Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής

Η κλιματική αλλαγή – μια σημαντική διακύμανση των μέσων καιρικών συνθηκών για πολλές δεκαετίες – αντιπροσωπεύει μια σημαντική ανθρώπινη και παγκόσμια πρόκληση. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να μετριαστεί, για να γίνουν οι επιπτώσεις της λιγότερο σοβαρές, με την πρόληψη ή τη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου (ΑΘ) στην ατμόσφαιρα.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι, ιδιαίτερα από τα μέσα του 20ού αιώνα, οι άνθρωποι και τα ΑΘ που παράγουν [κυρίως διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), μεθάνιο, οξείδια του αζώτου και φθοριούχα αέρια] έχουν επιταχύνει με γρήγορο ρυθμό την κλιματική αλλαγή. Η διεθνής κοινότητα έχει αναγνωρίσει την ανάγκη να διατηρηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 °C και έχει συνάψει συμφωνία για τον περιορισμό της στους 1,5 °C.

Η ΕΕ διαθέτει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικών για τη μείωση των εκπομπών ΑΘ. Οι βασικές νομοθεσίες και πολιτικές της ΕΕ περιλαμβάνουν:

• το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών ΑΘ από τον τομέα της ενέργειας, τη βιομηχανία και τις πτήσεις εντός της ΕΕ·
• εθνικούς στόχους βάσει του κανονισμού περί επιμερισμού των προσπαθειών·
• διασφάλιση της συμβολής των δασών και της γης της ΕΕ στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής (κανονισμός περί χρήσεων γης και δασοκομίας για το 2021–2030)·
• μείωση των εκπομπών ΑΘ από τις μεταφορές, π.χ. μέσω προτύπων εκπομπών CO₂ για οχήματα·
• ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης, της ανανεώσιμης ενέργειας και της διακυβέρνησης των ενεργειακών και κλιματικών πολιτικών των κρατών μελών.

Το 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ένα φιλόδοξο θεματολόγιο προκειμένου η ΕΕ να γίνει κλιματικά ουδέτερη (δηλαδή, μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο καθαρών εκπομπών ΑΘ) έως το 2050, και αυτό κατοχυρώθηκε στην νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για το κλίμα. Προκειμένου αυτό να επιτευχθεί, το σύνολο της κοινωνίας και οι οικονομικοί τομείς θα διαδραματίσουν τον ρόλο τους – από τον τομέα της ενέργειας έως τη βιομηχανία, την κινητικότητα, τα κτίρια, τη γεωργία και τη δασοκομία.

Από το 2020, η Επιτροπή υιοθέτησε μια σειρά νέων στρατηγικών πρωτοβουλιών, ιδίως ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία για μια καθαρή και ανταγωνιστική Ευρώπη, μια στρατηγική για τη βιοποικιλότητα για το 2030 και μια στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο», καθώς και μια στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η οποία συμπληρώνει τις ενέργειες για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.

Το 2020, η Επιτροπή έθεσε έναν νέο στόχο για το κλίμα όσον αφορά το 2030 προκειμένου να μειωθούν περαιτέρω οι καθαρές εκπομπές ΑΘ τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030. Ο νέος στόχος για το 2030 έχει πλέον κατοχυρωθεί στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για το κλίμα. Τον Ιούλιο του 2021, η Επιτροπή ενέκρινε επίσης μια σειρά νομοθετικών προτάσεων που καθόριζαν τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα στην ΕΕ έως το 2050, συμπεριλαμβανομένου ενός ενδιάμεσου στόχου καθαρής μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 55% έως το 2030.

Το 8ο πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον, που θα διαρκέσει από το 2021 έως το 2030, θα στηρίξει τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας όσον αφορά τη δράση για το κλίμα και το περιβάλλον.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
• Βιοποικιλότητα
• Κυκλική οικονομία
• Δράση για το κλίμα
• Σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ)
• Περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ
• Ευρωπαϊκή Επιτροπή
• Συμφωνία του Παρισιού
• Λογιστικοί κανόνες για τις εκπομπές και τις απορροφήσεις αερίων θερμοκηπίου από τη δασοπονία και τη γεωργία (σύνοψη)
• Κλιματική αλλαγή — Κύρωση της συμφωνίας του Παρισιού από την ΕΕ (σύνοψη)
• Δράση για το κλίμα — δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (2021–2030) (σύνοψη)
• Πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 — εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, αλλαγή χρήσης γης και δασοκομία (σύνοψη)
• Πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO₂ των νέων βαρέων επαγγελματικών οχημάτων (σύνοψη)
• Εκπομπές των συστημάτων κλιματισμού των μηχανοκίνητων οχημάτων (σύνοψη)
• Ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα (σύνοψη)
• Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (σύνοψη)
• Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 (σύνοψη)
• Στρατηγική από το αγρόκτημα στο πιάτο για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων (σύνοψη)
• Σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου (σύνοψη))
• Μείωση των εκπομπών CO₂ από τα καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα και από τα καινούργια ελαφρά επαγγελματικά οχήματα (σύνοψη)
• Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (σύνοψη)
• Το μέλλον της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη (σύνοψη)
• Παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών CO₂ των πλοίων (σύνοψη)
• Δράση για το κλίμα της ΕΕ και Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος)
• Μετριασμός (Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον)
• Πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).