52023PC0697

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 13.11.2023

COM(2023) 697 final

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύναψη πρωτοκόλλου εφαρμογής της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου

{SWD(2023) 349 final} - {SWD(2023) 350 final}

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η Επιτροπή προτείνει τη διαπραγμάτευση νέου πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου, το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες του στόλου της Ένωσης και θα συνάδει με τα άρθρα 28, 31 και 32 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ) 1 και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εξωτερική διάσταση της ΚΑΠ.

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η ισχύουσα συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης (ΣΑΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Πράσινου Ακρωτηρίου 2 τέθηκε σε ισχύ στις 19 Δεκεμβρίου 2006 για περίοδο 5 ετών και μπορεί να ανανεωθεί σιωπηρά για πρόσθετες περιόδους 5 ετών. Το ισχύον πενταετές πρωτόκολλο εφαρμογής 3 τέθηκε σε εφαρμογή στις 20 Μαΐου 2019 και θα λήξει στις 19 Μαΐου 2024. Στο εν λόγω πρωτόκολλο καθορίζονται οι αλιευτικές δυνατότητες για τον στόλο της Ένωσης και η αντίστοιχη χρηματική αντιπαροχή που καταβάλλεται από την Ένωση και τους πλοιοκτήτες. Συνιστάται η διαπραγμάτευση νέου πρωτοκόλλου εφαρμογής της τρέχουσας ΣΑΣ με το Πράσινο Ακρωτήριο.

Η ετήσια δημόσια χρηματοδοτική συνεισφορά της Ένωσης για το Πράσινο Ακρωτήριο ανέρχεται σε ποσό ύψους 400 000 EUR όσον αφορά την πρόσβαση, καθώς και σε ειδικό ποσό ύψους 350 000 EUR που προορίζεται για την τομεακή στήριξη της αλιευτικής πολιτικής του Πράσινου Ακρωτηρίου.

Το πρωτόκολλο με το Πράσινο Ακρωτήριο προβλέπει δυνατότητες αλιείας τόνου και άκρως μεταναστευτικών ειδών για ενωσιακά σκάφη από τρία κράτη μέλη (Ισπανία, Γαλλία και Πορτογαλία). Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη αναπτύξει ένα δίκτυο διμερών συμφωνιών σύμπραξης βιώσιμης αλιείας (ΣΣΒΑ) στον Ατλαντικό Ωκεανό, και συγκεκριμένα με τη Μαυριτανία, τη Γουινέα Μπισάου, τη Σενεγάλη, την Ακτή Ελεφαντοστού και την Γκάμπια.

Οι ΣΣΒΑ συμβάλλουν στη διεθνή προώθηση των στόχων της ΚΑΠ, διασφαλίζοντας ότι οι αλιευτικές δραστηριότητες της Ένωσης εκτός των υδάτων της βασίζονται στις ίδιες αρχές και στα ίδια πρότυπα που ισχύουν βάσει του ενωσιακού δικαίου. Επιπλέον, οι ΣΣΒΑ έχουν τρία άλλα οφέλη. Πρώτον, προωθούν την επιστημονική συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της. Δεύτερον, προωθούν τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα για την καλύτερη διαχείριση των αλιευτικών πόρων. Τρίτον, ενθαρρύνουν τη διακυβέρνηση με τους εξής τρόπους: i) στήριξη της παρακολούθησης, του ελέγχου και της επιτήρησης των δραστηριοτήτων των εθνικών και ξένων στόλων· ii) παροχή χρηματοδότησης τόσο για την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης (ΠΑΑ) αλιείας όσο και για τη συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη της τοπικής αλιευτικής βιομηχανίας. Οι ΣΣΒΑ ενισχύουν τη θέση της Ένωσης στις διεθνείς και περιφερειακές αλιευτικές οργανώσεις. Για παράδειγμα, η ΣΣΒΑ της ΕΕ με το Πράσινο Ακρωτήριο, ενισχύει ιδιαίτερα τη θέση της ΕΕ στη Διεθνή Επιτροπή για τη Διατήρηση των Θυννοειδών του Ατλαντικού (ICCAT) 4 .

