—

η PAGO International GmbH, εκπροσωπούμενη από τον C. Hauer, Rechtsanwalt,

—

η Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH, εκπροσωπούμενη από τον G. Schönherr, Rechtsanwalt,

—

η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τους W. Wils και H. Krämer,

1

Η αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα (ΕΕ 1994, L 11, σ. 1, στο εξής: κανονισμός).

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της PAGO International GmbH (στο εξής: PAGO) και της Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH (στο εξής: Tirolmilch) σχετικά με το κοινοτικό σήμα που κατέχει η PAGO.

3

Το άρθρο 1, παράγραφος 2, του κανονισμού ορίζει:

«Το κοινοτικό σήμα έχει ενιαίο χαρακτήρα. Παράγει τα αυτά αποτελέσματα σε ολόκληρη την Κοινότητα: δεν δύναται να καταχωρηθεί, […] να γίνει αντικείμενο […] απόφασης περί ακυρότητος, ούτε να απαγορευθεί η χρήση του, παρά μόνο για ολόκληρη την Κοινότητα. Η αρχή αυτή ισχύει, εκτός αντιθέτου διατάξεως του παρόντος κανονισμού.»

4

Το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού ορίζει:

«1.   Το κοινοτικό σήμα παρέχει στο δικαιούχο αποκλειστικό δικαίωμα. Ο δικαιούχος δικαιούται να απαγορεύει σε κάθε τρίτο, να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές, χωρίς τη συγκατάθεσή του:

[…]

5

Το άρθρο 5, παράγραφος 2, της πρώτης οδηγίας 89/104/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1988, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων (ΕΕ 1989, L 40, σ. 1, στο εξής: οδηγία) έχει ως εξής:

«Ένα κράτος μέλος μπορεί επίσης να προβλέπει ότι ο δικαιούχος δικαιούται να απαγορεύει σε κάθε τρίτο να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές, χωρίς τη συγκατάθεσή του, σημείο πανομοιότυπο ή παρόμοιο με το σήμα, για προϊόντα ή υπηρεσίες μη παρόμοιες με εκείνες για τις οποίες το σήμα έχει καταχωριστεί, έαν αυτό χαίρει φήμης μέσα στο κράτος μέλος και η χρησιμοποίηση του σημείου, χωρίς νόμιμη αιτία, θα επέφερε, αχρεωστήτως, όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του σήματος ή θα ήταν βλαπτική για τον εν λόγω διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη.»

6

Η PAGO είναι από το 2001 κάτοχος ενός εικονιστικού κοινοτικού σήματος σχετικού, μεταξύ άλλων, με ποτά από φρούτα και φρουτοχυμούς. Το ουσιώδες στοιχείο του σήματος είναι η απεικόνιση μιας γυάλινης φιάλης πράσινου χρώματος με χαρακτηριστική ετικέτα και χαρακτηριστικό καπάκι. Η PAGO εμπορεύεται στην Αυστρία έναν φρουτοχυμό υπό την ονομασία «Pago» σε φιάλες αυτού του είδους. Το κοινοτικό σήμα της PAGO είναι πολύ γνωστό σε αυτό το κράτος μέλος.

7

Η Tirolmilch εμπορεύεται και αυτή στην Αυστρία ένα ποτό από φρούτα και από ορό γάλακτος το οποίο φέρει την ονομασία «Lattella». Στην αρχή, το ποτό αυτό πωλούνταν σε κουτιά από χαρτί. Στη συνέχεια, συσκευάζεται και σε γυάλινες φιάλες. Δύο είδη φιαλών μοιάζουν από πολλές απόψεις με το κοινοτικό σήμα της PAGO. Στη διαφήμισή της, η Tirolmilch χρησιμοποιεί μια παράσταση όπου, όπως στο κοινοτικό σήμα της PAGO, απεικονίζεται μια φιάλη δίπλα σε ένα γεμάτο ποτήρι.

8

Η PAGO υπέβαλε ενώπιον του Handelsgericht Wien αίτηση ασφαλιστικών μέτρων με την οποία ζήτησε να απαγορευτεί στην Tirolmilch να διαφημίζει, να προσφέρει προς πώληση, να εμπορεύεται ή να χρησιμοποιεί με οποιονδήποτε άλλον τρόπο το ποτό της στις επίμαχες φιάλες και να το διαφημίζει απεικονίζοντας τις φιάλες μαζί με ένα ποτήρι γεμάτο με φρουτοχυμό.

9

Το Handelsgericht Wien δέχθηκε την αίτηση αυτή. Στη δίκη επί της εφέσεως κατά της αποφάσεως ασφαλιστικών μέτρων, η αίτηση της PAGO απορρίφθηκε από το Oberlandesgericht Wien. Κατόπιν αυτού, η PAGO άσκησε «Revision» ενώπιον του Oberster Gerichtshof.

