–

η SC Piscicola Tulcea SA, εκπροσωπούμενη από την D. Damgalin, avocată,

–

η Ρουμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη αρχικώς από τις E. Gane και O.‑C. Ichim καθώς και από τους S.‑A. Purza και C.‑R. Canţăr, εν συνεχεία δε από τις E. Gane και O.‑C. Ichim καθώς και από τον S.‑A. Purza,

–

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους A. Sauka και G. D. Balan,

1

Οι αιτήσεις προδικαστικής αποφάσεως αφορούν την ερμηνεία του άρθρου 2 και του άρθρου 34, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) 73/2009 του Συμβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης για τους γεωργούς στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1290/2005, (ΕΚ) αριθ. 247/2006, (ΕΚ) αριθ. 378/2007 και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 (ΕΕ 2009, L 30, σ. 16), του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΚ) 1120/2009 της Επιτροπής, της 29ης Οκτωβρίου 2009, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης που προβλέπεται στον τίτλο ΙΙΙ του κανονισμού 73/2009 (ΕΕ 2009, L 316, σ. 1), καθώς και του άρθρου 4, παράγραφος 1, στοιχεία αʹ έως γʹ, εʹ και στʹ, του άρθρου 10, του άρθρου 21, παράγραφος 1, και του άρθρου 32, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 637/2008 και του κανονισμού 73/2009 του Συμβουλίου (ΕΕ 2013, L 347, σ. 608).

2

Οι αιτήσεις αυτές υποβλήθηκαν στο πλαίσιο δύο ένδικων διαφορών, πρώτον, μεταξύ του Agenţia de Plăţi şi Intervenţie pentru Agricultură – Centrul Judeţean Tulcea (οργανισμού πληρωμών και παρέμβασης για τη γεωργία – Νομαρχιακό Κέντρο της Tulcea, Ρουμανία) (στο εξής: APIA) και της SC Piscicola Tulcea SA και, δεύτερον, μεταξύ της Ira Invest SRL και του APIA, σχετικά με ενιαίες στρεμματικές ενισχύσεις για τη χρήση ως αρόσιμης γης εκτάσεων που έχουν καταχωριστεί στο κτηματολόγιο ως προοριζόμενες για ιχθυοκαλλιέργεια.

3

Ο κανονισμός 73/2009 καταργήθηκε με τον κανονισμό 1307/2013.

4

Η αιτιολογική σκέψη 3 του κανονισμού 73/2009 είχε ως εξής:

«Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 [του Συμβουλίου, της 29ης Σεπτεμβρίου 2003, για τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης στα πλαίσια της κοινής γεωργικής πολιτικής και για τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 2019/93, (ΕΚ) αριθ. 1452/2001, (ΕΚ) αριθ. 1453/2001, (ΕΚ) αριθ. 1454/2001, (ΕΚ) αριθ. 1868/94, (ΕΚ) αριθ. 1251/1999, (ΕΚ) αριθ. 1254/1999, (ΕΚ) αριθ. 1673/2000, (ΕΟΚ) αριθ. 2358/71 και (ΕΚ) αριθ. 2529/2001 (ΕΕ 2003, L 270, σ. 1, και διορθωτικά ΕΕ 2004, L 94, σ. 70, και ΕΕ 2008, L 307, σ. 22),] θέσπισε την αρχή σύμφωνα με την οποία οι γεωργοί οι οποίοι δεν πληρούν ορισμένες απαιτήσεις στους τομείς της δημόσιας υγείας, της υγείας των ζώων και των φυτών, του περιβάλλοντος και της καλής μεταχείρισης των ζώων υφίστανται μειώσεις των άμεσων ενισχύσεων ή αποκλείονται από αυτές. Αυτό το σύστημα της “πολλαπλής συμμόρφωσης” αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινοτικής στήριξης στο πλαίσιο των άμεσων ενισχύσεων και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να διατηρηθεί. Ωστόσο, η πείρα κατέδειξε ότι ορισμένες απαιτήσεις εντός του πεδίου εφαρμογής της πολλαπλής συμμόρφωσης δεν σχετίζονται επαρκώς με τη γεωργική δραστηριότητα ή τη γεωργική γη ή αφορούν μάλλον τις εθνικές αρχές παρά τους γεωργούς. Συνεπώς, κρίνεται σκόπιμο να αναπροσαρμοσθεί το πεδίο εφαρμογής της πολλαπλής συμμόρφωσης.»

5

Το άρθρο 2 του κανονισμού 73/2009 όριζε τα εξής:

«Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

[…]

[…]

6

Το άρθρο 34 του κανονισμού αυτού προέβλεπε τα ακόλουθα:

«1.   Η στήριξη δυνάμει του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης χορηγείται στους γεωργούς με την ενεργοποίηση δικαιώματος ενίσχυσης ανά επιλέξιμο εκτάριο. Τα ενεργοποιημένα δικαιώματα ενίσχυσης θεμελιώνουν την καταβολή των ποσών που καθορίζονται σε αυτά.

2.   Για τους σκοπούς του παρόντος τίτλου, ως “επιλέξιμο εκτάριο” νοείται:

[…]».

7

Το άρθρο 2 του κανονισμού 1120/2009, ο οποίος καταργήθηκε με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 639/2014 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη συμπλήρωση του κανονισμού 1307/2013 και για την τροποποίηση του παραρτήματος X του εν λόγω κανονισμού (ΕΕ 2014, L 181, σ. 1), είχε ως εξής:

«Για τους σκοπούς του τίτλου III του κανονισμού […] 73/2009 και του παρόντος κανονισμού, νοούνται ως:

[…]».

8

Το άρθρο 80 του κανονισμού (ΕΚ) 1122/2009 της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού 73/2009 όσον αφορά την πολλαπλή συμμόρφωση, τη διαφοροποίηση και το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, στο πλαίσιο των καθεστώτων άμεσης στήριξης για τους γεωργούς που προβλέπονται στον εν λόγω κανονισμό, καθώς και λεπτομερών διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά την πολλαπλή συμμόρφωση στο πλαίσιο του καθεστώτος στήριξης που προβλέπεται για τον αμπελοοινικό τομέα (ΕΕ 2009, L 316, σ. 65), ο οποίος καταργήθηκε με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 640/2014 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και τους όρους απόρριψης ή ανάκτησης πληρωμών καθώς και τις διοικητικές κυρώσεις που εφαρμόζονται στις άμεσες ενισχύσεις, τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης και την πολλαπλή συμμόρφωση (ΕΕ 2014, L 181, σ. 48), όριζε τα εξής:

«1.   Σε περίπτωση αχρεώστητης πληρωμής, ο γεωργός επιστρέφει το σχετικό ποσό, προσαυξημένο κατά τους τόκους που υπολογίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 2.

