Το σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή ηλεκτρονική δικαιοσύνη 2019-2023 στηρίζεται στο σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή ηλεκτρονική δικαιοσύνη 2014-2018, το οποίο έχει πια ολοκληρωθεί Αμφότερα αντικατοπτρίζουν τη σημασία της διασυνοριακής πρόσβασης στην εθνική νομολογία*, την ανάγκη τυποποίησης και μιας αποκεντρωμένης τεχνολογίας.

Τα συμπεράσματα ζήτησαν τη θέσπιση του Αναγνωριστικού Ευρωπαϊκής Νομολογίας (ECLI) και μιας ελάχιστης δέσμης ενιαίων μεταδεδομένων* για τη νομολογία.

Τα συμπεράσματα βασίζονται στο άρθρο 67 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό το άρθρο δηλώνει ότι η ΕΕ θα είναι ένας χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης όπου θα υπάρχει σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των διαφόρων εννόμων τάξεων και παραδόσεων των χωρών της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η πρόσβαση στη νομολογία είναι ουσιώδους σημασίας για το κράτος δικαίου, μία από τις βασικές αξίες της ΕΕ, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εν λόγω πρόσβαση:

διασφαλίζει τον έλεγχο της δικαιοσύνης·
συμβάλλει στη διαφάνεια των δικαστικών σωμάτων· και
διατηρεί ενημερωμένο το ευρύ κοινό αναφορικά με τις εξελίξεις του δικαίου.

Η νομολογία των εθνικών δικαστηρίων αποτελεί σημαντική πηγή πληροφοριών για τις έννομες τάξεις των χωρών της ΕΕ, αλλά και για το ενωσιακό δίκαιο. Εκτός από προβλήματα που σχετίζονται με τη γλώσσα, η έλλειψη ομοιόμορφων αναγνωριστικών για τη νομολογία αποτελούσε τροχοπέδη για τη διασυνοριακή έρευνα σε νομικά ερωτήματα. Οι πολίτες, οι επαγγελματίες του νομικού κλάδου και οι εθνικές αρχές χρειάστηκαν, συνεπώς, ένα εργαλείο που θα επέτρεπε εύκολη αναζήτηση και, κατόπιν, σαφή μνεία της εθνικής και της ενωσιακής νομολογίας.

Αυτό δεν σήμαινε τη δημιουργία μιας συγκεντρωτικής ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων των εθνικών νομολογιών. Αντίθετα, δημιουργήθηκε ένα κοινό σύστημα για την αναγνώριση και τα μεταδεδομένα της νομολογίας.

Στα συμπεράσματα, συνεπώς, ζητείται από τις χώρες της ΕΕ η θέσπιση σε εθελοντική βάση:

μιας ελάχιστης δέσμης ενιαίων μεταδεδομένων: το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατάρτισε μια λίστα μεταδεδομένων, όπως το πλήρες όνομα του Δικαστηρίου, η χώρα στην οποία έχει την έδρα του το δικαστήριο και η ημερομηνία της απόφασης, τα οποία πρέπει να συνοδεύουν κάθε έγγραφο που αποτελεί περίπτωση δικαστικής απόφασης·
το ECLI: αυτός ο τυποποιημένος αναγνωριστής που επιτρέπει την ταυτοποίηση των δικαστικών αποφάσεων με μεγαλύτερη ευκολία περιλαμβάνει 5 υποχρεωτικά στοιχεία
- τη συντομογραφία «ECLI»: για την ταυτοποίηση του αναγνωριστή ως αναγνωριστικού της ευρωπαϊκής νομολογίας·
- τον κωδικό χώρας·
- τον κωδικό του δικαστηρίου που εξέδωσε τη δικαστική απόφαση·
- το έτος της δικαστικής απόφασης·
- έναν τακτικό αριθμό, έως 25 αλφαριθμητικούς χαρακτήρες, σε μορφότυπο που αποφασίζεται από κάθε χώρα της ΕΕ·
- στίγματα χρησιμοποιούνται για τον διαχωρισμό των εν λόγω στοιχείων. Δεν επιτρέπονται άλλα σημεία στίξεως.

