Ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση χημικών ουσιών και των μειγμάτων τους

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 — για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός αυτός καθορίζει ενιαίες απαιτήσεις για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία (CLP) των χημικών ουσιών και των μειγμάτων, σύμφωνα με το Παγκοσμίως Εναρμονισμένο Σύστημα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (GHS). Υποχρεώνει τις εταιρείες να ταξινομούν, να επισημαίνουν και να συσκευάζουν κατάλληλα τις επικίνδυνες χημικές ουσίες τους πριν τις διαθέσουν στην αγορά.

Οι κύριοι τομείς από αυτούς που δεν καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό είναι: ραδιενεργές ουσίες και ραδιενεργά μείγματα, καλλυντικά, φάρμακα και ορισμένες ιατροτεχνολογικές συσκευές, τρόφιμα και μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ταξινόμηση

Οι ουσίες και τα μείγματα ταξινομούνται σε συγκεκριμένες τάξεις (είδος κινδύνου) και κατηγορίες (βαθμός κινδύνου):

• φυσικοχημική επικινδυνότητα (π.χ. εύφλεκτο υγρό)
• επικινδυνότητα για την υγεία (π.χ. οξεία τοξικότητα, καρκινογένεση)
• επικινδυνότητα για το περιβάλλον (π.χ. για τη στιβάδα του όζοντος, το υδάτινο περιβάλλον).

Το παράρτημα I καθορίζει τα κριτήρια για την ταξινόμηση και την επισήμανση των επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων.

Επισήμανση

Οι ουσίες και τα μείγματα πρέπει να έχουν σήμανση με τις ακόλουθες πληροφορίες:

• την ταυτότητα του προμηθευτή
• την ονομασία της ουσίας ή του μείγματος και/ή τον αριθμό αναγνώρισης
• την ονομαστική ποσότητα του προϊόντος στην συσκευασία
• εικονογράμματα κινδύνου (γραφικά σχέδια που συνδυάζουν σύμβολα και άλλα οπτικά στοιχεία)
• προειδοποιητικές λέξεις για τον βαθμό κινδύνου («Προσοχή» ή «Κίνδυνος»)
• φράσεις ενδεικτικές κινδύνου («Κίνδυνος πυρκαγιάς ή εκτόξευσης», «Θανατηφόρο σε περίπτωση κατάποσης» κ.λπ.)
• συστάσεις ασφάλειας («Να διατηρείται μόνο στον αρχικό περιέκτη», «Προστασία από την υγρασία», «Μακριά από παιδιά» κ.λπ.).

Συσκευασία

Η συσκευασία των επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων θα πρέπει:

• να αποτρέπει τη διαφυγή των περιεχομένων·
• να αποτελείται από υλικά ανθεκτικά στο περιεχόμενο·
• να είναι γερή και στέρεη· και
• να έχει πώματα ασφαλείας με δυνατότητα σφράγισης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτούνται πώματα ασφαλείας για τα παιδιά και ανάγλυφες προειδοποιήσεις.

Εναρμόνιση

Η βιομηχανία πρέπει να επιτύχει συναίνεση όσον αφορά την ταξινόμηση κάθε ουσίας (αυτο-ταξινόμηση). Ωστόσο, για ιδιαίτερα σοβαρούς κινδύνους (π.χ. για ουσίες που είναι καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές για την αναπαραγωγή), τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μπορούν να προτείνουν εναρμονισμένες ταξινομήσεις τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συνέχεια καθιστά με νομοθετική πράξη υποχρεωτικές.

Κοινοποίηση

Η ταξινόμηση και η επισήμανση κάθε ουσίας καταχωρισμένης στο REACH ή επικίνδυνης ουσίας προς πώληση πρέπει να κοινοποιείται στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) για να τη συμπεριλάβει στον κατάλογο ταξινόμησης και επισήμανσης που διατηρεί, ο οποίος ενημερώνεται τακτικά από τον Οργανισμό.