[…]

3.   Η υποχρέωση επιστροφής που αναφέρεται στην παράγραφο 1 δεν ισχύει, εάν η πληρωμή οφείλεται σε σφάλμα της αρμόδιας ή άλλης αρχής, το οποίο δεν ήταν εύλογα δυνατόν να εντοπιστεί από τον γεωργό.

Εντούτοις, εάν το σφάλμα συνδέεται με πραγματικά στοιχεία που υπεισέρχονται στον υπολογισμό της σχετικής ενίσχυσης, το πρώτο εδάφιο εφαρμόζεται μόνον εάν η απόφαση ανάκτησης δεν κοινοποιήθηκε εντός δωδεκαμήνου από την πληρωμή.»

9

Ο κανονισμός (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 352/78, (ΕΚ) αριθ. 165/94, (ΕΚ) αριθ. 2799/98, (ΕΚ) αριθ. 814/2000, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 και (ΕΚ) αριθ. 485/2008 του Συμβουλίου (ΕΕ 2013, L 347, σ. 549), ορίζει, στις αιτιολογικές του σκέψεις 53 και 54, ότι, στο πλαίσιο του συστήματος πολλαπλής συμμόρφωσης το οποίο θα πρέπει να διατηρηθεί, τα κράτη μέλη επιβάλλουν κυρώσεις με τη μορφή ολικής ή μερικής μείωσης της στήριξης ή αποκλεισμού από τη στήριξη που λαμβάνεται στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).

10

Η αιτιολογική σκέψη 4 του κανονισμού 1307/2013 έχει ως εξής:

«Είναι αναγκαίο να διευκρινισθεί ότι ο κανονισμός [1306/2013] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και οι διατάξεις που θεσπίζονται δυνάμει αυτού εφαρμόζονται επί των μέτρων του παρόντος κανονισμού. Για λόγους συνοχής με άλλες νομοθετικές πράξεις σε σχέση με την ΚΓΠ, ορισμένοι κανόνες που προβλέπονται επί του παρόντος στον κανονισμό […] 73/2009, θεσπίζονται πλέον στον κανονισμό […] 1306/2013, συγκεκριμένα οι κανόνες για την εγγύηση της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που ορίζουν οι διατάξεις για τις άμεσες ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένων ελέγχων και της επιβολής διοικητικών μέτρων και διοικητικών ποινών στην περίπτωση μη συμμόρφωσης, κανόνες σχετικοί με την πολλαπλή συμμόρφωση, όπως οι κανονιστικές απαιτήσεις διαχείρισης, η ορθή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση, η παρακολούθηση των αντίστοιχων μέτρων, και κανόνες σχετικοί με την πληρωμή προκαταβολών και την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.»

11

Το άρθρο 4, παράγραφος 1, του κανονισμού 1307/2013 ορίζει τα ακόλουθα:

«Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι εξής ορισμοί:

[…]

12

Το άρθρο 10 του κανονισμού 1307/2013 προβλέπει τα εξής:

«1.   Τα κράτη μέλη αποφασίζουν τη μη χορήγηση αμέσων ενισχύσεων σε γεωργούς σε μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

2.   Προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη η δομή των γεωργικών οικονομιών τους, τα κράτη μέλη μπορούν να προσαρμόζουν τα κατώτατα όρια που προβλέπονται στα στοιχεία α) και β) της παραγράφου 1 εντός των ορίων που παρατίθενται στο παράρτημα ΙV.

3.   Όταν ένα κράτος μέλος […] έχει αποφασίσει να εφαρμόσει κατώτατο όριο έκτασης δυνάμει της παραγράφου 1 στοιχείο β), εφαρμόζει εντούτοις το στοιχείο α) της ιδίας παραγράφου στους γεωργούς που λαμβάνουν συνδεδεμένη στήριξη σχετιζόμενη με ζώα όπως προβλέπεται στον τίτλο IV και οι οποίοι έχουν λιγότερα εκτάρια από το κατώτατο όριο έκτασης.

4.   Τα οικεία κράτη μέλη μπορούν να αποφασίζουν να μην εφαρμόζουν την παράγραφο 1 στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και τα μικρά νησιά του Αιγαίου.

5.   Στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, για το έτος 2015, το ζητούμενο ή προς καταβολή ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 1 σημείο α) υπολογίζεται με βάση το ποσό που προβλέπεται στο παράρτημα V σημείο Α.

Στην Κροατία, για τα έτη 2015-2021, το ζητούμενο ή προς καταβολή ποσό όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1 σημείο α) υπολογίζεται με βάση το ποσό που ορίζεται στο παράρτημα VΙ σημείο Α.»

13

Το άρθρο 21, παράγραφος 1, του κανονισμού 1307/2013 προβλέπει τα ακόλουθα:

«1.   Η στήριξη δυνάμει του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης διατίθεται στους γεωργούς:

14

Το άρθρο 32 του εν λόγω κανονισμού ορίζει τα εξής:

«1.   Η στήριξη στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης χορηγείται στους γεωργούς, μέσω δήλωσης […], κατόπιν ενεργοποίησης δικαιώματος ενίσχυσης ανά επιλέξιμο εκτάριο στο κράτος μέλος στο οποίο έχει χορηγηθεί το δικαίωμα. […]

2.   Για τους σκοπούς του παρόντος Τίτλου, ως “επιλέξιμο εκτάριο” νοείται:

[…]

3.   Για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 2:

[…]».

15

Κατά το άρθρο 74, δεύτερο εδάφιο, του κανονισμού 1307/2013, ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2015.

