Συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετίας για το σύστημα εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΣΕΔΕ)

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου

Απόφαση (ΕΕ) 2017/2240 σχετικά με την υπογραφή και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου

Απόφαση (ΕΕ) 2018/219 σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ;

• Η συμφωνία αποσκοπεί στη σύνδεση του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) με το ΣΕΔΕ της Ελβετίας. Η ΕΕ θεωρεί το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της (ΣΕΔΕ) ένα εργαλείο πολιτικής που μειώνει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Η σύνδεση των συστημάτων εμπορίας εκπομπών κατά τρόπο ώστε να καθίσταται δυνατή η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής μεταξύ των συστημάτων θα διευκολύνει τη διαμόρφωση εύρωστης διεθνούς αγοράς εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την περαιτέρω ενίσχυση των προσπαθειών μείωσης των εκπομπών τις οποίες καταβάλλουν τα συμβαλλόμενα μέρη που προβαίνουν στη σύνδεση των συστημάτων τους, συμβάλλοντας παράλληλα στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή.
• Η σύνδεση των δύο συστημάτων θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία μόνο εφόσον η Ελβετία θέσει σε ισχύ όλους τους απαιτούμενους κανόνες της εθνικής της νομοθεσίας, ιδίως για την επέκταση του ελβετικού ΣΕΔΕ στις αεροπορικές μεταφορές. Ωστόσο, σύμφωνα με τους όρους της παρούσας συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή που συστάθηκε άρχισε να λειτουργεί από την υπογραφή της συμφωνίας (τον Νοέμβριο του 2017) για τη διασφάλιση του συντονισμού μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων όσον αφορά την έναρξη ισχύος των σχετικών ελβετικών κανόνων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ανώτατα όρια και εμπορία: ο τρόπος λειτουργίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ

• Το ΣΕΔΕ της ΕΕ που θεσπίστηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ λειτουργεί με βάση την αρχή «ανώτατων ορίων και εμπορίας». Τίθεται ανώτατο όριο επί της συνολικής ποσότητας ορισμένων αερίων του θερμοκηπίου που μπορούν να εκπέμπονται από μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανικές εγκαταστάσεις οι οποίες καλύπτονται από το σύστημα. Το ανώτατο όριο μειώνεται με την πάροδο του χρόνου ούτως ώστε να μειωθούν οι συνολικές εκπομπές.
• Εκτός από τις σταθερές εγκαταστάσεις, το ΣΕΔΕ της ΕΕ εφαρμόζεται σε όλες τις πτήσεις μεταξύ αερολιμένων στην ΕΕ και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
• Εντός του ανώτατου ορίου, οι εταιρείες λαμβάνουν ή αγοράζουν δικαιώματα εκπομπής* τα οποία, στη συνέχεια, μπορούν να εμπορεύονται μεταξύ τους σύμφωνα με τις ανάγκες. Πριν από το 2021, θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιούν περιορισμένες ποσότητες διεθνών πιστωτικών μορίων από έργα εξοικονόμησης εκπομπών σε όλο τον κόσμο για σκοπούς συμμόρφωσης με το σύστημα. Το όριο του συνολικού αριθμού των διαθέσιμων δικαιωμάτων διασφαλίζει τη διατήρηση της αξίας τους.
• Κάθε έτος, οι εταιρείες πρέπει να παραδίδουν αρκετά δικαιώματα για την κάλυψη όλων των εκπομπών τους, διαφορετικά επιβάλλονται βαριά πρόστιμα. Εάν μια εταιρεία μειώσει τις εκπομπές της, μπορεί να διατηρήσει τα πρόσθετα δικαιώματα για να καλύψει τις μελλοντικές της ανάγκες ή, διαφορετικά, να τα πουλήσει σε άλλη εταιρεία που δεν έχει δικαιώματα.
• Η εμπορία προσδίδει ευελιξία που διασφαλίζει τη μείωση των εκπομπών εκεί όπου είναι οικονομικά αποδοτικότερη. Επιπλέον, προωθεί τις επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

Συμφωνία ΕΕ-Ελβετίας

• Η συμφωνία καθορίζει τους βασικούς στόχους και αρχές, καθώς και τη θεσμική διάρθρωση της σύνδεσης των συστημάτων εμπορίας εκπομπών της ΕΕ και της Ελβετίας.
• Μετά την έναρξη λειτουργίας της σύνδεσης μεταξύ του ΣΕΔΕ της ΕΕ και του ελβετικού ΣΕΔΕ, τα δικαιώματα εκπομπής που προέρχονται από το ένα σύστημα είναι επιλέξιμα για σκοπούς συμμόρφωσης με το άλλο σύστημα.

Βασικά κριτήρια

• Για τη διασφάλιση της συμβατότητας των δύο συστημάτων, πρέπει να πληρούνται ορισμένα βασικά κριτήρια που καθορίζονται στο παράρτημα της συμφωνίας. Τα εν λόγω κριτήρια αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό τις διατάξεις της νομοθεσίας της ΕΕ για το ΣΕΔΕ ή των εκτελεστικών πράξεών της. Αμφότερα τα συστήματα μπορούν να εγκρίνουν αυστηρότερους κανόνες σε σχέση με τα βασικά κριτήρια.
• Η συμφωνία προβλέπει τη δυνατότητα μελλοντικών νομοθετικών εξελίξεων στο πλαίσιο των συνδεδεμένων συστημάτων χωρίς να απαιτείται εκ νέου διαπραγμάτευση επί της ουσίας, εφόσον τα συστήματα εξακολουθούν να πληρούν τα βασικά κριτήρια.

