Τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή

Τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή (βρέφη, πρόσωπα με προβλήματα του πεπτικού συστήματος ή του μεταβολισμού, ή σε ιδιαίτερη φυσιολογική κατάσταση) εναρμονίζονται όσον αφορά την παρουσίασή τους. Η επισήμανση αυτών των προϊόντων έχει ειδικές απαιτήσεις, για παράδειγμα την αναφορά της ενεργειακής αξίας, του περιεχομένου σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπίδια

ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 89/398/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 3ης Μαΐου 1989 για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή [Βλέπε πράξεις τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Οδηγία 89/398/ΕΟΚ

Η οδηγία εφαρμόζεται στα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή. Τα τρόφιμα αυτά αντιστοιχούν στον αναφερόμενο διατροφικό στόχο και διατίθενται στο εμπόριο κατά τρόπο που να αναφέρει ότι ανταποκρίνονται στο στόχο αυτό. Η ειδική διατροφή πρέπει να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες των ακολούθων κατηγοριών καταναλωτών:

• πρόσωπα τα οποία παρουσιάζουν προβλήματα του πεπτικού συστήματος ή του μεταβολισμού·
• πρόσωπα τα οποία βρίσκονται σε ιδιαίτερη φυσιολογική κατάσταση·
• βρέφη ή νήπια σε καλή κατάσταση υγείας.

Απαγορεύεται η χρήση των χαρακτηριστικών «διαιτητικό» ή «διαίτης» στην επισήμανση, την παρουσίαση και τη διαφήμιση τροφίμων μαζικής κατανάλωσης.

Ειδικές διατάξεις που εφαρμόζονται στις ομάδες τροφίμων οι οποίες προορίζονται για ειδική διατροφή εγκρίνονται μέσω ειδικών οδηγιών. Αυτές μπορούν να αναφέρονται ιδίως στις προδιαγραφές που αφορούν τη σύσταση, την υγιεινή, τον κατάλογο των προσθετικών, τα κριτήρια καθαρότητας κ.λπ. Καθορίζουν επίσης τις ειδικές απαιτήσεις για τη επισήμανση, επιπλέον εκείνων που εφαρμόζονται για τα τρόφιμα γενικά, ιδίως την αναφορά της ενεργειακής αξίας, του περιεχομένου σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπίδια.

Η οδηγία καθορίζει τη διαδικασία η οποία πρέπει να ακολουθείται για ένα συγκεκριμένο προϊόν διατροφής, για το οποίο, αν και συμμορφώνεται προς τις προδιαγραφές της αντίστοιχης ειδικής οδηγίας, υπάρχουν υποψίες ότι παρουσιάζει κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.

Θεσπίζει επίσης διατάξεις που αφορούν την έγκριση μεταγενέστερων ειδικών οδηγιών. Το παράρτημα Ι της εν λόγω οδηγίας θεσπίζει τον κατάλογο των τροφίμων που προορίζονται για ειδική διατροφή και για τα οποία θα εκδοθούν διατάξεις μέσω ειδικών οδηγιών:

• Τροφές με βάση τα δημητριακά και παιδικές τροφές για βρέφη και μικρά παιδιά (es de en fr).
• Τρόφιμα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σε δίαιτες μειωμένων θερμίδων για απώλεια βάρους (es de en fr).
• Σκευάσματα για βρέφη και σκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας.
• Διαιτητικά τρόφιμα προοριζόμενα για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς.
• Τρόφιμα για την καταβολή έντονης μυϊκής προσπάθειας, ιδίως για τους αθλητές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ακόμη προτείνει ειδική οδηγία σ' αυτό τον τομέα.Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα τρόφιμα που είναι κατάλληλα για αθλητές, συμβουλευθείτε τη σελίδα της γενικής διεύθυνσης Υγεία και Προστασία των Καταναλωτών. (EN)

Οδηγία 96/84/ΕΚ

Η οδηγία αυτή προβλέπει διετή άδεια για τη διάθεση στην αγορά, κατόπιν αξιολόγησης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, εκείνων των τροφίμων τα οποία δεν συμμορφώνονται προς τους κανόνες σύνθεσης που καθορίζονται από τις ειδικές οδηγίες που αναφέρονται παραπάνω. Στόχος αυτού του μέτρου είναι να επιτραπεί η ταχεία διάθεση στην αγορά νέων τροφίμων που προορίζονται για ειδική διατροφή.