16

Το άρθρο 2 του Legea nr. 18/1991 a fondului funciar (νόμου 18/1991 περί εγγείου ιδιοκτησίας, Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 1 της 5ης Ιανουαρίου 1998), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών των διαφορών των κύριων δικών, έχει ως εξής:

«Ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται, η γη είναι:

[…]

17

Οι Normele tehnice pentru introducerea cadastrului general (τεχνικοί κανόνες σύνταξης του γενικού κτηματολογίου), οι οποίοι εγκρίθηκαν με την Ordinul ministrului administrației publice nr. 534/2001 (απόφαση 534/2001 του Υπουργού Δημόσιας Διοίκησης) (Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 744 της 21ης Νοεμβρίου 2001), ορίζουν τα εξής:

«7. Κριτήρια διαίρεσης της γης ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζεται

[…]

7.2. Γη για γεωργική χρήση

7.2.1. Η κατηγορία της γης για γεωργική χρήση περιλαμβάνει την αρόσιμη γη, […] εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας, […]

[…]

8. Κριτήρια χαρακτηρισμού και προσδιορισμού της χρήσης της γης και των κατασκευών

8.1. Γενικές διατάξεις

8.1.1. Η κατηγορία χρήσης της γης, η οποία προσδιορίζεται με κωδικό, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά του αγροτεμαχίου. Η καταχώριση της κατηγορίας χρήσης και των λοιπών χαρακτηριστικών στο τεχνικό μέρος του γενικού κτηματολογίου είναι αναγκαία […] για την κατάρτιση του μητρώου ακινήτων […]

[…]

8.2. Κριτήρια προσδιορισμού των κατηγοριών χρήσης της γης

8.2.1. Αρόσιμη γη (Α). Η κατηγορία αυτή καλύπτει τις εκτάσεις οι οποίες οργώνονται […] και στις οποίες καλλιεργούνται μονοετή ή πολυετή φυτά, όπως σιτηρά, […]

[…]».

18

Κατά το άρθρο 5 του Ordonanța de urgență a guvernului nr. 125/2006 din 21 decembrie 2006 pentru aprobarea schemelor de plăți directe și plăți naționale directe complementare, care se acordă în agricultură începând cu anul 2007, și pentru modificarea articolului 2 din Legea nr. 36/1991 privind societățile agricole și alte forme de asociere în agricultură (έκτακτου κυβερνητικού διατάγματος 125/2006 της 21ης Δεκεμβρίου 2006 για την έγκριση των καθεστώτων άμεσων ενισχύσεων και συμπληρωματικών εθνικών άμεσων ενισχύσεων, που χορηγούνται στον τομέα της γεωργίας από το 2007, και για την τροποποίηση του άρθρου 2 του νόμου 36/1991 περί γεωργικών επιχειρήσεων και άλλων μορφών ενώσεων στον τομέα της γεωργίας) (Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 1043 της 29ης Δεκεμβρίου 2006), ως είχε όσον αφορά τα έτη 2007 έως 2014:

«1) Το καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης συνίσταται στη χορήγηση ενιαίου ποσού ανά εκτάριο, καταβλητέου άπαξ ετησίως και εντελώς ανεξάρτητου από την παραγωγή.

[…]

3) Η επιλέξιμη γεωργική έκταση μπορεί να εμπίπτει στις ακόλουθες κατηγορίες χρήσης:

19

Το άρθρο 7, παράγραφος 1, του εν λόγω έκτακτου κυβερνητικού διατάγματος ορίζει τα εξής:

«Για να λάβουν ενισχύσεις στο πλαίσιο των καθεστώτων ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης, οι αιτούντες πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο γεωργών το οποίο διαχειρίζεται o [APIA], να υποβάλουν αίτηση ενίσχυσης εμπροθέσμως και να πληρούν τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

[…]

[…]».

20

Κατά το άρθρο 3 του Legea nr. 122/2014 pentru completarea Legii nr. 82/1993 privind constituirea Rezervației Biosferei «Delta Dunării» (νόμου 122/2014 για τη συμπλήρωση του νόμου 82/1993 περί δημιουργίας του αποθέματος βιόσφαιρας του «δέλτα του Δούναβη») (Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 541 της 22ας Ιουλίου 2014):

«Από τις 15 Σεπτεμβρίου 2014 δεν χορηγούνται γεωργικές επιδοτήσεις για γη καλυπτόμενη από πρώην εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας ευρισκόμενες στο απόθεμα βιόσφαιρας του δέλτα του Δούναβη.»

21

Το Ordonanța de urgență a guvernului nr. 3/2015 pentru aprobarea schemelor de plăți care se aplică în agricultură în perioada 2015-2020 și pentru modificarea art. 2 din Legea nr. 36/1991 privind societățile agricole și alte forme de asociere în agricultură (έκτακτο κυβερνητικό διάταγμα 3/2015 για την έγκριση των καθεστώτων ενίσχυσης που εφαρμόζονται στον τομέα της γεωργίας κατά την περίοδο 2015-2020 και για την τροποποίηση του άρθρου 2 του νόμου 36/1991 περί γεωργικών επιχειρήσεων και άλλων μορφών ενώσεων στον τομέα της γεωργίας), της 18ης Μαρτίου 2015 (Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 191 της 23ης Μαρτίου 2015, στο εξής: ΕΚΔ 3/2015), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών μίας από τις διαφορές των κύριων δικών (C‑304/19), ορίζει στο άρθρο 2 τα εξής:

«1.   Για τους σκοπούς του παρόντος έκτακτου διατάγματος, οι ακόλουθοι όροι ορίζονται ως εξής […]

[…]

22

Βάσει του άρθρου 8, παράγραφος 1, στοιχείο n, του ΕΚΔ 3/2015, για να λάβουν άμεσες ενισχύσεις, οι γεωργοί πρέπει να προσκομίζουν, κατά την υποβολή της αίτησης ενιαίας ενίσχυσης ή των τροποποιήσεων της αίτησης αυτής, τα αναγκαία έγγραφα που αποδεικνύουν ότι η γεωργική γη, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών οικολογικής εστίασης, βρίσκεται στη διάθεσή τους.

