Ο κανονισμός (κανονισμός περί υδραργύρου) στοχεύει στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος καθορίζοντας μέτρα και προϋποθέσεις σχετικά με:

τη χρήση, την αποθήκευση και την εμπορία υδράργυρου, ενώσεων υδράργυρου και μειγμάτων υδράργυρου,
την παραγωγή, χρήση και εμπορία σε προϊόντα με προσθήκη υδράργυρου (δηλαδή προϊόντα στα οποία προστίθεται εκούσια υδράργυρος, ώστε να πραγματοποιεί τη λειτουργία για την οποία προορίζεται το προϊόν),
τη χρήση υδράργυρου και ενώσεων υδράργυρου στις διαδικασίες παραγωγής,
τη διαχείριση απόβλητων υδραργύρου.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Εμπόριο υδραργύρου, ενώσεων υδραργύρου και μειγμάτων υδραργύρου

Ο κανονισμός απαγορεύει:

τις εξαγωγές υδραργύρου από την 1η Ιανουαρίου 2018 [οι εξαγωγές είχαν ήδη απαγορευτεί από τις 15 Μαρτίου 2011 βάσει του προηγούμενου κανονισμού περί υδραργύρου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1102/2008]·
τις εξαγωγές των μειγμάτων υδραργύρου και των ενώσεων υδραργύρου που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι, από την 1η Ιανουαρίου 2018 ή την 1η Ιανουαρίου 2020 (ανάλογα με την εκάστοτε ένωση)·
τις εισαγωγές υδραργύρου και των μειγμάτων υδράργυρου που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι, από πηγές όπως τη βιομηχανία χλωρίου-αλκαλίων, εκτός από τη διάθεση τους ως απόβλητα.

Εμπόριο, παραγωγή και διάθεση στην αγορά προϊόντων με προσθήκη υδράργυρου

Ο κανονισμός απαγορεύει:

την εξαγωγή, εισαγωγή και παραγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) των προϊόντων με προσθήκη υδράργυρου που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙ, από τις 31 Δεκεμβρίου 2018 ή τις 31 Δεκεμβρίου 2020, ανάλογα με το εκάστοτε προϊόν·
την παραγωγή και διάθεση στην αγορά νέων προϊόντων με προσθήκη υδράργυρου*, εκτός εάν αποδεδειγμένα εξασφαλίζουν σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον ή την υγεία και έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω εκτελεστικής πράξης.

Οδοντικό αμάλγαμα

Από την 1η Ιουλίου 2018, το οδοντικό αμάλγαμα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται πλέον σε σφραγίσματα νεογιλών δοντιών και στην οδοντιατρική θεραπεία παιδιών κάτω των 15 ετών και γυναικών που θηλάζουν ή είναι έγκυες.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να προετοιμάσουν εθνικό σχέδιο για τα μέτρα που θα χρησιμοποιήσουν για τη σταδιακή κατάργηση του οδοντικού αμαλγάματος.
Οι υπεύθυνοι οδοντιατρικών εγκαταστάσεων πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα απόβλητα αμαλγάματος (σωματίδια, υπολείμματα και σφραγίσματα) συλλέγονται και παραδίδονται σε εγκεκριμένες επιχειρήσεις διαχείρισης αποβλήτων.

Χρήση υδραργύρου σε διαδικασίες παραγωγής

Ο κανονισμός απαγορεύει:

τη χρήση υδράργυρου και ενώσεων υδράργυρου σε διαδικασίες παραγωγής στις οποίες:
- ο υδράργυρος ή ενώσεις υδράργυρου χρησιμοποιούνται ως καταλύτες* (από την 1η Ιανουαρίου 2018), συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής πολυουρεθάνης,
- ο υδράργυρος χρησιμοποιείται ως ηλεκτρόδιο* (από την 1η Ιανουαρίου 2022)·
νέες διαδικασίες παραγωγής με χρήση υδραργύρου ή ενώσεων υδραργύρου*, εκτός εάν αποδεδειγμένα εξασφαλίζουν σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον ή την υγεία και έχουν λάβει επίσημη έγκριση από την Επιτροπή.

Χρήση υδραργύρου στη βιοτεχνική και μικρής κλίμακας εξόρυξη χρυσού

Από την 1η Ιανουαρίου 2018, απαγορεύεται κάθε βιοτεχνική και μικρής κλίμακας εξόρυξη και επεξεργασία χρυσού, κατά την οποία χρησιμοποιείται αμάλγαμα υδράργυρου για την εξαγωγή χρυσού από μεταλλεύματα.

Διαχείριση αποβλήτων

Εταιρείες διαχείρισης αποβλήτων μπορούν προσωρινά να αποθηκεύουν απόβλητα υδράργυρου σε υγρή μορφή, εν αναμονή της τελικής διάθεσης, εφόσον πληρούνται ειδικές προϋποθέσεις για την αποθήκευση του και η αποθήκευση πραγματοποιείται σε συγκεκριμένη επίγεια εγκατάσταση με κατάλληλο εξοπλισμό.
Η προσωρινή αποθήκευση αποβλήτων υγρού υδραργύρου δεν θα επιτρέπεται από την 1η Ιανουαρίου 2026 [κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2022/2526].
Ο κανονισμός εγκαινιάζει σύστημα διασφάλισης της ανιχνευσιμότητας σε όλη την αλυσίδα διαχείρισης των αποβλήτων υδράργυρου. Οι εγκαταστάσεις παραγωγής αποβλήτων και οι εταιρείες διαχείρισης εγκατάστασης αποβλήτων υδράργυρου πρέπει να διατηρούν μητρώο πληροφοριών.

Υποβολή εκθέσεων

Έως την 1η Ιανουαρίου 2020 και σε τακτά χρονικά διαστήματα στη συνέχεια, τα κράτη μέλη έπρεπε να υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή και να δημοσιοποιούν:

πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού·
πληροφορίες απαραίτητες για την τήρηση από την EE της υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων κατά τη σύμβαση της Μιναμάτα·
σύνοψη των πληροφοριών που παρέχουν ετησίως οι οικονομικοί φορείς συγκεκριμένων πηγών (π.χ. καθαρισμός φυσικού αερίου, εργασίες εξόρυξης και τήξης μη σιδηρούχων μετάλλων) στις αρμόδιες εθνικές αρχές σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων τους από υδράργυρο·
πληροφορίες σχετικά με περιοχές με μεγάλες ποσότητες υδραργύρου ή αποβλήτων υδραργύρου (άνω των 50 μετρικών τόνων υδραργύρου) που βρίσκονται στην επικράτειά τους.

Επανεξέταση

Έως τις 30 Ιουνίου 2020, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει έκθεση σχετικά με το αποτέλεσμα της αξιολόγησής της όσον αφορά την ανάγκη ρύθμισης των εκπομπών υδραργύρου, την εφικτότητα της σταδιακής κατάργησης της χρήσης των οδοντιατρικών αμαλγαμάτων για όλα τα μέλη του πληθυσμού και την απαγόρευση της εξαγωγής, εισαγωγής και παραγωγής πρόσθετων προϊόντων με προσθήκη υδραργύρου, των οποίων η διάθεση στην εσωτερική αγορά έχει ήδη απαγορευτεί.
Μέχρι το 2024, θα προετοιμάσει αναφορά για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού. Και οι δύο εκθέσεις μπορούν να συνοδεύονται από νομοθετική πρόταση για την επανεξέταση του κανονισμού.

Εθνικό δίκαιο

Εντός της επικράτειας τους, τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν πιο αυστηρές προϋποθέσεις από αυτές που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

Σύμβαση της Μιναμάτα

Ο κανονισμός επιτρέπει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη να εγκρίνουν, να επικυρώσουν και να εφαρμόσουν τη Σύμβαση της Μιναμάτα του 2013 για τον υδράργυρο που υπογράφηκε από την ΕΕ και τα κράτη μέλη και διασφαλίζει ότι το δίκαιο της ΕΕ συμμορφώνεται με τη σύμβαση.

Κατάργηση

Η οδηγία καταργεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1102/2008 με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2018.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2018 εκτός από το σημείο (δ) της Ενότητας Ι του παραρτήματος ΙΙΙ (σχετικά με την παραγωγή χλωρίου-αλκαλίων στην οποία ο υδράργυρος χρησιμοποιείται ως ηλεκτρόδιο), το οποίο εφαρμόζεται από τις 11 Δεκεμβρίου 2017.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Υδράργυρος (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Νέα προϊόντα με προσθήκη υδραργύρου. Προϊόν με προσθήκη υδραργύρου που δεν κατασκευαζόταν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018.

Νέα διαδικασία παραγωγής με χρήση υδραργύρου ή ενώσεων υδραργύρου. Διαδικασία παραγωγής που δεν εφαρμόστηκε πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018.

Καταλύτης. Ουσία που αυξάνει το ρυθμό χημικής αντίδρασης χωρίς η ίδια να υπόκειται σε μόνιμη χημική αλλοίωση.

Ηλεκτρόδιο. Αγωγός μέσα από τον οποίο εισέρχεται ή εξέρχεται ηλεκτρικό ρεύμα σε κάποιο αντικείμενο, ουσία ή περιοχή.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) 2017/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για τον υδράργυρο και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1102/2008 (ΕΕ L 137 της 24.5.2017, σ. 1-21).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2017/852 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2022/2526 της Επιτροπής, της 23ης Σεπτεμβρίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την προσωρινή αποθήκευση αποβλήτων υδραργύρου σε υγρή μορφή (ΕΕ L 328 της 22.12.2022, σ. 66-67).

Εκτελεστική απόφαση (EE) 2019/1752 της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2019, για την κατάρτιση ερωτηματολογίων, καθώς και τη μορφή και τη συχνότητα των εκθέσεων που πρέπει να συντάσσονται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 269 της 23.10.2019, σ. 5-11).

Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2017/2287 της Επιτροπής, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, για τον προσδιορισμό των εντύπων που πρέπει να χρησιμοποιούνται σε σχέση με την εισαγωγή υδραργύρου και ορισμένων μειγμάτων υδραργύρου σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον υδράργυρο (ΕΕ L 328 της 12.12.2017, σ. 118-122).

τελευταία ενημέρωση 16.01.2023

Top