EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52023PC0237

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη θέσπιση της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών

COM/2023/237 final

Βρυξέλλες, 3.5.2023

COM(2023) 237 final

2023/0140(COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέσπιση της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών


ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας σηματοδότησε τη θεαματική επιστροφή των εδαφικών διενέξεων και των πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας στο ευρωπαϊκό έδαφος. Οι ένοπλες δυνάμεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν προσαρμοστεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες στην εκτέλεση αποστολών ταχείας επέμβασης, διατήρησης της ειρήνης και/ή επιβολής της ειρήνης, ο δε σχεδιασμός και η προμήθεια αμυντικών συστημάτων έχουν προσαρμοστεί σε αυτήν την επιχειρησιακή πραγματικότητα.

Ως εκ τούτου, η παραγωγική ικανότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ) έχει προσαρμοστεί ώστε να ανταποκρίνεται πρωτίστως στις περιορισμένες ανάγκες των κρατών μελών, κυρίως βάσει εθνικών διαχωριστικών γραμμών, λόγω δεκαετιών ανεπαρκών δημόσιων επενδύσεων.

Υπό αυτές τις περιστάσεις, οι αμυντικές επιχειρήσεις συχνά έρχονταν αντιμέτωπες με την ανάγκη μείωσης των ρυθμών παραγωγής προκειμένου να διατηρήσουν τις γραμμές παραγωγής σε λειτουργία και να κρατήσουν το ειδικευμένο προσωπικό, παρήγαγαν δε περιορισμένη ποσότητα αμυντικών συστημάτων για εθνικούς πελάτες.

Η επανεμφάνιση των πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας επαναπροσδιορίζει το πλαίσιο της αγοράς που περιγράφεται ανωτέρω. Όπως επισημαίνεται στην κοινή ανακοίνωση σχετικά με την ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και τη μελλοντική πορεία (JOIN/2022/24 final), οι ανεπαρκείς επενδύσεις οδήγησαν σε κενά σε επίπεδο τόσο δυνατοτήτων όσο και βιομηχανίας εντός της Ένωσης. Τον Ιούλιο του 2022, η Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (EDIRPA), με στόχο τη στήριξη της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών κατά τη φάση των δημόσιων συμβάσεων για την κάλυψη των πλέον επειγόντων και κρίσιμων κενών, ιδίως των κενών που δημιουργήθηκαν από την αντίδραση στην τρέχουσα επίθεση της Ρωσίας, με τρόπο συνεργατικό. Η EDIRPA θα συμβάλει στην ενίσχυση των κοινών προμηθειών στον τομέα της άμυνας και, μέσω της σχετικής ενωσιακής χρηματοδότησης, στην ενίσχυση των αμυντικών βιομηχανικών ικανοτήτων της ΕΕ και στην προσαρμογή της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης στις διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης λόγω της επανεμφάνισης των πολεμικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας.

Τα κενά δυνατοτήτων είναι ποικίλα, αλλά υπό το πρίσμα της κατάστασης στην Ουκρανία, υπάρχει ιδιαίτερη, πιεστική ανάγκη για πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και για πυραύλους, όπως αναγνωρίστηκε από το Συμβούλιο, το οποίο συμφώνησε στις 20 Μαρτίου 2023 επί τρισχιδούς προσέγγισης. Το Συμβούλιο συμφώνησε να παραδώσει επειγόντως πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού στην Ουκρανία και, εφόσον ζητηθεί, πυραύλους, κάλεσε δε τα κράτη μέλη να προμηθευτούν από κοινού πυρομαχικά και, εφόσον τους ζητηθεί, πυραύλους, ώστε να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους, επιτρέποντας παράλληλα τη συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία. Δεδομένου ότι οι κοινές προσπάθειες ώστε τα κράτη μέλη να είναι σε θέση να αναπληρώσουν τα εξαντλημένα αποθέματα και να στηρίξουν την Ουκρανία μπορούν να είναι αποτελεσματικές μόνον εάν η πλευρά της προσφοράς της ΕΕ δύναται να παραδώσει εγκαίρως τα απαιτούμενα αμυντικά προϊόντα, το Συμβούλιο ανέθεσε στην Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για την επείγουσα στήριξη της επέκτασης των παραγωγικών ικανοτήτων της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, την ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού, τη διευκόλυνση αποτελεσματικών διαδικασιών σύναψης συμβάσεων, την αντιμετώπιση των ελλείψεων στις παραγωγικές ικανότητες και την προώθηση επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης, όπου χρειάζεται, της κινητοποίησης του προϋπολογισμού της Ένωσης.

Η ειδική ομάδα για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας δρομολόγησε τη χαρτογράφηση των παραγωγικών ικανοτήτων της βιομηχανίας της ΕΕ, μεταξύ άλλων στον τομέα των πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και των πυραύλων (στο εξής: σχετικά αμυντικά προϊόντα). Ωστόσο, οι παραγωγικές ικανότητες στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης είναι προσαρμοσμένες για καιρό ειρήνης, ενώ οι ευρωπαϊκές αμυντικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν αύξηση της ζήτησης στον τομέα των σχετικών αμυντικών προϊόντων, με αποτέλεσμα να πρέπει να παράγουν περισσότερο και ταχύτερα. Αυτή η απόκλιση μεταξύ των επειγουσών αναγκών των ενόπλων δυνάμεων και της υφιστάμενης περιορισμένης παραγωγικής ικανότητας έχει ως αποτέλεσμα τον πληθωρισμό των τιμών και τη δυσκολία εξυπηρέτησης των πελατών, ενέχει δε τον κίνδυνο να δημιουργήσει πρόβλημα ασφάλειας του εφοδιασμού για τις ένοπλες δυνάμεις των κρατών μελών και ενδέχεται, ως εκ τούτου, να βλάψει την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ. Τούτο δεν ισχύει μόνο για τους κύριους αναδόχους, αλλά και για ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, η οποία, για τα σχετικά αμυντικά προϊόντα, είναι ευρέως εξαπλωμένη σε ολόκληρη την Ένωση και αποτελείται από διάφορες ΜΜΕ και εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης.

Ενώ τα κράτη μέλη χρειάζονται να διασφαλίζουν δεσμευτικές παραγγελίες προς την ΕΒΤΒΑ, η εντατικοποίηση της αμυντικής βιομηχανίας είναι διαδικασία που απαιτεί χρόνο και προσπάθειες σε διάφορους τομείς (ανθρώπινους πόρους, εργαλειομηχανές, διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, ασφάλεια των πρώτων υλών). Ενώ οι δεσμευτικές παραγγελίες από τα κράτη μέλη αποτελούν προϋπόθεση για κάθε επένδυση επιχειρήσεων, η Επιτροπή μπορεί να παρέμβει ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους των βιομηχανικών επενδύσεων μέσω επιχορηγήσεων και δανείων που καθιστούν δυνατή την ταχύτερη προσαρμογή στις εν εξελίξει διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς και εξαλείφουν τα υφιστάμενα σημεία συμφόρησης, επιτρέποντας στη βιομηχανία να παράγει περισσότερο και ταχύτερα καθ’ όλη την αξιακή αλυσίδα.

Εκτός από τη ενίσχυση της βιομηχανίας, απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στους τομείς των σχετικών αμυντικών προϊόντων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 της ΣΛΕΕ. Οι δεσμευτικές παραγγελίες των αρχών των κρατών μελών θα παρεμποδίζονται από τις υφιστάμενες ελλείψεις σε παραγωγική ικανότητα, σε πρώτες ύλες και σε ειδικευμένο προσωπικό. Για να διασφαλιστεί η αύξηση του όγκου και της ταχύτητας της παραγωγής, η Επιτροπή ενδέχεται να χρειαστεί τη δυνατότητα, σε συμφωνία με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, να καλεί νομικές οντότητες να αποδεχθούν και να δώσουν προτεραιότητα σε παραγγελίες για την παραγωγή ή την προμήθεια των σχετικών αμυντικών προϊόντων. Τούτο θα εξασφαλίσει ότι οι περιορισμένες υφιστάμενες παραγωγικές ικανότητες χρησιμοποιούνται προς όφελος των πολιτικών στόχων που θέτει το Συμβούλιο. Στο ίδιο πνεύμα, η απλούστευση των κανονιστικών ρυθμίσεων θα επιτρέψει την προσωρινή παρέκκλιση από τους υφιστάμενους κανονισμούς και οδηγίες με στόχο την επιτάχυνση της παραγωγής. Η πράξη προβλέπει ειδικότερα παρέκκλιση από την οδηγία 2009/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1 , ώστε να παρέχεται η δυνατότητα ανοίγματος των εθνικών συμβάσεων-πλαισίων σε άλλα κράτη μέλη χωρίς τη διοργάνωση νέας πρόσκλησης υποβολής προσφορών λόγω του εξαιρετικά επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης και όταν οι δυνατότητες ευελιξίας που προσφέρει η οδηγία 2009/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου δεν επαρκούν για τη διασφάλιση των συμφερόντων ασφάλειας των κρατών μελών που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε κοινές προμήθειες. Η παρέκκλιση αυτή θα συνοδεύεται από τη δυνατότητα προσχώρησης στη συμφωνία-πλαίσιο κάθε οικονομικού φορέα που πληροί τις αρχικές απαιτήσεις των συμφωνιών-πλαισίων. Η συμφωνία-πλαίσιο θα εξακολουθεί να υπόκειται στις αρχές της διαφάνειας και της απαγόρευσης των διακρίσεων.

Ομοίως, και προκειμένου να επιταχυνθούν οι μεταφορές πυρομαχικών και πυραύλων εντός της ΕΕ, θα επιτρέπεται να παρεκκλίνουν από το άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/43/ΕΚ και να μην υπόκεινται σε προηγούμενη έγκριση.

Η ΕΒΤΒΑ, προκειμένου να είναι ανταγωνιστική, καινοτόμος και ανθεκτική, αλλά και σε θέση να επεκτείνει τις παραγωγικές της ικανότητες, πρέπει να έχει πρόσβαση τόσο σε δημόσια όσο και σε ιδιωτική χρηματοδότηση. Οι αμυντικές επιχειρήσεις, αντιμέτωπες με σημαντικές οικονομικές ανάγκες για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, ενδέχεται να χρειαστούν, πέραν των επιχορηγήσεων, και δάνεια για να γεφυρωθούν τα κενά μεταξύ των παραγγελιών των υπουργείων άμυνας και των αναγκών σε ταμειακές ροές. Ωστόσο, οι περιοριστικές πολιτικές δανειοδότησης προς τον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας παρεμποδίζουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση των αμυντικών επιχειρήσεων στην ΕΕ.

Οι επιχειρήσεις στην αξιακή αλυσίδα των σχετικών αμυντικών προϊόντων θα έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια, ώστε να επιταχύνουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας. Το μέσο θα αποσκοπεί στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις της Ένωσης στον κλάδο των πυρομαχικών και των πυραύλων. Ο κανονισμός θα πρέπει ιδίως να διασφαλίζει ότι στις εν λόγω νομικές οντότητες παρέχονται οι ίδιοι όροι που προσφέρονται σε άλλες νομικές οντότητες, με την ανάληψη κάθε πρόσθετης δαπάνης που προκύπτει ειδικά για την άμυνα. Η πράξη προβλέπει μέτρα που διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, τόσο με συγκεκριμένη επιλέξιμη δράση, όσο και στο πλαίσιο ενός μηχανισμού, του «Ταμείου Εντατικοποίησης», που προτείνει λύσεις για τη μόχλευση, τον μετριασμό των κινδύνων και την επιτάχυνση των επενδύσεων που απαιτούνται για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας. Το Ταμείο Εντατικοποίησης υλοποιείται υπό καθεστώς άμεσης ή έμμεσης διαχείρισης σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό. Η Επιτροπή θα διερευνήσει τη δυνατότητα θέσπισης συνδυαστικού μηχανισμού, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/523 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σε στενή συνεργασία με τους εταίρους υλοποίησης του εν λόγω ταμείου. Οι διοικητικές αιτήσεις σε σχέση με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία των εγκαταστάσεων παραγωγής, τη μεταφορά εισροών εντός της ΕΕ, καθώς και τον χαρακτηρισμό και την πιστοποίηση των τελικών προϊόντων θα πρέπει επίσης να διεκπεραιώνονται με τον ταχύτερο, νομικά δυνατό, τρόπο.

Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 20 Μαρτίου 2023, συμφώνησε επί τρισχιδούς προσέγγισης για την «επιτάχυνση της παράδοσης και της από κοινού προμήθειας πυρομαχικών για την Ουκρανία, με στόχο το ένα εκατομμύριο βλήματα πυροβολικού, με κοινή προσπάθεια εντός των επόμενων δώδεκα μηνών». Κάλεσε επίσης «τα κράτη μέλη να προμηθευτούν από κοινού, από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (και τη Νορβηγία), πυρομαχικά διαμετρήματος 155 mm και, εφόσον ζητηθεί, πυραύλους για την Ουκρανία με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο πριν από τις 30 Σεπτεμβρίου 2023, εντός των παραμέτρων που ορίζονται στο πλαίσιο υφιστάμενου έργου του ΕΟΑ ή μέσω συμπληρωματικών σχεδίων από κοινού αγορών υπό την καθοδήγηση κράτους μέλους». Τέλος, κάλεσε την Επιτροπή «να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για την επείγουσα στήριξη της επέκτασης των παραγωγικών ικανοτήτων της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, τη διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού, τη διευκόλυνση αποτελεσματικών διαδικασιών προμηθειών, την κάλυψη των ελλείψεων στις παραγωγικές ικανότητες και την προώθηση των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης, κατά περίπτωση, της κινητοποίησης του προϋπολογισμού της Ένωσης».

Επιπλέον, το Συμβούλιο δήλωσε ότι «θα διοργανώνονται επίσης τακτικές συνεδριάσεις σε επίπεδο διευθυντών εθνικών εξοπλισμών με την ειδική ομάδα για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας (Επιτροπή, ΕΥΕΔ, ΕΟΑ), προκειμένου να αξιολογούνται οι ανάγκες και οι βιομηχανικές δυνατότητες, καθώς και για να διασφαλίζεται ο αναγκαίος στενός συντονισμός, ιδίως όσον αφορά την παροχή από αποθέματα, την εκ νέου ιεράρχηση των υφιστάμενων παραγγελιών και τα διάφορα σχέδια από κοινού αγορών, ώστε να διασφαλιστεί η κατάλληλη εφαρμογή των τριών επιμέρους αξόνων».

Στις 23 Μαρτίου 2023, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση τάσσεται πλήρως και αταλάντευτα στο πλευρό της Ουκρανίας και θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή πολιτική, οικονομική, στρατιωτική, χρηματοδοτική και ανθρωπιστική στήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο χρειάζεται». Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για τη «τη συμφωνία που επετεύχθη στο Συμβούλιο για την επείγουσα παράδοση πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού στην Ουκρανία και, εφόσον ζητηθεί, πυραύλων, μεταξύ άλλων μέσω από κοινού προμηθειών και κινητοποίησης επαρκούς χρηματοδότησης, μεταξύ άλλων μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη, με στόχο την παροχή 1 εκατομμυρίου βλημάτων πυροβολικού με κοινή προσπάθεια εντός των επόμενων δώδεκα μηνών».

Η πράξη για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών θα είναι επίσης συμπληρωματική ως προς την προτεινόμενη πράξη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (EDIRPA) και θα προετοιμάσει το έδαφος για το μελλοντικό ευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα στον τομέα της άμυνας (EDIP).

Η EDIRPA παρέχει κίνητρα συνεργασίας κατά τη φάση των δημόσιων συμβάσεων, ωφελώντας τα κράτη μέλη που προμηθεύονται συνήθως από κοινού τα πλέον επείγοντα και κρίσιμα αμυντικά είδη, προσφέροντας, ως εκ τούτου, αυξημένη προβολή στους κατασκευαστές του αμυντικού κλάδου, βοηθώντας τους έτσι να προσαρμοστούν στις διαρθρωτικές αλλαγές. Η τρέχουσα κρίση εφοδιασμού στον τομέα των πυρομαχικών απαιτεί πρόσθετη δράση με στόχο την πλευρά της προσφοράς σχετικών αμυντικών προϊόντων. Ως εκ τούτου, η πράξη για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών θα συνοδεύει και θα επιταχύνει την αναγκαία εντατικοποίηση της παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων, παρέχοντας, παράλληλα, κίνητρα και απλούστευση.

Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Το μέσο θα συμπληρώσει τις υφιστάμενες συνεργατικές αμυντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ. Θα δημιουργήσει συνέργειες σε σχέση με την υλοποίηση της στρατηγικής πυξίδας για την ασφάλεια και την άμυνα, καθώς και με άλλα προγράμματα της ΕΕ, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας. Το μέσο θα εφαρμοστεί επίσης σε πλήρη συνοχή με το σχέδιο ανάπτυξης δυνατοτήτων (CDP) της ΕΕ που προσδιορίζει τις προτεραιότητες όσον αφορά τις αμυντικές δυνατότητες σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και με τη συντονισμένη ετήσια επανεξέταση της ΕΕ στον τομέα της άμυνας (CARD), η οποία, μεταξύ άλλων, εντοπίζει νέες ευκαιρίες συνεργασίας στον τομέα της άμυνας. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούν επίσης να ληφθούν υπόψη σχετικές δραστηριότητες που ασκούν ο Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου (NATO) και άλλοι εταίροι, όταν εξυπηρετούν συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και δεν αποκλείουν τη συμμετοχή κανενός κράτους μέλους.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

Νομική βάση

Ο παρών κανονισμός επιδιώκει να ενισχύσει τον βαθμό ανταπόκρισης και την ικανότητα της ΕΒΤΒΑ να διασφαλίζει την έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση. Για τον σκοπό αυτό, ο κανονισμός ορίζει πλαίσιο για την εφαρμογή σειράς ειδικών και στοχοθετημένων μέτρων για την επιτάχυνση της προσαρμογής του κλάδου στις διαρθρωτικές αλλαγές. Το πλαίσιο αυτό βασίζεται σε 2 πυλώνες, καθένας από τους οποίους αντιστοιχεί σε μία από τις νομικές βάσεις του παρόντος κανονισμού.

·Ο πρώτος πυλώνας αποτελείται από μέτρα για τη στήριξη της ενίσχυσης της βιομηχανίας σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού που σχετίζονται με την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων στην ΕΕ και βασίζεται στο άρθρο 173 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ).

Η αμυντική βιομηχανία της Ένωσης που συμμετέχει στην παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων γνωρίζει σήμερα ξαφνική αύξηση της ζήτησης και πρέπει επειγόντως να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα κατάσταση της αγοράς. Η χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ στο πλαίσιο αυτού του πυλώνα θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ) στον τομέα των σχετικών αμυντικών προϊόντων, ώστε να καταστεί δυνατή η επείγουσα προσαρμογή της στις διαρθρωτικές αλλαγές σύμφωνα με το άρθρο 173 παράγραφος 1 πρώτη περίπτωση της ΣΛΕΕ. Ο πυλώνας αυτός λοιπόν στηρίζει τη βιομηχανία της ΕΕ ώστε να αυξήσει τον όγκο παραγωγής της, να μειώσει τον χρόνο παράδοσης και να αντιμετωπίσει πιθανά σημεία συμφόρησης και/ή παράγοντες που θα μπορούσαν να καθυστερήσουν ή να παρεμποδίσουν τον εφοδιασμό και την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων.

·Σύμφωνα με το άρθρο 173 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, ο πυλώνας αυτός αποκλείει κάθε εναρμόνιση των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών. Ο δεύτερος πυλώνας αποτελείται από μέτρα εναρμόνισης για τον εντοπισμό, τη χαρτογράφηση και τη συνεχή παρακολούθηση της διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων, των κατασκευαστικών στοιχείων τους και των αντίστοιχων εισροών, καθώς και από μέτρα για τη θέσπιση απαιτήσεων προς διασφάλιση της έγκαιρης και διαρκούς διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση, βασίζεται δε στο άρθρο 114 της ΣΛΕΕ.

Η διαφύλαξη της ασφάλειας του εδάφους της Ένωσης αποτελεί πρωταρχικό στόχο δημόσιας πολιτικής. Η ασφάλεια αυτή εξαρτάται και από τη διαθεσιμότητα αμυντικών αγαθών και υπηρεσιών σε επαρκείς ποσότητες. Το τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ζήτησης σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς για τα εν λόγω προϊόντα και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους, ενώ απειλεί την ασφάλεια του εφοδιασμού τους. Τα κράτη μέλη έχουν λάβει ή είναι πιθανόν να λάβουν μέτρα για τη διατήρηση των ιδίων αποθεμάτων των εν λόγω προϊόντων και των κατασκευαστικών στοιχείων τους στο πλαίσιο της εθνικής άμυνας. Ωστόσο, οι αποκλίνουσες εθνικές νομοθεσίες, ιδίως όσον αφορά την πιστοποίηση των αμυντικών προϊόντων, την ενδοενωσιακή μεταφορά προϊόντων και σχετικών κατασκευαστικών στοιχείων, καθώς και η αποκλίνουσα εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν σημεία συμφόρησης για τις ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού σε σχετικά αμυντικά προϊόντα και εμπόδια στη διαλειτουργικότητα. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να θεσπιστεί ενωσιακή νομοθεσία εναρμόνισης βάσει του άρθρου 114 της ΣΛΕΕ για τη διασφάλιση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, με την αποφυγή ελλείψεων σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνίστανται στον προσδιορισμό «κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού αμυντικών προϊόντων», στη χαρτογράφηση των σχετικών βιομηχανικών ικανοτήτων, στις παραγγελίες με διαβάθμιση προτεραιότητας, στην επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης αδειών ή στη διευκόλυνση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων. Ο συνδυασμός αυτών των μέτρων θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα τη διαθεσιμότητα αυξημένης προσφοράς, σε όλα τα κράτη μέλη, σε σχετικά αμυντικά προϊόντα και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους, τα οποία είναι αναγκαία για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Επίσης, τα μέτρα θα πρέπει να διασφαλίζουν την έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση.

