1.

να ακυρώσει την πράξη («Bescheid») αριθ. SG (81) D/6536 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, της 11ης Μαΐου 1981, στην υπόθεση IW 29495,

2.

να υποχρεώσει την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων να επανεξετάσει τη στάση της έναντι του προσφεύγοντος, λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα απόφαση,

3.

να καταδικάσει την καθής στα δικαστικά έξοδα.

Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, καθής, ζητεί από το Δικαστήριο;

Η εταιρία Studer-Revox GmbH, παρεμβαίνουσα, ζητεί από το Δικαστήριο;

1.

Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, καθής, θεωρεί ότι το παραδεκτό της προσφυγής είναι εν μέρει αμφισβητήσιμο.

Κατά την Επιτροπή, όπως προκύπτει από τη διατύπωση της προσφυγής, ο προσφεύγων, στηριζόμενος στο άρθρο 173, παράγραφος 2, της συνθήκης ΕΟΚ, ζητεί να ακυρωθεί η «πράξη» («Bescheid») της Επιτροπής, με την οποία απορρίφθηκε η καταγγελία του, επιπλέον δε ζητεί να υποχρεωθεί η Επιτροπή να εκδώσει νέα απόφαση επί της αιτήσεως του.

Κατά την Επιτροπή, το πρώτο αίτημα της προσφυγής, δηλαδή η ακύρωση της απόφασης που έλαβε επί της καταγγελίας του προσφεύγοντος, είναι παραδεκτό υπό την έννοια ότι η εν λόγω «γνώμη» ή «ανακοίνωση» («Bescheid»), ως πράξη οριστική και στερούμενη λεπτομερούς νομικής αιτιολόγησης, είναι δυνατό να προσβληθεί δυνάμει του άρθρου 173, παράγραφος 2, της συνθήκης ΕΟΚ. Η Επιτροπή πάντως θεωρεί ότι η προσφυγή είναι αβάσιμη.

Εντούτοις, η Επιτροπή διευκρινίζει ότι εναπόκειται στο Δικαστήριο να εκτιμήσει κατά πόσο ο προσφεύγων έχει πράγματι έννομο συμφέρον, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν υπέστη δυσμενή διάκριση λόγω της εφαρμογής του συστήματος περιορισμένης διανομής της Revox, καθώς και ότι δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί ότι οι ρήτρες ΕΟΚ των συμβάσεων της Revox αντιτίθενται στις διατάξεις του άρθρου 85, παράγραφος 1, της συνθήκης, τέλος δε ότι ακόμη κι αν υποτεθεί ότι συντρέχει παράβαση, δεν εμπίπτει στις εξουσίες της Επιτροπής να εξαναγκάσει επιχείρηση να παραδίδει εμπορεύματα της σε αγοραστή, ούτε να θέσει τέρμα σε παραβάσεις που διέπραξε στο παρελθόν και που έκτοτε έπαυσαν. Κατά την Επιτροπή, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι είναι δυνατό να αμφισβητηθεί το παραδεκτό της παρούσας προσφυγής ελλείψει εννόμου συμφέροντος.

Όσον αφορά το δεύτερο αίτημα της προσφυγής — δηλαδή την υποχρέωση της Επιτροπής να επανεξετάσει τη στάση της επί την υποβληθείσης καταγγελίας — η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι απαράδεκτη. Πράγματι, όπως προκύπτει από πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, απόφαση με την οποία γίνεται δεκτή προσφυγή ακυρώσεως καταλήγει στην ακύρωση της πράξης, δεν μπορεί όμως να οδηγήσει το Δικαστήριο να υπαγορεύσει στο όργανο, η πράξη του οποίου εκηρύχθη άκυρη, τα εκτελεστικά μέτρα που συνεπάγεται η απόφαση του (απόφαση της 20. 3. 1957, Bergwerksgesellschaften des Ruhrreviers, υπόθεση 2/56, Sig. 1957, σ. 9 και 36' απόφαση της 23. 2. 1961, De Gezamenlijke Steenkolenmijnen in Limburg, υπόθεση 30/59, Sig. 1961, σ. 1 και 40, και απόφαση της 22. 3. 1961, SNUPAT, υπόθ. 42 και 49/59, Slg. 1961, σσ. 109 και 174. Βεβαίως η Επιτροπή υποχρεούται, δυνάμει του άρθρου 176 της συνθήκης, να λάβει τα μέτρα που συνεπάγεται η εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου. Πάντως, η Επιτροπή διαθέτει επ' αυτού διακριτική ευχέρεια και δεν είναι δυνατό να της επιβληθούν συγκεκριμένα μέτρα. Το-σούτω μάλλον, καθόσον ο ενδιαφερόμενος έχει την ευχέρεια να ασκήσει προσφυγή επί παραλείψει ή ακυρώσεως κατά της Επιτροπής, αν θεωρήσει ότι η εκτέλεση της απόφασης εκ μέρους της Επιτροπής είναι ατελής. Συνεπώς, είναι εσφαλμένο να λεχθεί ότι η απόφαση του Δικαστηρίου στην παρούσα υπόθεση δημιουργεί, σε περίπτωση ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης, κενό δικαίου υποχρεώνοντας την Επιτροπή να επανεξετάσει τη στάση της επί της καταγγελίας του προσφεύγοντος. Περαιτέρω, η Επιτροπή διευκρινίζει ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη στο βαθμό που ο σκοπός της — η επίτευξη εκδόσεως πράξεως — είναι άγνωστος στο κοινοτικό σύστημα παροχής έννομης προστασίας, όπως προκύπτει ιδίως από τα άρθρα 173 και 176 της συνθήκης ΕΟΚ, μολονότι αυτό προβλέπεται στο γερμανικό διοικητικό δίκαιο.