23

Η Ordinul nr. 619/2015 ministrului agriculturii şi dezvoltării rurale pentru aprobarea criteriilor de eligibilitate, condițiilor specifice și a modului de implementare a schemelor de plăți prevăzute la art. 1 alin. (2) și (3) din Ordonanța de urgență a Guvernului no 3/2015 pentru aprobarea schemelor de plăți care se aplică în agricultură în perioada 2015-2020 și pentru modificarea art. 2 din Legea nr. 36/1991 privind societățile agricole și alte forme de asociere în agricultură, precum și a condițiilor specifice de implementare pentru măsurile compensatorii de dezvoltare rurală aplicabile pe terenurile agricole, prevăzute în Programul Național de Dezvoltare Rurală 2014-2020 (απόφαση 619/2015 του Υπουργού Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης περί έγκρισης των κριτηρίων επιλεξιμότητας, των ειδικών προϋποθέσεων και των λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του καθεστώτος ενίσχυσης που προβλέπεται στο άρθρο 1, παράγραφοι 2 και 3, του έκτακτου κυβερνητικού διατάγματος 3/2015 για την έγκριση των καθεστώτων ενίσχυσης που εφαρμόζονται στον τομέα της γεωργίας κατά την περίοδο 2015-2020, καθώς και περί των ειδικών προϋποθέσεων εφαρμογής των αντισταθμιστικών μέτρων αγροτικής ανάπτυξης που εφαρμόζονται για τη γεωργική γη και προβλέπονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών μίας από τις διαφορές των κύριων δικών (C‑304/19), ορίζει στο άρθρο 5, παράγραφος 2, τα εξής:

«Από το έτος υποβολής αιτήσεων 2015, τα έγγραφα τα οποία αποδεικνύουν τη νόμιμη χρήση της γης και τα οποία πρέπει να προσκομιστούν στον APIA, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8, παράγραφος 1, στοιχείο n, του διατάγματος, είναι τα σχετικά με:

24

Το άρθρο 10, παράγραφος 5, της εν λόγω υπουργικής απόφασης προβλέπει τα εξής:

«Οι ακόλουθες εκτάσεις δεν είναι επιλέξιμες για ενισχύσεις:

[…]

25

Η Piscicola Tulcea είναι εταιρία ρουμανικού δικαίου της οποίας η κύρια δραστηριότητα κατά τα έτη 2007-2014 ήταν η υδατοκαλλιέργεια γλυκών υδάτων και της οποίας οι επιτρεπόμενες δευτερεύουσες δραστηριότητες περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, την καλλιέργεια σιτηρών.

26

Δυνάμει μιας σειράς συμβάσεων παραχώρησης που συνήψε με το Consiliul Județean Tulcea (νομαρχιακό συμβούλιο της Tulcea, Ρουμανία) κατά τα έτη 2004, 2005 και 2010, η Piscicola Tulcea εκμεταλλευόταν, σε συνολική έκταση 1888 εκταρίων (ha), τις εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας Rusca (Ρουμανία) και Litcov (Ρουμανία), οι οποίες βρίσκονταν στο απόθεμα βιόσφαιρας του δέλτα του Δούναβη.

27

Μολονότι οι συμβάσεις παραχώρησης προέβλεπαν χρήση της γης «για σκοπούς ιχθυοκαλλιέργειας», τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν, με πράξεις για την τροποποίηση των συμβάσεων που συνήφθησαν κατά τα έτη 2004 και 2005, ότι η αρχική τιμή της παραχώρησης θα τροποποιούνταν δεδομένου ότι, «στο πλαίσιο των προγραμμάτων εναλλαγής ιχθυοκαλλιεργειών που επιβάλλει η τεχνολογία της ιχθυοκαλλιέργειας ή ανεξαρτήτως των προγραμμάτων αυτών, γη ευρισκόμενη εντός των εγκαταστάσεων ιχθυοκαλλιέργειας χρησιμοποιούντα[ν] ως γεωργική γη». Επιπλέον, με πράξη για την τροποποίηση της σύμβασης που συνήφθη το 2010, οριζόταν ότι η Piscicola Tulcea έπρεπε να εκτελέσει εργασίες εναλλαγής γεωργικής καλλιέργειας και ιχθυοκαλλιέργειας για την ανοργανοποίηση του εδάφους σε έκταση 570 ha.

28

Με απόφαση που εκδόθηκε το 2005, η Piscicola Tulcea έλαβε επίσης άδεια από το νομαρχιακό συμβούλιο της Tulcea για την άσκηση δραστηριότητας καλλιέργειας φυτών στην εγκατάσταση ιχθυοκαλλιέργειας Rusca.

29

Για τα έτη 2007 έως 2014, η Piscicola Tulcea υπέβαλε στον APIA αιτήσεις ενίσχυσης βάσει, μεταξύ άλλων, του καθεστώτος ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης.

30

Οι αιτήσεις αυτές συνοδεύονταν από τα έγγραφα που αποδείκνυαν το δικαίωμα χρήσης της έκτασης για την οποία ζητούνταν στήριξη, ήτοι τις συμβάσεις παραχώρησης και τις τροποποιητικές πράξεις τους, καθώς και από πιστοποιητικό εκδοθέν από τη διοικητική μονάδα στην περιφέρεια της οποίας βρισκόταν η γη, στο οποίο αναγραφόταν ότι η γη αυτή ήταν καταχωρισμένη στο γεωργικό μητρώο του δήμου ως γεωργική γη.

31

Οι εκθέσεις επιθεώρησης που συντάχθηκαν κατά τα έτη 2008 και 2009 από το νομαρχιακό συμβούλιο της Tulcea κατέδειξαν ότι η γη που είχε παραχωρηθεί χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τη γεωργία και ότι καμία έκταση δεν χρησιμοποιούνταν για την ιχθυοκαλλιέργεια.

32

Για καθεμία από τις περιόδους εμπορίας από το 2007 έως το 2014, ο APIA έλαβε αποφάσεις χορήγησης ενισχύσεων βάσει των καθεστώτων στρεμματικών ενισχύσεων.

33

Κατά τη διάρκεια του 2009, ο APIA διενήργησε επιτόπιο έλεγχο. Οι διαπιστωθείσες παραβάσεις αφορούσαν την εσφαλμένη δήλωση, για το έτος 2007, μη καλλιεργούμενου αγροτεμαχίου, το οποίο είχε μικρή έκταση (80,56 ha). Για τις περιόδους εμπορίας 2010 έως 2014, διενεργήθηκε οπτικός έλεγχος πριν από την έγκριση των αιτήσεων ενίσχυσης, ο οποίος οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι αιτήσεις ήταν πλήρεις και έγκυρες.