Άλλα άρθρα της ΣΛΕΕ ή κάθε άρθρο από μόνα τους δεν μπορούν να δικαιολογήσουν και τους δύο ανωτέρω στόχους. Τα προτεινόμενα στοιχεία παρέχονται σε μία πράξη, δεδομένου ότι όλα τα μέτρα συνιστούν συνεκτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση, με διαφορετικούς τρόπους, της ανάγκης ενίσχυσης του αμυντικού οικοσυστήματος της Ένωσης.

Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Η ολοκληρωμένη απόκριση στην αιφνίδια αύξηση της ζήτησης για σχετικά αμυντικά προϊόντα απαιτεί ταχεία και συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς κανένα κράτος μέλος δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί από μόνο του σε αυτήν. Τα κράτη μέλη μεμονωμένα δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον κίνδυνο σημαντικών διαταραχών του εφοδιασμού στα εν λόγω αμυντικά προϊόντα, οι οποίες οφείλονται σε ανισορροπία της προσφοράς και της ζήτησης στην εσωτερική αγορά. Οι ασυντόνιστες προσεγγίσεις ενέχουν τον κίνδυνο επιδείνωσης των επιπτώσεων της κρίσης εφοδιασμού, ενθαρρύνοντας τον φαύλο κύκλο ανόδου των τιμών και τον παραγκωνισμό αυτών των αμυντικών προϊόντων. Επιπλέον, λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων ικανοτήτων παραγωγής σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση, οι συνέπειες των ελλείψεων εφοδιασμού της Ένωσης είναι τόσο εκτεταμένες ώστε η παρέμβαση στο επίπεδο της Ένωσης είναι η πλέον κατάλληλη για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων.

Απαιτείται συνεπώς δράση της Ένωσης σε σχέση με τους τομείς που καλύπτει η παρούσα πρόταση μέσω των δύο πυλώνων της.

·Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα, τα προτεινόμενα μέτρα αποσκοπούν στην επιτάχυνση των επενδύσεων σε ικανότητες παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ανθεκτικότητα της ΕΒΤΒΑ μέσω διασυνοριακών βιομηχανικών συμπράξεων και συνεργασίας των σχετικών επιχειρήσεων σε μια κοινή προσπάθεια του κλάδου ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση του κατακερματισμού των αλυσίδων εφοδιασμού. Η χρηματοδοτική στήριξη και τα κίνητρα μπορούν να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν επαρκώς μόνο σε επίπεδο Ένωσης, δεδομένης της ανάγκης προσαρμογής της ΕΒΤΒΑ στις διαρθρωτικές αλλαγές. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι οι παραγωγοί σχετικών αμυντικών προϊόντων είναι ευρέως διασκορπισμένοι σε ολόκληρη την Ένωση και περιλαμβάνουν αρκετές ΜΜΕ και εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης.

·Όσον αφορά τον δεύτερο πυλώνα, τα μέτρα που προβλέπονται σε αυτόν θα εξυπηρετήσουν την εσωτερική αγορά, θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα της ΕΒΤΒΑ και θα εγγυηθούν την ασφάλεια του εφοδιασμού. Τα μέτρα που αποσκοπούν στον εντοπισμό, τη χαρτογράφηση και τη συνεχή παρακολούθηση της διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων, των κατασκευαστικών στοιχείων τους και των αντίστοιχων εισροών στην Ένωση, θα διασφαλίσουν την αναγκαία συλλογή πληροφοριών σε επίπεδο Ένωσης και θα δώσουν τη δυνατότητα στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη να προβλέπουν ελλείψεις που επηρεάζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού των εν λόγω αμυντικών προϊόντων. Τα μέτρα που αποσκοπούν στη θέσπιση απαιτήσεων για τη διασφάλιση της έγκαιρης και διαρκούς διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις και τα σημεία συμφόρησης στις αλυσίδες εφοδιασμού με πιο αποτελεσματικό τρόπο από ό,τι μέσω ενός συνονθυλεύματος εθνικών μέτρων.

Αναλογικότητα

Δεδομένης της πρωτοφανούς γεωπολιτικής κατάστασης και της σημαντικής απειλής για την ασφάλεια της Ένωσης, είναι σαφής η ανάγκη συντονισμένης δράσης σε επίπεδο ΕΕ. Η προτεινόμενη προσέγγιση πολιτικής είναι ανάλογη προς την κλίμακα και τη σοβαρότητα των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί, δηλαδή την ανάγκη να διασφαλιστεί η έγκαιρη παράδοση ορισμένων από τα αμυντικά προϊόντα που χρειάζονται επειγόντως τα κράτη μέλη. Τα μέτρα που ορίζονται στην πρόταση δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων τους, είναι αναλογικά ως προς τους εν λόγω στόχους και βρίσκονται εντός των ορίων των δυνατοτήτων παρέμβασης της Ένωσης δυνάμει των Συνθηκών. Θα πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, στο πλαίσιο, μεταξύ άλλων, του περιορισμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Επιλογή της νομικής πράξης

Η Επιτροπή προτείνει κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Πρόκειται για την πλέον κατάλληλη νομική πράξη δεδομένου ότι μόνο ένας κανονισμός, με τις άμεσα εφαρμοστέες νομικές διατάξεις του, μπορεί να παράσχει τον αναγκαίο βαθμό ομοιομορφίας που απαιτείται για τη θέσπιση και τη λειτουργία ενός ενωσιακού μέσου που αποσκοπεί στην προώθηση της ενίσχυσης ενός βιομηχανικού τομέα σε ολόκληρη την Ευρώπη και στη διαφύλαξη της ασφάλειας του εφοδιασμού με συγκεκριμένα προϊόντα. Ο κανονισμός, λόγω της άμεσης ισχύος του, επιτρέπει επίσης να διασφαλιστεί ότι τα προτεινόμενα μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα για την αντιμετώπιση των αναγκών που περιγράφονται στην πρόταση.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

Δεν υπάρχει προηγούμενη νομοθεσία που να καλύπτει ή να αφορά τη συγκεκριμένη δράση. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν άλλες νομοθετικές πρωτοβουλίες της Ένωσης στον τομέα της άμυνας για τη στήριξη της επέκτασης της παραγωγικής ικανότητας, τη μείωση των χρόνων παράδοσης και την αντιμετώπιση των ελλείψεων εφοδιασμού. Ως εκ τούτου, δεν έχει πραγματοποιηθεί προηγούμενη εκ των υστέρων αξιολόγηση ή έλεγχος καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας για την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία.

Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Λόγω του πολιτικά ευαίσθητου χαρακτήρα της πρότασης και του επείγοντος χαρακτήρα της προετοιμασίας της πρότασης ώστε να μπορέσει να εγκριθεί εγκαίρως από τους συννομοθέτες, δεν κατέστη δυνατή η διεξαγωγή διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Εκτίμηση επιπτώσεων

Λόγω της επείγουσας ανάγκης να αυξηθεί η παραγωγική ικανότητα των σχετικών αμυντικών προϊόντων και να διαφυλαχθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού σε αυτά, η παρούσα πρόταση δεν συνοδεύεται από επίσημη εκτίμηση επιπτώσεων. Ένα τέτοιο έγγραφο δεν θα μπορούσε να έχει παραδοθεί εντός του χρονικού πλαισίου που διατίθεται πριν από την έγκριση της πρότασης. Η πρόταση βασίζεται στα διδάγματα που αντλήθηκαν από την κοινή ανακοίνωση σχετικά με την ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και τη μελλοντική πορεία, της 18ης Μαΐου 2022, αλλά και στις εργασίες που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της ειδικής ομάδας για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας, η οποία συστάθηκε αμέσως μετά τη δημοσίευση της προαναφερθείσας κοινής ανακοίνωσης. Η Επιτροπή υποβάλλει την παρούσα πρόταση κανονισμού χωρίς εκτίμηση επιπτώσεων, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ταχεία εφαρμογή της το αργότερο έως τις 26 Απριλίου 2023. Η πρόταση είναι χρονικά περιορισμένη και περιέχει διάταξη που απαιτεί από την Επιτροπή να συντάξει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Το μέσο δεν αναμένεται να αυξήσει τη διοικητική επιβάρυνση.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Η διαφύλαξη της ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ αποτελεί στόχο γενικού ενδιαφέροντος που μπορεί να συμβάλει στη διαφύλαξη των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους στη ζωή σύμφωνα με το άρθρο 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης) και στην ελευθερία και την ασφάλεια σύμφωνα με το άρθρο 6 του Χάρτη.

Αφετέρου, το άρθρο 16 του Χάρτη προβλέπει την επιχειρηματική ελευθερία και το άρθρο 17 του Χάρτη το δικαίωμα ιδιοκτησίας.

Στο πλαίσιο του πυλώνα 2 απαιτούνται ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση σοβαρών διαταραχών στον εφοδιασμό σε σχετικά αμυντικά προϊόντα στην Ένωση που ενδέχεται να περιορίσουν προσωρινά την επιχειρηματική ελευθερία, η οποία προστατεύεται από το άρθρο 16, καθώς και το δικαίωμα ιδιοκτησίας, το οποίο προστατεύεται από το άρθρο 17 του Χάρτη. Σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη, κάθε περιορισμός των δικαιωμάτων αυτών στην παρούσα πρόταση θα προβλέπεται από τον νόμο, θα σέβεται το βασικό περιεχόμενο των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών, θα είναι όντως αναγκαίος για την επίτευξη στόχου γενικού συμφέροντος και θα τηρεί την αρχή της αναλογικότητας.

Η υποχρέωση κοινοποίησης συγκεκριμένων πληροφοριών στην Επιτροπή, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, σέβεται το βασικό περιεχόμενο και δεν θίγει δυσανάλογα την επιχειρηματική ελευθερία (άρθρο 16 του Χάρτη). Κάθε αίτημα παροχής πληροφοριών εξυπηρετεί τον στόχο γενικού ενδιαφέροντος της Ένωσης να επιτρέπει τον προσδιορισμό πιθανών μέτρων μετριασμού των ελλείψεων σε σχετικά αμυντικά προϊόντα, τα οποία είναι απαραίτητα για τη διαφύλαξη της ασφάλειας της Ένωσης και των κρατών μελών της. Τα εν λόγω αιτήματα παροχής πληροφοριών είναι κατάλληλα και αποτελεσματικά για την επίτευξη του στόχου, καθώς παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για την αξιολόγηση της εκάστοτε κρίσης. Η Επιτροπή ζητεί καταρχήν μόνο τις επιθυμητές πληροφορίες από αντιπροσωπευτικές οργανώσεις και μπορεί να απευθύνει αιτήματα σε μεμονωμένες επιχειρήσεις μόνον εάν αυτό είναι επιπλέον αναγκαίο. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν με άλλον τρόπο διαθέσιμες πληροφορίες για την κατάσταση του εφοδιασμού, δεν υπάρχει κανένα εξίσου αποτελεσματικό μέτρο για την απόκτηση των πληροφοριών που είναι αναγκαίες ώστε οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων να μπορέσουν να λάβουν μέτρα μετριασμού. Υπό το πρίσμα των σοβαρών γεωπολιτικών συνεπειών και συνεπειών για την ασφάλεια από τις ελλείψεις σε σχετικά αμυντικά προϊόντα και της αντίστοιχης σημασίας των μέτρων μετριασμού, τα αιτήματα παροχής πληροφοριών είναι ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο στόχο. Επιπλέον, ο περιορισμός της επιχειρηματικής ελευθερίας και του δικαιώματος ιδιοκτησίας αντισταθμίζεται με κατάλληλες εγγυήσεις. Αίτημα παροχής πληροφοριών μπορεί να υποβληθεί μόνο για προϊόντα που είναι αναγκαία για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων και τα οποία προσδιορίζονται συγκεκριμένα από την Επιτροπή και μέσω εκτελεστικής πράξης, ως προϊόντα που επηρεάζονται από κρίση εφοδιασμού.

Η υποχρέωση αποδοχής και απόδοσης προτεραιότητας των παραγγελιών με προτεραιότητα σέβεται το βασικό περιεχόμενο και δεν θα θίγει δυσανάλογα την επιχειρηματική ελευθερία (άρθρο 16 του Χάρτη) και το δικαίωμα ιδιοκτησίας (άρθρο 17 του Χάρτη). Η υποχρέωση αυτή εξυπηρετεί τον στόχο γενικού ενδιαφέροντος της Ένωσης για ασφάλεια καθώς αντιμετωπίζει τις διαταραχές του εφοδιασμού σε σχετικά αμυντικά προϊόντα. Η υποχρέωση είναι κατάλληλη και αποτελεσματική για την επίτευξη του στόχου αυτού, καθώς διασφαλίζει ότι οι διαθέσιμοι πόροι χρησιμοποιούνται κατά προτίμηση για την παραγωγή των εν λόγω σχετικών αμυντικών προϊόντων. Δεν υπάρχει εξίσου αποτελεσματικό μέτρο. Όσον αφορά τα προϊόντα που προσδιορίζονται ως επηρεαζόμενα από κρίση εφοδιασμού η οποία συνιστά απειλή για τους προαναφερθέντες στόχους γενικού συμφέροντος και θεμελιωδών δικαιωμάτων, είναι αναλογικό να υποχρεωθούν οι επιχειρήσεις που συνάπτουν συμβάσεις στο πλαίσιο κοινής προμήθειας κρατών μελών ή οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού των σχετικών αμυντικών προϊόντων να αποδέχονται και να δίνουν προτεραιότητα σε ορισμένες παραγγελίες. Οι κατάλληλες εγγυήσεις διασφαλίζουν ότι τυχόν αρνητικές επιπτώσεις της υποχρέωσης ιεράρχησης των προτεραιοτήτων στην επιχειρηματική ελευθερία, στη συμβατική ελευθερία και στο δικαίωμα ιδιοκτησίας δεν ισοδυναμούν με παραβίαση των εν λόγω δικαιωμάτων. Οποιαδήποτε υποχρέωση ιεράρχησης ορισμένων παραγγελιών μπορεί να δρομολογηθεί μόνο για προϊόντα που προσδιορίζονται από την Επιτροπή και μέσω εκτελεστικής πράξης ως επηρεαζόμενα από κρίση εφοδιασμού. Η ενδιαφερόμενη επιχείρηση μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή να επανεξετάσει την παραγγελία με προτεραιότητα, εάν δεν είναι σε θέση να εκτελέσει την παραγγελία ή εάν η εκτέλεση της παραγγελίας θα επέφερε αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση για την ίδια και θα συνεπαγόταν ιδιαίτερες δυσχέρειες. Επιπλέον, το υποκείμενο της υποχρέωσης απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη αποζημίωσης για παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων που απορρέουν από την τήρηση της υποχρέωσης. Τέλος, ο παρών κανονισμός θα εφαρμόζεται μόνο για το περιορισμένο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποκατάσταση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και την προσαρμογή του κλάδου στις διαρθρωτικές αλλαγές.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εφαρμογή του κανονισμού για την περίοδο από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του έως τις 30 Ιουνίου 2025 ανέρχεται σε 500 εκατ. EUR σε τρέχουσες τιμές.

Ο αντίκτυπος στην περίοδο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου όσον αφορά τον απαιτούμενο προϋπολογισμό και τους ανθρώπινους πόρους περιγράφεται λεπτομερώς στο νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο που επισυνάπτεται στην πρόταση και θα καλυφθεί από τους διαθέσιμους πόρους του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα πρέπει να συντάξει έκθεση αξιολόγησης για το μέσο και να την κοινοποιήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το αργότερο έως τις 30/6/2024. Στην έκθεση αυτή θα αξιολογείται κυρίως η πρόοδος που έχει σημειωθεί όσον αφορά την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην πρόταση. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει προτάσεις για τυχόν κατάλληλες τροποποιήσεις του παρόντος κανονισμού, ιδίως προκειμένου να συνεχιστεί η αντιμετώπιση τυχόν κινδύνων που εξακολουθούν να υφίστανται σε σχέση με την προμήθεια των σχετικών αμυντικών προϊόντων.

2023/0140 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέσπιση της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως τα άρθρα 114 και 173 παράγραφος 3,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 2 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έθεσε σε δοκιμασία την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και την αγορά εξοπλισμού και αποκάλυψε ορισμένα ελαττώματα. Τα ελαττώματα αυτά υπονομεύουν την ικανότητα κάλυψης, με τον απαιτούμενο ασφαλή και έγκαιρο τρόπο, των επειγουσών αναγκών των κρατών μελών σε αμυντικά προϊόντα και συστήματα, όπως πυρομαχικά και πυραύλους, λαμβανομένου υπόψη του υψηλού ποσοστού ανάλωσης των εν λόγω προϊόντων ή συστημάτων σε συγκρούσεις μεγάλης κλίμακας.

(2)Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ένωση και τα κράτη μέλη της εντείνουν σταθερά τις προσπάθειές τους για να συμβάλουν στην κάλυψη των πιεστικών αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας. Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτό, αντιμέτωποι με την αυξανόμενη αστάθεια, τον στρατηγικό ανταγωνισμό και τις απειλές κατά της ασφάλειας, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ένωσης, κατά τη σύνοδο των Βερσαλλιών στις 11 Μαρτίου 2022, αποφάσισαν να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλεια της ίδιας της Ένωσης και να λάβουν περαιτέρω αποφασιστικά μέτρα για την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής κυριαρχίας. Δεσμεύτηκαν να «ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές αμυντικές δυνατότητες», συμφώνησαν να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες, να εντείνουν τη συνεργασία μέσω κοινών έργων και κοινών προμηθειών αμυντικών δυνατοτήτων, να καλύψουν τις ελλείψεις, να τονώσουν την καινοτομία, καθώς και να ενισχύσουν και να αναπτύξουν την αμυντική βιομηχανία της ΕΕ. Στις 21 Μαρτίου 2022, η «Στρατηγική πυξίδα για ισχυρότερη ασφάλεια και άμυνα της Ένωσης κατά την επόμενη δεκαετία» εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και στη συνέχεια έλαβε την έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 24 Μαρτίου 2022. Η στρατηγική πυξίδα τονίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες και να πραγματοποιηθούν περισσότερες επενδύσεις στις δυνατότητες, τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε εθνικό επίπεδο.

(3)Στις 18 Μαΐου 2022, η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος παρουσίασαν κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας και μελλοντική πορεία», τονίζοντας την ύπαρξη, εντός της Ένωσης, κενών στους τομείς της άμυνας, της οικονομίας, της βιομηχανίας και των δυνατοτήτων. Τον Ιούλιο του 2022 η Επιτροπή παρουσίασε την πράξη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (EDIRPA), με στόχο τη στήριξη της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών κατά το στάδιο της προμήθειας για την κάλυψη των πλέον επειγόντων και κρίσιμων κενών με συνεργατικό τρόπο, ιδίως των κενών που δημιουργούνται από την απόκριση στην τρέχουσα επίθεση της Ρωσίας. Η EDIRPA θα συμβάλει στην ενίσχυση των κοινών αμυντικών προμηθειών και, μέσω της σχετικής ενωσιακής χρηματοδότησης, στην ενίσχυση των αμυντικών βιομηχανικών ικανοτήτων της Ένωσης και στην προσαρμογή της αμυντικής της βιομηχανίας στις διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς που προκύπτουν από την αυξημένη ζήτηση λόγω νέων προκλήσεων, όπως η επανεμφάνιση συγκρούσεων μεγάλης κλίμακας.

(4)Υπό το πρίσμα της κατάστασης στην Ουκρανία και των πιεστικών αμυντικών αναγκών της, ιδίως για πυρομαχικά, το Συμβούλιο συμφώνησε, στις 20 Μαρτίου 2023, σε μία τρισχιδή προσέγγιση, με στόχο την παροχή ενός εκατομμυρίου βλημάτων πυροβολικού για την Ουκρανία, σε μια κοινή προσπάθεια εντός των επόμενων δώδεκα μηνών. Συμφώνησε να παραδώσει επειγόντως πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού στην Ουκρανία και, εφόσον ζητηθεί, πυραύλους από υφιστάμενα αποθέματα ή την εκ νέου ιεράρχηση υφιστάμενων παραγγελιών. Κάλεσε επίσης τα κράτη μέλη να προμηθευτούν από κοινού πυρομαχικά και, εφόσον ζητηθεί, πυραύλους από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (και τη Νορβηγία) στο πλαίσιο υφιστάμενου έργου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (ΕΟΑ) ή μέσω συμπληρωματικών σχεδίων αγοράς υπό την καθοδήγηση των κρατών μελών, προκειμένου να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους, επιτρέποντας παράλληλα τη συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία. Για τη στήριξη των προσπαθειών αυτών, το Συμβούλιο συμφώνησε να κινητοποιήσει κατάλληλη χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (ΕΜΕ). Το Συμβούλιο ανέθεσε επίσης στην Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για την επείγουσα στήριξη της εντατικοποίησης των παραγωγικών ικανοτήτων της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, την εξασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού, τη διευκόλυνση αποτελεσματικών διαδικασιών προμήθειας, την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε παραγωγικές ικανότητες και την προώθηση των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης, κατά περίπτωση, της κινητοποίησης του προϋπολογισμού της Ένωσης. Πρόκειται για κάτι απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ανάγκες ασφάλειας της Ένωσης καλύπτονται επαρκώς ανά πάσα στιγμή και ότι η αμυντική βιομηχανία και η εσωτερική αγορά της Ένωσης ανταποκρίνονται στις τρέχουσες αλλαγές. Οι τρεις άξονες πρέπει να επιδιωχθούν παράλληλα και με συντονισμένο τρόπο. Θα διοργανωθούν επίσης τακτικές συνεδριάσεις σε επίπεδο διευθυντών εθνικών εξοπλισμών με την ειδική ομάδα για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας (Επιτροπή, ΕΥΕΔ, ΕΟΑ), προκειμένου να αξιολογούνται οι ανάγκες και οι βιομηχανικές δυνατότητες, καθώς και για να διασφαλίζεται ο αναγκαίος στενός συντονισμός, ώστε να εξασφαλίζεται η κατάλληλη εφαρμογή των τριών αξόνων.

