61981J0220

Ελεύθερη κυκλοφορία τών εμπορευμάτων — Ποσοτικοί περιορισμοί — Μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος — Απαγόρευση πωλήσεως έργων από επάργυρο μέταλλο πού δέν φέρουν τίς νόμιμες σφραγίδες — Εφαρμογή καί στά εισαγόμενα από άλλα Κράτη μέλη έργα τής ίδιας κατηγορίας — Επιτρέπεται — Προϋποθέσεις — Εκτίμηση από τόν εθνικό δικαστή

( Συνθήκη ΕΟΚ άρθρο 30 )

Τό άρθρο 30 τής συνθήκης δέν αντιτίθεται στήν εφαρμογή από ενα Κράτος μέλος εθνικής ρυθμίσεως πού απαγορεύει τήν πώληση έργων από επάργυρο μέταλλο , τά οποία δέν φέρουν σφραγίδες ανταποκρινόμενες στίς απαιτήσεις τής εν λόγω ρυθμίσεως , επί έργων τής κατηγορίας αυτής , εισαγομένων από άλλο Κράτος μέλος στό οποίο έχουν νομίμως διατεθεί στό εμπόριο , εφ’ οσον τά έργα αυτά δέν φέρουν σφραγίδα , σύμφωνα μέ τή νομοθεσία τού Κράτους μέλους εξαγωγής , πού νά έχει πληρο φοριακό περιεχόμενο ισότιμο μέ εκείνο πού περιέχουν οι σφραγίδες τίς οποίες απαιτεί η ρύθμιση τού Κράτους μέλους εισαγωγής καί πού ο καταναλωτής τού κράτους αυτού ειναι σέ θέση νά κατανοήσει .

Η εκτίμηση τών πραγματικών περιστατικών , πού ειναι αναγκαία γιά νά αποδειχθεί άν υπάρχει αυτή η ισοτιμία , εναπόκειται στόν εθνικό δικαστή , λαμβανομένων υπ’ όψη τών κριτηρίων ερμηνείας πού καθόρισε τό Δικαστήριο .

Στήν υπόθεση 220/81 ,

πού έχει ως αντικείμενο αίτηση τού Tribunal de premiere instance τών Βρυξελλών , πρός τό Δικαστήριο , κατ’ εφαρμογή τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , μέ τήν οποία ζητείται , στό πλαίσιο τών ποινικών διώξεων πού εκκρεμούν ενώπιον τού αιτούντος δικαστηρίου κατά

TIMOTHY FREDERICK ROBERTSON ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως πρός τήν ερμηνεία τών άρθρων 30 εως 36 τής συνθήκης ΕΟΚ ,

1 Μέ απόφαση τής 26ης Απριλίου 1979 , πού περιήλθε στό Δικαστήριο στίς 20 Ιουλίου 1981 , τό Tribunal de premiere instance τών Βρυξελλών υπέβαλε , δυνάμει τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , προδικαστικό ερώτημα ως πρός τήν ερμηνεία τών άρθρων 30 εως 36 τής συνθήκης ΕΟΚ , προκειμένου νά κρίνει άν συμβιβάζονται πρός τό κοινοτικό δίκαιο οι βελγικοί κανόνες περί σφραγίσεως τών αντικειμένων από επάργυρο μέταλλο .

2 Τό ερώτημα αυτό ανέκυψε στό πλαίσιο ποινικών δικών κατά εισαγωγέων , επειδή τά επιτραπέζια σκεύη από επάργυρο μέταλλο πού επώλησαν καί τά οποία ηταν προελεύσεως άλλων Κρατών μελών , ειχαν σφραγίδες πού δέν ανταπεκρίνοντο στίς απαιτήσεις τών βελγικών κανόνων .

