Κανόνες σχετικά με τις υποχρεώσεις των θεματοφυλάκων για τα επενδυτικά κεφάλαια της ΕΕ

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/438 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ όσον αφορά τις υποχρεώσεις των θεματοφυλάκων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Ο εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός καθορίζει λεπτομερώς τα συγκεκριμένα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των θεματοφυλάκων* και των εταιρειών διαχείρισης και επενδύσεων σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ)*.
• Το 2018 ο κανονισμός τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1619 όσον αφορά τα καθήκοντα φύλαξης των θεματοφυλάκων. Η τροποποίηση οφειλόταν στην απόκλιση όσον αφορά το επίπεδο προστασίας των χρηματοπιστωτικών μέσων που έχουν τεθεί σε θεματοφυλακή από τους θεματοφύλακες ως αποτέλεσμα των διαφορετικών εθνικών νομοθεσιών και νομοθεσιών αφερεγγυότητας. Η τροποποίηση αποσκοπεί πρωτίστως στην παροχή μεγαλύτερης σαφήνειας και συνέπειας ως προς τον τρόπο με τον οποίο τα περιουσιακά στοιχεία διατηρούνται χωριστά με σκοπό την καλύτερη προστασία των επενδυτών και την εξασφάλιση μεγαλύτερης αποδοτικότητας της αγοράς.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Γραπτή σύμβαση

Ο θεματοφύλακας πρέπει να έχει γραπτή σύμβαση με την εταιρεία επενδύσεων ή την εταιρεία διαχείρισης για καθένα από τα αμοιβαία κεφάλαια τα οποία διαχειρίζεται η τελευταία. Η σύμβαση πρέπει να περιλαμβάνει τις εξής λεπτομέρειες:

• περιγραφή των υπηρεσιών που θα παρέχονται, περιγραφή του τρόπου με τον οποίο θα εκτελεστούν οι λειτουργίες φύλαξης και εποπτείας, καθώς και υποχρεώσεις εμπιστευτικότητας που θα ισχύουν·
• κανόνες σχετικά με την αμφίδρομη διαβίβαση πληροφοριών μεταξύ του θεματοφύλακα και των εταιρειών διαχείρισης και επενδύσεων, καθώς και με κάποιον τρίτο·
• διαδικασίες για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και για την παροχή πληροφοριών κατά το άνοιγμα νέων λογαριασμών μετρητών·
• επιβεβαίωση ότι ο θεματοφύλακας δύναται, μέσω της πρόσβασης στα βιβλία και των επιτόπιων επισκέψεων, να αξιολογεί τις εργασίες της εταιρείας διαχείρισης ή της εταιρείας επενδύσεων και την ποιότητα των πληροφοριών που λαμβάνει.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/1619 καθορίζει τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνονται στη σύμβαση μεταξύ ενός θεματοφύλακα και κάποιου τρίτου σχετικά με την ανάθεση της φύλαξης των περιουσιακών στοιχείων των πελατών του ΟΣΕΚΑ του θεματοφύλακα.

Δέουσα επιμέλεια και εποπτεία

Ο θεματοφύλακας πρέπει να εφαρμόζει διαδικασίες για τα εξής:

• την αξιολόγηση, κατά τον διορισμό του, των κινδύνων ως προς τη φύση, την κλίμακα και την πολυπλοκότητα της επενδυτικής πολιτικής και στρατηγικής του ΟΣΕΚΑ·
• τον σχεδιασμό, βάσει της εν λόγω αξιολόγησης κινδύνων, κατάλληλης εποπτείας, συμπεριλαμβανομένων επαληθεύσεων και ελέγχων στην εταιρεία διαχείρισης ή την εταιρεία επενδύσεων·
• τη διασφάλιση της πώλησης και της εξόφλησης των περιουσιακών στοιχείων του ΟΣΕΚΑ, καθώς και της εφαρμογής ενδεδειγμένων διαδικασιών για την αποτίμηση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων·
• την επαλήθευση ότι οι εντολές της εταιρείας διαχείρισης ή της εταιρείας επενδύσεων είναι απολύτως νόμιμες·
• τον εντοπισμό και την πληροφόρηση της εταιρείας διαχείρισης ή της εταιρείας επενδύσεων κατά την καθυστέρηση των οφειλόμενων πληρωμών·
• τον έλεγχο της ακρίβειας των πληρωμών μερισμάτων·
• την αποτελεσματική παρακολούθηση της ταμειακής ροής του ΟΣΕΚΑ διασφαλίζοντας, για παράδειγμα, ότι τα χρήματά του βρίσκονται σε λογαριασμό σε κεντρική τράπεζα ή σε αδειοδοτημένο πιστωτικό ίδρυμα·
• τη λήψη από την εταιρεία διαχείρισης ή την εταιρεία επενδύσεων, κατά το πέρας κάθε εργάσιμης ημέρας, των λεπτομερειών για τις πληρωμές που έγιναν από επενδυτές ή εκ μέρους επενδυτών·
• τη διασφάλιση ότι τα χρηματοοικονομικά μέσα του ΟΣΕΚΑ που δεν δύναται να κατέχει ενσωμάτως καταχωρίζονται με ενδεδειγμένο τρόπο·
• τη διασφάλιση ότι έχει πρόσβαση χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση σε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται από την εταιρεία διαχείρισης ή την εταιρεία επενδύσεων για να εκτελεί τα διάφορα καθήκοντά του, όπως η επαλήθευση της κυριότητας και η καταχώριση των περιουσιακών στοιχείων του ΟΣΕΚΑ στα αρχεία του·
• την εφαρμογή δέουσας επιμέλειας και διαρκούς παρακολούθησης κατά τον διορισμό άλλης εταιρείας για την τήρηση υπό θεματοφυλακή των περιουσιακών στοιχείων των πελατών του ΟΣΕΚΑ·
• την πλήρη προστασία των περιουσιακών στοιχείων του πελάτη του ΟΣΕΚΑ σε περίπτωση πτώχευσης του διαχειριστή τους σε χώρα εκτός της ΕΕ.