(5)Στις 13 Απριλίου 2023, το Συμβούλιο ενέκρινε μέτρο συνδρομής στο πλαίσιο του ΕΜΕ ύψους 1 δισ. ευρώ για τη στήριξη των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, το οποίο επιτρέπει την επιστροφή του κόστους στα κράτη μέλη για πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού και, κατά περίπτωση, για πυραύλους που χορηγήθηκαν στην Ουκρανία από υφιστάμενα αποθέματα ή από την εκ νέου ιεράρχηση υφιστάμενων παραγγελιών, κατά την περίοδο από 9 Φεβρουαρίου έως 31 Μαΐου 2023. Όσον αφορά τις κοινές προμήθειες, μέχρι στιγμής 24 κράτη μέλη και η Νορβηγία υπέγραψαν τη συμφωνία για το έργο του ΕΟΑ για τη συνεργατική προμήθεια πυρομαχικών.

(6)Οι κοινές προσπάθειες που θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να αναπληρώσουν τα εξαντλημένα αποθέματα και να στηρίξουν την Ουκρανία μπορούν να είναι αποτελεσματικές μόνον εάν το σκέλος της προσφοράς στην Ένωση έχει τη δυνατότητα να παραδώσει εγκαίρως τα απαιτούμενα αμυντικά προϊόντα. Ωστόσο, με την ταχεία μείωση των αποθεμάτων, την ευρωπαϊκή παραγωγή σχεδόν στο μέγιστο επίπεδο ικανότητας, από τα κράτη μέλη ή τις παραγγελίες τρίτων χωρών, και τις ραγδαία αυξανόμενες τιμές, είναι απαραίτητα πρόσθετα μέτρα ενωσιακής βιομηχανικής πολιτικής για να εξασφαλιστεί η ταχεία εντατικοποίηση των παραγωγικών ικανοτήτων.

(7)Όπως τονίστηκε από το έργο της ειδικής ομάδας για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας (Επιτροπή, ΕΥΕΔ, ΕΟΑ) σχετικά με τον συντονισμό των πολύ βραχυπρόθεσμων αναγκών σε αμυντικές προμήθειες και τη συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους κατασκευαστές της Ένωσης στον τομέα της άμυνας, με στόχο τη στήριξη των κοινών προμηθειών για την αναπλήρωση των αποθεμάτων, ιδίως υπό το πρίσμα της στήριξης που παρέχεται στην Ουκρανία, ο ενωσιακός κλάδος παραγωγής διαθέτει παραγωγικές ικανότητες στον τομέα των πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, αλλά και πυραύλων. Ωστόσο, οι παραγωγικές ικανότητες στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης είναι προσαρμοσμένες σε περιόδους που διαφέρουν από τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση. Οι ροές εφοδιασμού προσαρμόστηκαν σε μια πιο συγκρατημένη ζήτηση, με περιορισμένα αποθέματα και διαφοροποιημένους προμηθευτές παγκοσμίως, για να μειωθεί το κόστος, εκθέτοντας τον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης σε εξαρτήσεις. Κατά συνέπεια, στο πλαίσιο αυτό, η τρέχουσα παραγωγική ικανότητα και οι υφιστάμενες αλυσίδες εφοδιασμού και αξίας δεν επιτρέπουν την ασφαλή και έγκαιρη παράδοση αμυντικών προϊόντων για την κάλυψη των αναγκών ασφάλειας των κρατών μελών και τη συνέχιση της στήριξης των ουκρανικών αναγκών, προκαλώντας εντάσεις στην αγορά πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων, και κίνδυνο δημιουργίας φαινομένων παραγκωνισμού. Επομένως, είναι αναγκαία μια πρόσθετη παρέμβαση σε επίπεδο Ένωσης.

(8)Σύμφωνα με το άρθρο 173 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, η βιομηχανική πολιτική της Ένωσης επιδιώκει τον στόχο της επιτάχυνσης της προσαρμογής της βιομηχανίας στις διαρθρωτικές αλλαγές. Επομένως, κρίνεται σκόπιμο να υποστηριχθεί η βιομηχανία της Ένωσης ώστε να αυξήσει τον όγκο παραγωγής της, να μειώσει τον χρόνο παράδοσης και να αντιμετωπίσει πιθανά σημεία συμφόρησης και/ή παράγοντες που θα μπορούσαν να καθυστερήσουν ή να εμποδίσουν τον εφοδιασμό και την παραγωγή πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων τα οποία, για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, θεωρούνται συναφή αμυντικά προϊόντα.

(9)Τα μέτρα που λαμβάνονται σε επίπεδο Ένωσης θα πρέπει να αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ) στο πεδίο των πυρομαχικών και των πυραύλων, ώστε να καταστεί δυνατή η επείγουσα προσαρμογή της στις διαρθρωτικές αλλαγές.

(10)Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα μέσο για τη χρηματοδοτική στήριξη της ενίσχυσης της βιομηχανίας σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού και αξίας που σχετίζονται με την παραγωγή των εν λόγω σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση (στο εξής, το «μέσο»).

(11)Το μέσο θα συνάδει με υφιστάμενες συνεργατικές πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, η προτεινόμενη πράξη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών, καθώς και ο ΕΜΕ, και δημιουργεί συνέργειες με άλλα προγράμματα της Ένωσης. Το μέσο συνάδει πλήρως με τη φιλοδοξία της στρατηγικής πυξίδας.

(12)Στο παρόν μέσο θα πρέπει να εφαρμόζεται ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά.

(13)Σύμφωνα με το άρθρο 193 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, η επιχορήγηση δράσεων που έχουν ήδη αρχίσει χορηγείται μόνον στις περιπτώσεις που ο αιτών μπορεί να αποδείξει την ανάγκη έναρξης της ενέργειας πριν από την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης. Ωστόσο, οι χρηματοδοτικές συνεισφορές δεν θα πρέπει να καλύπτουν περίοδο πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επιχορήγησης, με εξαίρεση δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις. Προκειμένου να υπάρξει απόκριση στην έκκληση του Συμβουλίου της 20ής Μαρτίου 2023 για επιτάχυνση της παράδοσης των σχετικών αμυντικών προϊόντων, θα πρέπει να είναι δυνατόν να προβλέπονται στην απόφαση χρηματοδότησης χρηματοδοτικές συνεισφορές σε δράσεις που καλύπτουν την περίοδο από την ημερομηνία αυτή.

(14)Ο παρών κανονισμός καθορίζει χρηματοδοτικό κονδύλιο για το μέσο, το οποίο θα αποτελεί το ποσό προνομιακής αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 18 της διοργανικής συμφωνίας, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων 3 (διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020), για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

(15)Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν μεταφορές πόρων που τους έχουν διατεθεί στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης στο μέσο, υπό τους όρους που καθορίζονται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Αυτό θα μπορούσε ιδίως να συμβαίνει όταν η παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων αντιμετωπίζει συγκεκριμένες αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων στις επικράτειες των κρατών μελών, ιδίως σε ευάλωτες και απομακρυσμένες περιοχές, και οι πόροι αυτοί συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος από το οποίο μεταφέρονται. Οι δυνατότητες που προβλέπονται στο άρθρο 73 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 μπορούν να εφαρμόζονται υπό την προϋπόθεση ότι το έργο συμμορφώνεται με τους κανόνες που ορίζονται στον εν λόγω κανονισμό και με το πεδίο εφαρμογής του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ+, όπως ορίζεται στους ειδικούς κανονισμούς για το κάθε ταμείο. Σύμφωνα με το άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τα τροποποιημένα εθνικά προγράμματα που υποβάλλονται από το κράτος μέλος και να υποβάλει παρατηρήσεις εντός διμήνου. Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης, η Επιτροπή θα πρέπει να προσπαθήσει να ολοκληρώσει την αξιολόγηση των τροποποιημένων εθνικών προγραμμάτων χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

(16)Όταν προτείνουν τροποποιημένα ή νέα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, σύμφωνα με το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 4 , τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να προτείνουν μέτρα που συμβάλλουν επίσης στην επίτευξη των στόχων του μέσου αυτού. Για τον σκοπό αυτό, τα μέτρα που συνδέονται με προτάσεις που υποβάλλονται στο πλαίσιο πρόσκλησης υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του μέσου, στα οποία απονεμήθηκε «Σφραγίδα Αριστείας» σύμφωνα με το μέσο, θα πρέπει να εξετάζονται, ειδικότερα, από τα κράτη μέλη.

(17)Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 5 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και τους κανονισμούς (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 6 , (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 7 και (ΕΕ) 2017/1939 8 του Συμβουλίου, τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται με αναλογικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που αφορούν την πρόληψη, τον εντοπισμό, τη διόρθωση και τη διερεύνηση παρατυπιών, συμπεριλαμβανομένης της απάτης, την ανάκτηση απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όπου αρμόζει, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους κανονισμούς (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 και (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης (OLAF) έχει την εξουσία να διενεργεί διοικητικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν υπήρξε απάτη, διαφθορά ή κάθε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει την εξουσία, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, να διενεργεί έρευνες και να διώκει αξιόποινες πράξεις εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, όπως προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 9 . Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, κάθε πρόσωπο ή οντότητα που είναι αποδέκτης κονδυλίων της Ένωσης οφείλει να συνεργάζεται πλήρως για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να παρέχει τα αναγκαία δικαιώματα και πρόσβαση στην Επιτροπή, στην OLAF, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και, σε σχέση με τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939, στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και να μεριμνά ώστε τυχόν τρίτοι που συμμετέχουν στην εκτέλεση κονδυλίων της Ένωσης να εκχωρούν ισοδύναμα δικαιώματα.

(18)Μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) μπορούν να συμμετέχουν σε ενωσιακά προγράμματα στο εν λόγω μέσο ως συνδεδεμένες χώρες, στο πλαίσιο της συνεργασίας που θεσπίστηκε δυνάμει της Συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, η οποία προβλέπει την υλοποίηση της συμμετοχής τους σε προγράμματα της Ένωσης βάσει απόφασης που λαμβάνεται δυνάμει της συμφωνίας αυτής. Στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εισαχθεί ειδική διάταξη που θα υποχρεώνει τις εν λόγω τρίτες χώρες να παρέχουν στον αρμόδιο διατάκτη, στην OLAF και στο Ελεγκτικό Συνέδριο τα αναγκαία δικαιώματα και πρόσβαση, ώστε να ασκούν πλήρως τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

(19)Δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων της αμυντικής βιομηχανίας, στην οποία η ζήτηση προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τα κράτη μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες, που ελέγχουν επίσης όλες τις προμήθειες προϊόντων και τεχνολογιών συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών, η λειτουργία της αμυντικής βιομηχανίας δεν ακολουθεί τους συμβατικούς κανόνες και τα επιχειρηματικά μοντέλα που διέπουν τις πιο παραδοσιακές αγορές. Επομένως, η βιομηχανία δεν προβαίνει σε σημαντικές αυτοχρηματοδοτούμενες βιομηχανικές επενδύσεις, παρά μόνο όταν πρόκειται για συνέπεια αμετάκλητων παραγγελιών. Καθώς οι αμετάκλητες παραγγελίες από τα κράτη μέλη αποτελούν προϋπόθεση για κάθε επένδυση, η Επιτροπή μπορεί να παρέμβει ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους των βιομηχανικών επενδύσεων μέσω επιχορηγήσεων και δανείων που θα επιτρέπουν την ταχύτερη προσαρμογή στις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς. Στο τρέχον πλαίσιο έκτακτης ανάγκης, η στήριξη της Ένωσης θα πρέπει να καλύπτει έως και το 60 % των άμεσων επιλέξιμων δαπανών, ώστε να μπορούν οι δικαιούχοι να υλοποιούν δράσεις το συντομότερο δυνατόν, να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο των επενδύσεών τους και, ως εκ τούτου, να επιταχύνουν τη διαθεσιμότητα των σχετικών αμυντικών προϊόντων.

(20)Οι δραστηριοποιούμενοι στην αμυντική βιομηχανία αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες έμμεσες δαπάνες, παραδείγματος χάριν για ασφάλεια. Επομένως, είναι σκόπιμο να επιτραπεί ενιαίος συντελεστής 7 % των συνολικών άμεσων επιλέξιμων δαπανών της δράσης.

(21)Το μέσο θα πρέπει να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, σε δράσεις που συμβάλλουν στην έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων, όπως είναι οι δραστηριότητες συντονισμού και δικτύωσης για τη βιομηχανία, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην κατασκευή σχετικών αμυντικών προϊόντων, η δέσμευση ικανοτήτων, η βιομηχανική διαδικασία αποκατάστασης προϊόντων που έχουν λήξει, η επέκταση, η βελτιστοποίηση, ο εκσυγχρονισμός, η αναβάθμιση ή η αναπροσαρμογή της χρήσης των υφιστάμενων, ή η δημιουργία νέων παραγωγικών ικανοτήτων στον τομέα αυτό, καθώς και η κατάρτιση του προσωπικού.

(22)Δεδομένου ότι το μέσο αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητας της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης, επιλέξιμες για στήριξη είναι μόνο νομικές οντότητες, είτε δημόσιες είτε ιδιωτικές, οι οποίες είναι εγκατεστημένες και έχουν τις δομές της εκτελεστικής τους διαχείρισής στην Ένωση ή σε συνδεδεμένες χώρες.

(23)Νομικές οντότητες που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα και τελούν υπό τον έλεγχο μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας ή οντότητας μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας θα πρέπει να είναι επιλέξιμες ως αποδέκτες, μόνο εάν πληρούνται αυστηρές προϋποθέσεις ως προς τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως αυτά καθορίζονται στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας δυνάμει του τίτλου V της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), καθώς επίσης και ως προς την ενίσχυση της ΕΒΤΒΑ. Η συμμετοχή τέτοιων νομικών οντοτήτων δεν θα πρέπει να αντιβαίνει στους στόχους του μέσου. Σε αυτό το πλαίσιο ο έλεγχος θα πρέπει να νοείται ως δυνατότητα άσκησης αποφασιστικής επιρροής σε μία νομική οντότητα, άμεσα ή έμμεσα, μέσω μίας ή περισσότερων ενδιάμεσων νομικών οντοτήτων. Οι αιτούντες θα πρέπει να παρέχουν όλες τις συναφείς πληροφορίες σχετικά με τις υποδομές, τις εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία και τους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν στη δράση. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη οι ανησυχίες των κρατών μελών όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού. Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης που απορρέει από την υφιστάμενη κρίση εφοδιασμού σε πυρομαχικά, το μέσο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις υφιστάμενες αλυσίδες εφοδιασμού.

(24)Οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία και οι πόροι των αποδεκτών που συμμετέχουν σε δράση υποστηριζόμενη από το μέσο θα πρέπει να βρίσκονται στο έδαφος κράτους μέλους ή συνδεδεμένης χώρας καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης, και οι αποδέκτες που συμμετέχουν σε μία δράση θα πρέπει να έχουν εγκατεστημένες τις δομές της εκτελεστικής τους διαχείρισης στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα. Ως εκ τούτου, μια νομική οντότητα εγκατεστημένη σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή μια νομική οντότητα εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα, αλλά η οποία έχει τις δομές της εκτελεστικής της διαχείρισής σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα, δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμη ως αποδέκτης που συμμετέχει σε δράση.

(25)Σύμφωνα με το άρθρο 94 της απόφασης 2013/755/ΕΕ 10 του Συμβουλίου, τα φυσικά πρόσωπα και οι οντότητες που είναι εγκατεστημένες στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση με την επιφύλαξη των κανόνων και των στόχων του μέσου και των ενδεχόμενων συμφωνιών που ισχύουν στο κράτος μέλος με το οποίο είναι συνδεδεμένη η σχετική υπερπόντια χώρα ή έδαφος.

(26)Κατά την αξιολόγηση των προτάσεων, η Επιτροπή θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη συμβολή τους στην επίτευξη των στόχων του μέσου. Οι προτάσεις θα πρέπει ιδίως να αξιολογούνται με βάση τη συμβολή τους στην αύξηση, την εντατικοποίηση, τη δέσμευση και τον εκσυγχρονισμό των ικανοτήτων παραγωγής, καθώς και στην επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του σχετικού εργατικού δυναμικού. Θα πρέπει επίσης να αξιολογούνται με βάση τη συμβολή τους στη μείωση του χρόνου παράδοσης των σχετικών αμυντικών προϊόντων, μεταξύ άλλων μέσω μηχανισμών εκ νέου ιεράρχησης των παραγγελιών, στον εντοπισμό και την εξάλειψη των σημείων συμφόρησης κατά μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού τους, καθώς και στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας των εν λόγω αλυσίδων εφοδιασμού μέσω της ανάπτυξης και της θέσης σε λειτουργία της διασυνοριακής συνεργασίας των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα, και σε σημαντικό βαθμό, των ΜΜΕ και των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης που δραστηριοποιούνται στις οικείες αλυσίδες εφοδιασμού.

(27)Κατά τον σχεδιασμό, τη χορήγηση και την υλοποίηση της χρηματοδοτικής στήριξης της ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στο γεγονός ότι τα μέτρα αυτά δεν αλλοιώνουν τους όρους του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά.

(28)Επιπλέον, η τρέχουσα κρίση όχι μόνο κατέδειξε ελλείψεις στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, αλλά δημιούργησε επίσης προκλήσεις για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αμυντικών προϊόντων. Πράγματι, το τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο συνεπάγεται σημαντική αύξηση της ζήτησης, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς παραγωγής και πώλησης πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων και των κατασκευαστικών στοιχείων τους στην Ένωση. Ενώ ορισμένα κράτη μέλη έχουν λάβει ή είναι πιθανόν να λάβουν μέτρα για τη διατήρηση των ιδίων αποθεμάτων στο πλαίσιο της εθνικής ασφάλειας, κάποια άλλα αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση στα αγαθά που απαιτούνται για την κατασκευή ή την απόκτηση πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων. Μερικές φορές η δυσκολία πρόσβασης σε μία μόνο πρώτη ύλη ή ένα συγκεκριμένο κατασκευαστικό στοιχείο εμποδίζει ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής. Για να διασφαλιστεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν ορισμένα μέτρα που θα εξασφαλίζουν, με συντονισμένο τρόπο, εναρμονισμένους κανόνες για τη διευκόλυνση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αμυντικά προϊόντα. Οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη χαρτογράφηση των αναγκών σε αγαθά και υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά, τη δυνατότητα εκτέλεσης παραγγελιών με διαβάθμιση προτεραιότητας σε επίπεδο Ένωσης όταν τουλάχιστον τρία κράτη μέλη αποφασίζουν ή προτίθενται να αποφασίσουν να προμηθευτούν από κοινού αμυντικά προϊόντα, όπου αυτό είναι αναγκαίο για την επίτευξη στόχου γενικού ενδιαφέροντος για την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της, καθώς και επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης αδειών ή διευκόλυνση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να βασίζονται στο άρθρο 114 της ΣΛΕΕ.

(29)Προκειμένου να ληφθούν τα αναγκαία και κατάλληλα μέτρα δυνάμει του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή θα πρέπει, με βάση τη συνεργασία με την ΕΥΕΔ και τον ΕΟΑ στο πλαίσιο της ειδικής ομάδας για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας, να καταρτίσει και να διατηρήσει χαρτογράφηση των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση και δραστηριοποιούνται κατά μήκος των εφοδιαστικών αλυσίδων των σχετικών αμυντικών προϊόντων. Η χαρτογράφηση θα πρέπει να περιλαμβάνει ιδίως τον τύπο και τις προδιαγραφές των προϊόντων των εν λόγω επιχειρήσεων, τη σχετική παραγωγική τους ικανότητα και τη θέση τους στην εφοδιαστική αλυσίδα των σχετικών αμυντικών προϊόντων. Η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά την παραγωγική ικανότητα και τις εφοδιαστικές αλυσίδες των επιχειρήσεων που προσδιορίζονται στη χαρτογράφηση, σε στενή συνεργασία με αυτές. Τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης και της παρακολούθησης θα πρέπει να παρουσιάζονται και να συζητούνται από την επιτροπή του προγράμματος.

(30)Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή θα πρέπει να καταρτίσει κατάλογο στον οποίο θα προσδιορίζονται τα σχετικά αμυντικά προϊόντα, οι πρώτες ύλες ή τα κατασκευαστικά στοιχεία τους που επηρεάζονται από διαταραχές ή πιθανές διαταραχές της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς και των εφοδιαστικών αλυσίδων της, οι οποίες οδηγούν σε σημαντικές ελλείψεις. Η Επιτροπή θα πρέπει να επικαιροποιεί τακτικά τον εν λόγω κατάλογο αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού, ώστε να επικεντρώνεται μόνο σε πιθανές διαταραχές ή σημεία συμφόρησης που επηρεάζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού με σχετικά αμυντικά προϊόντα, καθώς και πρώτες ύλες και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους.