2.

Ο Oswald Schmidt, προσφεύγων, θεωρεί πάντως την προσφυγή παραδεκτή.

Με την απάντηση του, ο προσφεύγων διευκρινίζει ότι αντικείμενο της προσφυγής του είναι να επιτευχθεί η ακύρωση της «πράξης» («Bescheid») της Επιτροπής, ούτως ώστε να υποχρεωθεί στην πράξη, μετά το κενό δικαίου που θα προέλθει από την απόφαση του Δικαστηρίου περί ακυρώσεως, να επανεξετάσει την καταγγελία του κατά της εταιρίας Revox.

Το εν λόγω αίτημα είναι απόλυτα σύμφωνο προς το πνεύμα και το γράμμα του άρθρου 173 της συνθήκης, αντικείμενο του οποίου είναι «η παροχή στους πολίτες των Κοινοτήτων πλήρους εννόμου προστασίας έναντι όλων των αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της Επιτροπής» αυτός δε είναι και ο λόγος για τον οποίο ο προσφεύγων θεωρεί το αίτημά του παραδεκτό. Ο προσφεύγων προσθέτει ότι ζητεί δικαιοσύνη, τόσον όσον αφορά τη διάκριση την οποία υπέστη κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 1977, όσο και την τωρινή διάκριση της οποίας αποτελεί αντικείμενο και η οποία τον εμποδίζει να ασκεί στο μέλλον τη δραστηριότητα του ειδικευμένου εμπόρου.

Τέλος ο προσφεύγων εκθέτει ότι η Επιτροπή παρερμήνευσε, κατά την άποψη του, τις προθέσεις του. Κατ' αυτόν, είναι σαφές ότι η παρούσα διαδικασία δεν του παρέχει τη δυνατότητα να επιτύχει τον καταναγκασμό της Επιτροπής να παρέμβει κατά της εταιρίας Revox. άλλωστε, αυτό δεν ήταν το αντικείμενο των αιτημάτων της προσφυγής του. Συνεπώς, ο προσφεύγων θέλει να τονίσει ότι το δεύτερο από τα αιτήματά του αποβλέπει μόνο στην εκ μέρους της Επιτροπής λήψη «κανονικής απόφασης»«ενόψει ορθής νομικής εκτιμήσεως».

3.

Η εταιρία Revox, παρεμβαίνουσα υπέρ της Επιτροπής, υποστηρίζει τα αιτήματα της τελευταίας στο θέμα του παραδεκτού.

1.

Ο Oswald Schmidt υποστηρίζει το βάσιμο της προσφυγής του.

Επειδή, κατά τον προσφεύγοντα, η εμπορική συμπεριφορά της Studer-Revox ήταν αντίθετη προς το άρθρο 86, παράγραφος 1, και, ενδεχομένως, προς το άρθρο 86 της συνθήκης, η Επιτροπή, ενόψει μιας τυπικής καταγγελίας, υπεχρεούτο νομικά, δυνάμει του άρθρου 3 του κανονισμού 17, να διεξαγάγει έρευνα και να θέσει τέρμα στην παράβαση που αποτέλεσε αντικείμενο της καταγγελίας.

α)

ότι το κατάστημα πωλήσεών του πληροί τα κριτήρια εμφάνισης και εύκολης πρόσβασης για την πελατεία. Ειδικότερα, αμφισβητεί την περιγραφή της εταιρίας Revox σχετικά με το κατάστημά του. Κατά τον προσφεύγοντα, το εμπορικό του κατάστημα είναι εξοπλισμένο κατά τρόπο που εξασφαλίζει εμφάνιση και απηχεί σημαντική «προσπάθεια εγκατάστασης». Υπογραμμίζει σχετικά ότι αρκεί η Revox να είναι διατεθειμένη να του διαθέσει εμπόρευμα, ώστε το κατάστημά του να ανταποκρίνεται στην έννοια του ειδικευμένου εμπορικού καταστήματος. Όσον αφορά τις ώρες λειτουργίας του, ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι το Σεπτέμβριο του 1977 είχε αναλάβει την υποχρέωση να προσλάβει πωλητή, προκειμένου να αυξήσει τις ώρες λειτουργίας του καταστήματός του και μόνο μετά την άρνηση της Revox να τον εγκρίνει δεν έδωσε συνέχεια στην εν λόγω υποχρέωση. Υπενθυμίζει σχετικά ότι πάντοτε ήταν και εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να είναι διατεθειμένος να προσλάβει ειδικευμένο συνεργάτη, εφόσον λάβει τη διαβεβαίωση ότι εγκρίνεται ως ειδικευμένος λιανοπωλητής.