Κάθε συμμετέχουσα χώρα της ΕΕ που χρησιμοποιεί ECLI πρέπει να διορίζει έναν κυβερνητικό ή δικαστικό οργανισμό ως εθνικό συντονιστή για το ECLI. Τα δικαστήρια μιας χώρας μπορούν να συνδεθούν με το σύστημα ανά πάσα στιγμή. Το ECLI έχει τεθεί επίσης σε εφαρμογή από τα τμήματα προσφυγών του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (το οποίο ενεργεί επίσης ως συντονιστής για το ECLI στην ΕΕ στο σύνολό της). Ένα ευρωπαϊκό αναγνωριστικό παρέχεται σε όλες τις εκδιδόμενες δικαστικές αποφάσεις και όχι μόνο σε όσες δημοσιεύονται στο διαδίκτυο.

Τα πλεονεκτήματα του ECLI αφορούν κυρίως:

πιο εύκολη μνεία της νομολογίας και εξοικονόμηση του χρόνου που αφιερώνουν οι επαγγελματίες και οι ακαδημαϊκοί του νομικού κλάδου στην έρευνα της νομολογίας·
χρήση μίας πολύγλωσσης μηχανής αναζήτησης ECLI που επιτρέπει στους χρήστες την εύρεση δικαστικών αποφάσεων στις βάσεις δεδομένων εκείνων των υπευθύνων δημοσίευσης νομολογίας οι οποίοι εφαρμόζουν το πρότυπο ECLI και έχουν καταστήσει προσβάσιμα τα δεδομένα τους·

καλύτερη εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου από εθνικούς δικαστές, καθώς μπορούν να βρίσκουν πιο εύκολα τη σχετική νομολογία·
ενισχυμένη αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των νομικών κοινοτήτων στις χώρες της ΕΕ.

Τον Δεκέμβριο 2018, το Συμβούλιο ενέκρινε τη στρατηγική και το σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, για την περίοδο 2019-2023. Οι εργασίες σε σχέση με την ηλεκτρονική δικαιοσύνη θα επικεντρωθούν σε 3 στόχους:

βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες στον τομέα της δικαιοσύνης·
συνέχιση της ψηφιοποίησης των δικαστικών και εξωδικαστικών διαδικασιών ώστε να προσφέρεται ευκολότερη και ταχύτερη πρόσβαση σε δικαστικές αποφάσεις· και
διασφάλιση της τεχνικής υλοποίησης και διαχείρισης των εθνικών συστημάτων ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, που επιτρέπει τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων των χωρών της ΕΕ.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Πληροφορίες σχετικά με το ECLI μπορείτε να βρείτε στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης. Η διαδικτυακή πύλη παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για τον μορφότυπο και τη χρήση του αναγνωριστικού, καθώς και πληροφορίες για τα μεταδεδομένα και τους εθνικούς συντονιστές. Παρέχει επίσης πρόσβαση σε μια διεπαφή έρευνας ECLI. Αυτή η διεπαφή δεν προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως βάση δεδομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά επιτρέπει απλώς την αναζήτηση, χρησιμοποιώντας το ECLI και ορισμένα μεταδεδομένα, σε διασυνδεδεμένες εθνικές βάσεις δεδομένων και ιστοσελίδες.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Νομολογία: όλες οι δικαστικές αποφάσεις που σχετίζονται με ένα δεδομένο δικαστικό ερώτημα.

Μεταδεδομένα: στον κλάδο της τεχνολογίας πληροφοριών, ο όρος σχετίζεται με δεδομένα που περιγράφουν άλλα δεδομένα, παρέχοντας, για παράδειγμα, πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία δημοσίευσης ή σχετικά με τον συντάκτη των δεδομένων. Τα μεταδεδομένα καθιστούν, επομένως, απλούστερη την εξεύρεση πληροφοριών. Επίσης, βελτιώνουν τη συνάφεια των αποτελεσμάτων που εμφανίζονται στις μηχανές αναζήτησης.

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή ηλεκτρονική δικαιοσύνη 2019-2023 (ΕΕ C 96 της 13.3.2019, σ. 9-32)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος V — Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης — Κεφάλαιο 1 — Γενικές διατάξεις — Άρθρο 67 (πρώην άρθρο 61 της ΣΕΚ και πρώην άρθρο 29 της ΣΕΕ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 73)

Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Αναγνωριστικού Ευρωπαϊκής Νομολογίας (ECLI) και μιας ελάχιστης δέσμης ενιαίων μεταδεδομένων για τη νομολογία (ΕΕ C 127 της 29.4.2011, σ. 1-7)