(31)Η Επιτροπή θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ζητεί από τους οικονομικούς φορείς που ασχολούνται με τα εν λόγω προϊόντα, τις πρώτες ύλες ή τα κατασκευαστικά στοιχεία τους, σε συμφωνία με το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένοι, να παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για τη διασφάλιση της έγκαιρης διαθεσιμότητας κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού αμυντικών προϊόντων. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην απόφαση της Επιτροπής όσον αφορά τη λήψη των κατάλληλων μέτρων δυνάμει του παρόντος κανονισμού για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών ή σημείων συμφόρησης που επηρεάζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού με σχετικά αμυντικά προϊόντα, καθώς και σχετικές πρώτες ύλες και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους. 

(32)Ένας τέτοιος μηχανισμός προσδιορισμού, χαρτογράφησης και συνεχούς παρακολούθησης θα επιτρέψει την ανάλυση σε σχεδόν πραγματικό χρόνο της παραγωγικής ικανότητας στην Ένωση, των κρίσιμων παραγόντων που επηρεάζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού με σχετικά αμυντικά προϊόντα, καθώς και της κατάστασης των αποθεμάτων. Θα επιτρέψει επίσης στην Επιτροπή να σχεδιάζει μέτρα αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών για πραγματικές ή αναμενόμενες ελλείψεις.

(33)Η αποφυγή ελλείψεων σε σχετικά αμυντικά προϊόντα είναι απαραίτητη για τη διαφύλαξη του στόχου γενικού ενδιαφέροντος για την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της και δικαιολογεί, κατά περίπτωση, δυνάμει του άρθρου 52 του Χάρτη, αναλογικές παρεμβάσεις σε θεμελιώδη δικαιώματα των επιχειρήσεων που παρέχουν κρίσιμα από άποψη εφοδιασμού αμυντικά προϊόντα, όπως η επιχειρηματική ελευθερία σύμφωνα με το άρθρο 16 του Χάρτη και το δικαίωμα ιδιοκτησίας σύμφωνα με το άρθρο 17 του Χάρτη. Οι εν λόγω παρεμβάσεις μπορεί να δικαιολογούνται ιδίως όταν διάφορα κράτη μέλη έχουν καταβάλει συγκεκριμένες προσπάθειες για την παγίωση της ζήτησης μέσω κοινής προμήθειας, συμβάλλοντας έτσι στην περαιτέρω ολοκλήρωση και ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς για τα σχετικά αμυντικά προϊόντα. Κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον τριών κρατών μελών που συνεργάζονται για την προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων ή κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον ενός κράτους μέλους που προβαίνει σε προμήθεια με σκοπό τη μεταφορά των αποκτηθέντων σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ουκρανία και αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες είτε κατά την υποβολή παραγγελίας είτε κατά την εκτέλεση σύμβασης, η Επιτροπή μπορεί, με τη σύμφωνη γνώμη του κράτους μέλους εγκατάστασης, να απαιτήσει από επιχειρήσεις να αποδεχθούν και να δώσουν προτεραιότητα σε παραγγελίες κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού σχετικών προϊόντων. Προκειμένου να διαφυλαχθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των επιχειρήσεων, τα αιτήματα αυτά θα πρέπει να υποβάλλονται μόνο για προϊόντα τα οποία έχουν προσδιοριστεί από την Επιτροπή σε εκτελεστική απόφαση. Επιπλέον, θα πρέπει να θεσπιστεί μια διαδικασία βήμα προς βήμα προκειμένου να δοθεί στις επιχειρήσεις η δυνατότητα να εκφράσουν τις ανησυχίες τους όσον αφορά την προβλεπόμενη δράση. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώνει τις οικείες επιχειρήσεις, σε συμφωνία με το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένες, σχετικά με την πρόθεσή της να τους ζητήσει να αποδεχθούν παραγγελίες με διαβάθμιση προτεραιότητας και να δώσουν προτεραιότητα στις παραγγελίες αυτές. Επίσης, θα πρέπει να παρέχει στις οικείες επιχειρήσεις όλα τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να μπορούν να λάβουν τεκμηριωμένη απόφαση σχετικά με το κατά πόσον μπορούν να δεχτούν το εν λόγω αίτημα. Σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις αρνηθούν το αίτημα, η Επιτροπή μπορεί, σε συμφωνία με το οικείο κράτος μέλος και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη φύση των αντιρρήσεων που διατυπώνουν οι επιχειρήσεις, να θεωρήσει ότι για λόγους ασφάλειας δικαιολογείται η επιβολή, με εκτελεστική απόφαση, εκτέλεσης παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας. Μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να λαμβάνεται σύμφωνα με όλες τις ισχύουσες νομικές υποχρεώσεις της Ένωσης, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υπόθεσης. Η παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας θα πρέπει να υποβάλλεται με δίκαιη και εύλογη τιμή. Η παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας θα πρέπει να υπερισχύει κάθε υποχρέωσης εκτέλεσης βάσει του ιδιωτικού ή του δημόσιου δικαίου, ενώ θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι θεμιτοί σκοποί των επιχειρήσεων, καθώς και το κόστος και η προσπάθεια που απαιτείται για οποιαδήποτε αλλαγή στην ακολουθία παραγωγής. Οι επιχειρήσεις μπορεί να υπόκεινται σε κυρώσεις σε περίπτωση που δεν συμμορφώνονται με την υποχρέωση εκτέλεσης παραγγελιών με διαβάθμιση προτεραιότητας.

(34)Προκειμένου να διαφυλαχθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των επιχειρήσεων, θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ζητούν απαλλαγή από τις υποχρεώσεις τους σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να εκτελέσουν παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας, ακόμη και αν τεθεί σε προτεραιότητα, είτε λόγω ανεπαρκούς παραγωγικής δυναμικότητας ή παραγωγικής ικανότητας είτε επειδή αυτό θα δημιουργούσε αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση και θα συνεπαγόταν ιδιαίτερες δυσχέρειες για την επιχείρηση.

(35)Στην εξαιρετική περίσταση που μια επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας των σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση λάβει αίτημα παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας από τρίτη χώρα, θα πρέπει να ενημερώσει την Επιτροπή σχετικά με το αίτημα αυτό.

(36)Δεδομένης της σημασίας που έχει η κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού συγκεκριμένων τομέων της άμυνας που επιτελούν ζωτικές λειτουργίες για την ασφάλεια των πολιτών της Ένωσης, η συμμόρφωση με την υποχρέωση εκτέλεσης παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας δεν θα πρέπει να συνεπάγεται ευθύνη για ζημίες έναντι τρίτων σε περίπτωση παραβίασης των συμβατικών υποχρεώσεων που ενδέχεται να προκύψουν από τις αναγκαίες προσωρινές αλλαγές των επιχειρησιακών διαδικασιών του οικείου κατασκευαστή, η οποία περιορίζεται στον βαθμό που η παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων ήταν αναγκαία για τη συμμόρφωση με την εντεταλμένη απόδοση προτεραιότητας. Οι επιχειρήσεις που ενδέχεται να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής μιας παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας θα πρέπει να προβλέπουν τη δυνατότητα αυτή στους όρους των εμπορικών τους συμβάσεων. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής άλλων διατάξεων, η ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων, όπως προβλέπεται από την οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου 11 δεν θα πρέπει να επηρεάζεται από την εν λόγω απαλλαγή από την ευθύνη.

(37)Η υποχρέωση απόδοσης προτεραιότητας στην παραγωγή ορισμένων προϊόντων δεν θα πρέπει να θίγει δυσανάλογα την επιχειρηματική ελευθερία και τη συμβατική ελευθερία που ορίζονται στο άρθρο 16 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης) και το δικαίωμα ιδιοκτησίας που ορίζεται στο άρθρο 17 του Χάρτη. Σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη, κάθε περιορισμός των δικαιωμάτων αυτών θα πρέπει να προβλέπεται από τον νόμο, να σέβεται το βασικό περιεχόμενο των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών και να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας.

(38)Δεδομένης της σημασίας που έχει η κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού με σχετικά αμυντικά προϊόντα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι διοικητικές αιτήσεις σε σχέση με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία των εγκαταστάσεων παραγωγής, τη μεταφορά εισροών εντός της ΕΕ, καθώς και τον χαρακτηρισμό και την πιστοποίηση των σχετικών τελικών προϊόντων διεκπεραιώνονται εγκαίρως και με αποτελεσματικό τρόπο.

(39)Για την επίτευξη του γενικού στόχου δημόσιας πολιτικής για την ασφάλεια, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν, το συντομότερο δυνατόν, εγκαταστάσεις παραγωγής σχετικών αμυντικών προϊόντων, και παράλληλα να περιοριστεί στο ελάχιστο ο διοικητικός φόρτος. Για τον λόγο αυτόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάζουν τις αιτήσεις σε σχέση με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία μονάδων και εγκαταστάσεων παραγωγής σχετικών αμυντικών προϊόντων με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο. Θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στις αιτήσεις αυτές κατά τη στάθμιση των έννομων συμφερόντων στη συγκεκριμένη περίπτωση.

(40)Λαμβανομένων υπόψη του στόχου του παρόντος κανονισμού, της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και του εξαιρετικού πλαισίου της έκδοσής του, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο χρήσης, κατά περίπτωση, εξαιρέσεων σε σχέση με την άμυνα βάσει του εθνικού και του εφαρμοστέου ενωσιακού δικαίου, εφόσον κρίνουν ότι η εφαρμογή του θα έχει δυσμενή επίπτωση στον σκοπό αυτόν. Αυτό μπορεί να ισχύει ιδίως για το ενωσιακό δίκαιο σχετικά με ζητήματα περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας 12 , το οποίο είναι απαραίτητο για τη βελτίωση της προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, καθώς και για την επίτευξη βιώσιμης και ασφαλούς ανάπτυξης. Ωστόσο, η εφαρμογή του μπορεί επίσης να δημιουργήσει κανονιστικά εμπόδια που παρακωλύουν τη δυνατότητα της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης να εντατικοποιήσει την παραγωγή και τις παραδόσεις σχετικών αμυντικών προϊόντων. Αποτελεί συλλογική ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της να εξετάσουν επειγόντως το ενδεχόμενο ανάληψης οποιασδήποτε δράσης για την εξάλειψη πιθανών εμποδίων. Τυχόν τέτοιες δράσεις, σε ενωσιακό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, δεν θα πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο το περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια.

(41)Προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η χρήση των υφιστάμενων εφοδιαστικών αλυσίδων και, ως εκ τούτου, να εξασφαλιστεί η συνέχιση της παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση ή να ενθαρρύνουν τις οικείες επιχειρήσεις να κάνουν χρήση των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στην οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 13 . Όταν απαιτείται προηγούμενη έγκριση από τις εθνικές αρχές για τη χρήση τέτοιων παρεκκλίσεων, οι αιτήσεις θα πρέπει να διεκπεραιώνονται εγκαίρως και με αποτελεσματικό τρόπο.

(42)Η οδηγία 2009/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 14 αποσκοπεί στην εναρμόνιση των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, η οποία καθιστά δυνατή την εκπλήρωση των απαιτήσεων ασφάλειας των κρατών μελών και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Συνθήκη. Η εν λόγω οδηγία προβλέπει ιδίως ειδικές διατάξεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που προκύπτουν από κρίση, ιδίως συντομευμένες προθεσμίες για την παραλαβή προσφορών και τη δυνατότητα χρήσης της διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού. Ωστόσο, η εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη που προκλήθηκε από την τρέχουσα κρίση εφοδιασμού στον τομέα των πυρομαχικών μπορεί να είναι ασυμβίβαστη ακόμη και με τις εν λόγω διατάξεις σε περίπτωση που περισσότερα από δύο κράτη μέλη προτίθενται να συμμετάσχουν σε κοινές προμήθειες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μόνη λύση για τη διασφάλιση των συμφερόντων ασφάλειας των εν λόγω κρατών μελών είναι το άνοιγμα υφιστάμενης συμφωνίας-πλαισίου σε αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς των κρατών μελών που δεν αποτελούσαν αρχικά συμβαλλόμενα μέρη της, παρόλο που η δυνατότητα αυτή δεν προβλεπόταν στην αρχική συμφωνία-πλαίσιο.

(43)Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τυχόν τροποποιήσεις μιας σύμβασης περιορίζονται αυστηρά σε ό,τι είναι απολύτως αναγκαίο υπό τις περιστάσεις, με παράλληλη τήρηση, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων, της διαφάνειας και της αναλογικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να είναι δυνατή η παρέκκλιση από την οδηγία 2009/81/ΕΚ με την αύξηση των ποσοτήτων που προβλέπονται στη συμφωνία-πλαίσιο και με το άνοιγμά της σε αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς άλλων κρατών μελών. Οι εν λόγω αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς θα πρέπει να απολαύουν των ίδιων όρων με την αρχική αναθέτουσα αρχή που συνήψε την αρχική συμφωνία-πλαίσιο για τις εν λόγω πρόσθετες ποσότητες. Στις περιπτώσεις αυτές, η αναθέτουσα αρχή θα πρέπει επίσης να παρέχει τη δυνατότητα σε κάθε οικονομικό φορέα που πληροί τους όρους της αρχικής συμφωνίας-πλαίσιο να γίνει συμβαλλόμενο μέρος βάσει της εν λόγω συμφωνίας-πλαισίου. Επιπλέον, θα πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα διαφάνειας για τη διασφάλιση της ενημέρωσης όλων των δυνητικά ενδιαφερόμενων μερών. Προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις των εν λόγω τροποποιήσεων στην ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να αποφευχθούν δυσανάλογες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, οι τροποποιήσεις των συμφωνιών-πλαισίων θα πρέπει να εισαχθούν μόνο έως τις 30 Ιουνίου 2025.

(44)Η οδηγία 2009/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 15 αποσκοπεί στην απλούστευση των όρων και προϋποθέσεων όσον αφορά τις μεταφορές αμυντικών προϊόντων εντός της ΕΕ, ιδίως μέσω γενικών αδειών μεταφοράς που βασίζονται στην εκ των υστέρων επαλήθευση, καλύπτουν προκαθορισμένο φάσμα προϊόντων για συγκεκριμένους αποδέκτες ή για συγκεκριμένο σκοπό, και για τα οποία δεν απαιτείται προηγούμενη αίτηση. Ωστόσο, καμία από τις υποχρεωτικές γενικές άδειες μεταφοράς οι οποίες προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/43/ΕΚ ή στις συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με την ευθυγράμμιση του πεδίου εφαρμογής και των προϋποθέσεων για τις εν λόγω άδειες δεν επαρκεί για την εξασφάλιση των μεταφορών που είναι απαραίτητες για την παραγωγή των σχετικών αμυντικών προϊόντων.

(45)Στο σημερινό πλαίσιο, το οποίο επιβάλλει την επίσπευση των χρόνων παράδοσης σε όλες τις σχετικές εφοδιαστικές και αξιακές αλυσίδες, κρίνεται αναγκαίο να εξαιρεθεί η μεταφορά σχετικών αμυντικών προϊόντων από την υποχρέωση προηγούμενης έγκρισης εντός της Ένωσης. Η εξαίρεση αυτή δεν θα πρέπει να θίγει τη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών όσον αφορά την πολιτική εξαγωγών αμυντικών προϊόντων.

(46)Η ΕΒΤΒΑ, προκειμένου να είναι ανταγωνιστική, καινοτόμος και ανθεκτική, αλλά και σε θέση να επεκτείνει τις παραγωγικές της ικανότητες, πρέπει να έχει πρόσβαση τόσο σε δημόσια όσο και σε ιδιωτική χρηματοδότηση. Όπως προβλέπεται στην ανακοίνωση με τίτλο «Συμβολή της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή άμυνα», της 15ης Φεβρουαρίου 2022, οι πρωτοβουλίες της Ένωσης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση συνάδουν με τις προσπάθειες της Ένωσης για διευκόλυνση της επαρκούς πρόσβασης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας σε χρηματοδότηση και επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, το πλαίσιο βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ δεν αποτρέπει τις επενδύσεις σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την άμυνα. Η αμυντική βιομηχανία της Ένωσης συμβάλλει καθοριστικά στην ανθεκτικότητα και την ασφάλεια της Ένωσης και, ως εκ τούτου, στην ειρήνη και την κοινωνική βιωσιμότητα. Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Ένωσης για τις πολιτικές βιώσιμης χρηματοδότησης, τα αμφιλεγόμενα όπλα που υπόκεινται σε διεθνείς συμβάσεις οι οποίες απαγορεύουν την ανάπτυξη, την παραγωγή, την αποθήκευση, τη χρήση, τη μεταφορά και την παράδοσή τους και οι οποίες έχουν υπογραφεί από τα κράτη μέλη της Ένωσης δεν θεωρούνται συμβατά με την κοινωνική βιωσιμότητα. Ο τομέας υπόκειται σε αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη για τη μεταφορά και εξαγωγή στρατιωτικών ειδών και ειδών διπλής χρήσης. Στο πλαίσιο αυτό, η δέσμευση των εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών φορέων —όπως οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και ιδρύματα— να στηρίξουν την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα στον ιδιωτικό τομέα. Παράλληλα με την πλήρη επιδίωξη των άλλων αποστολών της που αφορούν τη χρηματοδότηση της οικονομικής ανάπτυξης και της δημόσιας πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της διττής μετάβασης και σύμφωνα με το άρθρο 309 της ΣΛΕΕ και το καταστατικό της, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα πρέπει να ενισχύσει τη στήριξη στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και τις κοινές προμήθειες πέραν της συνεχιζόμενης στήριξης της για τα είδη διπλής χρήσης, όπου οι εν λόγω επενδύσεις θα χρησίμευαν σαφώς στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων της στρατηγικής πυξίδας.

(47)Οι επιχειρήσεις στην αξιακή αλυσίδα των σχετικών αμυντικών προϊόντων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια, ώστε να επιταχύνουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας. Το μέσο θα πρέπει να διευκολύνει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις της Ένωσης στον τομέα των πυρομαχικών και των πυραύλων. Ο κανονισμός θα πρέπει ιδίως να εξασφαλίζει ότι στις εν λόγω νομικές οντότητες παρέχονται οι ίδιοι όροι που προσφέρονται σε άλλες νομικές οντότητες, με την ανάληψη κάθε πρόσθετου κόστους που προκύπτει ειδικά για τον τομέα της άμυνας.

(48)Η Επιτροπή μπορεί να δημιουργήσει ειδικό μηχανισμό στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων επενδυτικής διευκόλυνσης που περιγράφονται συλλογικά ως «Ταμείο Εντατικοποίησης». Το Ταμείο Εντατικοποίησης μπορεί να υλοποιηθεί υπό άμεση ή έμμεση διαχείριση. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνήσει τον καταλληλότερο τρόπο μόχλευσης του προϋπολογισμού της ΕΕ για την αποδέσμευση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων με σκοπό τη στήριξη της επιδιωκόμενης ταχείας εντατικοποίησης, για παράδειγμα μέσω της δυνατότητας συνδυαστικού μηχανισμού, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/523 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 16 , σε στενή συνεργασία με τους εταίρους υλοποίησης. Οι δραστηριότητες του «Ταμείου Εντατικοποίησης» θα πρέπει να στηρίζουν την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας στον τομέα των πυρομαχικών και των πυραύλων με την παροχή ευκαιριών για αυξημένη διαθεσιμότητα κεφαλαίων σε επιχειρήσεις σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα.

(49)Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίοι όροι για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά την έγκριση του προγράμματος εργασίας και του καταλόγου αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού, τη θέσπιση υποχρεώσεων για επιχειρήσεις τις οποίες αφορά αίτημα αποδοχής ή εκτέλεσης παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας σε δίκαιη και εύλογη τιμή και τον καθορισμό των πρακτικών και επιχειρησιακών ρυθμίσεων για τη λειτουργία των παραγγελιών με διαβάθμιση προτεραιότητας. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 17 . Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις άμεσης εφαρμογής όταν, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που αφορούν την έγκριση του καταλόγου αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού, για τη θέσπιση υποχρεώσεων για επιχειρήσεις τις οποίες αφορά αίτημα αποδοχής ή εκτέλεσης παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας σε δίκαιη και εύλογη τιμή και τον καθορισμό των πρακτικών και επιχειρησιακών ρυθμίσεων για τη λειτουργία των παραγγελιών με προτεραιότητα, όταν το απαιτούν επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης.

(50)Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης ασφάλειας, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως να επιτευχθεί καλύτερα, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της προτεινόμενης δράσης, σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να εκδώσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (στο εξής: ΣΕΕ). Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(51)Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται με την επιφύλαξη των κανόνων ανταγωνισμού της Ένωσης, ιδίως των άρθρων 101 έως 109 της ΣΛΕΕ και των εκτελεστικών κανονισμών τους.

(52)Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 41 παράγραφος 2 της ΣΕΕ, οι δαπάνες λειτουργίας που προκύπτουν από το κεφάλαιο 2 του τίτλου V βαρύνουν τον προϋπολογισμό της Ένωσης, εκτός από τις δαπάνες οι οποίες προκύπτουν από επιχειρήσεις με συνέπειες στρατιωτικού ή αμυντικού χαρακτήρα.

(53)Λαμβανομένου υπόψη του επείγοντος χαρακτήρα της αντιμετώπισης της κρίσης ασφάλειας, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί εξαίρεση από την προθεσμία των οκτώ εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας. Λαμβανομένου υπόψη του επικείμενου κινδύνου για την ασφάλεια του εφοδιασμού λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα.

