Χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου — κανόνες της ΕΕ σχετικά με την εποπτεία

 

ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 σχετικά με την ακεραιότητα και διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΫ;

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 σχετικά με την ακεραιότητα και διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας, γνωστός ως REMIT, θεσπίζει ένα πλαίσιο για την παρακολούθηση των χονδρικών αγορών ενέργειας* της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και αποσκοπεί στην απαγόρευση των καταχρήσεων όπως η εκμετάλλευση εμπιστευτικών πληροφοριών* και η χειραγώγηση της αγοράς*.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/1106 τροποποιεί τον αρχικό κανονισμό με σκοπό την παροχή μεγαλύτερης προστασίας έναντι της χειραγώγησης της αγοράς στη χονδρική αγορά ενέργειας διασφαλίζοντας μεγαλύτερη διαφάνεια και αυξάνοντας τις δυνατότητες παρακολούθησης. Επιδιώκει να ενισχύσει το πλαίσιο για τις θεμιτές εμπορικές πρακτικές στις αγορές ενέργειας και, ως εκ τούτου, να βελτιώσει περαιτέρω την προστασία των καταναλωτών, ιδίως διασφαλίζοντας ότι οι κανόνες κατά των διασυνοριακών καταχρήσεων της αγοράς επιβάλλονται με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011

Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 ενίσχυσε τον ρόλο του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER), ο οποίος αρχικά είχε θεσπιστεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 713/2009 και τώρα διέπεται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/942 (βλ. σύνοψη). Όσον αφορά τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1227/2011, τα καθήκοντα του ACER περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Παρακολούθηση των εμπορικών δραστηριοτήτων της χονδρικής αγοράς ενέργειας. Αυτό γίνεται με τη συλλογή και την ανάλυση δεδομένων από συμμετέχοντες στην αγορά σχετικά με τις εμπορικές τους δραστηριότητες.
• Διερεύνηση πιθανών καταχρήσεων αγοράς σε επιλεγμένες διασυνοριακές υποθέσεις με εικαζόμενη χειραγώγηση της αγοράς.
• Ανταλλαγή πληροφοριών με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές (ΕΡΑ) ώστε να μπορούν να λαμβάνουν μέτρα επιβολής σε περιπτώσεις χειραγώγησης της αγοράς.

Χειραγώγηση της αγοράς

Ο κανονισμός επιδιώκει να αποφεύγονται περιπτώσεις χειραγώγησης της αγοράς όπως:

• ανάθεση ψευδών εντολών,
• διάδοση ψευδών πληροφοριών,
• παροχή ψευδών πληροφοριών σε εκείνους που εκπονούν αξιολογήσεις τιμών ή εκθέσεις για τις αγορές, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παραπλάνηση των συμμετεχόντων στην αγορά που ενεργούν βάσει των εν λόγω πληροφοριών,
• διεκδίκηση διαφορετικής διαθέσιμης ποσότητας δυναμικότητας ηλεκτροπαραγωγής*, δυναμικότητας μεταφοράς* ή φυσικού αερίου από αυτό που πραγματικά είναι διαθέσιμο. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου.

Συμμετέχοντες

Οι συμμετέχοντες στην αγορά οφείλουν:

• να εγγράφονται στην εθνική ρυθμιστική αρχή,
• να παρέχουν στον ACER και στην εθνική ρυθμιστική αρχή πληροφορίες ώστε να μπορούν και οι δύο οργανισμοί να παρακολουθούν τις εμπορικές δραστηριότητες,
• να δημοσιοποιούν εμπιστευτικές πληροφορίες* εγκαίρως, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών που αφορούν τη δυναμικότητα και τη χρήση των εγκαταστάσεων, την παραγωγή, την αποθήκευση, την κατανάλωση και τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου ή υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ).

Κυρώσεις

Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό. Οι εν λόγω κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές και να αντικατοπτρίζουν:

• τη φύση, τη διάρκεια, και τη σοβαρότητα της παράβασης,
• τη βλάβη που προκλήθηκε στους καταναλωτές,
• τα πιθανά κέρδη από διαπραγμάτευση βασιζόμενη σε εμπιστευτικές πληροφορίες και χειραγώγηση της αγοράς.

Τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2024/1106

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/1106 εισάγει ορισμένες τροποποιήσεις στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1227/2011.

