Μηχανισμός χρηματοδότησης της ΕΕ για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/1294 για τον μηχανισμό χρηματοδότησης της ΕΕ για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο εκτελεστικός κανονισμός καθορίζει τους κανόνες για τη λειτουργία του νέου μηχανισμού χρηματοδότησης της ΕΕ για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕE) 2018/1999 όσον αφορά τη διακυβέρνηση της ενεργειακής ένωσης.

Ο μηχανισμός στηρίζει νέα έργα ανανεώσιμης ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ και συμβάλλει στην ανάπτυξη ανανεώσιμης ενέργειας, σύμφωνα με την οδηγία (EE) 2018/2001 για την ανανεώσιμη ενέργεια.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η χρηματοδότηση προέρχεται από τρεις πηγές:

• οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ μπορούν να παρέχουν εθελοντικές πληρωμές·
• άλλα προγράμματα και κονδύλια της ΕΕ μπορούν να συνεισφέρουν, επιδιώκοντας ειδικότερα τη μείωση του κόστους κεφαλαίου των έργων ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας εντός της ΕΕ αλλά και με χώρες εκτός ΕΕ·
• ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να προσφέρει χρηματοδότηση, έχοντας τη δυνατότητα να επιλέξει το έργο, την τεχνολογία ή την τελική χρήση που θα ήθελε να στηρίξει.

Κάθε είδος χρηματοδότησης πρέπει να τηρεί τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 (βλέπε σύνοψη).

Κάθε χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από τις κυβερνήσεις της ΕΕ να δηλώσουν αν θα προτιμούσαν να παρέχουν εθελοντική πληρωμή (συνεισφέρουσα χώρα) ή να επιτρέψουν την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην επικράτειά τους (χώρα υποδοχής).

Οι χώρες υποδοχής πρέπει να παρέχουν ορισμένες πληροφορίες όπως:

• μέγιστη συνολική δυναμικότητα ή ανανεώσιμη ενέργεια που διατίθεται σε έργα τα οποία χρηματοδοτούνται από τον μηχανισμό·
• προτιμώμενες τεχνολογίες ή τομείς τελικής χρήσης·
• τυχόν περιορισμούς εγκατάστασης ή γεωγραφικής περιοχής.

Οι συνεισφέρουσες χώρες πρέπει να παρέχουν ορισμένες πληροφορίες όπως:

• ποσότητες παραγόμενης ανανεώσιμης ενέργειας, τις οποίες προτίθενται να στηρίξουν και από τις οποίες προτίθενται να επωφεληθούν από άποψη στατιστικής κατανομής·
• τη χρηματοδοτική συνεισφορά τους·
• προτίμηση για τεχνολογικά ουδέτερους διαγωνισμούς, διαγωνισμούς πολλαπλών τεχνολογιών, διαγωνισμούς για συγκεκριμένη τεχνολογία, διαγωνισμούς για συγκεκριμένο έργο ή διαγωνισμούς για συγκεκριμένη τελική χρήση.

Η Επιτροπή:

• σχεδιάζει, σύμφωνα με τις ληφθείσες προσφορές και αιτήσεις, διαγωνισμούς (αναφέρονται ως προσκλήσεις υποβολής προτάσεων) που προσδιορίζουν, για παράδειγμα:
  • τους στόχους της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων,
  • τη μορφή των επιχορηγήσεων (επενδυτική ή λειτουργική στήριξη) και τα κριτήρια ανάθεσης,
  • την ανώτατη τιμή των προτάσεων,
  • τις επιλέξιμες τεχνολογίες·
• ενημερώνει τις χώρες της ΕΕ σχετικά με την πρόθεσή της να προκηρύξει πρόσκληση υποβολής προτάσεων·
• προκηρύσσει την πρόσκληση ή τις προσκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλεξιμότητας και επιλογής, αφού λάβει τις δεσμευτικές υποχρεώσεις από τις χώρες υποδοχής, οι οποίες θα επιτρέπουν εγκαταστάσεις στο έδαφός τους προκειμένου να λαμβάνουν την οικονομική στήριξη, και από τις συνεισφέρουσες χώρες, οι οποίες θα παρέχουν τα χρήματα που προσέφεραν.