(54)Δυνάμει των παραγράφων 22 και 23 της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου 18 , ο κανονισμός θα πρέπει να αξιολογείται με βάση πληροφορίες που θα συλλέγονται σύμφωνα με ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης, ενώ παράλληλα θα αποφεύγεται ο διοικητικός φόρτος, ιδίως για τα κράτη μέλη, και η υπερβολική ρύθμιση. Οι απαιτήσεις αυτές θα πρέπει, κατά περίπτωση, να περιλαμβάνουν μετρήσιμους δείκτες ως βάση για την αξιολόγηση των επιπτώσεων που θα έχει ο κανονισμός στην πράξη. Η Επιτροπή θα πρέπει να διενεργήσει αξιολόγηση το αργότερο έως τις 30 Ιουνίου 2024, μεταξύ άλλων με σκοπό την υποβολή προτάσεων για τυχόν κατάλληλες τροποποιήσεις του παρόντος κανονισμού,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο Ι

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1

Αντικείμενο

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει ένα σύνολο μέτρων και καθορίζει τον προϋπολογισμό που αποσκοπεί στην επείγουσα ενίσχυση της ανταπόκρισης και της ικανότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (EDTIB) να διασφαλίζει την έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων (στο εξής: σχετικά αμυντικά προϊόντα), ιδίως μέσω των ακόλουθων:

α)ενός μέσου για τη χρηματοδοτική στήριξη της βιομηχανικής ενίσχυσης για την παραγωγή των σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ένωση, μεταξύ άλλων μέσω της προμήθειας των κατασκευαστικών στοιχείων τους (στο εξής: μέσο)·

β)του προσδιορισμού, της χαρτογράφησης και της συνεχούς παρακολούθησης της διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων, των κατασκευαστικών στοιχείων τους και των αντίστοιχων εισροών (πρώτων υλών)·

γ)της θέσπισης μηχανισμών, αρχών και προσωρινών κανόνων για τη διασφάλιση της έγκαιρης και διαρκούς διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων στους αγοραστές τους στην Ένωση.

Βάσει αξιολόγησης, σύμφωνα με το άρθρο 28 κατωτέρω, των αποτελεσμάτων που θα έχουν επιτευχθεί με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού έως τα μέσα του 2024, ιδίως όσον αφορά την εξέλιξη του πλαισίου ασφάλειας, θα εξεταστεί η δυνατότητα παράτασης της εφαρμογής του συνόλου μέτρων και της κατανομής του αντίστοιχου πρόσθετου προϋπολογισμού.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1)«πρώτες ύλες»: τα υλικά που απαιτούνται για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων·

(2)«σημείο συμφόρησης»: παράγοντας παρακώλυσης της ομαλής λειτουργίας ενός συστήματος παραγωγής, ο οποίος διακόπτει ή επιβραδύνει σημαντικά την παραγωγή·

(3)«αποδέκτης»: οντότητα με την οποία έχει υπογραφεί συμφωνία επιχορήγησης ή χρηματοδότησης ή στην οποία έχει κοινοποιηθεί απόφαση επιχορήγησης ή χρηματοδότησης·

(4)«αιτών»: φυσικό πρόσωπο ή οντότητα με ή χωρίς νομική προσωπικότητα που έχει υποβάλει αίτηση στο πλαίσιο διαδικασίας επιχορήγησης·

(5)«έλεγχος»: η δυνατότητα άσκησης αποφασιστικής επιρροής σε νομική οντότητα είτε άμεσα, είτε έμμεσα μέσω μίας ή περισσότερων ενδιάμεσων νομικών οντοτήτων·

(6)«δομή εκτελεστικής διαχείρισης»: όργανο νομικής οντότητας, το οποίο έχει οριστεί σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και, κατά περίπτωση, αναφέρεται στον διευθύνοντα σύμβουλο και είναι εξουσιοδοτημένο να διαμορφώνει τη στρατηγική, τους στόχους και τον γενικό προσανατολισμό της νομικής οντότητας, και το οποίο επιβλέπει και παρακολουθεί τη λήψη διαχειριστικών αποφάσεων·

(7)«οντότητα»: νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί και αναγνωρίζεται ως τέτοιο βάσει του ενωσιακού, του εθνικού ή του διεθνούς δικαίου και το οποίο διαθέτει νομική προσωπικότητα και την ικανότητα, ενεργώντας ιδίω ονόματι, να ασκεί δικαιώματα και να υπόκειται σε υποχρεώσεις, ή οντότητα χωρίς νομική προσωπικότητα σύμφωνα με το άρθρο 197 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046·

(8)«διαβαθμισμένη πληροφορία»: πληροφορία ή υλικό κάθε μορφής, των οποίων η άνευ αδείας κοινολόγηση μπορεί να βλάψει ποικιλοτρόπως τα συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσότερων κρατών μελών, και η οποία φέρει σήμανση διαβάθμισης ΕΕ ή αντίστοιχη σήμανση διαβάθμισης, όπως θεσπίστηκε στη συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με την προστασία διαβαθμισμένων πληροφοριών οι οποίες ανταλλάσσονται προς το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

(9)«ευαίσθητες πληροφορίες»: πληροφορίες και δεδομένα που πρέπει να προστατεύονται από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ή κοινολόγηση λόγω υποχρεώσεων που καθορίζονται από το ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο, ή για την προστασία της ιδιωτικότητας ή της ασφάλειας φυσικού ή νομικού προσώπου·

(10)«οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας»: νομική οντότητα η οποία είναι εγκατεστημένη σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή, σε περίπτωση που είναι εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα, της οποίας οι δομές εκτελεστικής διαχείρισης βρίσκονται σε μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα·

(11)«χρόνος παράδοσης»: το χρονικό διάστημα μεταξύ της υποβολής μιας παραγγελίας αγοράς και της ολοκλήρωσης της παραγγελίας από τον κατασκευαστή·

(12)«σχετικά αμυντικά προϊόντα»: πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πύραυλοι.

(13)«κρίσιμα από άποψη εφοδιασμού αμυντικά προϊόντα»: σχετικά αμυντικά προϊόντα ή βασικά κατασκευαστικά στοιχεία ή πρώτες ύλες αυτών που έχουν προσδιορισθεί ως εξαιρετικά θιγόμενα από διαταραχή ή δυνητική διαταραχή της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς και των εφοδιαστικών αλυσίδων της, με αποτέλεσμα σημαντικές ελλείψεις, πραγματικές ή δυνητικές.

(14)«συνδυαστική πράξη»: δράση που στηρίζεται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο συνδυαστικού μηχανισμού ή πλατφόρμας σύμφωνα με το άρθρο 2 σημείο 6 του δημοσιονομικού κανονισμού, η οποία συνδυάζει μη επιστρεπτέες μορφές στήριξης ή χρηματοδοτικά μέσα από τον προϋπολογισμό της Ένωσης με επιστρεπτέες μορφές στήριξης από ιδρύματα αναπτυξιακής ή άλλης δημόσιας χρηματοδότησης, καθώς και από εμπορικά χρηματοδοτικά ιδρύματα και επενδυτές·

(15)«σφραγίδα αριστείας»: σήμανση ποιότητας που υποδεικνύει ότι πρόταση υποβληθείσα κατόπιν πρόσκλησης υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του μέσου υπερέβη μεν όλα τα κατώτατα όρια αξιολόγησης που ορίζονται στο πρόγραμμα εργασίας, αλλά δεν ήταν δυνατό να χρηματοδοτηθεί λόγω έλλειψης διαθέσιμων κονδυλίων για την εν λόγω πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πρόγραμμα εργασίας, και θα μπορούσε να λάβει στήριξη από άλλες ενωσιακές ή εθνικές πηγές χρηματοδότησης· 

Άρθρο 3

Τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το μέσο

Το μέσο είναι ανοικτό στη συμμετοχή των μελών της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (συνδεδεμένες χώρες), σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

ΤΟ ΜΕΣΟ

Άρθρο 4

Στόχοι του μέσου

1.Στόχος του μέσου είναι η προώθηση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (EDTIB) για τη στήριξη της εντατικοποίησης της παραγωγικής ικανότητας και της έγκαιρης παράδοσης των σχετικών αμυντικών προϊόντων μέσω της ενίσχυσης της βιομηχανίας.

2.Η ενίσχυση της βιομηχανίας συνίσταται ιδίως στην έναρξη και επιτάχυνση της προσαρμογής της βιομηχανίας στις ταχείες διαρθρωτικές αλλαγές που επιβάλλει η κρίση εφοδιασμού που πλήττει τα σχετικά αμυντικά προϊόντα. Περιλαμβάνει τη βελτίωση και την επιτάχυνση της ικανότητας προσαρμογής των αλυσίδων εφοδιασμού για τα σχετικά αμυντικά προϊόντα, τη δημιουργία παραγωγικών ικανοτήτων ή την εντατικοποίησή τους, καθώς και τη μείωση του χρόνου παράδοσης για τα σχετικά αμυντικά προϊόντα σε ολόκληρη την Ένωση, ιδίως χάρη στην εντατικοποίηση και τη διεύρυνση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των σχετικών νομικών οντοτήτων.

Άρθρο 5

Προϋπολογισμός

1.Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εκτέλεση του μέσου για την περίοδο από την έναρξη ισχύος του έως την 30ή Ιουνίου 2025 ορίζεται σε 500 εκατ. EUR σε τρέχουσες τιμές.

2.Στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού κονδυλίου που ορίζεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, έως 50 εκατ. EUR μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συνδυαστική πράξη στο πλαίσιο του «Ταμείου Εντατικοποίησης» που ορίζεται στο άρθρο 21.

3.Πόροι που κατανέμονται στα κράτη μέλη υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης μπορούν, κατόπιν αιτήσεώς τους, να μεταφερθούν στο μέσο υπό τους όρους που προβλέπονται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 19 . Η Επιτροπή εκτελεί τους εν λόγω πόρους άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 20 . Οι πόροι αυτοί χρησιμοποιούνται προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.

Εάν η Επιτροπή δεν έχει αναλάβει νομική δέσμευση στο πλαίσιο άμεσης διαχείρισης για πόρους που μεταφέρονται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, οι αντίστοιχοι μη δεσμευμένοι πόροι μπορούν να επιστραφούν στο Ταμείο από το οποίο αρχικά μεταφέρθηκαν και διατέθηκαν σε ένα ή περισσότερα προγράμματα, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060.

4.Το ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 1 μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τεχνική και διοικητική βοήθεια για την υλοποίηση του μέσου, όπως για δραστηριότητες προετοιμασίας, παρακολούθησης, ελέγχων και αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιακών συστημάτων τεχνολογίας πληροφορικής.

5.Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για δραστηριότητες οι οποίες εκτείνονται σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη μπορούν να κατανέμονται σε περισσότερα οικονομικά έτη σε ετήσιες δόσεις.

6.Ο προϋπολογισμός του μέσου μπορεί να ενισχυθεί, όταν το απαιτεί η κατάσταση ή σε περίπτωση παράτασης της εφαρμογής του κανονισμού, σύμφωνα με το άρθρο 1 τελευταίο εδάφιο.

Άρθρο 6

Σωρευτική και εναλλακτική χρηματοδότηση

1.Το μέσο εκτελείται σε συνέργεια με άλλα προγράμματα της Ένωσης. Δράση η οποία έχει λάβει συνεισφορά από άλλο ενωσιακό πρόγραμμα μπορεί να λάβει επίσης συνεισφορά και από το παρόν μέσο, υπό την προϋπόθεση ότι οι συνεισφορές δεν καλύπτουν τις ίδιες δαπάνες. Οι κανόνες του σχετικού ενωσιακού προγράμματος εφαρμόζονται στην αντίστοιχη συνεισφορά του στη δράση. Η σωρευτική χρηματοδότηση δεν υπερβαίνει το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών της δράσης. Η στήριξη από διαφορετικά προγράμματα της Ένωσης μπορεί να υπολογίζεται σε κατ’ αναλογία βάση, σύμφωνα με τα έγγραφα στα οποία καθορίζονται οι προϋποθέσεις για τη στήριξη.

2.Για να απονεμηθεί σφραγίδα αριστείας βάσει του μέσου, οι δράσεις πληρούν όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις: 

α)έχουν αξιολογηθεί σε πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του μέσου· 

β)πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας της εν λόγω πρόσκλησης υποβολής προτάσεων· 

γ)δεν χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της εν λόγω πρόσκλησης υποβολής προτάσεων λόγω δημοσιονομικών περιορισμών. 

3.Όταν υποβάλλουν προτάσεις για τροποποιημένα ή νέα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, τα κράτη μέλη μπορούν να συμπεριλαμβάνουν μέτρα που συμβάλλουν επίσης στην επίτευξη των στόχων του παρόντος μέσου, ιδίως μέτρα που συνδέονται με προτάσεις που υποβλήθηκαν σε πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του μέσου, στις οποίες απονεμήθηκε σφραγίδα αριστείας.

4.Το άρθρο 8 παράγραφος 5 εφαρμόζεται αναλόγως στις δράσεις που χρηματοδοτούνται σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Άρθρο 7

Μορφές χρηματοδότησης της Ένωσης

1.Το μέσο υλοποιείται υπό καθεστώς άμεσης διαχείρισης και, όσον αφορά τη διαχείριση του ταμείου εντατικοποίησης του άρθρου 21, υπό καθεστώς έμμεσης διαχείρισης με φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046. Το μέσο μπορεί να παρέχει χρηματοδότηση υπό οποιαδήποτε από τις μορφές που ορίζονται στον δημοσιονομικό κανονισμό, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης υπό μορφή χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο συνδυαστικών πράξεων. Οι συνδυαστικές πράξεις εκτελούνται σύμφωνα με τον τίτλο X του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/523 και το άρθρο 21 του παρόντος κανονισμού. 

2.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 193 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, οι χρηματοδοτικές συνεισφορές μπορούν, κατά περίπτωση και εφόσον είναι αναγκαίο για την υλοποίηση μιας δράσης, να καλύπτουν δράσεις που άρχισαν πριν από την ημερομηνία υποβολής της πρότασης για τις εν λόγω δράσεις, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δράσεις δεν άρχισαν πριν από τις 20 Μαρτίου 2023.

Άρθρο 8

Επιλέξιμες δράσεις

1.Επιλέξιμες για χρηματοδότηση είναι μόνο οι δράσεις που υλοποιούν τους στόχους που καθορίζονται στο άρθρο 4.

2.Το μέσο παρέχει χρηματοδοτική στήριξη για δράσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση εντοπισμένων σημείων συμφόρησης στις ικανότητες παραγωγής και στις αλυσίδες εφοδιασμού, με σκοπό τη διασφάλιση και την επιτάχυνση της παραγωγής, ώστε να εξασφαλιστεί ο αποτελεσματικός εφοδιασμός και η έγκαιρη διαθεσιμότητα των σχετικών αμυντικών προϊόντων.

3.Οι επιλέξιμες δράσεις αφορούν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δραστηριότητες και σχετίζονται αποκλειστικά με τις ικανότητες παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστικών στοιχείων και των πρώτων υλών τους, εφόσον προορίζονται ή χρησιμοποιούνται καθ’ ολοκληρίαν για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων:

α)τη βελτιστοποίηση, την επέκταση, τον εκσυγχρονισμό, την αναβάθμιση ή τον επαναπροσδιορισμό της χρήσης υφιστάμενων, ή τη δημιουργία νέων παραγωγικών ικανοτήτων, σε σχέση με τα σχετικά αμυντικά προϊόντα ή τις πρώτες ύλες και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους, εφόσον τα τελευταία χρησιμοποιούνται ως άμεση εισροή για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων, ιδίως με σκοπό την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας ή τη μείωση του χρόνου παράδοσης, μεταξύ άλλων βάσει της προμήθειας ή της αγοράς των απαιτούμενων εργαλειομηχανών και κάθε άλλης απαραίτητης εισροής·

β)τη δημιουργία διασυνοριακών βιομηχανικών συμπράξεων, μεταξύ άλλων μέσω συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ή άλλων μορφών βιομηχανικής συνεργασίας, στο πλαίσιο κοινής βιομηχανικής προσπάθειας, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στον συντονισμό της προμήθειας ή δέσμευσης πρώτων υλών και κατασκευαστικών στοιχείων, εφόσον τα τελευταία χρησιμοποιούνται ως άμεσες εισροές για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων, καθώς και στην παραγωγική ικανότητα και στον συντονισμό των σχεδίων παραγωγής·

γ)τη δημιουργία και τη διάθεση δεσμευμένων κατασκευαστικών ικανοτήτων ταχείας κινητοποίησης όσον αφορά τα σχετικά αμυντικά προϊόντα, τις πρώτες ύλες και τα κατασκευαστικά στοιχεία τους, εφόσον τα τελευταία χρησιμοποιούνται ως άμεσες εισροές για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων, σύμφωνα με τους παραγγελθέντες ή προγραμματισμένους όγκους παραγωγής·

δ)τη δοκιμή και, κατά περίπτωση, την ανανέωση της πιστοποίησης, κατά περίπτωση, σχετικών αμυντικών προϊόντων με σκοπό να αντιμετωπισθεί η απαξίωσή τους λόγω παλαιότητας και να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους τελικούς χρήστες·

ε)την κατάρτιση, την επανειδίκευση ή την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού σε σχέση με τις δραστηριότητες που αναφέρονται στα στοιχεία α) έως δ) του παρόντος άρθρου·

στ)τη βελτίωση της πρόσβασης των σχετικών οικονομικών φορέων που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ή τη διάθεση των σχετικών αμυντικών προϊόντων σε χρηματοδότηση, μέσω της αντιστάθμισης τυχόν πρόσθετου κόστους που προκύπτει ειδικά από τον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, για επενδύσεις που σχετίζονται με τις δραστηριότητες που περιγράφονται στα στοιχεία α) έως ε) του παρόντος άρθρου.

4.Οι ακόλουθες δράσεις δεν είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του μέσου:

α)δράσεις σχετικές με την παραγωγή αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών που απαγορεύονται από το εφαρμοστέο διεθνές δίκαιο·

β)δράσεις σχετικές με την παραγωγή φονικών αυτόνομων όπλων χωρίς τη δυνατότητα ουσιαστικού ανθρώπινου ελέγχου επί των αποφάσεων επιλογής και εμπλοκής κατά τη διενέργεια επιθέσεων κατά ανθρώπων·

γ)δράσεις ή μέρη αυτών που χρηματοδοτούνται ήδη πλήρως από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές·

δ)δράσεις που συνεπάγονται δαπάνες οι οποίες προκύπτουν από επιχειρήσεις με συνέπειες στρατιωτικού ή αμυντικού χαρακτήρα.

5.Η Επιτροπή διασφαλίζει κατά τη σύναψη συμφωνιών με μεμονωμένους αποδέκτες ότι το μέσο χρηματοδοτεί μόνο δραστηριότητες που ωφελούν αποκλειστικώς τις ικανότητες παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων, ή των κατασκευαστικών στοιχείων και των πρώτων υλών τους εφόσον προορίζονται ή χρησιμοποιούνται καθ’ ολοκληρίαν για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων.

Άρθρο 9

Ποσοστό χρηματοδότησης

1.Το μέσο χρηματοδοτεί ποσοστό έως 40 % των επιλέξιμων δαπανών μιας επιλέξιμης δράσης.

2.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, μια δράση είναι επιλέξιμη για αυξημένο ποσοστό χρηματοδότησης της τάξης των 10 επιπλέον ποσοστιαίων μονάδων με βάση καθένα από τα ακόλουθα κριτήρια:

α)όταν οι αιτούντες αποδεικνύουν τη συμβολή τους στη δημιουργία νέας διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ νομικών οντοτήτων εγκατεστημένων σε κράτη μέλη ή συνδεδεμένες χώρες, όπως περιγράφεται στο άρθρο 10 παράγραφος 4·

β)όταν οι αιτούντες δεσμεύονται ότι θα δώσουν κατά τη διάρκεια της δράσης προτεραιότητα σε παραγγελίες που προκύπτουν από την κοινή προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων από τουλάχιστον τρία κράτη μέλη ή συνδεδεμένες χώρες ή από την προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων από τουλάχιστον ένα κράτος μέλος με σκοπό τη μεταφορά των αποκτηθέντων σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ουκρανία. Η δέσμευση αυτή ισχύει για κάθε προμήθεια οποιουδήποτε προϊόντος που επωφελείται άμεσα ή έμμεσα από στήριξη στο πλαίσιο του παρόντος μέσου.

Κατά παρέκκλιση, η στήριξη από το μέσο μπορεί να καλύπτει έως και το 100 % των επιλέξιμων δαπανών μιας δραστηριότητας που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο στ).

3.Οι αποδέκτες αποδεικνύουν ότι οι δαπάνες μιας δράσης που δεν καλύπτονται από τη στήριξη της Ένωσης πρόκειται να καλυφθούν από άλλα μέσα χρηματοδότησης.

Άρθρο 10

Επιλέξιμες οντότητες

1.Οι αποδέκτες που συμμετέχουν σε μια δράση είναι νομικές οντότητες, δημόσιες ή ιδιωτικές, εγκατεστημένες στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα.

2.Οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία και οι πόροι των αποδεκτών με συμμετοχή σε δράση που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς δράσης στηριζόμενης από το μέσο βρίσκονται στο έδαφος κράτους μέλους ή συνδεδεμένης χώρας καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης, οι δε δομές εκτελεστικής διαχείρισής τους είναι εγκατεστημένες στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα.

3.Επιχείρηση που είναι εγκατεστημένη στην Ένωση ή σε συνδεδεμένη χώρα και ελέγχεται από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας είναι επιλέξιμη ως αποδέκτης για συμμετοχή σε δράση στηριζόμενη από το μέσο μόνον εάν εγγυήσεις εγκεκριμένες από το κράτος μέλος ή τη συνδεδεμένη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση τίθενται στη διάθεση της Επιτροπής σύμφωνα με τις εθνικές διαδικασίες του/της, εγγυήσεις διά των οποίων διασφαλίζεται ότι η συμμετοχή μιας τέτοιας επιχείρησης σε δράση δεν θα αντέβαινε στα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως ορίζονται στο πλαίσιο της ΚΕΠΠΑ σύμφωνα με τον τίτλο V της ΣΕΕ, ή στους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 4 του παρόντος κανονισμού. Οι εγγυήσεις τεκμηριώνουν συγκεκριμένα ότι, για τους σκοπούς της δράσης, έχουν θεσπιστεί μέτρα που διασφαλίζουν ότι:

α)ο αποδέκτης είναι σε θέση να εκτελέσει τη δράση και να παραγάγει αποτελέσματα χωρίς περιορισμούς όσον αφορά την υποδομή, τις εγκαταστάσεις, τα περιουσιακά στοιχεία, τους πόρους, τη διανοητική ιδιοκτησία ή την τεχνογνωσία που απαιτούνται για τους σκοπούς της δράσης, ή που υπονομεύουν τις ικανότητες και τα πρότυπά του, οι/τα οποίες/α απαιτούνται για την εκτέλεση της δράσης·

β)τα προϊόντα που παράγονται από επιχειρήσεις που έχουν επωφεληθεί από τη χρηματοδοτική στήριξη του μέσου δεν υπόκεινται σε περιορισμό από μη συνδεδεμένη τρίτη χώρα ή οντότητα μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας· και

γ)αποτρέπεται η πρόσβαση μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας ή οντότητας μη συνδεδεμένης τρίτης χώρας σε ευαίσθητες ή διαβαθμισμένες πληροφορίες που αφορούν τη δράση, οι δε υπάλληλοι ή άλλα πρόσωπα που συμμετέχουν στη δράση διαθέτουν εθνική εξουσιοδότηση ασφάλειας από κράτος μέλος ή από συνδεδεμένη χώρα, κατά περίπτωση.

4.Εάν θεωρηθεί σκόπιμο από το κράτος μέλος ή τη συνδεδεμένη χώρα όπου είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση, μπορούν να παρέχονται πρόσθετες εγγυήσεις.

5.Η Επιτροπή ενημερώνει την επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 22 σχετικά με οποιαδήποτε επιχείρηση θεωρείται επιλέξιμη σύμφωνα με την παράγραφο 3.

Άρθρο 11

Κριτήρια ανάθεσης

Κάθε πρόταση αξιολογείται με βάση ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια για τη μέτρηση της συμβολής των σχετικών δράσεων στη βιομηχανική ενίσχυση που επιδιώκεται με σκοπό την προώθηση της αποδοτικότητας και της συνολικής ανταγωνιστικότητας της ΕΒΤΒΑ όσον αφορά τα σχετικά αμυντικά προϊόντα:

(1)Αύξηση της παραγωγικής ικανότητας στην Ένωση: η συμβολή της δράσης, σε σχέση με τα σχετικά αμυντικά προϊόντα, στην αύξηση, την εντατικοποίηση ή τη δέσμευση των ικανοτήτων παραγωγής, τον εκσυγχρονισμό τους ή την επανειδίκευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του σχετικού εργατικού δυναμικού·

(2)Μείωση του χρόνου παράδοσης: η συμβολή της δράσης στην έγκαιρη ικανοποίηση της ζήτησης που εκφράζεται μέσω προμήθειας με μειωμένους χρόνους παράδοσης, μεταξύ άλλων μέσω μηχανισμών επανιεράρχησης των παραγγελιών·

(3)Εξάλειψη των σημείων συμφόρησης όσον αφορά τις πηγές προμηθειών και την παραγωγή: η συμβολή της δράσης στον γοργό εντοπισμό και την ταχεία και διαρκή εξάλειψη τυχόν σημείων συμφόρησης στις προμήθειες (πρώτων υλών και άλλων εισροών) ή στην παραγωγή (παραγωγική ικανότητα)·

(4)Ανθεκτικότητα μέσω διασυνοριακής συνεργασίας: η συμβολή της δράσης στην ανάπτυξη και την έμπρακτη εφαρμογή της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε διαφορετικά κράτη μέλη ή συνδεδεμένες χώρες, στο πλαίσιο της οποίας συμμετέχουν ιδίως, σε σημαντικό βαθμό, ΜΜΕ ή επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης ως αποδέκτες, υπεργολάβοι ή ως άλλες επιχειρήσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού·

(5)Απόδειξη, από τους αιτούντες, της σχέσης μεταξύ της δράσης και των νέων παραγγελιών που προκύπτουν από την κοινή προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων από τουλάχιστον τρία κράτη μέλη ή συνδεδεμένες χώρες, ιδίως εάν η προμήθεια πραγματοποιείται σε πλαίσιο της ΕΕ·

(6)Ποιότητα του σχεδίου υλοποίησης της δράσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις διαδικασίες και την παρακολούθησή της.

Άρθρο 12

Πρόγραμμα εργασίας

1.Το μέσο εφαρμόζεται μέσω ενιαίου προγράμματος εργασίας όπως αναφέρεται στο άρθρο 110 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046. Τα προγράμματα εργασίας καθορίζουν, κατά περίπτωση, το συνολικό ποσό που προορίζεται για συνδυαστικές πράξεις.

2.Η Επιτροπή εγκρίνει, μέσω εκτελεστικής πράξης, το πρόγραμμα εργασίας που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Η εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3.

3.Το πρόγραμμα εργασίας καθορίζει τις χρηματοδοτικές προτεραιότητες σύμφωνα με τη χαρτογράφηση που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 και λαμβάνοντας υπόψη το έργο της ειδικής ομάδας για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας.

Κεφάλαιο III

Προσδιορισμός και χαρτογράφηση

Άρθρο 13

Προσδιορισμός των αναγκών, χαρτογράφηση και παρακολούθηση των ικανοτήτων

1.Η Επιτροπή, με βάση τη συνεργασία με την ΕΥΕΔ και τον ΕΟΑ στο πλαίσιο της ειδικής ομάδας για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας, καταρτίζει και διατηρεί χαρτογράφηση των σχετικών επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση και δραστηριοποιούνται κατά μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού των σχετικών αμυντικών προϊόντων, στην οποία συμπεριλαμβάνονται, για παράδειγμα, ο τύπος και οι προδιαγραφές των σχετικών αμυντικών προϊόντων που παράγονται, η σχετική παραγωγική ικανότητα των εν λόγω επιχειρήσεων και η θέση τους στην αλυσίδα εφοδιασμού.

Με βάση αυτή τη χαρτογράφηση, η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τις εντοπισθείσες επιχειρήσεις, παρακολουθεί συνεχώς την παραγωγική τους ικανότητα και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους και αξιολογεί τη συνολική τους ικανότητα ανταπόκρισης στην αναμενόμενη εξέλιξη της ζήτησης της αγοράς.

2.Η Επιτροπή παρουσιάζει στην επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 22, και συζητά τακτικά μαζί της, τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης ή της επικαιροποίησής της, της παρακολούθησης των αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και την αξιολόγησή της σχετικά με τη συνολική ικανότητα των εντοπισθεισών επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στην αναμενόμενη εξέλιξη της ζήτησης της αγοράς. Παράλληλα, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη το έργο που επιτελείται στο πλαίσιο των τακτικών συνεδριάσεων των εθνικών διευθυντών εξοπλισμών με την ειδική ομάδα για τις κοινές προμήθειες στον τομέα της άμυνας.

3.Με βάση τις πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη συζήτηση που διεξάγεται σύμφωνα με την παράγραφο 2, η Επιτροπή καταρτίζει και επικαιροποιεί τακτικά, μέσω εκτελεστικών πράξεων, κατάλογο αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3. Όταν συντρέχουν δεόντως αιτιολογημένοι επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης που σχετίζονται με την κρίση εφοδιασμού, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις άμεσης εφαρμογής σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 4.

4.Σε συμφωνία με το κράτος μέλος όπου είναι εγκατεστημένες, η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από τις επιχειρήσεις που παρέχουν αμυντικά προϊόντα κρίσιμα από άποψη εφοδιασμού και, σε σχέση με αυτά, να λάβει, εντός πέντε εργάσιμων ημερών, λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με:

α)τη συνολική ικανότητα παραγωγής των σχετικών, κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού, αμυντικών προϊόντων·

β)τις υφιστάμενες και αναμενόμενες μεταβολές των αποθεμάτων των εν λόγω προϊόντων·

γ)τυχόν υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα της αναμενόμενης παραγωγής για τους επόμενους τρεις μήνες για κάθε εγκατάσταση παραγωγής που βρίσκεται στην Ένωση ή αλλού·

δ)τυχόν πρόσθετες πληροφορίες σημαντικές για τη διασφάλιση της έγκαιρης διαθεσιμότητας αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού.

5.Με την επιφύλαξη των συμφερόντων εθνικής ασφάλειας, τα κράτη μέλη παρέχουν, κατά περίπτωση, στην Επιτροπή τις πρόσθετες πληροφορίες που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού.

6.Με την επιφύλαξη των συμφερόντων εθνικής ασφάλειας και της προστασίας εμπιστευτικών πληροφοριών εμπορικού χαρακτήρα που απορρέει από συμφωνίες που έχουν συνάψει κράτη μέλη, ένα κράτος μέλος ενημερώνει εγκαίρως την Επιτροπή σε περίπτωση που προτίθεται να θεσπίσει σε εθνικό επίπεδο μέτρα για την προμήθεια, την αγορά ή την κατασκευή αμυντικών προϊόντων κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού, τα οποία περιλαμβάνονται στον κατάλογο που αναφέρεται στην παράγραφο 3.

Κεφάλαιο IV

Ασφάλεια εφοδιασμού

Άρθρο 14

Παραγγελίες με διαβάθμιση προτεραιότητας

1.Όταν τουλάχιστον τρία κράτη μέλη, τα οποία έχουν συνάψει ή εξετάζουν το ενδεχόμενο να συνάψουν συμφωνία για την από κοινού προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων ή όταν ένα κράτος μέλος το οποίο έχει προβεί ή προτίθεται να προβεί σε προμήθεια με σκοπό τη μεταφορά των αποκτηθέντων σχετικών αμυντικών προϊόντων στην Ουκρανία, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες είτε κατά την υποβολή της παραγγελίας είτε κατά την εκτέλεση της σύμβασης λόγω ελλείψεων ή σοβαρών κινδύνων έλλειψης κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού αμυντικών προϊόντων και οι δυσκολίες αυτές ενδέχεται να υπονομεύσουν την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της, τα εν λόγω κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν από την Επιτροπή να απαιτήσει από μια επιχείρηση να αποδεχθεί ή να δώσει προτεραιότητα σε μια παραγγελία κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού αμυντικών προϊόντων (στο εξής: παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας), όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 13.

2.Μετά την υποβολή του αιτήματος αυτού, η Επιτροπή μπορεί, μετά από διαβούλευση με το κράτος μέλος εγκατάστασης της εν λόγω επιχείρησης και με τη σύμφωνη γνώμη του, να της κοινοποιήσει την πρόθεσή της να επιβάλει παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας.

Η κοινοποίηση της πρόθεσης περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη νομική της βάση, προσδιορίζει το προϊόν, τις προδιαγραφές και τις σχετικές ποσότητες, καθώς και το χρονοδιάγραμμα και την προθεσμία εντός της οποίας θα πρέπει να εκτελεστεί η παραγγελία, και αναφέρει τους λόγους που δικαιολογούν τη χρήση της παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας.

Εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση της πρόθεσης, η επιχείρηση απαντά στην Επιτροπή και δηλώνει εάν μπορεί να αποδεχθεί ή όχι το αίτημα. Όταν απαιτείται λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης, η Επιτροπή μπορεί, βάσει αιτιολόγησης του επείγοντος χαρακτήρα, να συντομεύσει την προθεσμία απάντησης της επιχείρησης.

Εάν η επιχείρηση απορρίψει το αίτημα, παρέχει στην Επιτροπή λεπτομερή εξήγηση των λόγων που επικαλείται για να απορρίψει το σκοπούμενο αίτημα.

Εάν η επιχείρηση αποδεχθεί το αίτημα, η παραγγελία θεωρείται αποδεκτή υπό τους όρους που περιγράφονται στο αίτημα της Επιτροπής κατά την έννοια της παραγράφου 1 και η επιχείρηση δεσμεύεται νομικά.

3.Εάν η επιχείρηση προς την οποία απευθύνεται η κοινοποίηση απορρίψει το αίτημα, η παραγγελία θεωρείται απορριφθείσα. Λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τους λόγους που επικαλείται η επιχείρηση, η Επιτροπή μπορεί, σε συμφωνία με το κράτος μέλος εγκατάστασης της εν λόγω επιχείρησης:

α)να μην δώσει συνέχεια στο αίτημα·

β)να εκδώσει εκτελεστική πράξη που υποχρεώνει τις οικείες επιχειρήσεις να αποδεχθούν ή να εκτελέσουν την παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας, σε δίκαιη και εύλογη τιμή.

4.Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις αντιρρήσεις που διατυπώνει η επιχείρηση δυνάμει της παραγράφου 2 και αναφέρει τους λόγους για τους οποίους, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας και τα θεμελιώδη δικαιώματα της επιχείρησης βάσει του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης, ήταν αναγκαία η έκδοση της εκτελεστικής πράξης υπό το πρίσμα των περιστάσεων που περιγράφονται στην παράγραφο 1.

Η Επιτροπή αναφέρει στην εκτελεστική πράξη τη νομική βάση της παραγγελίας με διαβάθμιση προτεραιότητας, θέτει την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να εκτελεστεί η παραγγελία και καθορίζει το προϊόν, τις προδιαγραφές, την ποσότητα και κάθε άλλη παράμετρο προς την οποία απαιτείται συμμόρφωση. Η Επιτροπή αναφέρει επίσης τις ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 15 σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση.

5.Εάν η επιχείρηση έχει αποδεχθεί το αίτημα της Επιτροπής σύμφωνα με την παράγραφο 2 ή εάν η Επιτροπή έχει εκδώσει εκτελεστική πράξη σύμφωνα με την παράγραφο 3, η παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας:

α)αναλαμβάνεται σε δίκαιη και εύλογη τιμή·

β)υπερισχύει κάθε υποχρέωσης εκτέλεσης δυνάμει ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου·

6.Εάν η επιχείρηση έχει συμφωνήσει με το αίτημα της Επιτροπής σύμφωνα με την παράγραφο 2 ή εάν η Επιτροπή έχει εκδώσει εκτελεστική πράξη σύμφωνα με την παράγραφο 3, η επιχείρηση μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή να επανεξετάσει την παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας, εφόσον θεωρεί ότι αυτό είναι δεόντως αιτιολογημένο με βάση έναν από τους ακόλουθους λόγους:

α)εάν η επιχείρηση δεν είναι σε θέση να εκτελέσει την παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας λόγω ανεπαρκούς παραγωγικής δυναμικότητας ή παραγωγικής ικανότητας, ακόμη και στο πλαίσιο προτιμησιακής μεταχείρισης της παραγγελίας·

β)εάν η αποδοχή της παραγγελίας θα επέφερε αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση και θα συνεπαγόταν ιδιαίτερες δυσχέρειες για την επιχείρηση.

Η επιχείρηση παρέχει όλες τις σχετικές και τεκμηριωμένες πληροφορίες που επιτρέπουν στην Επιτροπή να αξιολογήσει το βάσιμο των αντιρρήσεων που διατυπώθηκαν.

Με βάση την εξέταση των λόγων και των αποδεικτικών στοιχείων που προσκομίζει η επιχείρηση, η Επιτροπή μπορεί, κατόπιν διαβούλευσης με το οικείο κράτος μέλος, να τροποποιήσει την εκτελεστική πράξη της προκειμένου να απαλλάξει, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου, την οικεία επιχείρηση από τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της παραγράφου 2.

7.Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, οι μεταφορές κρίσιμων από άποψη εφοδιασμού αμυντικών προϊόντων που υπάγονται στην παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας δεν μπορούν να θεωρηθούν ευαίσθητες κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 8 της οδηγίας 2009/43/ΕΚ.

8.Όταν μια επιχείρηση εγκατεστημένη στην Ένωση υπόκειται σε μέτρο τρίτης χώρας το οποίο συνεπάγεται παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας, ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή. Στη συνέχεια, η Επιτροπή ενημερώνει την επιτροπή για την ύπαρξη τέτοιων μέτρων.

9.Όταν μια επιχείρηση αποδέχεται ή υποχρεούται να αποδεχθεί και να δώσει προτεραιότητα σε παραγγελία με διαβάθμιση προτεραιότητας σύμφωνα με τις παραγράφους 2 ή 3, προστατεύεται από οποιαδήποτε συμβατική ή εξωσυμβατική ευθύνη σε σχέση με τη συμμόρφωση με τις παραγγελίες με διαβάθμιση προτεραιότητας. Η ευθύνη αποκλείεται μόνο στον βαθμό που η παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων ήταν αναγκαία για τη συμμόρφωση με την υποχρεωτική απόδοση προτεραιότητας.

10.Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστική πράξη για τον καθορισμό των πρακτικών και επιχειρησιακών ρυθμίσεων για τη λειτουργία των παραγγελιών με διαβάθμιση προτεραιότητας.

11.Οι εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 10 εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 3. Όταν συντρέχουν δεόντως αιτιολογημένοι επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης που σχετίζονται με την κρίση εφοδιασμού, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις άμεσης εφαρμογής σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 4.

Άρθρο 15

Ποινές

1.Όταν μια επιχείρηση, εκ προθέσεως ή λόγω βαριάς αμέλειας, δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση να δώσει προτεραιότητα στις παραγγελίες με διαβάθμιση προτεραιότητας σύμφωνα με το άρθρο 14, η Επιτροπή μπορεί, με απόφαση, όταν κρίνεται αναγκαίο και αναλογικό, να επιβάλλει περιοδικές χρηματικές ποινές.

2.Οι περιοδικές χρηματικές ποινές δεν υπερβαίνουν το 1,5 % του μέσου ημερήσιου κύκλου εργασιών του προηγούμενου οικονομικού έτους για κάθε εργάσιμη ημέρα μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση, αρχής γενομένης από την ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση.

3.Ο καθορισμός του ύψους της περιοδικής χρηματικής ποινής γίνεται με βάση τη φύση, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της παράβασης, ενώ λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι αρχές της αναλογικότητας και της καταλληλότητας.

4.Εάν η επιχείρηση έχει εκπληρώσει την υποχρέωση, στην εκτέλεση της οποίας αποσκοπούσε η περιοδική χρηματική ποινή, η Επιτροπή μπορεί να καθορίσει το οριστικό ύψος της ποινής αυτής σε επίπεδο κατώτερο από εκείνο που θα προέκυπτε από την αρχική απόφαση.

5.Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαθέτει απεριόριστη δικαιοδοσία για την επανεξέταση των αποφάσεων με τις οποίες η Επιτροπή έχει ορίσει πρόστιμο ή περιοδική χρηματική ποινή. Μπορεί να ακυρώσει, να μειώσει ή να επαυξήσει το πρόστιμο ή την περιοδική χρηματική ποινή που έχει επιβληθεί.

6.Η προθεσμία παραγραφής αρχίζει από την ημέρα διάπραξης της παράβασης. Ωστόσο, αν μια παράβαση είναι διαρκής ή έχει διαπραχθεί κατ' εξακολούθηση, η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα παύσης της παράβασης. Κάθε ενέργεια που αναλαμβάνει η Επιτροπή ή οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού διακόπτει την προθεσμία παραγραφής. Η προθεσμία παραγραφής αρχίζει εκ νέου ύστερα από κάθε διακοπή. Ωστόσο, η προθεσμία παραγραφής εκπνέει το αργότερο την ημέρα κατά την οποία έχει παρέλθει διάστημα ίσο με το διπλάσιο της προθεσμίας παραγραφής χωρίς την επιβολή προστίμου ή περιοδικής χρηματικής ποινής από την Επιτροπή. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά το χρονικό διάστημα κατά το οποίο αναστέλλεται η παραγραφή επειδή η απόφαση της Επιτροπής αποτελεί αντικείμενο διαδικασίας που εκκρεμεί ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

7.Η εξουσία της Επιτροπής περί αναγκαστικής εκτέλεσης των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος άρθρου υπόκειται σε τριετή παραγραφή. Η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα κατά την οποία η απόφαση καθίσταται οριστική. Η προθεσμία παραγραφής για την αναγκαστική είσπραξη περιοδικών χρηματικών ποινών διακόπτεται: α) με κοινοποίηση απόφασης με την οποία τροποποιείται το αρχικό ποσό της περιοδικής χρηματικής ποινής ή απορρίπτεται αίτηση τροποποίησης του ποσού αυτού· β) με κάθε πράξη της Επιτροπής ή κράτους μέλους, που ενεργεί κατόπιν αιτήσεως της Επιτροπής, η οποία αποβλέπει στην αναγκαστική είσπραξη του προστίμου ή της περιοδικής χρηματικής ποινής. Η προθεσμία παραγραφής αρχίζει εκ νέου ύστερα από κάθε διακοπή. Η προθεσμία παραγραφής για την εκτέλεση περιοδικών χρηματικών ποινών αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα: α) παρέχεται διορία για τη διενέργεια της πληρωμής· β) τελεί υπό αναστολή η διαδικασία αναγκαστικής είσπραξης της ποινής βάσει απόφασης του Δικαστηρίου.

Άρθρο 16

Δικαίωμα ακρόασης για την επιβολή προστίμων ή περιοδικών χρηματικών ποινών

1.Πριν από την έκδοση απόφασης σύμφωνα με το άρθρο 15, η Επιτροπή παρέχει στην οικεία επιχείρηση τη δυνατότητα ακρόασης σχετικά με: α) τα προκαταρκτικά πορίσματα της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου κάθε ζητήματος για το οποίο η Επιτροπή διατύπωσε αντιρρήσεις· β) μέτρα που ενδεχομένως προτίθεται να λάβει η Επιτροπή λαμβανομένων υπόψη των προκαταρκτικών πορισμάτων σύμφωνα με το στοιχείο α) της παρούσας παραγράφου.

