Ολοκλήρωση της αγοράς ενυπόθηκης πίστης στην ΕΕ (Λευκή Βίβλος)

Η ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς ενυπόθηκης πίστης αποτελεί σημαντική πρόκληση για την οικονομία και την εσωτερική αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κατάργηση των νομικών και οικονομικών εμποδίων ανοίγει το δρόμο για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της αγοράς ενυπόθηκης πίστης. Πρόταση της Επιτροπής είναι να υπάρξει ανταπόκριση στις προκλήσεις αυτές ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία του τομέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

ΠΡΑΞΗ

Λευκή Βίβλος της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2007 για την ολοκλήρωση των αγορών ενυπόθηκης πίστης στην ΕΕ [COM(2007) 807 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η ολοκλήρωση της αγοράς ενυπόθηκης πίστης στην ΕΕ έχει ιδιαίτερη σημασία για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Η Επιτροπή επισημαίνει τις προκλήσεις, η κατάλληλη αντιμετώπιση των οποίων θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση των εμποδίων στην ολοκλήρωση της αγοράς.

Στόχοι

Η διεξοδική εξέταση των φραγμών στην ολοκληρωμένη αγορά οδήγησε στον καθορισμό τεσσάρων στόχων ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η αποτελεσματικότητα των αγορών:

• διευκόλυνση της διασυνοριακής προσφοράς και χρηματοδότησης της ενυπόθηκης πίστης. Τα εμπόδια (ρυθμιστικά πλαίσια, υποδομές κ.λπ.) θα καταργηθούν. Με την κατάργηση αυτή θα εξασφαλιστεί η διαφοροποίηση των μέσων χρηματοδότησης της ενυπόθηκης πίστης, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την προστασία των καταναλωτών και τη σταθερότητα της αγοράς·
• μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων. Για να καλυφθούν οι ανάγκες των καταναλωτών, η κατάργηση των εμποδίων στη διανομή και την πώληση θα ενθαρρύνει τη διαφοροποίηση των προϊόντων ενυπόθηκης πίστης προς όφελος κυρίως των νέων και καινοτόμων προϊόντων·
• ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Οι καταναλωτές πρέπει να είναι σε θέση να κάνουν την κατάλληλη επιλογή βάσει σαφών και συγκρίσιμων πληροφοριών. Οι δανειστές πρέπει να αξιολογούν αυστηρότερα τις οικονομικές ικανότητες των δανειοληπτών. Επιπλέον, πρέπει να παρέχονται επίσης οι κατάλληλες συμβουλές·
• διευκόλυνση της κινητικότητας των καταναλωτών. Η ελευθερία των καταναλωτών να αλλάζουν ενυπόθηκους δανειστές προϋποθέτει τη διαφάνεια του κόστους και των χαρακτηριστικών των προϊόντων.

Επίτευξη των στόχων

Όσον αφορά τη νομοθεσία, στο πλαίσιο νέας εξέτασης θα αξιολογηθεί η σκοπιμότητα θέσπισης νομοθετικών ρυθμίσεων, ιδίως όσον αφορά το κόστος και τα οφέλη σύμφωνα με την αρχή της βελτίωσης της νομοθεσίας. Ωστόσο, η Επιτροπή εντόπισε τρεις βασικούς τομείς δράσης:

• την πρόωρη αποπληρωμή. Στον ευαίσθητο αυτό τομέα η εξέταση των διαφόρων λύσεων θα προσδιορίσει τη δυνατότητα εξέλιξης προς ένα ευρωπαϊκό καθεστώς αποπληρωμής·
• την ποιότητα και συγκρισιμότητα των πληροφοριών. Οι πληροφορίες πρέπει να είναι σε δομημένη μορφή, πλήρεις, συγκεκριμένες και απλές. Με την προοπτική αυτή, το ευρωπαϊκό τυποποιημένο δελτίο πληροφοριών θα ολοκληρωθεί και θα δοκιμαστεί από τους καταναλωτές ώστε να εξασφαλιστεί ομοιόμορφη εφαρμογή στην ΕΕ. Η επέκταση στην ενυπόθηκη πίστη των ετήσιων πραγματικών επιτοκίων που προβλέπονται στην πρόταση οδηγίας για την καταναλωτική πίστη ενδέχεται επίσης να μελετηθεί·
• την ευθύνη των δανειστών και των δανειοληπτών. Οι δανειστές πρέπει να είναι περισσότερο υπεύθυνοι και να έχουν πρόσβαση στα μητρώα πιστωτών όλων των κρατών μελών ώστε να αξιολογούν επαρκώς την πιστοληπτική ικανότητα των δανειοληπτών. Απαραίτητη είναι επίσης η παροχή αντικειμενικών και κατάλληλων πληροφοριών στους καταναλωτές. Προβλέπεται εξάλλου η κατάρτιση προτύπων που θα εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή επιλογή.

Η συγκρότηση μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα πιστωτικά ιστορικά, η στήριξη για την χρηματοπιστωτική παιδεία και η ενδεχόμενη επέκταση του δικαίου των συμβατικών υποχρεώσεων στις ενυπόθηκες πιστώσεις (πρόταση κανονισμού Ρώμη I), αποτελούν το πλαίσιο εφαρμογής για την αντιμετώπιση των θεμάτων αυτών.

Όσον φορά την αξιολόγηση, τα κτηματολόγια και τις κατασχέσεις, τα κράτη μέλη πρέπει να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών αναγκαστικής πώλησης και των διαδικασιών καταχώρισης στο κτηματολόγιο. Η Επιτροπή προτίθεται επίσης να δημοσιεύει τακτικά επικαιροποιημένους πίνακες αποτελεσμάτων σχετικά με το κόστος και τη διάρκεια της καταχώρισης στο κτηματολόγιο και των διαδικασιών κατάσχεσης.

Όσον αφορά την καταπολέμηση των παραβάσεων, η Επιτροπή θα φροντίζει για την τήρηση των κοινοτικών προτύπων όσον αφορά:

• τους εθνικούς κανόνες κυκλοφορίας των δεδομένων και παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών·
• την απαγόρευση από ορισμένα κράτη μέλη να συμπεριλαμβάνονται ενυπόθηκα δάνεια άλλων κρατών μελών στα αποθεματικά κάλυψης.

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ενυπόθηκης πίστης, οι εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων και η κρίση της αμερικανικής αγοράς ενυπόθηκης πίστης υψηλού κινδύνου πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την εξέταση των ακόλουθων θεμάτων:

• της διαχείρισης του κινδύνου ανεπαρκούς ρευστότητας·
• της απομάκρυνσης από τους ενυπόθηκους δανειστές των πιστωτικών κινδύνων από τους ισολογισμούς·
• των ανοιγμάτων των τραπεζών σε πράξεις τιτλοποίησης·
• των μέτρων διαφάνειας για τους τελικούς επενδυτές.

Σύμφωνα με την Πράσινη Βίβλο για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η Επιτροπή επανεξετάζει το ρόλο των μη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στις αγορές ενυπόθηκης πίστης, τη διάθεση στην αγορά προϊόντων equity release (ενυπόθηκης προσόδου), δεσμευτικές και άλλου είδους αθέμιτες πρακτικές για τις πιστώσεις και επιτοκιακούς περιορισμούς.

Πλαίσιο

Η παρούσα Λευκή Βίβλος συμπληρώνει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια ενιαία αγορά για την Ευρώπη του 21ου αιώνα» στο πλαίσιο της κρίσης στην αγορά ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου (subprimes).

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής της 19ης Ιουλίου 2005 για την ενυπόθηκε πίστη στην ΕΕ [COM(2005) 327 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]. Λόγω των διαφορών μεταξύ των αγορών ενυπόθηκης πίστης των κρατών μελών, η Επιτροπή εκθέτει μεγάλο αριθμό προτάσεων για την υλοποίηση μιας ευρωπαϊκής αγοράς ενυπόθηκης πίστης.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 31.01.2008