Σε περίπτωση που ο φορέας υλοποίησης του έργου δεν παραδώσει το έργο εντός του διαστήματος για το οποίο δεσμεύτηκε, εφαρμόζονται οι κανόνες για την αναστολή, την ακύρωση και τη μείωση δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046.

Το σύστημα ανάθεσης επιχορήγησης:

• περιέχει αρχές για την εξασφάλιση ανταγωνιστικής διαδικασίας, τον περιορισμό του οικονομικού κινδύνου και του κόστους των συναλλαγών·
• παρέχει πεδίο εφαρμογής για τις διαφορετικές διαδικασίες ανάλογα με το είδος της τεχνολογίας ή των έργων·
• κατανέμει επιχορηγήσεις προκειμένου:
  • να αυξήσει τη δυναμικότητα παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας (επενδυτική στήριξη)·
  • να παρέχει κίνητρα για τη λειτουργία εγκαταστάσεων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας παρέχοντας πριμοδότηση επιπροσθέτως των εσόδων από την αγορά (λειτουργική στήριξη).

Οι περίοδοι υλοποίησης αντικατοπτρίζουν ρεαλιστικές περιόδους παράδοσης και είναι ειδικές ανά τεχνολογία και ομοιόμορφες για όλη την ΕΕ, εκτός εάν η Επιτροπή αποφασίσει διαφορετικά.

Τα έργα που χρηματοδοτούνται από το καθεστώς στήριξης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές μπορούν να λαμβάνουν χρηματοδότηση και από άλλα ενωσιακά, εθνικά, δημόσια ή ιδιωτικά προγράμματα, υπό την προϋπόθεση ότι σέβονται τις διατάξεις περί κρατικών ενισχύσεων και ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν χρηματοδοτεί δύο φορές τις ίδιες δαπάνες.

Τα στατιστικά οφέλη της ανανεώσιμης ενέργειας που προέρχεται από εγκαταστάσεις που χρηματοδοτούνται από το καθεστώς στήριξης, διαιρούνται συνήθως με αναλογία 80:20 μεταξύ των συνεισφερόντων χωρών και των χωρών υποδοχής — ωστόσο, η Επιτροπή μπορεί να διαφοροποιήσει το ποσοστό αυτό — κατά τη διάρκεια της περιόδου στήριξης ή εφαρμογής. Έπειτα, παραμένουν εξ ολοκλήρου στη χώρα υποδοχής. Τα εν λόγω στατιστικά οφέλη προσμετρούνται στο εθνικό μερίδιο της ανανεώσιμης ενέργειας, ανεξαρτήτως του τόπου και του τρόπου κατανάλωσης της πραγματικής ανανεώσιμης ενέργειας των εγκαταστάσεων.

Η Επιτροπή:

• υπολογίζει ετησίως, με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την παραγωγή ενέργειας από τις συμμετέχουσες χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες, τα πραγματικά στατιστικά οφέλη που λαμβάνουν οι συμμετέχουσες χώρες·
• υποβάλλει έως τις 31 Οκτωβρίου κάθε έτους έκθεση:
  • στην επιτροπή Ενεργειακής Ένωσης, και δημοσιεύει τον τρόπο σύμφωνα με τον οποίο ο χρηματοδοτικός μηχανισμός βοηθάει στην επίτευξη των δεσμευτικών επιδιώξεων της ΕΕ για ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές το 2030 και των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (βλέπε σύνοψη),
  • στην επιτροπή της Ενεργειακής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσον αφορά τα οικονομικά του μηχανισμού, συμπεριλαμβανομένων των ποσών που έχουν ληφθεί, χορηγηθεί και απομείνει στον μηχανισμό.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από τις 7 Οκτωβρίου 2020 και δεν έχει προθεσμία.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η νομοθεσία επιδιώκει να βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να συνεργάζονται στενότερα ώστε να εκπληρώσουν τους ατομικούς και συλλογικούς τους στόχους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Μηχανισμός χρηματοδότησης της ΕΕ για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/1294 της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεμβρίου 2020, για τον μηχανισμό χρηματοδότησης της Ένωσης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 303 της 17.9.2020, σ. 1-17)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final της 11.12.2019]

Κανονισμός (EΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1-77)

Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82-209)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (EE, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1-222)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 25.11.2020