3 Σύμφωνα μέ τό άρθρο 10 τού βελγικού βασιλικού διατάγματος 80 , τής 28ης Νοεμβρίου 1939 , πού συμπληρώνει καί τροποποιεί τό νόμο τής 5ης Ιουνίου 1868 , περί ελευθερίας τής επεξεργασίας χρυσών καί αργυρών αντικειμένων , καί θεσπίζει τήν υποχρεωτική εγγύηση τού βαθμού καθαρότητος τών αντικειμένων από πολύτιμα μέταλλα , οπως ετροποποιήθη από τό νομοθετικό διάταγμα τής 28ης Φεβρουαρίου 1947 , τά είδη αργυροχοΐας από επάργυρο μέταλλο πρέπει νά φέρουν δύο σφραγίδες , από τίς οποίες η μία αποτελεί τό σήμα-υπογραφή τού κατασκευαστού , η δέ άλλη εμφαίνει τό ποσό τών γραμμαρίων καθαρού αργύρου πού περιέχεται στό έργο . Η ανωτέρω διάταξη διευκρινίζει πάντως οτι τά επιτραπέζια σκεύη καί μαχαιροπήρουνα πρέπει νά φέρουν τό ποσό τών γραμμαρίων ανά δωδεκάδα . Τό εν λόγω διάταγμα προβλέπει περαιτέρω οτι οι κατασκευαστές ή οι εισαγωγείς αντικειμένων από επάργυρο μέταλλο υποχρεούνται νά καταθέτουν προηγουμένως τόν τύπο τής οικείας σφραγίδος σήματος στίς αρμόδιες βελγικές αρχές , η δέ κατάθεση πρέπει νά συνοδεύεται από παροχή ασφαλείας , άν οι εισαγωγείς δέν έχουν τή βελγική ιθαγένεια .

4 Τό βασιλικό διάταγμα 80 συνεπληρώθη από τό διάταγμα τού αντιβασιλέως τής 13ης Ιουλίου 1948 , πού ορίζει τόν τρόπο εκτελέσεώς του . Τό τελευταίο προβλέπει στό άρθρο 7 , οσον αφορά τά αντικείμενα από επάργυρο μέταλλο οτι , τόσο η σφραγίδα τού σήματος , οσο καί η σφραγίδα περιεκτικότητος σέ πολύτιμο μέταλλο πρέπει νά έχουν συγκεκριμένη μορφή , δηλαδή η σφραγίδα τού σήματος νά έχει σχήμα πίθου καί η σφραγίδα περιεκτικότητος , ορθογωνίου , οτι τό ποσό τών γραμμαρίων καθαρού αργύρου πρέπει νά αναγράφεται μέ αραβικούς αριθμούς καί οτι οι ενδείξεις πρέπει νά χαράσσονται κατά μήκος . Δεδομένου οτι οι ανωτέρω κανόνες δέν προβλέπουν καμμία εξαίρεση γιά τά αλλοδαπής κατασκευής έργα από επάργυρο μέταλλο , τά έργα αυτά δέν δύνανται νά διατεθούν πρός πώληση , στό Βέλγιο , παρά μόνο εφ’ οσον έχουν σφραγισθεί κατά τόν ίδιο τρόπο , οπως καί τά βελγικής κατασκευής έργα από επάργυρο μέταλλο .

5 Από τή συγκεκριμένη εξέταση τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών προκύπτει οτι ενώ οι νομοθεσίες ολων αυτών τών κρατών προβλέπουν , κατά οποιονδήποτε τρόπο , τήν υποχρέωση επιθέσεως σφραγίδων στά έργα από πολύτιμα μέταλλα ( χρυσό , άργυρο ή πλατίνα ), η υποχρεωτική επίθεση σφραγίδων στά έργα από επάργυρο μέταλλο προβλέπεται μόνο στό Βέλγιο . Τά περισσότερα από τά άλλα κράτη δέν έχουν θεσπίσει ειδικές διατάξεις γιά τήν επίθεση σφραγίδων σέ τέτοια έργα . Πάντως , στή Γερμανία , η επίθεση σφραγίδων στά έργα από μέταλλο πού ομοιάζει μέ χρυσό , ή μέ άργυρο , στά οποία υπάγονται καί τά έργα από επάργυρο μέταλλο , απαγορεύεται , εκτός οσον αφορά τά επιτραπέζια σκεύη καί λοιπά χρειώδη , τά οποία δύνανται νά φέρουν σφραγίδα εμφαίνουσα τήν ποσότητα καθαρού αργύρου πού περιέχουν . Στήν περίπτωση αυτή , κατά παγία πρακτική , τό ποσό καθαρού αργύρου μετρείται σέ σχέση πρός επιφάνεια 24 dm² .