34

Για την περίοδο εμπορίας 2015, ο APIA απέρριψε την αίτηση ενίσχυσης που υπέβαλε η Piscicola Tulcea, για τον λόγο ότι το άρθρο 3 του νόμου 122/2014 προέβλεπε ότι, από τις 15 Σεπτεμβρίου 2014, δεν θα χορηγούνταν γεωργικές επιδοτήσεις για γη που καλυπτόταν από πρώην εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας ευρισκόμενες στο απόθεμα βιόσφαιρας του δέλτα του Δούναβη. Επιληφθέν αναιρέσεως που άσκησε η Piscicola Tulcea κατά απόφασης του αρμόδιου πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, το Curtea de Apel Constanța (εφετείο Κωνστάντζας, Ρουμανία), με απόφαση της 31ης Οκτωβρίου 2016 η οποία κατέστη αμετάκλητη, υποχρέωσε τον APIA να χορηγήσει τις ενισχύσεις που ζητήθηκαν βάσει των καθεστώτων στρεμματικής ενίσχυσης για την περίοδο εμπορίας 2015, στηριζόμενο, μεταξύ άλλων, στους ορισμούς των όρων «γεωργική δραστηριότητα», «γεωργικά προϊόντα» και «αρόσιμη γη», οι οποίοι περιέχονται στον κανονισμό 1307/2013.

35

Κατά το χρονικό διάστημα από τις 27 Οκτωβρίου 2015 έως τις 13 Απριλίου 2016, η διεύθυνση καταπολέμησης της απάτης και εσωτερικού ελέγχου του APIA διενήργησε έλεγχο εγγράφων όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο χορηγήθηκε στήριξη στην Piscicola Tulcea για τις περιόδους εμπορίας 2007 έως 2014. Το ελεγκτικό αυτό όργανο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, βάσει της εθνικής νομοθεσίας και των εγγράφων που προσκόμισε η Piscicola Tulcea, η τελευταία δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για τις σχετικές άμεσες ενισχύσεις.

36

Κατόπιν του ελέγχου αυτού, ο APIA επανεξέτασε τις αιτήσεις ενίσχυσης που είχαν υποβληθεί για τις περιόδους εμπορίας 2007 έως 2014. Στις 23 Δεκεμβρίου 2016 συνέταξε, για καθεμία από τις περιόδους αυτές, πρακτικό με το οποίο διαπίστωσε ότι η Piscicola Tulcea είχε εισπράξει αχρεωστήτως ενισχύσεις και καθόρισε το ποσό της απαίτησης του Δημοσίου που προέκυπτε από τις διαπραχθείσες παρατυπίες και που έπρεπε να επιστραφεί στον APIA για κάθε περίοδο εμπορίας.

37

Με απόφαση της 1ης Φεβρουαρίου 2018 η οποία εκδόθηκε επί αστικής διαφοράς, το Tribunalul Tulcea (πρωτοδικείο της Tulcea, Ρουμανία) δέχθηκε το ένδικο βοήθημα που άσκησε η Piscicola Tulcea στις 15 Μαρτίου 2017 και ακύρωσε τις προσβαλλόμενες πράξεις. Κατά την απόφαση αυτή, μολονότι οι οικείες συμβάσεις παραχώρησης ανέφεραν ρητώς ότι η γη που είχε παραχωρηθεί καλυπτόταν από εγκατάσταση ιχθυοκαλλιέργειας και ότι η ως άνω εταιρία υποχρεούνταν να χρησιμοποιεί τη γη αυτή για ιχθυοκαλλιέργεια, η αθέτηση για την οποία διατάχθηκε η επιστροφή των ποσών που είχαν χορηγηθεί στην εταιρία δεν οφειλόταν ούτε σε αμέλεια της τελευταίας ούτε σε εκ προθέσεως πράξη. Αντιθέτως, η Piscicola Tulcea προσκόμισε συγκεκριμένα και επαρκή πραγματικά στοιχεία, παρέχοντας στους υπαλλήλους του APIA τη δυνατότητα να εξακριβώσουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας για την επίμαχη ενίσχυση. Ως εκ τούτου, το δικαστήριο αυτό κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, εν προκειμένω, είχαν εφαρμογή οι διατάξεις του δικαίου της Ένωσης κατά τις οποίες αποκλείεται η επιστροφή των ενισχύσεων που καταβλήθηκαν λόγω πταίσματος των αρχών, ιδίως δε το άρθρο 80, παράγραφος 3, του κανονισμού 1122/2009.

38

Στις 29 Μαρτίου 2018 ο APIA άσκησε αναίρεση ενώπιον του Curtea de Apel Constanța (εφετείου Κωνστάντζας) με αίτημα να μεταρρυθμιστεί πλήρως η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση και να απορριφθεί το ένδικο βοήθημα της Piscicola Tulcea.

39

Το αιτούν δικαστήριο διερωτάται αν ο εθνικός δικαστής, προκειμένου να εξακριβώσει αν ο γεωργός δικαιούται να επωφεληθεί των μέτρων στρεμματικής ενίσχυσης, οφείλει να λάβει υπόψη μόνον την πραγματική χρήση των εκτάσεων από τον γεωργό ή αν, αντιθέτως, οφείλει να λάβει υπόψη τα χαρακτηριστικά των εκτάσεων που αναγράφονται στις πράξεις δημοσιότητας σχετικά με τα ακίνητα ή στα έγγραφα με τα οποία ο γεωργός αποδεικνύει, αφενός, το δικαίωμα χρήσης της γης την οποία αφορά η αίτηση ενίσχυσης και, αφετέρου, ότι η χρήση της γης είναι σύμφωνη με τα εν λόγω χαρακτηριστικά.

