, η αγωγή εξ αναγωγής που ασκήθηκε ενώπιόν του και η αρνητική αναγνωριστική αγωγή αφορούν την ίδια αιτία και τους ίδιους διαδίκους, καθότι η Nipponkoa Insurance υπεισήλθε στα δικαιώματα των Nippon Nederland και Nippon Euro. Για τον λόγο αυτό, εκτιμά ότι δεν είναι συμβατή με τις αρχές της αμοιβαίας εμπιστοσύνης στην απονομή της δικαιοσύνης και της ελαχιστοποιήσεως της πιθανότητας παράλληλης εκδικάσεως μιας υποθέσεως η άρνηση εκ μέρους των αρχών κράτους μέλους να αναγνωρίσουν, βασιζόμενες στην ερμηνεία διαλαμβανόμενης στο άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 διεθνούς συμβάσεως, αρνητική αναγνωριστική απόφαση η οποία εκδόθηκε προηγουμένως και έχει το ίδιο αντικείμενο.

27

Επιπλέον, κατά το εν λόγω δικαστήριο, η απόφαση της 4ης Μαΐου 2010, C-533/08, TNT Express Nederland (Συλλογή 2010, σ. I-4107, σκέψη 63 και διατακτικό), στην οποία το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν ήταν αρμόδιο να ερμηνεύσει το άρθρο 31 της CMR, δεν προδικάζει την έκβαση της υπό κρίση υποθέσεως.

28

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Landgericht Krefeld αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

29

Η Nipponkoa Insurance και η Γερμανική Κυβέρνηση εγείρουν, προκαταρκτικώς, το ζήτημα της αρμοδιότητας του Δικαστηρίου, υποστηρίζοντας, κατά βάση, ότι τα προδικαστικά ερωτήματα αφορούν την ερμηνεία του άρθρου 31 της CMR και ότι το Δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να ερμηνεύσει τη συγκεκριμένη σύμβαση.

30

Συναφώς, αληθεύει ασφαλώς ότι η αρμοδιότητα του Δικαστηρίου να δίδει ερμηνείες με προδικαστικές αποφάσεις καλύπτει μόνον τους κανόνες που αποτελούν μέρος του δικαίου της Ένωσης και ότι, όπως κρίθηκε στη σκέψη 63 της προαναφερθείσας αποφάσεως TNT Express Nederland, το Δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να ερμηνεύσει το άρθρο 31 της CMR.

31

Εντούτοις, ενώ το δεύτερο προδικαστικό ερώτημα στην προαναφερθείσα απόφαση TNT Express Nederland (σκέψεις 32 και 57) αφορούσε το ζήτημα αν το Δικαστήριο ήταν αρμόδιο να ερμηνεύσει το άρθρο 31 της CMR, τούτο δεν συμβαίνει στην υπόθεση της κύριας δίκης.

32

Συναφώς, αρκεί η διαπίστωση ότι από την ίδια τη διατύπωση των προδικαστικών ερωτημάτων προκύπτει ότι αφορούν την ερμηνεία διατάξεων του δικαίου της Ένωσης, ήτοι του κανονισμού 44/2001, ως προς τον οποίο το Δικαστήριο είναι αρμόδιο δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ.

33

Υπό το πρίσμα των ως άνω εκτιμήσεων, πρέπει να θεωρηθεί ότι το Δικαστήριο είναι αρμόδιο να απαντήσει στα υποβληθέντα ερωτήματα.

34

Με το πρώτο προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί να διευκρινισθεί, κατ’ ουσίαν, κατά πόσον το άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε ερμηνεία διεθνούς συμβάσεως κατά τρόπο αντίθετο προς τους σκοπούς και τις αρχές του συγκεκριμένου κανονισμού.

35

Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι το Δικαστήριο έχει ήδη δώσει απάντηση στο ερώτημα αυτό στη νομολογία του.