•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Η διαπραγμάτευση νέου πρωτοκόλλου εφαρμογής με το Πράσινο Ακρωτήριο συνάδει με την εξωτερική δράση της Ένωσης έναντι των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), και ιδίως με τους στόχους της Ένωσης αναφορικά με την προώθηση των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας διασφαλίζεται με την αναμενόμενη διαπραγμάτευση μιας κοινωνικής ρήτρας σύμφωνα με τη σύμβαση C188 της ΔΟΕ για τους εργαζομένους από τη χώρα εταίρο οι οποίοι απασχολούνται σε ενωσιακά σκάφη.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Νομική βάση της απόφασης αποτελεί το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ειδικότερα το μέρος 5 σχετικά με την εξωτερική δράση της Ένωσης, τίτλος V σχετικά με τις διεθνείς συμφωνίες, το οποίο καθορίζει τη διαδικασία για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών.

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Άνευ αντικειμένου, αποκλειστική αρμοδιότητα.

•Αναλογικότητα

Η απόφαση είναι ανάλογη προς τον σκοπό της διεθνούς προώθησης των στόχων της ΚΑΠ και της διασφάλισης ότι οι αλιευτικές δραστηριότητες της Ένωσης εκτός των υδάτων της βασίζονται στις ίδιες αρχές και στα ίδια πρότυπα που ισχύουν βάσει του ενωσιακού δικαίου.

•Επιλογή της νομικής πράξης

Το νομικό μέσο προβλέπεται στο άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4 της ΣΛΕΕ.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

Η Επιτροπή διενήργησε το 2023 εκ των υστέρων αξιολόγηση του ισχύοντος πρωτοκόλλου της ΣΑΣ με το Πράσινο Ακρωτήριο, καθώς και εκ των προτέρων αξιολόγηση ενδεχόμενης ανανέωσης του πρωτοκόλλου. Τα συμπεράσματα της αξιολόγησης παρατίθενται σε χωριστό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής.

Η αξιολόγηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σταθερό ενδιαφέρον από την πλευρά του ενωσιακού τομέα αλιείας για αλιευτικές δραστηριότητες στο Πράσινο Ακρωτήριο και ότι η ανανέωση του πρωτοκόλλου είναι προς το συμφέρον αμφότερων των μερών. Επιπλέον, η ανανέωση του πρωτοκόλλου: i) θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας παρακολούθησης, ελέγχου και επιτήρησης, καθώς και ii) στη βελτίωση της διακυβέρνησης της αλιείας στην περιοχή.

Για την Ένωση είναι σημαντικό να διατηρηθεί ένα μέσο που θα επιτρέπει την σε βάθος τομεακή συνεργασία με το Πράσινο Ακρωτήριο, το οποίο αποτελεί: i) στρατηγικό παράγοντα σε υποπεριφερειακό επίπεδο λόγω της αλιευτικής ζώνης που υπάγεται στη δικαιοδοσία του και ii) σημαντικό σύμμαχο της ICCAT. Επιπλέον, για τον στόλο της Ένωσης, αυτό σημαίνει διατήρηση της πρόσβασης σε μια περιοχή αλιείας που είναι σημαντική για την ανάπτυξη στρατηγικών αλίευσης βάσει ενός πολυετούς διεθνούς νομικού πλαισίου. Επίσης, ο ρόλος του Πράσινου Ακρωτηρίου στη μεταποίηση τόνου που αλιεύεται στον Ατλαντικό Ωκεανό και στις επακόλουθες εξαγωγές προϊόντων τόνου στην Ένωση καθιστά ακόμη πιο σημαντικό το σχεδιαζόμενο νέο πρωτόκολλο , τόσο για την αλιευτική βιομηχανία της Ένωσης όσο και για την αλιευτική βιομηχανία στο Πράσινο Ακρωτήριο. Για τις αρχές του Πράσινου Ακρωτηρίου, σκοπός της ανανέωσης του πρωτοκόλλου είναι η συνέχιση των σχέσεων με την Ένωση εν μέρει προκειμένου να ενισχυθεί η διακυβέρνηση των ωκεανών και εν μέρει προκειμένου να αντληθούν οφέλη από την ειδική τομεακή στήριξη που παρέχει ευκαιρίες πολυετούς χρηματοδότησης.