40

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Curtea de Apel Constanţa (εφετείο Κωνστάντζας) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Έχουν οι διατάξεις του άρθρου 2 και του άρθρου 34, παράγραφος 2, του κανονισμού […] 73/2009 […] και οι διατάξεις του άρθρου 2 του κανονισμού […] 1120/2009 […] την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση η οποία, υπό περιστάσεις όπως αυτές της διαφοράς της κύριας δίκης, αποκλείει γεωργό από δικαιώματα ενίσχυσης με την αιτιολογία ότι οι εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας που χρησιμοποιούνται ως αρόσιμη γη δεν συνιστούν “γεωργική έκταση” κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού 1120/2009 και, επομένως, δεν θεωρούνται ως επιλέξιμη γη κατά το άρθρο 34, παράγραφος 2, του κανονισμού 73/2009;»

41

Η Ira Invest είναι εταιρία ρουμανικού δικαίου η οποία έχει ως κύρια δραστηριότητα την υδατοκαλλιέργεια και ως δευτερεύουσες δραστηριότητες, μεταξύ άλλων, την καλλιέργεια σιτηρών, οσπρίων, ελαιούχων φυτών, ρυζιού και λαχανικών καθώς και δραστηριότητες στήριξης για τις καλλιέργειες.

42

Με αίτηση ενιαίας ενίσχυσης που υπέβαλε στον APIA, δήλωσε, για τους σκοπούς της στήριξης για το έτος 2016, όλα τα χρησιμοποιούμενα αγροτεμάχια, ήτοι 757,04 ha.

43

Η Ira Invest επισύναψε στην αίτηση αυτή τη σύμβαση παραχώρησης της 18ης Μαρτίου 2002, την οποία είχε συνάψει με το νομαρχιακό συμβούλιο της Tulcea και δυνάμει της οποίας είχε το δικαίωμα, ως παραχωρησιούχος, να χρησιμοποιεί γη συνολικής έκτασης 1344 ha για ιχθυοκαλλιέργεια.

44

Η Ira Invest προσκόμισε επίσης πρόσθετη πράξη της εν λόγω σύμβασης παραχώρησης, της 15ης Μαΐου 2014, με την οποία τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν ότι ο παραχωρησιούχος θα εκτελούσε εργασίες εναλλαγής γεωργικής καλλιέργειας και ιχθυοκαλλιέργειας για την ανοργανοποίηση του εδάφους σε έκταση 950 ha γης προοριζόμενης για ιχθυοκαλλιέργεια. Στην πρόσθετη αυτή πράξη διευκρινίζεται ότι η εναλλαγή γεωργικής καλλιέργειας και ιχθυοκαλλιέργειας συνίσταται στην προσωρινή παύση της υδατοκαλλιέργειας προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποκατάσταση της παραγωγικότητας του εδάφους μέσω της καλλιέργειας σιτηρών ή βιομηχανικών φυτών.

45

Με απόφαση της 27ης Μαρτίου 2017, ο APIA απέρριψε την ως άνω αίτηση ενιαίας ενίσχυσης, για τον λόγο ότι στο σύστημα δεν περιλαμβανόταν κανένα έγγραφο που να έχει τον χαρακτήρα πιστοποιητικού σύμφωνου με το γεωργικό μητρώο, ιδίως δε κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει τη νόμιμη χρήση της γης σύμφωνα με το άρθρο 5, παράγραφος 2, της υπουργικής απόφασης 619/2015.

46

Η Ira Invest υπέβαλε αρχικά ένσταση κατά της ως άνω διοικητικής απόφασης του APIA υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι η αιτιολογία της απόρριψης της αίτησής της –η οποία αφορούσε την έλλειψη πιστοποιητικού σύμφωνου με το γεωργικό μητρώο– ήταν παράνομη. Συναφώς, υποστήριξε ότι το άρθρο 5, παράγραφος 2, στοιχείο a, της υπουργικής απόφασης 619/2015 δεν είναι σύμφωνο με το άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχείο n, του ΕΚΔ 3/2015, κανονιστικής πράξης ανώτερης τυπικής ισχύος εκδοθείσας σύμφωνα με τον κανονισμό 1307/2013, το οποίο ουδόλως προβλέπει την προσκόμιση πιστοποιητικού, αλλά επιβάλλει απλώς την απόδειξη της χρήσης της οικείας γεωργικής γης.

47

Με απόφαση της 8ης Μαΐου 2017, ο APIA ενημέρωσε την Ira Invest ότι η τελευταία δεν είχε περιλάβει στον φάκελο της αίτησης ενίσχυσης για την περίοδο εμπορίας 2016 κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει την ιδιότητά της ως ενεργού γεωργού. Η απόφαση αυτή παραπέμπει στο άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχείο n, του ΕΚΔ 3/2015, το οποίο αφορά την υποχρέωση του γεωργού να προσκομίσει, κατά την υποβολή της αίτησης ενιαίας ενίσχυσης, τα αναγκαία έγγραφα που αποδεικνύουν ότι η γεωργική γη βρίσκεται στη διάθεσή του, συμπεριλαμβανομένου του πιστοποιητικού που είναι σύμφωνο με τις εγγραφές στο γεωργικό μητρώο ως προς το έτος για το οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

48

Με απόφαση της 27ης Φεβρουαρίου 2018, το Tribunalul Tulcea (πρωτοδικείο της Tulcea) απέρριψε ως αβάσιμο το ένδικο βοήθημα της Ira Invest με αίτημα την ακύρωση των προσβαλλόμενων διοικητικών πράξεων. Το δικαστήριο αυτό έκρινε ότι η απορριπτική απόφαση στηριζόταν στην έλλειψη πιστοποιητικού σύμφωνου με το γεωργικό μητρώο, δυνάμει του άρθρου 5 της υπουργικής απόφασης 619/2015, και στη μη απόδειξη της ιδιότητας της εν λόγω εταιρίας ως ενεργού γεωργού. Δεδομένου ότι, κατά το ρουμανικό δίκαιο, η αλλαγή της χρήσης για την οποία προορίζεται η γη πραγματοποιείται βάσει συγκεκριμένης διαδικασίας, την οποία δεν ακολούθησε η Ira Invest, η χρήση, απλώς και μόνον, των εκτάσεων για γεωργικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος δεν επαρκεί για να θεωρηθούν οι εκτάσεις αυτές ως επιλέξιμα εκτάρια, καθώς η βούληση και μόνον του παραχωρησιούχου δεν δύναται να μετατρέψει την οικεία εκμετάλλευση ιχθυοκαλλιέργειας σε γεωργική εκμετάλλευση.