36

Ειδικότερα, το Δικαστήριο έκρινε ότι, μολονότι δεν αμφισβητείται ότι το άρθρο 71 του εν λόγω κανονισμού προβλέπει, όσον αφορά τα θέματα που ρυθμίζονται από ειδικές συμβάσεις, όπως η CMR, την εφαρμογή των συμβάσεων αυτών, εντούτοις η εφαρμογή αυτή δεν μπορεί να θίγει τις αρχές στις οποίες στηρίζεται η δικαστική συνεργασία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις εντός της Ένωσης, όπως είναι οι διαλαμβανόμενες στις αιτιολογικές σκέψεις 6, 11, 12, 15, έως 17 του ίδιου κανονισμού αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, της δυνατότητας προβλέψεως του δικαστηρίου που έχει διεθνή δικαιοδοσία και, επομένως, της ασφάλειας δικαίου για τους ιδιώτες, της ορθής απονομής της δικαιοσύνης, της ελαχιστοποιήσεως του κινδύνου παράλληλης εκδικάσεως μιας υποθέσεως, καθώς και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης στην απονομή της δικαιοσύνης εντός της Ένωσης (βλ. προαναφερθείσα απόφαση TNT Express Nederland, σκέψη 49).

37

Στο άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 δεν μπορεί να προσδίδεται περιεχόμενο που να έρχεται σε σύγκρουση με τις αρχές στις οποίες στηρίζεται η νομοθεσία της οποίας αποτελεί μέρος. Επομένως, το άρθρο αυτό δεν μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, σε τομέα που καλύπτεται από τον κανονισμό αυτόν, όπως είναι η οδική μεταφορά εμπορευμάτων, μια ειδική συμφωνία, όπως η CMR, μπορεί να οδηγεί σε αποτελέσματα τα οποία είναι λιγότερα ευνοϊκά για την υλοποίηση της καλής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς απ’ ό,τι αυτά στα οποία καταλήγουν οι διατάξεις του εν λόγω κανονισμού (προαναφερθείσα απόφαση TNT Express Nederland, σκέψη 51).

38

Κατά συνέπεια, οι κρίσιμες διατάξεις της CMR μπορούν να εφαρμόζονται εντός της Ένωσης μόνον αν καθιστούν δυνατή τη συμμόρφωση προς τους σκοπούς της ελεύθερης κυκλοφορίας των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, καθώς και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης στην απονομή της δικαιοσύνης εντός της Ένωσης, υπό συνθήκες τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκές με αυτές που προκύπτουν από την εφαρμογή του κανονισμού 44/2001 (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προαναφερθείσα απόφαση TNT Express Nederland, σκέψη 55).

39

Επομένως, στο πρώτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε ερμηνεία διεθνούς συμβάσεως που δεν διασφαλίζει, υπό συνθήκες τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκές με αυτές που προκύπτουν από την εφαρμογή του προαναφερθέντος κανονισμού, τη συμμόρφωση προς τους σκοπούς και τις αρχές του εν λόγω κανονισμού.

40

Με το δεύτερο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ζητεί να διευκρινισθεί αν το άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε ερμηνεία του άρθρου 31, παράγραφος 2, της CMR, βάσει της οποίας αρνητική αναγνωριστική αγωγή που ασκείται σε κράτος μέλος ή αρνητική αναγνωριστική απόφαση που εκδίδεται στο κράτος αυτό δεν έχουν το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτία με αγωγή εξ αναγωγής που ασκείται σε άλλο κράτος μέλος μεταξύ των ίδιων διαδίκων ή των διαδόχων τους και αφορά την ίδια ζημία.

41

Προκειμένου να δοθεί απάντηση στο εν λόγω ερώτημα, πρέπει, λαμβανομένης υπόψη της απαντήσεως που δόθηκε στο πρώτο ερώτημα, να εξετασθεί αν η κατά τον τρόπο αυτό ερμηνεία του άρθρου 31, παράγραφος 2, της CMR διασφαλίζει, υπό συνθήκες τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκές με αυτές που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου 27 ή άλλων διατάξεων του κανονισμού 44/2001, τη συμμόρφωση προς τους σκοπούς και τις αρχές του εν λόγω κανονισμού.

42

Συναφώς, επιβάλλεται η υπόμνηση ότι, κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου σχετικά με την ερμηνεία του άρθρου 27 του κανονισμού 44/2001, η αγωγή με την οποία ζητείται να αναγνωριστεί ότι ο εναγόμενος ευθύνεται για ορισμένη ζημία και να υποχρεωθεί συναφώς στην καταβολή αποζημιώσεως, όπως η αγωγή εξ αναγωγής στην υπόθεση της κύριας δίκης, έχει την ίδια αιτία και το ίδιο αντικείμενο με προγενέστερη αγωγή την οποία έχει ασκήσει ο εναγόμενος αυτός με αίτημα να αναγνωριστεί ότι δεν ευθύνεται για την εν λόγω ζημία (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προαναφερθείσα απόφαση Tatry, σκέψη 45, καθώς και απόφαση της 25ης Οκτωβρίου 2012, C‑133/11, Folien Fischer και Fofitec, σκέψη 49).

