Πρόγραμμα «Πολιτισμός» (2007-13)

Η απόφαση αυτή θεσπίζει ένα μέσο χρηματοδότησης και προγραμματισμού για την πολιτιστική συνεργασία για την περίοδο μεταξύ 1ηςΙανουαρίου 2007 και 31ης Δεκεμβρίου 2013. Προβλέπεται προϋπολογισμός ύψους 400 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη της διακρατικής πολιτιστικής συνεργασίας ανάμεσα σε πολιτιστικούς φορείς από διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή χώρες εκτός ΕΕ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα «Πολιτισμός» αποσκοπεί στη στήριξη των ενεργειών πολιτιστικής συνεργασίας, των ευρωπαϊκών οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό τομέα καθώς και στη συλλογή και τη διάδοση πληροφοριών στον τομέα του πολιτισμού.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση 1855/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με τη θέσπιση του προγράμματος Πολιτισμός (2007-2013) [Βλέπε πράξη (εις) τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Ο γενικός στόχος του προγράμματος «Πολιτισμός» είναι, όπως και των προηγούμενων προγραμμάτων για τον πολιτισμό, η ανάδειξη ενός κοινού πολιτιστικού χώρου για τους Ευρωπαίους με σκοπό να προωθηθεί η διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Τρεις στόχοι

Το πρόγραμμα βασίζεται σε τρεις στόχους με μεγάλη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία:

• προώθηση της διακρατικής κινητικότητας των εργαζομένων στον τομέα του πολιτισμού·
• ενθάρρυνση της διακρατικής κυκλοφορίας των καλλιτεχνικών και πολιτιστικών έργων και προϊόντων πέρα από τα εθνικά σύνορα·
• ενθάρρυνση του διαπολιτισμικού διαλόγου.

Για να λάβουν υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τα σχέδια που θα επιλεγούν θα πρέπει να καλύπτουν έναν ή περισσότερους από τους στόχους αυτούς.

Τρία επίπεδα παρέμβασης

Για την υλοποίηση των προαναφερόμενων στόχων, η Επιτροπή παρέχει τρία επίπεδα παρέμβασης, καθένα από τα οποία ανταποκρίνεται σε ξεχωριστές ανάγκες:

• στήριξη πολιτιστικών ενεργειών. Η απόφαση αυτή καθορίζει τρία είδη πολιτιστικών ενεργειών οι οποίες μπορούν να λάβουν υποστήριξη από την ΕΕ:
• στήριξη σε οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό τομέα. Η στήριξη αυτή αφορά τους οργανισμούς οι οποίοι διαθέτουν δυνητική ακτινοβολία στο επίπεδο όλης της ΕΕ ή καλύπτουν τουλάχιστον επτά ευρωπαϊκές χώρες. Οι οργανισμοί λαμβάνουν στήριξη όταν παρέχουν εκπροσώπηση σε επίπεδο ΕΕ, διαδίδοντας πληροφορίες που επιτρέπουν τη διευκόλυνση της πολιτιστικής διευρωπαϊκής συνεργασίας ή συμμετέχουν σε σχέδια πολιτιστικής συνεργασίας ενεργώντας ως πρεσβευτές του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η επιλογή γίνεται ύστερα από τη δημοσίευση πρόσκλησης υποβολής προτάσεων.
• στήριξη εργασιών ανάλυσης καθώς και της συλλογής και διάδοσης πληροφοριών και αύξησης στο μέγιστο της επίδρασης των σχεδίων στον τομέα της πολιτιστικής συνεργασίας και της ανάπτυξης της πολιτικής. Σκοπός του σκέλους αυτού είναι η αύξηση του όγκου και της ποιότητας των πληροφοριών και των αριθμητικών στοιχείων σχετικά με την πολιτιστική συνεργασία και την ανάπτυξη της πολιτικής στον τομέα του πολιτισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και η ενθάρρυνση της διάδοσής τους, και μέσω του Διαδικτύου. Σκοπός του είναι επίσης η διάδοση των πρακτικών πληροφοριών για το πρόγραμμα να έχει ακριβείς στόχους σε τοπικό επίπεδο. Για το σκοπό αυτό, δημιουργήθηκαν «πολιτιστικά σημεία επαφής». Ο ρόλος τους είναι να προωθούν το πρόγραμμα, να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού επαγγελματικών και πολιτιστικών φορέων στις δράσεις τού προγράμματος και να εξασφαλίζουν πραγματική σύνδεση με τα διάφορα όργανα που στηρίζουν τον πολιτιστικό τομέα στις χώρες της ΕΕ.