2.Οι οικείες επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τα προκαταρκτικά πορίσματα της Επιτροπής εντός προθεσμίας που ορίζει η Επιτροπή στα προκαταρκτικά της πορίσματα και η οποία δεν πρέπει να είναι βραχύτερη των 14 εργάσιμων ημερών.

3.Η Επιτροπή θεμελιώνει τις αποφάσεις της μόνον στις αιτιάσεις για τις οποίες δόθηκε στις οικείες επιχειρήσεις η δυνατότητα να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους.

4.Κατά τη διεξαγωγή της διαδικασίας διασφαλίζονται πλήρως τα δικαιώματα υπεράσπισης της οικείας επιχείρησης. Η επιχείρηση έχει δικαίωμα πρόσβασης στον φάκελο της Επιτροπής υπό τους όρους της συμφωνίας γνωστοποίησης κατόπιν διαπραγμάτευσης, με την επιφύλαξη του έννομου συμφέροντος των επιχειρήσεων για την προστασία του επιχειρηματικού τους απορρήτου. Το δικαίωμα πρόσβασης στον φάκελο δεν καλύπτει τις εμπιστευτικές πληροφορίες και τα έγγραφα εσωτερικής χρήσης της Επιτροπής ή των αρχών των κρατών μελών. Πιο συγκεκριμένα, το δικαίωμα πρόσβασης δεν καλύπτει την αλληλογραφία μεταξύ της Επιτροπής και των αρχών των κρατών μελών. Καμία διάταξη της παρούσας παραγράφου δεν εμποδίζει την Επιτροπή να γνωστοποιεί και να χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που απαιτούνται για να αποδειχθεί μια παράβαση.

Άρθρο 17

Επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης για την έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι διοικητικές αιτήσεις που σχετίζονται με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία των εγκαταστάσεων παραγωγής, τη μεταφορά εισροών εντός της ΕΕ, καθώς και τον χαρακτηρισμό και την πιστοποίηση των τελικών προϊόντων, διεκπεραιώνονται εγκαίρως και με αποτελεσματικό τρόπο. Για τον σκοπό αυτόν, όλες οι οικείες εθνικές αρχές μεριμνούν ώστε οι αιτήσεις αυτές να τυγχάνουν του ταχύτερου δυνατού από νομικής απόψεως χειρισμού.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, κατά τη διαδικασία σχεδιασμού και αδειοδότησης, δίνεται προτεραιότητα στην κατασκευή και λειτουργία εργοστασίων και εγκαταστάσεων για την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων κατά τη στάθμιση έννομων συμφερόντων στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Άρθρο 18

Συνέχεια της παραγωγής σχετικών αμυντικών προϊόντων

1.Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να κάνουν χρήση ή να ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των σχετικών αμυντικών προϊόντων να κάνουν χρήση των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στο άρθρο 17 παράγραφος 3 της οδηγίας 2003/88/ΕΚ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η επέκταση των βαρδιών εργασίας, διευκολύνοντας έτσι τη συνέχεια της παραγωγής στον τομέα των σχετικών αμυντικών προϊόντων, εφόσον το κρίνουν αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού.

2.Για τον σκοπό αυτό και όταν απαιτείται προηγούμενη έγκριση, όλες οι ενδιαφερόμενες εθνικές αρχές διασφαλίζουν ότι διεκπεραιώνονται όσο το δυνατόν από νομική άποψη ταχύτερα οι αιτήσεις επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα των σχετικών αμυντικών προϊόντων για τη χρήση των εν λόγω παρεκκλίσεων.

Άρθρο 19

Διευκόλυνση των κοινών προμηθειών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης εφοδιασμού με πυρομαχικά

1.Όταν τουλάχιστον τρία κράτη μέλη συνάπτουν συμφωνία για την από κοινού προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων και όταν η εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη που απορρέει από την τρέχουσα κρίση λόγω της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία εμποδίζει τη χρήση οποιασδήποτε από τις διαδικασίες που προβλέπονται στην οδηγία 2009/81/ΕΚ για την σύναψη συμφωνίας-πλαισίου, μπορούν να εφαρμόζονται οι ακόλουθοι κανόνες.

2.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 29 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2009/81/ΕΚ, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να τροποποιήσει υφιστάμενη συμφωνία-πλαίσιο που έχει συναφθεί μέσω μιας από τις διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 21 της οδηγίας 2009/81/ΕΚ, ώστε οι διατάξεις της να μπορούν να εφαρμόζονται σε αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς που δεν είναι αρχικά συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας-πλαισίου.

3.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 29 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο της οδηγίας 2009/81/ΕΚ, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να επιφέρει ουσιαστικές τροποποιήσεις στις ποσότητες που καθορίζονται σε υφιστάμενη συμφωνία-πλαίσιο, εφόσον αυτό είναι απολύτως αναγκαίο για την εφαρμογή της παραγράφου 2. Όταν οι ποσότητες που καθορίζονται σε υφιστάμενη συμφωνία-πλαίσιο τροποποιούνται ουσιαστικά σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, η αναθέτουσα αρχή παρέχει τη δυνατότητα, μέσω ειδικής προκήρυξης που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κάθε οικονομικό φορέα που πληροί τους όρους που προβλέπονταν αρχικά στη συμφωνία-πλαίσιο, να προσχωρήσει στην εν λόγω συμφωνία-πλαίσιο.

4.Η αρχή της μη διάκρισης εφαρμόζεται στις συμφωνίες-πλαίσιο που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 όσον αφορά τις πρόσθετες ποσότητες, και ιδίως μεταξύ των αναθετουσών αρχών των κρατών μελών που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

5.Οι αναθέτουσες αρχές που τροποποιούν σύμβαση στις περιπτώσεις των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου δημοσιεύουν σχετική προκήρυξη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι προκηρύξεις αυτές δημοσιεύονται σύμφωνα με το άρθρο 32 της οδηγίας 2009/81/ΕΚ.

6.Οι αναθέτουσες αρχές/αναθέτοντες φορείς δεν μπορούν να χρησιμοποιούν το παρόν άρθρο καταχρηστικώς ή κατά τρόπο που να εμποδίζει, να περιορίζει ή να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό.

7.Οι τροποποιήσεις που εισάγονται στις συμφωνίες-πλαίσιο που αναφέρονται στο παρόν άρθρο δεν συνομολογούνται μετά τις 30 Ιουνίου 2025.

Άρθρο 20

Διευκόλυνση των ενδοενωσιακών μεταφορών προϊόντων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας

1.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 4 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/43/ΕΚ, η μεταφορά των ακόλουθων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας προϊόντων μεταξύ κρατών μελών δεν υπόκειται σε προηγούμενη χορήγηση άδειας:

α)πυρομαχικά και αναφλεκτικές διατάξεις, και ειδικά σχεδιασμένα συστατικά μέρη τους, όπως απαριθμούνται στην τρίτη κατηγορία του παραρτήματος της οδηγίας 2009/43/ΕΚ (τρίτη κατηγορία του Στρατιωτικού Καταλόγου της ΕΕ — ML3)·

β)πύραυλοι και συναφής εξοπλισμός και παρελκόμενα, και ειδικά σχεδιασμένα συστατικά μέρη τους, όπως απαριθμούνται στην τέταρτη κατηγορία του παραρτήματος της οδηγίας 2009/43/ΕΚ (τέταρτη κατηγορία του Στρατιωτικού Καταλόγου της ΕΕ — ML4)·

2.Κάθε μεταφορά σύμφωνα με την παρέκκλιση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 κοινοποιείται, προς ενημέρωση, στο κράτος μέλος προέλευσης.

3.Το παρόν άρθρο δεν θίγει τη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών όσον αφορά την πολιτική εξαγωγών προϊόντων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας που καλύπτονται από την παράγραφο 1.

Κεφάλαιο V

Ειδικές διατάξεις που εφαρμόζονται στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση

Άρθρο 21

Ταμείο Εντατικοποίησης (Ramp-up Fund)

1.Μπορεί να δημιουργηθεί συνδυαστικός μηχανισμός, ο οποίος θα περιγράφεται ως το «Ταμείο Εντατικοποίησης» που θα προτείνει λύσεις δανειακών διευκολύνσεων για τη μόχλευση, τον μετριασμό των κινδύνων και την επιτάχυνση των επενδύσεων που απαιτούνται για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας.

2.Οι ειδικοί στόχοι που επιδιώκονται από το Ταμείο Εντατικοποίησης έχουν ως εξής:

α)βελτίωση του αποτελέσματος μόχλευσης των δαπανών από τον προϋπολογισμό της Ένωσης και επίτευξη μεγαλύτερου πολλαπλασιαστικού αποτελέσματος όσον αφορά την προσέλκυση χρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα·

β)παροχή στήριξης σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και αντιμετώπιση της ανάγκης υποστήριξης της ανθεκτικότητας της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης·

γ)επιτάχυνση των επενδύσεων στον τομέα της κατασκευής σχετικών αμυντικών προϊόντων και μόχλευση χρηματοδότησης τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, με παράλληλη αύξηση της ασφάλειας εφοδιασμού για ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα της ενωσιακής αμυντικής βιομηχανίας·

δ)βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για επενδύσεις που σχετίζονται με τις δραστηριότητες που περιγράφονται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχεία α) έως ε).

Κεφάλαιο VI

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 22

Διαδικασία επιτροπής

1.Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Η εν λόγω επιτροπή είναι επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας καλείται να συμβάλλει με τις απόψεις και την εμπειρογνωσία του στην επιτροπή ως παρατηρητής. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης καλείται επίσης να προσφέρει βοήθεια στο πλαίσιο της επιτροπής.

3.Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

4.Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, σε συνδυασμό με το άρθρο 5 αυτού.

Άρθρο 23

Ασφάλεια των πληροφοριών

1.Η Επιτροπή προστατεύει τις διαβαθμισμένες πληροφορίες που λαμβάνει σε σχέση με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τους κανόνες ασφαλείας που ορίζονται στην απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/444 της Επιτροπής 21 .

2.Η Επιτροπή κάνει χρήση των υφιστάμενων ή δημιουργούμενων ασφαλών συστημάτων ανταλλαγής πληροφοριών, προκειμένου να διευκολύνει την ανταλλαγή ευαίσθητων και διαβαθμισμένων πληροφοριών μεταξύ της Επιτροπής, του Ύπατου Εκπροσώπου, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας και των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, με τις νομικές οντότητες που υπόκεινται στα μέτρα που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Το εν λόγω σύστημα λαμβάνει υπόψη τις ρυθμίσεις των κρατών μελών περί εθνικής ασφάλειας.

Άρθρο 24

Απόρρητο και επεξεργασία των πληροφοριών

1.Οι πληροφορίες που λαμβάνονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος κανονισμού χρησιμοποιούνται μόνο για τον σκοπό για τον οποίον ζητήθηκαν.

2.Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή διασφαλίζουν την προστασία του εμπορικού και του επιχειρηματικού απορρήτου και άλλων ευαίσθητων και διαβαθμισμένων πληροφοριών που αποκτώνται και παράγονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των συστάσεων και των μέτρων που πρόκειται να ληφθούν, σύμφωνα με το ενωσιακό και το αντίστοιχο εθνικό δίκαιο.

3.Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή διασφαλίζουν ότι οι διαβαθμισμένες πληροφορίες που παρέχονται ή ανταλλάσσονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού δεν λαμβάνουν κατώτερη διαβάθμιση ούτε αποχαρακτηρίζονται χωρίς την προηγούμενη γραπτή συναίνεση της πηγής προέλευσης.

4.Η Επιτροπή δεν ανταλλάσσει πληροφορίες κατά τρόπο που μπορεί να οδηγήσει στην ταυτοποίηση μεμονωμένου φορέα όταν η ανταλλαγή των πληροφοριών έχει ως αποτέλεσμα πιθανή εμπορική ζημία ή βλάβη της φήμης του εν λόγω φορέα ή αποκάλυψη τυχόν εμπορικών απορρήτων.

Άρθρο 25

Προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

1.Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τις υποχρεώσεις των κρατών μελών όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 22 και της οδηγίας 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 23 , ούτε τις υποχρεώσεις της Επιτροπής και, κατά περίπτωση, άλλων θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 24 , κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

2.Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν υποβάλλονται σε επεξεργασία ούτε κοινοποιούνται, εκτός εάν αυτό είναι απολύτως αναγκαίο για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, εφαρμόζονται, κατά περίπτωση, οι προϋποθέσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725.

3.Όταν η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δεν είναι απολύτως αναγκαία για την εφαρμογή των μηχανισμών που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό, τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα καθίστανται ανώνυμα κατά τρόπο ώστε να μην είναι δυνατή η εξακρίβωση της ταυτότητας του υποκειμένου των δεδομένων.

Άρθρο 26

Έλεγχοι

Οι έλεγχοι σχετικά με τη χρήση της ενωσιακής συνεισφοράς οι οποίοι διενεργούνται από πρόσωπα ή οντότητες, συμπεριλαμβανομένων των ενεργούντων κατ’ εντολή των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, αλλά και άλλων πέραν αυτών, αποτελούν τη βάση της συνολικής εξασφάλισης σύμφωνα με το άρθρο 127 του δημοσιονομικού κανονισμού. Το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τους λογαριασμούς του συνόλου των εσόδων και των δαπανών της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 287 ΣΛΕΕ.

Άρθρο 27

Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης

Όταν συνδεδεμένη χώρα συμμετέχει στο μέσο με απόφαση που εκδίδεται δυνάμει της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, η συνδεδεμένη χώρα χορηγεί τα αναγκαία δικαιώματα και την απαιτούμενη πρόσβαση στον αρμόδιο διατάκτη, στην OLAF και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ώστε να είναι σε θέση να ασκούν ολοκληρωμένα τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους. Στην περίπτωση της OLAF, στα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνεται το δικαίωμα διενέργειας ερευνών, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, όπως προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013.

Άρθρο 28

Πληροφόρηση, επικοινωνία και δημοσιότητα

1.Οι αποδέκτες ενωσιακής χρηματοδότησης μνημονεύουν ρητώς την προέλευση των εν λόγω πόρων και εξασφαλίζουν την προβολή της ενωσιακής χρηματοδότησης, ιδίως κατά την προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους, παρέχοντας συνεκτική, αποτελεσματική και αναλογική στοχευμένη πληροφόρηση σε πολλαπλά ακροατήρια, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και του κοινού.

2.Η Επιτροπή προβαίνει σε ενέργειες πληροφόρησης και επικοινωνίας σχετικά με το μέσο, τις δράσεις που λαμβάνονται δυνάμει του μέσου και τα αποτελέσματά του.

3.Οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται στο Ταμείο συμβάλλουν επίσης στη θεσμική προβολή των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, στον βαθμό που είναι συναφείς με τους στόχους του άρθρου 4.

4.Οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται στο Ταμείο μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην οργάνωση δραστηριοτήτων διάδοσης, εκδηλώσεων εξεύρεσης εταίρων και δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης, ιδίως με στόχο το άνοιγμα των αλυσίδων εφοδιασμού για την προώθηση της διασυνοριακής συμμετοχής των ΜΜΕ.

Άρθρο 29

Αξιολόγηση

1.Το αργότερο έως τις 30 Ιουνίου 2024, η Επιτροπή συντάσσει έκθεση στην οποία αξιολογεί την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό και τα αποτελέσματά τους, καθώς και τη χρησιμότητα να παραταθεί η εφαρμογή τους και να προβλεφθεί η χρηματοδότησή τους, ιδίως όσον αφορά την εξέλιξη του πλαισίου ασφάλειας. Η έκθεση αξιολόγησης βασίζεται σε διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και τα κύρια ενδιαφερόμενα μέρη και κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

2.Λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει προτάσεις για τυχόν κατάλληλες τροποποιήσεις του παρόντος κανονισμού, ιδίως προκειμένου να συνεχιστεί η αντιμετώπιση τυχόν κινδύνων που εξακολουθούν να υφίστανται σε σχέση με τον εφοδιασμό των σχετικών αμυντικών προϊόντων.

Άρθρο 30

Έναρξη ισχύος και εφαρμογή

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται έως τις 30 Ιουνίου 2025. Αυτό δεν επηρεάζει τη συνέχιση ή την τροποποίηση δράσεων που έχουν δρομολογηθεί δυνάμει του παρόντος κανονισμού, όλες τις δράσεις που είναι αναγκαίες για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις εξουσίες που ανατίθενται στην Επιτροπή για την επιβολή ποινών σύμφωνα με το άρθρο 15.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

Ο/Η Πρόεδρος    Ο/Η Πρόεδρος

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.7.Προβλεπόμενες μέθοδοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)

2.3.    Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις

3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

Βιομηχανική πολιτική της Ένωσης στον τομέα της άμυνας

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

 νέα δράση 

 νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 25  

 την παράταση υφιστάμενης δράσης 

 συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

Η πράξη θεσπίζει δέσμη μέτρων που αποσκοπούν στην επείγουσα ενίσχυση της ανταπόκρισης και της ικανότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (EDTIB) για τη διασφάλιση της έγκαιρης διαθεσιμότητας και προμήθειας πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και πυραύλων (στο εξής: σχετικά αμυντικά προϊόντα), ιδίως μέσω των ακόλουθων:

— ενός μέσου για τη χρηματοδοτική στήριξη αμυντικών επιχειρήσεων που παράγουν σχετικά αμυντικά προϊόντα μέσω της αξιακής αλυσίδας

— της χαρτογράφησης και της συνεχούς παρακολούθησης των σχετικών αμυντικών προϊόντων, των κατασκευαστικών στοιχείων τους και των κρίσιμων εισροών ώστε να εντοπιστούν κρίσιμα από άποψη εφοδιασμού αμυντικά προϊόντα

— μηχανισμών, αρχών και προσωρινών κανόνων για τη διευκόλυνση της διαθεσιμότητας των σχετικών αμυντικών προϊόντων για τα κράτη μέλη.

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

ά.α.

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.

Αναμενόμενα αποτελέσματα: Το μέσο θα συμβάλει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ), θα διευκολύνει την προσαρμογή της στις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς και, ως εκ τούτου, θα συμβάλει στην έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού (σχετικά αμυντικά προϊόντα). Στην Ένωση υπάρχουν παραγωγικές ικανότητες στον τομέα των πυρομαχικών εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και των πυραύλων. Ωστόσο, οι παραγωγικές ικανότητες είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες εν καιρώ ειρήνης, όταν η ζήτηση είναι μέτρια, με αποτέλεσμα ελάχιστο επίπεδο αποθεμάτων και διαφοροποιημένους προμηθευτές σε παγκόσμιο επίπεδο ώστε να μειώνεται το κόστος, καθώς και έκθεση του αμυντικού τομέα της Ένωσης σε κίνδυνο εξαρτήσεων. Κατά συνέπεια, η τρέχουσα παραγωγική ικανότητα και οι υφιστάμενες αλυσίδες εφοδιασμού και αξίας δεν επιτρέπουν την ασφαλή και έγκαιρη παράδοση αμυντικών προϊόντων για την κάλυψη των αναγκών των κρατών μελών όσον αφορά τόσο τις δικές τους απαιτήσεις ασφάλειας όσο και τη συνέχιση της στήριξης των αναγκών της Ουκρανίας. Η χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ θα πρέπει να συμβάλει στην αποδέσμευση ορισμένων δράσεων που πρέπει να αναληφθούν επειγόντως προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη διαθεσιμότητα και προμήθεια σχετικών αμυντικών προϊόντων στα κράτη μέλη. Η ευρωπαϊκή παραγωγή λειτουργεί ήδη σχεδόν στο μέγιστο των δυνατοτήτων της λόγω των παραγγελιών των κρατών μελών ή τρίτων χωρών, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι τιμές. Ως εκ τούτου, απαιτούνται πρόσθετα μέτρα βιομηχανικής πολιτικής της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 173 παράγραφος 3, για τη στήριξη της βιομηχανίας της ΕΕ ώστε να αυξήσει την παραγωγή της, να μειώσει τον χρόνο παράδοσης και να αντιμετωπίσει πιθανά σημεία συμφόρησης που θα μπορούσαν να καθυστερήσουν ή να παρεμποδίσουν τον εφοδιασμό και την παραγωγή σχετικών αμυντικών προϊόντων.

Αναμενόμενες επιπτώσεις:

Η συνεισφορά της Ένωσης ύψους 500 εκατ. EUR θα δώσει το κατάλληλο κίνητρο στους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν στην κατασκευή των σχετικών αμυντικών προϊόντων ώστε να αρχίσουν να λαμβάνουν μέτρα για την εντατικοποίηση της παραγωγικής τους ικανότητας και/ή για τη διευκόλυνση των επενδύσεων σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Θα συμβάλει στη μείωση του χρόνου παράδοσης για την παραγωγή των σχετικών αμυντικών προϊόντων, διευκολύνοντας παράλληλα τις επενδύσεις ώστε να μπορέσει η βιομηχανία να παράγει περισσότερα και ταχύτερα. Θα στηρίξει επίσης τη βιομηχανική συνεργασία και τον συντονισμό της προμήθειας πρώτων υλών.

Κατά συνέπεια, το μέσο θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας που συμμετέχει στην παραγωγή των εν λόγω προϊόντων. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αναμένεται ότι οι πρόσθετες επενδύσεις στην ΕΒΤΒΑ θα αποφέρουν οφέλη όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και δεξιοτήτων και θα ενισχύσουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

Λαμβανομένης υπόψη της σύντομης περιόδου υλοποίησης, τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις του μέσου θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο αναδρομικής αξιολόγησης στο τέλος της υλοποίησης του προγράμματος.

Η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι οι απαραίτητοι δείκτες που θα χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος θα διαμορφωθούν από την οντότητα στην οποία θα ανατεθεί η υλοποίηση του προγράμματος. Στους δείκτες αυτούς θα περιλαμβάνονται τα εξής:

— αύξηση της ικανότητας παραγωγής των σχετικών αμυντικών προϊόντων εντός της ΕΕ

— μείωση του χρόνου παράδοσης

— αριθμός των οικονομικών φορέων με ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση

— αριθμός νέων διασυνοριακών συνεργασιών με επιχειρήσεις εγκατεστημένες σε άλλα κράτη μέλη ή σε συνδεδεμένες χώρες

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

Ο κανονισμός θα εκτελεστεί με άμεση διαχείριση. Η Επιτροπή θα πρέπει να στελεχωθεί με τους κατάλληλους εμπειρογνώμονες για την αποτελεσματική παρακολούθηση της υλοποίησης.

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

Όπως επισημαίνεται στην κοινή ανακοίνωση σχετικά με τα επενδυτικά κενά στον τομέα της άμυνας και τη μελλοντική πορεία (JOIN/2022/24 final), δεκαετίες ανεπαρκών επενδύσεων είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν κενά στις αμυντικές δυνατότητες που είναι στη διάθεση των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και βιομηχανικά κενά εντός της Ένωσης. Ο κατακερματισμός της ζήτησης δημιούργησε επίσης εθνικά στεγανά σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής και αντίστοιχη πληθώρα αμυντικών συστημάτων του ίδιου είδους, τα οποία συχνά δεν είναι διαλειτουργικά μεταξύ τους. Το σημερινό πλαίσιο της αγοράς στον τομέα της άμυνας χαρακτηρίζεται από αυξημένη απειλή για την ασφάλεια, με αποτέλεσμα τα κράτη μέλη να αυξάνουν ταχέως τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους και να στοχεύουν στην αγορά παρόμοιου εξοπλισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το επίπεδο της ζήτησης για πυρομαχικά εδάφους-εδάφους και πυροβολικού, καθώς και για πυραύλους, να υπερβαίνει τις παραγωγικές ικανότητες της ΕΒΤΒΑ για τα εν λόγω προϊόντα, οι οποίες είναι επί του παρόντος προσαρμοσμένες στις ανάγκες εν καιρώ ειρήνης. Στο πλαίσιο αυτό απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για τις οποίες οι αμυντικές επιχειρήσεις, οι οποίες κανονικά δεν πραγματοποιούν σημαντικές αυτοχρηματοδοτούμενες βιομηχανικές επενδύσεις, θα χρειαστούν ελαχιστοποίηση των κινδύνων, καθώς και ρυθμιστική στήριξη για την εξάλειψη των υφιστάμενων σημείων συμφόρησης που επηρεάζουν, για παράδειγμα, την πρόσβαση σε ειδικευμένο προσωπικό και πρώτες ύλες. Η παρέμβαση της Ένωσης με την ελαχιστοποίηση των κινδύνων για τις βιομηχανικές επενδύσεις μέσω επιχορηγήσεων θα επιτρέψει την ταχύτερη προσαρμογή στις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς. Τα προτεινόμενα μέτρα θα ενθαρρύνουν επίσης την ανθεκτικότητα της ΕΒΤΒΑ μέσω διασυνοριακών βιομηχανικών συμπράξεων και συνεργασίας των σχετικών επιχειρήσεων σε μια κοινή προσπάθεια του κλάδου ώστε να αποφευχθεί η επιδείνωση του κατακερματισμού των αλυσίδων εφοδιασμού.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

ά.α.

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

Ο μηχανισμός θα συμπληρώσει σχεδιαζόμενα μέσα της ΕΕ, όπως η πράξη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών, υφιστάμενα προγράμματα της ΕΕ, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, καθώς και πρωτοβουλίες της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, όπως η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO) ή η στρατηγική πυξίδα για την ασφάλεια και την άμυνα. Θα δημιουργήσει επίσης συνέργειες με άλλα προγράμματα της ΕΕ.

 

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

ά.α.

 

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

 περιορισμένη διάρκεια

   με ισχύ από το 2023 έως 30/6/2025

   δημοσιονομικές επιπτώσεις από το 2023 έως το 2024 για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το 2023 έως το 2028 για πιστώσεις πληρωμών.

 απεριόριστη διάρκεια

Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ,

και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης 26

 Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης

   από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

 Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

 Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει

σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)

στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων

στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού

σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου

σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη

Παρατηρήσεις

Το μέσο υλοποιείται υπό άμεση διαχείριση σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, και όσον αφορά τη διαχείριση του Ταμείου Εντατικοποίησης του άρθρου 21, η υλοποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό έμμεση διαχείριση με φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 61 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046.

ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

Σύμφωνα με το άρθρο 29 του μέσου, η Επιτροπή θα συντάξει έκθεση αξιολόγησης για το μέσο το αργότερο έως τις 30/6/2024 και θα την υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η έκθεση αξιολογεί τον αντίκτυπο και την αποτελεσματικότητα των δράσεων που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο του μέσου. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα θεσπίσει τις αναγκαίες ρυθμίσεις παρακολούθησης για να διασφαλίσει την αξιόπιστη και ομαλή συλλογή των σχετικών δεδομένων.

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου 

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

Η Επιτροπή θα έχει τη συνολική ευθύνη για την υλοποίηση του μέσου. Ειδικότερα, η Επιτροπή προτίθεται να υλοποιήσει το μέσο υπό άμεση διαχείριση (εκτός από το Ταμείο Εντατικοποίησης που θα μπορούσε να υλοποιηθεί υπό έμμεση διαχείριση). Με τη χρήση του τρόπου άμεσης διαχείρισης αποσαφηνίζονται οι αρμοδιότητες (εκτέλεση από τους διατάκτες), συντομεύεται η αλυσίδα παράδοσης (μείωση του χρόνου για την επιχορήγηση και του χρόνου για την πληρωμή), αποφεύγονται οι συγκρούσεις συμφερόντων και μειώνεται το κόστος υλοποίησης (δεν υπάρχουν τέλη διαχείρισης για εντεταλμένη οντότητα).

Η Επιτροπή θα πρέπει να καθορίσει τις προτεραιότητες και τους όρους χρηματοδότησης μέσω ενός πολυετούς προγράμματος εργασίας. Ο καθορισμός προτεραιοτήτων θα πρέπει να υποστηρίζεται από τις εργασίες της ειδικής ομάδας για τις κοινές αμυντικές προμήθειες. Θα πρέπει να συσταθεί επιτροπή προγράμματος των κρατών μελών, στην οποία ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας θα πρέπει να καλείται να διατυπώσει τις απόψεις και την εμπειρογνωσία του ως παρατηρητής και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, συμπεριλαμβανομένου του Στρατιωτικού Επιτελείου της, θα πρέπει να καλείται να συνδράμει. Η Επιτροπή θα εγκρίνει το πολυετές πρόγραμμα εργασίας μετά τη γνωμοδότηση της επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας εξέτασης.

Η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του μέσου θα λάβει τη μορφή επιχορηγήσεων που καλύπτουν έως και το 100 % του κόστους της δράσης, καθώς και δανείων. Η Επιτροπή μπορεί να χρησιμοποιεί επιλογές απλουστευμένου κόστους (π.χ. κατ’ αποκοπή ποσά) στις επιχορηγήσεις της για να μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τους δικαιούχους και να εστιάσει την προσπάθεια στα αποτελέσματα των δράσεων.

Το καθεστώς πληρωμών θα καταρτίζεται λαμβανομένης υπόψη της πρότασης του δικαιούχου (ώστε να μπορεί ο δικαιούχος να αποφεύγει τυχόν ταμειακά προβλήματα), ενώ παράλληλα θα διασφαλίζεται η προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης. Η Επιτροπή, ως χορηγούσα αρχή, μπορεί —σε περίπτωση μη υλοποίησης, ανεπαρκούς υλοποίησης των δράσεων ή καθυστερήσεων— να μειώσει, να αναστείλει ή να διακόψει τη χρηματοδοτική συνεισφορά της.

Η στρατηγική ελέγχου για το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένων των εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, θα βασιστεί στην πείρα που αποκτήθηκε στο πλαίσιο του ΕΤΑ και των πρόδρομων προγραμμάτων του, του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας (EDIDP) και της προπαρασκευαστικής ενέργειας της Ένωσης για την έρευνα στον τομέα της άμυνας (PADR).

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

Σκοπός του μέσου είναι να στηρίξει την εντατικοποίηση της παραγωγικής ικανότητας.

Συναφείς κίνδυνοι είναι ο ανεπαρκής προϋπολογισμός σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες, η δυσκολία εντοπισμού των σημείων συμφόρησης στην παραγωγή, ο επείγων χαρακτήρας των αναγκών των ενόπλων δυνάμεων της Ένωσης σε σχέση με τις παραγωγικές διαδικασίες. Η συμπληρωματικότητα του μέσου με άλλες πρωτοβουλίες επί των οποίων συμφωνεί το Συμβούλιο για τη στήριξη των ενόπλων δυνάμεων της ΕΕ και της Ουκρανίας και ο συντονισμός της ζήτησης μεταξύ των κρατών μελών αποτελούν προϋπόθεση.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα υλοποιήσει το μέσο υπό άμεση διαχείριση με βάση την εμπειρογνωσία που αποκτήθηκε κατά την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, θα καταρτίσει και θα εγκρίνει μόνο ένα πολυετές πρόγραμμα εργασίας και θα συντομεύσει τον χρόνο για την επιχορήγηση.

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

Ο προϋπολογισμός του προγράμματος θα εκτελεστεί υπό άμεση διαχείριση. Με βάση την πείρα της Επιτροπής όσον αφορά τη διαχείριση των επιχορηγήσεων, το συνολικό κόστος ελέγχου του μέσου από την Επιτροπή εκτιμάται σε λιγότερο από το 1 % των σχετικών κονδυλίων που τελούν υπό διαχείριση.

Όσον αφορά τα αναμενόμενα ποσοστά σφάλματος, ο στόχος είναι να διατηρηθεί το ποσοστό σφάλματος κάτω από το όριο του 2 %. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η υλοποίηση του προγράμματος υπό άμεση διαχείριση, με ομάδες καταρτισμένες (έμπειρο προσωπικό, που ενδεχομένως προσλαμβάνεται από τα Υπουργεία Άμυνας των κρατών μελών) και καλά στελεχωμένες, οι οποίες ενεργούν υπό εξουσιοδοτημένους διατάκτες, εφαρμόζοντας σαφείς κανόνες και κάνοντας κατάλληλη χρήση μέσων βασισμένων στα αποτελέσματα, θα επιτρέψει τη διατήρηση του ποσοστού σφάλματος κάτω από το όριο σημαντικότητας του 2 %. 

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) είναι αρμόδια για τη διενέργεια ερευνών σχετικά με πράξεις που λαμβάνουν στήριξη στο πλαίσιο της παρούσας πρωτοβουλίας. Οι συμφωνίες που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών που συνάπτονται με διεθνείς οργανισμούς, προβλέπουν την εποπτεία και τον οικονομικό έλεγχο από την Επιτροπή, ή από οποιονδήποτε εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό της, καθώς και ελέγχους—επιτόπου, εάν απαιτείται— από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ή την OLAF. Οι υπάλληλοι της Επιτροπής που διαθέτουν την απαιτούμενη εξουσιοδότηση ασφάλειας μπορούν επίσης να πραγματοποιούν επιτόπιες επισκέψεις.

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Γραμμή του προϋπολογισμού

Είδος
δαπάνης

Συμμετοχή

Αριθμός

ΔΠ/ΜΔΠ 27

χωρών ΕΖΕΣ 28

υποψήφιων προς ένταξη χωρών και δυνάμει υποψήφιων μελών 29

άλλων τρίτων χωρών

άλλα έσοδα για ειδικό προορισμό

ΔΠ/ΜΔΠ

ΝΑΙ/ΟΧΙ

ΝΑΙ/ΟΧΙ

ΝΑΙ/ΟΧΙ

ΝΑΙ/ΟΧΙ

·Νέες γραμμές του προϋπολογισμού των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Γραμμή του προϋπολογισμού

Είδος 
δαπάνης

Συμμετοχή

Αριθμός

ΔΠ/ΜΔΠ

χωρών ΕΖΕΣ

υποψήφιων προς ένταξη χωρών και δυνάμει υποψήφιων μελών

άλλων τρίτων χωρών

άλλα έσοδα για ειδικό προορισμό

5

13,0105

ΜΔΠ

ΝΑΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

5

13,0602

ΔΠ

ΝΑΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

3.2.Πηγές χρηματοδότησης και εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών

3.2.1.Πηγή χρηματοδότησης των πιστώσεων βάσει της πράξης για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2023

2024

2025

2026

2027

Σύνολο

EDIRPA

157,000

83,000

240,000

Δυνατότητες ΕΤΑ

174,000

174,000

Έρευνα ΕΤΑ

86,000

86,000

Σύνολο

157,000

343,000

500,000

Αν υπάρξουν μη αναμενόμενα δημοσιονομικά περιθώρια για τα έτη 2023 και 2024, η Επιτροπή θα προτείνει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή να τα διαθέσει στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας μέχρι του ποσού των 100 εκατ. EUR.

3.2.2.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

   Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού
πλαισίου

5

Ασφάλεια και άμυνα — Ομάδα 13 Άμυνα

2023

2024

2025

2026

2027

Μετά το 2027

ΣΥΝΟΛΟ

Επιχειρησιακές πιστώσεις

13.0602 Μέσο ενίσχυσης της αμυντικής βιομηχανίας

Αναλήψεις υποχρεώσεων

(1)

156,000

343,000

500,000

Πληρωμές

(2)

78,500

171,500

54,950

120,050

75,000

500,000

Πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενες από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων 30  

13.0105 Δαπάνες στήριξης για το μέσο ενίσχυσης της αμυντικής βιομηχανίας

Αναλήψεις υποχρεώσεων = Πληρωμές

(3)

1,000

π.υ.

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων
του ΤΟΜΕΑ 5 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Αναλήψεις υποχρεώσεων

=1+3

157,000

343,000

500,000

Πληρωμές

=2+3

1,000

78,500

171,500

54,950

120,050

74,000

500,000



Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού
πλαισίου

7

«Διοικητικές δαπάνες»

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2023

2024

2025

2026

2027

Μετά το 2027

ΣΥΝΟΛΟ

Ανθρώπινοι πόροι

1,554

2,500

2,500

2,158

2,158

1,801

12,671

Άλλες διοικητικές δαπάνες

0,233

0,288

0,067

0,067

0,057

0,052

0,764

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων

του ΤΟΜΕΑ 7

του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

(Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών)

1,787

2,788

2,567

2,225

2,215

1,853

13,435

2023

2024

2025

2026

2027

Μετά το 2027

ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων
των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 

Αναλήψεις υποχρεώσεων

158,787

345,788

2,567

2,225

2,215

1,853

513,435

Πληρωμές

2,787

81,288

174,067

57,175

122,265

75,853

513,435

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις 

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα

   Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2023

2024

2025

2026

2027

Μετά το 2027

ΣΥΝΟΛΟ

ΤΟΜΕΑΣ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

1,554

2,500

2,500

2,158

2,158

1,801

12,671

Άλλες διοικητικές δαπάνες

0,233

0,288

0,067

0,067

0,057

0,052

0,764

Μερικό σύνολο του ΤΟΜΕΑ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

1,787

2,788

2,567

2,225

2,215

1,853

13,435

Εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 31  
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

Άλλες δαπάνες
διοικητικού χαρακτήρα

Μερικό σύνολο
εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

ΣΥΝΟΛΟ

1,787

2,788

2,567

2,225

2,215

1,853

13,435

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

2023

2024

2025

2026

2027

Μετά το 2027

□ Θέσεις απασχόλησης του πίνακα προσωπικού (θέσεις μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων)

20 01 02 01 (στην έδρα και στις αντιπροσωπείες της Επιτροπής)

8

13

13

11

11

10

20 01 02 03 (στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδα ισοδύναμου πλήρους απασχόλησης: ΙΠΑ) 32

20 02 01 (AC, END, INT από το συνολικό κονδύλιο)

2

3

3

3

3

1

20 02 03 (AC, AL, END, INT και JPD στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

XX 01 xx yy zz   33

— στην έδρα

— στις αντιπροσωπείες της ΕΕ

01 01 01 02 (AC, END, INT – έμμεση έρευνα)

01 01 01 12 (AC, END, INT — άμεση έρευνα)

Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

ΣΥΝΟΛΟ

10

16

16

14

14

11

XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι

Θα απαιτηθούν 8 ΙΠΑ (8 AD) για τη σύσταση του μέσου το 2023 και την έναρξη των πρώτων δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της χαρτογράφησης των οικονομικών παραγόντων στις αλυσίδες εφοδιασμού των σχετικών αμυντικών προϊόντων και της κατάρτισης του προγράμματος εργασίας· 13 ΙΠΑ (10AD και 3 AST) για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων, με σταδιακή μείωση σε 10 (8 AD και 2 AST) το 2028, ώστε να εξασφαλιστεί η επιχειρησιακή, οικονομική και νομική παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων (συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος).

Εξωτερικό προσωπικό

2 ΙΠΑ για την έναρξη των δραστηριοτήτων (2 SNE), με αύξηση σε 3 (1 AC και 2 SNE) και στη συνέχεια μείωση σε 1 το 2028 (1 AC), ώστε να εξασφαλιστεί η επιχειρησιακή, οικονομική και νομική παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων (συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος).

3.2.4.    Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

   μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

Ανακατανομή πιστώσεων από το ΕΤΑ και το EDIRPA, αμφότερα εντός του τομέα 5. Περισσότερες λεπτομέρειες για τις σχετικές γραμμές και την ετήσια ανακατανομή στο τμήμα 3.2.1

   συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

   συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

   δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

   προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται κατωτέρω:

Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Έτος 
N 34

Έτος 
N+1

Έτος 
N+2

Έτος 
N+3

Να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να εμφανίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)

Σύνολο

Προσδιορισμός του φορέα συγχρηματοδότησης 

ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτούμενων πιστώσεων

 

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

   στους ιδίους πόρους

   στα λοιπά έσοδα

Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών    

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού:

Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος

Επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας 35

Έτος 
N

Έτος 
N+1

Έτος 
N+2

Έτος 
N+3

Να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να εμφανίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)

Άρθρο ………….

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).

(1)    Οδηγία 2009/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης ορισμένων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών που συνάπτονται από αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας καθώς και την τροποποίηση των οδηγιών 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ (ΕΕ L 216 της 20.8.2009, σ. 76).
(2)    ΕΕ C  της , σ. […].
(3)    ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 28.
(4)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17).
(5)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου ( ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1 ).
(6)    Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/95 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 1995, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ( ΕΕ L 312 της 23.12.1995, σ. 1 ).
(7)    Κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 1996, σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες ( ΕΕ L 292 της 15.11.1996, σ. 2 ).
(8)    Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας («EPPO») (  ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1 ).
(9)    Οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ( ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29 ).
(10)    Απόφαση 2013/755/EE του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2013, για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την Ευρωπαϊκή Ένωση («απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ») (ΕΕ L 344 της 19.12.2013, σ. 1).
(11)    Οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1985, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σε θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων (ΕΕ L 210 της 7.8.1985, σ. 29).
(12)    Για παράδειγμα, ο κανονισμός REACH, ο κανονισμός CLP, η οδηγία Seveso, η οδηγία RoHS, ο κανονισμός για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, ο κανονισμός για τα βιοκτόνα, ο κανονισμός για το όζον και ο κανονισμός για τα φθοριούχα αέρια.
(13)    Οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας (ΕΕ L 299 της 18.11.2003, σ. 9).
(14)    Οδηγία 2009/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης ορισμένων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών που συνάπτονται από αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας καθώς και την τροποποίηση των οδηγιών 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ (ΕΕ L 216 της 20.8.2009, σ. 76).
(15)    Οδηγία 2009/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2009, για την απλούστευση των όρων και προϋποθέσεων για τις μεταφορές προϊόντων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας εντός της Κοινότητας (ΕΕ L 146 της 10.6.2009, σ. 1).
(16)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/523 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Μαρτίου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος InvestEU και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017 (ΕΕ L 107 της 26.3.2021, σ. 30).
(17)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).
(18)    ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1.
(19)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 159).
(20)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).
(21)    Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/444 της Επιτροπής, της 13ης Μαρτίου 2015, σχετικά με τους κανόνες ασφαλείας για την προστασία των διαβαθμισμένων πληροφοριών της ΕΕ (ΕΕ L 72 της 17.3.2015, σ. 53).
(22)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).
(23)    Οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες) (ΕΕ L 201 της 31.7.2002, σ. 37).
(24)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39).
(25)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχείο α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.
(26)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης, καθώς και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx  
(27)    ΔΠ = Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ = Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.
(28)    ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.
(29)    Υποψήφιες χώρες και, κατά περίπτωση, δυνάμει υποψήφια μέλη της ΕΕ από τα Δυτικά Βαλκάνια.
(30)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.
(31)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.
(32)    AC = Συμβασιούχος υπάλληλος· AL = Τοπικός υπάλληλος· END = Αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας· INT = Προσωρινό προσωπικό· JPD = Νέος επαγγελματίας σε αντιπροσωπεία της ΕΕ.
(33)    Επιμέρους ανώτατο όριο εξωτερικού προσωπικού που καλύπτεται από επιχειρησιακές πιστώσεις (πρώην γραμμές «BA»).
(34)    Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας. Να αντικατασταθεί το «N» με το αναμενόμενο πρώτο έτος εφαρμογής (για παράδειγμα: 2021). Το ίδιο και για τα επόμενα έτη.
(35)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.
Top