6)

Άλλωστε ανταποκρίνεται ακόμη και στις γνώσεις που απαιτούνται προς παροχή συμβουλών στην πελατεία, εξακρίβωση, εμφάνιση και εγκατάσταση του υλικού της εν λόγω επιχείρησης και προς εξυπηρέτηση των πελατών.

Επ' αυτού, ο προσφεύγων ισχυρίζεται, πρώτον, ότι με το έγγραφο της 13ης Οκτωβρίου 1977 (απάντηση της Revox σε διαμαρτυρία του Schmidt σχετικά με την άρνηση έγκρισης του), η εταιρία Revox δεν αμφισβητούσε την τεχνική κατάρτιση του Schmidt, αλλά μόνο τα ωράριά του. Δεύτερον, διευκρινίζει ότι η εταιρία Sony τον ενέκρινε με σύμβαση της 15ης Νοεμβρίου 1976 ως ειδικευμένο λιανοπωλητή, χωρίς να θέσει ζήτημα ούτε ωραρίου του καταστήματός του ούτε τεχνικής κατάρτισης του. Η έγκριση αυτή παρουσιάζει αδιάσειστο αποδεικτικό ενδιαφέρον, εφόσον τα κριτήρια επιλογής, καθώς και οι τεχνικές απαιτήσεις της εταιρίας Sony είναι πολύ παραπλήσιες, αν όχι πανομοιότυπες, με εκείνες της εταιρίας Revox, γεγονός άλλωστε που δεν μπορεί να προκαλεί έκπληξη για το λόγο ότι και οι δύο εταιρίες έχουν ως νομικό σύμβουλό τους το δικηγόρο Ρ. Schon, ο οποίος είναι δικηγόρος της εταιρίας Revox και στην παρούσα υπόθεση. Τέλος, ο προσφεύγων προσθέτει ότι η δυνατότητα διενέργειας ελέγχων προ των πωλήσεων του προερχόμενου από το εργοστάσιο υλικού, καθώς και την εγκατάσταση του και την εξυπηρέτηση της πελατείας δεν αμφισβητήθηκε ποτέ από τους πελάτες, οι οποίοι όχι μόνο ουδέποτε παραπονέθηκαν, αλλ' αντιθέτως εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι ο προσφεύγων εκτελούσε κατ' οίκον εγκαταστάσεις σε μη εργάσιμες ώρες της ημέρας καθώς και το Σάββατο, διαστήματα κατά τα οποία συνήθως οι πελάτες είναι απόντες.

γ)

Τέλος, πάντοτε είχε στη διάθεση της πελατείας απόθεμα υλικών Revox, αντιπροσωπευτικό του προγράμματος πωλήσεων αυτής.

2.

Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων τάσσεται υπέρ της απορρίψεως των αιτημάτων του προσφεύγοντος, υποστηρίζοντας ότι η προσφυγή δεν είναι βάσιμη. Συγκεκριμένα, κατά την Επιτροπή:

Από τα ανωτέρω προκύπτει, κατά την Επιτροπή, ότι η προσφυγή δεν έχει νόημα.

3.

Η εταιρία Studer-Revox, παρεμβαίνουσα υπέρ της Επιτροπής, εξηγεί ότι, αφενός, ο προσφεύγων δεν ανταποκρίνεται στα αντικειμενικά ποιοτικά κριτήρια επιλογής ειδικευμένου εμπόρου Revox και ότι, αφετέρου, το σύστημα περιορισμένης διανομής της, όπως το προσδιορίζουν οι ρήτρες της «συμβάσεως ΕΟΚ, περί παραχωρήσεως δικαιώματος διανομής», δεν παραβιάζουν ούτε το άρθρο 85, παράγραφος 1, ούτε το άρθρο 86 της συνθήκης ΕΟΚ και ότι, τέλος, θεωρεί ότι η προσφυγή είναι αβάσιμη.