• Ευθυγραμμίζει περισσότερο τους κανόνες για τη διαφάνεια και την ακεραιότητα των αγορών ενέργειας με αυτούς που σχετίζονται με τις χρηματοπιστωτικές αγορές, όπως ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014 (βλ. σύνοψη), ιδίως όσον αφορά τους ορισμούς της χειραγώγησης της αγοράς και τις εμπιστευτικές πληροφορίες.
• Το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας έχει επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει την αποθήκευση ενέργειας και το ΥΦΑ ενώ οι κανόνες κατάχρησης της αγοράς εφαρμόζονται επίσης σε χρηματοπιστωτικά μέσα, όπως τα παράγωγα ενέργειας που διαπραγματεύονται σε χονδρικές αγορές ενέργειας.
• Οι εκτός ΕΕ συμμετέχοντες στην αγορά θα πρέπει να ορίσουν έναν αντιπρόσωπο σε ένα κράτος μέλος στο οποίο δραστηριοποιούνται στη χονδρική αγορά ενέργειας. Ο εν λόγω αντιπρόσωπος πρέπει να ορίζεται με γραπτή εντολή και να εξουσιοδοτείται να ενεργεί για λογαριασμό τους.
• Ο ACER θα έχει αρμοδιότητα να διερευνά υποθέσεις με διασυνοριακή διάσταση, στις οποίες επηρεάζονται τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, και θα συνεργάζεται στενά με τις ΕΡΑ. Θα έχει μεγαλύτερες εξουσίες έρευνας. Για παράδειγμα, θα είναι σε θέση να διενεργεί επιτόπιες επιθεωρήσεις, να ζητά πληροφορίες και να διεξάγει ακροάσεις.
• Οι εξουσίες επιβολής θα παραμείνουν σε εθνικό επίπεδο, αν και ο ACER θα μπορεί να διεξάγει τις δικές του έρευνες, να ζητά πληροφορίες και να διεξάγει συνεντεύξεις σε διασυνοριακές υποθέσεις. Όταν ένα μέρος παρεμποδίζει την επιτόπια επιθεώρηση του ACER ή δεν παρέχει τις ζητούμενες πληροφορίες, ο ACER μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να επιβάλει χρηματική ποινή.
• Ο ACER θα εκδίδει αποφάσεις για την έγκριση και την ανάκληση των αδειών των πλατφορμών εμπιστευτικών πληροφοριών (ΠΕΠ)* και εγγεγραμμένων μηχανισμών αναφοράς (ΕΜΑ)*.
• Ο ACER θα αναπτύξει και θα λειτουργήσει επίσης μια πλατφόρμα που θα χρησιμεύει ως σημείο ηλεκτρονικής πρόσβασης για τον εκάστοτε τομέα για εμπιστευτικές πληροφορίες που αποκαλύπτονται, μαζί με ένα ψηφιακό κέντρο αναφοράς πληροφοριών σχετικά με δεδομένα της χονδρικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ.
• Η Επιτροπή θα εγκρίνει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για να διευκρινίζει περαιτέρω τον ορισμό των εμπιστευτικών πληροφοριών.
• Έως την 1η Ιουνίου 2027 και, στη συνέχεια, ανά πενταετία, η Επιτροπή πρέπει να αξιολογεί την εφαρμογή του κανονισμού, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό του στη συμπεριφορά της αγοράς, τους συμμετέχοντες στην αγορά, τη ρευστότητα, τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων της αγοράς ΥΦΑ και το επίπεδο διοικητικού φόρτου για τους συμμετέχοντες στην αγορά και την απόδοση του ACER σε σχέση με τους στόχους, την εντολή και τα καθήκοντά του.
• Οι συμμετέχοντες στην αγορά θα μπορούν να ζητούν διευκρινίσεις από ένα σημείο επαφής του ACER σχετικά με το εάν συγκεκριμένες πληροφορίες συνιστούν εμπιστευτικές πληροφορίες σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 και τις σχετικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που έχουν εγκριθεί.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 εφαρμόζεται από τις 28 Δεκεμβρίου 2011.

Η πλειοψηφία των κανόνων που θεσπίστηκαν με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕE) 2024/1106 έχουν τεθεί σε ισχύ από την 7η Μαΐου 2024.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Γενικό πλαίσιο της αγοράς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας (ΕΕ L 326 της 8.12.2011, σ. 1-16).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2019/942 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, για την ίδρυση Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 158 της 14.6.2019, σ. 22-53).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 596/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την κατάχρηση της αγοράς (κανονισμός για την κατάχρηση της αγοράς) και την κατάργηση της οδηγίας 2003/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 2003/124/ΕΚ, 2003/125/ΕΚ και 2004/72/ΕΚ (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 1-61).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 14.06.2024