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Στο πλαίσιο της αξιολόγησης ζητήθηκε η γνώμη των κρατών μελών, εκπροσώπων του κλάδου, διεθνών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και των αλιευτικών αρχών και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών του Πράσινου Ακρωτηρίου. Πραγματοποιήθηκαν επίσης διαβουλεύσεις στο πλαίσιο των συσκέψεων του γνωμοδοτικού συμβουλίου για την υπερπόντια αλιεία.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Άνευ αντικείμενου

•Εκτίμηση επιπτώσεων

Άνευ αντικείμενου

•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Άνευ αντικείμενου

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης που προτείνονται στο παράρτημα της απόφασης συνιστούν να εγκριθεί η έναρξη διαπραγματεύσεων και να συμπεριληφθεί ρήτρα σχετικά με τις συνέπειες των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις του νέου πρωτοκόλλου απορρέουν από την καταβολή χρηματικής αντιπαροχής στη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου. Τα ετήσια ποσά των αναλήψεων υποχρεώσεων και των πληρωμών καθορίζονται στην ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού, σύμφωνα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027, συμπεριλαμβανομένης της γραμμής του αποθεματικού για τα πρωτόκολλα που δεν έχουν τεθεί σε ισχύ στις αρχές του έτους 5 .

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να αρχίσουν κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2023.

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Η Επιτροπή συνιστά:

- να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή από το Συμβούλιο να αρχίσει και να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις με στόχο τη σύναψη νέου πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της ΣΑΣ με τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου,

- να οριστεί η Επιτροπή ως διαπραγματευτής της ΕΕ επί του θέματος αυτού,

- να διεξαχθούν οι εν λόγω διαπραγματεύσεις από την Επιτροπή σε συνεννόηση με την ειδική επιτροπή, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

- να εγκρίνει το Συμβούλιο τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που προσαρτώνται στην παρούσα σύσταση.

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας ότι θα πρέπει να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με σκοπό τη σύναψη νέου πρωτοκόλλου για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να διαπραγματευτεί, εξ ονόματος της Ένωσης, νέο πρωτόκολλο για την εφαρμογή της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης με τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου.

Άρθρο 2

Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 3

Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε διαβούλευση με την ομάδα «Εξωτερική Αλιευτική Πολιτική» του Συμβουλίου.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

Βρυξέλλες,

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

(1) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική, την τροποποίηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1954/2003 και (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και την κατάργηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 και (ΕΚ) αριθ. 639/2004 και της απόφασης 2004/585/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 22).

(2) ΕΕ L 414 της 30.12.2006, σ. 1.

(3) ΕΕ L 154 της 12.6.2019, σ. 3.

(4) https://www.iccat.int/, διακυβερνητικός οργανισμός υπεύθυνος για τη διαχείριση του τόνου και των συναφών ειδών στον Ινδικό Ωκεανό.

(5) Κεφάλαιο 40 (γραμμή αποθεματικού 40 02 41), σύμφωνα με τη διοργανική συμφωνία για το ΠΔΠ (2013/C 373/01).

Top

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 13.11.2023

COM(2023) 697 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

σύστασης για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

{SWD(2023) 349 final} - {SWD(2023) 350 final}

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οδηγίες διαπραγμάτευσης

–Σκοπός των διαπραγματεύσεων είναι η σύναψη πρωτοκόλλου εφαρμογής της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου σύμφωνα με τα άρθρα 28, 31 και 32 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1380/2013 σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική 1 και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2011, για την εξωτερική διάσταση της κοινής αλιευτικής πολιτικής.

–Το πρωτόκολλο εφαρμογής θα πρέπει να καθορίζει το γενικό πλαίσιο των αλιευτικών δραστηριοτήτων των ενωσιακών σκαφών στα ύδατα του Πράσινου Ακρωτηρίου, καθώς και της συνεργασίας με τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου στον τομέα της αλιείας.

–Για την προώθηση της βιώσιμης και υπεύθυνης αλιείας με ταυτόχρονη εξασφάλιση αμοιβαίων οφελών για την Ένωση και τη Δημοκρατία του Πράσινου Ακρωτηρίου μέσω του πρωτοκόλλου εφαρμογής, οι διαπραγματευτικοί στόχοι της Επιτροπής θα πρέπει να βασίζονται στα εξής:

·στη διασφάλιση της πρόσβασης στην αλιευτική ζώνη της Δημοκρατίας του Πράσινου Ακρωτηρίου και της χορήγησης των αδειών που απαιτούνται ώστε τα σκάφη του στόλου της Ένωσης να μπορούν να αλιεύουν στην εν λόγω ζώνη, μέσω της ανάπτυξης, μεταξύ άλλων, του δικτύου συμφωνιών σύμπραξης βιώσιμης αλιείας που είναι στη διάθεση των επιχειρήσεων της Ένωσης στον Ατλαντικό Ωκεανό·

·στη δέουσα συνεκτίμηση των βέλτιστων διαθέσιμων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων και των συναφών σχεδίων διαχείρισης που έχουν εγκριθεί από τις περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ) για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των αλιευτικών δραστηριοτήτων και την προώθηση της διακυβέρνησης των ωκεανών σε διεθνές επίπεδο. Οι αλιευτικές δραστηριότητες θα πρέπει να στοχεύουν αποκλειστικά στο πλεόνασμα, λαμβάνοντας υπόψη την αλιευτική ικανότητα του τοπικού στόλου και δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην άκρως μεταναστευτική φύση των σχετικών αποθεμάτων·

·στην αναζήτηση επαρκούς μεριδίου στους αλιευτικούς πόρους, που να ανταποκρίνεται πλήρως στα συμφέροντα των στόλων της Ένωσης όταν για τους εν λόγω πόρους ενδιαφέρονται και άλλοι ξένοι στόλοι, και εφαρμογή των ίδιων τεχνικών όρων σε όλους τους αλλοδαπούς στόλους·

·στη διασφάλιση ότι η πρόσβαση στην αλιεία βασίζεται στην παρελθούσα και στην αναμενόμενη στο μέλλον δραστηριότητα του στόλου της ΕΕ στην περιοχή, σύμφωνα με τις πλέον επικαιροποιημένες και βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές εκτιμήσεις και λαμβανομένων υπόψη των συμφερόντων των εξόχως απόμακρων περιφερειών της Ένωσης·

·στην καθιέρωση διαλόγου για την ενίσχυση της τομεακής πολιτικής ώστε να ενθαρρυνθεί η εφαρμογή υπεύθυνης αλιευτικής πολιτικής, σύμφωνης με τους αναπτυξιακούς στόχους του Πράσινου Ακρωτηρίου, ιδίως όσον αφορά τη διακυβέρνηση στον τομέα της αλιείας, την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας, τον έλεγχο, την παρακολούθηση και την εποπτεία των αλιευτικών δραστηριοτήτων και την παροχή επιστημονικών συμβουλών· στα εργασιακά δικαιώματα των αλιέων 2 και στην προώθηση της οικονομικής δραστηριότητας·

·στην προσθήκη ρήτρας σχετικά με τις συνέπειες των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (συμπεριλαμβανομένων των εργασιακών δικαιωμάτων) και των δημοκρατικών αρχών·

·στην προσθήκη ρήτρας σχετικά με τη μη διακριτική μεταχείριση των διαφορετικών στόλων και τη διαφάνεια.

–Ειδικότερα, το πρωτόκολλο θα πρέπει να καθορίζει:

·τις αλιευτικές δυνατότητες που θα χορηγηθούν στα σκάφη της Ένωσης·

·τη χρηματική αντιπαροχή και τους όρους καταβολής της· και

·τους μηχανισμούς εφαρμογής της τομεακής στήριξης.

(2) Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί σθεναρά η επικύρωση των δεσμεύσεων του Πράσινου Ακρωτηρίου όσον αφορά τη θεμελιώδη σύμβαση αριθ. 187 της ΔΟΕ για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία και την τεχνική σύμβαση αριθ. 188 της ΔΟΕ για την αξιοπρεπή εργασία στον τομέα της αλιείας.

Top