Οδηγία 1999/41/ΕΚ

Η εν λόγω οδηγία τροποποιεί το παράρτημα Ι της οδηγίας 89/398/ΕΟΚ, έτσι ώστε να διαγραφούν από τον κατάλογο τρεις κατηγορίες τροφίμων για τα οποία προβλεπόταν η έκδοση ειδικών οδηγιών: τα τρόφιμα για διαβητικούς, τα τρόφιμα με μικρή περιεκτικότητα σε νάτριο, συμπεριλαμβανομένων και των διαιτητικών υποκαταστάτων του άλατος, με μικρή περιεκτικότητα σε νάτριο ή χωρίς νάτριο και τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη. Τα εν λόγω τρόφιμα μπορούν να ρυθμίζονται από την ίδια οδηγία 89/398/ΕΟΚ χωρίς να απαιτείται η έκδοση ειδικών οδηγιών.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή [COM(2004) 290 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].Αυτή η μελλοντική οδηγία προτείνει απλούστευση του κειμένου της υφισταμένης οδηγίας συμπεριλαμβάνοντας σε ένα μόνο κείμενο τις διάφορες τροποποιήσεις αυτής.

ΣYΝΘΕΣΗ ΤΡΟΦIΜΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΟΡIΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΕΙΔΙΚH ΔΙΑΤΡΟΦH

Οδηγία 2001/15/EΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 15ης Φεβρουαρίου 2001, σχετικά με τις ουσίες που επιτρέπεται να προστίθενται για ειδικούς διατροφικούς σκοπούς σε τρόφιμα προοριζόμενα για ειδική διατροφή [Επίσημη Εφημερίδα L 52, 22.02.2001] Η οδηγία αυτή καθορίζει ποιες είναι οι θρεπτικές ουσίες που επιτρέπεται να προστίθενται στα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή. Κατ' αυτό τον τρόπο, επιτρέπεται η προσθήκη των ακόλουθων θρεπτικών ουσιών:

• Των χημικών ουσιών που προσδιορίζονται στο παράρτημα της οδηγίας και ανήκουν σε ορισμένες κατηγορίες ουσιών (βιταμίνες, ανόργανα άλατα, αμινοξέα, καρνιτίνες και ταυρίνες, νουκλεοτίδια, χολίνες και ινοσιτόλες).Για την επιλογή αυτών των χημικών ουσιών κριτήρια είναι ο ακίνδυνος χαρακτήρας τους, η δυνατότητα χρησιμοποίησής τους από τον άνθρωπο και οι οργανοληπτικές και οι τεχνολογικές τους ιδιότητες. Ως προς αυτές ισχύουν τα κριτήρια καθαρότητας που προβλέπονται κατά κανόνα από την κοινοτική νομοθεσία για την παρασκευή τροφίμων και, ελλείψει αυτών, τα γενικώς αποδεκτά κριτήρια καθαρότητας που συνιστώνται από τους διεθνείς οργανισμούς.
• Των χημικών ουσιών που ανήκουν σε κατηγορίες ουσιών άλλες από τις βιταμίνες, τα ανόργανα άλατα, τα αμινοξέα, τις καρνιτίνες και ταυρίνες, τα νουκλεοτίδια και τις χολίνες και ινοσιτόλες.

Τα τρόφιμα στα οποία προστίθενται αυτές οι θρεπτικές ουσίες πρέπει να είναι ακίνδυνα και να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες διατροφής των ατόμων για τα οποία προορίζονται.

Το εμπόριο των προϊόντων που πληρούν τις προϋποθέσεις αυτής της οδηγίας επιτρέπεται από την 01.04.2002. Αντίθετα, τα προϊόντα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της ίδιας οδηγίας δεν θα επιτρέπεται να διατίθενται στο εμπόριο μετά την 01.04.2004.

Τροποποιήθηκε από την:

Οδηγία 2004/5/ΕΚ της Επιτροπής [Επίσημη Εφημερίδα L 014, 21.01.2004].Αυτή συμπεριλαμβάνει στο παράρτημα της οδηγίας 2001/15/ΕΚ τις ακόλουθες χημικές ουσίες: θειικό (ασβέστιο), L-σερίνη, L-ασπαρτική-L-αργινίνη, L-γλουταμινική-L-λυσίνη, N-ακετυλο-L-κυστεΐνη, N-ακετυλο-L-μεθειονίνη και L-τρυγική-L-καρνιτίνη.

Οι ουσίες αυτές, που προστίθενται στα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή, εγκρίθηκαν από την επιστημονική επιτροπή τροφίμων ή από την ευρωπαϊκή αρχή για την ασφάλεια των τροφίμων (ΕΑΑΤ). (Οι αρμοδιότητες των πέντε επιστημονικών επιτροπών για την ασφάλεια των τροφίμων ανατέθηκαν από το 2003 σε ένα μόνον οργανισμό, την ΕΑΑΤ).

Οδηγία 2006/34/ΕΚ της Επιτροπής [Επίσημη Εφημερίδα L 83, 22.03.2006] Στην κατηγορία των βιταμινών, ο τίτλος «φολικό οξύ» αντικαθίσταται από τον τίτλο «φολικά άλατα».

See also

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή, συμβουλευθείτε τη σελίδα της Γενικής Διεύθυνσης Υγεία και Προστασία των Καταναλωτών (EN).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 09.08.2007