43

Εν προκειμένω, ασκήθηκε αγωγή εξ αναγωγής ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μετά την έκδοση, κατά την έννοια του άρθρου 31, παράγραφος 2, της CMR, αρνητικής αναγνωριστικής αποφάσεως του Rechtbank te Haarlem μεταξύ των ίδιων διαδίκων, η οποία βασίσθηκε στα ίδια πραγματικά και νομικά στοιχεία.

44

Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι τυχόν ερμηνεία της συγκεκριμένης διατάξεως της CMR υπό την έννοια ότι η προαναφερθείσα αγωγή και απόφαση δεν έχουν την ίδια αιτία και το ίδιο αντικείμενο δεν θα μπορούσε να διασφαλίσει, υπό συνθήκες τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκές με αυτές που προκύπτουν από την εφαρμογή του κανονισμού 44/2001, τη συμμόρφωση προς τον σκοπό της ελαχιστοποιήσεως του κινδύνου παράλληλης εκδικάσεως μιας υποθέσεως, ο οποίος είναι, όπως υπενθυμίσθηκε στη σκέψη 36 της παρούσας αποφάσεως, ένας από τους σκοπούς και τις αρχές στις οποίες στηρίζεται η δικαστική συνεργασία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις εντός της Ένωσης.

45

Συναφώς, στερείται σημασίας το γεγονός ότι η απόφαση του Rechtbank te Haarlem απέκτησε ισχύ δεδικασμένου, λίγο μετά την άσκηση της αγωγής εξ αναγωγής ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, ήτοι τον Νοέμβριο του 2010, βάσει της αποφάσεως περί παραπομπής ή, όπως υποστήριξε η DTC κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, την 1η Μαρτίου 2011.

46

Ασφαλώς σε περίπτωση που η υπόθεση δεν ενέπιπτε στις διατάξεις της CMR αλλά στις διατάξεις του κανονισμού 44/2001, η τελεσιδικία της εν λόγω αποφάσεως θα είχε ως συνέπεια ότι θα τύγχαναν εφαρμογής όχι μόνον οι σχετικές με την εκκρεμοδικία αλλά και οι σχετικές με την αναγνώριση διατάξεις, και συγκεκριμένα το άρθρο 33 του εν λόγω κανονισμού.

47

Πάντως, όπως έκρινε ήδη το Δικαστήριο, μόνο στον βαθμό που τηρούνται οι αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας των αποφάσεων και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης στην απονομή της δικαιοσύνης, μπορούν να εφαρμόζονται εντός της Ένωσης οι κανόνες που προβλέπονται στις ειδικές συμβάσεις που διαλαμβάνονται στο άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001, όπως το άρθρο 31, παράγραφος 2, της CMR (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προαναφερθείσα απόφαση TNT Express Nederland, σκέψη 54 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

48

Οι αρχές αυτές δεν θα τηρούνταν υπό συνθήκες τουλάχιστον εξίσου ευνοϊκές με αυτές που προκύπτουν από την εφαρμογή του κανονισμού 44/2001, αν το άρθρο 31, παράγραφος 2, της CMR ερμηνευόταν υπό την έννοια ότι αρνητική αναγνωριστική απόφαση που εκδίδεται σε κράτος μέλος δεν έχει το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτία με αγωγή εξ αναγωγής η οποία ασκείται σε άλλο κράτος μέλος μεταξύ των ίδιων διαδίκων ή των διαδόχων τους και αφορά την ίδια ζημία.

49

Βάσει των προεκτεθέντων, στο δεύτερο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 71 του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε ερμηνεία του άρθρου 31, παράγραφος 2, της CMR, βάσει της οποίας αρνητική αναγνωριστική αγωγή που ασκείται σε κράτος μέλος ή αρνητική αναγνωριστική απόφαση που εκδίδεται σε αυτό δεν έχουν το ίδιο αντικείμενο και την ίδια αιτία με αγωγή εξ αναγωγής η οποία ασκείται σε άλλο κράτος μέλος μεταξύ των ίδιων διαδίκων ή των διαδόχων τους και αφορά την ίδια ζημία.

50

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τρίτο τμήμα) αποφαίνεται: