ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 2.10.2024

JOIN(2024) 25 final

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Ανάπτυξη βιώσιμων διεθνών εταιρικών σχέσεων ως «Ομάδα Ευρώπη»

Εισαγωγή

Κατά την τελευταία πενταετία, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αναμορφώσει το μοντέλο αναπτυξιακής συνεργασίας της σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια πραγματικότητα, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19, των πολέμων, της οπισθοδρόμησης της δημοκρατίας, της κλιματικής αλλαγής και του αυξανόμενου γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Οι εξελίξεις αυτές έχουν επιδεινώσει τις ανισότητες, έχουν παρεμποδίσει την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και έχουν αναδείξει τη σημασία της ανάπτυξης ανθεκτικότητας σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς.

Έχουν σημειωθεί ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ προσεγγίζει τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις της πέρα από την άμεση γειτονία της ΕΕ. Οι αλλαγές αυτές απορρέουν από την αναγνώριση ότι πρέπει να απομακρυνθούμε από τη δυναμική χορηγού-αποδέκτη και να υιοθετήσουμε μια πιο αποφασιστική στάση στο ολοένα και πιο αμφισβητούμενο διεθνές περιβάλλον. Οι νέες διεθνείς εταιρικές σχέσεις συμπληρώνουν άλλες μορφές διαρθρωμένης οικονομικής δέσμευσης —π.χ. εμπόριο, ενέργεια, κλίμα.

Το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ότι η ΕΕ πρέπει να εργαστεί για «την προώθηση, στις αναπτυσσόμενες χώρες, της αειφόρου ανάπτυξης από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη, με πρωταρχικό στόχο την εξάλειψη της φτώχειας». Τις τελευταίες δεκαετίες, οι χώρες που μείωσαν περισσότερο τη φτώχεια είναι εκείνες που έχουν επενδύσει στις υποδομές, στην εγχώρια προστιθέμενη αξία, στη διακυβέρνηση και στην ανθρώπινη ανάπτυξη, ενσωματώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις οικονομίες τους στα παγκόσμια εμπορικά και επενδυτικά δίκτυα.

Για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, η ΕΕ θέσπισε την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» 1 , μια νέα μέθοδο για τη συνένωση της δράσης της ΕΕ, των κρατών μελών, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) με συντονισμένο τρόπο, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος. Η προσέγγιση, πέρα από τη χρηματοδότηση, συμβάλλει στη συγκέντρωση εμπειρογνωσίας και καλλιεργεί μια πιο στρατηγική νοοτροπία συνεργασίας. Έχει καταστεί η μέθοδος υλοποίησης των διεθνών εταιρικών σχέσεων της ΕΕ.

Τον Δεκέμβριο του 2021 η πρόεδρος κ. von der Leyen εγκαινίασε την επενδυτική στρατηγική Global Gateway 2 . Με επίκεντρο τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, η εν λόγω στρατηγική ενσαρκώνει την εννοιολογική μεταστροφή προς αμοιβαία επωφελείς και ισότιμες εταιρικές σχέσεις και εξυπηρετεί μια διττή επιταγή: την ανθεκτικότητα τόσο στο εξωτερικό όσο και εντός της ΕΕ. Μέσω της στρατηγικής Global Gateway, η ΕΕ συγκεντρώνει τα μέσα που διαθέτει σε τομείς οι οποίοι μπορούν να κάνουν τη μεγαλύτερη διαφορά στη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της εξακολουθούν να αποτελούν τον μεγαλύτερο πάροχο επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας το 42 % του συνόλου το 2023, ήτοι 95,9 δισ. EUR. Ωστόσο, η διεθνής δημόσια χρηματοδότηση είναι αμελητέα σε σύγκριση με την έκταση των σύγχρονων προκλήσεων και, ως εκ τούτου, είναι ανεπαρκής από μόνη της. Συνεπώς, η στρατηγική Global Gateway είναι επίσης προσανατολισμένη στη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων.

Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η αυξανόμενη εργαλειοποίηση των εξαρτήσεων επιβεβαίωσαν ότι η Global Gateway έθεσε το κατάλληλο πλαίσιο: πλέον, υπάρχει σύγκλιση μεταξύ των αιτημάτων των εταίρων και των βασικών συμφερόντων της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά το κλίμα και την ενέργεια, τις κρίσιμες πρώτες ύλες, την ασφαλή ψηφιακή συνδεσιμότητα και τους διαδρόμους μεταφορών.

Μολονότι η Global Gateway έχει αποκτήσει κεντρικό ρόλο στις διεθνείς εταιρικές σχέσεις της ΕΕ, δεν καλύπτει το πλήρες εύρος τους. Εξακολουθούμε να δραστηριοποιούμαστε σε περιοχές συγκρούσεων, σε ασταθείς χώρες και σε άλλα πολύπλοκα περιβάλλοντα με ειδικά προσαρμοσμένα μέσα. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ έχει αναπτύξει επίσης μια πιο ολοκληρωμένη και στρατηγική προσέγγιση για τη διαχείριση της μετανάστευσης και της αναγκαστικής εκτόπισης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πολυμερής συνεργασία εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό μοχλό άσκησης της ευρωπαϊκής επιρροής.

Στα Δυτικά Βαλκάνια και στις χώρες της ανατολικής και της νότιας γειτονίας, η Global Gateway υλοποιείται μέσω οικονομικών και επενδυτικών σχεδίων. Ωστόσο, η ΕΕ αναπτύσσει ολοκληρωμένες πολιτικές σε αυτές τις περιφέρειες —νέες στρατηγικές και ολοκληρωμένες εταιρικές σχέσεις με γειτονικές χώρες, Μέσο Διευκόλυνσης για την Ουκρανία, διευκόλυνση για τη μεταρρύθμιση και την ανάπτυξη των Δυτικών Βαλκανίων. Ως εκ τούτου, η παρούσα ανακοίνωση περιορίζεται στον απολογισμό της προόδου που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την ανάπτυξη των νέων διεθνών εταιρικών σχέσεων της ΕΕ στις χώρες εκτός των περιφερειών της γειτονίας και της διεύρυνσης.

1.Προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη»

Η πανδημία COVID-19 ανάδειξε την ανάγκη συγκέντρωσης πόρων με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Η ΕΕ, ανταποκρινόμενη στην ανάγκη αυτή, ανέπτυξε την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική για την ανάπτυξη. Η μέθοδος αυτή συνενώνει την ΕΕ, τα κράτη μέλη της, τα οικεία διπλωματικά δίκτυα, τους φορείς υλοποίησης και τα ιδρύματα αναπτυξιακής χρηματοδότησης, τους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων, την ΕΤΕπ, την ΕΤΑΑ και τον ιδιωτικό τομέα. Στο πλαίσιο της εν λόγω μεθόδου, η ΕΕ και τα κράτη μέλη οφείλουν να λειτουργούν από κοινού και να διασφαλίζουν καλύτερη συνεργασία μεταξύ παραγόντων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Μέσω της ομαδικής συνεργασίας για την επίτευξη συγκεκριμένων κοινών στόχων, κάθε παράγοντας μπορεί να αξιοποιήσει το συγκριτικό πλεονέκτημά του και να συμβάλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι πόροι κατανέμονται με συνεκτικό τρόπο, γεγονός που με τη σειρά του παρέχει τη δυνατότητα στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αυξήσουν την κλίμακα, τον αντίκτυπο και την προβολή της δράσης μας.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ υιοθέτησαν, με πρωτοφανή ταχύτητα, την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη», η οποία πλέον αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εργαλειοθήκης μας για την εξωτερική δράση και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις διεθνείς εταιρικές σχέσεις της ΕΕ είτε στο πλαίσιο της Global Gateway σε ασταθείς καταστάσεις είτε μέσω πολυμερούς συνεργασίας. Κατά την τρέχουσα θητεία σχεδιάστηκαν οι πρώτες πρωτοβουλίες της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» 3 (περισσότερες από 160) σε όλες τις περιφέρειες, καθώς και οι πρώτες κοινές αποστολές σε πολιτικό επίπεδο για την προώθηση της Global Gateway.

2.Στρατηγική Global Gateway

Το ήδη σημαντικό χρηματοδοτικό κενό για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης έχει αυξηθεί σημαντικά στον απόηχο της πανδημίας COVID-19 και του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ανέρχεται πλέον σε περίπου 4 τρισ. EUR ετησίως. Η ΕΕ συμβάλει στη μείωση αυτού του χάσματος μέσω της Global Gateway, στο πλαίσιο της οποίας επενδύει σε έξυπνους, καθαρούς και ασφαλείς δεσμούς στους τομείς της ενέργειας, της ψηφιακής τεχνολογίας και των μεταφορών, και ενισχύει τα συστήματα υγείας, εκπαίδευσης και έρευνας σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέσω της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» στηρίζει την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη, καθώς και την ανάπτυξη της διττής πράσινης και ψηφιακής μετάβασης πέραν των ευρωπαϊκών συνόρων, και ενισχύει την ανθεκτικότητα των εταίρων μας και τη στρατηγική αυτονομία της ίδιας της Ευρώπης, σε συντονισμό με άλλες πολιτικές της ΕΕ.

Η Global Gateway είναι μια ποσοτική προσφορά: αποσκοπεί στην κινητοποίηση έως και 300 δισ. EUR δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων έως το 2027 (μεταξύ άλλων στις περιφέρειες γειτονίας και διεύρυνσης) μέσω συνδυασμού επιχορηγήσεων, προνομιακών δανείων και εγγυήσεων για την ελαχιστοποίηση των επενδυτικών κινδύνων.

Μεταξύ 2021 και 2023, η ΕΕ, τα κράτη μέλη, η ΕΤΕπ και η ΕΤΑΑ κινητοποίησαν επενδύσεις αξίας 179 δισ. EUR για τη στήριξη της υλοποίησης της Global Gateway. Από το ποσό αυτό, 50 δισ. EUR διατέθηκαν από την ΕΕ και 129 δισ. EUR κινητοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ, την ΕΤΕπ και την ΕΤΑΑ.

Η Global Gateway είναι επίσης μια ποιοτική προσφορά που προωθεί υψηλά κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά πρότυπα και προασπίζει τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Προσφέρει ολοκληρωμένες εταιρικές σχέσεις ειδικά προσαρμοσμένες στις ανάγκες των εταίρων —όχι μόνο υλικές υποδομές, αλλά και επενδύσεις στην εκπαίδευση, τις δεξιότητες και την πρόσβαση σε βιώσιμη χρηματοδότηση, κανονιστική στήριξη, μεταφορά τεχνολογίας και ανταλλαγή γνώσεων. Τα έργα που εντάσσονται στην Global Gateway προωθούν ένα ευνοϊκό ρυθμιστικό και επιχειρηματικό περιβάλλον στις χώρες-εταίρους, ενώ εξασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις. Αυτή η μοναδική σφαιρική προσέγγιση καθιστά την προσφορά της Global Gateway ξεχωριστή· είναι καίριας σημασίας να διασφαλιστεί ότι οι επενδύσεις θα έχουν διάρκεια και θα αποφέρουν αποτελέσματα.

Η Global Gateway αναπτύσσεται σε ολόκληρο τον κόσμο, σε κάθε χώρα χωριστά. Δρομολογήθηκαν δέσμες επενδύσεων με την Αφρική, τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική, την Καραϊβική και την Κεντρική Ασία. Αυτήν τη στιγμή προωθούνται 225 εμβληματικά έργα 4 . Τον Οκτώβριο του 2023 η πρόεδρος κ. von der Leyen φιλοξένησε το πρώτο φόρουμ της Global Gateway· σε διάστημα δύο ημερών, υπογράφηκαν δεσμεύσεις ύψους 3 δισ. EUR με ευρύ φάσμα εταίρων.

Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Global Gateway είναι η συμμετοχικότητά της. Η δομή διακυβέρνησης της Global Gateway τέθηκε σε λειτουργία με τις πρώτες συνεδριάσεις του συμβουλίου της Global Gateway, της συμβουλευτικής ομάδας επιχειρήσεων και της συμβουλευτικής πλατφόρμας της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών.

Ο ιδιωτικός τομέας, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αποτελεί βασικό παράγοντα στο πλαίσιο της Global Gateway: οι παγκόσμιες επενδυτικές ανάγκες μπορούν να καλυφθούν μόνο εάν κινητοποιηθεί ιδιωτική χρηματοδότηση σε μεγάλη κλίμακα. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ δημιούργησε καινοτόμους μηχανισμούς, με πρώτο το πρόγραμμα εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη+ ύψους 40 δισ. EUR 5 , το οποίο μειώνει τον επενδυτικό κίνδυνο για ιδρύματα αναπτυξιακής χρηματοδότησης, τράπεζες και θεσμικούς επενδυτές. Η ΕΕ διοργάνωσε επίσης περίπου 30 επιχειρηματικά φόρουμ στο πλαίσιο της Global Gateway 6 σε χώρες-εταίρους. Παρόλο που έχουν τεθεί τα εννοιολογικά και πρακτικά θεμέλια, απαιτούνται ακόμα αρκετές ενέργειες για να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό του ιδιωτικού τομέα. Μεταξύ άλλων, απαιτείται καλύτερη μόχλευση της ικανότητας παρέμβασης αυτών των καινοτόμων μηχανισμών.

Η στρατηγική Global Gateway υλοποιείται σε πέντε τομείς προτεραιότητας.

1)Κλίμα και ενέργεια 

Η τριπλή πλανητική κρίση της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας βιοποικιλότητας και της ρύπανσης απαιτεί ισχυρή απόκριση της ΕΕ, η οποία θα συνδυάζει την εσωτερική και τη διεθνή διάσταση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η Global Gateway έχει θέσει την πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο των διεθνών εταιρικών μας σχέσεων. Κατά την περίοδο 2021-2027, στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι το 35 % του εξωτερικού προϋπολογισμού της ΕΕ θα συνεισφέρει στη δράση για το κλίμα και το 10 % στην προστασία της βιοποικιλότητας.

Η Global Gateway κινητοποιεί επενδύσεις για την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, την πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια και υποδομές, όπως μονάδες παραγωγής και γραμμές μεταφοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, και εγκαταστάσεις πράσινου υδρογόνου. Βοηθά τις χώρες-εταίρους να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα μέσω εταιρικών σχέσεων δίκαιης ενεργειακής μετάβασης 7 , συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην υλοποίηση της παγκόσμιας δέσμευσης της COP28 σχετικά με τον τριπλασιασμό της ικανότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τον διπλασιασμό της ενεργειακής απόδοσης έως το 2030 8 . Στηρίζει τις εργασίες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Η στρατηγική έχει καθοριστική σημασία για την υλοποίηση των 14 στρατηγικών εταιρικών σχέσεων της ΕΕ σχετικά με τις αξιακές αλυσίδες πρώτων υλών 9 και δημιουργεί νέες αγορές για τις εταιρείες καθαρής τεχνολογίας της ΕΕ. Στηρίζει βιώσιμα συστήματα τροφίμων χωρίς αποκλεισμούς με στόχο την ενίσχυση και την αποκατάσταση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας και προωθεί την κλιματική ανθεκτική αλιεία και υδατοκαλλιέργεια. Μετατρέπει τις περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες για θέσεις εργασίας και ευημερία (π.χ. εταιρικές σχέσεις για τα δάση, οι οποίες διασφαλίζουν την προστασία, την αποκατάσταση και τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, ενισχύοντας παράλληλα τις αξιακές αλυσίδες που βασίζονται στα δάση 10 ).

2)Ψηφιακός τομέας 

Η ψηφιακή μετάβαση αποτελεί πλέον μία από τις κύριες κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, πολλές χώρες-εταίροι εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και αξιόπιστα ψηφιακά εργαλεία και ψηφιακές επιλογές. Ενώ πάνω από το 90 % των ατόμων σε χώρες υψηλού εισοδήματος χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο το 2022, το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες χαμηλού εισοδήματος ανήλθε σε μόλις 25 % 11 . Την τελευταία πενταετία, η ΕΕ έχει διαδραματίσει πρωτοπόρο ρόλο καθιερώνοντας μια ανθρωποκεντρική ψηφιακή μετάβαση με στόχο τη μόχλευση ψηφιακών τεχνολογιών για μια πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.

Επιπλέον, η ΕΕ στηρίζει την ανάπτυξη ασφαλούς και ανθεκτικής συνδεσιμότητας και ψηφιακών υποδομών, οι οποίες δημιουργούν ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και των κυβερνήσεων. Η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί πωλητές υψηλού κινδύνου· αντ’ αυτού, υποστηρίζει αξιόπιστους πωλητές για τη διασφάλιση ασφαλούς και αξιόπιστης ψηφιακής συνδεσιμότητας παγκοσμίως. Περίπου το 10 % της χρηματοδότησης του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Η Ευρώπη στον κόσμο θα διατεθεί σε ψηφιακές δράσεις.

Στο πλαίσιο της Global Gateway, η ΕΕ στηρίζει τις ψηφιακές υποδομές, τις ψηφιακές δεξιότητες και την επιχειρηματικότητα, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών, καθώς και τη ρυθμιστική συνεργασία. Η ΕΕ έχει δρομολογήσει πέντε ολοκληρωμένες δέσμες μέτρων για την ψηφιακή οικονομία 12 . Οι προτεραιότητες για ασφαλείς και αξιόπιστες ψηφιακές υποδομές περιλαμβάνουν τα ασφαλή υποθαλάσσια καλώδια, τις βασικές υποδομές, τις δορυφορικές απεικονίσεις και τα δεδομένα, τη συνδεσιμότητα τελευταίου χιλιομέτρου, τη διακυβέρνηση δεδομένων και την κυβερνοασφάλεια.

3)Μεταφορές 

Μολονότι η συνδεσιμότητα των μεταφορών αποτελεί βασικό παράγοντα βιώσιμης ανάπτυξης και βασικό παράγοντα διευκόλυνσης του εμπορίου, πολλές χώρες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά κενά στις υποδομές τους. Στο πλαίσιο της Global Gateway, η ΕΕ εργάζεται για την ανάπτυξη όλων των μορφών μεταφορών —οδικές, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, αστική κινητικότητα— στηρίζοντας παράλληλα τις προσπάθειες για την απανθρακοποίηση και την ευθυγράμμιση με τις αρχές, τα πρότυπα και τους κανόνες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Και στην περίπτωση αυτή, η προσφορά έχει διττό χαρακτήρα: επένδυση σε υλικές υποδομές για την ενίσχυση των δικτύων μεταφορών, με παράλληλη ενίσχυση τ ευνοϊκού κανονιστικού περιβάλλοντος προκειμένου να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων (π.χ. οικονομικός διάδρομος του Λομπίτο 13 , διάδρομος μεταφορών μέσω της Κασπίας 14 ).

4)Υγεία

Στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, η ΕΕ διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ταχεία ανάπτυξη, κλιμάκωση και ισότιμη διανομή των εμβολίων, των φαρμακοθεραπευτικών μέσων και των διαγνωστικών μέσων κατά της COVID-19. Περίπου τα δύο τρίτα των δόσεων εμβολίου που παρήχθησαν στην ΕΕ —3,1 δισ. δόσεις— εξήχθησαν στον υπόλοιπο κόσμο. Η ΕΕ ήταν ιδρυτικό μέλος και ένθερμη υποστηρίκτρια του επιταχυντή πρόσβασης στα εργαλεία κατά της COVID-19 και ο βασικός χορηγός του μηχανισμού COVAX —της πολυμερούς πρωτοβουλίας για την παγκόσμια ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια κατά της COVID-19. Μετά την πρόσφατη έξαρση της ευλογιάς των πιθήκων, η ΕΕ κινητοποίησε ταχέως την «Ομάδα Ευρώπη» για τον συντονισμό της δωρεάς και της παράδοσης εμβολίων στις πληγείσες αφρικανικές χώρες 15 .

Η ΕΕ έχει εγκρίνει στρατηγική για την παγκόσμια υγεία 16 , η οποία αποσκοπεί στην επίτευξη καλύτερης μακροπρόθεσμης υγείας για τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο και στην ενίσχυση των επενδύσεων στον τομέα της υγείας. Η στρατηγική τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης των συστημάτων υγείας, της προώθησης της καθολικής ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και της εφαρμογής της προσέγγισης «Μία υγεία». Στο πλαίσιο της Global Gateway, η ΕΕ επικεντρώθηκε στα συστήματα υγείας, στην ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού φαρμάκων και στην ανάπτυξη της τοπικής παρασκευής μέσω επενδύσεων σε υποδομές και στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού ρυθμιστικού περιβάλλοντος (π.χ. πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την παρασκευή εμβολίων, φαρμάκων και τεχνολογιών υγείας στην Αφρική και για την εξασφάλιση πρόσβασης σ’ αυτά 17 ).

5)Εκπαίδευση και έρευνα 

Ως κορυφαία υποστηρίκτρια της εκπαίδευσης, η οποία αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη της οικονομικής μεγέθυνσης και της βιώσιμης ανάπτυξης, η ΕΕ αύξησε τις επενδύσεις της στον εν λόγω τομέα από το 7 % στο 13 % του προϋπολογισμού της για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις κατά την περίοδο 2021-2023. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) να ανακηρύξουν την ΕΕ παγκόσμια προασπίστρια της εκπαίδευσης. Στην εκδήλωση υψηλού επιπέδου της Global Gateway για την εκπαίδευση 18 , η οποία διεξήχθη στις Βρυξέλλες τον Απρίλιο του 2024, η ΕΕ υπέγραψε περιφερειακά και διμερή προγράμματα αξίας 245 εκατ. EUR.

Οι βασικές εμβληματικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Global Gateway επικεντρώνονται 1) στην ισότητα και τη βασική εκπαίδευση για τα κορίτσια (το 92 % των δεσμεύσεων στοχεύουν στην ισότητα των φύλων από το 2021), 2) στην κατάρτιση των εκπαιδευτικών, 3) στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Σύμφωνα με τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη, το 20 % του εξωτερικού προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 θα πρέπει να διατεθεί για την ανθρώπινη ανάπτυξη και την κοινωνική ένταξη, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και της υγείας. Η ΕΕ αξιοποιεί επίσης το πρόγραμμα Erasmus+ για την ενίσχυση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων.

3.Ασταθείς χώρες

Η αστάθεια βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας: το 24 % του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα σε ασταθή πλαίσια 19 . Η ΕΕ δραστηριοποιείται σε περιοχές συγκρούσεων, σε ασταθείς χώρες και σε άλλα πολύπλοκα περιβάλλοντα με πρωταρχικό στόχο την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της αστάθειας, παρέχοντας παράλληλα πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες διάσωσης και προωθώντας την ανθεκτικότητα των πληθυσμών, σε όλο το μήκος του πλέγματος μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης.

Σε αποξενωμένα από πολιτική άποψη περιβάλλοντα, ιδίως στο κεντρικό Σαχέλ και το Αφγανιστάν, η ΕΕ ακολούθησε μια ευέλικτη και πραγματιστική προσέγγιση βασισμένη σε αρχές. Η εν λόγω προσέγγιση συνεπάγεται τη διατήρηση της δέσμευσης για την υπεράσπιση των συμφερόντων και των αξιών της ΕΕ, τη διατήρηση έργων που ωφελούν τον πληθυσμό, ιδίως τις πλέον ευάλωτες ομάδες, καθώς και τη διατήρηση ανοικτών διαύλων διαλόγου με τις αρχές χωρίς να νομιμοποιούνται οι στρατιωτικές χούντες ή άλλες μη αναγνωρισμένες κυβερνήσεις. Αποσκοπεί στην πρόληψη της περαιτέρω αποσταθεροποίησης, η οποία θα επηρέαζε άμεσα την Ευρώπη (π.χ. τρομοκρατία, βίαιος εξτρεμισμός, οργανωμένο έγκλημα, λαθρεμπόριο ναρκωτικών και όπλων, αντικανονική μετανάστευση).

Η ΕΕ έχει δρομολογήσει εσωτερικές διαδικασίες σχετικά με τον καλύτερο τρόπο προσέγγισης των ασταθών και πληττόμενων από συγκρούσεις πλαισίων, με ενσωμάτωση των διαστάσεων των τομέων της πολιτικής, της οικονομίας, της ασφάλειας, της μετανάστευσης, της ανθρωπιστικής βοήθειας και της ανθρώπινης ανάπτυξης σύμφωνα με την ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ για τις εξωτερικές συγκρούσεις και κρίσεις 20 . Η ολοένα και μεγαλύτερη πολυπλοκότητα αυτών των πλαισίων απαιτεί κοινές προσεγγίσεις που θα αντιμετωπίζουν τις ανάγκες ανθρωπιστικής βοήθειας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικοδόμηση της ειρήνης. Η προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να αυξηθεί η συνοχή και η συνέπεια της δράσης της ΕΕ. Η ΕΕ συνεργάζεται επίσης με τον ΟΗΕ, τον Όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προκειμένου να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα μεταξύ τους συγκριτικά πλεονεκτήματα και να ενισχυθεί η πολιτική ευθυγράμμιση.

4.Μετανάστευση 

Κατά την τελευταία πενταετία, η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, εργαζόμενη στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την εμβάθυνση ολοκληρωμένων εταιρικών σχέσεων βάσει αμοιβαίων συμφερόντων. Έχει εντείνει τις εργασίες της για την παροχή ολοκληρωμένης απάντησης, βασιζόμενη στην πείρα του καταπιστευματικού ταμείου έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική 21 και αντιμετωπίζοντας τα βαθύτερα αίτια της αντικανονικής μετανάστευσης και του αναγκαστικού εκτοπισμού. Η ΕΕ έχει επίσης επιταχύνει τις προσπάθειές της για να βοηθήσει τις χώρες-εταίρους να ενισχύσουν την εθνική διακυβέρνηση της μετανάστευσης και τη διαχείριση των συνόρων τους, να αποτρέψουν τις αντικανονικές αφίξεις και τις απώλειες ζωών, να καταπολεμήσουν την παράνομη διακίνηση μεταναστών και την εμπορία ανθρώπων και να βελτιώσουν τις συνθήκες επιστροφής, επανεισδοχής και βιώσιμης επανένταξης, και να αναπτύξουν περαιτέρω τις νόμιμες οδούς, υποστηρίζοντας τη σημασία του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου. Δρομολόγησε δύο πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», με έμφαση στις μεταναστευτικές οδούς του Ατλαντικού / της Δυτικής Μεσογείου και της Κεντρικής Μεσογείου 22 .

Η εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης αποτελεί ουσιαστική συνιστώσα του συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο 23 , το οποίο προωθεί μια προσέγγιση στο επίπεδο του συνόλου της διοίκησης και μια προσέγγιση με βάση το σύνολο της διαδρομής όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης. Η ΕΕ, ακολουθώντας το σύμφωνο, αύξησε τη συνεργασία της με τις χώρες-εταίρους (καταγωγής και διέλευσης) για τη στήριξη ολοκληρωμένων εταιρικών σχέσεων για τη μετανάστευση (π.χ. Μαυριτανία, πέραν της γειτονίας της ΕΕ 24 ). Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις ενσωματώνουν όλες τις πτυχές της πολιτικής και της συνεργασίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δράσεων στο πλαίσιο της Global Gateway που συμβάλλουν στη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, ενώ παρέχουν οικονομικές ευκαιρίες για τα νέα άτομα στις χώρες καταγωγής τους.

Το κοινό σχέδιο εφαρμογής του συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο 25 , που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2024, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν δράσεις που μπορούν να ενισχύσουν τη συνεργασία της «Ομάδας Ευρώπη» με βασικές τρίτες χώρες, με βάση την εμπειρία και τις προνομιακές σχέσεις τους.

Το 10 % του προϋπολογισμού των διεθνών εταιρικών σχέσεων έχει διατεθεί ενδεικτικά για δράσεις που σχετίζονται με τη μετανάστευση και τον αναγκαστικό εκτοπισμό κατά την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027. Επί του παρόντος υλοποιούνται περισσότερες από 190 δράσεις, αξίας 5,3 δισ. EUR, κυρίως στην υποσαχάρια Αφρική, στη Βόρεια Αφρική και στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Η ΕΕ έχει επίσης επενδύσει σε θεματικούς τομείς που εγείρουν ανησυχία, όπως η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, μέσω της δημιουργίας στρατηγικών συνασπισμών με χώρες-εταίρους και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Θα συνεχίσει να βασίζεται στην παγκόσμια συμμαχία για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών 26 .

Τον Νοέμβριο του 2023 η ΕΕ δρομολόγησε επίσης τη δέσμη μέτρων για την κινητικότητα δεξιοτήτων και ταλέντων με σκοπό να συμβάλει στην αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων και να προωθήσει νόμιμες οδούς από τρίτες χώρες. Δρομολογήθηκαν εταιρικές σχέσεις προσέλκυσης ταλέντων με βασικές χώρες-εταίρους.

5.Πολυμερής δέσμευση

1)ΟΗΕ, G7/G20, διεθνείς χρηματοδοτικοί οργανισμοί 

Εν μέσω νέων επιθέσεων κατά της πολυμερούς προσέγγισης, η ΕΕ συνέχισε να συνεργάζεται με σημαντικούς παράγοντες σε πολυμερή φόρουμ και να προωθεί τον στρατηγικό διάλογο με τον ΟΗΕ και βασικούς πολυμερείς εταίρους, ιδίως με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον Όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Η ΕΕ έχει συμβάλει στο να δοθεί νέα ώθηση στην πολυμερή τάξη συνεργαζόμενη με την ηγεσία του ΟΗΕ και άλλους φορείς με στόχο την εφαρμογή του θεματολογίου του 2030 και την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το σύμφωνο για το μέλλον στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το μέλλον. Η ΕΕ, μέσω της Global Gateway, εξακολουθεί να ηγείται των προσπαθειών για την προώθηση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, όπως καταδεικνύεται από την πρώτη εθελοντική αξιολόγηση της ΕΕ η οποία παρουσιάστηκε στο πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου του 2023 για τη βιώσιμη ανάπτυξη 27 . Συνεργάστηκε επίσης με την G7 για τον συντονισμό σημαντικών πρωτοβουλιών στον τομέα των υποδομών στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης για τις παγκόσμιες υποδομές και επενδύσεις.

Η ΕΕ διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην G20, υποστηρίζοντας τη συμπερίληψη ζητημάτων βιώσιμης ανάπτυξης στην ημερήσια διάταξη —π.χ. παγκόσμια δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, δημιουργία της παγκόσμιας συμμαχίας κατά της πείνας και της φτώχειας 28 . Υποστήριξε την υποψηφιότητα της Αφρικανικής Ένωσης για την απόκτηση καθεστώτος μόνιμου μέλους στην G20 και επέδειξε ηγετική στάση στην καταπολέμηση των ανισοτήτων. Έχει επίσης συμβάλει ενεργά στις συζητήσεις σχετικά με τη βιώσιμη χρηματοδότηση και τη μεταρρύθμιση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις διασκέψεις των μερών για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα 29 , καθώς και στις διαπραγματεύσεις της συμφωνίας για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας 30 . Στο πλαίσιο της ομάδας του ΟΗΕ για τα κρίσιμα ορυκτά ενεργειακής μετάβασης, συνέβαλε στον καθορισμό μη δεσμευτικών αρχών για μια δίκαιη και βιώσιμη παγκόσμια μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας. Κατά την 4η διεθνή διάσκεψη για τα αναπτυσσόμενα μικρά νησιωτικά κράτη 31 , εξέφρασε εκ νέου την αλληλεγγύη της προς τους εταίρους που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην κλιματική αλλαγή.

2)Παγκόσμια ταμεία 

Από το 2019 η ΕΕ έχει συμβάλει σημαντικά σε διάφορα παγκόσμια ταμεία σε τομείς όπως η εκπαίδευση (αποτελεί τη μεγαλύτερη συνεισφέρουσα στην παγκόσμια εταιρική σχέση για την εκπαίδευση με δέσμευση ύψους 700 εκατ. EUR για την περίοδο 2021-2027), η υγεία (αποτελεί τη μεγαλύτερη συνεισφέρουσα στο ταμείο για την πανδημία, με δέσμευση ύψους 427 εκατ. EUR· συνεισφορά ύψους 300 εκατ. EUR στην Gavi —τη συμμαχία για τα εμβόλια· συνεισφορά ύψους 715 εκατ. EUR στο παγκόσμιο ταμείο για την καταπολέμηση της φυματίωσης και της ελονοσίας), το κλίμα (100 εκατ. EUR στο ταμείο προσαρμογής· 25 εκατ. EUR στο ταμείο απωλειών και ζημιών) και η οδική ασφάλεια (συνεισφορά άνω των 2 εκατ. EUR στο καταπιστευματικό ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για την οδική ασφάλεια). Η ΕΕ έχει κάνει προσπάθειες για την καλύτερη ευθυγράμμιση της δράσης αυτής με τις προτεραιότητες της Global Gateway, καθώς και για τη διασφάλιση της πλήρους προβολής των συλλογικών μας δεσμεύσεων.

3)Συμφωνία της Σαμόας 

Τον Νοέμβριο του 2023, η ΕΕ, τα κράτη μέλη της και τα κράτη μέλη του Οργανισμού Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού —που αντιπροσωπεύουν 1,5 δισεκατομμύρια άτομα— υπέγραψαν τη συμφωνία της Σαμόας, η οποία διαδέχεται τη συμφωνία της Κοτονού 32 . Η συμφωνία της Σαμόας τέθηκε σε προσωρινή εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2024· πλέον την έχουν υπογράψει 77 από τα 79 κράτη της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Η συμφωνία εκσυγχρονίζει το πλαίσιο της εταιρικής σχέσης και ενισχύει την ικανότητά μας να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις παγκόσμιες προκλήσεις κατά τα επόμενα 20 έτη. Πλέον θα υλοποιείται μέσω περιφερειακών πρωτοκόλλων και, ως εκ τούτου, η εταιρική σχέση θα εφαρμόζεται στις διάφορες υποπεριφέρειες. Τον Φεβρουάριο του 2024, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης και οι τρεις περιφερειακές κοινοβουλευτικές συνελεύσεις πραγματοποίησαν την πρώτη σύνοδο της ολομέλειάς τους στην Αγκόλα.

6.Οριζόντιες προτεραιότητες: ανθρώπινα δικαιώματα, ανισότητες, ζητήματα φύλου, νεολαία, αναπηρία

Τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ. Σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο συρρίκνωσης του χώρου της κοινωνίας των πολιτών και του δημοκρατικού χώρου, η ΕΕ εξέφρασε την άνευ όρων υποστήριξή της στην προστασία και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων και της δημοκρατίας. Το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2027 33 ενίσχυσε τις προσπάθειες της ΕΕ για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης.

Η καταπολέμηση των ανισοτήτων και η ενδυνάμωση των γυναικών και των νέων αποτελούν οριζόντιες προτεραιότητες της Επιτροπής. Η αύξηση των ανισοτήτων εμποδίζει την πρόοδο σε όλους τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης. Ωστόσο, η πανδημία COVID-19 προκάλεσε τη μεγαλύτερη αύξηση ανισοτήτων που σημειώθηκε παγκοσμίως σε διάστημα τριών δεκαετιών 34 . Το 2023 η Επιτροπή δρομολόγησε έναν καινοτόμο δείκτη για την ανισότητα 35 με στόχο την καλύτερη κατανόηση, παρακολούθηση και συγκριτική αξιολόγηση του αντικτύπου των δράσεών της στη μείωση των ανισοτήτων. Κατέδειξε ότι το 59 % όλων των νέων παρεμβάσεων που χρηματοδοτήθηκαν από τον προϋπολογισμό του 2023 για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση των ανισοτήτων.

Το σχέδιο δράσης για την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών στις εξωτερικές σχέσεις (GAP III) 36 δεσμεύεται ότι το 85 % όλων των νέων εξωτερικών δράσεων θα συμβάλουν στην ισότητα των φύλων έως το 2025. Έως το 2022, το 72 % των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ είχε ήδη θέσει την ισότητα των φύλων ως κύριο ή σημαντικό στόχο.

Το 2021 η ΕΕ συγκρότησε το συμβούλιο εκπροσώπησης των νέων 37 με στόχο να συνδράμει άμεσα στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης της ΕΕ· έχει αναπτύξει παρόμοιες δομές σε επίπεδο χωρών. Τον Οκτώβριο του 2022 η Επιτροπή δρομολόγησε το πρώτο σχέδιο δράσης της για τη νεολαία στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ 38 με στόχο τη συμμετοχή, την ενδυνάμωση και τη σύνδεση των νέων παγκοσμίως. Οι προσπάθειες αυτές της ΕΕ είχαν τη στήριξη ειδικών συμβούλων για τη νεολαία.

Το 2021 η ΕΕ επικαιροποίησε την «εργαλειοθήκη για την τοποθέτηση των κατόχων δικαιωμάτων στο επίκεντρο της Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας της ΕΕ», η οποία περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στην εξωτερική δράση 39 . Έως το 2023, το 41 % των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ ήταν συμπεριληπτικές ως προς την αναπηρία σε διαφορετικό βαθμό.

7.Ανά περιοχή 

1)Αφρική 

Στην Αφρική υπάρχουν περίπου οι μισές από τις 20 ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου, ενώ η ήπειρος διαθέτει νέο και δυναμικό εργατικό δυναμικό και άφθονους φυσικούς πόρους. Ωστόσο, αντιμετωπίζει έλλειψη επενδύσεων, είναι πολύ εκτεθειμένη στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος και στην κλιματική αλλαγή και πλήττεται από πολέμους και πολιτική αστάθεια. Αρχής γενομένης από το 2020, με την έκδοση της κοινής ανακοίνωσης για μια ολοκληρωμένη στρατηγική με την Αφρική 40 , η ΕΕ ενίσχυσε την εταιρική της σχέση με την εν λόγω ήπειρο. Κατά την 6η σύνοδο κορυφής ΕΕ–Αφρικανικής Ένωσης τον Φεβρουάριο του 2022, αμφότερα τα μέρη συμφώνησαν σε ένα κοινό όραμα για το 2030 41 , το οποίο υποστηρίζεται από τη δέσμη επενδυτικών μέτρων Αφρικής–Ευρώπης της Global Gateway ύψους 150 δισ. EUR. Η εταιρική σχέση Αφρικής–ΕΕ προωθεί την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, την ανθρώπινη ανάπτυξη, τη βιώσιμη διαχείριση της μετανάστευσης, την περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση και μια διεθνή τάξη βάσει κανόνων.

Σημειώνεται ικανοποιητική πρόοδος στην υλοποίηση της δέσμης επενδυτικών μέτρων σε όλους τους τομείς προτεραιότητας της Global Gateway: οικολογικός προσανατολισμός (τέσσερις από τις 14 στρατηγικές εταιρικές σχέσεις για τις αξιακές αλυσίδες πρώτων υλών· πρωτοβουλία Αφρικής–ΕΕ για την πράσινη ενέργεια), ψηφιακός τομέας (γέφυρα ψηφιακής καινοτομίας Αφρικής–Ευρώπης 2.0· κόμβος Digitalisation4Development), μεταφορές (μνημόνιο συνεννόησης σχετικά με τον οικονομικό διάδρομο που συνδέει τον λιμένα Λομπίτο της Ανγκόλας με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Ζάμπια), υγεία (πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την παρασκευή εμβολίων, φαρμάκων και τεχνολογιών υγείας στην Αφρική και για την εξασφάλιση πρόσβασης σ’ αυτά, μέσο επιτάχυνσης της παρασκευής εμβολίων στην Αφρική), εκπαίδευση και έρευνα (περιφερειακή πρωτοβουλία εκπαιδευτικών για την Αφρική).

2)Ασία-Ειρηνικός

Η Ασία κινείται με σταθερά βήματα για να καταστεί το επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομίας. Κατά την τελευταία πενταετία, η ΕΕ ακολούθησε μια προσέγγιση ειδικά προσαρμοσμένη στις διάφορες υποπεριφέρειές της.

Έχει αναπτύξει ισχυρές διμερείς και περιφερειακές εταιρικές σχέσεις στην Κεντρική Ασία. Μετά την έγκριση της στρατηγικής ΕΕ–Κεντρικής Ασίας 44 , αυξήσαμε τη συχνότητα και το επίπεδο των πολιτικών μας δεσμεύσεων. Σε περιφερειακό επίπεδο, εφαρμόζεται ο χάρτης πορείας ΕΕ–Κεντρικής Ασίας για την εμβάθυνση των δεσμών μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Ασίας 45 . Σε διμερές επίπεδο, οι σημαντικές εξελίξεις περιλαμβάνουν τα μνημόνια συνεννόησης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες με το Καζακστάν (2022) και το Ουζμπεκιστάν (2024) 46 .

Η στρατηγική της ΕΕ του 2021 για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό 48 καθόρισε το πλαίσιο της εταιρικής σχέσης στην εν λόγω περιοχή. Δρομολογήθηκαν κοινές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των ετήσιων υπουργικών φόρουμ ΕΕ–Ινδοειρηνικού.

Η ΕΕ ενίσχυσε τις διμερείς εταιρικές σχέσεις της με την Ινδία (Στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ–Ινδίας: χάρτης πορείας για το 2025 49 , εταιρική σχέση συνδεσιμότητας ΕΕ–Ινδίας, Συμβούλιο Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ–Ινδίας) και με την υπόλοιπη περιφέρεια της νότιας Ασίας (διμερείς πρωτοβουλίες της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», σε συνδυασμό με την ανάληψη δράσης για την περαιτέρω περιφερειακή ολοκλήρωση, όπως η εμβληματική πρωτοβουλία της Global Gateway για την ενεργειακή συνδεσιμότητα της Νότιας Ασίας).

Το 2020 η ΕΕ σύναψε στρατηγική εταιρική σχέση με τον Σύνδεσμο Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας και το 2022 διοργάνωσε επετειακή σύνοδο κορυφής για τον εορτασμό των 45 ετών εταιρικής σχέσης. Επί τη ευκαιρία, ανακοίνωσε δέσμη επενδυτικών μέτρων της Global Gateway, ύψους 10 δισ. EUR, για την περιοχή 50 .

Η δράση για το κλίμα και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα βρίσκονται στο επίκεντρο της συνεργασίας ΕΕ–Ειρηνικού. Η πράσινη-γαλάζια συμμαχία ΕΕ–Ειρηνικού 52 , η οποία δρομολογήθηκε το 2021, συμπληρώθηκε με διμερή δράση.

Η ΕΕ έχει επίσης ενισχύσει τον στρατηγικό διάλογο και τις τεχνικές ανταλλαγές με βιομηχανοποιημένες χώρες-εταίρους (π.χ. εταιρική σχέση συνδεσιμότητας με την Ιαπωνία, κοινή ανακοίνωση για στρατηγική εταιρική σχέση με τον Περσικό Κόλπο 53 ). Διερευνά ευρύτερες ευκαιρίες συνεργασίας στο πλαίσιο της Global Gateway.

3)Λατινική Αμερική και Καραϊβική

Η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική είναι βασικοί εταίροι όσον αφορά τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Πολλές χώρες της περιοχής έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από παγκόσμιες αξιακές αλυσίδες (π.χ. διαθέτουν περίπου το 60 % των γνωστών παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου), αλλά χρειάζονται κεφάλαια, τεχνολογία, κατάρτιση και πρότυπα για να καλύψουν το επενδυτικό χάσμα.

Τον Ιούλιο του 2023, η σύνοδος κορυφής με την Κοινότητα Χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής σήμανε μια νέα αρχή στην εταιρική σχέση: μεταβολή από φυσικούς εταίρους σε εταίρους από επιλογή 55 . Μέσω του επενδυτικού θεματολογίου της Global Gateway, η ΕΕ δεσμεύτηκε να κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 45 δισ. EUR για την περιφέρεια έως το 2027. Το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει πάνω από 130 έργα 56 σε τομείς όπως η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και το υδρογόνο, η διατήρηση των ωκεανών και των δασών, οι κρίσιμες πρώτες ύλες, η ψηφιακή μετάβαση, η ανθεκτικότητα στον τομέα της υγείας, η εκπαίδευση και οι υποδομές στον τομέα των μεταφορών. Η ΕΕ επίσης έχει εντείνει τις προσπάθειές της για τη συμμετοχή των εταίρων της Καραϊβικής βάσει τριών στρατηγικών εταιρικών σχέσεων για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την οικονομική ανθεκτικότητα και το εμπόριο, καθώς και τη διακυβέρνηση, την ασφάλεια και την ανθρώπινη ανάπτυξη. Με τη δρομολόγηση του προγράμματος EL PACcTO 2.0 57 , η ΕΕ ενίσχυσε επίσης τη δράση της για το διεθνικό έγκλημα.

4)Υπερπόντιες χώρες και εδάφη

Η στήριξη προς τις ευρωπαϊκές υπερπόντιες χώρες και εδάφη περιλαμβάνει επενδύσεις στην εκπαίδευση, την ενδυνάμωση των νέων και τη μετάβαση σε πιο πράσινες, πιο γαλάζιες και πιο ψηφιακά ενοποιημένες οικονομίες. Η ΕΕ διεύρυνε τη συνεργασία της με τη Γροιλανδία με την υπογραφή μνημονίου συνεννόησης σχετικά με τις βιώσιμες αξιακές αλυσίδες κρίσιμων πρώτων υλών (Νοέμβριος 2023) 59 και με το άνοιγμα νέου γραφείου της Επιτροπής στο Νούουκ (Μάρτιος 2024).

Συμπέρασμα

Εν μέσω ενός πιο απαιτητικού γεωπολιτικού πλαισίου, της κλιματικής αλλαγής και του έντονου γεωοικονομικού ανταγωνισμού, η ΕΕ έχει εκσυγχρονίσει το μοντέλο αναπτυξιακής συνεργασίας της. Οι διεθνείς εταιρικές σχέσεις της έχουν καταστεί ισχυρό εργαλείο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας τόσο εκτός όσο και εντός Ευρώπης. Η νέα προσέγγιση, η οποία υποστηρίζεται από τη στρατηγική Global Gateway, παρέχει τη δυνατότητα στην ΕΕ να συμβάλει αποτελεσματικότερα στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ αναδείχθηκε σε παγκόσμια προασπίστρια της εκπαίδευσης, της νεολαίας και της καταπολέμησης των ανισοτήτων, ανέπτυξε μια νέα προσέγγιση για τη διαχείριση της μετανάστευσης και προσάρμοσε τις δραστηριότητές της σε ασταθή περιβάλλοντα. Για την υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου θεματολογίου, ανέπτυξε μια σημαντική μεθοδολογική καινοτομία: την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη».

Έχουν τεθεί οι βάσεις. Η Global Gateway —ως στρατηγική και εμπορική ονομασία— έχει σημαντική απήχηση εντός και εκτός της ΕΕ. Η εφαρμογή της βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλες τις περιφέρειες. Θα χρειαστεί να γίνουν περισσότερες προσπάθειες, ιδίως όσον αφορά τη μόχλευση ιδιωτικής χρηματοδότησης, την κινητοποίηση πόρων για τις χώρες μεσαίου εισοδήματος, τον συντονισμό μεταξύ και εντός των διαφόρων συνιστωσών της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» και την ανάπτυξη της εμπορικής της ονομασίας. Ωστόσο, το επόμενο Σώμα των Επιτρόπων θα έχει στη διάθεσή του μια στέρεη βάση για να οδηγήσει τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις της ΕΕ στο επόμενο επίπεδο, στο πλαίσιο μιας νέας οικονομικής εξωτερικής πολιτικής.

Παράρτημα — Παραδείγματα παραδοτέων της Global Gateway

1)Αφρική

·Λιμένας της Κοτονού: Ο λιμένας της Κοτονού είναι ένας από τους σημαντικότερους θαλάσσιους κόμβους της δυτικής Αφρικής, ο οποίος βρίσκεται σε στρατηγική θέση μεταξύ Λομέ και Λάγκος. Από το 2018, τελεί υπό τη διαχείριση της Port of Antwerp Bruges International, η οποία έχει δρομολογήσει μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού και επέκτασης, μετατρέποντας την Κοτονού σε πόλο αριστείας όσον αφορά την εφοδιαστική και την ψηφιοποίηση. Η ΕΕ, το Βέλγιο, η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες, ενεργώντας στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», έχουν ήδη κινητοποιήσει πάνω από 200 εκατ. EUR για την αναβάθμιση της εγκατάστασης, των παρεχόμενων υπηρεσιών και της διασύνδεσης του λιμένα με την ενδοχώρα. Στα ανωτέρω περιλαμβάνονται η απλούστευση και ο εκσυγχρονισμός των τελωνειακών διαδικασιών, οι επενδύσεις στη διακυβέρνηση και την ανταγωνιστικότητα, καθώς και η παροχή στήριξης για την κατασκευή ενός νέου τερματικού αλιευτικού σταθμού.

·Στρατηγικοί διάδρομοι στην Αφρική: Η ΕΕ και τα κράτη μέλη προωθούν τις βιώσιμες μεταφορές και τη συνδεσιμότητα στην υποσαχάρια Αφρική μέσω 12 στρατηγικών διαδρόμων, για παράδειγμα με τον οικολογικό προσανατολισμό και την επέκταση των δικτύων δημόσιων μεταφορών του Ντακάρ και του Ναϊρόμπι, τον εκσυγχρονισμό του λιμένα της Κοτονού και την αποκατάσταση του οδικού άξονα Ντακάρ-Αμπιτζάν. Η ΕΕ υπέγραψε επίσης μνημόνιο συνεννόησης με την Ανγκόλα, τη Ζάμπια και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό σχετικά με τον διάδρομο του Λομπίτο.

·Πράσινο υδρογόνο στη Ναμίμπια: Η Ναμίμπια διαθέτει σημαντικούς πόρους αιολικής και ηλιακής ενέργειας, καθώς και σημαντικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών και άλλων ορυκτών, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά μιας ανταγωνιστικής πράσινης βιομηχανικής οικονομίας. Το 2022, ήταν η πρώτη αφρικανική χώρα που σύναψε στρατηγική εταιρική σχέση με την ΕΕ για τις αξιακές αλυσίδες βιώσιμων πρώτων υλών και το ανανεώσιμο υδρογόνο. Στο φόρουμ της Global Gateway του 2023 συμφωνήθηκε χάρτης πορείας για την υλοποίηση της εν λόγω εταιρικής σχέσης. Η στρατηγική εταιρική σχέση υλοποιείται μέσω πρωτοβουλίας της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», στην οποία συμμετέχουν η ΕΕ, η ΕΤΕπ, η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και η Φινλανδία. Έχει προσδιοριστεί μια σειρά επτά έργων σχετικά με το πράσινο υδρογόνο, με συνολικές δυνητικές επενδύσεις ύψους έως και 20 δισ. EUR. Παράλληλα, η ΕΕ στηρίζει το εθνικό πρόγραμμα για το πράσινο υδρογόνο, δίνοντας έμφαση στην κανονιστική ευθυγράμμιση και στην ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων. Η Global Gateway πλαισιώνει επίσης τη συνεργασία μεταξύ των λιμενικών αρχών του Ρότερνταμ, της Αμβέρσας-Μπριζ και της Ναμίμπιας (Namport).

·Πρωτοβουλία Αφρικής–ΕΕ για την πράσινη ενέργεια: Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη συνεργασία για την ενεργειακή μετάβαση μέσω της πρωτοβουλίας της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» σχετικά με την πρωτοβουλία Αφρικής–ΕΕ για την πράσινη ενέργεια, η οποία δρομολογήθηκε το 2022. Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν 12 κράτη μέλη, η ΕΤΕπ και η ΕΤΑΑ, ενώ, μέχρι στιγμής, έχουν δεσμευτεί περισσότερα από 20 δισ. EUR για την περίοδο 2021-2027, από τα οποία τα 3,4 δισ. EUR έχουν δεσμευτεί από την ΕΕ. Έχουν προσδιοριστεί διάφορες σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, με διαφορετικά επίπεδα ωριμότητας ως προς την κερδοφορία.

·Εταιρικές σχέσεις με τη Σενεγάλη και τη Νότια Αφρική σχετικά με τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση: Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις αποσκοπούν στην επιτάχυνση της απανθρακοποίησης των οικονομιών των χωρών-εταίρων και στη στήριξη μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης.

·Στρατηγική εταιρική σχέση με τη Ζάμπια, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ναμίμπια και τη Ρουάντα σχετικά με τις αξιακές αλυσίδες πρώτων υλών: Η Αφρική είναι πλούσια σε πρώτες ύλες που είναι καίριας σημασίας για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Οι εταιρικές σχέσεις, οι οποίες αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της εξωτερικής διάστασης της πολιτικής της ΕΕ για τις πρώτες ύλες, αποσκοπούν στην ανάπτυξη προστιθέμενης αξίας στις χώρες εταίρους και στη διασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμης προμήθειας πρώτων υλών και εξευγενισμένων υλικών. Στηρίζουν την ανάπτυξη των αξιακών αλυσίδων εξόρυξης σε τοπικό επίπεδο και διευκολύνουν τις επενδύσεις και τις ευκαιρίες χρηματοδότησης με στόχο τον εκσυγχρονισμό των τοπικών βιομηχανιών. Η Global Gateway στηρίζει την εφαρμογή τους.

·Γαλάζια οικονομία: Στην Τανζανία, η πρωτοβουλία «Ομάδα Ευρώπη» για τη γαλάζια οικονομία επικεντρώνεται στα εξής: i) προστασία του περιβάλλοντος και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή βιώσιμη διαχείριση των παράκτιων οικοσυστημάτων· ii) στήριξη βιώσιμων επιχειρήσεων με υψηλή ένταση εργασίας στη γαλάζια οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγικών χρήσεων των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων· iii) μετασχηματιστική διακυβέρνηση και μεταρρυθμίσεις πολιτικής.

·Εταιρικές σχέσεις με τη Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ζάμπια και την Ουγκάντα σχετικά με τα δάση: Στόχος των εταιρικών σχέσεων είναι να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που αφορούν τα δάση με συνεκτικό και ολοκληρωμένο τρόπο. Συμβάλλουν στην προστασία, την αποκατάσταση και τη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης και διαχείρισης των δασών, προωθούν τη χρηστή δασική διακυβέρνηση, ενισχύουν τις αξιακές αλυσίδες που βασίζονται στα δάση, ενθαρρύνουν σταθερά και νόμιμα επιχειρηματικά περιβάλλοντα και διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του εμπορίου δασικών προϊόντων και άλλων εμπορευμάτων που οδηγούν σε αποψίλωση των δασών.

·Δέσμες μέτρων για την ψηφιακή οικονομία με την Κένυα, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Νιγηρία: Με τη δρομολόγηση δεσμών μέτρων για την ψηφιακή οικονομία, η ΕΕ συμβάλλει στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας, των δεξιοτήτων και της διακυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς στους ψηφιακούς τομείς των χωρών-εταίρων. Στην Κένυα, η δέσμη αυτή θα υλοποιηθεί μέσω της πρωτοβουλίας της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την ανθρωποκεντρική ψηφιοποίηση.

·Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία για την υποσαχάρια Αφρική: Με τη δρομολόγηση της πρωτοβουλίας της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία για την υποσαχάρια Αφρική, η ΕΕ στηρίζει και προωθεί την ψηφιακή μετάβαση της Αφρικής, καλύπτοντας τις ανάγκες όσον αφορά τη συνδεσιμότητα, τη διακυβέρνηση, την επιχειρηματικότητα και τις δεξιότητες, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του τμήματος για την Αφρική του κόμβου Digital4Development («Η ψηφιοποίηση στην υπηρεσία της ανάπτυξης» — D4D).

·Παραγωγή εμβολίων στην Αφρική: Η πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την παρασκευή εμβολίων, φαρμάκων και τεχνολογιών υγείας στην Αφρική και για την εξασφάλιση πρόσβασης σ’ αυτά στηρίζει την προσπάθεια της Αφρικανικής Ένωσης να προωθήσει την τοπική παρασκευή εμβολίων και την ευρύτερη πρόσβαση σε προϊόντα υγείας. Μέχρι στιγμής, χάρη στην πρωτοβουλία, έχουν κινητοποιηθεί πάνω από 2 δισ. EUR από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης του μέσου επιτάχυνσης της παρασκευής εμβολίων στην Αφρική. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αφορά το σκέλος της προσφοράς (παραγωγή), το σκέλος της ζήτησης (αγορά) και τη διασφάλιση πρόσφορου περιβάλλοντος, όπως καταδεικνύεται στη Ρουάντα με το άνοιγμα της πρώτης εγκατάστασης παραγωγής εμβολίων mRNA στο Κιγκάλι τον Δεκέμβριο του 2023 και την έναρξη των προγραμμάτων βιοτεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουάντας τον Απρίλιο του 2023. Στη Σενεγάλη, το έργο MADIBA [Manufacturing in Africa for Disease Immunisation and Building Autonomy (Κατασκευές στην Αφρική για την ανοσοποίηση έναντι νοσημάτων και την οικοδόμηση αυτονομίας)] αποσκοπεί στην έναρξη της παραγωγής εμβολίων το 2025. Στη Νότια Αφρική, έχει ήδη ξεκινήσει η παραγωγή εμβολίων κατά της COVID-19 στην Aspen Pharmacare. Στην Γκάνα, η DEK Vaccines Limited δημιουργεί μονάδα πλήρωσης και ολοκλήρωσης (fill & finish) με αναμενόμενη παραγωγή το 2025.

·Περιφερειακή πρωτοβουλία εκπαιδευτικών για την Αφρική: Η Αφρική θα χρειαστεί πάνω από 15 εκατομμύρια επιπλέον εκπαιδευτικούς προκειμένου να επιτύχει καθολική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση έως το 2030. Η περιφερειακή πρωτοβουλία εκπαιδευτικών για την Αφρική, η οποία δρομολογήθηκε τον Ιανουάριο του 2023, συνενώνει την ΕΕ και διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, την Αφρικανική Ένωση και την UNESCO. Συμβάλλει στην κάλυψη των κενών των εκπαιδευτικών και στην επίτευξη ενός πιο συμπεριληπτικού εκπαιδευτικού προσωπικού με περισσότερες ικανότητες και κίνητρα, που θα είναι σε θέση να προσφέρει ποιοτική μάθηση.

·Προσανατολισμένες στη ζήτηση δεξιότητες και επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Αφρική: Η πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» που επικεντρώνεται στις προσανατολισμένες στη ζήτηση δεξιότητες και στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Αφρική αποσκοπεί στον προσδιορισμό ευκαιριών αξιοπρεπούς απασχόλησης και δεξιοτήτων με ζήτηση με στόχο τον προσανατολισμό των παρεμβάσεων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε επίπεδο χώρας.

2)Ασία-Ειρηνικός 

·Διάδρομος μεταφορών μέσω της Κασπίας: Στο πλαίσιο της Global Gateway, η ΕΕ καταβάλλει προσπάθειες για τη μετατροπή του διαδρόμου μεταφορών μέσω της Κασπίας σε μια σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποτελεσματική διαδρομή που θα συνδέει την Ευρώπη και την Ασία εντός το πολύ 15 ημερών. Θα ενισχύσει τον ρόλο της Κεντρικής Ασίας ως κόμβου συνδεσιμότητας και θα προωθήσει την οικονομική συνεργασία και την περιφερειακή ολοκλήρωση μεταξύ των πέντε χωρών της Κεντρικής Ασίας, ενώ παράλληλα θα συνδέσει την περιοχή με την Ευρώπη. Η ΕΕ, τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενεργώντας στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», θα στηρίξουν τον διάδρομο μεταφορών μέσω της Κασπίας μέσω διαφόρων περιφερειακών προγραμμάτων, καθώς και μέσω συνδυαστικών πράξεων και δανειακών εγγυήσεων. Τον Ιανουάριο του 2024 οι συμμετέχοντες στο φόρουμ επενδυτών στον τομέα των μεταφορών ΕΕ–Κεντρικής Ασίας δεσμεύτηκαν να κινητοποιήσουν 10 δισ. EUR (τρέχουσες και προγραμματισμένες επενδύσεις) στη βιώσιμη συνδεσιμότητα των μεταφορών στην Κεντρική Ασία, με βάση τη μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2023 60 . Τον Ιούνιο του 2024 εγκαινιάστηκε η πλατφόρμα συντονισμού στην Αστάνα.

·Βιώσιμη αστικοποίηση και πράσινη αστική κινητικότητα στην Ινδία: Η ΕΕ στηρίζει την αποκατάσταση των αστικών υποδομών δίδοντας έμφαση στην ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων και στην εξαρτώμενη από την κλιματική αλλαγή αστική διαχείριση. Περιλαμβάνει την εφαρμογή ολοκληρωμένων, βιώσιμων και ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων υπόγειου σιδηρόδρομου στο Σουράτ και στο Αχμενταμπάντ.

·Ανάπτυξη του λιμένα του Lumut στη Μαλαισία: Έργο θαλάσσιας βιομηχανικής πόλης για την ανάπτυξη του λιμένα του Lumut από λιμένα διακίνησης χύδην φορτίων σε λιμένα πολλαπλών χρήσεων και διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων, καθώς και για τη δημιουργία ενός πράσινου βιομηχανικού συγκροτήματος εφοδιαστικής που ειδικεύεται στην παραγωγή υδρογόνου, την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και τη βιώσιμη βιομηχανία μεσαίου και επόμενου σταδίου.

·Στρατηγική εταιρική σχέση με το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν σχετικά με τις αξιακές αλυσίδες πρώτων υλών: Η Global Gateway στηρίζει την εφαρμογή εταιρικών σχέσεων με χώρες της Κεντρικής Ασίας που διαθέτουν πρώτες ύλες. Η ΕΕ υπέγραψε μνημόνια συνεννόησης για στρατηγικές εταιρικές σχέσεις για κρίσιμες πρώτες ύλες με το Καζακστάν (2022) και το Ουζμπεκιστάν (2024).

·Ενεργειακή συνδεσιμότητα της Νότιας Ασίας: Κατασκευή ηλιακών φωτοβολταϊκών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, υδροηλεκτρικών σταθμών και γραμμών μεταφοράς για τη σύνδεση του δικτύου μέσω του Μπουτάν· επέκταση της γραμμής μεταφοράς Chilime-Trishuli και του υδροηλεκτρικού έργου Dudhkoshi στο Νεπάλ· στήριξη της ανάπτυξης της περιφερειακής αγοράς ενέργειας και του επενδυτικού περιβάλλοντος στην Ινδία, το Μπανγκλαντές, το Μπουτάν και το Νεπάλ.

·Πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια στο Μπανγκλαντές: Η πρωτοβουλία στηρίζει την πράσινη μετάβαση του Μπανγκλαντές μέσω επενδύσεων στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και στην ενεργειακή απόδοση. Κατά τη διάρκεια του φόρουμ της Global Gateway του 2023, το Μπανγκλαντές και η ΕΕ υπέγραψαν συμφωνίες ύψους 400 εκατ. EUR για έργα στον τομέα της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και πέντε πρόσθετες δράσεις συνεργασίας, αξίας 70 εκατ. EUR, για τη στήριξη της εκπαίδευσης, της αξιοπρεπούς εργασίας, των πράσινων κατασκευών, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της πρόληψης της έμφυλης βίας.

·Εταιρική σχέση με το Βιετνάμ και την Ινδονησία σχετικά με τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση: Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις αποσκοπούν στην επιτάχυνση της απανθρακοποίησης των οικονομιών των χωρών-εταίρων και στη στήριξη μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης.

·Κατασκευή του αντλησιοταμιευτήρα Bac Ai στο Βιετνάμ: Το έργο αυτό, το οποίο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, έχει ως στόχο να συνδράμει τη βιετναμέζικη κυβέρνηση όσον αφορά την κατασκευή ενός συστήματος τεσσάρων μονάδων για την αποθήκευση υδροηλεκτρικής ενέργειας με άντληση. Το νέο σύστημα θα έχει συνολική ικανότητα αποθήκευσης 1 200 megawatts.

·Σύστημα Qaliwana-Vatutokotoko για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας με ταμιευτήρες σε διάταξη «καταρράκτη» στα Φίτζι: Η ΕΤΕπ θα στηρίξει την κατασκευή του συστήματος Qaliwana-Vatutokotoko για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας με ταμιευτήρες σε διάταξη «καταρράκτη» με στόχο την αύξηση του μεριδίου ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές των Φίτζι, κάτι που θα μειώσει σημαντικά την εξάρτηση της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα.

·Εταιρική σχέση με τη Μογγολία σχετικά με τα δάση: Κύριος στόχος της εταιρικής σχέσης είναι η προστασία, η αποκατάσταση και η βιώσιμη διαχείριση και χρήση των δασών της Μογγολίας. Το μνημόνιο συνεννόησης της εταιρικής σχέσης για τα δάση υπεγράφη από την πρόεδρο της Επιτροπής και τον πρόεδρο της Μογγολίας τον Νοέμβριο του 2022.

·Πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» — Πράσινη γαλάζια συμμαχία για τον Ειρηνικό και το Ανατολικό Τιμόρ: Η πρωτοβουλία καλύπτει 15 νησιωτικές χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Παπούας-Νέας Γουινέας και του Ανατολικού Τιμόρ) και τρεις γαλλικές υπερπόντιες χώρες και εδάφη. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, γίνονται προσπάθειες για την ενσωμάτωση της φιλοδοξίας για το κλίμα και για τη βιώσιμη αξιοποίηση του φυσικού κεφαλαίου του Ειρηνικού.

·Ψηφιακός μετασχηματισμός στις Φιλιππίνες: Το πρόγραμμα Copernicus στις Φιλιππίνες είναι το πρώτο πρόγραμμα γεωσκόπησης που εξέδωσε η ΕΕ για τη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών στη Νοτιοανατολική Ασία. Με βάση την εταιρική σχέση με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία 61 περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός κόμβου κέντρου δεδομένων που θα φιλοξενείται από τον Οργανισμό Διαστήματος των Φιλιππίνων. Η πρόσβαση σε δορυφορικά δεδομένα αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση της περιβαλλοντικής διαχείρισης και στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Μέσω της δέσμης μέτρων για την ψηφιακή οικονομία και ενεργώντας στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα βοηθήσουν επίσης τις Φιλιππίνες να αναβαθμίσουν τις υποδομές συνδεσιμότητας προκειμένου να διασφαλίσουν καλύτερη πρόσβαση στα δεδομένα του Copernicus. Η εταιρική σχέση θα παράσχει ανάπτυξη ικανοτήτων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και της ανάπτυξης δικτύων 5G, θα χρηματοδοτήσει υποτροφίες και θα διευκολύνει τις τεχνικές ανταλλαγές. 

3)Λατινική Αμερική και Καραϊβική 

·Ηλεκτροκίνηση στην Κόστα Ρίκα: Το εθνικό σχέδιο της Κόστα Ρίκα για την απανθρακοποίηση αποσκοπεί σε μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών έως το 2050, με πρωταρχικό στόχο τον τομέα των μεταφορών. Στο πλαίσιο του επενδυτικού θεματολογίου της Global Gateway για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, η ΕΕ, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία και οι Κάτω Χώρες, ενεργώντας στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», προσφέρουν τεχνική, χρηματοδοτική και βιομηχανική στήριξη για να βοηθήσουν την Κόστα Ρίκα να εξηλεκτρίσει τις δημόσιες μεταφορές της. Αυτό περιλαμβάνει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος των λεωφορείων, τον εξηλεκτρισμό των επιβατικών αμαξοστοιχιών και την ενίσχυση των υποδομών ηλεκτροκίνησης.

·Ανάπτυξη ανανεώσιμου υδρογόνου στη Χιλή: Η πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για το ανανεώσιμο υδρογόνο στη Χιλή στηρίζει την απανθρακοποίηση της οικονομίας της Χιλής, δημιουργώντας πράσινες θέσεις εργασίας καθώς και επιχειρηματικές ευκαιρίες για τις εταιρείες της Χιλής και τις ευρωπαϊκές εταιρείες και καλύπτοντας παράλληλα τη ζήτηση της ίδιας της Ευρώπης για εισαγωγή πράσινου υδρογόνου. Διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην κινητοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων· υποστηρίζει την ανάπτυξη υποδομών· προωθεί τους κανόνες της ΕΕ καθώς και τα πρότυπα όσον αφορά το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση· συμβάλλει στη μεταφορά τεχνολογίας, στην κανονιστική μεταρρύθμιση και στην κατάρτιση. Οι λιμένες του Ρότερνταμ, της Αμβέρσας και του Αμβούργου έχουν υπογράψει μνημόνια συνεννόησης με το Υπουργείο Ενέργειας της Χιλής. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη παρέχουν επίσης τεχνική υποστήριξη.

·Ψηφιακή συμμαχία ΕΕ, Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής: Η πρωτοβουλία δρομολογήθηκε τον Μάρτιο του 2023 και περιλαμβάνει κάθε πτυχή της ψηφιακής μετάβασης, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του καλωδίου οπτικών ινών Bella (Οικοδόμηση της σύνδεσης της Ευρώπης με τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική), της ψηφιακής βασικής συνδεσιμότητας, της συνεργασίας στον τομέα της έρευνας, της περιφερειακής στρατηγικής Copernicus, του ψηφιακού επιταχυντή ΕΕ-ΛΑΚ και του διαλόγου πολιτικής για την κυβερνοασφάλεια.

·Συνδεσιμότητα και ψηφιακή μετάβαση στην Κολομβία: Η στήριξη της κυβερνητικής πρωτοβουλίας για τη βελτίωση της συνδεσιμότητας από το 50 % στο 85 % του πληθυσμού απαιτεί συνδυασμό δημόσιων πολιτικών, δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, τεχνολογίας και συμμετοχής της κοινότητας. Η ΕΕ έχει αναπτύξει ισχυρό διάλογο με τους εθνικούς φορείς, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις οικείες εταιρείες.

·Μετατροπή των φυκιών του γένους Sargassum σε οικονομική ευκαιρία: Στο πλαίσιο του επενδυτικού θεματολογίου της Global Gateway μεταξύ ΕΕ και Λατινικής Αμερικής / Καραϊβικής, η ΕΕ, η ΕΤΕπ, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Φινλανδία δρομολόγησαν μια πρωτοβουλία στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», η οποία αποσκοπεί στη μείωση της ζημίας που προκαλείται από τα φύκια του γένους Sargassum και στην ενσωμάτωσή τους στην κυκλική οικονομία (π.χ. καλλυντικά, λιπάσματα, βιομάζα). Οι συνιστώσες της πρωτοβουλίας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, έρευνα, πλαίσιο πολιτικής και κανονιστικό πλαίσιο, ανταλλαγή γνώσεων, παρακολούθηση και πρόβλεψη, διευκόλυνση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και δημόσιες επενδύσεις.

·Αντιμετώπιση της ρύπανσης στη λεκάνη απορροής του ποταμού Motagua: Ο ποταμός Motagua είναι ένας από τους ποταμούς με τις μεγαλύτερες απορρίψεις πλαστικών στον κόσμο, καθώς σε αυτόν αντιστοιχεί περίπου το 2 % των παγκόσμιων πλαστικών απορριμμάτων που καταλήγουν στους ωκεανούς ετησίως και προκαλούν ρύπανση. Στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», η ΕΕ αποσκοπεί στη βελτίωση των συστημάτων αποχέτευσης σε δημοτικό επίπεδο και στην κατασκευή μονάδων επεξεργασίας υδάτων.

·Εταιρική σχέση για την ανθεκτικότητα στον τομέα της υγείας και την παραγωγή εμβολίων: Η ΕΕ δρομολόγησε τη συγκεκριμένη εταιρική σχέση με στόχο την ενίσχυση και την εναρμόνιση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος καθώς και την ανάπτυξη της ολοκλήρωσης της αγοράς όσον αφορά τα προϊόντα υγείας.

·Παγκόσμια πρωτοβουλία για τα πράσινα ομόλογα στη Δομινικανή Δημοκρατία: Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης συνεργασίας της με την ΕΕ, η κυβέρνηση της Δομινικανής Δημοκρατίας εξέδωσε με επιτυχία το πρώτο της κρατικό πράσινο ομόλογο τον Ιούλιο του 2024.

4)Υπερπόντιες χώρες και εδάφη

·Στρατηγική εταιρική σχέση με τη Γροιλανδία σχετικά με τις αξιακές αλυσίδες πρώτων υλών: Τον Νοέμβριο του 2023 υπεγράφη μνημόνιο συνεννόησης. Η ΕΕ θα στηρίξει την προώθηση και τη διευκόλυνση επενδύσεων στις κρίσιμες πρώτες ύλες της Γροιλανδίας, Αυτό θα βοηθήσει τη Γροιλανδία να επεκτείνει την οικονομία της.

(1)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/team-europe-initiatives_el#ref-τι-είναι-η-«ομάδα-ευρώπη»

(2)

  https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/stronger-europe-world/global-gateway_el

(3)

  https://capacity4dev.europa.eu/resources/team-europe-tracker_el

(4)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/global-gateway-flagship-projects_el

(5)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/funding-and-technical-assistance/funding-instruments/european-fund-sustainable-development-plus_el

(6)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/eu-business-fora_el

(7)

Βιετνάμ, Ινδονησία, Νότια Αφρική, Σενεγάλη.

(8)

  https://www.cop28.com/en/global-renewables-and-energy-efficiency-pledge

(9)

Με την Αργεντινή, την Αυστραλία, τη Γροιλανδία, τη Ζάμπια, το Καζακστάν, τον Καναδά, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ναμίμπια, τη Νορβηγία, το Ουζμπεκιστάν, την Ουκρανία, τη Ρουάντα, τη Σερβία, τη Χιλή.

(10)

Με τη Γουιάνα, τη Δημοκρατία του Κονγκό, τη Ζάμπια, τη Μογγολία, την Ονδούρα, την Ουγκάντα.

(11)

  https://www.itu.int/itu-d/reports/statistics/2022/11/24/ff22-internet-use/

(12)

Με την Κένυα, την Κολομβία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Νιγηρία και τις Φιλιππίνες.

(13)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/lobito-corridor-connecting-democratic-republic-congo-and-zambia-global-markets-angola_el

(14)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/news/global-gateway-eu-and-central-asian-countries-agree-building-blocks-develop-trans-caspian-transport-2024-01-30_el

(15)

  https://health.ec.europa.eu/latest-updates/first-delivery-mpox-vaccine-doses-arrives-democratic-republic-congo-2024-09-05_el

(16)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_7153

(17)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/team-europe-initiatives/team-europe-initiative-manufacturing-and-access-vaccines-medicines-and-health-technologies-africa_el

(18)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/global-gateway-high-level-event-education_el

(19)

  https://www.oecd.org/en/publications/states-of-fragility-2022_c7fedf5e-en.html

(20)

  https://www.eeas.europa.eu/eeas/integrated-approach-external-conflicts-and-crises_en

(21)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/funding-and-technical-assistance/funding-instruments/trust-funds_el#the-eu-emergency-trust-fund-for-africa-eutf

(22)

Η πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την οδό του Ατλαντικού / της Δυτικής Μεσογείου συνενώνει την Ακτή Ελεφαντοστού, την Αλγερία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Γκάμπια, την Γκάνα, τη Γουινέα, τη Δανία, την Ελβετία, την ΕΕ, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, το Μάλι, το Μαρόκο, τη Μαυριτανία, την Μπουρκίνα Φάσο, τον Νίγηρα, τη Νιγηρία, τη Σενεγάλη, την Τσεχική Δημοκρατία. Η πρωτοβουλία της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» για την οδό της Κεντρικής Μεσογείου συνενώνει την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ακτή Ελεφαντοστού, την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Γουινέα, τη Δανία, την Ελβετία, την Ερυθραία, την ΕΕ, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, τη Λιβύη, τη Μάλτα, την Μπουρκίνα Φάσο, τον Νίγηρα, τη Νιγηρία, τη Σομαλία, το Σουδάν, το Τσαντ, την Τσεχική Δημοκρατία, την Τυνησία.

(23)

  https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/migration-and-asylum/pact-migration-and-asylum_el

(24)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_24_1335

(25)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_24_3161

(26)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_6081

(27)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_3801

(28)

  https://www.g20.org/en/tracks/sherpa-track/hunger-and-poverty

(29)

  https://unfccc.int/ · https://www.cbd.int/cop

(30)

  https://www.un.org/bbnjagreement/en

(31)

  https://sdgs.un.org/conferences/sids2024

(32)

  https://www.consilium.europa.eu/el/policies/samoa-agreement/

(33)

  https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-action-plan-human-rights-and-democracy-0_en

(34)

  https://www.un.org/sustainabledevelopment/inequality/

(35)

  https://op.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/2faa22b4-a8fb-11ed-b508-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-280515442#:~:text=The%20I-Marker%20is%20a%20fundamental%20tool%20for%20the,inequality%20reduction%20is%20an%20objective%20of%20development%20intervention

(36)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/IP_20_2184

(37)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/youth/youth-sounding-board_el

(38)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/qanda_22_5882

(39)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/events/human-rights-based-approach-eu-toolbox-placing-rights-holders-centre-international-partnerships-2021-09-16_en

(40)

  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52020JC0004

(41)

  https://www.consilium.europa.eu/media/54412/final_declaration-en.pdf

(42)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_6683

(43)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/regional-teachers-initiative-africa_el

(44)

  https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2019/06/17/central-asia-council-adopts-a-new-eu-strategy-for-the-region/

(45)

  https://www.eeas.europa.eu/eeas/eu-central-asia-19th-ministerial-meeting-held-luxembourg-23-october-2023_en

(46)

  https://global-gateway-forum.ec.europa.eu/news/global-gateway-forum-eu-and-uzbekistan-forge-strategic-alliance-critical-raw-materials-partnership-2023-10-25_el

(47)

  https://transport.ec.europa.eu/transport-themes/international-relations/study-sustainable-transport-connections-central-asia_el

(48)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/qanda_21_4709

(49)

  https://www.consilium.europa.eu/media/45026/eu-india-roadmap-2025.pdf

(50)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_7678

(51)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/digital-transformation-and-connectivity-initiative-philippines_el

(52)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/green-blue-alliance-pacific_el

(53)

  https://www.eeas.europa.eu/eeas/joint-communication-%E2%80%9Cstrategic-partnership-gulf%E2%80%9D_en

(54)

  https://global-gateway-forum.ec.europa.eu/news/global-gateway-forum-eu-and-costa-rica-strengthen-their-partnership-advances-secure-connectivity-2023-10-24_el

(55)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_3045

(56)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/initiatives-region/initiatives-latin-america-and-caribbean_el

(57)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/news/new-means-fight-transnational-crime-between-eu-and-latin-america-and-caribbean-launch-el-paccto-20-2024-03-12_el

(58)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/news/cop28-eu-joins-forces-latin-america-and-caribbean-combat-sargassum-and-make-it-economic-opportunity-2023-12-06_en#:~:text=Under%20the%20EU%2DLAC%20Global,algae%20and%20integrate%20them%20into

(59)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_23_6166

(60)

  https://transport.ec.europa.eu/transport-themes/international-relations/study-sustainable-transport-connections-central-asia_el

(61)

  https://international-partnerships.ec.europa.eu/policies/global-gateway/digital-transformation-and-connectivity-initiative-philippines_el