Υποχρέωση διαχωρισμού

Όταν ο θεματοφύλακας αναθέτει λειτουργίες φύλαξης σε διαχειριστές, η οδηγία ΟΣΕΚΑ απαιτεί τον διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων στο επίπεδο της ανάθεσης. Η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1619 προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να πληρούται η εν λόγω απαίτηση.

Απαλλαγή από ευθύνη

Εάν οι θεματοφύλακες έχουν εκτελέσει πλήρως τα καθήκοντά τους, δεν είναι υπεύθυνοι για τυχόν απώλειες στις εξής περιστάσεις:

• φυσικά συμβάντα που είναι πέραν του ελέγχου ή της επιρροής του ανθρώπου·
• έκδοση οποιουδήποτε νόμου, κανονισμού ή διατάγματος που έχει επίπτωση στα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται υπό θεματοφυλακή·
• πόλεμος, ταραχές ή άλλες μεγάλες αναστατώσεις·
• ο ΟΣΕΚΑ δεν είχε ποτέ τη νόμιμη κυριότητα του χρηματοοικονομικού μέσου, έχει χάσει την κυριότητα ή έχει χάσει την ικανότητα να το εκποιεί.

Ανεξαρτησία:

Ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:

• Κανένα πρόσωπο δεν δύναται να είναι ταυτόχρονα μέλος ή υπάλληλος της εταιρείας διαχείρισης και του διοικητικού συμβουλίου του θεματοφύλακα.
• Υπάρχουν όρια στην από κοινού συμμετοχή του διοικητικού συμβουλίου και του εποπτικού συμβουλίου για αμφότερους τους εταίρους.
• Η εταιρεία διαχείρισης ή η εταιρεία επενδύσεων πρέπει να χρησιμοποιεί σαφείς διαδικασίες λήψης αποφάσεων κατά την επιλογή και τον διορισμό θεματοφυλάκων.

Οι συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ της εταιρείας διαχείρισης ή της εταιρείας επενδύσεων και των θεματοφυλάκων, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών συμβουλίων και των εποπτικών λειτουργιών τους, πρέπει να εντοπίζονται και να αποφεύγονται.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 13η Οκτωβρίου 2016. Οι αλλαγές που εισήχθησαν σε αυτόν με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2018/1619 ισχύουν από την 1η Απριλίου 2020.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

• Επενδυτικά κεφάλαια (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Καθήκοντα φύλαξης των θεματοφυλάκων για τα κεφάλαια των ΟΣΕΚΑ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/438 της Επιτροπής, της 17ης Δεκεμβρίου 2015, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις υποχρεώσεις των θεματοφυλάκων (ΕΕ L 78 της 24.3.2016, σ. 11-30)

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2018/1619 της Επιτροπής, της 12ης Ιουλίου 2018, για την τροποποίηση του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2016/438 όσον αφορά τα καθήκοντα φύλαξης των θεματοφυλάκων (ΕΕ L 271 της 30.10.2018, σ. 6-9)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών, την τροποποίηση της οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση των οδηγιών 78/660/EOK και 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 182 της 29.6.2013, σ. 19-76)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2013/34/ΕΕ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338-436)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1-337)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32-96)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 08.04.2019