α)

Η εταιρία Revox βεβαιώνει ότι η στενότητα του εμπορικού καταστήματος, καθώς και ο περιορισμένος και ανομοιογενής χαρακτήρας των προς πώληση υλικών του Schmidt δεν είναι δυνατό να ικανοποιούν τους όρους σχετικά με την εμφάνιση και αξιοποίηση των υλικών Revox. Επ' αυτού, η εταιρία Revox βεβαιώνει ότι, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι αγοραστές επιθυμούν να τους παρέχεται κατά τη στιγμή της αγοράς η δυνατότητα να συγκρίνουν τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά, ήταν απαραίτητο ο προσφεύγων να διαθέτει προς πώληση μια αντιπροσωπευτική σειράπροϊόντων στον τομέα των ηλεκτρονικών συσκευών ψυχαγωγίας και μάλιστα υπό καλές συνθήκες εμφανίσεως. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο, για το λόγο μάλιστα αυτό η εταιρία Revox είναι πεπεισμένη ότι το εμπόριο του Schmidt δεν μπορεί να θωρηθεί ως ειδικευμένο λιανικό εμπόριο, αν ληφθεί υπόψη ότι ο προσφεύγων «δεν διέθετε απολύτως καμία έκθεση ηλεκτρονικών συσκευών ψυχαγωγίας εκτός από ορισμένα εξαρτήματα και δίσκους».

Η εταιρία Revox υπογραμμίζει επ' ευκαιρία ότι ανέκαθεν αρνείτο να διανέμει τα προϊόντα της σε καταστήματα που δεν εμπορεύονται ανταγωνιστικά προϊόντα. Τόσο η εταιρία Studer-Revox όσο και η μητρική εταιρία Revox International εφάρμοζαν πάντοτε την πολιτική που συνίσταται, για διευκόλυνση της επιλογής εκ βέρους των πελατών, στο να μην προμηθεύουν όσους λιανοπωλητές επιθυμούν να ειδικευτούν αποκλειστικά στα προϊόντα Revox. Συνεπώς, είναι εσφαλμένο να υποστηρίζεται, όπως το έπραξε προηγουμένως ο προσφεύγων, ότι η εταιρία Revox υπέβαλε στον Schmidt προσφορά αποκλειστικότητας.

6)

Όσον αφορά το ευπρόσιτο του εμπο ρικού καταστήματος του προσφεύγοντο κατά τις συνήθεις ώρες λειτουργίας τω καταστημάτων, η εταιρία Revox αναφέρε ότι «ήταν και παραμένει αναμφισβήτητο τι γεγονός ότι το κατάστημα του προσφεύ γοντος δεν λειτουργεί κατά τις συνήθει ώρες λειτουργίας των καταστημάτων» κα ότι... «οι καταναλωτές που επισκέπτοντα το κατάστημα πριν από τις 15.45 από τι Δευτέρα ώς την Παρασκευή το 6ρίσκουν κλειστό».

γ)

Τέλος, η εταιρία Revox διατυπώνει σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τη δυνατότητα διενέργειας από τον προσφεύγοντα ελέγχων προ των πωλήσεων του προερχόμενου από το εργοστάσιο υλικού, τις ειδικευμένες συμβουλές προς την πελατεία, καθώς και την εγκατάσταση και κατ' οίκον διαρρύθμιση του πωλούμενου υλικού. Επί του σημείου αυτού, υπογραμμίζει ότι ο Schmidt δεν έλαβε καμιά ειδίκευση στον οικείο τομέα, δεν διαθέτει δηλαδή ούτε κατάρτιση τεχνικού ραδιοτηλεοράσεων ούτε κατάρτιση εμπόρου λιανικής πώλησης στον τομέα των οπτικοακουστικών συσκευών, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσο η απασχόληση του ως σχεδιαστή τεχνικής φύσης ή μηχανικού του επέτρεψε να αποκτήσει τα αναγκαία σχετικά προσόντα. Τέλος διευκρινίζει ότι ο προσφεύγων δεν είναι σε θέση από μόνος του να εξασφαλίσει κατά τις συνήθεις ώρες την παράδοση, εγκατάσταση και τη μετά την πώληση κατ' οίκον εξυπηρέτηση (τοποθέτηση καλωδίων και κεραιών...) του υλικού που εμπορεύεται, επειδή δεν απασχολεί προσωπικό, ο ίδιος δε απασχολείται αλλού κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η δυνατότητα όμως αυτή έχει εμπορικό ενδιαφέρον, αν ληφθεί υπόψη ότι η πελατεία επιθυμεί οι πράξεις αυτές να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και όχι αργά το βράδυ ή τα Σάββατα και τις Κυριακές.

α)

Η παρεμβαίνουσα ισχυρίζεται ότι εφαρμόζει κατά τρόπο αντικειμενικό και μη δημιουργούντα διακρίσεις το σύστημα ρητρών περί παραχωρήσεως δικαιώματος διανομής, του οποίου η μοναδική συνέπεια επί του εμπορίου συνίσταται στο να μην επιτρέπει τη διάθεση και μεταπώληση των προϊόντων της, παρά μόνο μέσω ή μεταξύ εγκεκριμένων λιανοπωλητών. Συνεπώς, το εν λόγω σύστημα δεν θίγει τον ανταγωνισμό κατά την έννοια του άρθρου 85, παράγραφος Ι, της συνθήκης και δεν είναι δυνατό να υποστηριχτεί ότι το γεγονός ότι η Revox δεν συνήψε σύμβαση με τον προσφεύγοντα λόγω των ιδιαζουσών περιστάσεων της συγκεκριμένης περίπτωσης μπορεί να εμποδίσει «την ελευθερία του εμπορίου ως προς την υλοποίηση του στόχου μιας ενιαίας μεταξύ των κρατών αγοράς».