Ανταλλαγή πληροφοριών και συντονισμός

Η συμφωνία καθορίζει διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών και συντονισμού σε συναφείς τομείς. Σκοπός είναι η διασφάλιση της πρέπουσας εφαρμογής της συμφωνίας και της αδιάλειπτης ακεραιότητας των συνδεδεμένων συστημάτων. Η εν λόγω διαδικασία επιτρέπει την αλληλοενημέρωση των συμβαλλόμενων μερών για συναφείς νομοθετικές εξελίξεις.

Αεροπορικές μεταφορές

• Η συμφωνία διευκρινίζει ότι η Ελβετία θα ενσωματώσει στο ελβετικό ΣΕΔΕ τις διατάξεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ για τις αεροπορικές μεταφορές, ώστε να τεθεί σε ισχύ η σύνδεση των δύο συστημάτων εμπορίας εκπομπών.
• Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα τελούν υπό τη διαχείριση κράτους του ΕΟΧ ή της Ελβετίας με βάση την προσέγγιση «υπηρεσίας μίας στάσης». Αυτό σημαίνει ότι η ευθύνη για την εφαρμογή των δύο συστημάτων βαραίνει μία μόνο αρχή, ώστε οι φορείς εκμετάλλευσης να πρέπει να απευθύνονται σε μία αρχή βάσει του συνδεδεμένου συστήματος.
• Εξετάζεται η ειδική κατάσταση του διεθνικού αερολιμένα της Βασιλείας για την αποφυγή της διπλής μέτρησης, εάν η Ελβετία καταλήξει σε διμερή συμφωνία για την κάλυψη δραστηριοτήτων από το αεροδρόμιο της Βασιλείας.

Μεικτή επιτροπή

Η συμφωνία συγκροτεί μια μεικτή επιτροπή ως το βασικό συντονιστικό όργανό της. Η μεικτή επιτροπή:

• απαρτίζεται από εκπροσώπους αμφότερων των συμβαλλόμενων μερών και είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και την πρέπουσα εφαρμογή της συμφωνίας·
• διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών και συντονισμού, καθώς και στην αξιολόγηση του κατά πόσο τα συμβαλλόμενα μέρη εξακολουθούν να πληρούν τα βασικά κριτήρια·
• μπορεί να προτείνει αλλαγές στα άρθρα της συμφωνίας και να επιφέρει τροποποιήσεις στα παραρτήματα·
• ανέλαβε καθήκοντα από την ημερομηνία υπογραφής της συμφωνίας σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας σχετικά με την προσωρινή εφαρμογή ορισμένων άρθρων.

Μηχανισμός επίλυσης διαφορών

Τα συμβαλλόμενα μέρη μπορούν να παραπέμπουν προς επίλυση στη μεικτή επιτροπή τυχόν διαφορές σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή της συμφωνίας. Σε περίπτωση που η μεικτή επιτροπή δεν κατορθώσει να επιλύσει τη διαφορά εντός έξι μηνών, η διαφορά μπορεί να παραπέμπεται στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο, κατόπιν αιτήματος των συμβαλλόμενων μερών.

Τεχνικοί κανόνες

Εκτός από τις αρχές, τους στόχους και τις θεσμικές ρυθμίσεις, η συμφωνία περιέχει τεχνικές διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία των μητρώων, την προσμέτρηση, τους πλειστηριασμούς, τις ευαίσθητες πληροφορίες και την ασφάλεια.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ στη 1 Ιανουαρίου 2020.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε:

• Η ΕΕ και η Ελβετία υπογράφουν συμφωνία για τη σύνδεση των συστημάτων εμπορίας εκπομπών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Πράσινο φως όσον αφορά τη συμφωνία για τη σύνδεση των συστημάτων εμπορίας εκπομπών της ΕΕ και της Ελβετίας (Συμβούλιο της ΕΕ)
• Σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) (EUR-Lex).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΕΕ L 322 της 7.12.2017, σ. 3-26)

Απόφαση (ΕΕ) 2017/2240 του Συμβουλίου, της 10ης Νοεμβρίου 2017, σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ένωσης, και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΕΕ L 322 της 7.12.2017, σ. 1-2)

Απόφαση (ΕΕ) 2018/219 του Συμβουλίου, της 23ης Ιανουαρίου 2018, σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΕΕ L 43 της 16.2.2018, σ. 1-2)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση σχετικά με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΕΕ L 330 της 20.12.2019, σ. 1)

Απόφαση (ΕΕ) 2018/1279 του Συμβουλίου, της 18ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τη σύνδεση των συστημάτων τους εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε σχέση με την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της (ΕΕ L 239 της 24.9.2018, σ. 8-13)

Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32-46)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

Απόφαση (ΕΕ) 2015/1339 του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2015, σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της τροποποίησης της Ντόχα στο πρωτόκολλο του Κιότο στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος και την από κοινού εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεων (ΕΕ L 207 της 4.8.2015, σ. 1-5)

Τροποποίηση της Ντόχα στο πρωτόκολλο του Κιότο (ΕΕ L 207 της 4.8.2015, σ. 6-14)

Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές μεταβολές (ΕΕ L 33 της 7.2.1994, σ. 13-28)

Συμφωνία του Παρισιού (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4-18)

Απόφαση (ΕΕ) 2016/1841 του Συμβουλίου, της 5ης Οκτωβρίου 2016, για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας του Παρισιού που εγκρίθηκε στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 1-3)

τελευταία ενημέρωση 17.01.2020