10

Το δικαστήριο αυτό εκτιμά ότι δεν υπάρχει κίνδυνος συγχύσεως μεταξύ των φιαλών που χρησιμοποιεί η Tirolmilch και του κοινοτικού σήματος της PAGO, ακόμη και αν γίνει συνολική εξέταση, καθόσον οι ετικέτες στις επίμαχες φιάλες φέρουν, αντιστοίχως, τις ενδείξεις «Pago» και «Lattella», που και οι δύο είναι πολύ γνωστές στην Αυστρία.

11

Παρά ταύτα, δεδομένου ότι η PAGO ισχυρίζεται ότι, υπό την έννοια του άρθρου 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού, η Tirolmilch προσπορίζεται αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα και από τη φήμη, στην Αυστρία, του κοινοτικού σήματος της PAGO, το Oberster Gerichtshof διερωτάται ως προς το περιεχόμενο των όρων «χαίρει φήμης στην Κοινότητα» που χρησιμοποιεί η διάταξη του κανονισμού της οποίας έγινε επίκληση.

12

Τεκμαίρει ότι, κατ’ αναλογία με αυτό που το Δικαστήριο έκρινε στην απόφασή του της 14ης Σεπτεμβρίου 1999, C-375/97, General Motors (Συλλογή 1999, σ. I-5421), όσον αφορά την έκφραση «φήμη μέσα στο κράτος μέλος», έκφραση που περιλαμβάνεται στο άρθρο 5, παράγραφος 2, της οδηγίας, είναι αρκετό το κοινοτικό σήμα να χαίρει φήμης σε «σημαντικό τμήμα» της Κοινότητας.

13

Ωστόσο, δεδομένου ότι η PAGO ζήτησε η διαταγή παύσεως της χρήσεως να εκτείνεται σε ολόκληρη την Κοινότητα και δεδομένου ότι το σήμα της είναι φημισμένο μόνο στην Αυστρία, το Oberster Gerichtshof διερωτάται αν δύναται να απαγγελθεί ολική απαγόρευση μολονότι το κοινοτικό σήμα είναι φημισμένο μόνο σε ένα κράτος μέλος ή αν, στην περίπτωση που η φήμη υπάρχει μόνο σε ένα κράτος μέλος, δύναται να απαγγελθεί «απαγόρευση» κατά το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού περιοριζόμενη σε αυτό το κράτος.

14

Στο πλαίσιο αυτό, το Oberster Gerichtshof αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να θέσει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

15

Κατ’ αρχάς, πρέπει να παρατηρηθεί ότι, στην υπόθεση της κύριας δίκης, το κοινοτικό σήμα του οποίου κάτοχος είναι η PAGO καλύπτει ποτά από φρούτα καθώς και φρουτοχυμούς και ότι το προϊόν που εμπορεύεται η Tirolmilch είναι ποτό από φρούτα και ορό γάλακτος.

16

Από την απόφαση περί παραπομπής δεν προκύπτει ότι το εθνικό δικαστήριο έχει αποφανθεί ως προς το αν τα επίμαχα προϊόντα είναι παρόμοια.

17

Για να δοθεί σε κάθε περίπτωση χρήσιμη απάντηση στο δικαστήριο αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι ασφαλώς, κατά το γράμμα του, το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού προστατεύει ένα κοινοτικό σήμα έναντι προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν είναι παρόμοια με εκείνα για τα οποία έχει καταχωριστεί το εν λόγω σήμα.

18

Ωστόσο, παρά το κείμενό του και λαμβανομένων υπόψη της όλης οικονομίας και των σκοπών του συστήματος στο οποίο εντάσσεται το εν λόγω άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού, η προστασία των φημισμένων κοινοτικών σημάτων δεν μπορεί να είναι μικρότερη στην περίπτωση χρήσεως ενός σημείου για πανομοιότυπα ή παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες απ’ ό,τι στην περίπτωση χρήσεως ενός σημείου για μη παρόμοια προϊόντα ή υπηρεσίες (βλ., κατ’ αναλογία, απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 2003, C-292/00, Davidoff, Συλλογή 2003, σ. I-389, σκέψεις 24 και 25, όσον αφορά ειδικά το άρθρο 5, παράγραφος 2, της οδηγίας).

19

Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού προστατεύει ένα φημισμένο κοινοτικό σήμα και έναντι προϊόντων ή υπηρεσιών παρόμοιων με εκείνα για τα οποία έχει καταχωριστεί το εν λόγω σήμα (ίδια απόφαση, κατ’ αναλογία, σκέψη 30).

20

Με το πρώτο προδικαστικό του ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί στην ουσία από το Δικαστήριο, αφενός, να διευκρινίσει την έκφραση «χαίρει φήμης στην Κοινότητα», μέσω της οποίας διατυπώνεται, στο άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού, μία από τις δύο προϋποθέσεις που ένα κοινοτικό σήμα πρέπει να πληροί για να καλυφθεί με την προστασία που προβλέπει η διάταξη αυτή, και, αφετέρου, να κρίνει αν, στη γεωγραφική της διάσταση, η προϋπόθεση αυτή πληρούται όταν το κοινοτικό σήμα χαίρει φήμης μόνο σε ένα κράτος μέλος.

21

Η έννοια της «φήμης» προϋποθέτει κάποιον βαθμό γνώσεως εντός του οικείου κοινού.

22

Το οικείο κοινό είναι εκείνο το οποίο αφορά το κοινοτικό σήμα, δηλαδή, αναλόγως του προϊόντος ή της υπηρεσίας που τίθεται στο εμπόριο, είτε το ευρύ κοινό είτε ένα πιο εξειδικευμένο κοινό, π.χ. συγκεκριμένος επαγγελματικός κύκλος (βλ., κατ’ αναλογία, προαναφερθείσα απόφαση General Motors, σκέψη 24, όσον αφορά το άρθρο 5, παράγραφος 2, της οδηγίας).

23

Δεν μπορεί να απαιτηθεί να είναι το κοινοτικό σήμα γνωστό σε συγκεκριμένο ποσοστό του κοινού που έχει οριστεί κατ’ αυτόν τον τρόπο (ίδια απόφαση, κατ’ αναλογία, σκέψη 25).

24

Πρέπει να θεωρείται ότι ο απαιτούμενος βαθμός γνώσεως έχει επιτευχθεί όταν το κοινοτικό σήμα είναι γνωστό σε σημαντικό μέρος του κοινού το οποίο αφορούν τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που καλύπτονται από το σήμα αυτό (ίδια απόφαση, κατ’ αναλογία, σκέψη 36).

25

Κατά την εξέταση της προϋποθέσεως αυτής, ο εθνικός δικαστής οφείλει να λάβει υπόψη όλα τα στοιχεία που ασκούν επιρροή στη συγκεκριμένη υπόθεση, και μάλιστα το μερίδιο αγοράς που κατέχεται από το σήμα, την ένταση, τη γεωγραφική έκταση και τη διάρκεια της χρήσεώς του, καθώς και το μέγεθος των επενδύσεων που έγιναν από την επιχείρηση για την προβολή του (ίδια απόφαση, κατ’ αναλογία, σκέψη 27).

26

Έτσι, λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων της διαφοράς της κύριας δίκης, το αιτούν δικαστήριο οφείλει να εξακριβώσει αν το επίμαχο κοινοτικό σήμα είναι γνωστό σε σημαντικό μέρος του κοινού που αφορούν τα προϊόντα τα οποία καλύπτονται από το σήμα αυτό.

27

Στο εδαφικό επίπεδο, η προϋπόθεση σχετικά με τη φήμη πρέπει να θεωρείται ότι πληρούται όταν το κοινοτικό σήμα χαίρει φήμης σε σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κοινότητας (βλ., κατ’ αναλογία, προαναφερθείσα απόφαση General Motors, σκέψη 28).

28

Πρέπει να υπομνησθεί ότι το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι, όσον αφορά ένα σήμα Μπενελούξ, είναι αρκετό, από τη σκοπιά του άρθρου 5, παράγραφος 2, της οδηγίας, η φήμη να υπάρχει σε σημαντικό τμήμα του εδάφους της Μπενελούξ, το οποίο τμήμα ενδέχεται να αντιστοιχεί σε μέρος χώρας της Μπενελούξ (προαναφερθείσα απόφαση General Motors, σκέψη 29).

29

Εφόσον εδώ πρόκειται για κοινοτικό σήμα του οποίου η φήμη υπάρχει σε ολόκληρο το έδαφος ενός κράτους μέλους, δηλαδή της Αυστρίας, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υποθέσεως της κύριας δίκης μπορεί να θεωρηθεί ότι τηρείται η εδαφική απαίτηση την οποία θέτει το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, της οδηγίας.

30

Κατά συνέπεια, στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, για να τύχει της προστασίας που προβλέπεται από τη διάταξη αυτή, ένα κοινοτικό σήμα πρέπει να είναι γνωστό σε σημαντικό τμήμα του κοινού που αφορούν τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που καλύπτονται από το σήμα αυτό, σε σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κοινότητας, και ότι, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υποθέσεως της κύριας δίκης, το έδαφος του σχετικού κράτους μέλους μπορεί να θεωρηθεί σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κοινότητας.

31

Λαμβανομένων υπόψη της απαντήσεως που δόθηκε στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα και των περιστάσεων της υποθέσεως της κύριας δίκης, παρέλκει να δοθεί απάντηση στο δεύτερο ερώτημα.

32

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (δεύτερο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, για να τύχει της προστασίας που προβλέπεται από τη διάταξη αυτή, ένα κοινοτικό σήμα πρέπει να είναι γνωστό σε σημαντικό τμήμα του κοινού που αφορούν τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που καλύπτονται από το σήμα αυτό, σε σημαντικό τμήμα του εδάφους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ότι, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υποθέσεως της κύριας δίκης, το έδαφος του σχετικού κράτους μέλους μπορεί να θεωρηθεί σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κοινότητας.