6 Τό Tribunal de premiere instance τών Βρυξελλών , θεωρώντας οτι η απόφασή του εξηρτάτο από τό άν η ανωτέρω βελγική ρύθμιση συμβιβάζεται πρός τήν απαγόρευση τών μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος πρός ποσοτικούς περιορισμούς , πού ορίζεται στά άρθρα 30 επ . τής συνθήκης καί οτι επομένως ηταν αναγκαία , γιά τήν έκδοση τής αποφάσεώς του , η ερμηνεία τών διατάξεων αυτών , υπέβαλε τό ακόλουθο ερώτημα :

«Τά άρθρα 30 εως 36 τής συνθήκης περί ιδρύσεως τής Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος έχουν τήν έννοια οτι απαγορεύουν στόν τομέα τών πολυτίμων μετάλλων , νομοθετικές διατάξεις , οπως τό βασιλικό διάταγμα 80 , τής 28ης Νοεμβρίου 1939 , περί συμπληρώσεως καί τροποποιήσεως τού νόμου τής 5ης Ιουνίου 1868 , τό οποίο εκυρώθη από τό νόμο τής 16ης Ιουνίου 1947 καί ετροπο ποιήθη από τό νομοθετικό διάταγμα τής 28ης Φεβρουαρίου 1947 , μέ τίς οποίες προσδιορίζεται σύμφωνα μέ ίδιες μεθόδους η περιεκτικότητα κράματος σέ καθαρό άργυρο καί ρυθμίζεται τό σχήμα καί οι λεπτομέρειες τών σφραγίδων πού εγγυώνται τόν βαθμό καθαρότητος πού προσδιορίζεται κατ’ αυτόν τόν τρόπο;»

7 Όπως προκύπτει από τήν δικογραφία , οι κύριες δίκες αφορούν απλώς εισαγωγές έργων από επάργυρο μέταλλο , προελεύσεως άλλων Κρατών μελών . Επομένως , τό προδικαστικό ερώτημα δύναται νά περιορισθεί στό άν τά άρθρα 30 εως 36 τής συνθήκης αντιτίθενται στήν εφαρμογή από ενα Κράτος μέλος εθνικής ρυθμίσεως απαγορευούσης τήν πώληση έργων από επάργυρο μέταλλο , τά οποία δέν φέρουν σφραγίδες ανταποκρινόμενες στίς απαιτήσεις τής εν λόγω ρυθμίσεως , επί έργων τής κατηγορίας αυτής , εισαγομένων από άλλο Κράτος μέλος , στό οποίο έχουν νομίμως διατεθεί στό εμπόριο .

8 Η απάντηση στό ανωτέρω ερώτημα δύναται νά δοθεί μόνο βάσει τού άρθρου 30 τής συνθήκης , αποκλειομένου τού άρθρου 36 , δεδομένου οτι τό ειδος τών μέτρων πού θεσπίζει η επίδικη ρύθμιση δέν εμπίπτει στό πεδίο εφαρμογής τών εξαιρέσεων πού απαριθμούνται περιοριστικώς στό άρθρο 36 .

9 Κατά τό γράμμα τού άρθρου 30 τής συνθήκης , οι ποσοτικοί περιορισμοί επί τών εισαγωγών , καθώς καί ολα τά μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος απαγορεύονται στό εμπόριο μεταξύ Κρατών μελών . Κατά παγία δέ νομολογία τού Δικαστηρίου , κάθε εμπορική ρύθμιση τών Κρατών μελών , πού δύναται νά εμποδίσει αμέσως ή εμμέσως , πραγματικώς ή ενδεχομένως , τό ενδοκοινοτικό εμπόριο , πρέπει νά θεωρείται μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος πρός ποσοτικούς περιορισμούς . Εν τούτοις , οπως τό Δικαστήριο έχει δεχθεί κατ’ επανάληψη , ιδίως μέ τήν απόφαση τής 20ής Φεβρουαρίου 1979 , Rewe , 120/78 , Rec . σ . 64 , ελλείψει κοινής ρυθμίσεως τής εμπορίας τών εν λόγω προϊόντων , τά προκύπτοντα από τίς διαφορές τών εθνικών ρυθμίσεων εμπόδια στήν ελεύθερη κυκλοφορία εντός τής Κοινότητος πρέπει νά γίνονται δεκτά εφ’ οσον η εθνική ρύθμιση , εφαρμοζομένη αδιακρίτως στά εθνικά καί στά εισαγόμενα προϊόντα , δύναται νά δικαιολογείται ως αναγκαία γιά τήν ικανοποίηση επιτακτικών απαιτήσεων πού συντείνουν , μεταξύ άλλων , στήν προστασία τών καταναλωτών καί στήν εντιμότητα τών εμπορικών συναλλαγών .