6)

Επίσης, η Revox θεωρεί ότι δεν είναι δυνατό να της προσαφθεί καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης, επειδή αρνήθηκε να εγκρίνει τον προσφεύγοντα.

Εξάλλου, διευκρινίζει ότι ο ίδιος ο προσφεύγων αναγνωρίζει ότι η εταιρία Revox δεν κατέχει τέτοια θέση στην αγορά. Πράγματι, η εταιρία Revox δεν εμπορεύεται παρά ένα μόνο μαγνητόφωνο επί συνολου 45 τύπων που κυκλοφορούν στην αγορά, ενώ «το ελάχιστο μερίδιο της στην αγορά» είναι κάτω του 1 ο/ο προκειμένου για φωνογράφους, ενισχυτές, συσκευές ραδιοφώνου και ηχεία.

Συνεπώς, δεν συντρέχει καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης με την άρνηση έγκρισης και παράδοσης στον προσφεύγοντα. Επ' αυτού, η εταιρία Revox διευκρινίζει ότι, κατά την άποψη της, επιχείρησηη που κατέχει δεσπόζουσα θέση δεν ενεργεί κατ' ανάγκη καταχρηστικά, όταν εφαρμόζει αδιάκριτα σύστημα εκλεκτικής διανομής που το δικαιολογούν τεχνικοί λόγοι. Η εταιρία Revox προσθέτει ότι συνδέεται συμβατικά με 500 περίπου ειδικευμένους λιανοπωλητές και δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί ότι καταχράται της δεσπόζουσας θέσης της, όταν αρνείται να καταγγείλει την εν λόγω σύμβαση, μη εγκρίνοντας έμπορο λιανικής πώλησης, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται στα ποιοτικά κριτήρια της εν λόγω σύμβασης.

1

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη γραμματεία του Δικαστηρίου στις 13 Ιουλίου 1981, ο Schmidt, ενεργών υπό το όνομα Demo-Studio Schmidt, Wiesbaden (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας), άσκησε, δυνάμει του άρθρου 173, παράγραφος 2, της συνθήκης ΕΟΚ, προσφυγή, με την οποία ζητείται η ακύρωση της από 11 Μαίου 1981 πράξης, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής των άρθρων 85, παράγραφος 1, και 86 της συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία η Επιτροπή, καθορίζοντας την «οριστική θέση» της, γνωστοποίησε στον προσφεύγοντα ότι δεν μπορούσε να κάνει δεκτή την καταγγελία του, με την οποία είχε ζητήσει να διαπιστωθούν παραβάσεις των κανόνων περί ανταγωνισμού των άρθρων 85 και 86 της συνθήκης ΕΟΚ από την εταιρία Revox, λόγω της αρνήσεώς της να τον εγκρίνει ως ειδικευμένο λιανοπωλητή και να του παραδίδει εμπορεύματα.

2

Η εταιρία Revox διαθέτει στο κοινοτικό έδαφος τα οπτικοακουστικά προϊόντα της εταιρίας Revox International, η έδρα της οποίας βρίσκεται στο Regensdorf της Ζυρίχης (Ελβετική Συνοποσπονδία). Η εταιρία αυτή διαθέτει αφενός προϊόντα Revox που φέρουν την ονομασία «Α σειρά», η παράδοση των οποίων δεν εξαρτάται από καμία ειδική προϋπόθεση και αφετέρου τα ονομαζόμενα «Β σειράς» προϊόντα Revox τα τελευταία διανέμονται κατά το σύστημα επιλεκτικής διανομής, το οποίο συνίσταται στην επιλογή των διανομέων βάσει αντικειμενικών ποιοτικών κριτηρίων, όπως η ποιότητα σχετικά με την εμφάνιση και το ευπρόσιτο του εμπορικού καταστήματος ή του τμήματος πωλήσεων κατά τις συνήθεις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων, η κατάρτιση των πωλητών και η δυνατότητα διενέργειας ελέγχων προ των πωλήσεων, παροχής συμβουλών προς τους πελάτες και εξασφάλιση της εξυπηρέτησης των πελατών. Το εν λόγω σύστημα διανομής επονομάζεται «ρήτρες ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιωμάτων διανομής».

3

Κατά το 1975, ο προσφεύγων, ο οποίος εργάζεται ως μηχανικός σε εργοστάσιο μηχανών, αποφάσισε, παράλληλα με την έμμισθη απασχόληση του, να αρχίσει να ασκεί εμπορία στον τομέα των ηλεκτρονικών συσκευών ψυχαγωγίας. Προς το σκοπό αυτό, υπέβαλε το σχέδιό του στην εταιρία Revox και άνοιξε εμπορικό κατάστημα στο Wiesbaden με τον τίτλο «Demo-Studio Schmidt», το οποίο ήταν προσιτό για το κοινό το πρωί του Σαββάτου και από τις 4 μμ. ώς τις 6 μμ. τις υπόλοιπες εργάσιμες ημέρες. Κατόπιν αυτού, εξασφάλισε την παράδοση υλικού Revox που δεν υπέκειτο στις προϋποθέσεις της επιλεκτικής διανομής. Πάντως, ο Schmidt σύντομα διαπίστωσε ότι δεν ήταν σε θέση να καλύπτει τα εμπορικά έξοδα του, παρά μόνο αν εξασφάλιζε την πώληση των προϊόντων Revox της «Β σειράς», που υπέκειντο στις προϋποθέσεις της επιλεκτικής διανομής.

4

Ύστερα από αρκετές συζητήσεις με τη Revox, η εταιρία αυτή γνωστοποίησε στον προσφεύγοντα, στις 19 Σεπτεμβρίου 1977, ότι δεν μπορούσε να υπαχθεί στις «ρήτρες ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιωμάτων διανομής» και ότι, κατά συνέπεια, δεν μπορούσε να διανέμει τα προϊόντα της «Β σειράς»- τελικά, η απόφαση αυτή επιβεβαιώθηκε με επιστολή της 27ης Δεκεμβρίου 1979. Η εν λόγω άρνηση δικαιολογήθηκε από το γεγονός ότι η Demo-Studio Schmidt δεν ανταποκρινόταν στα ποιοτικά κριτήρια που έθετε η Revox στους διανομείς της, ιδίως δε στον όρο ότι τα καταστήματα πωλήσεως πρέπει να είναι προσιτά κατά τις συνήθεις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων.

5

Υπό τις περιστάσεις αυτές ο προσφεύγων απηύθυνε στην Επιτροπή στις 7 Ιουνίου 1980 την προαναφερθείσα καταγγελία, με την οποία ζήτησε ρητώς να υποχρεωθεί η εταιρία Revox να του παραδίδει προϊόντα «Β σειράς».

6

Με έγγραφο της 18ης Σεπτεμβρίου 1980, η Επιτροπή γνωστοποίησε, σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού 99/63 της Επιτροπής, της 25ης Ιουνίου 1963 (ΕΕ, ειδ. έκδ. 08/001, σ. 37), στον προσφεύγοντα ότι, μετά έλεγχο των στοιχείων του φακέλου, δεν σκόπευε να δώσει συνέχεια στην καταγγελία του, του έταξε δε προθεσμία ενός μηνός για να υποβάλει τις παρατηρήσεις του ως προς την κρίση της αυτή.

7

Με έγγραφο της 12ης Οκτωβρίου 1980, ο προσφεύγων ενέμεινε στην καταγγελία του, διευκρινίζοντας ότι δεν αμφισβητούσε τη νομιμότητα των ρητρών ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιωμάτων διανομής της εταιρίας Revox, αλλ' ότι, αντιθέτως, ζητούσε να υπαχθεί και ο ίδιος σ' αυτές.

8

Με αιτιολογημένη πράξη της 11ης Μαίου 1981, η Επιτροπή ανακοίνωσε στον προσφεύγοντα την «οριστική θέση της» στην εν λόγω υπόθεση. Η αιτιολογία της οριστικής αυτής θέσης στηρίζεται αφενός στο γεγονός ότι, κατά την Επιτροπή, δεν υφίσταται κανένα στοιχείο που να επιτρέπει τη συναγωγή του συμπεράσματος ότι η Revox, αρνούμενη να εφοδιάζει τον ενδιαφερόμενο, διέπραξε καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κατά την έννοια του άρθρου 86 της συνθήκης ΕΟΚ και αφετέρου στη διαπίστωση ότι το κατάστημα του Schmidt δεν ανταποκρινόταν στον όρο λειτουργίας κατά τις συνήθεις ώρες που επιβάλλει το σύστημα επιλεκτικής διανομής, το οποίο εφαρμόζει η Revox, και ότι, συνεπώς, η στάση της Revox απέναντι του δεν συνιστούσε παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της συνθήκης ΕΟΚ.

9

Υπό τις περιστάσεις αυτές, ο προσφεύγων άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου την παρούσα προσφυγή, ζητώντας αφενός να ακυρωθεί η από 11 Μαΐου 1981 πράξη της Επιτροπής και αφετέρου να υποχρεωθεί η Επιτροπή να επανεξετάσει την καταγγελία του, λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα απόφαση του δικαστηρίου.