49

Στις 29 Μαρτίου 2018 η Ira Invest άσκησε αναίρεση κατά της ως άνω δικαστικής απόφασης ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, του Curtea de Apel Constanța (εφετείου Κωνστάντζας). Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, η Ira Invest υποστήριξε, εν συνόψει, ότι, υπό το πρίσμα του κανονισμού 1307/2013, σημασία δεν έχει η κατηγορία χρήσης της γης, αλλά μόνον η χρήση της για γεωργικούς σκοπούς. Επομένως, δυνάμει του κανονισμού αυτού, δεν έχει σημασία σε ποια κατηγορία χρήσης εμπίπτει η γη, εφόσον, κατά τη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους, η γη καλλιεργείται με σκοπό τη συγκομιδή γεωργικών προϊόντων.

50

Κατά το αιτούν δικαστήριο, οι ιδιαίτερες περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης συνίστανται στο γεγονός ότι η αναιρεσείουσα της κύριας δίκης χρησιμοποιεί για γεωργικούς σκοπούς γη η οποία είχε καταχωριστεί στα διοικητικά αρχεία ως εμπίπτουσα σε άλλη κατηγορία χρήσης και η οποία, ως εκ τούτου, αποκλειόταν ρητώς από τη χρηματοδοτική στήριξη βάσει του εθνικού δικαίου. Επομένως, τίθεται ειδικότερα το ζήτημα της ερμηνείας του άρθρου 32, παράγραφος 2, του κανονισμού 1307/2013 όσον αφορά τον ορισμό του «επιλέξιμου εκταρίου», στον οποίο γίνεται αναφορά σε κάθε γεωργική έκταση της εκμετάλλευσης.

51

Το αιτούν δικαστήριο διατηρεί, όμως, αμφιβολίες ως προς την εφαρμογή, στην υπό κρίση περίπτωση, της νομολογίας που απορρέει από τις αποφάσεις της 2ας Ιουλίου 2015, Wree (C‑422/13, EU:C:2015:438), και της 2ας Ιουλίου 2015, Demmer (C‑684/13, EU:C:2015:439), με τις οποίες το Δικαστήριο έκρινε ότι η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης έκταση, για να είναι επιλέξιμη για τη σχετική ενίσχυση, έπρεπε να είναι γεωργική έκταση, να αποτελεί μέρος της εκμετάλλευσης του γεωργού και να χρησιμοποιείται για γεωργικές δραστηριότητες ή, σε περίπτωση χρήσης και για άλλες δραστηριότητες, να χρησιμοποιείται κυρίως για γεωργικές δραστηριότητες.

52

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Curtea de Apel Constanţa (εφετείο Κωνστάντζας) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Έχουν οι διατάξεις του άρθρου 4, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ, εʹ και στʹ, του άρθρου 10, του άρθρου 21, παράγραφος 1, και του άρθρου 32, παράγραφοι 1 έως 5, του κανονισμού […] 1307/2013 την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση η οποία, υπό συνθήκες όπως αυτές της υποθέσεως της κύριας δίκης, αποκλείει τον γεωργό από τη χορήγηση ενισχύσεως για τον λόγο ότι οι εκτάσεις με εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας οι οποίες χρησιμοποιούνται ως αρόσιμη γη δεν συνιστούν “γεωργική έκταση” κατά την έννοια του άρθρου 4 του κανονισμού;»

53

Με απόφαση του Προέδρου του Δικαστηρίου της 12ης Ιουνίου 2019, αποφασίστηκε η συνεκδίκαση των υποθέσεων C‑294/19 και C‑304/19 προς διευκόλυνση της έγγραφης διαδικασίας και προς έκδοση κοινής απόφασης.

54

Ως προς την υπόθεση C‑294/19, πρέπει να επισημανθεί, προκαταρκτικώς, ότι η κρίσιμη περίοδος όσον αφορά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης της κύριας δίκης εκτείνεται από το 2007 έως το 2014 και ότι, πριν από την 1η Ιανουαρίου 2009, ο κανονισμός που είχε εφαρμογή κατά την περίοδο από το 2007 έως την ημερομηνία αυτή ήταν ο κανονισμός 1782/2003 (πρβλ. απόφαση της 2ας Ιουλίου 2015, Demmer, C‑684/13, EU:C:2015:439, σκέψεις 49 και 50).

55

Ωστόσο, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι η έννοια του «επιλέξιμου εκταρίου», όπως ορίζεται στο άρθρο 34, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 73/2009, είναι ίδια με την έννοια του «επιλέξιμου εκταρίου», που διαλαμβάνεται στο άρθρο 44, παράγραφος 2, του κανονισμού 1782/2003, και ότι, ως εκ τούτου, η ερμηνεία της πρώτης από τις διατάξεις αυτές ισχύει και για τη δεύτερη (πρβλ. απόφαση της 2ας Ιουλίου 2015, Demmer, C‑684/13, EU:C:2015:439, σκέψεις 52 και 53).

56

Συνεπώς, στην υπόθεση C‑294/19, αρκεί να εξεταστεί το υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα υπό το πρίσμα του άρθρου 34, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, και του άρθρου 2, στοιχείο ηʹ, του κανονισμού 73/2009, για ολόκληρη την περίοδο από το 2007 έως το 2014.

57

Από τα ανωτέρω έπεται ότι, με τα προδικαστικά ερωτήματά του, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν το άρθρο 2, στοιχείο ηʹ, και το άρθρο 34, παράγραφος 2, του κανονισμού 73/2009 καθώς και το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, και το άρθρο 32, παράγραφος 2, του κανονισμού 1307/2013 έχουν την έννοια ότι οι εκτάσεις που έχουν χαρακτηρισθεί, κατά το εθνικό δίκαιο, ως προοριζόμενες για δραστηριότητα ιχθυοκαλλιέργειας, αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται ή έχουν χρησιμοποιηθεί για γεωργικούς σκοπούς, αποτελούν γεωργικές εκτάσεις.