10Βάσει τών αρχών αυτών , πρέπει νά γίνει δεκτό πρώτον οτι μία εθνική ρύθμιση οπως η περιγραφομένη από τό παραπέμπον δικαστήριο , η οποία έχει ως αποτέλεσμα τήν απαγόρευση τής εμπορίας τών εισαγομένων από άλλα Κράτη μέλη έργων από επάργυρο μέταλλο πού δέν φέρουν σφραγίδες ανταποκρινόμενες πρός τίς απαιτήσεις τής ρυθμίσεως αυτής , αποτελεί εμπόδιο στήν ελεύθερη μεταξύ τών Κρατών μελών κυκλοφορία τών εμπορευμάτων . Πράγματι , η ρύθμιση αυτή έχει ως συνέπεια νά απαιτείται είτε η σφράγιση κατά τήν κατασκευή , προκειμένου περί προϊόντων πού προορίζονται γιά τή βελγική αγορά , είτε η σφράγιση από τόν εισαγωγέα , σύμφωνα μέ τούς κανόνες τού βελγικού δικαίου , πράγμα πού καθιστά τήν εμπορία τών προϊόντων προελεύσεως άλλων Κρατών μελών καί ιδίως τίς παράλληλες εισαγωγές δυσχερέστερες καί δαπανηρότερες .

11 Πάντως , πρέπει νά αναγνωρισθεί οτι η υποχρέωση πού φέρει ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγεύς , νά επιθέτει στά έργα από επάργυρο μέταλλο , τά οποία , ως εκ τής φύσεώς τους , δύνανται νά συγχέονται μέ τά έργα από συμπαγή άργυρο , ειδικές , μόνιμες καί αναπόσπαστες σφραγίδες πού εμφαίνουν τήν ποσότητα καθαρού αργύρου , οπως καί τόν κατασκευαστή τού έργου , δύναται κατ’ αρχήν νά εξασφαλίσει τήν αποτελεσματική προστασία τών καταναλωτών καί νά προαγάγει τήν εντιμότητα τών εμπορικών συναλλαγών . Πράγματι , η σφραγίδα περιεκτικότητος ποσοστού ανταποκρίνεται σ’ αυτόν τόν διπλό σκοπό , επιτρέποντας στόν καταναλωτή νά αναγνωρίζει κατά τρόπο αρκετά ακριβή τή φύση καί τήν ποιότητα τού προϊόντος καί νά τό διακρίνει από άλλα προϊόντα , μέ τά οποία ειναι δυνατόν νά συγχέεται . Επί πλέον , η σφραγίδα σήμα-υπογραφή επιτρέπει στόν αγοραστή τού έργου νά γνωρίζει τόν κατασκευαστή του .

12 Εν τούτοις , η ανάγκη μιάς τέτοιας προστασίας δέν υπάρχει πλέον στήν περίπτωση πού τά εν λόγω έργα εισάγονται από άλλο Κράτος μέλος , στό οποίο έχουν νομίμως διατεθεί στό εμπόριο , επί τών οποίων έχουν ήδη τεθεί σφραγίδες σύμφωνα μέ τή νομοθεσία τού κράτους αυτού , υπό τόν ορο πάντως , οτι οι ενδείξεις πού παρέχουν οι προβλεπόμενες από τό εν λόγω κράτος σφραγίδες , έχουν , ανεξαρτήτως τού σχήματός τους , πληροφοριακό περιεχόμενο πού περιλαμβάνει στοιχεία ισότιμα μέ εκείνα πού περιέχουν οι σφραγίδες , τίς οποίες απαιτεί η ρύθμιση τού Κράτους μέλους εισαγωγής καί πού ο καταναλωτής τού κράτους αυτού ειναι σέ θέση νά κατανοήσει .