10

Κατά το άρθρο 3 του κανονισμού 17, σχετικά με την παύση των παραβάσεων:

11

Παρόλον ότι με την έγγραφη καταγγελία του της 7ης Ιουνίου 1981 ο προσφεύγων ζητούσε να υποχρεωθεί η εταιρία Revox να τον εφοδιάσει αμέσως, η καταγγελία αυτή πρέπει να ερμηνευτεί, όπως άλλωστε έπραξε η Επιτροπή κατά τη φάση που προηγήθηκε της προσφυγής και όπως προκύπτει από την ανάλυση των υπομνημάτων που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο, ως αίτηση προς την Επιτροπή να διαπιστώσει την παράβαση των διατάξεων των άρθρων 85 και 86 της. συνθήκης, σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφοι 1 και 2, περίπτωση 6), του κανονισμού 17 και να υποχρεώσει, με απόφαση, την εταιρία Revox να θέσει τέρμα στη διαπιστωθείσα παράβαση.

12

Η Επιτροπή δεν αμφισβητεί ότι η θέση που έλαβε επί της καταγγελίας του προσφεύγοντος συνιστά πράξη, δυνάμενη να προσβληθεί ενώπιον του δικαστηρίου με προσφυγή ακυρώσεως, εφόσον τέτοια «ανακοίνωση» ή «πράξη» είναι οριστική.

13

Πάντως, η Επιτροπή διευκρινίζει ότι επαφίεται στην κρίση του Δικαστηρίου να εκτιμήσει αν έχει έννομο συμφέρον ο προσφεύγων, αν ληφθεί υπόψη ιδίως ότι, κατά τη γνώμη της Επιτροπής, δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα που της απονέμει το άρθρο 85 να υποχρεώσει μια εταιρία να δέχεται έμπορο ως ειδικευμένο διανομέα ή να του παραδίδει προϊόντα.

14

Όπως έκρινε το Δικαστήριο με την απόφαση της 25ης Οκτωβρίου 1977, στην υπόθεση Metro κατά Επιτροπής (26/76, Sig. σ. 1875), «προς το συμφέρον τόσο της ορθής απονομής της δικαιοσύνης όσο και της ορθής εφαρμογής των άρθρων 85 και 86, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που νομιμοποιούνται, δυνάμει του άρθρου 3, παράγραφος 2, περίπτωση 6), του κανονισμού 17, να ζητήσουν από την Επιτροπή να διαπιστώσει παράβαση των εν λόγω άρθρων 85 και 86, μπορούν, σε περίπτωση που η αίτησή τους δεν έγινε εν όλω ή εν μέρει αποδεκτή, να προσφύγουν δικαστικώς προς προστασία των εννόμων συμφερόντων τους».

15

Το Δικαστήριο φρονεί ότι η άρνηση αναγνώρισης του Schmidt ως διανομέα της Revox, πράγμα που αυτός θεώρησε ότι συνιστά παράβαση των άρθρων 85 και 86 της συνθήκης, ήταν δυνατό να θίξει τα έννομα συμφέροντα του. Επιπλέον, όπως έκρινε το Δικαστήριο με την απόφαση του της 6ης Μαρτίου 1974 (Istituto Chemioterapico Italiano SpA, 6 και 7/73, Sig. σ. 223) και με τη διάταξη της 17ης Ιανουαρίου 1980 (Camera Care Ltd, 792/79 R, Sig. σ. 119), η Επιτροπή έχει την εξουσία, σε περίπτωση που διαπιστώσει ότι η στάση ενός παραγωγού στοιχειοθετεί παράβαση των άρθρων 85 και 86, να υποχρεώσει την εν λόγω επιχείρηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να θέσει τέρμα στην παράβαση.

16

Συνεπώς, η προσφυγή είναι παραδεκτή.

17

Ο προσφεύγων δεν αμφισβητεί ότι το σύστημα εκλεκτικής διανομής της εταιρίας Revox συμβιβάζεται προς το κοινοτικό δίκαιο. Αντιθέτως, ισχυρίζεται ότι το σύστημα αυτό εφαρμόστηκε έτσι ώστε να δημιουργείται δυσμενής διάκριση εις βάρος του και ότι η συμπεριφορά της Revox στοιχειοθετεί παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 1, και ενδεχομένως του άρθρου 86 της συνθήκης ΕΟΚ. Προς υποστήριξη του λόγου αυτού, διατείνεται κυρίως ότι ικανοποιεί όλους τους όρους που θέτουν οι ρήτρες ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιωμάτων διανομής της Revox, ιδίως δε εκείνον που αφορά το ευπρόσιτο του εμπορικού καταστήματος κατά τις συνήθεις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων.