58

Όπως διευκρινίζεται στο άρθρο 34, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 73/2009 και στο άρθρο 32, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1307/2013, η έννοια του «επιλέξιμου εκταρίου» περιλαμβάνει κάθε γεωργική έκταση της εκμετάλλευσης η οποία χρησιμοποιείται για γεωργική δραστηριότητα ή, σε περίπτωση χρήσης και για μη γεωργικές δραστηριότητες, χρησιμοποιείται κυρίως για γεωργική δραστηριότητα.

59

Η έννοια της «γεωργικής έκτασης», όπως ορίζεται στο άρθρο 2, στοιχείο ηʹ, του κανονισμού 73/2009 και στο άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 1307/2013, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, «οποιαδήποτε έκταση αρόσιμης γης».

60

Στις υποθέσεις των κύριων δικών, από τις αποφάσεις περί παραπομπής προκύπτει ότι οι επίμαχες εκτάσεις, μολονότι είχαν καταχωριστεί στο μητρώο ακινήτων ως εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας, χρησιμοποιήθηκαν, στο πλαίσιο εργασιών γεωργικής καλλιέργειας και ιχθυοκαλλιέργειας, ως αρόσιμη γη για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων.

61

Ως «αρόσιμη γη» ορίζεται στο άρθρο 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1120/2009, μεταξύ άλλων, η γη που καλλιεργείται για φυτική παραγωγή ή διατηρείται σε καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση. Στο άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο στʹ, του κανονισμού 1307/2013, ως αρόσιμη γη ορίζεται, μεταξύ άλλων, η γη που καλλιεργείται για φυτική παραγωγή ή οι εκτάσεις που είναι διαθέσιμες για φυτική παραγωγή, αλλά βρίσκονται σε αγρανάπαυση.

62

Κατά πάγια νομολογία, όμως, ο χαρακτηρισμός της επίμαχης γης ως «αρόσιμης γης» και, συνεπώς, ως «γεωργικής έκτασης», κατά την έννοια των εν λόγω διατάξεων, εξαρτάται από την πραγματική χρήση της γης (πρβλ. αποφάσεις της 14ης Οκτωβρίου 2010, Landkreis Bad Dürkheim, C‑61/09, EU:C:2010:606, σκέψη 37, της 2ας Ιουλίου 2015, Wree, C‑422/13, EU:C:2015:438, σκέψη 36, και της 2ας Ιουλίου 2015, Demmer, C‑684/13, EU:C:2015:439, σκέψη 56).

63

Επομένως, μια έκταση πρέπει να χαρακτηριστεί ως «γεωργική» εφόσον πράγματι χρησιμοποιείται ως «αρόσιμη γη», κατά την έννοια των διατάξεων που υπομνήσθηκαν στη σκέψη 61 της παρούσας απόφασης (βλ., κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 14ης Οκτωβρίου 2010, Landkreis Bad Dürkheim, C‑61/09, EU:C:2010:606, σκέψη 37), ο δε χαρακτηρισμός αυτός δεν αναιρείται από το γεγονός και μόνον ότι η έκταση χρησιμοποιήθηκε ως αρόσιμη γη κατά παράβαση εθνικών διατάξεων περί χαρακτηρισμού των ακινήτων.

64

Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι, για να είναι επιλέξιμες για τη σχετική ενίσχυση, οι επίμαχες στις υποθέσεις των κύριων δικών εκτάσεις πρέπει να είναι γεωργικές εκτάσεις, να αποτελούν μέρος της εκμετάλλευσης του γεωργού και να χρησιμοποιούνται για γεωργικές δραστηριότητες ή, σε περίπτωση χρήσης και για άλλες δραστηριότητες, να χρησιμοποιούνται κυρίως για γεωργικές δραστηριότητες (πρβλ. απόφαση της 2ας Ιουλίου 2015, Demmer, C‑684/13, EU:C:2015:439, σκέψη 54).

65

Γεγονός παραμένει πάντως ότι, όπως υποστήριξε κατ’ ουσίαν η Επιτροπή με τις γραπτές παρατηρήσεις της και όπως προκύπτει από την αιτιολογική σκέψη 3 του κανονισμού 73/2009, από τις αιτιολογικές σκέψεις 53 και 54 του κανονισμού 1306/2013 και από την αιτιολογική σκέψη 4 του κανονισμού 1307/2013, εναπόκειται στις αρμόδιες εθνικές αρχές να κρίνουν αν ο δικαιούχος τήρησε τις απαιτήσεις περί πολλαπλής συμμόρφωσης και, σε περίπτωση μη τήρησής τους, να επιβάλουν τυχόν διοικητικές κυρώσεις, οι οποίες είναι δυνατόν να συνίστανται σε μείωση του ποσού της σχετικής ενίσχυσης ή σε αποκλεισμό από την ενίσχυση αυτή.

66

Κατόπιν όλων των ανωτέρω σκέψεων, στα υποβληθέντα προδικαστικά ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 2, στοιχείο ηʹ, και το άρθρο 34, παράγραφος 2, του κανονισμού 73/2009 καθώς και το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, και το άρθρο 32, παράγραφος 2, του κανονισμού 1307/2013 έχουν την έννοια ότι οι εκτάσεις που έχουν χαρακτηρισθεί, κατά το εθνικό δίκαιο, ως προοριζόμενες για δραστηριότητα ιχθυοκαλλιέργειας, αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται ή έχουν χρησιμοποιηθεί για γεωργικούς σκοπούς, αποτελούν γεωργικές εκτάσεις.

67

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους των κύριων δικών τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έκτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 2, στοιχείο ηʹ, και το άρθρο 34, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) 73/2009 του Συμβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2009, σχετικά με τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης για τους γεωργούς στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1290/2005, (ΕΚ) αριθ. 247/2006, (ΕΚ) αριθ. 378/2007 και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/2003, καθώς και το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, και το άρθρο 32, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 637/2008 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου, έχουν την έννοια ότι οι εκτάσεις που έχουν χαρακτηρισθεί, κατά το εθνικό δίκαιο, ως προοριζόμενες για δραστηριότητα ιχθυοκαλλιέργειας, αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται ή έχουν χρησιμοποιηθεί για γεωργικούς σκοπούς, αποτελούν γεωργικές εκτάσεις.