Ένα πιο εύχρηστο πρόγραμμα

Η Επιτροπή αναθέτει τη διαχείριση του προγράμματος στον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού και θεσπίζει απλούστερους όρους συμμετοχής για τους δικαιούχους. Η Επιτροπή επιθυμεί να απλουστεύσει τα έντυπα και να καταστήσει πιο διαφανείς τις διαδικασίες σχετικά με τη χορήγηση των επιδοτήσεων. Τέλος, επιθυμεί να εφαρμόσει την αρχή της αναλογικότητας, ενώ παράλληλα τηρεί τον ισχύοντα δημοσιονομικό κανονισμό.

Καταπολέμηση της απάτης

Η Επιτροπή συνεχίζει να εφαρμόζει σύστημα λογιστικού ελέγχου που επιτρέπει να ελέγχεται ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι επιδοτήσεις και να ζητείται από τους δικαιούχους των επιδοτήσεων να δικαιολογήσουν τη χρήση τους κατά τη διάρκεια περιόδου πέντε ετών. Η Επιτροπή έχει επίσης πρόσβαση στα γραφεία των δικαιούχων καθώς και σε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Τα αποτελέσματα αυτών των λογιστικών ελέγχων μπορούν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αποφάσεις για ανάκτηση ποσών από την Επιτροπή. Το Ελεγκτικό Συνέδριο καθώς και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) έχουν τα ίδια δικαιώματα με την Επιτροπή.

Συνεργασία με χώρες εκτός ΕΕ

Το πρόγραμμα είναι ανοικτό σε συμμετοχές από:

• τις χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου εκτός ΕΕ (Ισλανδία, Νορβηγία και Λιχτενστάιν)·
• τις υποψήφιες χώρες που διαθέτουν προενταξιακή στρατηγική·
• τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

Προβλέπεται δυνατότητα συνεργασίας για άλλες χώρες εκτός ΕΕ που έχουν συνάψει διμερείς συμφωνίες με την ΕΕ οι οποίες περιλαμβάνουν πολιτιστικές ρήτρες.

Διαχείριση, προϋπολογισμός και αξιολόγηση

Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Τα περισσότερα από τα μέτρα εφαρμογής, και ειδικά εκείνα που αφορούν τη στήριξη πολιτιστικών δράσεων, πρέπει να υιοθετούνται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης.

Το κονδύλιο που προτάθηκε αρχικά για την περίοδο 2007-13, ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά, ο προϋπολογισμός αυτός θα κατανεμηθεί ως εξής:

• περίπου 77 % για την υποστήριξη των πολιτιστικών ενεργειών·
• περίπου 10 % για την υποστήριξη των οργανισμών·
• περίπου 5 % για την ανάλυση και την ενημέρωση·
• περίπου 8 % για τη διαχείριση του προγράμματος.

Στο μέσο της περιόδου, αλλά το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει μία πρώτη ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης του προγράμματος. Την έκθεση αυτή θα ακολουθήσει, πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2011, μία ανακοίνωση σχετικά με τη συνέχεια του προγράμματος. Τέλος, το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, η Επιτροπή θα υποβάλει τελική έκθεση αξιολόγησης.

Πλαίσιο

Η νομική βάση για τη δράση της ΕΕ στον τομέα του πολιτισμού είναι το άρθρο 167 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το άρθρο αυτό αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της πολιτιστικής πολυμορφίας και την προβολή της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς με σεβασμό της αρχής της επικουρικότητας. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται το πρόγραμμα «Πολιτισμός 2007», το οποίο αποτελεί τη συνέχεια του προγράμματος «Πολιτισμός 2000» και των παλαιών προγραμμάτων «Ραφαήλ», «Αριάδνη» και «Καλειδοσκόπιο».

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Έκθεση από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 10ης Ιανουαρίου 2011 – Ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος Πολιτισμός [COM(2010) 810 τελικό – Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 12.04.2011