13 Η εκτίμηση τών πραγματικών περιστατικών πού ειναι αναγκαία γιά νά αποδειχθεί άν υπάρχει η ανωτέρω ισοτιμία εναπόκειται στόν εθνικό δικαστή .

14 Επομένως η απάντηση , στό ερώτημα πού υπέβαλε τό Tribunal de premiere instance τών Βρυξελλών , ειναι οτι τό άρθρο 30 τής συνθήκης δέν αντιτίθεται στήν εφαρμογή από ενα Κράτος μέλος εθνικής ρυθμίσεως πού απαγορεύει τήν πώληση έργων από επάργυρο μέταλλο , τά οποία δέν φέρουν σφραγίδες ανταποκρινόμενες στίς απαιτήσεις τής εν λόγω ρυθμίσεως , επί έργων τής κατηγορίας αυτής , εισαγομένων από άλλο Κράτος μέλος , στό οποίο έχουν νομίμως διατεθεί στό εμπόριο , εφ’ οσον τά έργα αυτά δέν φέρουν σφραγίδα , σύμφωνα μέ τή νομοθεσία τού Κράτους μέλους εξαγωγής , πού νά έχει πληροφοριακό περιεχόμενο ισότιμο μέ εκείνο πού περιέχουν οι σφραγίδες τίς οποίες απαιτεί η ρύθμιση τού Κράτους μέλους εισαγωγής καί πού ο καταναλωτής τού κράτους αυτού ειναι σέ θέση νά κατανοήσει . Η εκτίμηση τών πραγματικών περιστατικών , πού ειναι αναγκαία γιά νά αποδειχθεί άν υπάρχει αυτή η ισοτιμία , εναπόκειται στόν εθνικό δικαστή , λαμβανομένων υπ’όψη τών κριτηρίων ερμηνείας πού καθόρισε τό Δικαστήριο .

Επί τών δικαστικών εξόδων

15 Τά έξοδα στά οποία υπεβλήθησαν η βελγική καί η βρετανική κυβέρνηση , καθώς καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στό Δικαστήριο , δέν αποδίδονται . Δεδομένου οτι η παρούσα διαδικασία έχει ως πρός τούς διαδίκους τής κυρίας δίκης τό χαρακτήρα παρεμπίπτοντος πού ανέκυψε ενώπιον τού εθνικού δικαστηρίου , σ’ αυτό εναπόκειται νά αποφασίσει γιά τά δικαστικά έξοδα .

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

κρίνοντας επί τού ερωτήματος πού τού υπέβαλε , μέ απόφαση τής 26ης Απριλίου 1979 , τό Tribunal de premiere instance τών Βρυξελλών , αποφαίνεται :

1 ) Τό άρθρο 30 τής συνθήκης δέν αντιτίθεται στήν εφαρμογή από ενα Κράτος μέλος εθνικής ρυθμίσεως πού απαγορεύει τήν πώληση έργων από επάργυρο μέταλλο , τά οποία δέν φέρουν σφραγίδες ανταποκρινόμενες στίς απαιτήσεις τής εν λόγω ρυθμίσεως , επί έργων τής κατηγορίας αυτής , εισαγομένων από άλλο Κράτος μέλος , στό οποίο έχουν νομίμως διατεθεί στό εμπόριο , εφ’ οσον τά έργα αυτά δέν φέρουν σφραγίδα , σύμφωνα μέ τή νομοθεσία τού Κράτους μέλους εξαγωγής , πού νά έχει πληροφοριακό περιεχόμενο ισότιμο μέ εκείνο πού περιέχουν οι σφραγίδες τίς οποίες απαιτεί η ρύθμιση τού Κράτους μέλους εισαγωγής καί πού ο καταναλωτής τού κράτους αυτού ειναι σέ θέση νά κατανοήσει .

2)Η εκτίμηση τών πραγματικών περιστατικών πού ειναι αναγκαία γιά νά αποδειχθεί άν υπάρχει αυτή η ισοτιμία , εναπόκειται στόν εθνικό δικαστή , λαμβανομένων υπ’ όψη τών κριτηρίων ερμηνείας πού καθόρισε τό Δικαστήριο .