Υποβολή πληροφοριών για κέντρα δηλητηριάσεων

Τα κράτη μέλη απαιτείται να συστήσουν οριζόμενους φορείς (γνωστοί συχνά ως «κέντρα δηλητηριάσεων») για τη λήψη πληροφοριών σχετικά με τη σύνθεση επικίνδυνων μειγμάτων (απορρυπαντικά, χρώματα, κόλλες κ.λπ.). Οι προμηθευτές επικίνδυνων χημικών προϊόντων πρέπει να παρέχουν πληροφορίες στα εθνικά κέντρα δηλητηριάσεων για την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου κινδύνου για την υγεία.

Παραρτήματα

Ο κανονισμός έχει οκτώ παραρτήματα:

• Παράρτημα Ι — απαιτήσεις ταξινόμησης και επισήμανσης για επικίνδυνες ουσίες και μείγματα·
• Παράρτημα ΙΙ — ειδικοί κανόνες επισήμανσης και συσκευασίας ορισμένων ουσιών και μειγμάτων·
• Παράρτημα ΙΙΙ — κατάλογος δηλώσεων επικινδυνότητας, συμπληρωματικές πληροφορίες επικινδυνότητας και συμπληρωματικά στοιχεία επισήμανσης·
• Παράρτημα IV — κατάλογος των δηλώσεων προφύλαξης·
• Παράρτημα V — εικονογράμματα κινδύνου·
• Παράρτημα VI — εναρμονισμένη ταξινόμηση και επισήμανση ορισμένων επικίνδυνων ουσιών·
• Παράρτημα VΙI — πίνακας μετατροπής από την ταξινόμηση βάσει της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ στην ταξινόμηση βάσει του παρόντος κανονισμού·
• Παράρτημα VΙΙI — εναρμονισμένη ενημέρωση αναφορικά με την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου κινδύνου για την υγεία και για τα μέτρα πρόληψης.

Τροποποιήσεις του κανονισμού

Από την έκδοσή του το 2008, ο κανονισμός τροποποιείται σχεδόν σε ετήσια βάση, έτσι η εναρμονισμένη ταξινόμηση και επισήμανση των επικίνδυνων ουσιών ενημερώνεται μέσω προσαρμογής στην τεχνική πρόοδο (ATP). Η Επιτροπή εγκρίνει μία ATP λαμβάνοντας υπόψη την επιστημονική γνωμοδότηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Κινδύνου του ECHA. Αλλαγές στο νομικό κείμενο μπορούν επίσης να πραγματοποιηθούν μέσω ATP, όπως αυτές που αφορούν την εφαρμογή τροποποιήσεων του GHS και την προσθήκη του Παραρτήματος VIII στον κανονισμό [βλ. επίσης ενοποιημένη έκδοση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008]. Οι περισσότερες τροποποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν αφορούν τα παραρτήματα του κανονισμού.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται από τις 20 Ιανουαρίου 2009. Εφαρμόζεται υποχρεωτικά στις ουσίες από την 1η Δεκεμβρίου 2010 και στα μείγματα από την 1η Ιουνίου 2015.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ο κανονισμός συμπληρώνει το σύστημα REACH που αφορά για την καταχώριση, αξιολόγηση, αδειοδότηση και επιβολή περιορισμών των χημικών προϊόντων. Αντικαθιστά και καταργεί την οδηγία 67/548/ΕΟΚ για τις χημικές ουσίες και την οδηγία 1999/45/ΕΚ για τα επικίνδυνα παρασκευάσματα.

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Ταξινόμηση και επισήμανση (CLP/GHS) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Κατανοώντας το CLP (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1-1355).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕK) αριθ. 1272/2008 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία 2014/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, για την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 92/58/ΕΟΚ, 92/85/ΕΟΚ, 94/33/ΕΚ, 98/24/ΕΚ και της οδηγίας 2004/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων (ΕΕ L 65 της 5.3.2014, σ. 1-7).

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 440/2010 της Επιτροπής, της 21ης Μαΐου 2010, σχετικά με τα τέλη που καταβάλλονται στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων (ΕΕ L 126 της 22.5.2010, σ. 1-5).

τελευταία ενημέρωση 31.07.2023