18

Η Επιτροπή απαντά, καταρχάς, ότι η εταιρία Revox δεν εφάρμοσε το εκλεκτικό σύστημα διανομής της κατά τρόπο που να δημιουργείται διάκριση εις βάρος του Schmidt, δεδομένου, ιδίως, ότι ο τελευταίος ουδέποτε εξεπλήρωσε τον ουσιώδη όρο σχετικά με τις ώρες λειτουργίας. Συνεπώς, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συντρέχει παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 1, για την οποία θα μπορούσε να επιβληθεί κύρωση. Επιπλέον, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι μόνο στην περίπτωση κατά την οποία η εταιρία Revox εκμεταλλευόταν καταχρηστικώς δεσπόζουσα θέση, κατά την έννοια του άρθρου 86 της συνθήκης, θα είχε την εξουσία να λάβει αποφάσεις, επιβάλλοντας στην εταιρία Revox την υποχρέωση να τηρεί την αρχή περί ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ των εμπόρων της εν λόγω αγοράς. Παρατηρεί όμως ότι καμία παράβαση του άρθρου 86 της συνθήκης ΕΟΚ δεν είναι δυνατό να προσαφθεί στην εταιρία Revox.

19

Όσον αφορά την προβαλλόμενη παραβίαση των περί ανταγωνισμού κανόνων της συνθήκης, το Δικαστήριο θεωρεί ότι η Επιτροπή η οποία επελήφθη της καταγγελίας του προσφεύγοντος, όφειλε να εξετάσει τα περιστατικά που έθεσε υπόψη της ο τελευταίος για να εκτιμήσει αν η εφαρμογή εκ μέρους της εταιρίας Revox του συστήματος επιλεκτικής διανομής της ήταν ικανό να νοθεύσει τον ανταγωνισμό εντός της κοινής αγοράς και να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών.

20

Όσον αφορά την προβαλλόμενη παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της συνθήκης ΕΟΚ, προκύπτει ότι η διαπίστωση της Επιτροπής που περιέχει η προσβαλλόμενη απόφαση, σύμφωνα με την οποία το εμπορικό κατάστημα του Schmidt δεν ανταποκρίνεται στις «ρήτρες ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιώματος διανομής» της Revox, που επιβάλλουν το εμπορικό κατάστημα να είναι προσιτό κατά τις συνήθεις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων, δεν στηρίζεται σε ανακριβή πραγματικά περιστατικά ούτε πάσχει από προφανή πλάνη κατά την εκτίμηση. Άλλωστε, κανένα από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας δεν επιτρέπει την κρίση ότι η Revox, αρνούμενη να συνάψει σύμβαση με τον Schmidt εφόσον δεν ικανοποιούσε τους όρους των «ρητρών ΕΟΚ περί παραχωρήσεως δικαιωμάτων διανομής», απέβλεπε σε άλλο σκοπό, εκτός από το νόμιμο σκοπό της να διασφαλίσει ότι η Demo-Studio Schmidt ανταποκρινόταν στα ποιοτικά κριτήρια που έθετε η Revox για όλους τους διανομείς της. Συνεπώς, η Επιτροπή δικαίως συνήγαγε από τα ανωτέρω ότι ο Schmidt δεν υπήρξε θύμα εφαρμογής του συστήματος επιλεκτικής διανομής της Revox κατά τρόπο που να δημιουργεί δυσμενή διάκριση, ώστε να συνιστά παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της συνθήκης ΕΟΚ.

21

Όσον αφορά την προβαλλόμενη παράβαση του άρθρου 86 της συνθήκης ΕΟΚ, το Δικαστήριο θεωρεί ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η Επιτροπή ορθώς εκτίμησε τα περιστατικά της υπόθεσης, προσδιορίζοντας σε 1 ο/ο περίπου το μερίδιο της εταιρίας Revox στη σχετική αγορά και συνάγοντας απ' αυτό ότι το εν λόγω μερίδιο δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί δεσπόζουσα θέση. Συνεπώς, δικαίως η Επιτροπή, αφού μάλιστα δεν υπήρξε καμία καταγγελία περί εφαρμογής του εκλεκτικού συστήματος διανομής κατά τρόπο εισάγοντα διακρίσεις, συνήγαγε από τα παραπάνω ότι δεν υφίστανται στοιχεία ικανά για να θεωρηθεί ότι η εταιρία Revox εκμεταλλευόταν καταχρηστικώς δεσπόζουσα θέση εντός της κοινής αγοράς ή σημαντικού τμήματος της, κατά την έννοια του άρθρου 86 της Συνθήκης ΕΟΚ.

22

Από τα προεκτεθέντα συνάγεται ότι η καταγγελία του Schmidt δεν περιλαμβάνει κανένα στοιχείο ικανό να στηρίξει την άποψη ότι η εφαρμογή εκ μέρους της Revox έναντι του προσφεύγοντος των κανόνων του συστήματος διανομής της θίγει τους περί ανταγωνισμού κανόνες της Κοινότητας και ότι η Επιτροπή παρέλειψε να εκπληρώσει το καθήκον επαγρυπνήσεως που της επιβάλλουν η συνθήκη και ο κανονισμός 17. Επομένως, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί.

23

Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του κανονισμού διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Επειδή ο καθού ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένων και των εξόδων της παρεμβαίνουσας η οποία παρενέβη υπέρ της καθής.

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

κρίνει και αποφασίζει: